Мар'ян Юрковський, Василь Назарук Українсько-польський Словник Київ "Школа" 2003 а a, lecz, ale; тут, а не там tutaj, a nie tam; не він, а вона´ nie on, lecz ona; а са´ме a mianowicie; а йди´ сюди´ chodź no tutaj а! a! ach! абажу´р -а m abażur аба´т -а m opat абе´тка -и ż abecadło абза´ц -а m akapit; ustęp аби´ aby, żeby аби´де byle gdzie, gdziekolwiek аби´коли byle kiedy, kiedykolwiek аби´хто аби´кого byle kto, ktokolwiek аби´що аби´чого byle co, cokolwiek аби´як byle jak, jak bądź абіси´нець -нця m Abisyńczyk абіси´нка -и ż Abisynka абіси´нський abisyński абітуріє´нт -а m abiturient або´ albo, lub абонеме´нт -у m abonament абрико´с -а m morela абстрагува´ти -у´ю, -у´єш abstrahować аванґа´рд -у m awangarda ава´нс -у m zaliczka; да´ти (отри´мати) ~ dać (dostać, otrzymać) zaliczkę авантю´ра -и ż awantura авдито´рія -ії ż audytorium авже´ж rozumie się, rzeczywiście, w istocie, oczywiście; Ти там був? - Авжеж! Byłeś tam? - Oczywiście! авіапо´шта -и ż poczta lotnicza авіє´тка -и ż awionetka авітаміно´з -а m awitaminoza австралі´єць -ійця m Australijczyk австралі´йка -и ż Australijka австралі´йський australijski австрі´єць -ійця m Austriak австрі´йка -и ż Austriaczka австрі´йський austriacki автенти´чний autentyczny а´вто -а n auto авто´бус -а m autobus авто´бусний autobusowy; авто´бусна зупи´нка przystanek autobusowy автома´т -а m automat автомобі´ль -ля m samochód, auto автоно´мний autonomiczny автопіло´т -а m pilot automatyczny а´втор -а m autor авторите´т -у m autorytet автору´чка -и ż wieczne pióro а´гнець а´гнця m rel. Baranek Boży; hostia аґе´нт -а m agent, agentka; ajent, ajentka аґе´нтство -а n agencja аґіта´ція -ії ż agitacja аґітува´ти -у´ю, -у´єш agitować аґре´сія -ії ż agresja аґроно´м -а m agronom а´ґрус -а m agrest адже´(ж) przecież, ależ; bo адміра´л -а m admirał а´дрес -а m adres (uroczyste pismo) адре´са -и ż adres (miejsce zamieszkania); помили´тися адре´сою pomylić adres; на адре´су pod adresem адреса´нт -а m nadawca адреса´т -а m adresat адресува´ти -у´ю, -у´єш adresować ад'ю´нкт -а m adiunkt ад'юта´нт -а m adiutant аеродро´м -у m lotnisko аж aż ажу´рний ażurowy аза´рт -у m hazard а´збука -и ż abecadło, alfabet азербайджа´нець -нця m Azerbejdżanin азербайджа´нка -и ż Azerbejdżanka азербайджа´нський azerbejdżański азіа´т -а m Azjata азіа´тка -и ż Azjatka азіа´тський azjatycki а´йстра -и ż aster акаде´мік -а m akademik (stopień naukowy w Ukrainie) акаде´мія -ії ż akademia; Акаде´мія мисте´цтв Akademia Sztuk Pięknych ака´фіст -а m rel. akatyst ака´ція -ії ż akacja акваре´ль -лі ż akwarela (farba i rysunek) акомпанеме´нт -у m akompaniament ако´рд -у m akord акордео´н -у m akordeon акредити´в -у m akredytywa акредитува´ти -у´ю, -у´єш akredytować акроба´т -а m akrobata аксіо´ма -и ż aksjomat акт1-у m akt (dzialalność); театра´льний ~ akt teatralny акт2 -а m akt (dokument); а´кти громадя´нського ста´ну akta stanu cywilnego акт3 -у m akt (w sztukach pląstycznych) акти´в -у m 1. aktyw 2. aktywa lmn (bankowe) активіст -а m aktywista акти´вний aktywny а´ктовий dotyczący aktów (akt); ~ зал aula акто´р -а m aktor акто´рський aktorski актри´са -и ż aktorka актуа´льний aktualny акуше´рка -и ż akuszerka аку´ла -и ż rekin акци´з -а m akcyza а´кція -ії ż akcja алба´нець -нця m Albańczyk алба´нка -и ż Albanka алба´нський albański але´я -е´ї ż aleja алжи´рець -рця m Algierczyk алжи´рка -и ż Algierka алжи´рський algierski алилу´я ndm rel. alleluja алієна´ція -ії ż alienacja алкого´ль -лю m alkohol алло´! halo! алма´з -а m diament алфа´ві´т -у m alfabet алфа´ві´тний alfabetyczny алюмі´ній -ію m aluminium альбіно´с -а m albinos альбо´м -у m album алько´в -а m alkowa альпіні´ст -а m alpinista альт -у m 1. alt (glos lub śpiewaczka) 2. altówka альта´на, альта´нка -и ż altana альтруї´ст -а m altruista амбі´тний ambitny амбулато´рія -ії ż ambulatorium амво´н -а m ambona америка´нець -нця m Amerykanin америка´нка -и ż Amerykanka америка´нський amerykański амі´нь ndm amen амні´стія -ії ż amnestia ампутува´ти -у´ю, -у´єш amputować ана´ліз -у m analiza анархіст -а m anarchista анато´мія -ії ż anatomia анга´р -а m hangar а´нгел -а m anioł а´нгельський anielski ангі´на -и ż angina англі´єць -і´йця m Anglik англі´йка -и ż Angielka англі´йський angielski анекдо´т -а ż anegdota анемі´я -ії ż anemia ані´ ani, ni ані´ж niż, aniż(eli) анілі´н -у ż anilina анке´та -и ż ankieta ано´д -а m anoda анса´мбль -лю m 1. zespół 2. grupa domów антагоні´ст -а m antagonista анте´на -и ż antena антифеміні´ст -а m antyfeminista антисемі´т -а m antysemita анти´чний antyczny апельси´н -а m pomarańcza апети´т -у m apetyt апети´тний apetyczny апокалі´псис -у m apokalipsa апо´криф -у m apokryf апо´стол -а m apostoł; Апо´стол rel. Dzieje i Listy Apostolskie, Lekcjonarz апте´ка -и ż apteka апте´кар -я m aptekarz ар -а m ar ара´б -а m Arab ара´бка -и ż Arabka ара´бський arabski ара´к -у m arak арбі´тр -а m arbiter, sędzia арбітра´ж -у m arbitraż арбітра´жний arbitrażowy; ~ суд sąd arbitrażowy арґенти´нець -нця m Argentyńczyk арґенти´нка -и ż Argentynka арґенти´нський argentyński арґуме´нт -у m argument ареа´л -у m areał аре´на -и ż arena аре´шт -у m areszt; дома´шній ~ areszt domowy арештува´ти -ту´ю, -ту´єш aresztować аристокра´т -а m arystokrata а´рія -ії ż aria а´рка -и ż łuk; тріумфа´льна ~ łuk triumfalny а´ркуш -а m arkusz; kartka а´рмія -ії ż armia артиле´рія -ії ż artyleria артилери´ст -а m artylerzysta арти´ст -а m artysta а´рфа -и ż harfa архаї´зм -у m archaizm архео´лог -а m archeolog археоло´гія -ії ż archeologia архі´в -у m archiwum архіва´ріус, архіві´ст -а m archiwista архієпи´скоп -а m arcybiskup архієре´й -е´я m archijerej; arcybiskup архімандри´т -а m archimandryta; przeor асамбле´я -е´ї ż zgromadzenie; Генера´льна Асамбле´я ООН Zgromadzenie Ogólne ONZ асиґна´ція -ії ż asygnata асиґнува´ти -ну´ю, -ну´єш asygnować асиміля´ція -ії ż asymilacja асисте´нт -а m asystent асисте´нтка -и ż asystentka аске´т -а m asceta аскети´чний ascetyczny аспіра´нт -а m aspirant (w Ukrainie), doktorant (w Polsce) аспіри´н -у m aspiryna а´стма -и ż astma астро´лог -а m astrolog астрона´вт -а m astronauta астрона´втика -и ż astronautyka астроно´м -а m astronom астроно´мія -ії ż astronomia ата´ка -и ż atak; фланго´ва ~ atak boczny атакува´ти -у´ю, -у´єш atakować атеї´ст -а m ateista ательє´ ndm n pracownia (np. krawiecka) атеста´т -а m świadectwo, zaświadczenie; ~ зрі´лості świadectwo dojrzałości атланти´чний atlantycki; ~ пакт pakt atlantycki а´тлас -у m atlas атла´с -у m atłas атле´т -а m atleta атле´тика -и ż atletyka; важка´ ~ ciężka atletyka; легка´ ~ lekka atletyka атмосфе´ра -и ż atmosfera атмосфе´рний atmosferyczny а´том -у m atom а´томний atomowy; а´томна бо´мба bomba atomowa атракціо´н -у m, атра´кція -ції ż atrakcja аудіє´нція -ії ż audiencja аукціо´н -у m aukcja а´ут -у m aut аутса´йдер -а m autsajder афга´нець -нця m Afgańczyk афга´нка -и ż Afganka афга´нський afgański афе´ра -и ż afera афери´ст -а m aferzysta афі´ша -и ż afisz, plakat афори´зм -у m aforyzm ая´кже właśnie tak, naturalnie, oczywiście б by; коли´ б я знав gdybym wiedział; ти б кра´ще мовча´в lepiej byś milczał; zob. би ба´ба -и ż 1. baba, staruszka 2. babcia 3. babka wielkanocna; ~ повиту´ха akuszerka; снігова´ ~ bałwan ба´бин 1. babi 2. babciny; ба´бине лі´то babie lato бабі´й -ія´ m babiarz, kobieciarz ба´бка -и ż 1. babka (stara kobieta) 2. babka (ciasto) 3. ważka бабу´ня -ні, бабу´ся -сі ż babcia, babunia ба´вити(ся) -влю, -виш bawić (się) баво´вна -и ż bawełna бага´т-ве´чір -чора m wigilia Bożego Narodzenia бага´тий bogaty, obfity; ~ ве´чір zob. бага´т-ве´чір багаті´ти -їю, -і´єш bogacić się бага´то dużo, wiele (w zlożeniach: wielo-) багатобі´чний wieloboczny; wielostronny багатогра´нний wielokątny; wielostronny багатоді´тний wielodzietny багатозна´чний wieloznaczny багатолі´тній, багаторі´чний wieloletni багатото´мний wielotomowy багаточле´нний wieloczłonowy бага´тство -а n bogactwo бага´ття -я n ognisko, stos бага´ч -а´ m bogacz багро´вий, багря´ний purpurowy багряни´ця -ці ż purpurowa szata (jaką dawniej nosili mnisi) бадили´на -и ż łodyga бадьо´рий rześki, ochoczy, żwawy ба´жаний pożądany, upragniony бажа´ння -я n życzenie; pragnienie, chęć бажа´ти -а´ю, -а´єш pragnąć, chcieć; życzyć база´р -у m bazar, targ, rynek базі´кати -аю, -аєш paplać, pleść ба´йда -и m próżniak, leń (rzadkie); ба´йди (ба´йдики) би´ти próżnować байда´к -а m łódź (dawne) байда´рка, байда´ра -и ż rodzaj łodzi, bajdar(k)a; kajak байдикува´ти -у´ю, -у´єш leniuchować, próżnować ба´йду´же obojętnie, wszystko jedno байду´ж(н)ий obojętny ба´йка -и ż 1. bajka (utwór literacki) 2. bajka, zmyślenie, nieprawda 3. barchan байка´р -я´ m bajkopisarz байра´к -у m parów, wąwóz; lasek w parowie байстрю´к -а´ m bękart, nieślubne dziecko бакалі´я -її ż przyprawy; bakalie ба´ки, бакенба´рди -ів lmn bokobrody бакла´га -и ż manierka (plaska) баклажа´н -а m bakłażan, oberżyna бал1 -у m bal (zabawa) бал2 -а m stopień (w/na skali i w szkole) балага´н -а m szopa, buda jarmarczna бала´да -и ż ballada балакани´на -и ż gadanina, gadanie бала´кати -аю, -аєш gadać, mówić; rozmawiać балаку´н -а m gaduła балаку´чий, балакли´вий gadatliwy балала´йка -и ż bałałajka баламу´т -а m uwodziciel; bałamut баламу´тити -у´чу, -у´тиш wprowadzać w błąd, bałamucić бала´нс -у m bilans; równowaga бала´ст -у m balast балдахі´н -а m baldachim бале´т -у m balet ба´лка1 -и ż parów (w stepie) ба´лка2 -и ż belka балко´н -а m balkon балті´йський bałtycki; балті´йські мо´ви języki bałtyckie бамбу´к -а´ m bambus бандеро´ль -лі ż banderola, opaska; przesyłka pocztowa (z banderole) банди´т -а m bandyta банду´ра -и ż bandura (ukraiński ludowy instrument muzyczny) бандури´ст -а m bandurzysta банк -у m bank ба´нка1 -и ż bańka; słoik ба´нка2 -и ż mielizna банківни´к -а´ m bankowiec банкі´р -а m bankier ба´ня -і ż kopuła (cerkwi) 2. łaźnia бараба´н -а m bęben бараба´нник, бараба´нщик -а m dobosz барабо´ля -і ż ziemniak, kartofel бара´н -а m baran барахло´ -а´ n pot. stare zniszczone rzeczy; starzyzna ба´рва -и ż barwa, kolor барви´стий barwny, kolorowy барві´нок -нку m barwinek барельє´ф -а m płaskorzeźba бар'є´р -а m bariera бари´ло -а n baryłka, beczka бари´ш -у´ m dochód, zysk, korzyść барлі´г -ло´га´ a. -ло´гу m barłóg баро´кко ndm n barok барха´н -а m barchan (rodzajpiaszczystej wydmy) ба´рхат -у m aksamit басе´йн -у m 1. basen 2. dorzecze баскетбо´л -а m koszykówka батальйо´н -у m batalion батаре´я -е´ї ż 1. bateria (w artylerii); зені´тна кулеме´тна ~ bateria przeciwlotniczych karabinów maszynowych 2. kaloryfer ба´тенько, ба´течко -а m tatuś, ojczulek баті´г -тога´ m bat, batog бато´н -а m długa bułka бато´нчик -а m baton, batonik (czekoladowy) ба´тюшка -и m pop, ojciec duchowny, duszpasterz ба´тяр -а m włóczęga, ulicznik, baciar (regionalne) батьки´ -кі´в lmn rodzice ба´тьків ojcowski; należący do ojca ба´тьківський ojcowski ба´тьківщина -и ż ojcowizna батьківщи´на -и ż ojczyzna, kraj rodzinny ба´тько -а m ojciec; хреще´ний ~ ojciec chrzestny; по-ба´тькові imię odojcowskie, patronim бахма´т -а m koń wierzchowy, bachmat ба´хур -а m bachor; dziecko nieślubne (rzadkie) ба´чення -я n widzenie ба´чити -чу, -чиш widzieć ба´читися -чуся, -чишся widzieć się, spotykać się ба´шта -и ż wieża, baszta башта´н -а´на´ m ogród (pole) z arbuzami, kawonami itp. баю´ра -и ż bajoro, kałuża бая´н -а m bajan (harmonia ręczna) бджола´ -и´ ż pszczoła бегамо´т -а m hipopotam без bez; ~ упи´ну bez przerwy, bez odpoczynku; ~ су´мніву niewątpliwie безбо´жжя -я n, безбо´жність -ності ż bezbożność безви´нний niewinny, bez winy безви´хідний bez wyjścia, rozpaczliwy безвідра´дний smutny, niepocieszony бе´звік -у m wieczność безві´рник -а m niewierzący, ateista; bezbożnik безві´р'я -я n brak wiary, niewiara; ateizm безві´тря -я n brak wiatru, bezwietrze безвла´ддя -я n anarchia безву´сий bezwąsy, bez wąsów безглу´здий niedorzeczny, bezsensowny безголо´вий bezgłowy; pozbawiony rozumu безголо´в'я -я n nieszczęście, chaos, bezhołowie безгра´мотний niepiśmienny, analfabeta безгрі´шний bezgrzeszny безді´лля -я n bezczynność; próżniactwo, nieróbstwo безді´тний bezdzietny бездога´нний nienaganny, bez zarzutu бездо´мний bezdomny безду´мно bezmyślnie безжа´лісний bezlitosny безже´нство -а n celibat, bezżeństwo беззако´нний bezprawny, nielegalny безза´хи´сний bezbronny беззмісто´вний beztreściowy, pozbawiony treści, pusty беззу´бий bezzębny безіме´нний bezimienny, anonimowy безка´рний bezkarny безконе´чний, безкіне´чний bezkresny безкра´їй, безкра´йній bezgraniczny, bezbrzeżny безкри´лий bezskrzydły безла´ддя -я n, бе´злад -у m nieład; bezład, chaos бе´злік -у m, бе´зліч -і ż mnóstwo, wiele, bez liku безлю´ддя -я n odludzie, pustkowie безмі´сячний bezksiężycowy безнаді´йний beznadziejny безно´гий beznogi, bez nóg безо´дня -і ż bezdeń, głębia; przepaść безпе´ка -и ż bezpieczeństwo; Ра´да Безпе´ки ООН Rada Bezpieczeństwa ONZ безперемі´нний stały; niezmienny; ~ струм prąd stały безплі´дний bezpłodny безпосере´дній bezpośredni безпоща´дний bezwzględny, bezlitosny безрі´дний niewiadomego pochodzenia; bez rodziny безробі´тний -ного m bezrobotny безробі´ття -я n bezrobocie безру´кий bezręki, bez rąk безси´лля -я n niemoc, słabość безсме´ртник -а m nieśmiertelnik (kwiat) безсме´ртя -я n nieśmiertelność безсо´нниця -і ż, безсо´ння -я n bezsenność безсоро´мний, безсти´дний bezwstydny безтала´нний 1. nieszczęśliwy 2. nieudolny, niezdarny безтя´мний 1. nieprzytomny 2. bezmyślny безу´мний szalony, nierozsądny безумо´вний bezwarunkowy безупи´нний nieprzerwany, ciągły безхребе´тний 1. bezkręgowy 2. pozbawiony kręgosłupa; безхребе´тні lmn bezkręgowce безче´стя -я n wstyd, hańba бе´кання -я n beczenie бельгі´єць -і´йця m Belg бельгі´йка -и ż Belgijka бельгі´йський belgijski белькота´ти -очу´, -о´чеш, белькоті´ти -очу´, -оти´ш bełkotać бензин -у m benzyna бенке´т -у m bankiet, uczta бенте´жити -жу, -жиш peszyć, zbijać z tropu бе´рег -а m brzeg, skraj; береги´ lmn margines lp берегти´(ся) -ежу´, -еже´ш strzec (się), chronić (się) бере´за -и ż brzoza бе´резень -зня m marzec березне´вий marcowy березня´к -а´ m, бере´зина -и ż brzezina, brzeźniak, lasek brzozowy бе´рест -а ż brzost, wiąz бері´зка -и ż brzózka бе´ркут -а m birkut (ptak z rodziny orłów) бе´сіда -и ż rozmowa, pogadanka бесі´дка -и ż altan(k)a бето´н -у m beton би by; якби´ я зна´в gdybym wiedział; zob. б бик -а´ m byk; бій бикі´в walka byków; взя´ти бика´ за ро´ги wziąć byka za rogi били´на -и ż 1. bylina (roślina) 2. bylina (dawna opowieść) бинт -а´ m bandaż би´стрий szybki; bystry бистрина´ -и´, бистрі´нь -ні ż silny nurt rzeki би´тва -и ż bitwa би´ти(ся) б'ю, б'єш bić (się); се´рце б'є´ться serce bije бич -а´ m bicz бичо´к -чка´ m byczek біб бо´бу m bób бібліогра´фія -ії ż bibliografia бібліоте´ка -и ż biblioteka Бі´блія -ії ż Biblia Біг zob. Бог бі´гати -аю, -аєш biegać ► бі´гти біжу´, біжиш biec бігце´м biegiem, szybko, prędko біда´ -и´ ż bieda, ubóstwo; nieszczęście; тягти´ біду´ klepać biedę; на біду´ na nieszczęście; не біда´ nie jest źle бі´дний biedny, ubogi бі´дність -ності ż ubóstwo бідня´к -а´ m biedak бідола´ха -и m nieborak, biedaczysko, nieszczęśnik бідува´ти -у´ю, -у´єш biedować бі´женець -нця m uciekinier, uchodźca бій бо´ю m bój, bitwa; ~ бикі´в walka byków; смерте´льний (сме´ртний) ~ walka na śmierć ż życie; по´ле бо´ю pole bitwy бі´йка -и ż bójka бік бо´ку m bok; strona; з бо´ку ze strony біле´т -у m bilet біли´зна -и ż bielizna білизна´, білина´ -и´ ż białość, biel бі´лий biały біли´ло -а n biała farba; wybielacz біли´ти білю´, бі´лиш bielić, pobielać бі´лка -и ż wiewiórka; крути´тися, як ~ в ко´лесі pracować bez wypoczynku білі´ти -і´ю, -і´єш bielić się, bieleć білко´вий białkowy біло´к -лка´ m białko білору´с -а m Białorusin білору´ска -и ż Białorusinka білору´ський białoruski біля´вий -ого m; біля´вка -и ż jasnowłosy, blondyn; jasnowłosa, blondynka біля´к -а´ m zając bielak біль бо´лю m ból бі´льш(е) więcej, bardziej; більш-ме´нш mniej więcej бі´льшати -аю, -аєш stawać się większym, powiększać się бі´льший większy бі´льшість -ості ż większość більшови´к -а´ m bolszewik біно´кль -ля m lornetka бір бо´ру m bór біс -а m bies, diabeł, czart бі´сер -у m perła біснува´тий opętany; wściekły, szalony блага´ння -я n błaganie блага´ти -а´ю, -а´єш błagać благе´нький słabiutki; ~ голосо´к słabiutki głosik благи´й 1. słaby, wątły, lichy 2. dobry, łagodny; błogosławiony бла´го -а n dobro, szczęście; матеріа´льні бла´га dobra materialne; всіх благ! wszystkiego najlepszego! благовісти´ти -іщу´, -істи´ш zwiastować; nieść dobrą nowinę Благові´щення -я n rel. Zwiastowanie Najświętszej Marii Panny благода´тний błogosławiony, pełen łaski благода´ть -і ż łaska; błogosławieństwo благоді´йний dobroczynny благоро´дний szlachetny благослови´ти -влю´, -ви´ш błogosławić благочести´вий pobożny, nabożny блаже´нний błogosławiony; błogi бла´зень -зня m błazen, pajac блаки´тний błękitny блаки´ть -і ż błękit бланк -а m blankiet; запо´внити ~ wypełnić blankiet бли´жній -нього bliźni бли´жній (рідко) bliski бли´жчати -аю, -аєш przybliżać się, zbliżać się бли´жче bliżej бли´жчий bliższy близе´нько bliziutko близню´к -а´ m bliźniak; близня´та -я´т lmn bliźnięta близьки´й bliski; мої´ близькі´ moi bliscy (krewni) бли´мати -аю, -аєш migotać блиск -у m błysk, lśnienie блискави´ця -і ż błyskawica бли´скавка -и ż 1. błyskawica 2. zamek błyskawiczny бли´скати -аю, -аєш błyskać ► бли´снути -ну, -неш błysnąć блиску´че bardzo dobrze; znakomicie, wspaniale блища´ти -щу´, -щи´ш błyszczeć (się) бліди´й blady блокно´т -а m notes, notatnik блонди´н -а m blondyn блоха´ -и´ ż pchła блощи´ця -і ż pluskwa блуд -у m rozpusta, nierząd; займа´тися блу´дом prowadzić rozwiązłe życie блуди´ти -джу´, -диш błądzić, mylić się блу´дний; ~ син syn marnotrawny; блу´дні во´гники błędne ogniki блука´ти -а´ю, -а´єш błąkać się, błądzić блю´дечко -а, блю´дце -я n spodeczek, spodek блю´до -а n wielki talerz (np. na owoce), półmisek бо bo, bowiem, gdyż; іди´-бо idź-że бобе´р -бра´ m bóbr бовва´н -а m bałwan бо´вдур -а m 1. komin 2. tępak бо´втати -аю,-аєш mącić, mieszać, bełtać; przen. pleść Бог (Біг) -а Bóg; сла´ва Бо´гу Bogu dzięcki; помага´й Біг szczęść Boże; іді´ть з Бо´гом niech was Bóg prowadzi; Бог зна´є Bóg raczy wiedzieć богати´р -ря´ m 1. bohater 2. siłacz боги´ня -і ż bogini богома´з -а m 1. malarz świętych obrazów 2. marny malarz 3. ikona, obraz Богома´тір -ма´тері ż rel. Matka Boska богомі´лля -я n pielgrzymka богомо´лець -льця m pielgrzym, pątnik Богоро´диця -і ż rel. Matka Boska, Bogurodzica богосло´в -а m teolog богослужі´ння -я n rel. nabożeństwo богоху´льний bluźnierczy, bluźnierski бода´й bodaj; żeby, aby бо´дня -і ż drewniana kadź, stągiew боє´ць бійця´ m bojownik, szermierz; żołnierz божеві´лля -я n obłęd, obłąkanie; szaleństwo божеві´льний -ного m szaleniec, obłąkany, wariat божево´літи -лію, -лієш wariować, szaleć бо´жий boży, boski; Бо´жа Ма´ти rel. Matka Boska; жити по-Бо´жому żyć, jak Bóg przykazał божни´ця -і ż 1. półka z ikonami 2. bożnica, synagoga божо´к -жка´ m bożek бойко´т -у m bojkot бойкотува´ти -у´ю, -у´єш bojkotować бойови´к -а´ m 1. wojownik, bojownik 2. film batalistyczny бойови´сько, бойови´ще -а m 1. pole walki 2. boisko бока´л -а m kielich, puchar бокови´й boczny; ~ ро´зріз przekrój poprzeczny боксе´р -а m bokser, pięściarz боксува´ти -у´ю, -у´єш boksować болга´рин -а m Bułgar болга´рка -и ż Bułgarka болга´рський bułgarski болі´льник -а m kibic бо´лісний bolesny; męczący бо´лість -лесті ż pot. boleść болі´ти -і´ю, -і´єш 1. boleć; (у) ме´не боли´ть зуб boli mnie ząb 2. ubolewać, przejmować się; ~ се´рцем і душе´ю bardzo się przejmować боло´то -а n błoto болю´че, бо´ляче´ boleśnie, dotkliwie боля´чка -и 1. wrzód 2. bolączka бо´мба -и ż bomba; а´томна ~ bomba atomowa бомбардува´льник -а m bombowiec бо´ндар -я m bednarz борг -у m dług; kredyt; ~ вдя´чності dług wdzięczności; залі´зти (влі´зти) в борги´ wpaść w długi; бу´ти в бо´ргу być dłużnym боргува´ти -у´ю, -у´єш borgować, dawać na kredyt; pożyczać; przen. być zobowiązanym боре´ць -рця´ m 1. bojownik 2. zawodnik борі´дка -и ż bródka бормота´ти -очу´, -очеш, бормоті´ти -очу´, -оти´ш mruczeć, mamrotać борови´к -а´ m borowik, prawdziwek борода´ -и´ ż broda боро´давка -и ż brodawka борода´тий brodaty борода´ч -а´, борода´нь -ня m brodacz борозна´ -и´ ż bruzda борона´ -и´ ż brona борони´ти(ся) -ню´, -о´ниш bronić się; zabraniać; ochraniać боронува´ти -у´ю, -у´єш bronować боро´тися -рю´ся, -о´решся walczyć боротьба´ -и´ ż walka бо´рошно -а n mąka борт -у m 1. burta 2. pokład бо´ртник -а m bartnik бортови´й pokładowy борть -і ż barć борщ -у´ m barszcz бо´сий bosy бо´со, босо´ніж boso, na bosaka бося´к -а´ m obdartus; ulicznik; włóczęga ботвина -и ż, ботви´ння -я n nać buraczana, botwina бо´чка -и ż beczka боягу´з -а m tchórz; bojażliwy człowiek боязки´й, боязли´вий bojażliwy; tchórzliwy бо´язкість -кості ż bojaźń, lęk; tchórzostwo боя´рин -а m 1. bojar 2. starszy drużba (na weselu) боя´тися бою´ся, боїшся bać się бра´вий odważny, dzielny бразилець -льця m Brazylijczyk бразилі´йка -и ż Brazylijka бразильський brazylijski бра´к -у m brak, niedostatek бра´ма -и ż brama брасле´т -а m, брасле´тка -и ż bransolet(k)a брат -а m brat (także zakonnik); двою´рідний ~ brat cioteczny брата´н, брата´нич -а, брата´нець -нця m bratanek брата´тися -а´юся, -а´єшся bratać się брате´рство -а n braterstwo брате´ць -тця´, бра´тик -а m braciszek; drogi, miły brat бра´ти беру´, бере´ш brać; ~ сло´во zabierać głos; ~ у´часть brać udział; ~ до се´рця brać do serca; ~ до відо´ма przyjmować do wiadomości; ~ верх (го´ру) brać górę, górować, dominować; ~ хабарі´ brać łapówkę; ~ всерйо´з brać na serio; ~ приклад brać przykład; zob. взя´ти бра´тися беру´ся, бере´шся brać się (za co§), podejmować się; zob. взя´тися бра´тів, бра´товий należący do brata; brata (np. syn) бра´тній bratni; braterski братова´ -вої ż bratowa, żona brata бра´тство -а n bractwo бредня´, бридня´ -і´ ż brednia бре´нькати -аю, -аєш brzęczeć брести´ бреду´, бреде´ш brnąć; wlec się бреха´ти брешу´, бре´шеш 1. kłamać, łgać 2. szczekać, ujadać бреха´ч, бреху´н -а´ m kłamca, łgarz брехня´ -і´ ż kłamstwo, łgarstwo бригади´р -а m brygadier; brygadzista бридки´й brzydki, wstrętny, szpetny бри´дко brzydko, obrzydliwie, szpetnie бри´жа -і ż zmarszczka; fałda; бри´жі lmn lekkie fale morskie бриз -у m bryza, lekki wiatr morski бри´зкати -аю, -аєш bryzgać, pryskać; chlapać брика´ти -а´ю, -а´єш brykać; wierzgać бриль -ля´ m kapelusz słomkowy брині´ти (tylko 3. osoba) brzmieć, dźwięczeć; brzęczeć бритва -и ż brzytwa бри´тися бри´юся, бри´єшся golić się бриття´ -я´ n golenie брівка, брі´вонька -и ż brewka брід бро´ду m bród брова´ -и´ ż brew; бро´ви lmn brwi бродити броджу´, бро´диш 1. brodzić 2. wałęsać się, włóczyć się бродя´га -и m włóczęga, tułacz бро´нза -и ż brąz бро´ня´1 броні ż pancerz (np. rycerza) бро´ня2 -і ż zarezerwowane miejsce бруд -у m brud, nieczystość брудни´й brudny, nieczysty бруднити -ню´, -ни´ш brudzić бру´нька -и ż pączek (na gałązce) брус -а m 1. obciosana belka 2. osełka, toczydło 3. (парале´льні) бруси´ drążki (przyrząd gimnastyczny) брусни´ця -і ż brusznica, borówka бру´сок -ска´ m osełka брюне´т -а m brunet брязк -у, бря´зкіт -коту m brzęk бу´блик -а m obwarzanek, precel бу´бна -и ż karo, dzwonek (w kartach) бу´бон -бна m bęben бубоне´ць -нця´ m bębenek; dzwonek бува´(є) bywa; czasem бува´лець -льця m bywalec, światowiec бува´льщина -и ż dawne dzieje, minione czasy, przeszłość бува´ти -а´ю, -а´єш bywać; odwiedzać буга´й -ая´ m niekastrowany byk, buhaj буго´р -гра´ m pagórek, wzgórze бу´да -и ż buda, szałas будди´зм -у m buddyzm буде´нний powszedni; codzienny буде´нність -ності, буденщина -и ż powszedniość, codzienność бу´день -дня m dzień powszedni буди´льник -а m budzik буди´нок -нку m budynek буди´ти буджу´, бу´диш budzić будівельний budowlany буді´вля -і ż budowla; budynek будівни´к -а´, будіве´льник -а m budowniczy будівни´цтво -а n budownictwo; працюва´ти на будівни´цтві pracować na budowie бу´дка -и ż budka будо´ва -и ż budowa; układ, konstrukcja; ~ а´тома budowa atomu будува´ти(ся) -у´ю, -у´єш budować (się) будя´к -а´ m bodiak, oset бу´дь-де gdzie bądź, gdziekolwiek бу´дь-коли kiedy bądź, kiedykolwiek будь-хто´ будь-кого´ ktokolwiek будь-що´ будь-чого´ cokolwiek будь-я´к jak bądź, byle jak будь-яки´й jakikolwiek, byle jaki бузина -и´ ż czarny bez бузо´к -зка´ m bez (kwiat i krzew) бу´йвіл -вола m bawół буйний bujny, obfity; gwałtowny бук -а m buk бу´ква -и ż litera буква´льний dosłowny, literalny буква´р -ря´ elementarz буке´т -а m bukiet букініст -а m antykwanusz булава´ -и´ ż buława; maczuga бу´лка -и ż chleb (bochenek) бу´лла -и ż bulla бульйо´н -у m bulion; rosół бу´лька -и ż pęcherzyk булькота´ти -очу´, -о´чеш, булькоті´ти -очу´, -оти´ш bulgotać бундю´чний nadęty, pyszałkowaty бунт -у m bunt, rokosz бунта´р -ря´, бунтівни´к -а´ m buntownik, spiskowiec бунтува´ти(ся) -у´ю, -у´єш buntować (się) бунчу´к -а´ m buńczuk (symbol godności hetmańskiej) бура´н -у m zamieć śnieżna бургомістр -а m burmistrz бурело´м -у m wiatrołom буржуа´ ndm, буржу´й -у´я m burżuj бури´ти -рю´, -ри´ш wiercić, borować бу´ритися -рюся, -ришся burzyć się бу´рка -и ż burka, opończa буркота´ти -очу´, -о´чеш, буркоті´ти -очу´, -оти´ш burczeć, gderać, zrzędzić буркотли´вий gderliwy бурле´ск -а m burleska бурмота´ти -очу´, -о´чеш, бурмотіти -очу´, -отиш mamrotać, mruczeć бу´рса -и ż bursa бурт -у m wielka kupa czegoś, sterta буру´лька -и ż sopel буру´н -а´ m bałwan, wał (morski), wielka fala бурхли´вий burzliwy, gwałtowny бурча´ти -чу´, -чи´ш burczeć, mruczeć, gderać бу´ря -і ż burza буря´к -а´ m burak буряко´вий buraczany; buraczkowy (kolor) бур'я´н -у´ m burzan, chwast бу´сол, бу´сел -сла m bocian бусо´ль -лі ż busola бу´ти być (wszystkie osoby czasu teraźniejszego liczby pojedynczej i mnogiej - є) я є, ти є, він, вона´, воно´ є; ми є, ви є, вони є; ~ до´ма być w domu; ~ чи не ~ być albo nie być; будь здоро´в! bądź (bywaj) zdrów!; будь ла´ска, бу´дьте ласка´ві proszę; бу´дьмо! do widzenia! бу´де! dość!, dosyć!, wystarczy! буття´ -я´ n bycie, istnienie, byt буфе´т1 -у bufet буфе´т2 -а kredens бухане´ць -нця´ m, буха´нка -и ż bochenek chleba (głównie pszennego) бухга´лтер -а m księgowy, buchalter бу´хта -и ż zatoka бу´цім(то) jakby, jak gdyby бу´ча -і ż kłótnia, awantura; зчини´ти бу´чу wszcząć awanturę бучи´на -и ż lasek bukowy; drewno bukowe бушува´ти -у´ю, -у´єш 1. hałasować, awanturować się 2. szumieć, ryczeć (o morzu) буя´ти -я´ю, -я´єш szybować, unosić się w powietrzu, bujać; kołysać się; przen. rozkwitać, rozwijać się бюдже´т -у m budżet бюлете´нь -ня m biuletyn бюро´ ndm 1. biuro 2. biurko бюрокра´т -а m biurokrata бюст -а m 1. popiersie 2. piersi, biust бюстга´льтер -а m biustonosz в, у, вві, у´ві w, we; do; в а´рмії w armii; у мі´сті w mieście; у вівто´рок we wtorek; у´ві (вві) сні we śnie; у садо´к do ogrodu; в (у) ме´не є ja mam; zob. у ва´бити -блю, -биш wabić, nęcić вага´ -и´ ż ciężar; ~ легка´ (сере´дня, важка´) waga lekka (średnia, ciężka) вагітна ciężarna, w ciąży ваго´мий ważki, istotny; mający wagę, ważący вого´н -а m wagon ва´да -и ż wada ва´жити(ся) -жу, -жиш ważyć (się) важки´й ciężki, trudny; doniosły ва´жко ciężko; trudno важли´вий ważny, doniosły ва´жний 1. ważny 2. poważny вазелін -у m wazelina ва´кса -и ż pasta (do butów) ва´куум -а m próżnia вакцина -и ż szczepionka вал -у m 1. wał 2. fala, bałwan ва´лик -а, вало´к -лка´ m wałek вали´ти (ся) -лю´, -лиш walić (się) валу´н -а´ m głaz, kamień narzutowy валю´та -и ż waluta ва´лянки -ків lmn buty filcowe, walonki валя´ти -я´ю, -я´єш 1. walić, przewracać 2. brudzić валя´тися -я´юся, -я´єшся 1. poniewierać się, walać się 2. brudzić się 3. przewracać się вальс -а m walc вальцюва´ти -ю´ю, -ю´єш walcować вані´льний waniliowy ва´нна -и ż wanna; kąpiel ванта´ж -у´ m ładunek ванта´жний ciężarowy, towarowy; ванта´жна маши´на ciężarówka ванта´жник -а m tragarz; ładowacz вапно´ -а´ n wapno вапня´к -а´ m wapień вапняни´й wapienny вар -у m wrzątek; żar, skwar ва´рвар -а m barbarzyńca варе´ник -а m pieróg варе´ння -я n konfitury вари´ти -рю´, -риш gotować варіа´нт -а m wariant варіння -я n gotowanie ва´рта -и ż warta; поче´сна ~ warta honorowa; стоя´ти на ва´рті pełnić wartę, stać na warcie ва´ртість -тості ż wartość вартови´й wartowniczy; wartownik варшав'я´нин -а m warszawianin варшав'я´нка -и ż warszawianka варшавський warszawski васильо´к -лька´ m bławatek, chaber ват, уат -а m wat (jednostka mocy) вата´га -и ż wataha; banda, szajka ватажо´к -жка´ m watażka, naczelnik bandy ва´тра -и ż ognisko (w górach), watra ваш, ва´ша, ва´ше wasz, wasza, wasze; pana, pani, pańskie вбива´ти, убива´ти -а´ю, -а´єш 1. wbijać 2. zabijać ► вби´ти, уби´ти вб'ю, вб'єш (уб'ю´, уб'є´ш) 1. wbić; ~ собі´ в го´лову wbić sobie do głowy 2. zabić вби´вство -а n zabójstwo вби´вця, уби´вця -і m zabójca, morderca вбіга´ти -а´ю, -а´єш wbiegać ► вбі´гти вбіжу´, вбіжи´ш wbiec вбік, убік w bok вбогий, убо´гий ubogi, biedny вбрання, убрання´ -я´ n ubranie вбрід, убрі´д wbród, pod dostatkiem вважа´ти, уважа´ти -а´ю, -а´єш uważać вве´дення, уве´дення -я n wprowadzenie, wstęp; zastosowanie ввезти´ zob. вво´зити вверх, уве´рх w górę, do góry ввести´ zob. вво´дити ввесь, уве´сь cały, wszystek вве´чері, уве´чері wieczorem ввіз, увіз ввозу (увозу) m wwóz, import ввійти´, увійти´ -йду´, -йдеш wejść; zob. вхо´дити ввімкну´ти, увімкну´ти -ну´, -не´ш włączyć, zapuścić (motor); zob. вмика´ти ввіткну´ти, увіткну´ти -ну´, -не´ш wetknąć, wsadzić вві´чливий, увічливий grzeczny, uprzejmy вводити, уво´дити -джу, -диш wprowadzać, zaprowadzać; zastosowywać ► ввести´, увести´ введу´, введе´ш (уведу´, уведе´ш) wprowadzić, zaprowadzić; zastosować вво´зити, уво´зити -ожу, -озиш wwozić ► ввезти´, увезти´ -зу´, -зе´ш wwieźć вво´лю, уво´лю dowoli, do syta вга´дувати, уга´дувати -ую, -уєш domyślać się, zgadywać ► вгада´ти, угада´ти -а´ю,-а´єш domyśleć się, zgadnąć вгамо´вувати, угамо´вувати -овую, -овуєш hamować, uspokajać ► вгамува´ти, угамува´ти -у´ю,-у´єш pohamować, uspokoić вглиб, угли´б, вглибину´, углибину´ w głąb вго´лос, уго´лос na głos вгорі´, угорі na górze вго´ру, уго´ру w górę, do góry; ру´ки ~! ręce do góry! вдава´тися, удава´тися -аю´ся, -ає´шся 1. wdawać się (w coś), zagłębiać się 2. udawać się, kierować się 3. udawać się, szczęścić się ► вда´тися, уда´тися -а´мся, -аси´ся 1. zagłębić się 2. udać się, skierować się 3. udać się, poszczęścić się вда´лий, уда´лий udany, szczęśliwy, trafny; вда´ла ві´дповідь trafna odpowiedź вдалині´, удалині´ w oddali, w oddaleniu вда´ло umiejętnie, szczęśliwie вдаря´ти(ся), ударя´ти(ся) вдаря´ти(ся), ударя´ти(ся) -я´ю, -яє´ш uderzać (się) ► вда´рити(ся), уда´рити(ся) -рю, -риш uderzyć (się) вда´тися zob. вдава´тися вда´ча -і ż usposobienie, natura, charakter вдвічі, удві´чі dwakroć; podwójnie; w dwójnasób вдвоє, удво´с we dwoje; podwójnie; ~ бі´льше dwukrotnie więcej вдвох, удво´х we dwóch вдень, уде´нь w dzień; ~ і вночі´ (уночі) w dzień i w nocy, dniem i nocą вдивля´тися, удивля´тися -ля´юся, -ля´єшся wpatrywać się ► вдиви´тися, удиви´тися -влю´ся, -вишся wpatrzeć się вдира´тися, удира´тися -а´юся, -а´єшся wdzierać się ► вде´ртися, уде´ртися -ру´ся, -ре´шся wedrzeć się вдіве´ць, удіве´ць -вця´ m wdowiec вдова´, удова´ -и´ ż wdowa вдовж, удо´вж wzdłuż вдово´лений, удово´лений zadowolony вдо´ма, удо´ма, до´ма w domu вдо´світа, удо´світа rano, o świcie, przed wschodem słońca вдру´ге, удру´ге po raz drugi, ponownie вду´муватися -уюся, -уєшся wnikać, zagłębiać się ► вду´матися -аюся, -аєшся wniknąć, zagłębić się вдяга´ти(ся) -а´ю, -а´єш ubierać (się), wkładać odzież ► вдягти(ся) -гну´, -гнеш, вдягну´ти(ся) -ну´, -неш ubrać (się), włożyć odzież вдя´чний wdzięczny вдя´чність -ності ż wdzięczność ве´дення, веді´ння -я n prowadzenie ведме´дик -а m 1. niedźwiadek 2. turkuć podjadek ведме´ди´ця -і ż niedźwiedzica; Вели´ка (Мала´) Ведме´ди´ця Wielka (Mała) Niedźwiedzica ведмедя´ -дя´ти, ведмедя´тко -а n niedźwiedziątko, niedźwiadek ведме´жий, ведме´дячий niedźwiedzi ведме´жина, ведме´дина -и ż mięso niedźwiedzie ведмі´дь -ме´дя m niedźwiedź везти -зу´, -зе´ш wieźć; zob. вози´ти ве´летень -тня m olbrzym, wielkolud Вели´кдень Вели´кодня m Wielkanoc вели´кий wielki, duży; ~ па´лець kciuk велико´дній wielkanocny великоду´шний wspaniałomyślny, wielkoduszny великому´ченик -а m (święty) męczennik великому´чениця -і ż (śwlęta) męczennica ве´лич -і ż wielkość, wspaniałość велича´ти -а´ю,-а´єш 1. wielbić, czcić 2. tytułować величе´зний, величенний ogromny, kolosalny величина´ -и´, величінь -і ż wielkość; набли´жена ~ wielkość przybliżona велі´ння -я n nakaz велі´ти -лю´, -ли´ш rozkazywać, nakazywać, kazać велого´нка -и ż, велого´нки -нок lmn wyścig kolarski, wyścigi kolarskie велосипе´д -а m rower вельмишановний wielce szanowny ве´на -и ż żyła вепр -а m wieprz; dzik верба´ -и´ ż wierzba верблю´д -а m wielbłąd, двого´рбний ~ wielbłąd dwugarbny ве´рбний, вербо´вий wierzbowy; Ве´рбна Неді´ля rel. Niedziela Palmowa вербува´ння -я n werbunek, zaciąg; werbowanie ве´рес -у m wrzos ве´ресень -сня m wrzesień; у ве´ресні we wrześniu вересневий wrześniowy ве´реск -у m wrzask, krzyk верете´но -а n wrzeciono вереща´ти -щу´, -щи´ш wrzeszczeć, krzyczeć ► вересну´ти -ну´, -не´ш wrzasnąć, krzyknąć верзти´ -зу´, -зе´ш gadać głupstwa, pleść (bzdury), pot. nawijać ве´рсія -ії ż wersja верста´ -и´ ż wiorsta верста´т -а m warsztat верства´ -и´ ż 1. warstwa 2. wiorsta верта´ти -а´ю, -а´єш 1. wracać 2. zwracać, oddawać 3. odwoływać ► верну´ти -ну´, -неш 1. wrócić 2. zwrócić, oddać 3. odwołać верта´тися -а´юся, -а´єшся wracać, powracać ► верну´тися -ну´ся, -нешся wrócić, powrócić верте´п -у m 1. szopka, jasełka 2. jaskinia, pieczara вертика´льний poziomy, wertykalny верти´хвіст -воста, верту´н -а´ m wiercipięta вертіти (ся) -рчу´, -рти´ш wiercić (się), kręcić (się) верф -і ż stocznia верх -у 1. szczyt; wierzch 2. nad, ponad; бра´ти ~ (над ким) brać górę, górować (nad kimś); верхи´ lmn koła rządzące; elita; з ве´рхом z nadwyżką, z nadmiarem верхів'я -я n 1. wierzchołek (góry, drzewa) 2. górny bieg rzeki ве´рхній wierzchni; górny верхови´й wierzchowy (o koniu) верхови´на -и ż 1. wierzchołek, szczyt 2. wyżyna, wierzchowina верхо´вний najwyższy, główny; Верхо´вна Ра´да Rada Najwyższa; Верхо´вний Суд Sąd Najwyższy верхово´д -а, верхово´да -и m przywódca верхово´дити -джу, -диш przewodzić, wodzić rej вершина -и ż wierzchołek, szczyt вершки´ -ків lmn śmietanka; зби´ті ~ bita śmietana ве´ршник -а m jeździec вершо´к -шка´ m wierzchołek, szczyt весе´лий wesoły весели´ти(ся) -лю´, -ли´ш weselić (się), radować (się) весе´лка -и ż tęcza весе´лощі -ів lmn wesołość весілля -я n wesele весільний weselny; ~ бенке´т uczta weselna весло´ -а´ n wiosło веслува´ти -у´ю, -у´єш wiosłować весна´ -и´ ż wiosna; весно´ю na wiosnę, wiosną весняний, весінній wiosenny; весня´не´ рівноде´ння wiosenne zrównanie dnia z nocą весня´нка -и ż wiosenna ludowa pieśń obrzędowa весня´нки -нок lmn piegi веснянкува´тий piegowaty вести(ся) веду´, веде´ш prowadzić (się) весь, уве´сь cały, wszystek; все одно´ wszystko jedno; всього´ найкра´щого wszystkiego najlepszego вече´рня, вечі´рня -і ż nieszpory вече´ря -і ż kolacja; Та´йна Вече´ря rel. Ostatnia Wieczerza вече´ряти -яю, -яєш jeść kolację ве´чір -чора m wieczór; бага´т-~ (бага´тий ~) rel. wigilia Bożego Narodzenia; ще´дрий ~ rel wigilia Jordanu вечі´рка -и ż wieczorek (przyjęcie towarzyskie w wąskim kole), wieczornica вечі´рній wieczorny, wieczorowy вечі´рня -і ż rel. nieszpory вечорі´ти (tylko 3. osoba) zmierzchać się, ściemniać się; вечоріє zapada zmierzch (wieczór, mrok) вечорни´ці, вечерни´ці -и´ць ltn wieczornice (na wsi) ве´штатися -аюся, -аєшся wałęsać się в'єтна´мець -мця m Wietnamczyk в'єтна´мка -и ż Wietnamka в'єтна´мський wietnamski вже, уже´ już вжива´ти, ужива´ти -а´ю, -а´єш używać ► вжи´ти, ужи´ти -живу´,-живе´ш użyć; ~ всіх за´ходів użyć wszystkich (wszelkich) środków вжи´ток, ужи´ток -тку m użytek взагалі´ w ogóle взад, уза´д wstecz, w tył взає´мини -ин lmn stosunki wzajemne взає´мний wzajemny, obopólny взаємоді´я -і´ї ż współdziałanie взаємодопомо´га -и ż pomoc wzajemna взаємозв'язо´к -зку´ m współzależność, związek wzajemny взамі´н w zamian вздовж, уздо´вж wzdłuż взи´мку, узи´мку zimą, w zimie взіре´ць -рця´ m wzór; wzorzec взува´ти -а´ю, -а´єш wkładać, obuwać ► взу´ти взу´ю, взу´єш włożyć, obuć взуттє´вий obuwniczy; взуттєва крамни´ця sklep obuwniczy (z obuwiem) взуття´ -я´ n obuwie взя´ти, узя´ти візьму´, ві´зьмеш wziąć, zabrać; zob. бра´ти взя´тися, узя´тися візьму´ся, ві´зьмешся wziąć się (za coś); zob. бра´тися взя´тка -и ż 1. lewa (w grze w karty) 2. łapówka; napiwek ви вас wy; pan, pani; państwo вибача´ти -а´ю, -а´єш wybaczać, przebaczać ► ви´бачити -чу, -чиш wybaczyć, przebaczyć; ви´бачте! przepraszam! вибива´ти(ся) -а´ю, -а´єш wybijać (się) ► ви´бити(ся) -б'ю, -б'єш wybić (się) ви´бігати -аю, -аєш 1. oblecieć (np. cale miasto); przebiec 2" wychodzić coś, zdobyć coś вибіга´ти -а´ю, -а´єш wybiegać ► ви´бігти -іжу, -іжиш wybiec ви´бір -бору m, ви´бірка -и ż wybór ви´блиск -у m błysk, błyśniecie " вибо´їна -и ż, ви´бій -бою m wybój, jama ви´бори -рів lmn wybory; зага´льні ~ wybory powszechne ви´борний wybieralny, obieralny ви´борчий wyborczy; ~ о´круг okręg wyborczy вибува´ти -а´ю, -а´єш ubywać, wychodzić (o rzeczach) ► ви´бути -уду, -удеш ubyć; wyjść ви´ведення -я n wyprowadzenie ви´везти zob. виво´зити виверта´ти -а´ю, -а´єш wywracać, przewracać ► ви´вернути -ну, -неш wywrócić, przewrócić ви´вести zob. виво´дити ви´вих -у m zwichnięcie ви´вихнути -ну, -неш zwichnąć ви´віз -возу m wywóz, eksport ви´ві´рка -и ż wiewiórka ви´віска -и ż wywieszka, szyld виво´дити -джу, -диш 1. wywodzić, wyprowadzać 2. hodować ► ви´вести -еду, -едеш 1. wywieść, wyprowadzić 2. wyhodować; wywabić (plamy) виво´дитися -джуся, -дишся 1. wywodzić się 2. wychodzić z użytku виво´зити -о´жу, -озиш wywozić, eksportować ► ви´везти -зу, -зеш wywieźć виволіка´ти -а´ю, -а´єш wywlekać, wyciągać ► ви´волокти -очу,-очеш wywlec, wyciągnąć вивча´ти -а´ю, -а´єш uczyć się, studiować ► ви´вчити -чу, -чині nauczyć się; poznać ви´гаданий zmyślony, fikcyjny ви´гадка -и ż wymysł, fantazja, fikcja вига´дувати -ую, -уєш zmyślać, wymyślać ► ви´гадати -аю, -аєш zmyślić, wymyślić; uroić sobie виганя´ти -я´ю, -я´єш wyganiać, wypędzać ► ви´гнати ви´жену, ви´женеш wygonić, wypędzić ви´гин -у m wygięcie; przegub вигідний wygodny ви´гладити -джу, -диш wygładzić ви´гляд -у m wygląd вигляда´ти -а´ю, -а´єш wyglądać; wypatrywać ви´гнати zob. виганя´ти ви´года -и ż zysk, korzyść виго´да -и ż komfort ви´годувати -ую, -уєш wyhodować виголо´шувати -ую, -уєш wygłaszać ► ви´голосити -ошу, -осиш wygłosić вигорта´ти -а´ю, -а´єш wygarniać ► ви´горнути -ну, -неш wygarnąć вигоря´ти -я´ю, -я´єш, вигора´ти -а´ю,-а´єш wypalać się; płowieć ► ви´горіти -рю, -рипі wypalić się; wypłowieć виготовля´ти -я´ю, -я´єш wytwarzać, produkować; sporządzać ► ви´готовити -влю, -виш, ви´готувати -ую, -уєш wyprodukować, wytworzyć; sporządzić виграва´ти -аю´,-аєш wygrywać ► ви´грати -аю, -аєш wygrać ви´граш -у m wygrana; zysk вигріба´ти -а´ю,-а´єш wygrzebywać ► ви´гребти -бу, -беш wygrzebać ви´гук -у m 1. okrzyk 2. wykrzyknik вид -у m 1. twarz, oblicze 2. widok 3. aspekt, postać; доко´наний (недоко´наний) ~ aspekt dokonany (niedokonany) 4. gatunek видава´ти (ся) -даю´, -даєш wydawać (się) ► ви´датися -амся, -асися 1. wydać się 2. zdarzyć się видаве´ць -вця´ m wydawca видавни´цтво -а n wydawnictwo вида´ння -я n wydanie видання´ -я´ n; дівчина на виданні´ dziewczyna na wydaniu ви´дати -ам, -аси wydać; zob. видава´ти(ся) видира´ти (ся) -а´ю, -а´єш wydzierać (się) ► ви´дерти (ся)-ру, -реш wydrzeć (się); wydostać (się) видатний wybitny, znakomity вида´ток -тку m wydatek виде´лка -и ż widelec ви´ди´мий widoczny, dostrzegalny ви´дих -у m wydech виділя´ти -я´ю, -я´єш oddzielać, wyodrębniać ► виділити -лю, -лиш wydzielić ви´дний 1. widoczny, jasny 2. wybitny видобува´ти -а´ю,-а´єш wydobywać ► ви´добути -уду,-удеш wydobyć видови´й 1. widokowy 2. gatunkowy видовище -а n widowisko, przedstawienie ви´дра -и ż wydra видува´ти -а´ю, -а´єш wydmuchiwać, wywiewać ► видути -ую, -уєш wydmuchać, wywiać ви´дужати -аю, -аєш wyzdrowieć ви´думка -и ż wymysł; urojenie виду´мувати -ую, -уєш wymyślać; zmyślać ► ви´думати -аю, -аєш wymyślić; zmyślić ви´жати -жну, -жнеш wyżąć (np. sierpem) вижива´ти -а´ю, -а´єш 1. rugować 2. przeżywać ► ви´жити -живу, -живеш 1. wyrugować 2. przeżyć вижима´ти -а´ю, -а´єш wyżymać, wyciskać ► ви´жати -жму, -жмеш wyżąć, wycisnąć ви´зволення -я n wyzwolenie ви´зволити -лю, -лиш wyzwolić, oswobodzić визнава´ти -аю´, -ає´ш 1. przyznawać się 2. uznawać ► ви´знати-аю,-аєш 1. przyznać się 2. uznać визнання´ -я n 1. uznanie 2. wyznanie, oświadczenie визнача´ти -а´ю, -а´єш wyznaczać, określać ► ви´значити -чу, -чиїй wyznaczyć, określić ви´значення -я n 1. wyznaczenie 2. określenie, definicja визу´брювати -юю, -юєш wykuwać, kuć, uczyć się na pamięć ► ви´зубрити -рю, -риш wykuć, nauczyć się na pamięć виїда´ти -а´ю, -а´єш wyjadać ► ви´їсти -їм, -їси wyjeść виїжджа´ти -а´ю, -а´єш wyjeżdżać ► ви´їхати -їду, -їдеш wyjechać ви´їзд -у m wyjazd вийма´ти -а´ю, -а´єш wyjmować ► ви´йняти -йму, -ймеш wyjąć ви´йти -йду,-йдеш wyjść; ukazać się; zob. вихо´дити вика´зувати -ую, -уєш 1. wypowiadać 2. ujawniać ► ви´казати -кажу, -кажеш 1. wypowiedzieć 2. ujawnić вика´чувати -ую, -уєш maglować; rozwałkowywać, wałkować ► ви´качати -аю,-аєш wymaglować; rozwałkować (ciasto) викида´ти -а´ю, -а´єш wyrzucać ► ви´кинути -ну, -неш wyrzucić виклада´ння -я n wykładanie; przedstawianie виклада´ти -а´ю, -а´єш wykładać, przedstawiać ► ви´класти -аду,-адеш wyłożyć; przedstawić ви´клик -у m okrzyk, wezwanie; wywołanie виклика´ти -а´ю, -а´єш wywoływać, wzywać ► ви´кликати -чу, -чеш wywołać, wezwać вико´лювати -юю, -юєш wykłuwać ► ви´колоти -лю, -леш wykłuć викона´вець -вця m wykonawca вико´нувати -ую, -уєш wykonywać, spełniać ► ви´конати -аю, -аєш wykonać, spełnić вико´чувати -ую, -уєш wytaczać ► ви´котити -очу -отиш wytoczyć ви´кошений wykoszony вико´шувати -ую -уєш wykaszać ► ви´косити -ошу, -осиш wykosić викрада´ти -а´ю, -а´єш wykradać ► ви´красти-аду,-адеш wykraść викрива´ти -а´ю, -а´єш wykrywać, ujawniać ► ви´крити -рию, -риєш wykryć, ujawnić ви´крик -у m okrzyk ви´крут -у m wykręt, wybieg ви´купати(ся) -а´ю, -а´єш wykąpać (się) ви´ла вил; ви´лки -лок lmn widły вила´зити -а´жу, -а´зиш wyłazić ► вилізти -зу, -зеш wyleźć ви´лазка -и ż 1. wycieczka, wypad 2. przełaz (w płocie) виліта´ти -а´ю, -а´єш wylatywać ► ви´летіти -ечу, -етиш wylecieć ви´лив -у m wylew (np. krwi) вилива´ти -а´ю, -а´єш wylewać ► ви´лити -ллю, -ллєш wylać, odlać ви´лиця -і ż kość policzkowa вилікувати (ся) -ую, -уєш wyleczyć (się) виліт -льоту m wylot, odlot; lot ви´лка -и ż widelec вилу´плюватися (tylko 3. osoba) wykluwać się ► ви´лупитися (tylko 3. osoba) wykluć się, wylęgnąć się вилуча´ти -а´ю, -а´єш wyłączać, odłączać ► ви´лучити -чу, -чиш wyłączyć, odłączyć виляга´ти -а´ю,-а´єш wylęgać (o zbożu) вимага´ти -а´ю, -а´єш wymagać; domagać się ви´мерлий wymarły вимика´ти -а´ю, -а´єш wyłączać ► ви´мкнути -ну, -неш wyłączyć вимика´ч -а´ m wyłącznik; kontakt ви´мисел -сла m wymysł виміна -и ż, ви´мін -у m wymiana ви´мір -у m wymiar вимірювати -юю, -юєш, виміря´ти -я´ю, -я´єш wymierzać, mierzyć вимішувати -ую,-уєш 1. mieszać 2. miesić, gnieść ► ви´місити -ішу, -ісиш 1. wymieszać 2. wymiesić, zagnieść виміта´ти -а´ю, -а´єш wymiatać, zamiatać ► ви´мести -мету, -метеш wymieść, zamieść вимовля´ти -я´ю, -я´єш wymawiać ► ви´мовити -влю, -виш wymówić вимо´га -и ż wymaganie, warunek ви´молити -лю, -лиш wybłagac ви´молоти -мелю, -мелеш zemleć, wymieć виморений 1. wycieńczony, znużony; zagłodzony 2. wytępiony вимо´рювати -юю, -юєш 1. wycieńczać 2. morzyć, tępić ► ви´морити -рю, -риш 1. wycieńczyć 2. wymorzyć, wytępić вимо´тувати -ую, -уєш wyplątywać ► ви´мотати -аю, -аєш wyplątać ви´мучити -чу,-чиш wymęczyć, wyczerpać ви´м'я -я n wymię ви´м'яти -мну, -мнеш wymiąć, wygnieść ви´нахід -ходу m wynalazek винахі´дник -а m wynalazca ви´нести zob. вино´сити вини´ти -ню´, -ни´ш winić, obwiniać ви´нний, ви´нен 1. winny (w procesie sądowym) 2. winny, winien (dłużny) вино´ -а´ n wino виногра´д -у m winogrono; winorośl виногра´дник -а m winnica виноку´р -а m gorzelnik вино´сити -о´шу, -о´сиш wynosić; ~ покійника wyprowadzać zwłoki; ~ ви´рок wydawać wyrok; ~ на лю´ди czynić wiadomym, ujawniać ► ви´нести -су, -сені wynieść; wyprowadzić; ~ рішення powziąć postanowienie, podjąć uchwałę ви´носити -ошу, -осиш 1. znosić (się) (np. ubranie) 2. wypielęgnować; przemyśleć dogłębnie ви´носка -и ż odsyłacz, odnośnik; przypis винува´тий winny (w przewodzie sądowym) виню´хувати -ую, -уєш wywąchiwać ► ви´нюхати -аю, -аєш wywąchać винятко´вий wyjątkowy ви´няток -тку m wyjątek; за ви´нятком z wyjątkiem випада´ти -а´ю, -а´єш wypadać ► ви´пасти -аду -адеш wypaść випадко´во przypadkiem, przygodnie ви´падок -дку m wypadek; traf, на ви´падок w wypadku випа´рювати -юю, -юєш wyparzać ви´пас -у m pastwisko, wypas ви´пасти zob. випада´ти ви´пекти zob. випіка´ти випива´ти -а´ю, -а´єш wypijać ► ви´пити -п'ю, -п'єш wypić випина´ти -а´ю, -а´єш wypinać, wyprężać ► ви´пнути -ну, -неш wypiąć, wyprężyć; zob. ви´п'ясти випира´ти -а´ю, -а´єш wypierać; wypędzać ► ви´перти -пру, -преш wyprzeć; wypędzić ви´писка -и ż wypisanie; cytat; wypis випи´сувати -ую, -уєш 1. prenumerować 2. sprowadzać (np. towar) 3. malować 4. robić wypisy, wypisywać (z tekstu) ► ви´писати -пишу, -пишеш 1. zaprenumerować 2. sprowadzić (np. towar) 3. wymalować, namalować 4. zrobić wypisy, wypisać (z tekstu) випи´суватися -уюся, -уєшся wypisywać się; wymeldowywać się ► ви´писатися -пишуся, -пишешся wypisać się; wymeldować się випіка´ти -а´ю, -а´єш wypiekać; wypalać ► ви´пекти -ечу, -ечеш wypiec; wypalić виплавка -и ż wytop, wytapianie випла´чувати -ую, -уєш wypłacać; spłacać ► ви´платити -ачу, -атиш wypłacić; spłacić ви´плекати -аю,-аєш wypielęgnować; wyhodować ви´плескати -ещу, -ещеш wychlapać виплива´ти -а´ю, -аєш wypływać ► ви´плисти, ви´пливти -ливу, -ливеш wypłynąć випліта´ти -а´ю, -а´єш wyplatać; zaplatać ► ви´плести -ету, -етеш wypleść; napleść виповза´ти -а´ю, -а´єш wyłazić, wypełzać ► ви´повзти -зу, -зеш wyleźć, wypełznąć виполі´скувати -ую, -уєш wypłukiwać, przepłukiwać ► ви´полоскати -ощу,-ощеш wypłukać, przepłukać випо´рювати -юю, -юєш wypruwać ► ви´пороти -рю, -реш wypruć ви´правдати -аю, -аєш usprawiedliwić; uniewinnić виправля´ти -я´ю, -я´єш 1. poprawiać, korygować 2. wyprostowywać 3. wysyłać ► ви´правити -влю, -виш 1. poprawić, naprawić; sprostować 2. wyprostować 3. wysłać ви´правка -и ż poprawka, korekta; wyprawienie (o skórze) ви´правлення -я n 1. poprawienie, poprawa 2. wyprostowanie 3. wyprawienie, wysyłka випробо´вувати -ую, -уєш wypróbowywać, doświadczać ► ви´пробувати -ую, -уєш wypróbować, doświadczyć випроваджувати -ую, -уєш wyprowadzać, odprowadzać ► ви´провадити -джу, -диш wyprowadzić, odprowadzić випростежувати(ся) -ую, -уєш wyprostowywać (się), prostować (się) ► ви´простати(ся) -аю, -аєш wyprostować (się) випро´шувати -ую, -уєш wypraszać ► ви´прохати -аю, -аєш; ви´просити -ошу, -осипі wyprosić; wybłagać випряга´ти -а´ю, -а´єш wyprzęgać ► ви´прягти -яжу, -яжеш wyprząc ви´пуск -у m 1. wydanie 2. emisja 3. absolwenci jednego rocznika 4. produkcja, wyrób, wytwarzanie випуска´ти -а´ю, -а´єш 1. wypuszczać 2. wydawać (publikować) 3. wytwarzać, produkować ► ви´пустити -ущу, -устиш 1. wypuścić 2. wydać (opublikować) 3. wyprodukować випускни´к -а´ m absolwent ви´п'ясти -пну, -пнеш wypiąć, wyprężyć; zob. випина´ти вир -у m wir ви´раз -у m wyrażenie; wyraz вира´зний wyraźny, wyrazisty вира´зник -а m wyraziciel вирива´ти -а´ю, -а´єш wyrywać, wydzierać ► ви´рвати -ву, -веш wyrwać, wydrzeć вирина´ти -а´ю, -а´єш wynurzać się, wypływać ► ви´ринути -ну, -неш wynurzyć się, wypłynąć ви´ріб -робу m wyrób вирівнювати -юю, -юєш wyrównywać ► вирівняти -яю, -яєш wyrównać ви´різ -у m wycięcie, wykrój; dekolt вирі´зувати -ую, -уєш wyrzynać, wycinać ► ви´різати -іжу, -іжеш wyrżnąć, wyciąć виріша´льний rozstrzygający, decydujący вирі´шувати -ую, -уєш rozstrzygać, decydować, postanawiać ► ви´рішити -шу, -шиш rozstrzygnąć, zdecydować, postanowić виробля´ти -я´ю, -я´єш 1. wyrabiać, wytwarzać 2. opracowywać ► ви´робити -блю, -биш 1. wyrobić; wyprodukować 2. opracować ви´робіток -тку m 1. produkcja 2. wydobycie, urobek виробни´к -а´ m producent виробни´цтво -а n produkcja, wytwarzanie ви´родження -я n zwyrodnienie, degeneracja виро´джуватися (tylko 3. osoba) wyrodzić się; stawać się zwyrodniałym ► ви´родитися (tylko 3. osoba) wyrodzić się, zwyrodnieć ви´рок -у m wyrok, orzeczenie вироста´ти -а´ю, -а´єш wyrastać, wzrastać, rosnąć ► ви´рости -ту, -теш wyrosnąć виро´щувати -ую, -уєш hodować; wychowywać ► ви´ростити -ощу, -остиш wyhodować, wychować ви´рубка -и ż wyrąb; poręba ви´ручка -и ż pomoc; utarg вируша´ти -а´ю, -а´єш wyruszać, udawać się (do) ► ви´рушити -шу, -шиш wyruszyć, udać się (do) виряджа´ти -а´ю, -а´єш 1. wyprawiać, wysyłać 2. stroić (kogoś) ► ви´рядити -джу, -диш 1. wyprawić, wysłać 2. wystroić виса´джувати -ую, -уєш wysadzać; burzyć ► ви´садити -джу, -диш wysadzić; zburzyć; ~ всі дере´ва wysadzić wszystkie drzewa; ~ буди´нок в повітря wysadzić budynek w powietrze ви´садка -и ż lądowanie, desant висадок -дка m sadzonka висвітлювати -юю, -юєш wyświetlać; wyjaśniać ► ви´світлити -лю, -лиш wyświetlić; wyjaśnić ви´свячення -я n wyświęcenie; pasowanie висвя´чувати -ую, -уєш wyświęcać; pasować (na rycerza) ► ви´святити -ячу, -ятиш wyświęcić; pasować (na rycerza) виселе´нець -я m wysiedleniec ви´селення -я n wysiedlenie ви´селок -лка m przysiółek виселя´ти -я´ю, -я´єш wysiedlać, eksmitować ► ви´селити-лю, -лиш wysiedlić, wyeksmitować висила´ти -а´ю, -а´єш wysyłać ► ви´слати ви´шлю, ви´шлеш wysłać, posłać ви´силка -и ż wysłanie, wysyłanie; zesłanie висипа´ти -а´ю, -а´єш wysypywać ► ви´сипати -плю, -плеш wysypać висиха´ти -а´ю, -а´єш wysychać, usychać; zob. ви´сохнути ви´сів -у m wysiew, zasiew висіва´ти -а´ю, -а´єш wysiewać ► ви´сіяти -ію, -ієш wysiać висіда´ти -а´ю, -а´єш wysiadać ► ви´сісти -сяду, -сядеш wysiąść ви´сікти -ічу, -ічеш wysiec; wyciosać, wyciąć висіти ви´шу, ви´сиш wisieć виска´лювати -юю, -юєш wyszczerzać, szczerzyć ► ви´скалити-лю,-лиш wyszczerzyć вискріба´ти -а´ю, -а´єш wyskrobywać, wydrapywać ► ви´скребти -бу, -беш wyskrobać, wydrapać ви´слати -стелю, -стелиш wysłać, wyścielić; usłać; zob. вистила´ти ви´слів -лову m, ви´словлення -я n wyrażenie, wypowiedź висло´влювати (ся) -юю, -юєш wyrażać (się), wypowiadać (się) ► ви´словити(ся) -влю, -виш wyrazić (się), wypowiedzieć (się) ви´слуга -и ż wysługa; ~ ро´кі´в wysługa lat висми´кувати -ую, -уєш wyskubywać, wyszarpywać ► ви´смикнути -ну, -неш wydrzeć, wyrwać, wyszarpnąć висміювати -юю, -юєш wyśmiewać ► ви´сміяти -ію, -ієш wyśmiać висмо´ктувати -ую,-уєш wysysać ► ви´смоктати -кчу, -кчеш wyssać ви´сновок -вку m wniosek; зроби´ти висновки wyciągnąć wnioski ви´снути -ну, -неш zwisać, wisieć висо´к -ска´ m skroń висо´кий wysoki високо´сний; ~ рік rok przestępny висота´ -и ż wysokość; wyżyna висотний wysokościowy; ~ буди´нок wysokościowiec висотомі´р -а m wysokościomierz ви´сохнути -ну, -неш; ви´сохти -хну, -хнеш wyschnąć, uschnąć; zob. висиха´ти височе´нний bardzo wysoki височина´ -и, височінь -ні ż wysokość; wyżyna виста´ва -и ż przedstawienie виставля´ти -я´ю, -я´єш wystawiać; wysuwać ► ви´ставити -влю, -виш wystawić, wysunąć вистача´ти (tylko 3. osoba) wystarczać ► ви´стачити (tylko 3. osoba) wystarczyć висте´жувати -ую, -уєш śledzić, tropić ► ви´стежити -жу, -жиш wyśledzić, wytropić вистила´ти -а´ю, -а´єш wyścielać; zob. ви´слати висто´ювати -юю, -юєш wystawać; trwać ► ви´стояти -ою, -оїш wystać; wytrwać вистри´бувати -ую, -уєш wyskakiwać, skakać ► ви´стрибну, ти -ну, -неш wyskoczyć вистрига´ти -а´ю,-а´єш wystrzygać ► ви´стригти -ижу, -ижещ wystrzyc вистру´гувати -ую, -уєш wystrugiwać; heblować ► ви´стругати -ужу, -ужеш wystrugać; wyheblować висту´джувати -ую, -уєш wystudzać, studzić ► ви´студити -джу, -лиш wystudzić виступ -у m występ, wystąpienie виступа´ти -а´ю, -а´єш występować ► виступити -плю, -пиш wystąpić; ~ про´ти кого´ wystąpić przeciw komuś висува´ти -а´ю, -а´єш wysuwać; wyłaniać ► висунути -ну, -неш wysunąć; wyłonić вита´ти -а´ю, -а´єш unosić się; оре´л (ду´мка, дух пое´та) вита´є в пові´трі orzeł (myśl, duch poety) unosi się w powietrzu витвере´жувати -ую, -уєш trzeźwić ► ви´тверезити -ежу, -езиш otrzeźwić витвере´жуватися -уюся, -уєшся trzeźwieć, stawać się trzeźwym ► ви´тверезитися -ежуся, -езишся wytrzeźwieć, stać się trzeźwym витвере´зник -а m izba wytrzeźwień ви´твір -вору m wytwór витворя´ти -я´ю, -я´єш wyrabiać; dokazywać витерпіти -плю, -пиш wycierpieć, przecierpieć ви´ти ви´ю, ви´єш wyć ви´ти(ся) в'ю, в'єш wić (się), kręcić (się) витика´ти -а´ю, -а´єш wytykać ► ви´ткнути -ну, -неш wytknąć ви´тік -току m 1. wyciek 2. źródło rzeki витіка´ти (tylko 3. osoba) wyciekać, wypływać ► ви´текти (tylko 5. osoba) wyciec, wypłynąć ви´товкти -вчу, -вчеш wytłuc (np. zboże); stratować витоло´чувати -ую, -уєш tratować, deptać ► ви´толочити -чу, -чиш stratować, zdeptać вито´чувати -ую,-уєш 1. wytaczać 2. ostrzyć ► ви´точити -чу, -чиш 1. wytoczyć 2. wyostrzyć витрата -и ż strata, utrata; tracenie витрача´ти -а´ю, -а´єш tracić; zużywać ► витратити -ачу, -атиш stracić, zużyć витребе´ньки -ньок а. -ньків lmn zachcianki, kaprysy; błahostki витрива´лий wytrwały витримувати -ую, -уєш wytrzymywać ► ви´тримати -аю, -аєш wytrzymać виття´1 -я n wycie, zawodzenie виття´2 -я n wicie, plecenie ви´тяг -у m wyciąg витяга´ти -а´ю, -а´єш, витя´гувати-ую,-уєш wyciągać ► ви´тягти, ви´тягнути -гну, -гнеш wyciągnąć; ~ цвях wyciągnąć gwóźdź вихваля´ти -я´ю, -я´єш wychwalać вихи´лювати(ся) -юю, -юєш wychylać (się) ► ви´хилити(ся) -лю, -лиш wychylić (się); ви´хилити ча´рку wychylić kielich ви´хід -ходу m 1. wyjście 2. wydanie, ukazanie (się) вихідни´й wyjściowy; ~ день dzień wolny od pracy ви´хова´нець -нця m wychowanek ви´хова´нка -и ż wychowanica; wychowanka ви´ховання -я n wychowanie вихова´тель -ля m wychowawca виховни´й wychowawczy ви´ходити -джу, -диш 1. wyhodować; wychować 2. wychodzić (cos) 3. postawić na nogi вихо´дити -джу, -диш 1. wychodzić 2. wyczerpywać się 3. opuszczać, występować; zob. ви´йти ви´холостити -ощу, -остиш wykastrować, wytrzebić вихо´плювати -юю,-юєш wyrywać, wyszarpywać ► ви´хопити -плю, -пиш wyrwać, wyszarpnąć ви´хор1 -хору m wicher ви´хор2 -хра m kosmyk, kędzior ви´хрест -а m wychrzta, przechrzta вицвіта´ти -а´ю, -а´єш blaknąć, płowieć ► ви´цвісти -іту, -ітеш wypłowieć, wyblaknąć вичерпувати(ся) -ую, -уєш wyczerpywać (się) ► ви´черпати(ся) -аю, -аєш wyczerpać (się) вичісувати -ую, -уєш wyczesywać ► ви´чесати -ешу, -ешеш wyczesać ви´чистити -чищу,-чистиш wyczyścić вичи´тувати -ую, -уєш wyczytywać, wyliczać; wytykać (komuś cos) ► ви´читати-аю, -аєш wyczytać; wyliczyć, wytknąć (komuś cos) вичікувати -ую,-уєш wyczekiwać вишива´ти -а´ю,-а´єш wyszywać ► ви´шити -ию, -иєш wyszyć вишина´ -и´ ż wyzyna; wysokość ви´шка -и ż wieża; wieżyczka вишне´вий wiśniowy; садо´к ~ wiśniowy sad вишнівка -и ż wiśniówka ви´шня -і ż wiśnia ви´ще wyżej вищезга´даний wyżej wymieniony ви´щий wyższy; ~ ступінь stopień wyższy; ви´ща шко´ла szkoła wyższa; вища осві´та wykształcenie wyższe вищиря´ти -я´ю, -я´єш wyszczerzać ► ви´щирити -рю, -риш wyszczerzyć ви´щість -щості ż wyższość ви´яв -у m przejaw, oznaka; wyjawienie виявля´ти -я´ю,-я´єш ukazywać, ujawniać; wykrywać ► ви´явити -влю, -виш ukazać, ujawnić; wykryć ви´яснення -я n wyjaśnienie; przejaśnienie вия´снювати -юю,-юєш, виясня´ти -я´ю, -я´єш wyjaśniać ► ви´яснити -ню, -ниш wyjaśnić вівсина -и ż ziarnko owsa; słomka (źdźbło) owsa вівся´ний owsiany вівся´нка -и ż 1. owsianka, płatki owsiane 2. mąka z owsa 3. słoma owsiana 4. dzwoniec (ptak) ві´вта´р вівтаря´ m ołtarz вівто´рок -ті´рка m wtorek; у ~ we wtorek вівця´ -і ż owca вівча´р -я´ m owczarz вівча´рка -и ż owczarek (pies) вівча´рня -і ż owczarnia від (од) od (ode); z; від ма´тері od matki; від усьо´го се´рця z całego serca; від тре´тього тра´вня od trzeciego maja; порошо´к від головно´го бо´лю proszek (tabletka) od bólu głowy; він ви´щий від ме´не on jest wyższy ode mnie (niż ja); від голови´ до ніг od stóp do głów ві´дати -аю,-аєш 1. zarządzać, zawiadywać 2. gnać відбива´ти(ся) -а´ю, -а´єш odbijać (się) ► відби´ти(ся) відіб'ю´, відіб'є´ш odbić (się) відбивний odbijający; dający refleks відбира´ти -а´ю, -а´єш 1. odbierać 2. dobierać, wybierać; zob. відібра´ти відбиток -тка m 1. odbitka (drukarska); 2. odbicie; ~ па´льця odcisk palca відбиття´ -я´ n odbicie відбіга´ти -а´ю, -а´єш odbiegać ► відбі´гти -іжу´, -іжи´ш odbiec відбі´й -бою m odwołanie alarmu; capstrzyk відбір -бору m dobór, selekcja відблиск -у m odblask, odbicie відбудо´ва -и ż odbudowa відва´га -и ż odwaga відва´жний odważny відва´рювати -юю, -юєш wygotowywać; gotować ► відвари´ти -арю´, -а´риш ugotować; wygotować відве´дення -я n odprowadzenie відвертий otwarty, bezpośredni відвід -воду m odgałęzienie відвідини -дин lmn odwiedziny, wizyta відвідувати -ую, -уєш odwiedzać ► відвідати -аю, -аєш odwiedzić відво´дити -джу, -диш odprowadzać ► відвести´ -еду´, -еде´ш odprowadzić відволіка´ти -а´ю, -а´єш odwlekać ► відволокти´ -очу´, -оче´ш, відволікти´ -ічу´, -іче´ш odwlec відга´дувати -ую, -уєш odgadywać ► відгада´ти -а´ю, -а´єш odgadnąć відганя´ти -я´ю, -я´єш odganiać, odpędzać ► відго´нити -ню, -нині, відігна´ти віджену´, віджене´ш odegnać, odpędzić відгодо´вувати -ую,-уєш odkarmiać; tuczyć ► відгодува´ти -у´ю, -у´єш odkarmić; utuczyć ві´дголос -у, відгомін -мону m odgłos, echo відгорта´ти -а´ю, -а´єш odgarniać ► відгорну´ти -орну´, -орнеш odgarnąć відгріба´ти -а´ю, -а´єш 1. odgrabiać 2. odgrzebywać ► відгребти´ -бу´, -бе´ш 1. odgrabić 2. odgrzebać відгук -у m odgłos, echo; odzew віддава´ти -даю´, -дає´ш oddawać ► відда´ти -а´м, -аси´ oddać відда´вна od dawna, z dawna віддаль -лі ż odległość, dystans віддих -у m oddech відділ -у m oddział; wydział відділя´ти(ся) -я´ю, -я´єш oddzielać (się) ► відділи´ти(ся) -лю´ -лиш oddzielić (się) віддяка -и ż wdzięczność; odwdzięczenie się віддя´читися -чуся, -чишся odwdzięczyć się віденець -нця m wiedeńczyk віденка -и ż wiedenka віденський wiedeński; ~ вальс walc wiedeński віджива´ти -а´ю, -а´єш 1. przeżywać się 2. ożywać, odżywać; odradzać się ► віджи´ти -живу´, -живе´ш 1. przeżyć się 2. ożyć, odżyć; odrodzić się віде´рко -а, віде´рце -я n wiaderko, kubełek ві´дзив -у m oddźwięk, odgłos; opinia; odzew відзна´ка -и ż odznaka, odznaczenie відзнача´ти -а´ю, -а´єш 1. odznaczać, zaznaczać 2. świętować ► відзначи´ти -ачу´, -а´чиш 1. odznaczyć, zaznaczyć 2. uczcić відібра´ти відберу´, відбере´ш 1. odebrać 2. dobrać, wybrać відігна´ти zob. відганя´ти відійти´ -ійду´, -ійдеш odejść; odbiec (od tematu); zob. відходити відірва´ти zob. відрива´ти відісла´ти zob. відсила´ти від'їжджа´ти -а´ю, -а´єш odjeżdżać ► від'ї´хати -ї´ду, -ї´деш odjechać від'ї´зд -у m odjazd відка´з -у m odmowa відка´зувати -ую, -уєш odpowiadać ► відказа´ти -кажу´, -ка´жеш odpowiedzieć відка´чувати -ую, -уєш wypompowywać ► відкача´ти -а´ю, -а´єш wypompować відкида´ти -а´ю, -а´єш odrzucać ► відки´нути -ну, -неш odrzucić відкіля´, відкі´ль skąd відклада´ти -а´ю, -а´єш odkładać ► відкла´сти -аду´ -аде´ш odłożyć відклика´ти -а´ю,-а´єш odwoływać ► відкли´кати -ли´чу, -ли´чеш odwołać відко´ли odkąd, od kiedy відкрива´ти -а´ю,-а´єш 1. otwierać 2. odkrywać; odsłaniać ► відкри´ти -и´ю, -и´єш 1. otworzyć 2. odsłonić відкриття´ -я´ n otwarcie; odkrycie; odsłonięcie відку´шувати -ую,-уєш odgryzać ► відкуси´ти -ушу´, -у´сиш odgryźć віддіта´ти -аю, -а´єш odlatywać ► відлеті´ти -ечу´, -ети´ш odlecieć відли´в -у m 1. odpływ 2. odlew відли´га -и ż odwilż відліт -льо´ту m odlot відложи´ти -ожу´, -о´жиш odłozyć відлю´ддя -я n odludzie, pustkowie відмежо´вувати -ую, -уєш rozgraniczać, odgraniczać, oddzielać ► відмежува´ти -у´ю, -у´єш rozgraniczyć, odgraniczyć, rozdzielić відміна -и ż 1. zmiana 2. odmiana відмінно bardzo dobrze відмінок -нка, m przypadek; називни´й (родови´й) ~ mianownik (dopełniacz) відміча´ти -а´ю, -а´єш odznaczać, zaznaczać, zauważać ► відмітити -і´чу, -і´тиш odznaczyć, zaznaczyć, zauważyć відмі´тка -и ż 1. notatka 2. ocena, stopień відмо´ва -и ż odmowa відмовля´ти -я´ю, -я´єш odmawiać; odradzać ► відмо´вити -влю, -виш odmówić; odradzić відмовля´тися -я´юся, -я´єшся wymawiać się; wyrzekać się ► відмо´витися -влюся, -вишся wymówić się; wyrzec się відморо´жений odmrożony відморо´жувати -ую, -уєш odmrażać ► відморо´зити-о´жу, -о´зиш odmrozić відни´ні od tej chwili, odtąd, od dzisiaj відніма´ти, відійма´ти -а´ю, -а´єш odejmować, odbierać ► відня´ти -німу´, -німеш, відійня´ти -дніму´, -дні´меш odjąć, odebrać відновля´ти -я´ю, -я´єш, відно´влювати -юю, -юєш odnawiać; odświeżać ► віднови´ти -овлю´, -о´виш odnowić; odświeżyć відно´сини -ин lmn stosunki; порва´ти ~ zerwać stosunki відно´сити -о´шу, -о´сиш odnosić ► віднести´ -су´, -сені odnieść відно´сний względny, relatywny відно´сність -ності ż względność; тео´рія відно´сності teoria względności відно´шення -я n stosunek; odniesienie się відо´зва -и ż odezwa, apel відокре´млювати -юю, -юєш wyodrębniać, oddzielać ► відокре´мити -млю, -миш wyodrębnić, oddzielić відокре´млений wyodrębniony, wydzielony відо´мий znany, wiadomy відо´мість -мості ż wiadomość відо´мо wiadomo; без мого´ відо´ма bez mojej wiedzy; бра´ти до відо´ма przyjmować do wiadomości ві´домство -а m resort; urząd; військове´ ~ resort wojskowy відпира´ти -а´ю, -а´єш 1. otwierać 2. odpierać (np. atak) ► відпе´рти -діпру´, -діпре´ш 1. otworzyć 2. odeprzeć відпи´сувати -ую, -уєш odpisywać ► відписа´ти -ишу´, -и´шеш odpisać відпла´та -и ż odpłata, odwet відплив -у m odpływ відплива´ти -а´ю, -а´єш odpływać ► відплисти´, відпливти´ -ливу´, -ливе´ш odpłynąć відповіда´льний odpowiedzialny; ważny, doniosły відповіда´льність -ності ż odpowiedzialność; притягти´ кого´сь до відповіда´льності pociągnąć kogoś do odpowiedzialności відповіда´ти -а´ю, -а´єш odpowiadać ► відповісти´ -їм, -іси´ odpowiedzieć відповідний odpowiedni відповідь -ді ż odpowiedź; у ~ на... w odpowiedzi na ... відпорювати -юю, -юєш odpruwać ► відпоро´ти -рю, -реш odpruć відпочива´ти -а´ю, -а´єш odpoczywać ► відпочи´ти -чи´ну, -чинені odpocząć відпочинок -нку m odpoczynek відпра´ва -и ż 1. nabożeństwo 2. odprawa відправля´ти -я´ю, -я´єш odprawiać; nadawać, wysyłać ► відпра´вити -влю, -виш odprawić (np. nabożeństwo); nadać, wysłać відправля´тися -ля´юся, -ля´єш-ся wyprawiać się, wyruszać ► відпра´витися -влюся, -виш-ся wyprawić się, wyruszyć відпра´вник -а m nadawca відпряга´ти -а´ю, -а´єш odprzęgac ► відпрягти´ -яжу´, -яже´ш odprząc ві´дпуск -у m urlop відпуска´ти -а´ю, -а´єш odpuszczać (np. grzechy); uwalniać; dawać urlop ► відпусти´ти -ущу´, -у´стиш odpuścić (np. grzechy); uwolnić; dać urlop відра´да -и ż pociecha, radość відра´джувати -ую, -уєш odradzać ► відра´дити -джу, -диш odradzić відра´за -и ż wstręt, odraza, obrzydzenie відремонтува´ти -у´ю, -у´єш odremontować, wyremontować; naprawić відри´в -у m oderwanie się відрива´ти -а´ю, -а´єш odrywać ► відірва´ти -ірву´, -і´рве´ш oderwać відри´нути -ну, -неш odpłynąć; odejść відріз -у m odcięcie, ucięcie відрізня´ти -я´ю, -я´єш odróżniać ► відрізни´ти-ню´,-ни´ш odróżnić відрі´зок -зка m odcinek відрі´зувати -ую, -уєш odcinać, odrzynać ► відрі´зати -і´жу, -іжеш odciąć, oderżnąć відріка´тися -а´юся, -а´єшся wyrzekać się, wypierać się ► відректи´ся -ечу´ся, -ече´шся wyrzec się відро´ -а´ n wiadro відробля´ти -я´ю, -я´єш odrabiać, odpracowywać ► відроби´ти -облю´, -о´биш odrobić, odpracować відро´дження -я n odrodzenie відро´джувати(ся) -ую, -уєш odradzać (się) ► відроди´ти (ся) -джу, -диш odrodzić (się) відро´сток -ткат 1. latorośl, pęd 2. wyrostek відру´бувати -ую, -уєш odrąbywać, ucinać ► відруба´ти -а´ю, -а´єш odrąbać, uciąć відряджа´ти -а´ю, -а´єш wyprawiać, wysyłać ► відряди´ти -яджу´, -я´диш wyprawić, wysłać відря´дження -я n delegacja służbowa відсвіжувати -ую, -уєш, відсвіжа´ти -а´ю, -а´єш odświeżać ► відсвіжи´ти -жу´, -жи´ш odświeżyć відси´джувати -ую, -уєш odsiadywać ► відси´діти -джу, -диш odsiedzieć відсила´ти -а´ю, -а´єш odsyłać ► відісла´ти -ішлю´, -і´шлеш odesłać відсипа´ти -а´ю, -а´єш odsypywać ► відси´пати -плю, -плеш odsypać відсіва´ти -а´ю, -а´єш odsiewać ► відсіяти -ію, -і´єш odsiać ві´дсіч -і ż odsiecz відслоня´ти -я´ю, -я´єш odsłaniać ► відслони´ти -ню´, -о´ниш odsłonić відстава´ти -стаю´, -стає´ш 1. odstawać 2. opóźniać się відставля´ти -я´ю, -я´єш odstawiać; dymisjonować ► відста´вити -влю, -виш odstawić; zdymisjonować відста´вка -и ż dymisja; usunięcie відста´лий zacofany, opóźniony ві´дстань -ні ż odległość відстій -то´ю m fusy, osad відсто´ювати -юю, -юєш 1. bronić 2. wystawać (długo) ► відсто´яти -о´ю, -о´їш 1. wywalczyć, obronić 2. wystać відстро´чувати -ую,-уєш odraczać, przedłużać ► відстро´чити -чу, -чиш odroczyć, przedłużyć ві´дступ -у m odstąpienie; odwrót, wycofanie się відступа´ти -а´ю, -а´єш odstępować, odchodzić, zbaczać ► від-стули´ти -уплю´, -у´пиш odstąpić, odejść, zboczyć відсту´пник -а m 1. odstępca, odszczepieniec 2. zdrajca відсу´тній nieobecny відсу´тність -ності ż nieobecność відтво´рювати -юю, -юєш odtwarzać ► відтвори´ти-орю´, -о´риш odtworzyć відтепе´р od teraz, od tej chwili відтина´ти -а´ю, -а´єш odcinać ► відтя´ти відітну´, відітне´ш odciąć відтінок -нку m odcień відто´ді´ od tego czasu, od tej chwili відту´лина -и ż otwór, szczelina відтяга´ти -а´ю, -а´єш odciągać, odwlekać; wycofywać się ► відтягти´ -ягну´, -я´гнеш odciągnąć, odwlec; wycofać się відхи´лення -я n 1. odchylenie; zboczenie (np. z drogi) 2. odrzucenie відхиля´ти -я´ю, -я´єш 1. odchylać; zbaczać 2. odrzucać, uchylać ► відхили´ти-хилю´,-хи´лиш 1. odchylić; zboczyć (np. z drogi) 2. odrzucić, uchylić відхиля´тися -ля´юся, -ля´єшся uchylać się; zbaczać ► відхили´тися -лю´ся, -лишся uchylić się; zboczyć відхід -хо´ду m odejście; odjazd відхо´дити -джу, -диш odchodzić, wycofywać się; odbiegać (od tematu) zob. відійти´ відцвіта´ти (tylko 3. osoba) przekwitać ► відцвісти´ -іту´, -ітеш przekwitnąć відцура´тися -а´юся, -а´єшся wyrzec się, zrzec się відча´й -а´ю m rozpacz відча´лення -я n, відча´л -у m odbicie (od brzegu) відчиня´ти -я´ю, -я´єш otwierać ► відчини´ти -чиню´, -чи´ниш otworzyć ві´дчит -у m odczyt відчіплювати (ся) -юю, -юєш odczepiać (się) ► відчепи´ти(ся) -плю´, -пиш odczepić (się) відчува´ти -а´ю, -а´єш odczuwać; wyczuwać ► відчу´ти -у´ю, -у´єш odczuć, wyczuć відчуття´ -я´ n odczucie, wyczucie відштовхувати(ся) -ую, -уєш odpychać (się) ► відштовхну´ти(ся) -ну´, -непі odepchnąć (się) відшу´кувати -кую, -куєш odszukiwać, szukać ► відшука´ти -а´ю, -а´єш odszukać, odnaleźć відщепе´нець -нця m odszczepieniec, odstępca відьма -и ż wiedźma віз воза m wóz; Вели´кий (Малий) Віз Wielki (Mały) Wóz віза -и ż wiza візанті´йський bizantyjski, bizantyński візит -у m wizyta візник -а´ m woźnica; dorożkarz візок -зка´ m wózek війна -и´ ż wojna; громадя´нська (світова´) ~ wojna domowa (światowa) військо -а n wojsko військовий wojskowy вік -у m wiek; бро´нзовий вік epoka brązu; на ві´ки ві´чні´ na wieki wieków вікарій -ія m wikary вікно -а´ n okno вікови´й wiekowy; odwieczny вікові´чний odwieczny, wiekuisty віконний okienny віконниця -і ż okiennica віконце -нця n okienko віл вола´ m wół вілла -и ż willa ві´льний wolny, swobodny, niezależny ві´льність -ності ż wolność, swoboda ві´льно wolno, swobodnie; ~! spocznij!; ~ володі´ти мо´вою swobodnie władać językiem вільноду´мець -мця m wolnomyśliciel ві´льха -и ż olcha вільши´на -и ż, вільшня´к -у´ m olszyna, lasek olchowy вінегре´т -у m winegret; sałatka jarzynowa він, вона´, воно´, вони´ on, ona, ono, oni (one) віне´ць -нця´ m wieniec; korona; терно´вий ~ korona cierniowa віник -а m miotła віно´к -нка´ m wianek ві´нця -нець lmn brzegi kieliszka, pucharu, szklanki вінча´льний ślubny; вінча´льна суко´нка suknia ślubna вінча´ння -я n ślub вінча´ти -а´ю, -а´єш 1. dawać ślub 2. uwieńczać; koronować вінча´тися -а´юся, -а´єшся 1. brać ślub, pobierać się 2. koronować się віолонче´ль -лі ż wiolonczela ві´ра -и ż wiara; прийня´ти на ві´ру uwierzyć na słowo віра´ж -у´ m wiraż; zakręt ві´рити -рю, -риш wierzyć; мені не ві´риться wierzyć się nie chce, nie wierzę вірний wierny; з вірних джере´л z pewnych (sprawdzonych) żródeł ві´рність -ності wierność; prawdziwość вірніш, вірніше raczej; wierniej вірно wiernie; słusznie, trafnie вірогідний wiarygodny віроло´мний wiarołomny віросповіда´ння -я n wyznanie віротерпи´мість -мості n tolerancja religijna вірування -я n wiara, wierzenie; religia вірш -а m wiersz віршо´ваний wierszowany віршови´й wierszowy; ~ ро´змір metrum (miara wiersza) вісім osiem вісімдеся´т osiemdziesiąt вісімна´дцять osiemnaście вісімсо´т osiemset віск во´ску m wosk віслю´к -а´ m osioł ві´сник -а m 1. zwiastun 2. biuletyn (czasopismo) ві´спа -и ż ospa ві´стка -и, ві´сть -і ż wieść, wiadomość ві´стря -я n ostrze вісь о´сі ż oś вітамін -у m witamina віта´ння -я n powitanie, witanie; gratulacje віта´ти -а´ю, -а´єш witać; gratulować ві´тер -тру m wiatr ві´тка -и ż 1. witka, gałązka 2. bocznica вітри´ло -а n żagiel вітри´льний żaglowy вітри´льник -а m żaglówka вітри´на -и ż okno wystawowe, witryna вітрого´н -а m lekkoduch вітри´к -а´ m wiatrak вітчизна -и ż ojczyzna вітчизня´ний 1. narodowy; вітчизня´на війна´ wojna ojczyźniana 2. krajowy, rodzimy; вітчизня´на промисло´вість przemysł krajowy (narodowy) вітчи´м -а m ojczym віч-на´-віч oko w oko, sam na sam ві´чний wieczny ві´чність -ності ż wieczność ві´шалка -и ż wieszak ві´шати (ся) -аю, -аєш wieszać (się) віщий wieszczy, proroczy віщу´н -а´ m prorok, zwiastun; jasnowidz ві´я ві´ї ż rzęsa ві´яло -а n wachlarz ві´яти ві´ю, ві´єш 1. wiać 2. przesiewać (np. ziarno) в'їжджа´ти -а´ю, -а´єш wjeżdżać ► в'ї´хати в'їду, в'їдеш wjechać в'їзд -у m wjazd в'їзни´й wjazdowy; в'їзна´ віза wiza wjazdowa вказі´вка -и ż wskazówka; dyrektywa вказівни´й wskazujący; ~ па´лець palec wskazujący; ~ займе´нник zaimek wskazujący вка´зувати, ука´зувати-ую,-уєш wskazywać, ukazywać ► вказа´ти, указа´ти -кажу´, -ка´жеш wskazać, ukazać вкида´ти, укида´ти -а´ю, -а´єш wrzucać ► вки´нути, уки´ву-ти -ну, -непі wrzucić вкінці, укінці w końcu, na końcu вклада´ти -а´ю, -а´єш wkładać ► вкла´сти-аду´,-аде´ш włożyć вкле´ювати -юю, -юєш wklejać ► вкле´їти -е´ю, -е´їш wkleić вклоня´тися, уклоня´тися -я´юся, -я´єшся kłaniać się ► вклони´тися, уклони´тися -ню´ся, -нишся ukłonić się включа´ти (ся) -а´ю, -а´єш włączać (się), wciągać (się) ► включити (ся) -чу´, -чині włączyć (się), wciągnąć (się) вкрада´тися, украда´тися -а´юся, -а´єшся wkradać się, zakradać się ► вкра´стися, укра´стися -а´дуся, -а´дешся wkraść się, zakraść się вкрай, укра´й zupełnie, do końca, doszczętnie вкра´сти, укра´сти -а´ду, -а´деш ukraść вкрива´ти(ся), укривати(ся) -а´ю, -а´єш ukrywać (się) ► вкри´ти(ся), укри´ти(ся)-ри´ю,-ри´єш ukryć (się) вкри´тий, укри´тий okryty, przykryty; schowany, ukryty вкриття´, укриття´ -я´ n okrycie, zasłona; ukrycie вку´пі, уку´пі razem вла´да -и ż władza влади´ка -и m biskup, arcybiskup (w Kościele wschodnim) вла´зити, ула´зити -а´жу, -а´зиш włazić ► влізти, улізти-зу, -зеш wleźć вла´сне właściwie вла´сний własny; ~ іме´нник imię własne; у вла´сні ру´ки do rąk własnych вла´сник -а m właściciel вла´сність -ності ż własność власти´вість -вості ż właściwość влашто´вувати(ся), улашто´вувати(ся) -ую, -єш urządzać (się) ► влаштува´ти(ся), улаштува´ти(ся) -у´ю, -у´єш urządzić (się) влива´ти, улива´ти -а´ю, -а´єш wlewać ► вли´ти, ули´ти увіллю´, увіллє´ш wlać вліво, улі´во w lewo, na lewo влі´плювати -юю,-юєш wlepiać, wklejać ► вліпи´ти -плю´, -пиш wlepić, wkleić вліта´ти, уліта´ти -а´ю, -а´єш wlatywać ► влеті´ти, улетіти -ечу´, -ети´ш wlecieć влі´тку, улі´тку latem, w lecie влуча´ти -а´ю, -а´єш trafiać ► влу´чити -чу, -чині trafić влу´чний trafny, celny влюбля´тися -я´юся, -я´єшся zakochiwać się ► влюбитися -блю´ся, -бишся zakochać się вме´рлий, уме´рлий-лого zmarły; umarły вмика´ти -а´ю, -а´єш włączać, zapuszczać (motor); zob. ввімкну´ти вмика´ч -а´ m kontakt; przełącznik вмива´ти (ся), умива´ти(ся) -а´ю, -а´єш myć (się) ► вми´ти (ся), уми´ти(ся) -и´ю, -и´єш umyć (się) вмира´ти, умира´ти -а´ю, -а´єш umierać ► вме´рти, уме´рти вмру, вмреш (умру´, умре´ш) umrzeć вмить, уми´ть momentalnie, błyskawicznie, w tej chwili вміти zob. умі´ти вмішувати(ся), умішувати(ся) -ую, -уєш mieszać (się), wplątywać (się) ► вміша´ти (ся), уміша´ти(ся) -а´ю, -а´єш wmieszać (się), wplątać (się) вміща´ти (ся), уміща´ти (ся) -а´ю, -а´єш zamieszczać, umieszczać, mieścić (się) ► вмісти´ти(ся), умісти´ти(ся)-іщу´,-істиш zmieścić (się), pomieścić (się) вна´слідок, уна´слідок wskutek, na skutek вне´сок -ску m składka, rata, чле´нські вне´ски składki członkowskie вниз, уни´з w dół, do dołu внизу´, унизу´ w dole, na dole внічию´, унічию´ ndm remis вно´сити, уно´сити -о´шу, -о´сиш wnosić; wciągać ► внести´, унести´ -су´, -се´ш wnieść; wciągnąć вночі´, уночі´ w nocy, nocą внук, ону´к-а, вну´чок, ону´чок -чка m wnuk вну´ка, ону´ка, вну´чка, ону´чка -и ż wnuczka вну´трішній wewnętrzny внуча´та -а´т lmn wnuczęta вну´чка, ону´чка -и ż wnuczka вовк -а m wilk вовкула´к -а m wilkołak во´вна -и ż wełna во´вня´ний wełniany вовченя´ -я´ти n wilczę, wilczątko во´вчий wilczy вовчи´ця -і ż wilczyca во´гкий wilgotny во´гкість -кості ż wilgoć вогненний ognisty, płomienny вогнестійки´й, вогнетривки´й ogniotrwały вогник -а m ognik, ogienek; мандрівни´й (блука´ючий) ~ błędny ognik вогнище -а n ognisko вогньови´й ogniowy вого´нь -ню´ m ogień вода´ -и´ ż woda; теку´ча (біжу´ча) ~woda bieżąca; питна´ ~ woda pitna; газо´вана ~ woda gazowana; джере´льна (прі´сна) ~ woda źródlana (słodka) водевіль -лю m wodewil во´день -дня m wodór водити воджу´, во´диш prowadzić, wodzić; zob. вести´ води´тися -джу´ся, -дишся prowadzić się; występować; zob. вести´ся воді´й -ія´ m kierowca во´дний wodny; во´дні шляхи´ szlaki wodne водово´з -а m woziwoda вододіл -у m dział wodny водо´йма -и ż, водо´ймище-а n zbiornik wodny, rezerwuar водола´з -а m 1. wodołaz (pies); 2. nurek; płetwonurek Водолі´й -і´я m Wodnik (gwiazdozbiór) водоно´с -а m nosiwoda водопа´д, водоспа´д-у m wodospad водопі´й -по´ю m wodopój водопрові´д -во´ду m wodociąg во´дорість -рості ż wodorost водості´к -то´ку m ściek, rynsztok водосхо´вище -а n zbiornik wodny Водо´хреще -а n, Водо´хрещі -ів lmn święto Jordanu (19 (6) stycznia) водяни´й wodny; ~ млин (знак) młyn (znak) wodny; водяні´ фа´рби farby wodne, akwarele воєвідство, воєво´дство -а n województwo воєво´да -и m wojewoda воє´нний wojenny; ~ стан stan wojenny возз'є´днання -я n zjednoczenie, połączenie вози´ти вожу´, возиш wozić; zob. везти´ возови´ця -і ż zwózka (okres zwożenia zboża z pól lub siana z ląk) воі´стину zaprawdę, zaiste; ~ воскре´с! naprawdę zmartwychwstał! (odpowiedź na pozdrowienie wielkanocne); zob. воскреса´ти вокза´л -у m dworzec kolejowy волейбо´л -а m siatkówka волі´ти -і´ю, -і´єш woleć, chcieć воло´вий wołowy воло´да´р -о´даря´ m władca володіння -я n panowanie, rządzenie, władanie волоки´та -и ż włóczęga, włóczęgostwo; zwlekanie волокно´ -а´ n włókno волокти´(ся) -очу´, -оче´ш wlec (się) Волопа´с -а´ m Wolarz (gwiazdozbiór) во´лос -а m włos Волосожа´р -у m Plejady (gwiazdozbiór) волосо´к -ска´ m, волоси´нка -и ż włosek воло´сся -я n zb. włosy lmn волоха´тий włochaty; owłosiony волоцю´га -и m włóczęga; obieżyświat волочити -очу´, -очиш włóczyć, bronować волочи´тися -очу´ся, -очишся włóczyć się во´ля -і ż 1. wola 2. wolność, swoboda; відпусти´ти на во´лю wypuścić na wolność вона´ ona вони´ oni; one воно´ ono воню´чий śmierdzący, cuchnący воню´чка -и m śmierdziel, skunks воня´ти -я´ю, -я´єш śmierdzieć, cuchnąć вори´на -и ż żerdź воркота´ти -очу´, -очеш, воркоті´ти-очу´,-оти´ш 1. mruczeć 2. gruchać воркоту´н -а´ m zrzęda, gderacz воркува´ння -я n gruchanie во´рог -а m wróg ворожба´ -и´ ż wróżba ворожби´т -а m wróżbita воро´жий wrogi ворожи´ти -ожу´, -ожиш wróżyć воро´жка -и ż wróżka ворожне´ча -і ż wrogość; nienawiść во´рон -а m kruk воро´на -и ż wrona; бі´ла ~ biały kruk воро´та -рі´т lmnwrota, brama; bramka ворота´р -я m 1. odźwierny, portier 2. bramkarz воруши´ти(ся) -ушу´, -у´шиш ruszać (się), poruszać (się) ► ворухну´ти (ся) -ну´, -не´ш poruszyć (się) восени´ w jesieni, jesienią воскреса´ти -а´ю, -а´єш zmartwychwstawać ► воскре´снути -ну, -неш zmartwychwstać; Христо´с воскре´с! Chrystus zmartwychwstał! (pozdrowienie wielkanocne); zob. воістину воскресіння -я n zmartwychwstanie воскреси´ти -ешу´, -еси´ш wskrzesić; ożywić воста´ннє po raz ostatni, ostatni raz во´сьмий ósmy во´тум -у m wotum; ~ дові´р'я wotum zaufania воша -і ż wesz воюва´ти -ю´ю, -ю´єш wojować, walczyć вою´ючий walczący, wojujący впада´ти, упада´ти -а´ю, -а´єш wpadać, upadać ► впа´сти, упа´сти -аду´, -аде´ш wpaść; upaść впаді´ння -я n ujście (rzeki) впе´внений, упе´внений pewny впевня´ти(ся), впе´внити (ся) zob. упевня´ти (ся), упевнити(ся) впере´д, упере´д naprzód, wprzód, do przodu впе´рше, упе´рше, вперш, упе´рш po raz pierwszy впи´сувати (ся), упи´сувати (ся) -ую, -уєш wpisywać (się) ► вписа´ти(ся), уписа´ти (ся) -ишу´, -йшеш wpisać (się) вплив -у m wpływ, oddziaływanie вплива´ти, уплива´ти -а´ю, -а´єш wpływać; річка вплива´є в мо´ре rzeka wpada do morza ► впливти´, вплисти -ву´, -ве´ш, впли´нути, упли´нути -ну, -неш wpłynąć вплу´тати (ся) -аю, -аєш wplątać (się), wmieszać (się) вповза´ти, уповза´ти -а´ю, -а´єш wpełzać ► вповзти´, уповзти´ -зу´, -зе´ш wpełznąć впо´вні, упо´вні zupełnie, całkowicie вподо´ба -и ż; бу´ти до вподо´би podobać się, odpowiadać; це нам не до вподо´би to nam nie odpowiada (nie podoba się) впо´перек, упо´перек w poprzek впо´ру, упо´ру w porę, na czas впоряджа´ти, упоряджа´ти -а´ю, -а´єш porządkować, uporządkować ► впоряди´ти, упоряди´ти -джу´, -ди´ш uporządkować впорядко´ваний, упорядко´ваний uporządkowany впорядко´вувати, упорядко´вувати -овую, -овуєш uporządkowywać ► впорядкува´ти, упорядкува´ти -у´ю, -у´єш uporządkować впра´ва -и ż ćwiczenie; дома´шня ~ zadanie (ćwiczenie) domowe впра´ві; бу´ти ~ mieć prawo вправля´ти -я´ю, -я´єш wprawiać, wstawiać ► впра´вити -влю, -виш wprawić, wstawić вправля´тися -я´юся, -я´єшся ćwiczyć, trenować; ~ на скри´пці ćwiczyć grę na skrzypcach впра´вно ► впра´витися -влюся, -виш-ся wyćwiczyć впра´вно wprawnie, zręcznie, umiejętnie впра´во, упра´во w prawo, na prawo впрах, впух doszczętnie, w puch впрова´джувати, упрова´джувати -ую, -уєш wprowadzać ► впрова´дити, упрова´дити -джу, -диш wprowadzić впуск -у m wpuszczanie, wpuszczenie впуска´ти -а´ю, -а´єш wpuszczać ► впусти´ти -ущу´, -у´стиш wpuścić вп'я´те, уп'я´те po raz piąty вража´ти, уража´ти -а´ю, -а´єш zdumiewać; wywoływać wrażenie ► врази´ти, урази´ти -ажу´, -ази´ш zdumieć; wywołać wrażenie вра´ження -я n wrażenie; роби´ти (справля´ти) ~ robić (wywoływać) wrażenie вра´жий wraży, wrogi враз, ура´з naraz, raptem вразли´вий, уразли´вий wrażliwy вразли´вість, уразли´вість -ості ż wrażliwość вра´нці, ура´нці rano, rankiem; ра´но ~ wczesnym rankiem вре´шті, уре´шті wreszcie, nareszcie вро´да, уро´да -и ż uroda вроди´ти (ся) zob. уроди´ти (ся) вродли´вий, уродли´вий urodziwy врожа´й, урожа´й -а´ю m urodzaj вро´зтіч, уро´зтіч, вро´здріб, уро´здріб, вро´зкидку, вро´зсип, уро´зсип w rozsypkę, osobno, pojedynczo; we wszystkie strony вроста´ти -а´ю, -а´єш wrastać ► врости´ -ту´, -те´ш wrosnąć вруча´ти -а´ю, -а´єш wręczać ► вручи´ти -учу´, -у´чиш wręczyć вручну´, уручну´ ręcznie; робо´та ~ praca ręczna врятува´ти (ся), урятува´ти (ся) -ту´ю, -ту´єш uratować (się) вса´джувати, уса´джувати -джую, -джуєш wsadzać, wtykać, pakować ► всади´ти, усади´ти -аджу´,-а´диш wsadzić, wetknąć, wpakować все, усе´ 1. wszystko 2. wciąż, stale; ~ бі´льше coraz bardziej, все ж таки´ a jednak всебі´чний wszechstronny Всеви´шній -нього m Najwyższy (Bóg) всевла´дний wszechwładny Вседержитель -ля m Wszechmocny (Bóg) всезна´йко -а m wszystkowiedzący всеї´дний wszystkożerny все´лення, усе´лення -я n osiedlenie (się), wprowadzenie (się) вселе´нський wszechświatowy, ogólnoświatowy; rel. powszechny; ~ собо´р sobór powszechny вселя´ти (ся), усели´ти (ся) -я´ю, -я´єш 1. osiedlać (się) 2. wcielać (się) ► всели´ти (ся), усели´ти(ся) -лю´, -лиш 1. osiedlić (się) 2. wcielić (się) всемогу´чий, всемогу´тній wszechmogący, wszechwładny всенаро´дний ogólnonarodowy всере´дині, усере´дині w środku, wewnątrz; ~ краї´ни w głębi kraju все´світ -у m wszechświat всесві´тній wszechświatowy, ogólnoświatowy; всесві´тня істо´рія historia powszechna всесторо´нній wszechstronny все´-таки, усе´-таки jednak, jednakże mimo wszystko всеукраї´нський ogólnoukraiński всипа´ти -а´ю, -а´єш wsypywać, sypać ► вси´пати -плю, -плеш wsypać всі, усі wszyscy, wszystkie; всіма´ за´собами wszelkimi środkami всіля´кий, усіля´кий wszelaki, wszelki вска´кувати, уска´кувати -а´кую, -а´куєш wskakiwać ► вско´чити, уско´чити -чу, -чиш wskoczyć вславля´ти (ся) -я´ю, -я´єш wsławiać (się) ► всла´вити (ся) -влю, -виш wsławić (się) вслід, услі´д w ślad, śladem всліпу´, услшу´ po omacku, na ślepo вслу´хуватися -уюся, -уєшся wsłuchiwać (się) ► вслу´хатися -а´юся, -а´єшся wsłuchać (się) всмак, усма´к smacznie; do smaku встава´ти, устава´ти -стаю´, -стає´ш wstawać ► вста´ти, уста´ти -а´ну, -а´неш wstać вставля´ти, уставля´ти-я´ю,-я´єш wstawiać ► вста´вити, уста´вити -влю, -виш wstawić вставни´й wstawiony, wtrącony; вставні´ зу´би sztuczne zęby; вставне´ ре´чення zdanie wtrącone встановля´ти, установля´ти -я´ю, -я´єш zob. встано´влювати встано´влювати, устано´влювати-юю,-юєш ustalać, stanowić ► встанови´ти, установи´ти -овлю´, -овиш ustalić, ustanowić встига´ти, устига´ти -а´ю, -а´єш zdążać, nadążać ► встигнути, усти´гнути -ну, -неш zdążyć вступ -у m wstęp; przystąpienie; ~ до організації (організації) wstąpienie do organizacji вступа´ти -а´ю, -а´єш wstępować; przystępować ► вступи´ти -плю´, -пиш wstąpić; przystąpić; ~ в організа´цію (організацію) wstąpić do organizacji; ~ в бій rozpocząć walkę вступни´й wstępny; вступні´ і´спити egzaminy wstępne; вступні´ заува´ження uwagi wstępne всу´переч, усу´переч wbrew; na przekór всю´ди, усю´ди wszędzie вся, уся´ wszystka; cała; ~ краї´на cały kraj вся´кий, усякий, всяк, уся´к wszelki, wszelaki; każdy; у вся´кому ра´зі w każdym razie; у вся´кий час o każdej porze втекти´ zob. втіка´ти вте´ча, уте´ча -і ż ucieczka; dezercja втика´ти, утика´ти -а´ю, -а´єш wtykać ► ввіткну´ти, увіткну´ти, уткну´ти -ну´, -не´ш wetknąć втина´ти, утина´ти -а´ю, -а´єш ucinać ► втну´ти, утну´ти-ну´, -не´ш uciąć; ~ шту´ку spłatać figla, zrobić kawał втира´ти, утира´ти -а´ю, -а´єш wcierać ► вте´рти, уте´рти втру (утру´), втреш (утре´ш) wetrzeć; вте´ртися рушнико´м wytrzeć się ręcznikiem; вте´рти кому´сь но´са utrzeć komuś nosa втиска´ти (ся), утиска´ти (ся) -а´ю, -а´єш wciskać (się) ► втиснути(ся), ути´снути(ся)-ну,-нещ wcisnąć (się) втиха´ти, утиха´ти -а´ю, -а´єш cichnąć ► вти´хнути, ути´хнути -ну, -неш ucichnąć втихоми´рювати, утихоми´рювати -рюю, -рюєш uspokajać, uciszać ► втихоми´рити, утихоми´рити -рю, -риш uspokoić, uciszyć втіка´ти, утіка´ти -а´ю, -а´єш uciekać ► втекти´, утекти´-ечу´, -ече´ш uciec, zbiec втіка´ч, утіка´ч -а´ m zbieg, uciekinier вті´лення, уті´лення-я n wcielenie, uosobienie втім, угім zresztą, wreszcie, właściwie вті´ха, уті´ха -и ż uciecha, radość втішити (ся), утішити (ся) -шу, -шиш ucieszyć (się) вто´ма, уто´ма-и, вто´мленість, уто´мленість -ності ż zmęczenie, znużenie вто´млений, уто´млений zmęczony вто´млювати (ся), уто´млювати' (ся) -люю, -люєш męczyć (się) ► втоми´ти(ся), утоми´ти(ся) -млю´, -миш zmęczyć (się) вто´млюючий, уто´млюючий męczący, nużący втопи´ти (ся), утопи´ти (ся) -плю´, -пиш utopić (się) вторга´тися -а´ю, -а´єш wdzierać się ► вто´ргнутися -ну, -неш wedrzeć się вторува´ти -у´ю, -у´єш wtórować втра´та, утра´та -и ż strata, utrata втрача´ти, утрача´ти -а´ю, -а´єш tracić, ► втра´тити, утра´тити -а´чу, -а´тиш stracić, utracić втрете, утре´тс trzeci raz, po raz trzeci втри´чі, утри´чі, втро´є, утро´с potrójnie, trzy razy, trzykrotnie втруча´тися -а´юся, -а´єшся wtrącać się, mieszać się ► втру´титися -у´чуся, -у´тишся wtrącić się, wmieszać się втрьох, утрьо´х we trzech, we troje, w trójkę втяга´ти (ся), утяга´ти (ся) -а´ю, -а´єш wciągać (się) ► втягти(ся), утягти´(ся) -ягну´, -я´г-неш wciągnąć (się) вуа´ль -лі ż woalka вугі´лля -я n węgiel; кам'яне´ (бу´ре) ~ węgiel kamienny (brunatny) вугільний węglowy; вугільна промисловість przemysł węglowy вуглекислота´ -и´ ż dwutlenek węgla вуго´р -гра´ m 1. węgorz 2. wągier ву´дити -джу, -диш łowić ryby wędką, wędkować ву´дка -и ż wędka вуди´льник -а m wędkarz вуж -а m wąż ву´жчий węższy вуз -у (ви´щий учбо´вий (навча´льний) за´клад) m uczelnia, szkoła wyższa ву´злик -а m węzełek, supełek ву´зол -зла m węzeł, supeł; го´рдіїв ~ węzeł gordyjski вузьки´й wąski вузькоколі´йка -и ż kolejka wąskotorowa, wąskotorówka ву´лик -а m ul ву´лиця -і ż ulica вулка´н -а m wulkan вульга´рний wulgarny вус -а m wąs вуса´ч -а´, вуса´нь -ня´ m wąsacz, wąsal вуса´тий, уса´тий wąsaty ву´сик -а m 1. wąsik 2. czułek вуха´нь -ня´ m nietoperz ву´хо -а n ucho ву´шко -а n uszko вхід вхо´ду m wejście, wstęp; ~ заборонений wstęp wzbroniony вхідни´й wejściowy; ~ квито´к bilet wstępu вхо´дини -ин lmn przenosiny (wprowadzenie się do nowego mieszkania) вхо´дити, ухо´дити -джу, -диш wchodzić; zob. ввійти´ вхопи´ти (ся), ухопити (ся) -плю´, -пиш ziapać (się), uchwycić (się) вцілити, уці´лити -лю, -лиш trafić (w cel) вчаща´ти, учаща´ти -а´ю, -а´єш 1. uczęszczać 2. przystępować do komunii świętej вче´ний, уче´ний -ного m uczony, naukowiec вче´ння, уче´ння -я n uczenie, nauczanie; nauka вче´тверо, уче´тверо poczwórnie, cztery razy вчетве´рте, учетве´рте po czwarte, po raz czwarty вчи´нок, учи´нок -нку m uczynek, postępek вчиня´ти, учиня´ти -я´ю, -я´єш czynić, robić ► вчини´ти, учини´ти -ню´, -нині uczynić, zrobić вчитель, учи´тель -ля m nauczyciel вчи´телька, учи´телька -и ż nauczycielka вчи´тельський, учи´тельський nauczycielski; вчительська, учи´тельська (кімна´та) -кої pokój nauczycielski вчи´ти(ся), учи´ти(ся) -чу, -чині uczyć (się) вчо´ра, учо´ра wczoraj; ~ вве´чері wczoraj wieczorem вчора´шпій, учора´шній wczorajszy вчотирьо´х, учотирьо´х we czterech, we czworo, w czwórkę вчува´тися, учува´тися -а´юся, -а´єшся wczuwać się ► вчу´тися, учу´тися -у´юся, -у´єшся wczuć się вшанува´ти, ушанува´ти -у´ю, -у´єш uszanować; uczcić вшива´ти, ушива´ти -а´ю, -а´єш wszywać; ► вши´ти, уши´ти -и´ю, -и´єш wszyć вшир, уши´р wszerz вщуха´ти, ущуха´ти -а´ю, -а´єш uciszać się, uspokajać się (o deszczu, wietrze) ► вщу´хнути, ущу´хнути -ну, -неш uciszyć się, uspokoić się; дощ ущу´х deszcz przestał padać в'юн -а´ m piskorz в'ю´чний juczny (np. koń) в'я´жучий wiążący в'яз -а m wiąz в'яза´ти в'яжу´, в'я´жеш 1. wiązać 2. robić na drutach в'яза´тися в'яжу´ся, в'я´жешся wiązać się, związywać się в'я´зень -зня m więzień в'язни´ця -і ż więzienie в'язни´чний więzienny в'я´знути -ну, -неш grzęznąć в'я´лий zwiędły в'я´нути -ну, -неш więdnąć, usychać; omdlewać га´вань -ні ż przystań, port га´вкати -аю, -аєш szczekać ► га´вкнути -ну, -неш zaszczekać, szczeknąć гад -а m gad гада´ти -а´ю, -а´єш 1. przypuszczać, sądzić 2. wróżyć га´дина -и ż gad, gadzina гадка -и ż myśl, sąd гадюка -и ż żmija газ -у m gaz; світи´льний (сльозоточи´вий) ~gaz świetlny (łzawiący); бойові´ га´зи gazy bojowe газе´та -и ż gazeta газе´тний gazetowy; ~ стиль styl gazetowy га´зовий gazowy; га´зова ла´мпа lampa gazowa газомір -а m gazomierz гаї´вка -и ż ukraińska wiosenna (wielkanocna) ludowa pieśń obrzędowa гай га´ю m gaj, zagajnik га´йворон -а m gawron гайдама´ка -и m hajdamaka (kozacki powstaniec z XVIII wieku) гайо´к -йка´ m gaik, zagajnik гак -а m hak галантере´я, ґалантере´я -е´ї ż galanteria га´лас -у m hałas гале´ра, ґале´ра -и ż galera галере´я -е´ї ż galeria; карти´нна ~ galeria obrazów га´лицький halicki; galicyjski галича´нин -а m mieszkaniec Galicji га´лка -и ż kawka гало´п, ґалоп -у m galop галу´зка -и ż gałązka га´лузь -зі ż gałąź; ~ промисло´вості gałąź przemysłu галу´шка -и kluska; pyza га´лява, галя´вина -и ż polana гальмува´ти -у´ю, -у´єш hamować гама´к -а´ m hamak гамане´ць -нця´ m 1. portmonetka 2. kapciuch (na tytoń) га´мір -мору m harmider, hałas га´мкати -аю, -аєш mlaskać гане´бний haniebny; ~ стовп pręgierz га´нгстер, ґа´нґ стер -а m gangster ганчі´рка -и ż ścierka, szmatka ганя´ти -я´ю, -я´єш ganiać, hasać, biegać гаптува´ти -ту´ю, -ту´єш haftować гара´ж, ґара´ж -а m garaż гара´зд dobrze, świetnie; у те´бе все ~? u ciebie wszystko w porządku?; ~, я зго´ден dobrze, zgadzam się гара´нт, ґара´нт -а m poręczyciel гара´нтія, гарантія -ії ż gwarancja гарантува´ти, ґарантува´ти-у´ю, -у´єш gwarantować гарбу´з -а´ m arbuz, dynia гарде´нія, ґарде´нія -ії ż gardenia гардеро´б, гардероб -а m garderoba; szatnia гардеро´бник, гардеробник -а m szatniarz гардеро´бниця, гардеробниця -і ż szatniarka гарди´на, гардина -и ż firanka гарма´та -и ż armata гармо´нія -ії ż 1. harmonia (zgoda) 2. harmonia (instrument) гарне´нький ładniutki, śliczniutki га´рний ładny, piękny гарнізо´н, гарнізон -у m garnizon гарні´р -у ż jarzyny (do mięsa) гарніту´р, гарнітур -а m garnitur га´рно ładnie, pięknie гарча´ти -чу´, -чи´ш warczeć ► га´ркнути -ну, -неш warknąć; uderzyć, walnąć, rąbnąć (np. pięścią w stół) гаря´чий gorący; gwałtowny гаря´чка -и ż gorączka гас -у m nafta гаси´ти гашу´, га´сиш gasić га´совий gazowy; га´сова ла´мпа lampa gazowa гастро´лі, гастролі -ір lmn występy гастроно´м, гастроном -а m gastronom гати´ти гачу´, га´тиш gacić; tamować, robić tamę га´тка -и, гать -ті ż tama га´яти (ся) га´ю, га´єш zwlekać, ociągać się гварді´єць, гвардієць -і´йця m gwardzista гва´рдія, ґва´рдія -ії ż gwardia гвозди´ка -и ż goździk ге´йзер, ґе´йзер -а m gejzer гене´зис, генезис -у m geneza генера´л -а m generał; ~-майо´р generał brygady; ~-лейтена´нт generał dywizji; ~-полко´вник generał broni; ~ а´рмії generał armii генера´льний generalny; ~ штаб sztab generalny; Генера´льна Асамбле´я ООН Zgromadzenie Ogólne ONZ генера´льський generalski генера´тор, генератор -а m generator генера´ція, генерація -ії ż generacja, pokolenie гене´тика, генетика -и ż genetyka генети´чний, генетичний genetyczny ге´ній -ія m geniusz геогра´фія -її ż geografia геоло´гія -ії ż geologia гео´метр -а m geometra, mierniczy гепа´рд, ґепа´рд -а m gepard ге´пати (ся) -аю, -аєш upadać; walić się ► ге´пнути (ся) -ну, -неш upaść; zwalić się герба´рій -ію m zielnik герма´нець -нця m 1. Germanin 2. Niemiec (rzadko) герої´зм -у m heroizm, bohaterstwo герої´ня -ні ż bohaterka герої´чний heroiczny, bohaterski геро´й -о´я m bohater ге´рцог -а m książę геть! precz! ге´тьман -а m hetman ги´бель -лі ż zagłada гидки´й wstrętny, obrzydliwy гидо´та -и ż obrzydliwość гимн (гімн) -у m hymn ги´нути -ну, -неш ginąć ги´рло -а n ujście rzeki ги´ря -і ż odważnik, ciężarek гібон, ґібо´н -а m gibon гіга´нт, гігант -а m gigant гіга´нтський, ґіґа´нтський gigantyczny, olbrzymi гігантома´нія, ґіґантома´нія -ії ż gigantomania гі´дний godny; ви´явити себе´ гідним okazać się godnym гідростанція -ії ż elektrownia wodna гілка -и ż gałązka гімн zob. гимн гімна´зія, гімназія-ії ż gimnazjum гімнази´ст, ґімнази´ст -а m gimnazjalista гімназіа´льний, гімназіальний gimnazjalny гімна´стика, гімнастика -и ż gimnastyka гінеко´лог, гінеколог -а m ginekolog гіпно´з -у m hipnoza гіпс zob. ґіпс гірка -и ż górka гі´рко gorzko гірко´та´ -и´ ż zgorzkniałość гірни´к -а´ m górnik гірськи´й górski гірчиця -і ż 1. gorczyca 2. musztarda гірш, гірше gorzej гірший gorszy гість гостя m gość; постійний ~ stary gość гла´дити -джу, -диш gładzić, głaskać (np. wąsy) гладіа´тор, гладіатор-а m gladiator гладки´й dobrze wyglądający гла´дкий gładki; równy гла´дко gładko; równo гладу´н -а´ m grubas, tłuścioch глазу´р, глазур -і ż glazura глек, гле´чик -а m dzbanek гле´тчер, ґле´тчер -а m lodowiec гли´ба -и ż bryła, gruda глибина´ -и ż, глиб -у m, глибінь, глибочінь-іні ż głębia, głębina; głębokość; глибина´ ці´лі głębokość celu глибинний głębinowy глибо´кий głęboki гли´ва -и ż glina глита´ти -а´ю,-а´єш łykać, połykać; pochłaniać ► глитну´ти -ну´, -не´ш łyknąć, połknąć гло´тка -и ż przełyk, gardziel глузд -у m rozsądek; здоро´вий ~ zdrowy rozsądek глузува´ння -я n wyszydzanie, kpienie глузува´ти -у´ю, -у´єш szydzić, drwić, kpić глум -у m szydzenie, kpiny глуха´р -я´ m głuszec глухи´й głuchy; ~, як пень głuchy jak pień глухоніми´й -мо´го m głuchoniemy глухота´ -и´ ż głuchota глушина´ -и´ ż głusza, pustkowie глуши´ти -шу´, -шиш głuszyć, tłumić гляда´ч -а´ m obserwator, widz гна´ти жену´, жене´ш gnać, pędzić; гна´тися за во´рогом ścigać wroga гнейс, ґнейс -у m gnejs гнили´й zgniły гни´ти -ию´, -иє´ш gnić гнів -у m gniew гніватися -аюся, гаєшся gniewać się гнідий gniady гніздо´ -а´ n gniazdo гній гно´ю gnój, nawóz; ropa (w ciele) гнійни´й ropny гнійни´к -а´ m ropień, wrzód гніти´ти -ічу´, -і´тиш gnieść гноби´ти -блю´,-биш gnębić, uciskać гноївка -и ż gnojówka гної´ти -ою´, -ої´ш nawozić, gnoić гнойови´й nawozowy гном, ґном -а m gnom, karzeł гнои´к -а´ m, гноя´нка -и ż wrzód, ropień гну´ти (ся) -гну, -гнеш giąć (się), chylić (się); гну´ти спи´ну giąć (zginać) kark гнучки´й giętki, gibki гобеле´н, гобелен -а m gobelin го´вір -вору m 1. gwara, dialekt, narzecze 2. rozmowa; gwar гові´рка -и ż gwara говірки´й gadatliwy, rozmowny говірко´вий gwarowy говори´ти -рю´, -риш mówić говору´н -а´ m gaduła година -и ż godzina; pora; котра´ ~? która godzina?; о пе´ршій годині o godzinie pierwszej; че´рез (за) года´ну za godzinę; з п'я´тої годи´ни od godziny piątej годи´нний godzinny, godzinowy годинник -а m zegarek, zegar; кишенько´вий ~ zegarek kieszonkowy; сті´нний (насті´нний) ~ zegar ścienny; ~ на ру´ку zegarek na rękę годинника´р -ря´ m zegarmistrz годити -джу´, -диш dogadzać годи´тися -джу´ся, -дишся 1. godzić się, zgadzać się 2. nadawać się го´ді! dość1, wystarczy годі´вля -і ż hodowla годованець -нця m wychowanek годо´ванка -и ż wychowanka годува´льник -а m karmiciel, żywiciel годува´льниця -і ż karmicielka, żywicielka; matka годува´ння -я n karmienie, żywienie годува´ти -у´ю, -у´єш karmić, żywić го´їтися (tylko 3. osoba) goić się го´йдалка -и ż huśtawka гойда´ти -а´ю, -а´єш huśtać; kołysać гол -а m gol, bramka голго´фа -и ż zob. голгофа го´лий goły, nagi голи´ти (ся) -лю´, -лиш golić (się) голи´ш -а´ m 1. otoczak 2. golec голі´вка, голо´вка -и ż główka; ~ капу´сти (ма´ку, шпильки) główka kapusty (maku, szpilko го´лка -и ż igła голла´ндець -дця m Holender голла´ндка -и ż Holenderka голла´ндський holenderski голова´ -и´ ż 1. głowa; ~ цу´кру (капу´сти) głowa cukru (kapusty); ходи´ти з заде´ртою голово´ю chodzić z podniesioną głową; ма´ти клей в голові (бу´ти з голово´ю) mieć dobrze w głowie; ма´ти го´лову на пле´чах mieć głowę na karku; ма´ти вітер в голові mieć zielono (pstro) w głowie; з відкри´тою голово´ю z gołą głową 2. przewodniczący, prezes, kierownik; ~ (глава´) держа´ви głowa państwa головни´й 1. główny; головни´м чи´ном głównie, przede wszystkim 2. dotyczący głowy головня´ -і´, голове´шка -и ż głownia головокружі´ння -я n zawrót głowy головува´ти -у´ю, -у´єш przewodniczyć голову´ючий przewodniczący го´лод -у m głód; кварти´рний ~ głód mieszkaniowy голо´дний głodny голодо´вка, голоді´вка -и ż głodówka голодува´ти -у´ю, -у´єш głodować го´лос -у m głos; виріша´льний ~ głos decydujący; ~ со´вісті głos sumienia голоси´ти -ошу´, -о´сиш głośno płakać, lamentować, rozpaczać голосіння -я n głośny płacz, lament голосни´й głośny, dźwięczny; ~ звук samogłoska голосови´й głosowy; голосові´ зв'я´зки wiązadła głosowe голосо´к -ска´, голосо´чок -чка m głosik голосува´ння -я n głosowanie; пряме´, зага´льне і тає´мне ~ głosowanie bezpośrednie, powszechne ż tajne; з пра´вом ~ uprawniony do głosowania; відкри´те ~ głosowanie jawne голосува´ти -у´ю, -у´єш głosować го´луб -а m gołąb; пошто´вий ~ gołąb pocztowy голубе´ць -бця´ m gołąbek (częściej w lmn); zob. голубці голуби´й błękitny, lazurowy голу´бити -блю, -биш pieścić, tulić голу´бка -и ż gołąbka голубни´к -а´ m gołębnik голубоо´кий niebieskooki голубці´ -і´в lmn gołąbki голуб'я´тник -а m 1. gołębiarz, hodowca gołębi 2. jastrząbgołębiarz гольф, ґольф-а m golf (gra sportowa) голя´к -а´ m 1. golas 2. biedniak го´мін -мону m szum, szmer, gwar, echo гомоніти -ню´, -ни´ш szumieć, gwarzyć гонг, ґонґ -а m gong гондо´ла, гондола -и ż gondola гондольє´р, ґондольєр -а m gondolier гоне´ць гінця´ m goniec гони´тва -и ż gonitwa; pogoń гони´ти -ню´, -ниш gonić, gnać, pędzić го´нка -и ż wyścig; gonitwa; ~ озбро´єнь wyścig zbrojeń; го´нки -нок lmn wyścigi, zawody гонора´р -у m honorarium гонча´р -я´ m garncarz гонча´рний garncarski гопа´к -а´ m hopak (taniec) гора´ -и´ ż góra горб -а´ m 1. garb 2. wzgórze, pagórek горба´тий garbaty го´рбитися -блюся, -бишся garbić się горбо´к -бка´ m pagórek го´рдий dumny горди´тися -джу´ся, -ди´шся szczycić się, być dumnym гордіїв; ~ ву´зол węzeł gordyjski гордість -дості ż duma, chluba го´рдо dumnie гордови´тий dumny, wyniosły горе -я n nieszczęście, niedola, bieda горизонт -у m horyzont, widnokrąg горила, горила -и ż goryl гори´хвістка -и n pliszka горище -а n strych горіли´ць na wznak горіння -я n palenie się, spalanie się горі´ти -рю´, -ри´ш palić się, płonąć; świecić горі´х -а m orzech горішина -и ż orzech laskowy горі´шник -а m leszczyna горла´нь -ня´ m krzykacz горла´ти -а´ю, -а´єш gardłować, krzyczeć го´рло -а n gardło; ма´ти ніж на го´рлі mieć nóż na gardle; ста´ти попере´к го´рла stanąć kością w gardle горловий gardłowy горн -а m rożek (trąbka) горнець -нця´ m garnek горноста´й -а´я m gronostaj горну´ти(ся) -ну´, -неш garnąć (się); tulić (się) горобе´ць -бця´ m wróbel горобина -и ż jarzębina гороби´нівка -и ż jarzębiak го´род -а m miasto; gród горо´д -у m ogród городи´ти -оджу´, -о´диш grodzić, ogradzać городи´ще -а n grodzisko горо´дник -а m ogrodnik горо´дництво -а n ogrodnictwo городо´к -дка´ m 1. miasteczko 2. ogródek горо´жа -і ż ogrodzenie горо´х -у m groch; ~ з капу´стою groch z kapustą; ки´дати горо´хом об стіну´ rzucać grochem o ścianę гороши´на -и ż groszek, ziarnko grochu горо´шковий groszkowy горо´шок -піку m groszek горта´нний gardłowy горта´нь -ні ż gardło го´рщик -а, горщо´к -шка´ m garnek; загляда´ти в чужі горшки´ zaglądać w cudze garnki горю´чий palny; zapalny горя´нин -а m góral госпо´дар -я m gospodarz господа´рство -а n gospodarstwo; gospodarka господа´рський gospodarski; gospodarczy господарюва´ти -ю´ю, -ю´єш gospodarzyć, prowadzić gospodarstwo господи´нька -и ż gosposia господи´ня -і ż gospodyni гостинець -нця 1. gościniec, trakt 2. podarunek, upominek гости´нність -ності ż gościnność гости´ти гощу´, гости´ш gościć, ugaszczać го´стрий ostry гостюва´ти -ю´ю, -ю´єш gościć (u kogoś) гот, ґот -а m Got готе´ль -лю m hotel го´тика, готика -и ż gotyk готи´чний, готичний gotycki гото´вий gotowy готува´ння -я n przygotowywanie готува´ти(ся) -у´ю, -у´єш przygotowywać (się) гра -и ż gra; ~ на скри´пці (біржі) gra na skrzypcach (giełdzie); ~ в ка´рти (ша´хи, пі´жмурки) gra w karty (szachy, ciuciubabkę) граб -а m grab грабіж -бежу´ m grabież, rabunek грабіжник -а m grabieżca грабки´ -ків lmngrabki граблі -і´в lmngrabie грабува´ти -у´ю, -у´єш rabować; łupić грабу´нок -нку m rabunek гра´вій -ію m żwir град -у m grad гради´на -и ż kulka gradowa градобій -бо´ю, градопа´д -у m gradobicie градови´й gradowy гра´дус, ґра´дус -а m stopień гра´дусник, ґра´дусник -а m termometr грама´тика -и ż gramatyka гра´мота -и ż gramota гра´мотний 1. piśmienny 2. poprawny грана´т, гранат -а m granat (owoc) грана´та, граната -и ż granat (pocisk) грана´товий, ґрана´товий 1. granatowy; ciemnoczerwony 2. dotyczący granatu (owocu) грани´ця -і ż granica; за грани´цею (за кордо´ном) za granicą грані´т, граніт -у m granit грані´тний, гранітний granitowy грань -ні ż krawędź, kant гра´ти -а´ю, -а´єш grać гра´тися -а´юся, -а´єшся bawić się, zabawiać się граф -а m hrabia графи´в -а m karafka гра´ція, грація -nż gracja, wdzięk грач -а´ m gracz гребе´ць -бця´ m wioślarz гре´бінь -беня, гребінець -нця´ m grzebień гре´бля -і ż grobla гребти´ -бу´,-бе´ш 1. grabić 2. grzebać 3. wiosłować грек -а m Grek греки´ня -і, греча´нка -и ż Greczynka гренландський, гренландський grenlandzki гре´цький grecki; гре´цька мо´ва język grecki, greka греча´ний gryczany; греча´на кру´па kasza gryczana гре´чка -и ż gryka, tatarka гриб -а´ m grzyb; а´томний ~ grzyb atomowy; два гриби´ в бо´рщ dwa grzyby w barszcz; як гриби´ пі´сля дощу´ jak grzyby po deszczu грибний grzybowy; grzybny; ~ cyn zupa grzybowa; ~ ліс las grzybny грибо´к -бка´ m grzybek гри´ва -и ż grzywa гри´вка -и ż grzywka гривня -і ż hrywnia, hrywna (pieniądz, waluta ukraińska) гри´зти (ся) -зу´, -зе´ш gryźć (się) гризу´н -а´ m gryzoń грима´са -и ż grymas гри´мати -аю, -аєш 1. trzaskać, walić 2. krzyczeć ► гри´мну-та -ну, -неш 1. trzasnąć, walnąć 2. krzyknąć гримі´ти -млю´, -ми´ш grzmieć; rozbrzmiewać гриму´чий grzmiący; brzmiący; huczący; гриму´ча змія´ grzechotnik грип -у m grypa гріб гро´бу m grób; стоя´ти вже одніє´ю ного´ю в гробу´ być jedną nogą w grobie грі´зний groźny грілка -и ż grzałka грім гро´му m grom; як ~ з я´сно´го не´ба jak grom z jasnego nieba грінка -и ż grzanka грі´ти (ся) -і´ю, -і´єш grzać (się) гріх -а´ m grzech гріш гроша´ m grosz; ла´маного гроша´ не ва´рт(ий) nie wart złamanego grosza гріши´ти -шу´, -ши´ш grzeszyć грі´шний grzeszny грі´шник -а m grzesznik грішо´к -шка´ m grzeszek гробниця -і ż grobowiec гробоко´п, гробокопа´ч -а m grabarz грог, ґроґ -у m grog гроза´ -и ż 1. burza 2. groza грози´ти -ожу´, -ози´ш grozić грозови´й burzowy грома´да -и ż gromada грома´дити -джу, -диш gromadzić, zbierać; grabić (np. siano) грома´дський społeczny, obywatelski грома´дськість -кості ż społeczność; publiczność громадя´ни´н -а m obywatel громадя´нка -и ż obywatelka громадя´нський obywatelski; громадя´нська війна´ wojna domowa громи´ти -омлю´, -о´миш gromić громовідві´д -во´ду, громозві´д -зво´ду m piorunochron гроте´ск -у m groteska гро´ші -шей lmn pieniądze грошови´й pieniężny гру´бий gruby; grubiański, prymitywny грубі´ти -і´ю, -і´єш grubieć гру´день -дня m grudzień гру´ди -де´й lmn piersi грудне´вий grudniowy грудь -ді ż pierś грузи´в -а m Gruzin грузи´нка -и ż Gruzinka грузинський gruziński гру´знути -ну, -неш grzęznąć гру´па -и ż grupa гру´ша -і ż grusza; gruszka; обі´цювати гру´ші на вербі´ obiecywać gruszki na wierzbie грю´кати -аю, -аєш stukać, łomotać гряда´ -и´ ż grzęda; гірська´ ~ pasmo górskie гря´дка -и ż grządka грязь гря´зі´ ż, грязю´ка -и ż błoto; brud грязки´й grząski; błotnisty губе´рня -і ż gubernia губи´тель -ля m niszczyciel; zabójca губи´ти -блю´, -биш 1. gubić; tracić 2. niszczyć гу´бка -и ż 1. gąbka 2. huba 3. mała warga губни´й wargowy; ustny; ~ при´голосний spółgłoska wargowa; ~ голосни´й samogłoska labiahzowana; губна´ пома´да szminka гуверне´р, ґуверне´р -а m guwerner гуверна´нтка, ґувернантка -и ż guwernantka гу´дина -и ż pęd ogórków i dyni гу´дити -джу, -диш potępiać, ganić гуді´ти -ду´, -де´ш huczeć, dudnić, szumieć гудо´к -дка´ m ż syrena гу´зка -и ż kuperek (u ptaków) гука´ти -а´ю,-а´єш krzyczeć; nawoływać ► гукну´ти -ну´, -не´ш krzyknąć; zawołać гул -у m huk, zgiełk, szum гуля´ка -и m hulaka гуля´нка -и ż 1. zabawa; hulanka 2. spacer гуля´ти -я´ю,-я´єш 1. bawić się, zabawiać się 2. spacerować гуля´щий próżnujący; bezmyślny; bezczynny гу´лькнути -ну, -неш dać nurka, zniknąć гультіпа´ка, гульвіса -и m hulaka, urwis, nicpoń гультя´й -я´ m hultaj, próżniak, nicpoń гу´ма, ґу´ма -и ż guma гумані´ст -а m humanista гуманісти´чний humanistyczny гума´нний humanitarny; ludzki гу´мка, ґу´мка -и ż gumka гу´мовий, ґу´мовий gumowy гумори´ст -а m humorysta гурт -а´, -у m 1. gromada; towarzystwo 2. stado bydła гуртовий hurtowy гуртожиток -тка m dom akademicki; internat гурто´к -тка´ m grupa, zespół, kółko; літерату´рний ~ kółko literackie гурто´м razem, wspólnie; hurtem гуртува´ти(ся) -у´ю, -у´єш grupować (się), jednoczyć (się) гуса´к -а´ m gąsior гу´сениця -і ż gąsienica гусеня´ -я´ти n gąsiątko гуси´т -а m husyta гусля´р -а´ m gęślarz гу´ска -и ż gęś густи´й gęsty гуся´тина -и ż gęsina гуцу´л -а m Hucuł гуцу´лка -и ż Hucułka гуцу´льський huculski; ~ кінь huculski koń, hucuł гучни´й huczny, głośny гучномо´вець -вця m głośnik гу´ща -і, гуща´вина -и, гущина´ -й ż gąszcz, gęstwina ґа´ва -и ż 1. wrona 2. gapa; ґав лови´ти gapić się ґа´вити -влю, -виш gapić się ґавіал -а m gawial ґавра -и ż legowisko niedźwiedzia ґа´зда -и m gazda; gospodarz ґаздува´ти -у´ю, -у´єш gospodarzyć; gazdować ґазель -і, ґазе´ла -и ż gazela ґалантерея zob. гелантере´я ґале´ра zob. гале´ра ґало´н -а m galon ґало´п zob. гало´п ґа´ма -и ż gama ґама´ші -ів lmn kamasze ґа´нґстер zob. га´нгстер ґа´нок -нку m ganek ґа´ночок -чка m mały ganek, ganeczek ґара´ж zob. гара´ж ґара´нт zob. гара´нт ґарантія zob. гара´нтія ґарантува´ти zob. гарантува´ти ґарде´нія zob. гарде´нія ґардероб zob. гардеро´б ґардеробник zob. гардеро´бник ґардеробниця zob. гардеро´бниця ґардина zob. гардина ґарнізон zob. гарнізо´н ґарнітур zob. гарніту´р ґастролі zob. гастро´лі ґастроном zob. гастроно´м ґату´нок -нку m gatunek ґвалт -у m gwałt, krzyk; ~! gwałtu, rety!, ratunku!; зчини´ти (підня´ти) ~ narobić gwałtu, hałasu, wrzasku ґвалтівни´к -а´ m gwałciciel ґвалтовний gwałtowny ґвалтува´ти -у´ю, -у´єш gwałcić; podnosić krzyk, wrzask ґвардієць zob. гварді´єць ґва´рдія zob. гва´рдія ґвинт -а m gwint ґвинтівка -и ż gwintówka ґда´нський gdański ґе´ґати, ґеґе´кати -аю, -аєш, ґеґота´ти -о´чу, -о´чеш gęgać ґе´дзик -а m mały giez ґедзь -дзя m giez ґейзер zob. ге´йзер ґе´йша -и ż gejsza ґене´зис zob. гене´зис ґенератор zob. генератор ґенерація zob. генера´ція ґенетика zob. гене´тика ґенетичний zob. генети´чний ґеорґінія -ії ż georginia, dalia ґепа´рд zob. гепа´рд ґеста´по ndm n gestapo ґзимс -у m gzyms ґирли´ґа а. ґерли´ґа -и ż pot. laska pastusza ґібон zob. гібо´н ґіґа´нт zob. гіга´нт ґіґа´нтський zob. гіга´нтський ґігантоманія zob. гігантома´нія ґід -а m przewodnik ґімназія zob. гімна´зія ґімназист zob. гімнази´ст ґімназіальний zob. гімназіа´льний ґімнастика zob. гімна´стика ґінеколог zob. гінеко´лог ґіпс, гіпс -у m gips ґірлянда -и ż girlanda ґладіа´тор zob. гладіа´тор ґлазу´р zob. глазу´р ґлей -е´ю m 1. klej 2. glina, muł ґлейовий; ~ ґрунт gliniasta gleba ґле´тчер zob. гле´тчер ґлянс, ґлянц -у m pot. glanc, połysk ґмі´на -и ż gmina ґмі´нний gminny ґнейс zob. гнейс ґніт ґнота´ m knot ґном zob. гном ґну ndm m i ż gnu (gatunek antylopy) ґобелен zob. гобеле´н ґо´ґель-мо´ґель ґо´ґель-мо´ґелю m kogel-mogel ґой ґо´я m goj ґолґофа, голго´фа -и ż golgota (wielkie cierpienie) ґольф zob. гольф ґонґ zob. гонг ґондола zob. гондо´ла ґондольєр zob. гондольє´р ґонт -у m gont ґонтар -ря´ m gonciarz ґорила zob. гори´ла ґот zob. гот ґотика zob. го´тика ґотичний zob. готи´чний ґрадус zob. гра´дус ґрадусник zob. гра´дусник ґрана´т zob. грана´т ґраната zob. грана´та ґраніт zob. грані´т ґраштний zob. грані´тний ґрасува´ти -у´ю, -у´єш grasować ґра´ти lmn kraty; сиді´ти (бу´ти) за ґра´тами siedzieć za kratkami ґратулюва´ти -ю´ю, -ю´єш gratulować ґратуля´ція -ії ż gratulacja ґрація zob. гра´ція ґрейпфру´т -а m grejpfrut, grapefruit ґренла´ндський zob. гренла´ндський ґре´чний grzeczny ґроґ zob. грог ґрунт -у m grunt; ziemia, gleba; ~ річки dno (grunt) rzeki; вла´сний ~ własny grunt (pole); пога´ний ~ zia ziemia, zły grunt ґрунтовий gruntowy ґрунто´вний gruntowny, dokładny; ґрунто´вне вивча´ння (обслідування) gruntowne (dokładne, dogłębne) studiowanie (badanie) ґрунтозна´вство -а n gleboznawstwo ґрунтува´ти -у´ю, -у´єш gruntować (np. płótno na obraz)\ umacniać, zakładać ґрунь -і ż szczyt góry (w Karpatach) ґувернер zob. гуверне´р ґувернантка zob. гуверна´нтка ґу´дзик -а m guzik ґу´дзиковий guzikowy; ґу´дзикова фа´брика fabryka guzików ґу´дзичок -чка m guziczek ґудзь -дзя m węzeł (na sznurku, na nitce) ґу´ля -і ż guz; наби´ти (собі) ґу´лю nabić (sobie) guza ґуля´ш -у m gulasz ґу´лька -и ż guzek ґу´ма zob. гу´ма ґу´мка zob. гу´мка ґу´мовий zob. гу´мовий дава´льний; ~ відмінок celownik (przypadek) дава´ти даю´, дає´ш dawać; ~ до´кази dawać dowody; ~ наго´ду dawać okazję; zob. да´ти дава´тися даю´ся, дає´шся dawać się; ~ взнаки´ dawać się we znaki; zob. да´тися дави´ти (ся) -влю´ -виш dusić (się), dławić (się) давнина´ -и´ ż przeszłość, dawne czasy, dawne dzieje да´вній dawny, miniony давно´ dawno давномину´лий (час) czas zaprzeszły далебі naprawdę, doprawdy дале´кий daleki; по´їзд дале´кого слі´дування pociąg dalekobieżny; ~ ро´дич daleki krewny дале´ко daleko; нам ~ до шко´ли mamy daleko do szkoły; ще ~ до ра´нку jeszcze daleko do rana далекозо´рий -poro m dalekowidz да´леч -і, далечина´ -и´, далечі´нь -ні ż odległość, oddalenie да´лі dalej; ~ бу´де ciąg dalszy nastąpi; і так ~ ż tak dalej да´льший dalszy да´мба -и ż tama, grobla да´ні -них lmn dane да´нець -нця m Duńczyk дани´на -и ż danina да´нка -и ż Dunka да´нський duński дар -у m dar; оде´ржати в ~ otrzymać w darze; ~ сло´ва dar słowa даре´мний daremny дари´тель -ля m darczyńca дарма´ daremnie, na próżno дармої´д -а m darmozjad да´ром bezpłatnie, za darmo; лікува´ти кого´ ~ leczyć kogoś za darmo дарува´ти -у´ю, -у´єш darować; ~ одра´зу darować urazę дару´нок -нка m podarunek да´ти дам, даси´ dać; ~ зрозуміти dać do zrozumienia; ~ ві´ру (сло´во) dać wiarę (słowo), zob. дава´ти да´тися да´мся, даси´ся dać się; ~ взнаки´ dać się we znaki, zob. дава´тися датува´ти -ту´ю, -ту´єш datować дах -у m dach да´ча -і ż letnisko, działka; domek letniskowy дашо´к -шка´ m daszek дба´ти дба´ю, дба´єш dbać; ~ про діте´й dbać o dzieci два dwa два´дцять dwadzieścia двана´дцять dwanaście две´рі -ре´й lmn drzwi; не сунь па´льці по´між ~ nie wkładaj palców między drzwi; при зачи´нених (закри´тих) две´рях przy drzwiach zamkniętych две´рці -рець, дверця´та -я´т lmn drzwiczki дви´гати -аю,-аєш 1. dźwigać, podnosić 2. posuwać, poruszać ► двигну´ти -ну´, -не´ш 1. dźwignąć, podnieść 2. posunąć, poruszyć двигу´н -а´ m silnik дві´йка -и ż dwójka двійни´к -а´ m sobowtór двійня´та -я´т lmn dwojaczki двір двора´ m dwór дві´сті dwieście дві´чі dwukrotnie, dwa razy дво´вірш -а m dwuwiersz двоє двох dwoje, dwóch, dwie двоїна´ -и´ ż liczba podwójna двокра´пка -и ż dwukropek дволітній dwuletni двомісячний dwumiesięczny дворище -а n zagroda, podwórze дворічний dwuletni дворяни´н -а m szlachcic дворя´нка -и ż szlachcianka дворя´нство -а n 1. szlachta 2. szlachectwo двою´рідний; ~ брат brat cioteczny (stryjeczny, wujeczny) де gdzie дебелий tęgi; potężny девіз -а m dewiza, zasada дев'яно´сто dziewięćdziesiąt дев'ятна´дцять dziewiętnaście дев'ятсо´т dziewięćset де´в'ять dziewięć деда´лі coraz bardziej; дощ ~ наближа´вся deszcz coraz bardziej się zbliżał дека´н -а m dziekan декана´т -у ml. dziekanat 2. rel. dekanat де´кілька kilka, parę; trochę де´коли niekiedy, czasami де´котрий niektóry де´куди gdzieniegdzie демокра´т -а m demokrata демокра´тія -ії ż demokracja демонстра´ція -ії ż demonstracja де-не´будь gdziekolwiek де-не-де´ gdzieniegdzie де´нний dzienny; ~ поря´док porządek dzienny день дня m dzień; бу´дній (робо´чий, святко´вий) ~ dzień powszedni (roboczy, świąteczny); до´брий ~! dzień dobry! депута´т -а m poseł де´рево -а n drzewo; родові´дне ~ drzewo genealogiczne; хво´йні (листяні´) дере´ва drzewa iglaste (liściaste) дере´вце´ -е´вця´ n drzewko дерев'я´ний drewniany дере´н -у´ m dereń дерен -рну m darń держа´на -и ż państwo держа´вний państwowy держа´к -а´ m trzonek дерзки´й twardy; śmiały дернина -и ż darnina де´рти -ру´, -ре´ш zob. дра´ти десе´рт -у m deser десятиліття, десятирі´ччя -я n dziesięciolecie деся´тка -и ż dziesiątka де´сять dziesięć десь gdzieś дефіс -а m dywiz, łącznik де´хто де´кого ktoś деше´вий tani дешеві´ти (tylko 3. osoba) tanieć деше´вше taniej де´що де´чого coś, cokolwiek де´який pewien, niektóry джерело´ -а´ n źródło джмі´ль -меля´ m trzmiel джу´нглі -ів lmn dżungla ż дзвін1 дзво´на m dzwon дзвін2 дзвону m, дзвені´ння -я n dźwięk; dzwonienie дзвіни´ця -і ż dzwonnica дзвінки´й dźwięczny дзвіно´к -нка´, дзво´ник -а m dzwonek дзвона´р -я´ m dzwonnik дзвони´ти -ню´, -нині dzwonić дзе´ркало -а n lustro, zwierciadło дзи´ґа -и ż bąk (zabawka) дзюрча´ти (tylko 3. osoba) aur-кас; szemrać (o potoku) дзя´вкати (tylko 3. osoba) szczekać, poszczekiwać дзьоб -а m dziób ди´бки; става´ти ~ stawać dęba дива´к -а´ m dziwak дива´н -а m kanapa дивина´ -и´ ż 1. dziwo, osobliwość 2. dziewanna диви´тися -влю´ся, -вишся patrzeć, spoglądać ди´во -а n dziwo, cud дивови´жний nadzwyczajny, niezwykły, godny podziwu, niesamowity, dziwny дивува´ти (ся) -у´ю, -у´єш dziwić (się) ди´кий dziki дикірйо´н -а m rel. świecznik dwuramienny дикта´нт -у m dyktando диктува´ти -у´ю, -у´єш dyktować дику´н -а´ m dzikus дима´р -я´ m komin дими´ти (ся), димі´ти (ся) (tylko 5. osoba) dymić się ди´мний, димови´й dymny; димова´ заві´са zasłona dymna димо´к -ку´ m dymek дипло´м -а m dyplom диплома´т -а m dyplomata дире´ктор -а m dyrektor дириґува´ти -у´ю, -у´єш dyrygować дисерта´ція -ії ż rozprawa, praca naukowa диск -а m dysk; ки´дання ди´ска rzut dyskiem ди´скос -а m rel. patena диску´сія -ії ż dyskusja диспетчер -а m dyspozytor; dyżurny ruchu диста´нція -ії ż dystans дитина -и ż dziecko дитинка -и ż dziecina, dziecinka дитя´ -я´ти n dziecię дитя´тко -а n dzieciątko дитя´чий dziecięcy; dziecinny; ~ садо´к przedszkole ди´хальний oddechowy; ди´хальне горло tchawica дихати -аю, -аєш oddychać; dyszeć дичина´ -и´ ż dziczyzna дичка -и ż dziczka дишель -шля m, ди´шло -а n dyszel дия´вол -а m diabeł дия´кон -а m rel. diakon діагона´ль -лі ż przekątna діа´гноз -у m diagnoza діале´кт -у m dialekt діале´ктний dialektalny, gwarowy діа´метр -а m średnica діапазо´н -у m rozpiętość; zasięg діафра´гма -и ż 1. przepona; 2. migawka дібро´ва -и ż dąbrowa, lasek dębowy діва -и ż dziewica, panna; Пречи´ста Ді´ва Przenajświętsza Panna діва´ти (ся) -а´ю, -а´єш podziewać (się) ► ді´ти (ся) ді´ну, ді´неш podziać (się) ді´вер -а m (rzadkie) szwagier, brat męża ді´вка -и ż dziewczyna; вого´нь ді´вка dziewczyna jak ogień діво´цтво -а n panieństwo діво´чий dziewczęcy, panieński; діво´ча пліва´ błona dziewicza ді´вчина -и ż dziewczyna; дівча´та -а´т lmn dziewczęta ді´вчинка -и ż dziewczynka дід -а m dziad; dziadek; starzec дідівщина -ни ż 1. dziedzictwo, spuścizna po przodkach 2. dziadowizna, spadek po dziadku дідо´к -дка´; діду´сь -у´ся´ m dziadek; staruszek дідуга´н -а m starzec діду´сь -у´ся m dziadunio ді´дько -а m diabeł, czart дієвідмі´на -и ż koniugacja дієприкме´тник -а m imiesłów przysłówkowy дієсло´во -а n czasownik діжда´тися -ду´ся, -де´шся doczekać się; zob. дожида´ти діє´та -и ż dieta дізнава´тися -аю´ся, -ає´шся dowiadywać się ► дізна´тися -а´юся, -а´єшся dowiedzieć się дійсний rzeczywisty; istotny; prawdziwy ді´йсність -ності ż rzeczywistość; prawdziwość ді´йсно rzeczywiście, faktycznie дійти -йду´, -йдеш dojść; zob. дохо´дити діл до´лу m 1. dół 2. dolina ді´ло -а n sprawa, interes; dzieło, czyn ділови´й rzeczowy; dzielny ділово´дство -а n prowadzenie spraw kancelaryjnych діля´нка -и ż działka; dziedzina дільни´ця -і ż dzielnica дім до´му m dom діра´ -и´, ді´рка -и ż dziura; otwór дістава´ти -таю´, -тає´ш dostawać, otrzymywać ► діста´ти -а´ну, -а´неш dostać, otrzymać дітвора´ -о´ри´ ż dzieciarnia, dziatwa діти -те´й lmn dzieci діти (ся) zob. діва´ти(ся) ді´ючий działający, aktywny ді´я ді´ї ż 1. działanie, akcja 2. akt (w sztuce) дія´льність -ності ż działalność, działanie ді´яти ді´ю, дієш działać; ліки діють lekarstwa działają діятися (tylko 3. osoba) dziać się дія´ч -а´ m działacz для dla; ~ курців dla palących дму´хати -аю, -аєщ dmuchać ► дмухну´ти -ну´, -не´ш dmuchnąć дніпро´ви´й dnieprowy; дніпро´ві´ поро´ги porohy dnieprowe; дніпро´ві кру´чі urwiska dnieprowe дно -а n dno; іти на ~ iść na dno до do; przed; ~ тих нір do tej pory, dotychczas; ~ поба´чення do widzenia; ~ війни przed wojną; ~ на´шої е´ри przed naszą erą; до наро´дження Христа´ przed narodzeniem Chrystusa доба´ -и´ ż 1. doba 2. okres, epoka; ~ ро´зквіту doba (czas, okres, epoka) rozkwitu добача´ти -а´ю, -а´єш dostrzegać, zauważać ► доба´чити -чу, -чиш dostrzec, zauważyć добива´ти -а´ю, -а´єш dobijać ► доби´ти -б'ю´, -б'є´ш dobić добива´тися -а´юся, -а´єшся 1. domagać się, starać się 2. osiągać ► доби´тися -б'ю´ся, -б'є´шся 1. postarać się 2. osiągnąć добира´ти (ся) -а´ю, -а´єш dobierać (się) ► добра´ти (ся) -беру´, -бере´ш dobrać (się) добіга´ти -а´ю, -а´єш dobiegać ► добі´гти -іжу´, -іжи´ш dobiec до´бі´р до´бо´ру m dobór; природний ~ dobór naturalny; шту´чний ~ dobór sztuczny добовий dobowy добра´ніч, надобра´ніч dobranoc до´бре dobrze; ду´же ~ bardzo dobrze добри´вечір ndm dobry wieczór до´бриво -а n nawóz; хімі´чне ~ nawóz sztuczny добридень ndm dzień dobry добрий dobry до´брість -рості ż dobroć добро´ -а´ n dobro доброво´лець -льця m ochotnik добродійний dobroczynny; charytatywny добрози´чли´вий życzliwy, przychylny доброта´ -и´ ż dobroć добря´га -и m poczciwiec, poczciwina добува´ти -а´ю, -а´єш wydobywać; zdobywać ► добу´ти -у´ду, -у´деш wydobyć; zdobyć довба´ти -а´ю, -а´єш dłubać; dziobać до´вгий długi довговічний długowieczny довговоло´сий długowłosy довгота´ -и´ ż długość довгостроко´вий, довготерміно´вий długoterminowy довготрива´лий długotrwały дове´дення -я n doprowadzenie довести´ -еду´,-еде´ш 1. doprowadzić 2. udowodnić; zob. дово´дити довести´ся (tylko 3. osoba) trafić się, zdarzyć się; zob. дово´дитися довжина´ -и´ ż długość до´від -воду m dowód, argument довідуватися -уюся, -уєшся dowiadywać się ► дові´датися -аюся, -аєшся dowiedzieć się до´відка -и ż informacja; zaświadczenie дові´дник -а m informator (książka) дові´ку całe życie довільний dowolny дові´р'я -я n zaufanie, ufność довіря´ти -я´ю, -я´єш ufać, wierzyć ► дові´рити -рю, -риш zaufać; powierzyć довічний dożywotni довко´ла dookoła дово´дити -джу,-диш 1. doprowadzać 2. udowadniać; zob. довести дово´дитися (tylko 3. osoba) trafiać się, zdarzać się; zob. довести´ся довоє´нний przedwojenny дово´лі dosyć, pod dostatkiem до´вший dłuższy дога´дуватися -дуюся, -дуєшся domyślać się ► догада´тися -а´юся, -а´єшся domyślić się дога´на -и ż nagana до´гляд -у m nadzór; opieka догляда´ти -а´ю, -а´єш doglądać, pilnować; opiekować się ► догля´нути -ну, -неш doglądnąć, dopilnować; zaopiekować się до´гма -и ż dogmat до´говір до´гово´ру m umowa, układ догово´рюватися -рююся, -рю-єшся umawiać się; dogadywać się ► договори´тися -рю´ся, -ришся umówić się, dogadać się догодити -джу´, -диш dogodzić догори´ do góry, w górę додава´ти -аю´, -ає´ш dodawać ► дода´ти -а´м, -аси´ dodać дода´ток -тка m dodatek; dopełnienie доде´ржувати -ую, -уєш dotrzymywać ► доде´ржати -жу, -жиш dotrzymać доде´ржуватися -уюся, -уєшся trzymać się, przestrzegać; ~ зако´ну przestrzegać prawa додзвони´тися -ню´ся, -нишся dodzwonić się додо´лу w dół додо´му do domu доду´муватися -уюся, -уєшся domyślać się ► доду´матися -аюся, -аєшся domyślić się дожива´ти -а´ю, -а´єш dożywać ► дожити -живу´, -живе´ш dożyć; doczekać się дожида´ти -а´ю, -а´єш oczekiwać; zob. діжда´тися до´звіл -волу m pozwolenie, zezwolenie дозволя´ти -я´ю, -я´єш pozwalać, zezwalać ► дозво´лити -лю, -лиш pozwolić, zezwolić дозріва´ння -я n dojrzewanie дозріва´ти -а´ю, -а´єш dojrzewać ► дозрі´ти-ію,-ієш dojrzeć, stać się dojrzałym доїжджа´ти -а´ю, -а´єш dojeżdżać ► доїхати -їду -ї´деш dojechać доїти дою´, доїш doić до´ки jak długo, dokąd, dopóki, zanim; ~ живу´ - не забу´ду dokąd (dopóki) żyję - nie zapomnę; ~ спа´тимеш? jak długo będziesz spać? докида´ти -а´ю, -а´єш dorzucać докінчи´ти -чу´, -чи´ш zakończyć до´кір докору m wyrzut, wymówka доклада´ти -а´ю, -а´єш dokładać, ~ всіх зусиль dokładać wszelkich starań ► докла´сти -аду´, -аде´ш dołożyć докоря´ти -я´ю, -я´єш dokuczać, robić wymówki ► докори´ти -рю´,-ри´ш dokuczyć, zrobić wymówkę доку´пи razem долива´ти -а´ю, -а´єш dolewać ► доли´ти -ллю´, -ллє´ш dolać дола´на -и ż dolina долі´вка -и ż podłoga (gliniana) до´лішній dolny, spodni доло´ня -і ż dłoń; як на доло´ні jak na dłoni долото´ -а´ n dłuto до´ля -і ż dola, los; udział до´ма, вдо´ма w domu дома´шній domowy домівка -и ż mieszkanie, domostwo до´мна -и ż piec hutniczy домовий domowy домовик -а´ m skrzat domowy домови´на -и ż trumna домо´витися -влюся, -вишся umówić się; porozumieć się домовля´тися -ля´юся, -ля´єшся umawiać się, porozumiewać się доне´сення -я n doniesienie; meldunek дони´ні do dziś, dotąd донний głębinowy доно´сити -о´шу, -о´сиш donosić; meldować ► донести´ -су´, -се´ш donieść; zameldować доно´щик -а m donosiciel до´ня -і, до´нька -и ż córka, córeczka до´пис -у m notatka, korespondencja (do gazety) допи´сувати -ую, -уєш 1. dopisywać 2. pisać (pisywać) korespondencję ► дописа´ти -ишу´, -и´шеш 1. dopisać 2. napisać korespondencję допит -у m przesłuchanie; badania допи´тливий wnikliwy; badawczy, dociekliwy допізна do późna допіка´ти -а´ю, -а´єш dopiekać; dokuczać ► допекти´ -ечу´, -ече´ш dopiec; dokuczyć допла´та -и ż dopłata допла´чувати -ую, -уєш dopłacać ► доплати´ти -ачу´, -а´тиш dopłacić доплива´ти -а´ю, -а´єш dopływać ► допливти´, доплисти´ -ливу´, -ливе´ш dopłynąć до´повідь -ді ż referat, odczyt допо´внення -я n uzupełnienie, dodatek допомага´ти -а´ю, -а´єш pomagać, dopomagać ► допомогти´ -ожу´,-ожеш pomóc, dopomóc допомі´жни´й pomocniczy; posiłkowy допомо´га -и ż pomoc допуска´ти -а´ю, -а´єш dopuszczać; zezwalać ► допусти´ти -ущу´, -у´стиш dopuścić; zezwolić допусти´мий dopuszczalny дора´джувати -ую, -уєш doradzać ► дора´дити-джу,-диш doradzić доре´чний stosowny, właściwy дорі´жка -и ż dróżka, ścieżka доріка´ти -а´ю, -а´єш czynić wymówki; dokuczać доро´га -и ż 1. droga; шмат доро´ги kawał drogi; пові´тря´на ~ droga powietrzna 2. podróż дороги´й drogi; ~ това´р drogi towar; ~ дру´же! drogi przyjacielu! до´рого drogo дорожи´ти -жу´, -жи´ш cenić, szanować дорожне´ча -і ż drożyzna доро´жчати (tylko 3. osoba) drożeć доро´жче drożej доро´жчий droższy дороста´ти -а´ю, -а´єш dorastać ► дорости´ -ту´, -те´ш dorosnąć доруча´ти -а´ю, -а´єш doręczać; powierzać ► доручи´ти-учу´, -у´чиш doręczyć; powierzyć дору´чення -я n polecenie доса´да -и ż przykrość, zmartwienie до´свід -у m doświadczenie; обмін до´свідом wymiana doświadczeń до´світок -тку m, до´світки -ток lmn przedświt до´сі dotąd, dotychczas досіва´ти -а´ю, -а´єш dosiewać ► досі´яти -і´ю, -і´єш dosiać дослі´вно dosłownie до´слід -у m doświadczenie дослі´дження -я n badanie; studium дослі´джувати -ую, -уєш badać; studiować ► дослідити -іджу´, -і´диш zbadać; przestudiować дослі´дник -а m badacz доспіва´ти1 (tylko 3. osoba) dojrzewać ► доспіти (tylko 3. osoba) dojrzeć (o owocu) доспіва´ти2 -а´ю, -а´єш dośpiewać доста´вка -и ż dostawa доставля´ти -я´ю, -я´єш dostarczać; dostawiać ► доста´вити -влю, -виш dostarczyć, dostawić доста´тній dostateczny, wystarczający достига´ти (tylko 3. osoba) dojrzewać ► дости´гнути (tylko 3. osoba) dojrzeć (o owocu) достові´рний godny zaufania, autorytatywny досто´ювати -юю, -юєш 1. doczekiwać 2. dojrzewać ► досто´яти -о´ю, -о´їш 1. doczekać, dotrwać 2. dojrzeć (o owocu) до´ступ -у m dostęp досхочу´ pod dostatkiem, do syta досяга´ти -а´ю, -а´єш 1. dosięgać 2. osiągać; ~ у´спіхів osiągać sukcesy ► досягти´ -ягну´, -я´гнеш 1. dosięgnąć 2. osiągnąć дося´гнення -я n osiągnięcie, sukces до´теп -у m dowcip, żart дотепе´р dotąd, dotychczas доте´пний dowcipny доти dotąd, dotychczas дотик -у m dotyk; чуття´ до´тику zmysł dotyku доторка´ти(ся) -а´ю, -а´єш dotykać (się) ► доторкну´ти(ся) -ну´, -не´ш dotknąć (się) дохі´дливий przystępny; jasny до´хлий zdechły дохо´дити -джу, -диш 1. dochodzić 2. dogorywać; zob. дійти´ дохристия´нський przedchrześcijański доце´нт -а m docent доці´льний celowy доча´сний 1. chwilowy 2. przedwczesny; przemijający дочека´тися -а´юся, -а´єшся doczekać się дочка´ -и´ ż córka дочува´ти -а´ю, -а´єш dosłyszeć, dobrze słyszeć ► дочу´ти -у´ю, -у´єш dosłyszeć до´шка -и ż 1. deska 2. tablica дошкільний przedszkolny дошкі´льник -а m przedszkolak дощ -у´ m deszcz; іде´ ~ pada deszcz; з дощу´ та під ри´нву z deszczu pod rynnę до´щик -у m deszczyk дощови´й deszczowy; дощова´ вода woda deszczowa, deszczówka дощови´к -а´ m płaszcz nieprzemakalny драби´на -и ż drabina драглі´ -і´в lmn galaretka, nóżki w galarecie драговина´ -и´ ż trzęsawisko, bagno дракон -а m smok дра´ма -и ż dramat драмгурто´к -тка´ m kółko dramatyczne дра´ний podarty; znoszony дра´ти, де´рти деру´, дере´ш drzeć, szarpać, rwać; łupić; ~ но´са zadzierać nosa дратува´ти -ту´ю, -ту´єш drażnić, denerwować дриґати -аю, -аєш podrygiwać дрижа´ти -жу´, -жи´ш drżeć, trząść się; ~ від стра´ху´ drżeć ze strachu дріб дробу m 1. ułamek 2. drobiazg 3. śrut дрібни´й drobny; дрібні´ (гро´ші) drobne (pieniądze) дрібни´ця -і ż drobnostka, drobiazg дрібно´та -и ż 1. drobiazg (o dzieciach) 2. drobnica (o rybach) дріботі´ти -очу´, -оти´ш 1. dreptać 2. bębnić (drobno) дрі´жджі -ів lmn drożdże; росте´, як на дріжджах rośnie jak na drożdżach дріма´ти -а´ю -а´єш drzemać дрімо´та -и ż drzemka дріму´чий; ~ ліс odwieczny, nieprzebyty las дріт дро´ту m drut; колю´чий ~ drut kolczasty дробина -и odrobina, okruszyna дробови´й ułamkowy; дробові´ числівники liczebniki ułamkowe дро´ва дров lmn drwa дровору´б -а m drwal дрож -у m dreszcz; drżenie дро´тик -а m drucik дротяни´й druciany дро´хва´ дро´хви´ ż drop друг -а m przyjaciel дру´гий 1. inny 2. drugi другорі´чник -а m repetent, drugoroczny дру´жба -и ż przyjaźń, braterstwo дружина -и ż 1. żona 2. drużyna (książęca) дружи´ти -жу´, -жиш przyjaźnić się дру´жка -и ż druhna (na weselu) дру´жній przyjacielski; przyjazny дру´жно zgodnie друк -у m druk друка´р -я´ m drukarz друкува´ти -у´ю, -у´єш drukować дрюк -а, дрючо´к -чка´ m, дрючи´на -и ż drąg, żerdź дря´пати -аю, -аєш 1. drapać 2. dawać drapaka, uciekać ► дряпну´ти -ну´, -не´ш 1. drapnąć 2. dać drapaka, uciec дря´хлий zgrzybiały, niedołężny; zbutwiały, zgniły дуб -а m dąb; става´ти (ста´ти) ду´ба stawać (stanąć) dęba дуби´на -и ż 1. lasek dębowy, dębina, dąbrowa 2. mały dąb 3. kij dębowy дубинка -и ż pałka policyjna дубни´к -а´ m las dębowy; dąbrowa дубо´вий dębowy дуга´ -и´ ż pałąk, kabłąk ду´дка -и ż fujarka; танцюва´ти під чию´сь ду´дку tańczyć jak ktoś zagra; в одну´ ду´дку гра´ти dąć w jedną dudkę дуе´ль -лі ż pojedynek дуе´т -у m duet ду´же bardzo ду´жий silny; zdrowy ду´жка -и ż 1. pałąk, rączka 2. nawias ду´жчий silniejszy; zdrowszy ду´ло -а n lufa ду´ля -і ż gatunek gruszki; показа´ти кому´сь ду´лю pokazać komuś figę ду´ма -и ż 1. myśl 2. duma (utwór literacki) 3. parlament w Rosji ду´мати -аю, -аєш myśleć; sądzić; він не ду´мав, що... on nie sądził, że...; ду´му ~ medytować; rozmyślać, dumać ду´мка -и ż 1. myśl; голо´дній ку´мці про´со на ду´мці głodnemu chleb na myśli 2. dumka (utwór literacki) дунути -ну, -неш dmuchnąć; zadąć; zob. ду´ти дупло´ -а´ n dziupla дур -у m 1. opętanie 2. odurzenie; пи´ти до ду´ру pić na umór ду´рень -рня m dureń, głupiec дуріти -по, -ієш szaleć, wariować, odchodzić od zmysłów; wygłupiać się дурне´нький głupiutki дурни´й głupi дурни´ця -і ż 1. głupstwo, bzdura; зроби´ти дурни´цю zrobić głupstwo 2. drobnostka, drobiazg дурні´ти -і´ю, -і´єш; дурні´шати -аю, -аєш głupieć, stawać się głupim (głupszym) ду´рно daremnie; darmo; працюва´ти за ~ pracować bez wynagrodzenia ду´ги дму, дмеш dąć; dmuchać; zob. ду´нути дух1 -а m duch; Дух Бо´жий Duch Boży; Святий Дух Duch Święty; зли´й (нечи´стий) ~ zły (nieczysty) duch, diabeł; піднести´ ~ в ко´му podnieść kogo na duchu; занепасти ду´хом upaść na duchu; спусти´ти дух wyzionąć ducha, umrzeć дух2 -у m 1. oddech, dech; одни´м ду´хом duszkiem 2. zapach духи´ -хі´в lmn perfumy духі´вка -и ż duchówka духівни´цтво, духове´нство-а n zb. duchowieństwo духови´й dęty; ~ орке´стр orkiestra dęta духо´вка zob. духівка духо´вний 1. duchowy (dotyczący ducha); 2. duchowny духо´та´ -о´ти´ ż duchota, zaduch душ -у m tusz, prysznic душа´ -і ż dusza; ~в п'я´ти схова´лася dusza na ramieniu; щи´ра (добря´ча) ~ poczciwa (dobra) dusza, poczciwy człowiek; від усіє´ї душі´ z całej duszy, z całego serca, szczerze душе´вний duchowy души´ти(ся) -шу´, -шиш dusić (się) ду´шни´й duszny, parny душни´к -а´ m otwór wentylacyjny душогу´б -а m, душогу´бець -бця m zbrodniarz, zabójca; zwodzący na zią drogę (na manowce) дьо´готь -гтю m dziegieć дю´жина -и ż tuzin дю´на -и ż wydma дя´дина -и ż wujenka; stryjenka дя´дя -і, дядько -а m wuj, wujek; stryj, stryjek дяк -а´ m diak дя´ка -и ż wdzięczność дя´кувати -ую, -уєш dziękować дя´тел -тла m dzięcioł евакуа´ція -ії ż ewakuacja евентуа´льний ewentualny еволю´ція -ії ż ewolucja евфемізм -у m eufemizm егалітари´зм -у m egalitaryzm егоїзм -у m egoizm егоїст -а m egoista еде´м -у m eden екза´мен -у m egzamin; склада´ти (скла´сти) ~ zdawać (zdać), składać (złożyć) egzamin екзаменува´ти -ну´ю, -ну´єш egzaminować екзеку´ція -ії ż egzekucja екземпля´р -а m egzemplarz екзоти´чний egzotyczny екіпа´ж1 -а m powóz екіпа´ж2 -у m załoga еконо´мити -млю,-миш oszczędzać економіст -а m ekonomista еконо´мія -ії ż ekonomia економний oszczędny екра´н -а m ekran екскава´тор -а m koparka експе´рт -а m ekspert екску´рсія -ії ż wycieczka експеди´ція -ії ż ekspedycja; кара´льна ~ ekspedycja karna експериме´нт -у m eksperyment експлуата´ція -ії ż eksploatacja е´кспорт -у m eksport е´кспортний eksportowy експре´с -у m ekspres (pociąg) екста´з -у m ekstaza еле´гія -ії ż elegia елегантний elegancki елега´нтність -ності ż elegancja еле´ктрик -а m elektryk еле´ктрика -и ż elektryczność електри´чка -и ż pot. pociąg elektryczny електри´чний elektryczny електрово´з -а m elektrowóz електро´д -а m elektroda електродвигу´н -а´ m silnik elektryczny електро´ніка -и ż elektronika електроста´нція -ії ż elektrownia елеме´нт -а m element ема´ль -лі ż emalia емба´рґо ndm n embargo ембле´ма -и ż emblemat емігрува´ти -у´ю, -у´єш emigrować енергійний energiczny енергія -ії ż energia; а´томна ~ energia atomowa енкаведи´ст -а m enkawudzista енци´кліка -и ż encyklika е´піка -и ż epika епо´ха -и ż epoka епоха´льний epokowy е´ра -и ż era; до на´шої е´ри przed naszą erą ероти´чний erotyczny ерудит -а m erudyta ескава´тор -а m schody ruchome еска´дра -и ż eskadra ескі´з -у m szkic ескімо´с -а m Eskimos ескімо´ска -и ż Eskimoska ескімоський eskimoski еско´рт -у m eskorta еспера´нто ndm n esperanto естафе´та -и ż sztafeta есте´т -а m esteta есто´нець -нця m Estończyk естонка -и ż Estonka есто´нський estoński етимоло´гія -ії ż etymologia етногра´фія -ії ż etnografia етю´д -а m etiuda; szkic ефе´кт -у m efekt ефекти´вний efektywny ефе´ктний efektowny ефіо´п -а m Etiop ефіо´пка -и ż Etiopka ефіо´пський etiopski ефі´р -у m eter; в ефі´рі na falach eteru ех! oj! och! ешафо´т -а m szafot ешело´н -у m transport, eszelon є zob. бу´ти Єва´нгеліє -ія n Ewangelia євангелі´ст -а m ewangelista єванге´лік -а m ewangelik євре´й zob. жид євре´йка zob. жидівка євре´йський zob. жидівський європеєць -е´йця m Europejczyk європе´йка -и ż Europejka європе´йський europejski єги´петський egipski єгиптя´нин -а m Egipcjanin єгиптянка -и ż Egipcjanka єдва´б -у m jedwab єди´ний jedyny єдинорі´г -а m jednorożec єдна´льний łączący; ~ сполу´чник spójnik łączny єдна´ти(ся) -а´ю, -а´єш jednoczyć (się), łączyć (się) є´дність -ності ż jedność; zgodność єзуїт -а m jezuita єй-бо´гу! zob. їй-бо´гу! єле´й -е´ю m olej święty є´мкий pojemny є´мкість -кості ż pojemność; objętość єпа´рх -а m ordynariusz, eparch єпа´рхія -ії ż diecezja, eparchia єпи´скоп -а m biskup єпи´скопство -а n biskupstwo єпитрахи´ль -лі ż stuła єр -а m jer; твердий (м'яки´й) ~ twardy (miękki) jer єра´рх -а m hierarcha (biskup obrządku wschodniego) єра´рхія -ії ż hierarchia єре´й -е´я m ksiądz (w obrządku wschodnim) є´рєсь -сі ż herezja єрети´к -а´ m heretyk єрети´чний heretycki єро´гліф -а m hieroglif єрусали´мський jerozolimski єхида -и ż jędza; paskuda ж (же) ż, że (partykuła); коли´ ж ви приї´дете? kiedyż przyjedziecie?; той же tenże, ten sam жа´ба -и ż żaba; жа´бі по колі´на niegłęboko, płytko жаби´ний żabi; жаби´не ку´мкання kumkanie żab жа´бка -и ż żabka жабури´ння -я n wodorosty жабурни´к -у´ m żabiściek жа´б'ячий żabi; ~ конце´рт żabi koncert; жа´б'яча ікра´ żabi skrzek жага´ -и´ ż pragnienie; pożądanie, żądza; горіти жаго´ю płonąć żądzą жагу´чий gorący, żarhwy; жагу´че бажа´ння gorące życzenie жада´ний upragniony, pożądany жада´ти -а´ю, -а´єш żądać; pragnąć; życzyć sobie жадібний, жа´дний chciwy, pożądliwy жа´дливо, жа´дно łapczywie, chciwie жадо´ба -и ż żądza; chciwość; ~ по´мсти żądza zemsty жа´йворонок -нка m skowronek жаке´т -а m żakiet жали´ти -лю´, -лиш żądlić; parzyć (o pokrzywie) жа´лібни´й żałobny; smutny жалібни´к -а´ m żałobnik жа´лісний 1. żałosny, godny politowania 2. współczujący жа´лість -лості ż współczucie, litość; smutek, żal жалі´ти -і´ю, -і´єш żałować; litować się жалі´тися -і´юся, -і´єшся żalić się, skarżyć się, narzekać жалки´й parzący, kłujący жа´лко; мені´ ~ (жаль) його´ żal mi go жалкува´ти -у´ю,-у´єш żałować, ubolewać; narzekać жало´ -а´ n żądło жало´ба -и ż żałoba жало´бний żałobny жа´лощі -ів lmn słowa współczucia; litość; żal жалюгі´дний żałosny, godny politowania жаль жа´лю´ m żal жанр -у m rodzaj; gatunek literacki жар -у m żar жара´ -и´ ż upał, skwar жаргон -у m żargon жа´рений smażony; pieczony жа´рити -рю, -риш smażyć; piec жарки´й 1. gorący; upalny 2. jaskrawo czerwony жа´рко gorąco; upalnie жарт -у m żart, dowcip; жа´рти геть bez żartów жартівли´вий, жартівний żartobliwy жартівни´к, жарту´н -а´ m żartowniś, dowcipniś жартома´ żartem, na żarty, dla żartu жартува´ти -у´ю, -у´єш żartować; ки´ньте (ки´ньмо) ~! wolne żarty! жасми´н -у m jaśmin жа´ти1 жну, жнеш żąć жа´ти2 жму, жмеш cisnąć, ściskać; gnieść жа´тка -и ż żniwiarka (maszyna) жаття´ -я´ n żęcie жах -у m strach, przerażenie жаха´ти (ся) -а´ю, -а´єш bać (się), lękać (się); жахну´ти(ся) -ну´, -не´ш przestraszyć (się) жахли´вий trwożliwy; okropny, przerażający жбурля´ти -я´ю, -я´єш rzucać, ciskać жва´вий żwawy жда´ти жду, ждеш czekać, oczekiwać же że (partykuła) przecież; сіда´й ~ siadajże; він ~ прийшо´в on przecież przyszedł жебра´к -а´ m żebrak жебра´чка -и ż żebraczka же´вріти (tylko 3. osoba) tlić się, żarzyć się жезл -а´ m berło, buława; марша´льський ~ laska marszałkowska; єпи´скопський ~ pastorał желе´ ndm n galareta жени´ти(ся) -ню´, -ниш żenić się жени´х -а´ n narzeczony жениха´ння -я n zalecanie się, zaloty жениха´тися -а´юся, -а´єшся zalecać się женолю´б -а m kobieciarz, miłośnik kobiet жерди´на -и ż żerdź, żerdka жеребе´ць -бця´ m żrebiec, stadnik; ogier жеребо´к -бка´ m los; тягти ~ ciągnąć los жереб'я´ -я´ти n źrebię жерло´ -а´ n otwór, paszcza; wylot (armaty) же´ртва -и ż ofiara; прино´сити в же´ртву składać w ofierze же´ртвувати -ую, -уєш ofiarowywać, poświęcać же´рти жеру´, жере´ш żreć жерті´вник, жерто´вник-а m ołtarz ofiarny жеру´н -а´ m żarłok, obżartuch жест -у m gest жестикуля´ція -ії ż gestykulacja живе´ць -вця´ m żywiec; бра´ти (ло´вити) на живця´ brać (łowić) na żywca живи´й żywy живи´ти (ся) -влю´, -виш żywić (się) живи´ця -і ż żywica живіт -вота´ m brzuch жи´влення -я n żywienie; odżywianie жи´во żywo; це мене´ ~ займа´є to mnie żywo obchodzi живо´пис -у m malarstwo живопи´сець -сця m malarz живопи´сний malarski живоплі´т -ло´ту m żywopłot животво´рний życiodajny животі´ння -я n wegetacja (życie z dnia na dzień) животіти -тію, -ті´єш wegetować живу´чий żyjący, żywotny, żywy жи´вчик -з. ml. puls 2. człowiek ruchliwy, żywy жид -а m Żyd жиді´вка -и ż Żydówka жиді´вський żydowski жи´ла -и ż 1. żyła 2. przewód жиле´т -а m, жиле´тка -и ż kamizelka жиле´ць -льця´ m mieszkaniec, lokator жили´й mieszkalny; ~ буди´нок budynek mieszkalny жи´лка -и ż żyłka; мисли´вська ~ żyłka myśliwska жир -у m tłuszcz жира´фа -и ż żyrafa жирі´ти -і´ю, -ієні tyć жи´рний tłusty; ~ шрифт tłusty druk жирови´й tłuszczowy жирува´ння -я n żerowanie; місце ~ żerowisko жирува´ти -у´ю, -у´єш żerować жи´тель -ля m mieszkaniec жи´телька -и ż mieszkanka жи´ти живу´, живе´ш żyć; хай живе´! niech żyje!; як живе´ш? jak się masz?; нам добре живе´ться wiedzie nam się dobrze житло´ -а´ n mieszkanie житловий mieszkalny; ~ кооперати´в spółdzielnia mieszkaniowa житниця -і ż spichrz, spichlerz житнище, жи´тнисько-а n żytnisko (ściernisko po skoszonym życie) жи´тній żytni жи´то -а n żyto житомирський żytomierski життє´вий zyciowy; żywotny життєпис -у m życiorys життєра´дісний pełen życia; radosny життя´ -я´ n życie жі´нка -и ż 1. kobieta 2. żona жіноцтво -а n kobiety lmn жіночий kobiecy; żeński; damski; ~ го´лос głos kobiecy; жіночі хворо´би choroby kobiece; ~ рід rodzaj żeński; ~ о´дяг odzież damska жме´ня -і ż garść жме´нька -и ż garstka жму´рити -рю, -риш mrużyć (oczy) жму´рки -рок lmn; гра´тися в ~ bawić się w ciuciubabkę жмут -а m zwój; pęk жне´ць женця´ a. жнеця´ m żniwiarz жнива´ жнив lmnżniwa жнива´рка -и ż żniwiarka (maszyna) жо´вкнути -ну, -неш żółknąć жо´втень -тня m październik жовтне´вий październikowy жовто-блаки´тний żółto-niebieski жовто´к -тка´ m żółtko жовтяни´ця -і ż żółtaczka жовч -і ż żółć жо´вчний żółciowy; ~ міху´р woreczek żółciowy жо´ден, жо´дний żaden жоке´й -ея m dżokej жо´лоб -а m 1. żłób 2. ściek жоло´бити -блю, -биш żłobić жолобо´к -бка´ m 1. żłobek, żłóbek 2. bruzda, rowek жо´лудь -дя m żołądź жона´тий żonaty жо´рно -а n kamień młyński; żarna lmn жорстки´й szorstki; twardy жорсто´кий nieludzki; bezlitosny, okrutny жрець жерця´ m kapłan (pogański) жри´ця -і ż kapłanka (pogańska) жува´льний; жува´льна гу´мка (гу´мка) guma do żucia жува´ти жую´, жує´ш żuć жук -а´ m żuk, chrabąszcz, chrząszcz; хлібний ~ wołek zbożowy; колора´дський ~ stonka ziemniaczana жураве´ль -вля´ m żuraw (też. ukraiński taniec ludowy) журавли´на -и ż żurawina журба´ -и´ ż zmartwienie, smutek; troska жури´тися -рю´ся,-ришся martwić się, gryźć się, trapić się, niepokoić się журі´ ndm n jury, sąd konkursowy журна´л -у m 1. czasopismo; щотижне´вий ~ tygodnik; щомісячний ~ miesięcznik 2. dziennik (np. szkolny) журналіст -а m dziennikarz журналістика -и ż dziennikarstwo журни´й smutny, zmartwiony з z, od: ~ мі´ста z miasta; ~ дити´ною z dzieckiem; ~ ра´дості z radości; ~ шо´стої до во´сьмої od szóstej do ósmej за za, do, na, o; ~ буди´нком za budynkiem; сі´сти ~ стіл siąść do stołu; ~ годину до відізду na godzinę przed odjazdem; боротьба´ ~ мир walka o pokój; ви´щий ~ ме´не wyższy ode mnie; ~ і про´ти za i przeciw заба´ва -и ż zabawa заба´вка -и ż zabawka забавля´ти(ся) -я´ю, -я´єш zabawiać (się); ► заба´вити(ся) -влю, -виш zabawić (się) забага´нка -и ż zachcianka; kaprys забага´то za dużo, za wiele забажа´ти -а´ю, -а´єш zapragnąć забала´катися -аюся, -аєшся zagadać się заба´ра -и ż zwłoka, zatrzymanie забараба´нити -ню, -ниш zabębnić заба´рвлення -я n zabarwienie забезпе´чення -я n 1. zabezpieczenie 2. zaopatrzenie забезпе´чувати -ую, -уєш 1. zabezpieczać 2. zaopatrywać ► забезпе´чити -чу, -чиш 1. zabezpieczyć 2. zaopatrzyć забива´ти -а´ю, -а´єш 1. zabijać 2. wbijać ► заби´ти-б'ю´, -б'є´ш 1. zabić 2. wbić забира´ти -а´ю, -а´єш zabierać, zob. забра´ти заби´тися -б'ю´ся, -б'є´шся 1. zabić się 2. zatrzepotać; у ме´не заби´лося се´рце zabiło mi serce забі´г -у m bieg na określoną odległość; чини´ти забіги starać się o coś, zabiegać o coś забіга´ти -а´ю, -а´єш zabiegać; wpadać (do kogoś) ► забігти -іжу´,-іжи´ш zabiec; wpaść (do kogoś) забли´мати -аю, -аєш zamigotać, zamrugać заблуди´тися -джу´ся,-дишся zabłądzić, zabłąkać się забобо´н -у m zabobon, przesąd забовтати(ся) -о´втаю, -о´втаєш zachlapać (się), obryzgać (się); забовтати ка´шу (во´ду) zamieszać kaszę (wodę) заболі´ти (tylko 3. osoba) zaboleć, rozboleć заболочувати -ую, -уєш zabłacać ► заболоти´ти -очу´, -о´тиш zabłocić заборо´на -и ż zakaz забороня´ти -я´ю, -я´єш zabraniać, zakazywać ► заборони´ти -оню´,-о´ниш zabronić, zakazać забра´ти -беру´, -бере´ш zabrać; zob. забира´ти забрести´ -еду´, -едеш zabrnąć; що тобі забрело´ в го´лову? co ci przyszło do głowy? забрині´ти (tylko 3. osoba) zabrzęczeć, zadźwięczeć забува´ти(ся) -а´ю, -а´єш zapominać (się) ► забу´ти(ся) -у´ду, -у´деш zapomnieć (się) забу´тий zapomniany забуття´ -я´ n zapomnienie, niepamięć; виво´дити із ~ wydobywać z zapomnienia; відійти´ в ~ odejść w niepamięć, w zapomnienie завагітніти -ію, -ієш zajść w ciążę заважа´ти -а´ю, -а´єш zawadzać, przeszkadzać зава´лювати -юю, -юєш zawalać; zasypywać ► завали´ти -лю´, -лиш zawalić; zasypać заванта´жувати -ую, -уєш załadowywać ► заванта´жити -жу, -жиш załadować зава´рювати -юю, -юєш zagotowywać ► завари´ти -рю´, -риш zagotować; ~ ка´шу narobić bigosu, nawarzyć piwa завбача´ти -а´ю, -а´єш przewidywać ► завба´чити -чу, -чиш przewidzieć завбільшки wielki jak..., wielkości (czegoś); ~ ма´кового зе´рня´тка wielki jak ziarnko maku, wielkości ziarnka maku завви´шки wysoki jak..., wysokości (czegoś); вона´ ~ така´, як я jest taka wysoka jak ja, jest mojego wzrostu; трава´ ~ в ріст людини trawa wysokości człowieka завгли´бшки głęboki jak (na)..., głębokości (czegoś); копа´ли ~ де´сять ме´трів kopali na głębokość dziesięciu metrów завго´дно jak ci (wam) się podoba, jak chcesz, według życzenia; де (куди´, скільки) ~ gdzie (dokąd, ile) sobie życzysz завда´ння -я n zadanie завда´ток, зада´ток -тку m zadatek, zaliczka завдо´вжки długi na (jak)..., długości (czegoś); ~ півкіломе´тра długości pół kilometra, długi na pół kilometra завдяки´ dzięki (komuś, czemuś) завдячувати -ую, -уєш zawdzięczać ► завдя´чити -чу, -чиш być wdzięcznym завезти´ -зу´,-зе´ш zawieźć; zob. заво´зити заверта´ти -а´ю, -а´єш zawracać, nawracać ► заверну´ти -ну´, -неш zawrócić, nawrócić заве´ршення -я n zakończenie заве´ршувати -ую, -уєш kończyć, doprowadzać do końca ► заверши´ти -шу´, -іпи´ш zakończyć, dokończyć завести´ -еду´, -еде´ш 1. zaprowadzić 2. włączyć, uruchomić, zapuścić (silnik) 3. nakręcić (zegarek) 4. nawiązać (rozmowę, stosunki); zob. заво´дити за´вжди´ zawsze завзя´тий zawzięty, zaciekły завива´ти1 -а´ю, -а´єш 1. zawijać 2. zakręcać (włosy); ~ вінок wić wianek завива´ти2 -а´ю, -а´єш wyć, zawodzić; zob. зави´ти2 зави´дна za dnia, póki jest widno завидний godny zazdrości зави´дувати -дую, -дуєш zazdrościć завидю´щий zazdrosny; zawistny завини´ти -ню´, -ни´ш zawinić завита´ти -а´ю, -а´єш wzlecieć, wznieść się зави´ти1-в'ю´,-в'є´ш 1. zawinąć 2. zakręcić (włosy); zob. завива´ти1 зави´ти2-и´ю,-и´єш zawyć; zob за´вито´к за´витка´ m 1. zawój 2. lok, kędzior завіва´ти (tylko 3. osoba) zawiewać, zasypywać (śniegiem) ► заві´яти (tylko 3. osoba) zawiać, zasypać (śniegiem) заві´дувати -дую, -дуєш kierować, zarządzać завідувач -а m, заві´дуючий kierownik завіря´ти -я´ю, -я´єш zaręczać, poświadczać ► заві´рити -рю, -риш zaręczyć, poświadczyć завірю´ха -и ż zawierucha заві´са -и ż zasłona; kotara; kurtyna; залізна ~ żelazna kurtyna; під завісу pod koniec sprawy завішувати -ую, -уєш zawieszać, zasłaniać ► завісити -і´шу, -і´сиш zawiesić, zasłonić заві´ска, занаві´ска -и ż firanka, zasłona заві´т -у m testament; Стари´й (Новий) Заві´т Stary (Nowy) Testament заві´яти zob. завіва´ти завмира´ти -а´ю, -а´єш zamierać ► завме´рти-мру´,-мре´ш zamrzeć; се´рце моє´ завме´рло serce mi zamarło заво´д -у m fabryka, zakład заводити -джу, -диш 1. zaprowadzać (porządek) 2. włączać, uruchamiać, zapuszczać (silnik) 3. nakręcać (zegarek) заводськи´й fabryczny, zakładowy заво´зити -о´жу, -о´зиш zawozić; zob. завезти´ завойо´вник -а m zdobywca завойо´вувати -о´вую, -о´вуєш zawojowywać, zdobywać, podbijać ► завоюва´ти-ю´ю, -ю´єш zawojować, podbić заволочи´ти -чу´, -чиш zabronować заворо´жувати -ую, -уєш zaczarowywać, oczarowywać ► заворожи´ти -жу´, -жиш 1. zaczarować, oczarować 2. powróżyć за´воро´т -у m 1. zakręt 2. zawrót 3. skręt (kiszek) завто´вшки gruby jak (na)..., grubości (czegoś); ~ в па´лець (в метр) grubości palca (metra) за´втра jutro; не сього´дні, так ~ nie dziś, to jutro; до ~! do jutra! за´втрашній jutrzejszy заву´лок -лка m zaułek завча´сно zawczasu, w porę завча´ти -а´ю, -а´єш uczyć się (na pamięć) ► завчи´ти, заучи´ти -чу´, -чи´ш nauczyć się (na pamięć) завши´ршки szeroki jak (na)..., szerokości (czegoś); ~ в два ме´три szeroki na dwa metry зав'я´зувати -ую, -уєш zawiązywać ► зав'яза´ти -яжу´, -я´жеш zawiązać; ~ відно´сини nawiązać stosunki за´в'я´зка -и ż wiązadło, tasiemka; węzeł зага´вкати (tylko 3. osoba) zaszczekać зага´дувати -ую, -уєш zadawać zagadkę ► загада´ти -а´ю, -а´єш zadać zagadkę за´га´дка -и ż zagadka загало´м ogólnie, na ogół зага´льний ogólny; зага´льне мовозна´вство językoznawstwo ogólne; зага´льні збо´ри zgromadzenie ogólne загальновідо´мий ogólnie (powszechnie) znany (wiadomy) загальнозрозумі´лий ogólnie (powszechnie) zrozumiały загальнолю´дський ogólnoludzki загальноосві´тній ogólnokształcący загальнопри´йнятий ogólnie przyjęty заганя´ти -я´ю, -я´єш zaganiać, zapędzać; zob. загна´ти зага´р -у m opalenizna зага´рбник -а m zaborca, grabieżca зага´та -и ż 1. grobla, tama 2. ogacenie; oszalowanie, ocieplenie (ścian budynku) зага´чувати -ую, -уєш 1. tamować, stawiać tamę 2. ogacać ► загати´ти -ачу´, -а´тиш 1. zatamować, postawić tamę 2. ogacić заги´бель -лі ż zagłada заги´н -у m 1. zgon, skonanie; śmierć 2. zguba 3. skrzywienie, zagięcie; до заги´ну do śmierci загина´ти -а´ю, -а´єш zaginać; zob. загну´ти заги´нути -ну, -неш zaginąć, zginąć загі´н загону m 1. ogrodzenie (dla bydła), okólnik 2. oddział 3. zagon загли´бина -и ż zagłębienie загли´блювати (ся) -юю, -юєш zagłębiać (się) ► загли´бити(ся) -блю, -биш zagłębić (się) заглуша´ти -а´ю, -а´єш zagłuszać загляда´ти -а´ю, -а´єш zaglądać ► загля´нути -ну, -неш zajrzeć загна´ти зажену´, зажене´ш zagnać, zapędzić; zob. заганя´ти загну´ти -ну´,-не´ш zagiąć; zob заговори´тися -рю´ся, -ришся zagadać się загово´рювати -юю, -юєш 1. zaczynać mówić, przemawiać; zagadywać 2. zamawiać ► заговори´ти -рю´, -риш 1. zacząć mówić, przemówić 2. zamówić заго´єний zagojony заго´їтися (tylko 3. osoba) zagoić się; zob. заго´юватися заголо´вний; заголо´вна сторі´нка strona tytułowa за´голо´вок -вка m tytuł загомоні´ти -ню´, -ни´ш zaszumieć, zahuczeć; przemówić загорі´лий opalony загоря´ти -я´ю,-я´єш opalać się ► загорі´ти -рю´,-ри´ш opalić się за´города -и ż zagroda; ogrodzenie загоро´да -и, загоро´жа -і ż ogrodzenie, parkan загоро´дження -я n ogrodzenie, zagrodzenie загоро´джувати -ую, -уєш zagradzać, ogradzać ► загороди´ти -джу´, -диш zagrodzić, ogrodzić за´горо´дка -и ż przegródka; komórka загорта´ти -а´ю, -а´єш zawijać ► загорну´ти -ну´, -неш zawinąć загостри´ти -рю´, -риш zaostrzyć заготі´вля -лі ż robienie zapasów; zaopatrzenie; skup заготовля´ти -я´ю, -я´єш zaopatrywać się ► загото´вити -влю, -виш zaopatrzyć się загра´ва -и ż zarzewie, łuna загриміти -млю´, -ми´ш zagrzmieć загріба´ти -а´ю, -а´єш zagrzebywać; zagarniać ► загребти´ -бу´, -бе´ш zagrzebać; zagarnąć (np. pieniądze) загро´жувати -ую, -уєш zagrażać, grozić ► загрози´ти -ожу´, -ози´ш zagrozić загро´за -и ż zagrożenie; groźba; niebezpieczeństwo загс -у m (за´пис а´ктів громадя´нського ста´ну) urząd stanu cywilnego затуби´ти -блю´, -биш zgubić, zagubić загуля´ти -я´ю, -я´єш zabawić się; popić sobie зад -у m tył; tyłek; zad, zadek задава´ти -даю´, -дає´ш zadawać; nadawać; ~ тон nadawać ton ► зада´ти -а´м, -аси´ zadać; nadać; ~ питання zadać pytanie задави´ти -влю´, -виш zadusić, udusić; stłamsić; stłumić зада´ток, завда´ток -тку m zadatek, zaliczka зада´ча -і ż zadanie; ріши´ти зада´чу rozwiązać zadanie задві´рок -рка m miejsce za zabudowaniami gospodarskimi, za domem lub z tyłu podwórka заде´ржувати -ую, -уєш zatrzymywać, powstrzymywać ► заде´ржати -жу, -жиш zatrzymać, powstrzymać задивля´тися -я´юся, -я´єшся wpatrywać się ► задиви´тися -влю´ся, -вишся wpatrzyć się, zapatrzyć się задира´ка -и m zawadiaka зади´хатися -аюся, -аєшся zadyszeć się, zasapać się задіти(ся) -і´ну, -і´неш zapodziać (się), zagubić (się) за´дній tylny, wsteczny (ruch); ~ голосни´й samogłoska tylna; ~ хід bieg wsteczny задо´вго na długo przed задові´льний zadowalający; wystarczający, dostateczny задово´лення -я n zadowolenie, satysfakcja задовольня´ти -я´ю, -я´єш zadowalać, zaspokajać ► задовольнити -ню´, -ни´ш zadowolić, zaspokoić задо´к -дка´, m zadek; tył; tylne siedzenie задріма´ти -а´ю, -а´єш zdrzemnąć się за´дум -у m pomysł; zamysł, zamierzenie заду´маний 1. obmyślony, zamierzony, zaplanowany 2. zamyślony заду´мувати -ую, -уєш zamyślać, zamierzać (coś); postanawiać ► заду´мати -аю, -аєш powziąć zamiar, zamyślić, zamierzyć (coś); postanowić заду´муватися -уюся, -уєшся 1. zamyślać się 2. zastanawiać się ► заду´матися -аюся, -аєшся 1. zamyślić się 2. zastanowić się заду´ха -и ż duszność; duchota задушливий duszny, parny заду´шний; заду´шна слу´жба nabożeństwo, msza św. w intencji zmarłych за´єць за´йця m zając; їхати за´йцем jechać na gapę, jechać bez biletu зажада´ти -а´ю, -а´єш 1. zażądać 2. zapragnąć заже´ра -и m chciwiec, łakomczuch заже´рливий chciwy, zachłanny зажива´ти -а´ю, -а´єш 1. zażywać (lekarstwo); 2. goić się, zabliźniać się ► зажи´ти -иву´, -иве´ш 1. zażyć (lekarstwo) 2. zagoić się, zabliźnić się 3. zacząć żyć dostatnio, obrosnąć w dostatek зажму´рювати -юю, -юєш mrużyć ► зажму´рити -рю, -риш zmrużyć зажу´рений zmartwiony, zafrasowany, zatroskany зажу´рюватися -ююся, -юєшся martwić się, zamartwiać się, smucić się, zasmucać się ► зажури´тися -рю´ся, -ришся zmartwić się; zasmucić się заздалегідь zawczasu, z góry за´здрити -рю, -риш zazdrościć за´здрісний zazdrosny за´здрість -рості ż, за´здрощі -їв lmn zazdrość зазира´ти -а´ю, -а´єш zaglądać ► зазирну´ти -ну´, -не´ш zajrzeć зазнава´ти -наю´, -нає´ш zaznawać, doznawać ► зазна´ти -а´ю, -а´єш zaznać, doznać; ~ пора´зки ponieść klęskę зазу´брювати -юю, -юєш uczyć się, wykuwać, wkuwać, kuć ► зазубри´ти-рю´,-риш nauczyć się, wykuć, wkuć заїда´ти -а´ю, -а´єш zagryzać, przegryzać; zajadać ► заї´сти -ї´м,-їси´ zagryźć, przegryźć, zakąsić заїжджа´ти -а´ю, -а´єш zajeżdżać ► заї´хати -їду, -їдеш zajechać заї´зд -у m 1. zajazd, oberża, gospoda 2. zajazd, napad заїка -и m jąkała заїка´тися -а´юся, -а´єшся jąkać się за´йвий zbędny, niepotrzebny займа´ти (ся) -а´ю, -а´єш zajmować (się) ► зайня´ти (ся) -йму´, -йме´ш zająć (się) займенник -а m zaimek; особо´вий (зворо´тний, присві´йний, вказівни´й, пита´льний, неозна´чений) ~ zaimek osobowy (zwrotny, dzierżawczy, wskazujący, pytający, nieokreślony) за´йнятий zajęty; zarezerwowany зайти -йду´, -йде´ш zajść, przyjść; wstąpić; ~ за кимсь wstąpić po kogoś; zob. захо´дити зайча´ -а´ти, зайченя´ -я´ти n, за´йчик -а m zajączek закаблу´к -а m obcas зака´лець -льцю m zakalec закама´рок -рка m zakamarek, zakątek закапе´лок -лка m zakątek, zakamarek; zapiecek зака´чувати -ую, -уєш 1. zataczać 2. rozwałkowywać, wałkować 3. kołysać 4. zawijać, zakasywać rękawy ► закача´ти -а´ю, -а´єш 1. zatoczyć 2. rozwałkować 3. zakołysać 4. zawinąć, zakasać rękawy заква´ска -и ż rozczyn, zakwas заквили´ти -лю´, -ли´ш zakwilić заквітчувати -ую, -уєш ukwiecać, ozdabiać kwiatami ► заквітча´ти-а´ю,-а´єш przybrać (przyozdobić) kwiatami за´кид -у m zarzut закида´ти -а´ю, -а´єш 1, zarzucać, zasypywać 2. robić wyrzuty ► заки´нути -ну, -неш, заки´дати -аю, -аєш 1. zarzucić, zasypać 2. zrobić wyrzuty закипі´ти -плю´, -пи´ш zakipieć закип'яти´ти -ячу´, -яти´ш zagotować закінчення -я n zakończenie закі´нчувати -ую, -уєш kończyć, zakańczać ► закінчи´ти -чу´, -чи´ш zakończyć, skończyć, ukończyć за´клад -у m zakład, instytucja; ви´ший навча´льний ~ szkoła wyższa, uczelnia заклада´ти -а´ю, -а´єш zakładać ► закла´сти -аду´, -аде´ш założyć закле´ювати -юю, -юєш zaklejać ► закле´їти -е´ю, -е´їш zakleić закле´пувати -ую, -уєш zaklepywać ► заклепа´ти -а´ю, -а´єш zaklepać за´кле´пка -и ż nit за´клик -у m apel, wezwanie; pobudka заклика´ти -а´ю, -а´єш apelować, wzywać, wołać ► закли´кати -ли´чу, -ли´чеш wezwać, zawołać, zaapelować заклина´ння -я n zaklinanie заклина´ти (ся) -а´ю, -а´єш zaklinać (się) заклопо´таний zakłopotany, zmieszany, zafrasowany зако´лювати -юю, -юєш zakłuwać, kłuć ► заколо´ти -лю´, -леш zakłuć, ukłuć заклю´чний ostateczny, końcowy закля´тий zaklęty; zaciekły за´колот -у m zamieszki, rozruchy; niesnaski заколо´тник -а m buntownik; mąciciel зако´н -у m 1. prawo 2. ustawa; згі´дно з зако´ном zgodnie z prawem зако´нний prawny, legalny законода´вець -вця m prawodawca законозна´вець -вця m prawnik; znawca prawa закономі´рний prawidłowy, regularny; zgodny z prawem законопору´шення -я n naruszenie (przekroczenie) prawa зако´пувати (ся) -ую, -уєш zakopywać (się), zagrzebywać (się) ► закопа´ти(ся) -а´ю, -а´єш zakopać (się), zagrzebać (się) закордо´н -у m zagranica закордо´нний zagraniczny зако´чувати -ую, -уєш 1. zataczać 2. zakasywać (rękawy) ► закоти´ти -очу´, -о´тиш 1. zatoczyć 2. zawinąć, zakasać (rękawy) зако´хуватися -уюся, -уєшся zakochiwać się ► закоха´тися -а´юся, -а´єшся zakochać się закрада´тися -а´юся, -а´єшся zakradać się ► закра´стися -а´ду-ся, -а´дешся zakraść się закре´слювати -юю, -юєш zakreślać ► закре´слити -лю, -лиш zakreślić, przekreślić закрива´ти -а´ю, -а´єш zakrywać, zasłaniać; zamykać ► закри´ти -ри´ю, -ри´єш zakryć, zasłonić; zamknąć; ~ дужки´ zamknąć nawias закривля´ти -я´ю -я´єш zakrzywiać, krzywić ► закриви´ти -ривлю´, -ри´виш zakrzywić закри´тий zakryty, zasłonięty; zamknięty; закри´те голосува´ння tajne głosowanie закрича´ти -чу´, -чи´ш krzyknąć, zakrzyczeć; ~ від бо´лю krzyknąć z bólu за´кріпка -и ż spinacz закріплювати -юю, -юєш utrwalać, umacniać; zapewniać ► закріпи´ти -плю´, -пи´ш utrwalić, umocnić; zabezpieczyć, zapewnić; ~ свої´ знання´ utrwalić swoją wiedzę закріплення -я n utrwalenie, umocnienie закругля´ти -я´ю, -я´єш, закру´глювати-юю,-юєш zaokrąglać ► закругли´ти -лю´, -лиш zaokrąglić за´крут -у m zakręt, skręt закру´чувати -ую, -уєш zakręcać ► закрути´ти-учу´,-у´тиш zakręcić; ~ ву´са podkręcić wąsa закува´ти1 -ую´, -ує´ш zakuwać ► заку´ти -ую, -у´єш zakuć закува´ти2 (tylko 3 osoba) zakukać закулі´сний zakulisowy закупля´ти -яю, -я´єш, закуповувані -ую, усш kupować ► закут ти -плю´, -пиш zakupić заку´пка -и ż zakup, sprawunek заку´рювати -юю, -юєш 1. zapalać (papierosa) 2. kurzyć; dymić ► закури´ти -рю´, -риш 1. zapalić (papierosa) 2. zakurzyć; zadymić заку´шувати -ую, -уєш zakąszać, zagryzać ► закуси´ти -ушу´, -у´сиш zakąsić; ~ язика´ zamilknąć, przestać mówić заку´ска -и ż zakąska, przekąska за´куток -тка m, заку´тина-и ż zakątek, ustronie зал -у m, за´ла -и ż sala; а´ктовий ~ aula; ~ засі´дань sala posiedzeń зала´мувати -ую, -уєш załamywać, zaginać ► залама´ти -а´ю, -а´єш załamać, zagiąć заледені´ти -і´ю, -і´єш zlodowacieć; zamarznąć зале´жати -жу, -жиш zależeć зале´жний zależny залежність -ності ż zależność заліта´ти -а´ю, -а´єш zalatywać, dolatywać ► залетіти -ечу´, -ети´ш zalecieć, dolecieć залива´ти(ся) -а´ю, -а´єш zalewać (się) ► залити(ся) -ллю´, -ллє´ш zalać (się) залиця´ння -я n zaloty, zalecanie się залиця´тися -я´юся, -я´єшся zalecać się залиша´ти -а´ю, -а´єш porzucać, zostawiać ► зали´ши´ти -ли´шу´, -ли´ши´ш porzucić, zostawić залиша´тися -а´юся, -а´єшся zostawać, pozostawać ► залишитися -ли´шу´ся, -ли´ши´шся zostać, pozostać за´лишок -шку m pozostałość, reszta, ostatek залізний żelazny залізни´ця -і ż kolej żelazna; вузькоколі´йна ~ kolejka wąskotorowa залізни´чний kolejowy, kolejarski; ~ транспо´рт transport kolejowy залізни´чник -а m kolejarz залізо -а n żelazo за´лік -у m zaliczenie заліко´вий; заліко´ва книжка indeks (studenta) заліко´вувати -ую, -уєш zaleczać; goić ► залікува´ти -у´ю, -у´єш zaleczyć; zagoić заліплювати -юю, -юєш zalepiać ► залши´ти-плю´,-пиш zalepić; zakleić зало´га -и ż załoga за´лоза -и ż gruczoł залп -у m salwa залуча´ти -а´ю, -а´єш załączać, dołączać ► залучи´ти -чу´, -чиш załączyć, dołączyć залюбки chętnie заляга´ти -а´ю, -а´єш zalegać; kłaść się ► залягти´ -я´жу, -я´жеш zaleć; położyć się; залягла´ ти-шина´ zaległa cisza заля´каний zastraszony зама´зувати -ую, -уєш zamazywać ► зама´зати -ма´жу, -ма´жеш zamazać зама´зка -и ż zaprawa murarska; kit do okien; lepik зама´нювати -юю, -юєш zwabiać ► замани´ти -ню´, -ниш zwabić замаскува´ти(ся) -у´ю, -у´єш zamaskować (się) за´мах -у m zamach замахну´тися -ну´ся, -не´шся zamachnąć się замерза´ти -а´ю, -а´єш zamarzać ► заме´рзнути -ну, -неш zamarznąć замести -ету´, -ете´ш 1. zamieść 2. zawiać (śniegiem); zob. заміта´ти заме´т -у m zaspa; zamieć заметі´ль -лі ż zamieć, zawieja, zadymka замика´ти -а´ю, -а´єш zamykać, zob. замкну´ти замина´ти -а´ю, -а´єш tuszować, zacierać; zagadywać за´мисел -слу m pomysł; plan за´між za mąż; вийти ~ wyjść za mąż замі´жжя, заму´жжя -я n zamążpójście; zamęście замі´жня´ -і´жньо´ї ż mężatka, zamężna заміна -и ż zamiana; zastąpienie заміня´ти -я´ю, -я´єш zamieniać; zastępować ► заміни´ти-ню´, -ниш zamienić; zastąpić за´мір -у m zamiar, plan заміси´ти -ішу´, -і´сиш zamiesić (ciasto) замісни´к -а´ m zastępca за´мість zamiast заміта´ти -а´ю, -а´єш zamiatać; zob. замести´ замітка -и ż uwaga; notatka заміча´ти -а´ю, -а´єш dostrzegać, zauważać ► замітити -ічу, -ітиш dostrzec, zauważyć замі´шувати -ую, -уєш mieszać (np. kaszę); robić zamieszanie ► заміша´ти -а´ю, -а´єш zamieszać заміща´ти -а´ю, -а´єш ► замісти´ти-іщу´,-і´стиш zob. заміня´ти; заступа´ти замкну´ти -ну´, -не´ш zamknąć; zob. замика´ти замовка´ти -а´ю, -а´єш milknąć ► замо´вкнути -ну, -неш umilknąć, zamilknąć, zaniemówić, uciszyć się замо´влений zamówiony замовлення -я n zamówienie замовля´ти -я´ю, -я´єш zamawiać ► замо´вити -влю, -виш zamówić; ~ костю´м (обі´д) zamówić garnitur (obiad) замовча´ти -чу´, -чи´ш zamilknąć замо´вчувати -ую, -уєш przemilczać, zatajać ► замо´вчати -чу -чиш przemilczeć, zataić замоги´льний pozagrobowy; zza grobu замо´жний zamożny, majętny; zasobny за´мок -мка m zamek, pałac замо´к -мка´ m zamek (w drzwiach); kłódka за´молоду za młodu, w czasach młodości замо´рювати -юю, -юєш głodzić, morzyć ► замори´ти -орю´, -ориш zagłodzić, zamorzyć заморо´жувати -ую, -уєш zamrażać ► заморо´зити-ожу, -озиш zamrozić за´морозки -ків lmn przymrozki за´морозок -зка m przymrozek заморо´чувати -ую, -уєш zamraczać, odurzać; ~ го´лову zawracać głowę ► заморо´чити -чу, -чиш zamroczyć, odurzyć; ~ го´лову zawrócić głowę замо´чувати -ую, -уєш moczyć, zamaczać ► замочи´ти -чу´, -чиш zamoczyć; ~ біли´зну (до прання) zamoczyć bieliznę (do prania) за´мужем jako mężatka; бу´ти ~ być mężatką, być zamężną; вона´ ~ ona jest mężatką заму´жжя zob. заміжжя заму´чувати(ся) -ую, -уєш zamęczać (się), męczyć (się) ► за-му´чити(ся) -чу, -чиш zamęczyć (się), zadręczyć (się) за´мша -і ż zamsz занаві´ска -и ż zasłonka; firanka зана´дто zanadto; zbyt wiele, zawiele; це вже ~ tego już za wiele зане´дбувати -ую, -уєш zaniedbywać ► занедба´ти -а´ю, -а´єш zaniedbać занеду´жати -аю, -аєш zachorować зане´пад -у m zanik, upadek; chylenie się ku upadkowi занепада´ти -а´ю, -а´єш zapadać, podupadać; zanikać ► занепа´сти -аду´, -аде´ш zapaść, podupaść; zaniknąć; ~ здоро´в'ям (на здоро´в'ї) podupaść na zdrowiu занепа´дник -а m dekadent занімі´ти -і´ю, -і´єш oniemieć, zaniemówić за´ново na nowo, od nowa зано´сити -о´шу, -о´сиш 1. zanosić 2. zawiewać, zasypywać ► занести´ -су´, -сені 1. zanieść 2. zawiać (śniegiem), zasypać заночува´ти -у´ю, -у´єш przenocować, zanocować зануря´ти -я´ю, -я´єш, зану´рювати -юю, -юєш zanurzać ► зану´рити -рю, -риш zanurzyć заня´вкати -аю, -аєш, занявча´ти -чу´, -чи´ш miauknąć, zamiauczeć заня´ття -я n zajęcie; ~ lmn zajęcia (w uczelni) заодно´ zgodnie; wspólnie заокру´глювати -юю,-юєш zaokrąglać ► заокру´глити -лю, -лиш zaokrąglić зао´рювати -юю, -юєш zaorywać, orać ► заора´ти-рк>, -ре´ш zaorać зао´чний zaoczny; зао´чне навча´ння studia zaoczne зао´чник -а m studiujący zaocznie заоща´джувати -ую, -уєш oszczędzać ► заоща´дити -джу, -диш zaoszczędzić запада´тися -а´юся, -а´єшся zapadać się, pogrążać się; zob. запа´стися запа´дина -и ż zapadlina, wklęsłość, dolina запако´вувати -ую, -уєш pakować ► запакува´ти -у´ю, -у´єш zapakować за´нал -у m zapał, werwa, animusz запа´л -у m 1. zapalenie 2. zapalnik запала´ти -а´ю,-а´єш 1. zapałać 2. zapłonąć запа´лення -я n zapalenie; ~ леге´нів zapalenie płuc запа´лювати(ся) -юю, -юєш zapalać (się) ► запалити(ся) -лю´, -лиш zapalić (się) запальни´й1 zapalczywy, gwałtowny, niepohamowany запальни´й2 zapalający; zapalny, palny; ~ стан stan zapalny запам'ята´ти -а´ю, -а´єш zapamiętać запанува´ти -у´ю, -у´єш zapanować запа´рювати -юю, -юєш zaparzać, parzyć ► запа´рити -рю, -риш zaparzyć запа´с -у m zapas; rezerwa запасни´й zapasowy; rezerwowy запа´стися -аду´ся, -аде´шся zapaść się; zob. запада´тися запатентований opatentowany за´пах -у m zapach, aromat запашни´й pachnący, aromatyczny запевня´ти -я´ю, -я´єш zapewniać ► запе´внити -ню, -ниш zapewnić запекти´ -ечу´, -че´ш zapiec, przypiec; dokuczyć; zob. запіка´ти запере´чення -я n zaprzeczenie; sprzeciw запере´чувати -ую, -уєш zaprzeczać, negować ► запере´чити -чу, -чиш zaprzeczyć; sprzeciwić się запива´ти -а´ю, -а´єш zapijać; popijać; ~ ся zapijać się; zob. запи´ти(ся) запилення -я n zapylenie запи´лювати -юю, -юєш zapylać ► запили´ти -лю´, -лиш zapylić запина´ти -а´ю, -а´єш zawieszać, upinać; ~ заві´ску zawieszać (upinać) firankę; zob. запну´ти запира´ти(ся) -а´ю, -а´єш zamykać (się); wyrzekać (się) ► за-пе´рти(ся) -пру´, -пре´ш zamknąć (się); wyrzec się за´пис -у m zapis; wpis запи´ска -и ż notatka, zapiska; любо´вна ~ liścik miłosny записки´ lmn zapiski; pamiętniki; науко´ві ~ zeszyty naukowe записни´й; записна´ кни´жка notes, notatnik запи´сувати (ся) -ую, -уєш zapisywać się ► записа´ти (ся) -пишу´, -пи´шеш zapisać (się) за´пит -у m zapytanie; interpelacja запита´ння -я n zapytanie, pytanie запи´ти (ся) -п'ю´, -п'єш zapić (się) zob. запива´ти (ся) запи´тувати -ую, -уєш zapytywać, pytać ► запита´ти-а´ю, -а´єш zapytać запиха´ти(ся) -а´ю, -а´єш zapychać (się), zatykać (się); zob. запха´ти (ся) запі´знення -я n spóźnienie (się), opóźnienie запізнюватися -ююся, -юєшся spóźniać się, opóźniać się ► запізни´тися -нісся, -нишся spóźnić się, opóźnić się запій -пою m opilstwo, upicie się; пити в ~ pić na umór; чита´ти запо´єм книжки czytać namiętnie książki запіка´нка -и ż 1. przepalanka (wódka) 2. krupnik запіка´ти -а´ю, -а´єш zapiekać, przypiekać; zob. запекти за´пічок -чка m zapiecek запла´кати -ла´чу, -ла´чеш zapłakać заплати´ти -ачу´, -а´тиш zapłacić запліта´ти -а´ю, -а´єш zaplatać, pleść ► заплести´-ету´,-ете´ш zapleść запліднення -я n zapłodnienie запліднювати -юю, -юєш zapładniać ► заплідни´ти -ню´, -ни´ш zapłodnić запліччя -я n barki заплу´тати (ся) -аю, -аєш zaplątać (się) заплю´щувати -ую, -уєш zamykać (oczy) ► заплю´щити--щу -щиш zamknąć (oczy) запну´ти -ну´, -не´ш zawiesić, upiąć; ~ засло´ну (заві´су) zawiesić zasłonę; zob. запина´ти запобіга´ти -а´ю, -а´єш zapobiegać ► запобі´гти -іжу´, -іжиш zapobiec запобі´гливий zapobiegliwy запові´дний zakazany, zabroniony, będący pod ochroną заповідник -а m rezerwat; zabytek, obiekt chroniony за´повідь -ді ż przykazanie; де´сять за´повідей dziesięcioro przykazań, dekalog запові´т -у m testament запо´внювати -юю, -юєш, заповня´ти -я´ю, -я´єш zapełniać, wypełniać ► запо´внити -ню, -ниш zapełnić, wypełnić заподі´яти -і´ю, -і´єш wyrządzić, sprawić, spowodować запозича´ти -а´ю, -а´єш zapozyczać ► запози´чити -чу,-чиш zapożyczyć; запози´чені слова´ wyrazy zapożyczone запози´чення -я n zapożyczenie; pożyczka запо´на -и ż zasłona; firanka; kotara запороши´ти -шу´, -о´шиш 1. pokryć śniegiem 2. zakurzyć запору´ка -и ż zaręczenie, rękojmia, gwarancja запра´ва -и ż zaprawa; przyprawa заправля´ти -я´ю, -я´єш zaprawiać; przyprawiać; zaopatrywać w paliwo ► запра´вити -влю, -виш zaprawić; przyprawić; zaopatrzyć w paliwo запрацьо´вуватися -уюся, -уєшся zapracowywać się ► запрацюва´тися -ю´юся, -ю´єшся zapracować się запрова´джувати -ую, -уєш zaprowadzać, wprowadzać ► запровадити -джу, -диш zaprowadzić, wprowadzić запродава´ти -даю´, -дає´ш zaprzedawać; zdradzać ► запрода´ти -о´да´м, -о´даси´ zaprzedać; zdradzić запро´сини -син lmn zaprosiny, zaproszenie запрошення -я n zaproszenie запро´шувати -ую, -уєш zapraszać ► запроси´ти -ошу´,-о´сиш zaprosić запряга´ти -а´ю,-а´єш zaprzęgać ► запрягти´ -яжу´, -яже´ш zaprząc запря´жка -и ż, за´пряг -у m zaprzęg запуска´ти -а´ю, -а´єш zapuszczać; zaniedbywać ► запусти´ти -ущу´, -у´стиш zapu ścić; zaniedbać; ~ ву´са (мото´р) zapuścić wąsy (motor) за´пуст -у m, за´пусти-тів lmn zapusty запхати (ся) -а´ю, -а´єш zapchać (się), zatkać (się); zob. запиха´ти(ся) зап'я´сток -тка m, зап'я´стя -я n nadgarstek зара´ди dla, ze względu na; ~ те´бе ze względu na ciebie; не ~ сла´ви nie dla sławy заража´ти -а´ю, -а´єш zarażać, zakażać ► зарази´ти -ажу´, -а´зиш zarazić, zakazić зара´ження -я n zarażenie, zakażenie, infekcja за´раз zaraz; teraz; він ~ при´йде on zaraz przyjdzie; вона´ ~ за´йнята ona jest teraz zajęta зара´з od razu, za jednym razem зара´за -и ż zaraza, epidemia зара´зливий zaraźliwy зара´зний zakaźny заразо´м zarazem, równocześnie зара´но, зара´ні, зара´ння za wcześnie, przedwcześnie, przed czasem, przed świtem зарахо´вувати -ую, -уєш zaliczać, wliczać; wciągać ► зарахува´ти -у´ю, -у´єш zaliczyć, wliczyć; wciągnąć заревти´, заревіти -ву´, -ве´ш zaryczeć; głośno zapłakać зарегота´ти -очу´, -о´чеш, зареготіти -очу´, -оти´ш zarechotać, zaśmiać się głośno зарекомендува´ти -у´ю, -у´єш; ~ себе´ zaprezentować się заріка´тися -а´юся, -а´єшся zarzekać się ► заректи´ся-ечу´ся, -ече´шся zarzec się зарива´ти -а´ю, -а´єш zadzierać (z kimś), wszczynać spór ► зарва´ти -ву´, -ве´ш zadrzeć (z kimś), wszcząć spór зарива´ти (ся) -а´ю, -а´єш zakopywać (się), zapadać (się) ► зари´ти (ся) -и´ю, -и´єш zakopać (się), zapaść (się), zaryć (się) зарида´ти -а´ю, -а´єш zapłakać, załkać зарі´зати -і´жу, -і´жеш zarżnąć заріка´ння -я n zarzekanie się заробля´ти -я´ю, -я´єш zarabiać, zapracowywać ► зароби´ти -блю´, -биш zarobić, zapracować заробі´тний zarobkowy; заробітна пла´та (зарпла´та) pensja, uposażenie заробіток -тку m zarobek за´родок -дка m zarodek; płód зарозумілий zarozumiały зароїтися -ої´ться (tylko w 3. osobie) zaroić się зароста´ти -а´ю, -а´єш zarastać ► зарости´ -ту´, -те´ш zarosnąć зарпла´та -и і (заробітна пла´та) pensja, wynagrodzenie (zapracę) зарубі´жний zagraniczny зару´бувати -ую, -уєш zarąbywać ► заруба´ти -а´ю, -а´єш zarąbać заруча´ти -а´ю, -а´єш zaręczać, gwarantować ► заручи´ти -чу´, -чиш zaręczyć, poręczyć зару´чини -чин lmn zaręczyny заручи´тися -чу´ся, -чишся zaręczyć się заря´д -у m nabój; ładunek; холости´й ~ ślepy nabój заряджа´ти -а´ю, -а´єш nabijać, ładować (broń) ► заряди´ти -джу´, -диш nabić, naładować (broń) заса´да -и ż 1. zasada 2. zasadzka засадити -джу´, -диш zasadzić, posadzić; wsadzić засва´таний zaręczony; wyswatany засвідчення -я n zaświadczenie засві´дчувати -ую, -уєш zaświadczać, poświadczać, potwierdzać ► засвідчити -чу, -чиш zaświadczyć, poświadczyć, potwierdzić засвічувати -ую, -уєш zaświecać ► засвітити -ічу´, -ітиш zaświecić за´світла za widna, póki jest jasno засво´єння -я n przyswojenie, opanowanie (czegoś) засво´ювати -юю, -юєш przyswajać (sobie), opanowywać ► засво´їти -о´ю, -о´їш przyswoić (sobie), opanować засе´лений zaludniony; zasiedlony засе´лення -я n zasiedlanie, zasiedlenie заселя´ти -я´ю, -я´єш zaludniać, zasiedlać ► заселити -лю´, -лиш zasiedlić, zaludnić заси´дітися -джуся, -дишся zasiedzieć się засила´ти -а´ю, -а´єш zasyłać, posyłać; zob. засла´ти1 засипа´ти -а´ю,-а´єш 1. zasypywać 2. zasypiać; przysypiać; zob. засну´ти, заспа´ти заси´пати -плю, -плеш zasypać засиха´ти -а´ю, -а´єш zasychać; zsychać się; zob. засо´хнути засіб -собу m zasób, środek засі´в -у m zasiew засіва´ти -а´ю, -а´єш siać, zasiewać ► засі´яти -ію,-і´єш zasiać засі´дання -я n posiedzenie, sesja засіда´ти -а´ю, -а´єш 1. zasiadać 2. obradować ► засі´сти зася´ду, зася´деш 1. zasiąść 2. utkwić, uwięznąć засіда´тель -ля m ławnik засі´к -а m sąsiek (część stodoły) за´сі´ка -и ż zasieka засі´сти zob. засіда´ти засі´яти zob. засіва´ти засла´нець -нця m zesłaniec засла´ння -я n zesłanie засла´ти1 зашлю´, зашле´ш 1. zesłać 2. posłać, wysłać; zob. засила´ти засла´ти2-стелю´,-сте´леш posłać, zaścielić, zasłać; zob. застеля´ти засліпи´ти -плю´, -пиш zaślepić; oślepić заслі´плений zaślepiony; oślepiony, заслон, заслін -о´ну m wał ochronny; osłona заслоня´ти -я´ю, -я´єш zasłaniać ► заслони´ти -ню´, -нині zasłonić заслу´га -и ż zasługa заслу´жений zasłużony заслуго´вувати -ую, -уєш zasługiwać ► заслужи´ти -жу´, -жиш zasłużyć засма´глий 1. opalony 2. spieczony (o wargach) засма´гнути -ну, -неш opalić się засма´жити -жу, -жиш przysmażyć засма´лений opalony, osmalony засмія´тися -ію´ся, -іє´шся zaśmiać się, roześmiać się засму´чувати(ся) -ую, -уєш zasmucać (się), smucić (się) ► засмутити (ся) -учу´, -у´тиш zasmucić (się) засно´вник -а m założyciel; fundator засно´вувати -ую, -єш zakładać, fundować ► заснува´ти-ую´, -ує´ш założyć; ufundować, utworzyć засну´ти -ну´, -не´ш zasnąć, usnąć; zob. засипа´ти засоро´млювати (ся) -юю, -юєш zawstydzać (się), wstydzić (się) ► засоро´мити (ся)-млю, -миш zawstydzić (się) засо´хнути -ну, -неш zaschnąć; zeschnąć się; zob. засиха´ти заспа´ти -плю´, -пи´ш zaspać; przespać; przegapić; zob. засипа´ти за´спів -у m przedśpiew (początkowa część pieśni lub zwrotki) заспіва´ти -а´ю, -а´єш zaśpiewać заспоко´ювати -юю, -юєш 1. zaspokajać, zadowalać 2. uspokajać ► заспоко´їти -о´ю, -о´їш 1. zaspokoić, zadowolić 2. uspokoić застава´ти -таю´,-тає´ш zastawać ► заста´ти -а´ну, -а´неш zastać заставля´ти -я´ю, -я´єш 1. zastawiać 2. zmuszać ► заста´вити -влю, -виш 1. zastawić 2. zmusić застано´ва -и ż zastanowienie się застарі´лий przestarzały застеля´ти -я´ю, -я´єш zaściełać, słać; nakrywać ► застелити -лю´, -лиш zasłać; nakryć (np. stół obrusem) zob. засла´ти2 застеріга´ти -а´ю, -а´єш zastrzegać ► застерегти´ -ежу´, -еже´ш zastrzec застереження -я n zastrzeżenie застига´ти -а´ю,-а´єш stygnąć; zastygać ► застигнути -ну, -неш zastygnąć; wystygnąć застіба´ти(ся) -а´ю, -а´єш zapinać (się) ► застібну´ти(ся) -ну´, -неш zapiąć (się) за´стібка, за´стіжка-и ż 1. sprzączka, klamerka 2. tasiemka, wstążeczka засті´й -о´ю m zastój застогна´ти -ну´, -неш zastękać; zajęczeć застосо´вувати -ую, -уєш zastosowywać, zastosować ► застосува´ти -у´ю, -у´єш zastosować застрайкува´ти -у´ю, -у´єш zastrajkować застрахо´вувати (ся) -ую, -уєш ubezpieczać (się) ► застрахува´ти(ся) -у´ю, -у´єш ubezpieczyć (się) застрахо´ваний ubezpieczony; zabezpieczony застре´лити (ся), застрілити(ся) -лю, -лиш zastrzelić (się) застроми´ти -млю´, -миш zatknąć, wetknąć застряга´ти, застрява´ти -а´ю, -а´єш grzęznąć ► застря´ти, застря´гти, застря´нути, застря´гнути -ну, -неш ugrzęznąć, utknąć засту´джувати (ся) -ую, -уєш przeziębiać (się), zaziębiać (się) ► застуди´ти(ся) -джу´, -диш przeziębić (się), zaziębić (się) за´ступ -у m szpadel, łopata заступа´ти -а´ю, -а´єш zastępować ► заступи´ти -плю´, -пиш zastąpić заступа´тися -а´юся, -а´єшся ujmować się, wstawiać się (zd kimś) ► заступи´тися -плю´ся, -пишся ująć się, wstawić się (za kimś) засту´пник -а m 1. zastępca 2. rzecznik; obrońca заступниця -і ż obrończyni; orędowniczka засува´ти -а´ю,-а´єш 1. zasuwać 2. zapodziewać (coś, gdzieś) ► засу´нути -ну, -неш 1. zasunąć 2. zapodziać (coś, gdzieś) засу´джувати -джую, -джуєш 1. zasądzać, skazywać 2. ganić ► засуди´ти -джу, -диш 1. zasądzić, skazać 2. zganić засу´кувати -ую, -уєш zakasywać, podwijać (rękawy) ► засука´ти -а´ю, -а´єш zakasać, podwinąć (rękawy) засу´ха -и ż posucha, susza засу´шувати -шую, -шуєш zasuszać, suszyć ► засуши´ти -шу´, -пгаш zasuszyć зася´яти -ся´ю, -ся´єш zabłyszczeć, zalśnić зась! за´ськи! wara! зата´ювати -юю, -юєш zatajać, ukrywać ► затаї´ти -аю´, -аї´ш zataić, ukryć затамовувати -ую, -уєш tamować, zatamowywać ► затамува´ти -у´ю, -у´єш zatamować затве´рдження -я n zatwierdzenie, ratyfikacja затве´рджувати -ую, -уєш zatwierdzać, ratyfikować ► затве´рдити -джу, -диш zatwierdzić, ratyfikować затверді´лий stwardniały; zatwardziały затво´р, затві´р -во´ра m zamek (przyrząd); zawór зате´ jednak, natomiast, ale, za to; в ха´ті ті´сно, ~ те´пло w chacie ciasno, ale (za to) ciepło зате´мнення -я n zaciemnienie; zaćmienie; ~ мі´сяця zaćmienie księżyca затемня´ти -я´ю, -я´єш zaciemniać ► затемни´ти-ню´,-ни´ш zaciemnić затіка´ти (tylko 3. osoba) zaciekać ► затекти´ (tylko 3. osoba) zaciec зате´пла póki (jest) ciepło затира´ти -а´ю, -а´єш zacierać ► зате´рти -тру´, -тре´ш zatrzeć затика´ти -а´ю, -а´єш zatykać; zob. затка´ти, заткну´ти затина´ти -а´ю, -а´єш zacinać затиска´ти -а´ю, -а´єш zaciskać ► зати´снути-ну,-неш zacisnąć затиха´ти -а´ю, -а´єш cichnąć, ucichać ► зати´хнути -ну, -неш ucichnąć, ścichnąć, zacichnąć за´тичка -и ż zatyczka за´ти´шок -шку m, зати´шшя -я n zacisze, ustronie затіва´ти -а´ю, -а´єш wszczynać; zamierzać; knuć за´тінок -нку m miejsce zacienione; cień затка´ти -а´ю, -а´єш zatkać; zob. затика´ти заткну´ти -ну´, -не´ш zatknąć затну´ти -ну´,-неш zaciąć; zob. затина´ти зато´ка -и ż zatoka зато´н -у m zatoka rzeczna; zalew затону´ти -ну´, -неш zatonąć зато´плювати -юю, -юєш zatapiać ► затопи´ти -плю´, -пиш zatopić зато´птувати -тую,-туєш zadeptywać; tratować ► затопта´ти -пчу´, -пчеш zadeptać; stratować зато´р -у m zator заточувати(ся) -ую, -уєш zataczać (się) ► заточи´ти (ся) -о´чу, -о´чиш zatoczyć (się) затра´та -и ż strata; szkoda; wydatek затрача´ти -а´ю, -а´єш zatracać ► затра´тити -а´чу, -а´тиш zatracić затри´мувати (ся) -ую, -уєш zatrzymywać (się) ► затримати(ся) -аю, -аєш zatrzymać (się) затри´мка -и ż zatrzymanie się; zwłoka затруси´ти -ушу´, -у´сиш, затрясти -су´, -сені zatrząść затуля´ти -я´ю, -я´єш zasłaniać, zakrywać; otulać ► затули´ти -лю´,-лиш zakryć, zasłonić; otulić затуманити -а´ню, -а´ниш otumanić, ogłupić затума´ни´тися (tylko 3. osoba) zamglić się, zajść mgłą затуха´ти (tylko 3. osoba) wygasać, gasnąć ► зату´хнути (tylko 3. osoba) wygasnąć, zagasnąć, zgasnąć за´тхлий stęchły, zatęchły затяга´ти (ся) -а´ю, -а´єш zaciągać (się); przeciągać się; ściągać (się) (paskiem) ► затягти´(ся) -гну´, -гнеш zaciągnąć (się); przeciągnąć (się); ściągnąć (się) (paskiem) затяжни´й 1. zaciężny, najemny 2. przewlekły (o chorobie) затьма´рювати (ся) -юю, -юєш zasępiać się; chmurzyć się ► затьма´рити (ся) -рю, -рипі zasępić się; zachmurzyć się заува´ження -я n uwaga; nagana зау´лок, заву´лок -лка m zaułek зафіксува´ти -у´ю, -у´єш zapisać, odnotować; utrwalić захва´лювати -юю, -юєш zachwalać; polecać ► захвали´ти-лю´,-лиш zachwalić; polecić за´хват -у m zachwyt, uniesienie, zapał захва´т -у m grabież, zagrabienie захво´рювати -юю, -юєш chorować, zapadać na zdrowiu ► захворіти -ію, -і´єш zachorować захисни´й obronny; ochronny; ~ ко´лір barwa ochronna захи´сни´к -а´ m obrońca захист -у m obrona; ochrona; ~ дисертації obrona pracy naukowej захищатися -а´ю, -а´єш bronić (się); chronić (się) ► захисти´ти(ся) -щу´, -исти´ш obronić (się); ochronić (się) захід -ходу m 1. zachód; ~ со´нця zachód słońca; йти´ на ~ iść na zachód 2. środek (do czegoś) за´хідний zachodni (strona świata) за´ходи -дів lmn środki; starania заходити -джу, -дині zachodzić; przychodzić, wstępować; со´нце захо´дить słońce zachodzi; zob. зайти´ захо´плювати -юю, -юєш 1. zagarniać 2. zachwycać 3. przyłapywać, zaskakiwać ► захопи´ти -плю´-пиш 1. zagarnąć, porwać; ~ вла´ду zagarnąć władzę 2. zachwycić 3. przyłapać, zaskoczyć захоплення -я n 1. zagarnięcie 2. zachwyt захоплюватися -ююся, -юєшся zachwycać się ► захопитися -плю´ся, -гашіся zachwycić się захоплюючий porywający, zachwycający захоті´ти -очу, -очеш zachcieć; zechcieć; zapragnąć захри´плий zachrypnięty, zachrypły зацвілий spleśniały зацвірі´нькати -аю,-аєш zaćwierkać, zaświergotać; zaszczebiotać; горобці´ зацвірі´нькали wróble zaświergotały зацвіта´ти -а´ю,-а´єш 1. zakwitać, rozkwitać (o dziewczynie) 2. pokrywać się pleśnią, pleśnieć ► зацвісти´ -іту´, -іте´ш 1. zakwitnąć, rozkwitnąć (o dziewczynie) 2. pokryć się pleśnią, zapleśnieć заціка´влювати -юю, -юєш interesować (kogoś?, czymś?), zaciekawiać ► заціка´вити -влю, -виш zainteresować, zaciekawić зацько´ваний zaszczuty; zastraszony зачаро´ваний zaczarowany; oczarowany зача´ток -тка m początek; zaczątek зачека´ти -а´ю, -а´єш zaczekać зачерпну´ти -ну´, -не´ш zaczerpnąć зачина´ти -а´ю, -а´єш zaczynać ► зача´ти-чну´,-чне´ш zacząć зачиня´ти -я´ю, -я´єш zamykać ► зачини´ти -ню´, -нині zamknąć зачіпа´ти -а´ю, -а´єш, зачіпля´ти -я´ю,-я´єш zaczepiać; urażać ► зачепити -плю´, -пиш zaczepić; urazić за´чіпка -и ż zaczepka, zwada; шука´ти за´чіпки szukać zaczepki, zwady за´чіска -и ż uczesanie, fryzura зачі´сувати(ся) -ую, -уєш czesać (się) ► зачеса´ти(ся) -ешу´, -е´шеш uczesać (się); zaczesać (się) зачу´млений, зачумілий zadżumiony зачува´ти -а´ю, -а´єш słyszeć ► зачу´ти -у´ю, -у´єш usłyszeć, zasłyszeć зашива´ти -а´ю, -а´єш zaszywać ► заши´ти -и´ю, -и´єш zaszyć за´шморг -у m 1. pętla, węzeł 2. suwak; zamek błyskawiczny зашморгну´ти -ну´, -не´ш zadzierzgnąć, zawiązać (pętlę); zasunąć (suwak) за´шпори -рів lmnostry ból (palców) od mrozu; ~ відійшли´ bóle minęły зашумі´ти -млю´, -ми´ш zaszumieć защемля´ти -я´ю, -я´єш ściskać, zaciskać ► защеми´ти-млю´, -ми´ш ścisnąć (np. kleszczami); ~ зу´би ścisnąć zęby защемі´ти (tylko 3. osoba) ścisnąć się (o sercu); се´рце защемі´ло serce się ścisnęło защіпа´ти -а´ю, -а´єш zamykać (na haczyk); zapinać ► защепну´ти -епну´, -е´пнеш zamknąć (na haczyk); zapiąć за´щіпка -и ż haczyk; skobel, kołek за´що za co, z jakiego powodu зая´ва -и ż podanie; oświadczenie; ~ про прийняття´ podanie o przyjęcie зая´вка -и ż zawiadomienie; oświadczenie; zamówienie заявля´ти -я´ю, -я´єш oświadczać; zawiadamiać ► заявити -явлю´, -я´виш oświadczyć; zawiadomić за´ячий zajęczy; за´яча губа´ zajęcza warga; на ~ скік na zajęczy skok (mało) збавля´ти -я´ю, -я´єш pozbawiać ► зба´вити -влю, -виш pozbawić збага´чувати(ся) -ую, -уєш wzbogacać (się), bogacić (się) ► збагати´ти(ся) -ачу´, -а´ти´ш wzbogacić (się) збага´чення -я n wzbogacenie (się) збагну´ти -ну´, -не´ш dociec, pojąć збайдужі´ти -і´ю, -і´єш zobojętnieć збенте´жений speszony, zmieszany збентежитися -жуся, -жишся speszyć się, zmieszać się зберіга´ти -а´ю, -а´єш zachowywać, przechowywać; strzec; ~ на чо´рний день chować na czarną godzinę ► зберегти´ -ежу´, -еже´ш zachować збере´ження -я n zachowanie, przechowanie збива´ти (ся)-а´ю,-а´єш 1. zbijać (się); 2. wzbijać (się) ► зби´ти(ся) зіб'ю´, зіб'є´ш 1. zbić (się), 2. wzbić (się) збира´ти(ся) -а´ю, -а´єш zbierać (się), wybierać (się); zob. зібра´ти(ся) збира´ч -а´ m zbieracz, kolekcjoner; ~ грибі´в grzybiarz збитко´вий niedochodowy, przynoszący straty збиток -тку m ubytek, strata збіг -у m zbieg; ~ обста´вин zbieg okoliczności збіга´ти -а´ю, -а´єш 1. zbiegać 2. upływać, mijać ► збігти збі-жу´, збіжи´ш 1. zbiec 2. upłynąć, minąć збіга´тися (tylko 3. osoba) zbiegać się; kurczyć się; на´ші по´гляди збіга´ються nasze poglądy są zbliżone (pokrywają się) ► збі´гтися (tylko 3. osoba) zbiec się; skurczyć się; тканина збі´глася tkanina się skurczyła (zbiegła się) збідні´ти -і´ю, -і´єш zbiednieć, zubożeć збіжжя -я n zboże збі´льшення -я n zwiększenie, powiększenie, wzrost збі´льшувати(ся) -ую, -уєш zwiększać, powiększać (się) ► збільшити(ся) -шу, -шиш zwiększyć, powiększyć (się) збільшувальний powiększający; збі´льшувальне скло szkło powiększające збір збо´ру m 1. zbiórka 2. zbieranie, zbiór; бу´ти в збо´рі być w pełnym składzie збі´рка -и ż zbiór; ~ тво´рів (стате´й) zbiór utworów (artykułów) збі´рний zbiorowy; zborny; ~ іме´нник rzeczownik zbiorowy; ~ пункт punkt zborny; збі´рна кома´нда drużyna reprezentacyjna збірник -а m zbiór; zbiorek зближа´ти (ся) -а´ю, -а´єш, збли´-жувати(ся)-ую,-уєш zbliżać (się) ► збли´зити(ся) -ли´жу, -ли´зиш zbliżyć (się) збли´ження -я n zbliżenie (się) збли´зька ż bliska збожево´лілий obłąkany, opętany, szalony збожево´літи -ію, -ієш zwariować, oszaleć; wpaść w obłęd збо´ку ż boku збо´ри -рів lmnzebranie; zgromadzenie; відкриті (закри´ті) ~ zebranie otwarte (zamknięte) збо´чення -я n odchylenie; zboczenie збреха´ти -ешу´, -е´шеш skłamać, zełgać збро´йний orężny збро´я -о´ї ż broń, oręż; скла´сти збро´ю ziożyć broń; до' збро´ї! do broni! збува´ти -а´ю, -а´єш tracić, pozbywać się; zob. збу´ти збува´тися -а´юся, -а´єшся 1. pozbywać się 2. spełniać się; zob. збу´тися збу´джувати -джую, -джуєш 1. budzić 2. wzbudzać, wzniecać; podniecać ► збуди´ти -джу´, -диш 1. zbudzić 2. wzbudzić, wzniecić, podniecić збудува´ти -у´ю, -у´єш zbudować збу´рити -рю, -риш zburzyć збут -у m zbyt; ри´нок збу´ту ту-nek zbytu збу´ти збу´ду, збу´деш pozbyć się; puścić w obieg; zob. збува´ти збу´тися -у´дуся, -у´дешся 1. pozbyć się 2. spełnić się; zob. збува´тися зва´блювати -юю, -юєш zwabiać; wabić, kusić ► зва´бити -блю, -биш zwabić, skusić зважа´ти -а´ю, -а´єш zważać, brać pod uwagę ► зва´жити -жу, -жиш wziąć pod uwagę, uwzględnić зва´жувати -ую, -уєш ważyć ► зва´жити -жу, -жиш zważyć зва´лювати -юю,-юєш zwalać, obalać ► звали´ти-лю´,-лиш zwalić, obalić зва´лище -а n zwał; sterta звання´ -я´ n miano, tytuł, godność; вче´не ~ tytuł naukowy зва´рювати -юю,-юєш 1. gotować 2. spawać ► звари´ти -рк>, -риш 1. ugotować 2. zespawać зва´ти зву, звеш а. зову´, зове´ш 1. zwać; nazywać 2. wołać 3. wzywać зве´дення -я n 1. zestawienie (danych); cykl (utworów) 2. komunikat; ~ пого´ди prognoza pogody; komunikat meteorologiczny звезти -зу´, -зе´ш zwieźć; zob. звозити зве´рнення -я n 1. zwrócenie się (do kogoś); odezwa 2. skręcenie, zboczenie зверта´ти -а´ю, -а´єш 1. zwracać 2. skręcać ► зверну´ти-ну´, -неш 1. zwrócić, skierować 2. skręcić, zboczyć зверта´тися -а´юся, -а´єшся zwracać się ► зверну´тися-ну´ся, -нешся zwrócić się зверх ponad, nad, nadto зве´рху z wierzchu, z góry; na wierzchu звести´ зведу´, зведе´ш 1. sprowadzić 2. zestawić; ~ кіне´ць з кі´нцем związać koniec z końcem; zob. зво´дити звести´ся- еду´ся,- еде´шся podnieść się; ~ на но´ги stanąć na nogi, podnieść się зве´чора wieczorem, pod wieczór звика´ти -а´ю, -а´єш przyzwyczajać się ► зви´кнути-ну,-неш przyzwyczaić się, przywyknąć звиклий przyzwyczajony звиса´ти -а´ю, -а´єш zwisać ► зви´снути -ну, -неш zwisnąć; зви´слі ву´са obwisłe wąsy зви´сока; диви´тися ~ patrzeć z góry звихну´ти -ну´, -неш zwichnąć зви´чай -аю, m zwyczaj, obyczaj звича´йний zwyczajny, zwykły; ~ сту´пінь stopień równy звича´йно zwyczajnie; oczywiście зви´чка -и ż przyzwyczajenie, nawyk, nałóg звідки, звідкіля´, звідкі´ль skąd звідси stąd звідти stamtąd звідусі´ль zewsząd, ze wszystkich stron зві´льнення -я n zwolnienie; uwolnienie звільня´ти(ся) -я´ю, -я´єш zwalniać (się) ► звільните(ся) -ню´, -ниш zwolnić się; uwolnić (się) звір -а m zwierz, zwierzę; м'ясоїдні (травоїдні, хутрові, хи´жі) зві´рі zwierzęta mięsożerne (trawożerne, futerkowe, dzikie) звірина´ -и´ ż zwierzyna звіри´нець -нця m zwierzyniec звіри´нний, звіря´чий zwierzęcy зві´рство -а n zezwierzęcenie; bestialstwo, okrucieństwo звіря´, звіреня´-я´ти n zwierzę, zwierzątko зві´сно wiadomo; pewnie зві´стка -и ż wieść, wiadomość звіт -у m sprawozdanie зві´тний sprawozdawczy зво´дити -джу, -диш 1. sprowadzać 2. zestawiać; łączyć 3. podnosić 4. budować; zob. звести´ зво´дитися -джуся, -дишся 1. sprowadzać się 2. podnosić się; zob. звести´ся зво´зити звожу, звозиш zwozić; zob. звезти´ зволіка´ти -а´ю, -а´єш zwlekać ► зволокти -очу´, -оче´ш zwlec зволо´жувати -ую, -уєш zwilżać, nawilżać ► зволо´жити -жу, -жиш zwilżyć, nawilżyć зворо´т -у 1. zwrot; мо´вний ~ zwrot językowy 2. odwrót; на зворо´ті ка´ртки na odwrocie kartki зворо´тний 1. zwrotny; ~ займе´нник zaimek zwrotny 2. odwrotny; ~ бік, зворо´тна сторона´ odwrotna strona звору´шливий wzruszający звору´шувати (ся) -ую, -уєш wzruszać (się) ► звору´ши´-ти(ся) -у´шу´, -у´ши´ш wzruszyć (się) зву´жуватися (tylko 3. osoba) zwężać się ► зву´зитися (tylko 3. osoba) zwęzić się звук -а (-у) m dźwięk, głos; brzmienie; голосни´й ~ samogłoska; при´голосний ~ spółgłoska звукови´й dźwiękowy звуча´ти (tylko 3. osoba) dźwięczeć, brzmieć зв'я´зка -и ż 1. wiązka, pęk 2. łącznik; голосові´ зв'я´зки wiązadła głosowe зв'язо´к -зку´ m związek; łączność; у зв'язку´ з цим w związku z tym зв'я´зувати(сн) -ую, -уєш związywać (się), wiązać się ► зв'яза´ти (ся) зв'яжу´, зв'я´жеш związać (się) зга´даний wspomniany, wymieniony зга´дувати -ую, -уєш 1. przypominać (sobie) 2. wspominać, nadmieniać; не ва´рто ~ me warto (o tym) wspominać ► згада´ти -а´ю, -а´єш 1. przypomnieć (sobie) 2. wspomnieć, napomknąć, nadmienić зга´дка -и ż 1. wspomnienie 2. wzmianka; не ва´рте зга´дки nie warte wzmianki; зга´дки мину´лого wspomnienia przeszłości; на зга´дку na pamiątkę зганя´ти -я´ю, -я´єш zganiać, spędzać; zob. зігна´ти зга´рячу, зга´ряча w zapale, w pośpiechu згина´ти (ся) -а´ю, -а´єш zginać (się); zob. зігну´ти(ся) згідний zgodny згі´дно zgodnie; ~ з рі´шенням zgodnie z postanowieniem (z decyzją) згни´ти, зігнити, зогни´ти -ник), -ниє´ш zgnić зго´да -и ż zgoda; дійти´ згоди dojść do porozumienia зго´ден; я зго´ден zgadzam się зго´джуватися -уюся, -уєшся zgadzać się ► зго´дитися -джуся, -дишся zgodzić się зго´дом z czasem, po pewnym czasie, później зголо´шення -я n zgłoszenie зго´рбитися -блюся -бишся zgarbić się зго´рда dumnie; wyniośle згори´ z góry; диви´тися ~ patrzeć (na kogoś) z góry згоря´ти -я´ю, -я´єш spalać się płonąć ► згорі´ти -рю´, -ри´ш spalić się, spłonąć; згорі´ти від со´рому spłonąć (spalić się) ze wstydu згорта´ння -я n składanie; zwijanie згорта´ти -а´ю, -а´єш zgarniać, zwijać ► згорну´ти -ну´, -неш zgarnąć; zwinąć згорток -тка m zawiniątko; pakunek; zwój згра´бний zgrabny згра´я -а´ї ż zgraja згріба´ти -а´ю, -а´єш grabić ► згребти´ -бу´, -бе´ш zgrabić згу´ба -и ż zguba згуби´ти -блю´, -биш zgubić згубний zgubny, szkodliwy згуща´ти -а´ю, -а´єш zgęszczać, zagęszczać ► згусти´ти згущу´, згусти´ш zgęścić, zagęścić згу´сток -тка m skrzep; ~ кро´ві skrzep krwi згу´щення -я n zgęszczenie, zagęszczenie здава´ти здаю´, здає´ш 1. zdawać, oddawać; 2. rozdawać (karty); ~ іспит zdawać egzamin; не ~ те´мпів nie zwalniać tempa; zob. зда´ти здава´тися здаю´ся, здає´шся 1. zdawać się, wydawać się 2. poddawać się 3. przydawać się; ~ на авторите´т polegać na autorytecie; zob. зда´тися здави´ти -влю´, -виш zgnieść; ścisnąć зда´вна, з да´вніх-даве´н od dawna; od zarania, od początku зда´лека, зда´леку z daleka, z dala зда´ти здам, здаси´ 1. zdać; oddać 2. rozdać (karty); ~ і´спит zdać egzamin; ~ бага´ж oddać bagaż; zob. здава´ти зда´тися зда´мся, здаси´ся 1. zdać się, wydać się 2. poddać się 3. polegać; zob. здава´тися зда´тний zdatny, odpowiedni, przydatny зда´тність -ності ż przydatność, zdolność зда´ча -і ż reszta (o pieniądzach) здво´ювати -юю, -юєш zdwajać, podwajać ► здвоїти -ою´, -оїш zdwoić, podwoić здебі´льшого 1. z grubsza 2. przeważnie зде´ржувати -ую, -уєш powstrzymywać ► зде´ржати-жу, -жиш powstrzymać, wstrzymać здира´ти -а´ю, -а´єш zdzierać; łupić ► зде´рти-ру´,-ре´ш zedrzeć; złupić здешевіти (tylko 3. osoba) stanieć здивува´ння -я n zdziwienie; на моє´ ~ ku mojemu zdziwieniu здивува´ти (ся) -у´ю, -у´єш zdziwić (się) зди´рник -а m zdzierca здиха´ти -а´ю, -а´єш zdychać; zob. здо´хнути зді´бний zdolny; здібна люди´на zdolny człowiek зді´бність -ності ż zdolność здійма´ти -а´ю,-а´єш 1. zdejmować 2. podnosić, wznosić (ręce) 3. wszczynać; ~ бу´чу wszczynać awanturę; zob. зня´ти здійснення -я n urzeczywistnienie; spełnienie здійснювати -юю, -юєш urzeczywistniać; spełniać ► здійсни´ти -ню´, -ни´ш urzeczywistnić, zrealizować; spełnić здо´бич -і ż zdobycz здобува´ти -а´ю, -а´єш zdobywać ► здобу´ти-у´ду,-у´деш zdobyć ~ зага´льну поша´ну zyskać powszechny szacunek здобу´ток -тку m zdobycz; dorobek, osiągnięcie здо´гад -у m przypuszczenie, domysł; говори´ти на ~ robić aluzje здола´ти -а´ю, -а´єш pokonać; przezwyciężyć здоровенний 1. olbrzymi 2. mocny здорове´нький; здорове´нькі були´! здоро´в був! (itp.) jak się pan (pani) miewa!, jak się masz (powitanie); будь здоро´в! do widzenia! здоро´вий 1. zdrowy 2. ogromny здо´рово zdrowo; nieźle, niezgorzej здоро´в'я -я n zdrowie; як ва´ше ~? jak zdrowie?; jak się pan •(pani) czuje? здо´хнути -ну, -неш zdechnąć; zob. здиха´ти здрига´тися -а´юся,-а´єшся wzdrygać się ► здригну´тися -ну´ся, -не´шся wzdrygnąć się здрі´ти здрю, здриш zobaczyć, widzieć, ujrzeć здува´ти -а´ю,-а´єш 1. zdmuchiwać 2. wzdymać ► зду´ти зду´ю, зду´єш 1. zdmuchnąć 2. wzdąć зду´жати -аю, -аєш podołać, dać (sobie) radę здурі´ти -і´ю, -ієш zgłupieć, zdurnieć; zwariować зеле´ний zielony; Зеле´ні Свя´та, Зеле´ні Святки´ Zielone Świątki зелені´ти -ію -ієш zielenić się зе´лень -ні ż zieleń земе´льний ziemski; rolny; земе´льна вла´сність własność ziemska землевла´сник -а m właściciel ziemski, ziemianin землетсу´с -у m trzęsienie ziemi земля´ -і ż ziemia; з земле´ю зрівня´ти zrównać z ziemią, doszczętnie zrujnować; хай йому´ ~ перо´м (пу´хом) бу´де niech mu ziemia lekką będzie земля´к -а´ m rodak, ziomek, krajan земляни´й ziemny; ~ черв'я´к dżdżownica земля´нин -а m Ziemianin, mieszkaniec Ziemi земля´нка1 -її ż Ziemianka, mieszkanka Ziemi земля´нка2 -и ż ziemianka (rodzaj schronu) земни´й ziemski; земна´ ку´ля kula ziemska; земна´ кора´ skorupa Ziemi зе´рно´ зе´рна´ n, зерни´на -и ż ziarno, ziarnko зе´рня´ зе´рня´ти n, зе´рня´тко -а n ziarnko, ziarenko з'є´днання -я ż zjednoczenie, połączenie з'єднувати(ся) -ую, -уєш jednoczyć (się), łączyć (się) ► з'єдна´ла(ся) -а´ю, -а´єш zjednoczyć (się), połączyć (się) зжи´тися зживу´ся, зживе´шся zzyć się з-за zza, spoza зза´ду z tyłu ззовні z zewnątrz зима´ -и´ ż zima зимо´ви´й zimowy; зимо´ва´ спля´чка sen zimowy (zwierząt) зимо´вище -а n zimowisko зимо´ю zimą, w zimie зимува´ти -у´ю, -у´єш zimować зи´ркати -аю, -аєш zerkać ► зи´ркнути -ну, -неш zerknąć зиск -у m zysk; korzyść зі ze; ~ мно´ю ze mną зібра´ти (ся) зберу´, збереш zebrać (się); zob. збира´ти (ся) зіва´ка -у m gamoń, gapa зів'я´лий zwiędły зігна´ти зжену´, зжене´ш zgonić, spędzić; zob. зганя´ти зігну´ти (ся) зігну´, зі´гне´ш zgiąć (się); zob. згина´ти (ся) зізнава´ти(ся) -наю´ся, -нає´шся przyznawać się ► зі зна´ти (ся) -а´юся, -а´єшся przyznać się зізна´ння -я n zeznanie зійти´ зійду´, зі´йдеш 1. zejść; ~ з гори´ zejść z góry 2. wzejść (np. o słońcu); ~ на трибу´ну wejść na trybunę зійти´ся зійду´ся, зі´йдешся 1. zejść się, zebrać się 2. zgodzić się (w rachunkach) зі´лля -я n ziele, zioła (roślina i napar) зім'я´ти -мну´, -мне´ш zmiąć, zgnieść зіни´ця -і ż żrenica; берегти´ як зіни´цю о´ка strzec jak źrenicy oka зіпсува´ти (ся) -ую´, -ує´ш zepsuć (się) зір зо´ру m wzrok; то´чка зо´ру punkt widzenia зірва´ти (ся) -ву´, -ве´ш zerwać (się); zob. зрива´ти(ся) зі´рка -и ż gwiazda; провідна´ ~ gwiazda przewodnia зірни´ця -і ż gwiazda poranna, jutrzenka; zorza зі´рочка, зі´ронька -и ż gwiazdka, gwiazdeczka зіска´кувати -ую, -уєш zeskakiwać ► зіско´чити -чу, -чині zeskoczyć зіста´влення -я n zestawienie зіткну´тися -ну´ся, -не´шся zetknąć się зітха´ти -а´ю. -а´єш wzdychać ► зітхну´ти -ну´, -непі westchnąć з'їда´ти -а´ю, -а´єш zjadać ► з'ї´сти з'їм, з'їси´ zjeść з'їжджа´тися (tylko 3. osoba) zjeżdżać się ► з'їхатися (tylko 3. osoba) zjechać się з'їзд -у m zjazd з'їздити з'ї´жджу, з'ї´здиш zjeździć зла´зити -а´жу, -а´зиш, зліза´ти -а´ю, -а´єш złazić; schodzić ► злі´зти -зу, -зеш zleźć; zejść злам -у m 1. ziom 2. przełom; на зла´мі століть na przełomie wieków злама´ти -а´ю, -а´єш złamać зле źle, niedobrze зле´гка, злеге´нька z lekka, lekko зледащіти -і´ю, -ієні rozleniwić się, zleniwieć; zepsuć się злетіти -ечу´, -ети´ш 1. zlecieć, spaść 2. wzlecieć, wzbić się; zob. зліта´ти зли´ва -и ż ulewa злива´ти (ся) -а´ю, -а´єш zlewać (się); łączyć się ► зли´ти (ся) зіллю´, зіллє´ш zlać (się), ziączyć się зли´годні -ів lmn nieszczęście, klęska, plaga злида´р -ря´ m nędzarz зли´дні -ів lmn nędza, ubóstwo зли´ти (ся) злю´, зли´ш złościć (się) злиття´ -я´ n zlanie (się) злі´ва z lewej strony, z lewa, na lewo злізти, зліза´ти zob. зла´зити злі´сний ziośliwy; zły; gniewny злість зло´сті ż ziość зліта´ти -а´ю,-а´єш 1. zlatywać, spadać 2. wzlatywać, wzbijać się; zob. злетіти зло -а n zło; на зло´ na złość зло´бний zły; ziośliwy зловжива´ння -я n nadużycie, nadużywanie зловжива´ти -а´ю, -а´єш nadużywać; przesadzać ► зловжи´ти -живу´, -живе´ш nadużyć; przesadzić злови´ти -влю´, -виш złowić; złapać злові´сний ziowieszczy, ziowrogi зло´дій -ія m złodziej; złoczyńca зложи´ти -жу´, -жиш złożyć; ułożyć (np. wiersz) злом -у m 1. włamanie; краді´жка зі зло´мом kradzież z włamaniem 2. złamanie; złamane miejsce зло´тий -того zioty (waluta) зло´чин -у m przestępstwo; zbrodnia злочинець -нця m przestępca; zbrodniarz злоя´кісний złośliwy; wadliwy злуча´ти(ся) -а´ю, -а´єш łączyć się ► злучи´ти (ся) -чу´, -чині złączyć się, połączyć się злюка -и m a. ż złośnik; złośnica злющий wściekły, zły зляка´ти (ся) -а´ю, -а´єш przestraszyć się, zlęknąć się, zląc się змага´ння -я n zawody; rywalizacja, współzawodnictwo; спорти´вні ~ zawody sportowe зма´лку od małego, od dziecka змальо´вувати -о´вую, -о´вуєш malować; odmalowywać ► змалюва´ти -ю´ю, -ю´єш namalować, odmalować, przedstawić зменшувати -шую, -шуєш zmniejszać, pomniejszać; зме´ншене ім'я´ imię zdrobniałe ► зменшити -шу, -шиш zmniejszyć, pomniejszyć змести´ -ету´, -ете´ш zmieść; ~ з лиця´ землі´ ~ z powierzchni ziemi; zob. зміта´ти змива´ти -а´ю, -а´єш zmywać ► зми´ти зми´ю, зми´єш zmyć зми´луватися -уюся, -уєшся zlitować się, zmiłować się змій -ія m 1. smok 2. wąż зміна -и ż zmiana; нічна´ ~ nocna zmiana змінний zmienny; ~ струм prąd zmienny; змі´нна величина´ zmienna (w matematyce) змінювати(ся) -юю, -юєш zmieniać (się) ► змінити (ся) -ню´, -ниш zmienić (się) зміст -у m treść, zawartość; spis treści змісто´вний treściowy зміта´ти -а´ю, -а´єш zmiatać; zob. змести´ змі´цнення -я n wzmocnienie змі´цнювати (ся) -юю, -юєш wzmacniać (się); hartować (się) ► зміцни´ти (ся) -ню´, -ни´ш wzmocnić (się); zahartować (się) змішувати -ую, -уєш mieszać ► зміша´ти -а´ю, -а´єш zmieszać змія´ -ії ż 1. żmija 2. wąż; гриму´ча ~ grzechotnik; очко´ва ~ okularnik змо´ва -и ż zmowa, spisek змовля´тися -я´юся, -я´єшся 1. umawiać się 2. zmawiać się 3. zaręczać się ► змо´витися -влюся, -вишся 1. umówić się; 2. zmówić się 3. zaręczyć się; на´че (мов, немо´в) змо´вилися jakby się umówili змо´вник -а m spiskowiec змо´га -и ż możliwość, możność; дава´ти змо´гу dawać możliwość змогти´ -ожу, -ожеш móc, być w stanie; зміг мене´ сон zmorzył mnie sen змо´лоду od młodości, od młodych lat зморений zmęczony, znużony змо´рювати -юю, -юєш męczyć, nużyć ► змори´ти -рю´, -риш zmęczyć, znużyć; змори´в мене´ сон zmorzył mnie sen змо´ршка -и ż zmarszczka змо´рщити (ся) -щу, -щиш zmarszczyć (się); змо´рщити ло´ба zmarszczyć czoło зму´шувати -шую,-шуєш zmuszać ► зму´сити -у´шу, -у´сиш zmusić знаве´ць -вця´ m znawca знайо´ма -мої ż znajoma знайо´мий -мого m znajomy знайо´мити (ся)-млю,-миш zaznajamiać (się), zapoznawać (się) знайти´(ся) -йду´, -йде´ш znaleźć (się); zob. знаходити(ся) знак -а m znak; розділо´вий ~ znak przestankowy; ~ пита´ння znak zapytania; ~ м'я´кшення miękki znak; ~ рівності znak równości; зна´ки зо-діа´ка znaki zodiaku знамени´тий znakomity, świetny; wybitny знання´ -я´ n wiadomości; wiedza знаря´ддя -я n narzędzie; ~ виробни´цтва narzędzia produkcji зна´ти -а´ю, -а´єш znać; wiedzieć; зві´дки мені´ ~? skąd mam wiedzieć? не ~ nie wiadomo; хто його´ зна´є? kto go tam wie? зна´хідка -и ż znalezisko (archeologiczne); wynalazek знахідний; ~ відмінок biernik знахо´дити (ся) -джу, -диш znajdować (się); zob. знайти´ (ся) зна´чення -я n znaczenie; пряме´ ~ znaczenie dosłowne; перено´сне ~ znaczenie przenośne зна´чити -чу, -чиш znaczyć, oznaczać зна´чить a więc, to znaczy, to jest значи´ти -чу´, -чи´ш znaczyć (robić znaki) значни´й znaczny; значно´ю мірою (в значні´й мі´рі) w znacznej mierze (stopniu) значо´к -чка´ m znaczek (plakietka) знева´га -и ż zniewaga; pogarda, lekceważenie зневажа´ти -а´ю, -а´єш pogardzać; lekceważyć ► знева´жити -жу, -жиш ziekceważyć; wzgardzić знева´жливиіі lekceważący; pogardliwy знена´видіти -джу, -диш znienawidzić зненависть -ті ż nienawiść знеохочувати -ую, -уєш zniechęcać ► знеохо´тити -о´чу, -отиш zniechęcić зне´сення -я n zniesienie, skasowanie знесла´вити -влю, -виш zniesławić знести´ -су´,-се´ш 1. znieść (np. coś do piwnicy) 2. znieść; ~ яйце´ znieść jajko 3. wznieść; zob. зно´сити знести´ся -су´ся, -се´шся nawiązać stosunki, porozumieć się; zob. зно´ситися зне´хотя od niechcenia зни´ження -я n; зни´жка -и ż obniżenie, obniżka; zniżka знижати(ся) -а´ю, -а´єш, зни´жу-вати(ся) -ую, -уєш obniżać (się), zniżać (się) ► зни´зити(ся) -йжу, -и´зиш zniżyć (się), obniżyć (się) зника´ти -а´ю, -а´єш znikać ► зни´кнути -ну, -неш zniknąć зни´щувати (ся) -ую, -уєш niszczyć (się) ► зни´щити (ся) -щу, -щиш zniszczyć (się) зніма´ння -я n 1. zdejmowanie 2. usuwanie 3. fotografowanie; filmowanie зніма´ти -а´ю,-а´єш 1. zdejmować 2. usuwać 3. fotografować зніма´тися -а´юся, -а´єшся 1. podnosić się 2. fotografować się зні´мок -мка m zdjęcie, fotografia; рентге´нівський ~ zdjęcie rentgenowskie зніче´в'я, знече´в'я znienacka, niespodziewanie знов, зно´ву znów, znowu зно´сини -син lmn związki; kontakty, stosunki; дипломати´чні ~ stosunki dyplomatyczne зно´сити -о´шу, -о´сищ 1. znosić 2. wznosić; zob. знести´ зно´ситися зно´шуся, зносишся nawiązywać stosunki, porozumiewać się; zob. знести´ся зно´ситися -о´шуся, -о´сишся nawiązywać stosunki; porozumiewać się зно´шувати -ую, -уєш znaszać, zdzierać ► зноси´ти -ошу´, -о´сиш znosić, zedrzeć (np. buty) знущання -я w znęcanie się знуща´тися -а´юся, -а´єшся znęcać się зня´ти зніму´, зні´меш 1. zdjąć 2. usunąć 3. sfotografować; ~ мі´рку wziąć miarę; zob. здійма´ти зня´тися зніму´ся, зні´мешся 1. podnieść się 2. sfotografować się; ~ з місця ruszyć z miejsca зобов'я´зання -я zobowiązanie зобов'яза´ти(ся) -я´жу, -я´жеш zobowiązać (się); ми зобов'я´зані йому´ життя´м zawdzięczamy mu życie зобра´ження -я n 1. portret, wizerunek 2. odtworzenie зо´вні na zewnątrz, z zewnątrz зо´внішній zewnętrzny; powierzchowny; ~ вплив obcy wpływ; зо´внішня полі´тика polityka zagraniczna зо´всім całkowicie, całkiem, zupełnie зойк -у m jęk, krzyk (z bólu) зозу´ля -і ż kukułka зокре´ма´ w szczególności, szczególnie золота´р -я´ m złotnik золоти´й złoty; золота´ сере´дина złoty środek; золота´ рука´ (золоті ру´ки) złota rączka; обіця´ти золоті го´ри obiecać złote góry; Золоті´ Воро´та Złota Brama (w Kijowie) зо´лото -а n złoto; на вагу´ зо´лота na wagę złota золотошука´ч -а´ m poszukiwacz złota зомліва´ти -а´ю, -а´єш mdleć, omdlewać ► зомлі´ти -по, -і´єш zemdleć, omdleć зо´на -и ż strefa зонд -а m sonda зоопа´рк -у m ogród zoologiczny зореліт -льоту m gwiazdolot зорови´й wzrokowy; ~ нерв nerw wzrokowy зоря´ -і´ ż 1. gwiazda 2. zorza; ра´нішня ~ gwiazda (zorza) poranna; вечірня ~ gwiazda wieczorna зо´ряний gwiaździsty зосереджувати(ся) -ую, -уєш skupiać (się), koncentrować (się) ► зосередити(ся) -е´джу, -єдині skupić (się), skoncentrować (się) зо´шит -а m zeszyt; нотний ~ zeszyt nutowy; загальний ~ gruby zeszyt, brulion зра´да -и ż zdrada; niewierność (małżeńska); ~ батьківщи´ни zdrada ojczyzny зра´джувати -ую, -уєш zdradzać ► зра´дити-джу,-диш zdradzić; ~ жі´нку (чолові´ка) zdradzić żonę (męża) зрадли´вий zdradliwy зра´дник -а m zdrajca зра´дницький zdradziecki зразковий wzorcowy; wzorowy зразо´к -зка´ m wzór; wzorzec; przykład; ста´вити когось за ~ stawiać kogoś za przykład (za wzór) зра´зу od razu, natychmiast зранити -ню, -ниш zranić зра´нку, зра´на, зра´ння z rana; od rana зріка´тися -а´юся, -а´єшся zrzekać się; wyrzekać się ► зректи´ся -ечу´ся, -ече´шся zrzec się; wyrzec się зрива´ти(ся) -а´ю, -а´єш zrywać (się); zob. зірва´ти(ся) зрівноважений zrównoważony зрівнювати -юю, -юєш 1. zrównywać, wyrównywać 2. porównywać ► зрівня´ти -я´ю, -яєш 1. zrównać, wyrównać 2. porównać; ~ з земле´ю zrównać z ziemią зрідка z rzadka, rzadko зрізувати -ую, -уєш, зріза´ти -а´ю,-а´єш zrzynać, ścinać ► зрі´зати -жу, -жеш zerżnąć, ściąć; ~ на і´спиті ściąć, oblać (kogoś) na egzaminie зрілий dojrzały зрілість -лості ż dojrzałość; атеста´т зрі´лості świadectwo dojrzałości; екза´мен на атеста´т зрі´лості egzamin dojrzałości, matura зріст зросту m wzrost зріти1 зрю, зриш patrzeć; widzieć зрі´ти2 -і´ю, -і´єш dojrzewać зроби´ти -блю´, -биш zrobić, uczynić зроби´тися -блю´ся, -бишся stać się, zrobić się зро´ду nigdy w życiu; ~ не ба´чив jak żyję, nie widziałem зрозуміти -і´ю, -і´єш zrozumieć; він дав мені´ ~ dał mi do zrozumienia зроста´ти -а´ю, -а´єш wzrastać, rosnąć; ці´ни зроста´ють ceny idą w górę (rosną) зруб -у 1. zrąb, cembrowina 2. wyrąb (lasu) зруба´ти -а´ю, -а´єш zrąbać зруйнува´ти -у´ю, -у´єш zrujnować зру´чний odpowiedni; właściwy; зру´чне крісло wygodny fotel зру´шення -я n 1. przesunięcie, poruszenie 2. przewrót зру´шувати -шую, -шуєш poruszać, posuwać ► зру´шити -шу, -шиш poruszyć, posunąć зря´чий widzący зсиха´тися -а´юся, -а´єшся zsychać się ► зсо´хнутися-нуся, -нешся zeschnąć się зуб -а m ząb; молочни´й ~ ząb mleczny; крізь зу´би przez zęby; пості´йні зу´би zęby stałe; з'їсти зу´би zjeść zęby (być doświadczonym); озбро´єний до зубі´в uzbrojony po zęby; ска´лити зу´би szczerzyć zęby зубе´ць -бця´ m ząb (w narzędziu); ~ часнику´ ząbek czosnku зубни´й zębowy; ~ біль ból zębów; зубна´ щі´тка szczotka do zębów; ~ лі´кар dentysta; зубна´ ліка´рня przychodnia dentystyczna зубо´к -бка´ m ząbek; ~ часнику´ ząbek czosnku зубочи´стка -и ż wykałaczka зубр -а m żubr зубри´ти -рю´, -риш kuć, wkuwać (uczyć się) зубрі´вка -и ż żubrówka (trawa i wódka) зубча´тий zębaty; зубча´те ко´лесо koło zębate зубча´тка -и górska kolejka зумі´ти -і´ю, -ієні potrafić, zdołać зумо´влений uwarunkowany зумо´влювати -юю, -юєш warunkować ► зумо´вити -влю, -виш uwarunkować зупиня´ти (ся) -я´ю, -ня´єш zatrzymywać (się) ► зупини´ти(ся) -ню´, -ниш zatrzymać (się) зупи´нка -и ż 1. przystanek 2. zatrzymanie się; przestój; трамва´йна (авто´бусна) ~ przystanek tramwajowy (autobusowy) зуси´лля -я n wysiłek; доклада´ти зуси´ль dokładać starań, nie szczędzić wysiłku зустріча´ти (ся) -а´ю, -а´єш spotykać (się) ► зустрі´ти (ся) -шу, -і´неш, зустрінути(ся) -ну, -неш spotkać się зу´стріч -і ż spotkanie; przyjęcie зчиня´ти -я´ю, -яє´ш wszczynać ► зчини´ти -ню´, -ниш uczynić; wszcząć зчі´плювати -юю, -юєш sczepiać, łączyć ► зчепи´ти-плк), -пиш sczepić, złączyć зше´стя -я n; Зше´стя Свято´го Ду´ха Zesłanie Ducha Świętego, Zielone Świątki зшива´ти -а´ю, -а´єш zszywać ► зшити -и´ю, -и´єш zszyć зши´ток -тка m zeszyt; zszywka зя´бра -и ż а. -бер lmn skrzela lmn з'я´ва -и ż zjawa з'явля´тися -я´юся, -я´єшся zjawiać się, pojawiać się, ukazywać się ► з'яви´тися -влю´ся, -вишся zjawić się, pojawić się, ukazać się з'ясо´вувати -ую, -уєш wyjaśniać, wyświetlać ► з'ясува´ти -у´ю, -у´єш wyjaśnić, wyświetlić зять -тя m zięć зя´яти зя´ю, зя´єш zionąć, ziać; świecić pustką, stać otworem і (й) i; він і вона´ on i ona; не´бо й мо´ре niebo i morze; і я прийду´ ja także (i ja) przyjdę; і так да´лі ż tak dalej; і таке´ інше ż inne іволга -и ż wilga ігнора´нт -а m ignorant іго´льник -а m igielnik (poduszeczka do igieł) і´грашка -и ż igraszka; zabawka і´гри ігор lmn igrzyska, zawody; олімпійські ~ igrzyska olimpijskie, olimpiada ігрище -а n igrzysko ігрови´й zabawowy; ~ майда´нчик placyk zabaw ігу´мен -а m ihumen, przeor (przełożony klasztoru męskiego w Kościele wschodnim) ігуме´нія -ії ż ihumenia, opactwo ігуме´ня -і ż ihumenia, przeorysza (przełożona klasztoru żeńskiego w Kościele wschodnim) ідеалі´зм -у m idealizm іде´йний ideowy іде´я -е´ї ż idea; pomysł ідилія -ії ż idylla, sielanka ідіо´т -а m idiota ідол -а m bożek; bożyszcze, idol ідолопокло´нник -а m bałwochwalca із z, ze; брат із сестро´ю brat z siostrą; із со´рому ze wstydu і´з-за zza, spoza; ~ гір zza (spoza) gór ізолюва´ти (ся) -ю´ю, -ю´єш izolować (się) ізра´їльський izraelski ізраїльтя´нин -а m Izraelczyk ізраїльтя´нка -и ż Izraelka ізю´м -у m rodzynki lmn і´кавка -и ż czkawka іка´ти -а´ю, -а´єш czkać, mieć czkawkę ► ікну´ти-ну´,-не´ш czknąć ікло -а n kieł іко´на -и ż ikona іконоборець -рця m obrazoburca іконопи´сець -сця m malarz ikon іконоста´с -а m ikonostas (ozdobiona ikonami ściana, oddzielająca prezbiterium od reszty cerkwi) ікра´ -и ż 1. ikra 2. kawior іно´к -а m rel. zakonnik іноки´ня -і ż rel. zakonnica ілюстра´ція -ії ż ilustracja імени´ни -ени´н lmn imieniny імени´нник -а m solenizant іменни´й imienny; ~ спи´сок spis imienny, lista imienna іме´нник -а m rzeczownik іме´ння, йме´ння n imię; miano іменува´ти -у´ю, -у´єш nazywać; mianować імла´ -и´ ż mgła імли´стий mglisty іммігра´ція, імміграція -ії ż imigracja імові´рний, ймові´рний prawdopodobny імові´рно, ймові´рно prawdopodobnie імпе´рія -ії ż imperium ім'я´ і´мені n imię; від імені w imieniu; і´менем imienia іна´кше inaczej інвалі´д -а m inwalida інвалі´дність -ності ż inwalidztwo індиві´д -а m indywiduum, osoba; typ індивідуа´льний indywidualny інди´к -а m indyk індіанець -нця m Indianin індіанка -и ż Indianka індіа´нський indiański індійський indyjski індоєвропейський indoeuropejski інду´с -а m Hindus інду´ска -и ż Hinduska інду´стрія -ії ż przemysł; важка´ (легка´) ~ przemysł ciężki (lekki) інду´ський hinduski ін'є´кція -ії ż zastrzyk інжене´р -а m inżynier і´ній інею m szron інквізи´ція -ії ż inkwizycja інколи niekiedy, czasem іновірець -рця m innowierca, różnowierca іноді niekiedy, czasem інозе´мець -мця m cudzoziemiec іноземний cudzoziemski; іноземна мо´ва język obcy іншомо´вний obcojęzyczny ілито´н -а m rel. mały obrus, na którym ustawia się kielich, patenę інсти´нкт -у m instynkt інстинктивно instynktownie інститу´т -у instytut; педагогічний ~ wyższa szkoła pedagogiczna; науко´во-до´слідний ~ instytut naukowo-badawczy інструмент -а m instrument інструмента´льний instrumentalny інтегра´л, інтеграл -а m całka інтеліґе´нція -ії ż inteligencja інтерва´л -у m interwał, odstęp інтерв'ю´ ndm wywiad, interwiew інтере´с -у m interes, biznes інтернува´ти -у´ю, -у´єш internować інтимний intymny інтона´ція -ії ż intonacja інтриган -а m intrygant інтрига´нка -и ż intrygantka інтуїція -ії ż intuicja інтуїтивний intuicyjny інфа´ркт -у m zawał (serca) інфінітив -а m bezokolicznik, infinitiwus, infinitivus інфля´ція -ії ż inflacja інформа´ція -ії ż informacja інформува´ти -у´ю, -у´єш informować інший inny; іншими слова´ми innymi słowy; і´ншим ра´зом innym razem, kiedy indziej іонізація -ії ż jonizacja іоносфе´ра -и ż jonosfera іпоте´ка -и ż hipoteka іракіець -і´йця m Irakijczyk іракійка -и ż Irakijka іракі´йський iracki іра´нець -нця m Irańczyk іранка -и ż Iranka іра´нський irański іржа´ -і´ ż rdza іржа´віти (tylko 3. osoba) rdzewieć ірла´ндець -для m Irlandczyk ірла´ндка -и ż Irlandka ірла´ндський irlandzki ірмос -у m rel. irmos (krótki przyśpiew śpiewany m.in. w jutrzni) іронія -ії ż ironia іскра -и ż iskra іскри´ти(ся) (tylko 3. osoba) iskrzyć (się) ісла´ндець -дця m Islandczyk ісла´ндка -и ż Islandka ісла´ндський islandzki існува´ти -у´ю, -у´єш istnieć іспа´нець -нця m Hiszpan іспа´нка -и ż Hiszpanka іспа´нський hiszpański іспит -у m egzamin; письмовий (у´сний, вступни´й, випускни´й, держа´вний) ~ egzamin pisemny (ustny, wstępny, końcowy, państwowy) іспито´вий egzaminacyjny; іспито´ва комісія komisja egzaminacyjna істери´чний histeryczny істері´я -і´ї ż histeria істина -и ż prawda і´стинний prawdziwy істори´чний historyczny; істори´чна грама´тика gramatyka historyczna істо´рія -ії ż historia істо´та -и ż istota істо´тний istotny Ісу´с -а m Jezus італі´єць -і´йця m Włoch італі´йка -и ż Włoszka італі´йський włoski і т. д. (і так да´лі) itd. (i tak dalej) іти (йти) іду´, іде´ш (йду, йдеш) iść; ~ за´між wychodzić za mąż; ~ назу´стріч wychodzić naprzeciw; ~ в університе´т wstępować na uniwersytet; ~ на поса´дку lądować (o samolocie); дощ іде´ deszcz pada іще´ (ще) jeszcze їда´ -и´, ї´жа -і ż jedzenie, pokarm; jadło; пе´ред їдо´ю przed jedzeniem; пі´сля їди´ po jedzeniu їда´льня -і ż jadalnia, pokój jadalny; stołówka; jadłodajnia їде´ць їдця´ m zjadacz; stołownik їдки´й żrący; jadowity; ~ язи´к jadowity (ostry) język ї´жа -і ż zob. їда´ їжа´к -а´ m jeż; морськи´й ~ jeż morski їжачо´к -чка´ m mały jeż, jeżyk ї´житися ї´жуся, ї´жишся jeżyć się їзда´ -и´ ż jazda; швидка´ (по-ві´льна, верхова´) ~ szybka (wolna, konna) jazda; годи´на їзди´ godzina jazdy їзде´ць -дця´ m jeździec ї´здити ї´жджу, ї´здиш jeździć; ~ ве´рхи jeździć konno; ~ на велосипе´ді (на ли´жах) jeździć na rowerze (na nartach) їй-бо´гу!, їй-бо´! jak Boga kocham!, jak mi Bóg miły!; przysięgam!, naprawdę! їсти їм, їси´ jeść; мені хо´четься ~ chce mi się jeść, jestem głodny їстівни´й jadalny; ~ гриб grzyb jadalny їх ich (dopełniacz od вони´ oni, one); я ~ не ба´чив nie widziałem ich ї´хати ї´ду, ї´деш jechać; ~ авто´бусом (трамва´єм, по´їздом) jechać autobusem (tramwajem, pociągiem) ї´хній ї´хнього ich; це ~ дім to (jest) ich dom й zob. i йме´ння zob. іме´ння ймові´рний zob. імові´рний ймові´рно zob. імові´рно йня´ти йму, ймеш; не ~ ві´ри nie dawać wiary йо´га -и ż joga йод -у m jod йо´йкати -аю, -аєш jęczeć, stękać йо´лоп -а m jołop, dureń йорда´нець -нця m Jordańczyk йорда´нка -и ż Jordanka йорда´нський jordański Йордань -ні ż (Богоя´влення Господнє) Jordan (święto święcenia wody obchodzone w Kościele wschodnim 19 (6) stycznia na pamiątkę chrztu Pańskiego w rzece Jordan) йо´ржик -а m 1. uczesanie na jeża, jeżyk 2. szczotka do czyszczenia butelek йо´ржитися -жуся, -жишся jeżyć się (o włosach) йти zob. іти каба´к -а´, кабачо´к -чка´ m kabaczek каба´н -а´ m knur, wieprz; да´-кий ~ dzik кабаре´ ndm n kabaret ка´бель -лю m kabel кабі´на -и ż kabina кабіне´т -у m gabinet каблу´к -а´ m 1. kabłąk; pałąk 2. obcas каблу´чка -и ż obrączka, pierścionek ка´ва -и ż kawa; розчи´нна ~ kawa rozpuszczalna; чо´рна ~ czarna kawa; ~ з молоко´м kawa z mlekiem кавале´р -а m kawaler кавалери´ст -а m kawalerzysta ка´верзник -а m intrygant; matacz кавка´зець -зця m mieszkaniec Kaukazu ка´вовий kawowy каву´н -а´ m kawon, arbuz кав'я´рня -і ż kawiarnia кагане´ць -нця´ m kaganek каде´т -а m kadet кади´к -а´ m grdyka, jabłko Adama кади´ло -а n kadzidło када´льниця -і ż kadzielnica кадити -джу´, -диш kadzić ка´діб -доба, ка´дівб -довба m kadź, stągiew кадр -у m kadr; zdjęcie ка´дри -рів m lmn kadry; ві´дділ ка´дрів dział kadr, dział osobowy кажа´н -а´ m nietoperz каза´льниця -і ż ambona, kazalnica каза´н -а´ m kocioł каза´ння -я n zob. про´повідь каза´рма -и ż koszary каза´ти кажу´, ка´жеш mówić; ~ лю´дям пра´вду mówić ludziom prawdę; лю´ди ка´жуть ludzie mówią, mówi się; шкода´ й ~ szkoda słów каза´х -а m Kazach каза´хський kazachski каза´шка -и ż Kazaszka казема´т -у m kazamaty lmn казино´ ndm n kasyno кази´тися кажу´ся, ка´зишся wściekać się ка´зка -и ż baśń, bajka казко´вий bajkowy; bajeczny, cudowny ка´зна-де nie wiadomo gdzie ка´зна-коли´ nie wiadomo kiedy ка´зна-куди´ nie wiadomo dokąd ка´зна-хто nie wiadomo kto ка´зна-що nie wiadomo co ка´зна-як nie wiadomo jak ка´зна-яки´й nie wiadomo jaki кайда´ни -нів lmnkajdany ка´йло -а m kilof, oskar кайма´ -и´ ż oblamowanie кака´о ndm n kakao кака´овий kakaowy ка´ктус -а m kaktus кал -у m kał калаба´ня -і, калаба´тина -и ż bajoro, kałuża калама´р -я´ m 1. kałamarz 2. urzędniczyna каламу´тити -у´чу, -у´тиш mącić; burzyć, buntować каламу´тний mętny; ~ зір mętny wzrok калата´ти -а´ю, -а´єш kołatać, stukać кала´ч -а´ m kołacz калейдоско´п -а m kalejdoskop календа´р -я´ m kalendarz календа´рний kalendarzowy; ~ рік rok kalendarzowy кали´на -и ż kalina кали´тка -и ż portmonetka, sakiewka, kiesa калі´бр -у m kaliber ка´лій -ію m potas калі´ка -и m ż ż kaleka каліцтво -а n kalectwo калі´чити (ся) -чу, -чиш kaleczyć (się) кало´ша -і ż kalosz кальвіні´ст -а m kalwinista ка´лька -и ż kalka калькуля´тор -а m kalkulator кальсо´ни -он а. -онів lmnkalesony калю´жа -і ż kałuża каля´ти -я´ю, -я´єш kalać, plamić ка´мбала -и ż flądra каме´лія -ії ż kamelia камени´стий, кам'яни´стий kamienisty каменіти, кам'яніти -ію, -ієні kamienieć каменоло´мня, каменя´рня -і ż kamieniołom каменю´ка -и m duży kamień, głaz каменя´р -а´ m kamieniarz камера -и ż 1. kamera 2. komora, pokój; cela; ~ схо´ву, ~ зберіга´ння przechowalnia bagażu камерний kameralny камі´н -а m kominek каміне´ць -нця´, камінчик -а m mały kamień, kamyczek камінний kamienny; ~ міст most kamienny ка´мінь -меня m kamień; жо´вчні ка´мені kamienie żółciowe; наріжний ~ kamień węgielny; ~ спотика´ння kamień obrazy кампанія -ії ż kampania камфора´ -и´ ż kamfora кам'яни´й kamienny; кам'яне´ вугі´лля węgiel kamienny; кам'яна´ сіль sól kamienna кам'яни´стий, камени´стий, каменистий kamienisty кана´ва -и ż kanał, rów (przydrożny); водості´чна ~ kanał odwadniający кана´дець -дця m Kanadyjczyk кана´дка -и ż Kanadyjka кана´дський kanadyjski кана´л -у m kanał; травни´й ~ przewód pokarmowy; дипломати´чні кана´ли kanały dyplomatyczne кана´лія -ії m kanalia; szelma кана´рка, канаре´йка -и ż; кана´рок -рка m, ż kanarek кана´т -а m lina, powróz канва´ -и´ ż kanwa; ~ подій tło wydarzeń канделя´бр -а m kandelabr кандида´т -а m kandydat; ~ нау´к kandydat nauk (odpowiednik polskiego doktora) кандида´тський kandydacki; кандида´тська дисерта´ція rozprawa kandydacka (doktorska) каніба´л -а m kanibal, ludożerca кані´кули -ул lmn wakacje, ferie кані´стра -и ż kanister канка´н -у m kankan кано´н -у m kanon, norma; zasada каноніза´ція -її ż kanonizacja канонізува´ти -у´ю, -у´єш kanonizować кано´нік -а m kanonik каноні´р -а m kanonier кант -а m kant, rant, brzeg канта´та -и ż kantata ка´нтор -а m rel. kantor (śpiewak kościelny) ка´нути -ну,-неш 1. dać nurka 2. pogrążyć się, zaginąć; ~ у ві´чність przenieść się do wieczności; ~ в бе´звість przepaść (zaginąć) bez wieści канцеля´рія -ії ż kancelaria ка´нцлер -а m kanclerz канчу´к -а´ m kańczug, nahaj каньйо´н -у m kanion ка´нати -аю, -аєш (tylko 1. osoba) kapać ► ка´пнути -ну, -неш kapnąć капе´ла -и ż chór z orkiestrą капела´н -а m kapelan капелю´х -а m kapelusz ка´пелька -и ż kropelka; odrobinka ка´пище -а n świątynia pogańska (u Słowian i Bałtów) капіта´л -у m kapitał; оборотний ~ kapitał obrotowy; постійний ~ kapitał stały капіталі´зм -у m kapitalizm капіталі´ст -а m kapitalista капіталовкла´дення -я n wkład kapitałowy капіта´льний kapitalny; ~ ремо´нт remont kapitalny капіта´н -а m kapitan капіте´ль -і ż kapitel, głowica капітул -у m kapituła капітулюва´ти -ю´ю,-ю´єш kapitulować капітуля´ція -ії ż kapitulacja капка´н -а´ m potrzask капли´на -и ż kropla каплиця -і ż kaplica каплу´н -а´ m kapłon (kogut kastrowany) капля -і ż kropla ка´пнути zob. ка´пати ка´носник -а m szkodnik; oszust ка´посний szkodliwy; oszukańczy ка´постити -ощу, -остиш szkodzić; robić świństwa; bruździć ка´ность -ті ż podstęp, zły uczynek; świństwo капри´з -у m kaprys, zachcianka ка´нсуль -ля m spłonka; kapsel капта´н -а´ m kaftan ка´пту´р ка´птура´ m kaptur (również część stroju zakonnika) капу´сник -а m 1. gąsienica bielinka kapustnika 2. ogród lub grządka z kapustą капу´сниця -і ż bielinek kapustnik капусни´к -у´ m kapuśniak капу´ста -и ż kapusta; ква´шена ~ kapusta kiszona; цвітна´ ~ kalafior капу´стя´ний kapuściany; ~ кача´н głąb kapuściany; капу´стя´на голова´ głowa kapusty капуцин -а m kapucyn ка´пці -ів lmn kapcie, pantofle domowe капюшо´н -а m 1. kaptur 2. kapiszon ка´ра -и ż kara; ~ госпо´дня (бо´жа) kara boża (boska) карабі´н -а m karabinek карава´н -у m karawana караїм -а m Karaim караїмка -и ż Karaimka караї´мський karaimski кара´куль -лю m karakuł кара´сь -ся´ m karaś карання -я n karanie кара´ти -а´ю, -а´єш karać карау´л zob. ва´рта кара´фа -и ż karafka кара´фка -и ż karafeczka карб -у m karb, nacięcie карбі´д -у m karbid карбо´ванець -нця m (nazwa waluty byłej Ukrainy radzieckiej, odpowiednik rubla) карбува´ти -у´ю, -у´єш karbować, nacinać; znaczyć кардина´л -а m kardynał кардіогра´ма -и ż kardiogram каре´л -а m Karel каре´лка -и ż Karelka каре´льський karelski каре´та -и ż kareta; karetka; ~ швидко´ї допомо´ги karetka pogotowia кар'є´р -а´ m 1. kamieniołom; piaskownia 2. cwał кар'є´ра -и ż kariera кар'єрист -а m karierowicz ка´рий kary; ка´рі о´чі ciemnobrązowe (piwne) oczy карикату´ра -и ż karykatura карикатури´ст -а m karykaturzysta карк -а m kark (koński) карка´с -а m rusztowanie; szkielet каркасний; карка´сна буді´вля budowla szkieletowa ка´рлик -а m karzeł, karzełek карлю´ка, карлю´чка -и ż 1. haczyk 2. kulfon (litera) карма´зи´н -у m karmazyn (kolor i tkanina) карнава´л -у m karnawał карни´з -а m gzyms; karnisz ка´рний karny; ~ коде´кс kodeks karny; ~ злочи´нець przestępca kryminalny карпа´тський karpacki ка´рта -и ż 1. mapa 2. karta (do gry); викла´сти (розкри´ти) свої´ ка´рти wyłożyć karty na stół карта´ти -а´ю, -а´єш karcić карте´ль -лю m, -лі ż kartel карти´на -и ż 1. obraz; widok 2. film карти´нка -и ż obrazek; widoczek карти´нний obrazowy; карти´нна галере´я galeria obrazów ка´ртка -и ż kartka; pocztówka; візи´тна ~ wizytówka картко´вий kartkowy; картко´ва систе´ма system kartkowy; ~ будиночок domek z kart карто´н -у m karton, tektura картона´ж -у m wyroby z tektury (kartonu) карто´нка -и ż pudełko (z kartonu lub tektury na kapelusze lub odzież) картоплекопа´лка -и ż kopaczka do ziemniaków картоплесаджа´лка -и ż sadzarka do ziemniaków картоплина -и ż ziemniak, kartofel картопли´ння -я n nać kartoflana, łęty, łęciny карто´плище -а n kartoflisko карто´пля -і ż lp. ziemniak, kartofel; ziemniaki; ~ в мунди´рі ziemniaki w mundurkach карто´пля´ний ziemniaczany, kartoflany картопля´нка -и ż zupa ziemniaczana, kartoflanka картоте´ка -и ż kartoteka карту´з -а´ m kaszkiet картя´р -а´ m karciarz карусе´ль -і ż karuzela ка´са -и ż kasa; оща´дна ~ kasa oszczędności касе´та -и ż kaseta каси´р -а m kasjer каси´рка -и ż kasjerka ка´ска -и ż kask каска´д -у m kaskada; wodospad каструва´ти -у´ю, -у´єш kastrować кастру´ля -і ż rondel касува´ти -у´ю, -у´єш kasować кат -а m kat катако´мба -и і, катако´мби -о´мб lmn katakumby катало´г -у m katalog катало´нець -нця m Katalończyk катало´нка -и ż Katalonka катало´нський kataloński ката´ння -я n zob. ко´взання ката´р -у m katar катастро´фа -и ż katastrofa ката´тися -а´юся, -а´єшся ślizgać się; jeździć na łyżwach; ~ на санча´тах jeździć na sankach катафа´лк -а m katafalk катехе´т -а m katecheta катехі´зис -у m katechizm катего´рія -ії ż kategoria ка´тер -а m kuter катма´, катма´є ndm nie ma; diabli wzięli като´д -а m katoda като´лик -а m katolik католи´цтво -а n, католици´зм -у m katolicyzm католи´цький katolicki като´личка -и ż katoliczka ка´торга -и ż katorga ка´торжник -а m katorżnik; zesłaniec катува´ння -я n katowanie, znęcanie się катува´ти -у´ю, -у´єш katować, znęcać się кафе´ палп n kawiarnia ка´федра, ка´тедра -и ż katedra; ~ істо´рії (україністики) katedra historii (ukrainistyki) кафедра´льний, катедра´льний katedralny; ~ собо´р kościół katedralny, katedra кахи´кати -аю, -аєш kaszleć, pokasływać ка´хля -і ż, ка´хель -хля m kafel кахля´ни´й, кахле´вий kaflowy кача´н -к ml. głąb, kaczan 2. głowa kapusty кача´ти -а´ю,-а´єш 1. taczać, toczyć; tarzać; wałkować 2. pompować кача´тися -а´юся, -а´єшся 1. tarzać się; toczyć się; ~ в снігу´ tarzać się w śniegu 2. chwiać się, kołysać się; ~ від смі´ху tarzać się ze śmiechu качачий,-качи´ний kaczy каченя´ -я´ти, кача´тко -а n kaczę, kaczątko ка´чка -и ż kaczka ка´чур -а m kaczor ка´ша -і ż kasza; греча´на ~ kasza gryczana; звари´ти ка´шу nawarzyć piwa ка´шель -шлю m kaszel ка´шка -и ż kaszka кашке´т -а m kaszkiet ка´шляти -яю, -яєш kaszieć кашова´р -а m kucharz (w wojsku) кашта´н -а m kasztan; drzewo kasztanowe, kasztanowiec каю´к -а´ m 1. mała łódka, kajak 2. ~! koniec!, przepadło! каю´та -и ż kajuta ка´яння -я, каяття´-я´ n kajanie się, skrucha ка´ятися ка´юся, ка´єшся kajać się, wyrażać skruchę квадра´т -а m kwadrat квадра´тний kwadratowy; ~ метр metr kwadratowy кваза´р -а m kwazar (obiekt pozagalaktyczny będący silnym radioźródłem); nibygwiazda ква´кати -аю, -аєш kwakać ► ква´кнути -ну, -неш kwaknąć кваліфікува´ти (ся) -у´ю, -у´єш kwalifikować (się) ква´пити(ся) -плю, -пиш spieszyć (się), naglić кварта´л -у m 1. kwartał (część roku); 2. dzielnica кварти´ра -и ż 1. kwatera 2. (dawniej) mieszkanie, lokal квартира´нт -а m lokator; sublokator квартиронайма´ч -а´ m lokator; najemca квартпла´та -и, кварти´рна пла´та ż czynsz (za mieszkanie) квас -у m kwas; ча´сом з ква´сом, поро´ю з водо´ю raz lepiej, raz gorzej; raz na wozie, raz pod wozem ква´сити (ся) -а´шу, -а´сиш kwasić (się); kisić (się) квасо´к -ску´ m kwasek квасо´ля -і ż fasola квати´рка -и ż okienko, lufcik квач -а´ m wiecheć ква´чик -а m pędzelek ква´ша -і ż potrawa z mąki gryczanej ква´шений kwaszony, kiszony квили´ти -лю´, -ли´ш kwilić; płakać квитанція -ії ż kwit, pokwitowanie квитко´вий biletowy; квитко´ва ка´са kasa biletowa квито´к -тка´ m bilet; legitymacja; залізни´чний (авто´бусний, трамва´йний) ~ bilet kolejowy (autobusowy, tramwajowy); вхідни´й ~ bilet wstępu; чле´нський (студе´нтський) ~ legitymacja członkowska (studencka); придба´ти ~ kupić bilet кві´тень -тня m kwiecień кві´тка -и ż kwiat, kwiatek квітка´рка -и ż kwiaciarka квітко´вий kwietny; kwiatowy; квітко´ві росли´ни rośliny kwiatowe квіткови´й w kwiaty; ~ орнаме´нт wzór w kwiaty; квіткова´ крамни´ця kwiaciarnia квітне´вий kwietniowy квітни´к -а´ m kwietnik, klomb квітнути -ну, -неш kwitnąć квіту´чий kwitnący квітча´стий kwiecisty квокта´ти -кчу´, -кчеш kwokać кво´лий wątły, słaby, słabowity кво´чка -и ż kwoka кедр -а m cedr кекс -а m keks ке´лих -а m kielich; ~ гіркоти´ kielich goryczy ке´лія -ії ż cela (klasztorna) кельт -а m Celt ке´льтський celtycki кенґуру´ ndm m kangur ке´ндюх -а m żołądek (u zwierząt) кепкува´ти -у´ю, -у´єш szydzić, kpić, drwić ке´пський kiepski, lichy кера´міка -и ż ceramika керамі´чний ceramiczny керівни´й kierowniczy керівни´к -а´ m kierownik керівни´цтво -а n kierownictwo керма´нич -а m 1. sternik 2. przywódca кермо´ -а´ n ster; kierownica; сидіти за кермо´м siedzieć za kierownicą; бі´ля керма´ стоя´ти mieć władzę w swoich rękach кермува´ти -у´ю, -у´єш sterować, kierować керо´ваний kierowany; sterowany керува´ння -я n kierowanie керува´ти -у´ю, -у´єш kierować; ~ автомобі´лем (держа´вою, робо´тою) kierować samochodem (państwem, pracą) керува´тися -у´юся, -у´єшся kierować się; ~ справедли´вістю kierować się zasadą sprawiedliwości кесар -я m cezar; cesarz кесарів; ~ ро´зтин cesarskie cięcie кива´ти -а´ю, -а´єш kiwać ► кивну´ти -ну´, -не´ш kiwnąć; ~ голово´ю kiwać (kiwnąć) głową киво´т -а m rel. tabernakulum кидання -я n rzucanie кидати -аю, -аєш rzucać, ciskać; porzucać; ~ сім'ю´ opuszczać (porzucać) rodzinę; ~ громи ciskać gromy; ~ пе´рли пе´ред сви´вьми rzucać perły przed wieprze; zob. ки´нути ки´датися -аюся, -аєшся rzucać się, miotać się; zob, ки´нутися київський kijowski; Ки´ївський Університе´т Uniwersytet Kijowski кий ки´я m kij кийо´к -йка´ m kijek килим -а m kilim; dywan кинджа´л -а m kindżał ки´нути -ну, -неш rzucić, cisnąć; porzucić; жеребо´к ки´нуто kości zostały rzucone; zob. ки´дати кинутися -нуся, -нешся rzucić się; zob. кидатися кипари´с -а m cyprys кипіти -плю´, -пи´ш kipieć, wrzeć; мо´ре (вода´) кипи´ть morze (woda) kipi, wrze; робота кипи´ть praca wre кип'яти´ти -п'ячу´, -п'яти´ш gotować кип'ято´к -тку´ m wrzątek кирги´з -а m Kirgiz кирги´зка -и ż Kirgizka кирги´зький kirgizki кире´я -е´ї ż długi płaszcz, kiereja (staropolska) кири´лиця -і ż cyrylica ки´рпа -и ż zadarty nos; ки´рпу гну´ти zadzierać nosa ки´сень -сню m tlen кисі´ль -селю´ m kisiel; budyń ки´слий kwaśny; ки´сле молоко´ (я´блуко) kwaśne mleko (jabłko); ки´сла по´смішка kwaśny uśmiech кисли´ця -і ż kwaśne jabłko (z dziczki) кислота´ -и´ ż kwas; соляна´ (сірча´на) ~ kwas solny (siarkowy) кислува´тий kwaskowaty ки´снути -ну, -неш kisnąć, kwasić się кит -а´ m wieloryb китаєзна´вство -а n sinologia кита´єць -а´йця m Chińczyk кита´йський chiński китая´нка -и ż Chinka ки´тиця -і ż grono, pęk; bukiet kwiatów китобі´й -бо´я, китоло´в -а m łowca wielorybów, wielorybnik ки´ця -і ż kotek, kiciuś кише´ня -і ż kieszeń; це мені´ не по кише´ні to nie na moją kieszeń кишенько´вий kieszonkowy; ~ годи´нник (зло´дій) zegarek (złodziej) kieszonkowy; кишенько´ві гро´ші kieszonkowe киші´ти (tylko 3. osoba) roić się, mrowić się ки´шка -и ż 1. kiszka, jelito; сліпа´ ~ ślepa kiszka; за´ворот кишо´к skręt kiszek 2. szlauch, wąż 3. kaszanka кия´нин -а m kijowianin; кия´ни kijowianie кия´нка -и ż kijowianka ківш ковша´ m czerpak кі´готь -гтя m pazur, szpon; гостри´ти кі´гті (на когось) ostrzyć (sobie) pazury (na kogoś) кі´зка, кі´зонька -и ż kózka кізя´к, кизи´к -а m nawóz, gnój; odchody zwierzęce кіл кола´ m pal, kołek, żerdź; садови´ти (посади´ти) на ~ wbijać (wbić) na pal кілова´т -а m kilowat кілогра´м -а m kilogram кіло´к -лка´ m kołek, palik кіломе´тр -а m kilometr кі´лька kilka; че´рез ~ днів za kilka dni; ~ місяців то´му przed kilkoma miesiącami кількадеся´т kilkadziesiąt кількана´дцять kilkanaście кі´лькісний ilościowy кі´лькість -кості ż ilość; ~ о´падів wielkość opadów кільце´ -я´ n 1. kółko, ogniwo (łańcucha) 2. pętla (tramwajowa, autobusowa); ~ ковбаси pęto (pętko) kiełbasy; кі´льця kółka (przyrządgimnastyczny) кімна´та -и ż pokój (mieszkalny), komnata кімнатний pokojowy; кімнатна температу´ра temperatura pokojowa кіне´ць -нця´ koniec; ~ кінце´м koniec końcem; кінці з кінцями зво´дити wiązać koniec z końcem; у па´лиці два кіпці kij ma dwa końce кіпний konny; ~ трамва´й tramwaj konny кінно´та -и ż konnica, kawaleria кіно´ ndm n kino кіноакто´р -а m aktor filmowy кіноактри´са -и ż aktorka filmowa кіногляда´ч -а´ m widz (kinowy) кіножурна´л -у m kronika filmowa кінозірка -и ż gwiazda filmowa кінокартина -и ż film кіноплівка -и ż taśma filmowa кінорежисе´р -а m reżyser filmowy кіносеанс -у m seans filmowy кіносту´дія -ії ż studio filmowe кіносцена´рій -ію m scenariusz filmowy кінотеа´тр -у m kino (budynek) кінофестива´ль -лю m festiwal filmowy кінохро´ніка -и ż kronika filmowa кінський koński; кінська си´ла koń mechaniczny кінцевий końcowy; кінце´ва мета´ cel ostateczny; ~ результа´т wynik końcowy кінцівка -и ż zakończenie, końcówka; кінці´вки -вок lmn; ве´рхні (ни´жні) ~ górne (dolne) kończyny кінча´ти (ся) -а´ю, -а´єш kończyć (się); він кінча´ється on umiera (dogorywa, kończy się) ► кінчи´ти(ся) -чу´, -чи´ш skończyć (się) кінчик -а m koniuszek, szpic кінь коня´ m koń; кінь-го´йдалка koń na biegunach; ара´бський (верхови´й, запряжни´й, дикий) ~ koń arabski (wierzchowy, zaprzęgowy, dziki); був ~, та з'їздився wszystko przepadło; хід коне´м ruch koniem (w szachach); на ко´ней! na koń! кіо´ск -у m kiosk кіоске´р -а m kioskarz кіоске´рка -и ż kioskarka кі´поть -птю m kopeć; sadza кір ко´ру m odra (choroba) кірха -и ż kościół ewangelicki, zbór, kircha кіска, кісочка, кісонька -и ż warkoczyk кістка -и ż kostka; kość; слоно´ва ~ (кість) kość słoniowa; до (са´мих) кісто´к промо´кнути przemoknąć do suchej nitki кісткови´й kostny кістля´вий kościsty кі´сточка -и ż 1. kostka 2. pestka кістя´к -а´ m kościec; szkielet кість кості ż kość кіт кота´ m kot; гра´тися в кота´ й ми´шку bawić się w kotka i myszkę; жи´ти як ~ з соба´кою żyć jak pies z kotem кі´тна kotna (o samicy) кіш коша´ m 1. kosz 2. obóz kozacki, kosz кішка -и ż kotka кла´віш -а m, кла´віша -и ż klawisz кла´дка -и ż kładka кла´дови´ще -а n cmentarz кла´нятися -няюся, -няєшся kłaniać się клапан -а m wentyl, zawór; klapa; серце´вий ~ zastawka sercowa; запобі´жний ~ klapa bezpieczeństwa кла´поть -птя, кла´птик -а m strzęp, kawałek кларне´т -а m klarnet клас -у m klasa; у´чень пе´ршого кла´су uczeń pierwszej klasy; робітни´чий ~ klasa robotnicza кла´сик -а m klasyk класи´чний klasyczny; ~ ліце´й liceum klasyczne; класи´чна філоло´гія filologia klasyczna кла´сний klasowy (szkolny); ~ журна´л dziennik klasowy кла´совий klasowy; кла´сова боротьба´ walka klasowa кла´сти -аду´, -аде´ш kłaść, umieszczać кла´цати -аю, -аєш szczękać; kłapać ► кла´цнути -ну, -неш szczęknąć; kłapnąć кле´їти (ся) -е´ю, -е´їш kleić (się) клей -е´ю m klej клеймо´ -а´ n piętno, znak; ~ ганьби´ piętno hańby клейо´нка -и ż cerata кле´кіт -коту m 1. klekot 2. bulgot клекота´ти -очу´, -о´чеш, клекоті´ти -очу´, -оти´ш 1. klekotać 2. bulgotać клен -а m klon клено´вий klonowy; ~ листо´к liść klonowy клепа´ти -а´ю, -а´єш klepać; ~ косу´ klepać kosę; ~ язиком mleć ozorem, mówić głupstwa кле´пка -и ż klepka; у ньо´го нема´є (йому´ браку´є, не вистачає) кле´пки в голові brak mu piątej klepki клерика´л -а m klerykał клерикалі´зм -у m klerykalizm клеча´льний; Клеча´льна Неділя Zielone Święta (Świątki) кли´кати -и´чу, -и´чеш wołać, wzywać; ~ на допомо´гу wzywać pomocy ► кли´кнути -ну´, -неш zawołać, wezwać клин -а, клино´к -нка´ m klin, klinik; ~ кли´ном вибива´ти wybijać klin klinem клино´пис -у m pismo klinowe клич -у m wezwanie, zawołanie; hasło кли´чка -и ż 1. pseudonim 2. imię (zwierząt) кли´чний; кли´чна фо´рма, кли´чний відмінок wołacz кліє´нт -а m klient клі´зма -и ż lewatywa; ста´вити клі´зму robić lewatywę кліка -и ż klika клімакте´рій -ію, клімакс-у m klimakterium клі´мат -у m klimat клі´ніка -и ż klinika кліні´чний kliniczny клі´пати -аю, -аєш mrugać, trzepotać (rzęsami) ► клі´пнути -ну,-непі zamrugać, zatrzepotać (rzęsami) клітина -и ż komórka (w organizmie) клітка -и ż 1. klatka; грудна´ ~ klatka piersiowa; сходова´ ~ klatka schodowa 2. kratka (deseń, wzór na tkaninie); зошит в клі´тку zeszyt w kratkę кліть -ті ż winda (w kopalni) клі´пси -сів lmn klipsy клір -у m kler кліше´ ndm n klisza кліщ -а´ m kleszcz клі´щі -ів lmn szczypce, kleszcze клобу´к -а´ m czapka mnichów (w Kościele wschodnim) клон -у m klon (potomstwo jednego osobnika powstałe przez rozmnażanie wegetatywne) клони´ти (ся) клоню´, кло´ниш schylać (się); його´ кло´нить на сон zbiera mu się na spanie, ogarnia go sen клонува´ння -я n klonowanie клонува´ти -у´ю, -у´єш klonować клопіт -поту m kłopot; ~ мені´ з ва´ми mam z wami kłopot; ще оди´н ~ спав з плече´й о jedno zmartwienie mniej клоштли´вий, клопітки´й kłopotliwy клопота´ння -я n 1. staranie się, kłopotanie się 2. podanie; пода´ти ~ wystąpić z podaniem клопота´тися -очу´ся, -о´чешся starać się, kłopotać się; martwić się кло´ун -а m klaun клуб1 -у m klub; офіце´рський ~ klub oficerski клуб2 -а m 1. kłąb (np. dymu) 2. kłąb (np. u konia) клубо´к -бка´ m kłębek; ~ нито´к (ди´му) kłębek nici (dymu) клу´мба -и ż klomb, kwietnik клу´нок -нка m tłumok, zawiniątko клу´ня -і ż stodoła клюва´ти клюю´, клює´ш dziobać; chwytać przynętę; ри´ба клює´ ryba bierze; ~ но´сом kiwać się (sennie), drzemać kiwając się ► клю´нути -ну, -неш dziobnąć; chwycić przynętę клю´ква -и ż żurawina ключ -а´ m klucz; ~ до замка´ klucz do zamku; басо´вий (скрипкови´й) ~ klucz basowy (wiolinowy); францу´зький ~ klucz francuski; журавли´ний ~ klucz żurawi ключа´р -я´, клю´чник -а m klucznik клю´чка -и ż 1. haczyk 2. kij hokejowy 3. żerdź zakończona hakiem (służąca do wyjmowania) клясти´ кляну´, кляне´ш kląć, przeklinać, ziorzeczyć клясти´ся кляну´ся, кляне´шся zaklinać się, przysięgać кля´тва -и ż przysięga; пору´шити кля´тву złamać przysięgę кля´тий przeklęty; ~ во´рог (дід, біль) przeklęty wróg (dziad, ból) клятьба´ -и´ ż 1. przekleństwo, przeklinanie 2. przysięga; przyrzeczenie кмин -у m kmin, kminek кмітли´вий roztropny, pojętny кни´га -и ż księga; телефо´нна ~ książka telefoniczna; церко´вна ~ księga cerkiewna; ~ життя´ księga życia книга´р -я´ m księgarz книга´рня -і ż księgarnia книгогри´з, книгоїд -а m mól książkowy книголю´б -а m miłośnik książek книгопродаве´ць -вця´ m księgarz, sprzedawca książek кни´жечка -и ż książeczka кни´жка -и ż książka; че´кова (оща´дна) ~ książeczka czekowa (oszczędnościowa); записна´ ~ notes книжко´вий książkowy; ~ кіо´ск stoisko z książkami; книжко´ва ви´ставка wystawa książek; ~ база´р kiermasz książek кни´жний książkowy; ~ стиль styl książkowy; кни´жне слово wyraz książkowy кни´жник -а m miłośnik książek, bibliofil; uczony mąż; znawca Pisma Świętego книш -а´ m rodzaj białego pieczywa кно´пка -и ż 1. zatrzaska 2. pinezka, pluskiewka 3. guzik 4. włącznik, przycisk (dzwonka, prądu elektrycznego) княги´ня -і ż księżna княжна´ -ни´ ż księżniczka кня´жий książęcy; ~ рід (пала´ц) ród (pałac) książęcy князівна -ни ż księżniczka; księżna князівство -а n księstwo князь -зя m książę; kniaź; великий ~ wielki książę коаліція -ії ż koalicja; вступа´ти в коаліцію przystępować do koalicji ко´бза -и ż kobza кобза´р -я´ m kobziarz коби´ла -и ż kobyła; сон рябої коби´ли wierutne bzdury, marzenie ściętej głowy, wymysły, nieprawda кобура´ -ри´ ż kabura кова´дло -а n kowadło кова´ль -я´ m kowal ко´ваний kuty ковба´ня -ні ż kałuża (głęboka); toń ковбаса´ -и´ ż kiełbasa ковдра -и ż kołdra ковзани´ -ні´в lmn 1. łyżwy 2. ~ на ро´ликах wrotki; łyżworolki ковзанка -и ż ślizgawka ковзання -я n ślizganie się; jazda na łyżwach; фігу´рне ~ jazda figurowa (na lodzie) ковзати(ся) -аю, -аєш ślizgać się, jeździć na łyżwach ковзкий śliski ковзко ślisko; надво´рі ~ na dworze jest ślisko ковпа´к -а´ m 1. kołpak 2. rel. biret ковта´ти -а´ю, -а´єш połykać, łykać ► ковтну´ти -ну´, не´ш łyknąć, połknąć ковток -тка´ m łyk, haust; одни´м ковтко´м jednym rykiem, jednym haustem ковче´г -а m arka; Но´їв ~ arka Noego; ~ заповіту (завіту) arka przymierza код -у m kod кодекс -у m kodeks; циві´льний (криміна´льний, ка´рний) ~ kodeks cywilny (karny) кодува´ти -у´ю, -у´єш kodować коефіцієнт -а m współczynnik кожний, ко´жен każdy; ~ ра´нок, ко´жного ра´нку każdego ranka кожу´х -а m kożuch коза´ -й ż koza; і вовки´ си´ті, і ко´зи ці´лі ż wilk syty, i koza cała коза´к -а´ m 1. kozak, zuch, chwat 2. Kozak; запорі´зький (реєстро´вий) ~ Kozak zaporoski (rejestrowy) коза´цький kozacki козе´л -зла´ m kozioł; ~ відпу´щення kozioł ofiarny козеня´, козля´ -я´ти, козеня´тко -а n koźlę, koźlątko козеріг -ро´га m koziorożec ко´зир -яті. atut (w kartach) 2. zuch, chwat козиро´к -рка´ m daszek (u czapki) ко´зли -лів lmn 1. kozły (do cięcia drewna) 2. kozioł (w powozie) козли´ний, козля´чий koźli; козли´на борі´дка kozia bródka козля´тина -и ż kozie mięso, kozina ко´зячий, кози´ний kozi; ко´зяче молоко´ kozie mleko ко´йка -и ż koja; hamak; łóżko polowe койо´т -а m kojot кокаїн -у m kokaina кока´рда -и ż kokarda коке´тка -и ż kokietka коке´тливий kokieteryjny ко´клюш -у m koklusz коко´совий kokosowy; коко´сова па´льма palma kokosowa, kokosowiec кокс -у m koks колго´сп -у (колекти´вне господа´рство) m kołchoz колго´спний kołchozowy колго´спник -а m kołchoźnik колго´спниця -і ż kołchoźnica колега -и m kolega колегія -ії ż kolegium; редакційна ~ (редколегія) kolegium redakcyjne колекти´в -у m kolektyw, zespół колекти´вний kolektywny, zespołowy колективіза´ція -ії ż kolektywizacja колекціоне´р -а m kolekcjoner, zbieracz коле´кція -ії ż kolekcja ко´лесо -а n koło; млино´ве´ (махове´, зубча´сте) ~ koło młyńskie (zamachowe, zębate); чо´ртове ~ diabelskie koło коли´ kiedy коли´ба -и ż koliba колива´ння -я n kołysanie; drganie; chwianie się; wahanie się; huśtanie się колива´ти(ся) -а´ю, -а´єш kołysać (się); chwiać (się); wahać (się) коли´-не´будь kiedykolwiek, kiedy bądź колиса´ти -ишу´, -и´шеш kołysać коли´ска -и ż kołyska колиско´вий kołyskowy; колиско´ва (пісня) kołysanka коли´сь kiedyś; niegdyś колиха´ти(ся) -а´ю, -а´єш kołysać (się); chwiać (się) ► колихну´ти(ся) -ну´, -не´ш zakołysać (się); zachwiać (się) коли´шній dawniejszy; dawny, były колі´брі ndm m i ż koliber колі´но -а n kolano; ста´ти на коліна uklęknąć; води´ по колі´на woda po kolana (do kolan) колі´нце -я n kolanko ко´лір -льору m kolor, barwa колі´сни´й kołowy колісни´к -а´ m kołodziej коліща´ -а´ти, коліща´тко -а n kółeczko ко´лія -ії ż 1. koleina 2. tor kolejowy, tramwajowy ко´ло -а n koło; krąg; зачаро´ване ~ zaczarowane koło; роди´нне ~ krąg rodzinny, koło rodzinne; поля´рне ~ krąg polarny ко´ло koło, obok; około коло´воро´т1-а m 1. kołowrót 2. świder 3. blok (przyrząd używany w budownictwie) коло´ворот2 -у m wir коло´да -и ż 1. kłoda; повали´тися, як ~ zwalić się jak kłoda 2. barć 3. talia (kart) коло´дка -и ż 1. mała kłoda 2. barć 3. kopyto szewskie 4. klocek hamulcowy 5. rozetka, baretka; коло´дки dyby колодязний studzienny колодязь -зя m studnia; артезіанський ~ studnia artezyjska колоквіум -у m kolokwium коломи´йка -и ż kołomyjka (piosenka i taniec) колона -и ż kolumna; похідна´ ~ kolumna marszowa колонада -и ż kolumnada колоніза´ція -ії ż kolonizacja колонія -її ż kolonia колонка -и ż 1. kolumienka 2. piecyk gazowy; ~ цифр kolumna cyfr колорадський koloradzki; ~ жук stonka ziemniaczana колори´ст -а m kolorysta колос -а m kłos колос -а m kolos, olbrzym колоси´стий kłosisty, pełen kłosów колосок -ска´ m, колосника -и ż kłosek колосся -я n kłosy колоти -лю´, -леш 1. kłuć 2. rozłupywać; пра´вда о´чі ко´ле prawda w oczy kole; zob. кольну´ти ко´лотий kłuty; ко´лота ра´на rana kłuta колоти´ти -очу´, -о´тиш mącić, mieszać; ubijać (masło) колотне´ча -і ż zamieszanie, zamęt; kłótnia колумба´рій -ію m kolumbarium кольну´ти -ну´, -не´ш ukłuć; zob. коло´ти кольоро´вий kolorowy кольра´бі ndm ż kalarepa колю´чий kłujący; kolczasty; ~ дріт drut kolczasty; ~ по´гляд kłujące spojrzenie колю´чка -и ż 1. cierń, kolec 2. ciernik коляда´ -и´ ż 1. kolęda (podarek dla kolędników) 2. kolęda (pieśń bożonarodzeniowa) коля´дка -и ż kolęda (pieśń bożonarodzeniowa) коля´дник -а m kolędnik колядува´ти -у´ю, -у´єш kolędować ко´ма -и ż przecinek; кра´пка з ко´мою średnik кома´нда -и ż 1. komenda, rozkaz; пода´ти кома´нду wydać rozkaz 2. drużyna, załoga; збі´рна ~ drużyna reprezentacyjna команди´р -а m komendant, dowódca кома´ндування -я n dowodzenie; dowództwo кома´ндувати -ую, -уєш dowodzić кома´ндуючий -чого m dowodzący; dowódca кома´р -я´ m komar; малярі´йний ~ komar widliszek кома´ха -и ż owad комба´йн -а m kombajn комеді´йний komediowy; ~ акто´р aktor komediowy; komik коме´дія -ії ż komedia комента´р -я´ m komentarz коменда´нт -а m komendant комерці´йний handlowy; komercyjny; ~ банк bank handlowy коме´та -и ż kometa коме´тний; ~ хвіст warkocz (ogon) komety ко´мин -а m komin коми´ш -у´ m sitowie, trzcina (zarośla nadrzeczne) ко´мір -а m kołnierz коміре´ць -рця´ m kołnierzyk коміса´р -а m komisarz комісаріа´т -у m komisariat комісі´йний komisyjny комі´сія -ії ż komisja коміте´т -у m komitet комі´чний komiczny; śmieszny комо´д -а m, комо´да -и ż komoda комо´ра -и ż komora; spiżarnia компа´ктний zwarty, ścisły компа´нія -ії ż kompania; towarzystwo ко´мпас -а m kompas компенса´ція -ії ż kompensacja компете´нція -ії ż kompetencja компле´кт -у m komplet компліме´нт -у m komplement компонува´ти -у´ю, -у´єш komponować компо´т -у m kompot компроміс -у m kompromis компромі´сний kompromisowy комп'ю´тер -а m komputer кому´на -и ż komuna; Пари´зька Кому´на Komuna Paryska комуні´зм -у m komunizm комунікати´вний komunikatywny комунікаційний komunikacyjny комуніка´ція -ії ż komunikacja комуні´ст -а m komunista комуністи´чний komunistyczny комфо´рт -у m komfort комфорта´бельний komfortowy комюніке´ ndm n komunikat кона´ння -я n konanie, agonia, umieranie кона´ти -а´ю, -а´єш konać; umierać конва´лія -ії ż konwalia конве´єр -а m transporter; taśma produkcyjna конве´рт -а m koperta конво´й -о´ю m konwój конголе´зець -зця m Kongijczyk конголе´зка -и ż Kongijka конголе´зький kongijski конґре´с -у m kongres конда´к -а´ m rel. kondakion (krótka pieśń opiewająca świętego lub treść święta) кондитерський; конди´терські вироби wyroby cukiernicze кондиція -ії ż kondycja конду´ктор -а m konduktor конду´кторка -и ż konduktorka конечний 1. konieczny, nieodzowny 2. skończony (w matematyce) коник -а m konik конина -и ż konina конкла´в -у m konklawe ndm конкорда´т -а m konkordat конкре´тний konkretny конкуре´нт -а m konkurent конкуре´нція -ії ż konkurencja конкурс -у m konkurs конкурсний konkursowy конова´л -а m konował (wykonujący zawód weterynarza bez uprawnień; pogardliwie o lekarzu) конокра´д -а m koniokrad коноплі -пе´ль lmn konopie коно´пля´ний konopny, z konopi консервати´вний konserwatywny консервато´рія -ії ż konserwatorium консе´рви -вів lmn konserwy консервува´ти -у´ю, -у´єш konserwować конспе´кт -у m konspekt; streszczenie конститу´ція -ії ż konstytucja ко´нсул -а m konsul консульство -а n konsulat консульта´ція -ії ż konsultacja конта´кт -у m kontakt контине´нт -у m kontynent континента´льний kontynentalny; ~ клі´мат klimat kontynentalny конто´ра -и ż biuro, kancelaria контраба´нда -и ż przemyt, kontrabanda контра´кт -у m kontrakt контра´ст -у m kontrast контра´стний kontrastowy; контра´стна грама´тика gramatyka kontrastywna контрата´ка -и ż kontratak контрреволюція -ії ż kontrrewolucja контроле´р -а m kontroler контрро´звідка -и ż kontrwywiad контролюва´ти -ю´ю, -ю´єш kontrolować; sprawdzać контро´ль -лю m kontrola; під контро´лем pod kontrolą ко´нус -а m stożek; зрі´заний ~ stożek ścięty конферансьє´ ndm m i ż konferansjer конфере´нц -зал -у m sala konferencyjna конфере´нція -ії ż konferencja конфіска´ція -ії ż konfiskata конфлі´кт -у m konflikt конфронта´ція -ії ż konfrontacja концентраційний; ~ та´бір (концта´бір) obóz koncentracyjny концентрува´ти(ся) -у´ю, -у´єш koncentrować (się), skupiać (się) конце´рт -у m koncert конце´ртний koncertowy; ~ зал sala koncertowa ко´нче koniecznie конюши´на -и ż koniczyna коню´шня -і ż stajnia коня´ка -и m konisko; szkapa коньяк -у´ m koniak кооперати´в -у m spółdzielnia коопера´ція -ії ż kooperacja копа´ -и´ ż kopa копа´лина -и ż kopalina копа´льня -і ż kopalnia ко´панка -и, ко´пань -і ż sadzawka; studzienka копа´ти -а´ю, -а´єш kopać; ~ карто´плю kopać kartofle (ziemniaki) копа´ч -а´ m kopacz копил -а m kopyto (szewskie); на оди´в ~ na jedno kopyto копи´лка -и ż skarbonka копи´стка -и ż kopystka, kopyść копи´ти -плю´, -пиш gromadzić копитний kopytny; копи´тні твари´ни zwierzęta kopytne копи´то -а n kopyto копи´ця -і ż kopa (siana) ко´піє -ія n rel. włócznia (używana podczas proskomydii do dzielenia prosfory na komunikanty) копі´йка -и ż kopiejka копітки´й żmudny, uciążliwy копіюва´ти -ю´ю, -ю´єш kopiować ко´пія -ії ż kopia, odpis копти´ти -пчу´, -пти´ш wędzić коптіти -пчу´, -пти´ш kopcić копче´ний wędzony; ~ бочо´к boczek wędzony кора´ -и´ ż kora; земна´ ~ skorupa ziemska корабе´ль -бля´ m okręt; космічний ~ statek kosmiczny кора´ловий koralowy; ~ о´стрів wyspa koralowa кордон -у m granica коре´єць -е´йця m Koreańczyk коре´йка -и ż Koreanka коре´йський koreański коректний poprawny; układny коре´ктор -а m korektor коректува´ти -у´ю, -у´єш poprawiać, korygować коректу´ра -и ż korekta корене´вий 1. korzeniowy 2. rdzenny, pierwiastkowy кореспондент -а m korespondent; член-~ członek korespondent корж -а´ m placek ко´ржик -а m placuszek корзи´на -и ż koszyk коридо´р -а m korytarz ко´рисний korzystny; wygodny користа´тися -а´юся, -а´єшся, користува´тися -и´сту´юся, -и´сту´єшся korzystać, posługiwać się; ~ наго´дою korzystać z okazji; ~ довір'ям cieszyć się zaufaniem користування -я n korzystanie; użytkowanie користь -і ź korzyść коритися -рю´ся, -ри´шся korzyć się, ulegać корито -а n koryto корифе´й -е´я m koryfeusz кориця -і ź cynamon кори´чневий brązowy, brunatny корівка -и ż krówka корівник -а m, корівня -і ż obora корінець -нця´ m korzonek корінни´й zasadniczy, główny; rdzenny, pierwiastkowy; ~ ме´шканець rdzenny mieszkaniec, autochton; корінне´ сло´во pierwiastek, rdzeń коріння -я n korzenie корінь -реня n 1. korzeń 2. pierwiastek (w matematyce i gramatyce); пусти´ти ~ zapuścić korzenie, zakorzenić się корм -у m pasza; karma, pokarm корми´ти -млю´, -миш karmić кормови´й pastewny; paszowy корнішо´н -а m korniszon коробка -и ż pudełko, skrzynka; ~ сірникі´в pudełko zapałek; ~ шви´дкостей skrzynia biegów коро´ва -и ż krowa; дійна ~ dojna krowa корова´й -а´я m korowaj (placek weselny) корогва´ -и´ ż chorągiew, sztandar (cerkiewny) ко´рок -рка m korek короле´ва -и ż królowa (także w szachach) короле´вич -а m królewicz королівна -и ż królewna королі´вство -а n królestwo королівський królewski коро´ль -ля´ m król (także w szachach i kartach) королюва´ти -ю´ю, -ю´єш królować коро´мисло -а n nosidło (na wodę), koromysło коро´на -и ż korona; со´нячна ~ korona słoneczna коро´нка -и ż koronka; ~ зу´ба korona zęba ко´роп -а m karp коро´ста -и ż świerzb короте´нький króciutki коро´ткий krótki; коро´тке замика´ння krótkie spięcie; ру´ки коро´ткі! masz za krótkie ręce!; ~ голосни´й samogłoska krótka ко´ротко krótko; ~ ка´жучи krótko mówiąc коротковоло´сий krótkowłosy короткозо´рий krótkowidz; krótkowzroczny короткометра´жний krótkometrażowy короткохвильови´й krótkofalowy короткоча´сний krótkotrwały коро´тшати -аю, -аєш robić się krótszym, skracać się, kurczyć się коро´тше krócej коро´тший krótszy ко´рпус -у m 1. korpus; дипломати´чний (офіце´рський) ~ korpus dyplomatyczny (oficerski) 2. tułów 3. kadłub (okrętu) 4. gmach, budynek корсе´т -а m gorset корт -у m kort корч -а´ m 1. wykarczowany pień, karcz 2. krzak ко´рчі -ів lmnkurcz, skurcze ко´рчма´ корчми´ ż karczma корчма´р -я´ m karczmarz корчува´ти -у´ю, -у´єш karczować коса´1 -и´ ż kosa (narzędzie); най-шла´ (наско´чила) ~ на ка´мінь trafiła kosa na kamień коса´2-и´ ż warkocz; запліта´ти косу´ zaplatać warkocz коса´3 -и´ ż mierzeja коса´р -ря´ m kosiarz коса´рка -и ż kosiarka ко´сий ukośny; zezowaty коси´нка -и ż chustka (trójkątna) коси´ти1 кошу´, ко´сиш kosić коси´ти2 кошу´, ко´сиш zezować космети´чний kosmetyczny космічний kosmiczny космодро´м -у m kosmodrom космона´вт -а m kosmonauta космона´втика -и ż kosmonautyka космополіт -а m kosmopolita ко´смос -у m kosmos ко´со z ukosa, ukośnie; диви´тися ~ krzywo patrzeć косови´ця -і ż sianokosy; kośba косогір -го´ру m zbocze косоо´кий zezowaty; skośnooki косте´л -а m kościół косте´льний kościelny (dotyczący kościoła) костені´ти -і´ю, -і´єш kostnieć, drętwieć; ~ від хо´лоду kostnieć z zimna ко´стур -а m kostur костьо´л zob. косте´л костю´м -а m kostium; garnitur, ubranie (męskie); націона´льний ~ strój narodowy коте´л -тла´ m kocioł котело´к -лка´ m 1. kociołek 2. melonik (nakrycie głowy) коте´льня -і ż kotłownia коти´ти (ся) кочу´, ко´тиш toczyć (się) коти´тися (tylko 3. osoba) kocić się котле´та -и ż kotlet; ру´блена (відбивна´) ~ kotlet siekany (schabowy) котлова´н -а´ m wykop (pod fundamenty) котри´й który; котра´ година? która godzina?; ~ це зроби´в? który (kto) to zrobił?; котре´ число´ сього´дні? którego dziś mamy? котеня´ -ня´ти n kocię котя´тко -а n kociątko котя´чий koci кофеї´н -у m kofeina ко´фта -и ż kaftanik; bluzka коха´нець -нця, коха´нок -нка m kochanek коха´ний kochany, ukochany коха´ння -я n kochanie, miłość коха´ти (ся) -а´ю, -а´єш kochać (się) коцюба´ -и´ ż pogrzebacz кочега´р -а m palacz (w kotłowni) кочерга´ -и´ ż pogrzebacz кочівни´к -а´ m koczownik кочовище -а n koczowisko кочува´ти -у´ю, -у´єш koczować коша´ра -и ż koszara, koszar (zagroda dla owiec) кошеня´ -ня´ти n kotek, kociątko ко´шик -а m koszyk кошика´р -ря´ m koszykarz кошма´р -у m koszmar; zmora кошови´й koszowy (ataman kozacki) кошт -у m koszt; koszty; на свій ~ (своїм ко´штом) na swój koszt (własnym kosztem) кошто´вний kosztowny, drogocenny коштува´ти -у´ю, -у´єш kosztować; скі´льки це ко´штує? ile to kosztuje? краб -а m krab крава´тка -и ż krawat краве´ць -вця´ m krawiec; чоловічий (жіно´чий) ~ krawiec męski (damski) кравчи´ха -и ż krawcowa кра´дене -ного n kradzione (rzeczy); кра´деним не розживе´шся kradzione nie tuczy крадіж -дежу´ m, краді´жка -и ż kradzież; ~ зі зло´мом kradzież z włamaniem крадькома´ ukradkiem, cichaczem краєвид -у m krajobraz краєзна´вчий krajoznawczy; ~ музе´й muzeum krajoznawcze краї´на -и ż kraj, kraina; рідна ~ kraj rodzinny, ojczysty; те´плі краї ciepłe kraje край -а´ю m 1. kraj 2. brzeg, krawędź, skraj; на ~ світу na koniec świata; від кра´ю до кра´ю od końca do końca край przy, obok, koło; ~ доро´ги przy drodze, obok drogi кра´йній krańcowy; ostatni; в кра´йньому ра´зі w ostateczności; кра´йні перекона´ння (по´гляди) skrajne poglądy кра´йність -ності ż skrajność; ostateczność крайови´й krajowy кра´ля -і ż 1. ślicznotka 2. dama (w kartach) крама´р -я´ m sklepikarz, kramarz крамни´ця -і ż sklep крамни´чка -и ż sklepik кран -а 1. kran 2. dźwig кра´пати (tylko 3. osoba) kropić; kapać (o wodzie, o deszczu) кра´пка -и ż kropka; punkt; ~ з ко´мою średnik; поста´вити крапки´ над ż postawić kropkę nad i крапли´стий kroplisty кра´пля -і, крапли´на -и ż kropla; ~ в мо´рі kropla w morzu; до оста´нньої кра´плі кро´ві do ostatniej kropli krwi краса´ -и´ ż piękno; у всій красі w pełnej krasie кра´сень -сеня, a. -сня, красу´нь -ня´ przystojny (urodziwy) mężczyzna; przystojniak краси´вий piękny, ładny кра´сний śliczny, piękny красні´ти -і´ю, -і´єш pięknieć красномо´вний krasomówczy, wiele mówiący, wymowny, elokwentny кра´сти -а´ду, -а´деш kraść красу´ня -і ż piękność крах -у m krach кра´щати -аю, -аєш 1. polepszać się; спра´ви кра´щають sprawy idą lepiej 2. pięknieć кра´ще lepiej; ~ пізно ніж ніколи lepiej późno niż wcale кра´щий lepszy; ładniejszy; одна за о´дну кра´ща jedna ładniejsza (lepsza) od drugiej кра´яти krajać, kroić, ciąć креди´т -у m kredyt; купува´ти (продава´ти) в ~ kupować (sprzedawać) na kredyt; довгостроко´вий ~ kredyt długoterminowy кре´йда -и ż kreda крем -у m krem; ~ для обли´ччя (для рук) krem do twarzy (do rąk); ~ для взуття´ pasta do obuwia крематорій -ію m krematorium кре´мінь -меню m krzemień кре´мній -ія m krzem кре´ндель -ля m precel креса´ти -ешу´, -е´шеш krzesać ► кресну´ти, кресону´ти -ну´, -не´ш skrzesać кре´слення -я n kreślenie, wykreślanie кре´слити -лю, -лиш kreślić крива´ -во´ї ż krzywa (w matematyce) кривавий krwawy; ~ піт krwawy pot; крива´ва по´мста krwawa zemsta кривда -и ż krzywda; вчини´ти (зроби´ти, заподіяти) кри´вду zrobić komuś krzywdę кривдити -джу, -диш krzywdzić кривизна´, крішина´ -и´ ż krzywizna кривий krzywy; крива´ прися´га krzywoprzysięstwo криви´ти(ся) -влю´, -виш krzywić (się); криви´ти душе´ю postępować wbrew swemu sumieniu крига -и ż kra кригола´м -а m lodołamacz крижани´й lodowy крижина -и ż kra, bryła lodu кри´жі -ів lmn krzyże, dolna część pleców кри´за -и ż kryzys; світова´ ~ kryzys światowy криївка -и ż kryjówka, schowek крик -у m krzyk кри´кнути -ну, -неш krzyknąć; zob. крича´ти крику´н -а´ m krzykacz крила´тий skrzydlaty; крила´ті слова´ skrzydlate słowa; крила´ті думки´ złote myśli крило -а´ n skrzydło; підрі´зати (підтя´ти, підсі´кти) кому´сь кри´ла (кри´льця) podciąć komuś skrzydła кри´лос -у m kryłoś (część świątym przeznaczona dla diaka, kantora, fundatorów; w świątyniach zakonnych śpiew, modlitwa zakonników na glosy) кри´льце´ -и´льця´ n skrzydełko криміна´л -у m kryminał; więzienie криміналі´ст -а m kryminalista криміна´льний kryminalny; ~ ко´декс kodeks karny кри´мський krymski крини´ця -і ż 1. studnia 2. źródło, krynica, zdrój крини´ченька -и ż 1. studzienka 2. żródełko кри´си -сів lmn rondo (kapelusza) крите´рій -ію m kryterium кри´ти -и´ю, -и´єш kryć, pokrywać; skrywać; ~ ха´ту соло´мою kryć dom słomą; ~ свої´ думки´ skrywać swoje myśli кри´тик -а m krytyk; літерату´рний ~ krytyk literacki кри´тика -и ż krytyka критикува´ти -у´ю, -у´єш krytykować крити´чний krytyczny крихки´й kruchy кри´хта -и ż kruszyna, odrobina; kawałeczek; ні кри´хти не зміни´вся ani trochę (ani odrobinę) się nie zmienił крича´ти -чу´, -чи´ш krzyczeć; zob. кри´кнути криши´ти(ся) -шу´, -шиш kruszyć (się); siekać кри´шка1 -и ż pokrywa; pokrywka кри´шка2 -и ż drobinka, kawałeczek криштале´вий kryształowy кришта´лик -а m kryształek кришта´ль -лю m kryształ крізь przez, poprzez; смія´тися ~ сльо´зи śmiać się przez łzy крій кро´ю m krój кріль кро´ля, кро´лик -а m królik крім oprócz, prócz; всі прийшли´ ~ сестри´ wszyscy przyszli oprócz (prócz) siostry кріп кропу m koper кріпа´к -а´ m chłop pańszczyźniany кріпа´цтво -а n, кріпа´ччина -и ż pańszczyzna кріпи´ти(ся) -плю´, -пиш krzepić (się), pokrzepiać (się); кріпи´ти риштува´ння wzmacniać rusztowanie кріпки´й mocny, krzepki, silny крі´плення -я n 1. umocnienie, wzmocnienie 2. umocowanie (w nartach) кріпосни´к -а´ m obszarnik крі´сло -а n 1. fotel 2. krzesło; ~-кача´лка fotel na biegunach кріт крота´ m kret кров -і ż krew; го´лос кро´ві zew krwi; пролива´ти ~ przelewać krew кро´вний żywotny; ~ інтере´с żywotny interes; кро´вне спорі´днення bliskie pokrewieństwo; кро´вна обра´за ciężka obraza кровови´лив -у m wylew krwi кровоже´рний krwiożerczy кровоно´сний krwionośny кровоо´біг -у m krwioobieg, układ krążenia; krążenie krwi кровопуска´ння -я n puszczanie krwi кровотво´рний krwiotwórczy кровоте´ча -і ż krwotok кровоти´ск -у m ciśnienie krwi кров'яни´й krwawy (dotyczący krwi); кров'яне´ ті´льце krwinka; ~ тиск ciśnienie krwi кроїти -ою, -оїш kroić, krajać крок -у m krok; кро´ком руш! krokiem marsz!; на ко´жному кро´ці na każdym kroku; приско´рити ~ przyśpieszyć kroku кро´ква -и ż krokiew крокоди´л -а m krokodyl крокува´ти -у´ю, -у´єш kroczyć, iść; podążać кро´лик -а m zob. кріль кро´на -и ż 1. korona (drzewa) 2. korona (waluta czeska lub szwedzka) кропива´ -и´ ż pokrzywa кропи´ло -а n kropidło кропильниця -і ż kropielnica кропи´ти -плю´, -пиш kropić; весь день кропив дощ cały dzień kropił deszcz кросво´рд -а m krzyżówka кротовина -и ż, кротови´ння -я n kretowisko крохма´лити -лю, -лиш krochmalić крохма´ль -лю m krochmal круг -а m krąg, koło; зроби´ти (пробігти) кілька кругів zrobić (przebiec) kilka okrążeń; круги´ під очи´ма kręgi (cienie, sińce) pod oczami кру´глий okrągły кругля´к -а´ m okrąglak кругови´д -у m widnokrąg, horyzont кругозі´р -зо´ру m (szeroki) horyzont, widnokrąg; krąg widzenia круговий okrągły, kolisty кругом wokół, dookoła; ~ о´зера wokół jeziora кружи´ти -жу´, -жиш krążyć кружля´ти -я´ю, -я´єш kołować, krążyć кружок -жка´ m kółko; krążek; сі´сти кружко´м usiąść w koło (w krąg) крук -а m kruk крупа´ -и´ ż kasza крути´й 1. stromy, urwisty; ~ бе´рег stromy (urwisty) brzeg 2. kręty 3. twardy, ciężki; ostry; круте´ яйце´ jajko na twardo; круті´ за´ходи ostre środki крути´ти (ся) -учу´, -у´тиш kręcić (się) крутій -ія´ m krętacz круті´йка -и ż krętaczka кру´то 1. stromo 2. kręto 3. gwałtownie; ciężko крутобере´гий, крутобережний o stromych brzegach кру´ча -і ż stromy i wysoki brzeg rzeki; stroma skarpa; urwisko, przepaść крючо´к -чка´ m haczyk; kruczek, wykręt кряж -а´ m łańcuch górski, pasmo gór кря´кати -аю,-аєш a.-я´чу,-я´чеш 1. krakać 2. chrząkać ► кря´кнути -ну, -неш 1. zakrakać 2. chrząknąć ксьондз ксьондза´ m ksiądz (katolicki) куб -а m sześcian; піднести´ до ку´ба podnieść do trzeciej potęgi ку´бик -а m klocek куби´нець -нця m Kubańczyk куби´нка -и ż Kubanka куби´нський kubański кубі´чний sześcienny; ~ метр metr sześcienny кубло´ -а´, ку´блище -а n gniazdo; legowisko ку´бок -бка m kubek; puchar; перехідни´й ~ puchar przechodni кува´ти кую´, кує´ш 1. kuć; ~ залізо, до´ки гаря´че kuć żelazo póki gorące 2. kukać куде´ля -і ż kądziel куди´ dokąd, gdzie; не зна´є, ~ піти nie wie, dokąd pójść; ~ йдеш? dokąd (gdzie) idziesz? куди´-не´будь dokądkolwiek, gdziekolwiek куди´сь gdzieś, dokądkolwiek кудла´тий kudłaty кузе´н -а m kuzyn кузи´на -и ż kuzynka ку´дли -лів lmn kudły ку´зня -і ż kuźnia ку´зов -а m nadwozie samochodu куйо´вдити -джу, -диш wichrzyć, targać, mierzwić (o włosach) кукі´ль -ко´лю m kąkol кукурі´кати -аю, -аєш piać; biadolić кукуру´дза -и ż kukurydza кукуру´дзяний kukurydziany кула´к -а´ m kułak, pięść; зібра´ти когось в ~ wziąć kogoś w garść; смія´тися в ~ śmiać się w kułak кули´к -а´ m kulik (ptak) куліна´рний kulinarny; куліна´рне мисте´цтво sztuka kulinarna куліси -і´с, lmn kulisy куліш -лешу´ m kasza ugotowana na rzadko кулуа´ри -рів lmn kuluary ку´ля -і ź kula; земна´ ~ kula ziemska кульба´ба -и ż dmuchawiec, mlecz кульга´вий kulawy кульга´ти -а´ю, -а´єш kuleć, utykać; ~ на пра´ву но´гу utykać (kuleć) na prawą nogę культ -у m kult; ~ осо´би kult jednostki культу´ра -и ż kultura; фізи´чна ~ kultura fizyczna; wychowanie fizyczne; зернові´ культу´ри kultury zbożowe, uprawy zbóż культу´рний kulturalny; kulturowy культу´рно kulturalnie кум -а m kum кума´ -и´ ż kuma куме´дний komiczny, śmieszny куми´р -а m bożek, bożyszcze, idol кумі´вство -а n kumoterstwo куни´ця -і ż kuna кунту´ш -а´ m, ку´нтуша -а ż kontusz куня´ти -я´ю, -я´єш drzemać ку´па -и ż kupa; kępa; ~ ка´менів kupa kamieni; ~ дере´в kępa drzew купальний kąpielowy; ~ костюм kostium kąpielowy купа´льня -і ż kąpielisko купа´ти(ся) -а´ю, -а´єш kąpać (się) купе ndm n przedział купець -пця´ m kupiec купина´ -и´ ż kępa купува´ти -пу´ю, -пу´єш kupować; ~ кота´ в мішку´ kupować kota w worku ► купи´ти -runo, -пиш kupić ку´піль -пелі ż kąpiel куплет -у m kuplet; zwrotka ку´пол -а m kopuła курга´н -у m kurhan; mogiła ку´рд -а m Kurd ку´рдка -и ż Kurdyjka ку´рдський kurdyjski куре´ць -рця´ m palacz (papierosów) кур'є´р -а m kurier кур'є´рський kurierski; ~ по´їзд ekspres кури´льня -і ż palarnia кури´ти -рю´,-риш palić (papierosy); kurzyć; ~ заборо´нено palenie wzbronione курі´ння -я n palenie (papierosów); кімна´та для ~ palarnia курінь -реня´ m 1. kureń, kurzeń (oddział i obóz kozacki) 2. batalion 3. szałas (owczarzy) курі´ти (tylko 3. osoba) kurzyć się; dymić się ку´рія -ії ż kuria ку´рка, ку´ра -и ż kura; ~ несу´ч-ка nioska; ку´рам на сміх koń by się uśmiał; як мо´кра ~ jak zmokła kura курку´ль -ля´ m kułak, bogacz wiejski курни´к -а´ m kurnik куро´рт -у m uzdrowisko, kurort ку´рочка, ку´ронька -и ż kurka курс -у m kurs; бу´ти в ку´рсі справ orientować się, trzymać rękę na pulsie; студе´ит тре´тього ку´рсу student trzeciego roku курса´нт -а m kursant, uczestnik kursu курси´в -у m kursywa курсува´ти -у´ю, -у´єш kursować курча´ -а´ти, курча´тко-а n kurczę, kurczak, kurczątko ку´рява -и ż kurzawa; kurz; здійма´ти ку´ряву wzbijać kurz ку´рятина -и ż kurze mięso ку´рячий kurzy; ку´ряча па´м'ять kurza (krótka) pamięć кус -а m kęs; kawałek куса´ти -а´ю, -а´єш kąsać, gryźć кусо´к -ска´ m kawałek, kąsek куста´р -я´ m chałupnik куста´рний chałupniczy; куста´рна промисло´вість przemysł chałupniczy, chałupnictwo кут -а´ m kąt; ~ зо´ру kąt widzenia; прями´й (го´стрий, тупий) ~ kąt prosty (ostry, rozwarty) ку´тати(ся) -аю, -аєш owijać (się), opatulać (się) куто´к -тка´ m kątek, zakątek; жи´ти на кутку´ mieszkać kątem кутя´ -і ż kutia (potrawa wigilijna) ку´хар -я, кухова´р -а m kucharz куха´рка, кухова´рка -и ż kucharka кухарчу´к -а´ m kuchcik, kucharczyk кухарюва´ти -ю´ю,-ю´єш kucharzyć ку´хня -і ż kuchnia; похі´дна ~ kuchnia polowa ку´холь -хля m kufel кухо´нний kuchenny; ~ посуд naczynia kuchenne; ~ комба´йн robot kuchenny ку´ций kusy, krótki ку´ча -і ż kupa ку´чер -а m woźnica, furman ку´чері lmn loki, kędziory кучеря´вий kędzierzawy кучугу´ра -и ż wydma; zaspa куше´тка -и ż kozetka, kanapka кушнір -а´ m kuśnierz куштува´ти -у´ю, -у´єш próbować, kosztować кущ -а´ m krzew, krzak куща´стий, кущи´стий krzaczasty кюве´т -у m przydrożny rów лабіри´нт -у m labirynt лаборато´рія -ії ż laboratorium ла´ва1 -и ż lawa ла´ва2 -и ż ława; шкільна´ ~ ława (ławka) szkolna; ла´ви szeregi лава´нда -и ż lawenda лави´на -и ż lawina лави´нний lawinowy лавірування -я n lawirowanie ла´вка -и ż ławka ла´вник -а m ławnik ла´вр -а m laur, wawrzyn; спочити на ла´врах spocząć na laurach ла´вра -и ż ławra (w Kościele wschodnim główny klasztor podległy bezpośrednio najwyższemu hierarsze) ла´вро´вий laurowy, wawrzynowy; ~ лист liść laurowy (bobkowy); ~ віно´к wieniec laurowy ла´гідний łagodny ла´гідність -ності ż łagodność лагодити -джу, -диш naprawiać; przygotowywać; załatwiać лагодитися -джуся, -дишся przygotowywać się лад -у m ład, porządek; ustrój; не в ~ nie do rzeczy; довести´ до ладу dojść do ładu; суспільний ~ ustrój społeczny ладан -у m kadzidło ладанниця -і ż kadzielnica ладен, ладний gotów, zdolny ладити(ся) -джу, -диш przygotowywać (się) ладкати -аю, -аєш 1. śpiewać weselne pieśni obrzędowe 2. klaskać w dłonie ладна´ти -а´ю, -а´єш 1. naprawiać, szykować; ~ кого´сь в доро´гу przygotowywać (szykować) kogoś do drogi 2. żyć w zgodzie ладува´ти -у´ю, -у´єш ładować (np. broń itp.) ла´зити ла´жу, ла´зиш łazić ла´зня -і ż łaźnia лазу´р -і ż lazur лазу´ро´вий, лазу´рний lazurowy лайка -и ż wymyślanie, lżenie ла´йковий; ла´йкові рукави´чки glansowane rękawiczki лайли´вий obelżywy лак -у m lakier; pokost лаке´й -е´я m lokaj ла´кмус -у m lakmus лакований lakierowany; лако´вані череви´ки lakierki лако´мий łakomy лако´мина -и ż smakołyk; łakocie lmn лакува´ти -у´ю, -у´єш lakierować; upiększać ла´ма1 -и ż lama (zwierzę) ла´ма2 -и ż lama (kapłan buddyjski) лама´ти(ся) -а´ю, -а´єш łamać (się); лама´ти ру´ки załamywać ręce; лама´ти собі го´лову łamać sobie głowę ламки´й łamliwy, kruchy ла´мпа -и ż lampa; насті´льна (вися´ча, руднико´ва, га´зова, електри´чна) ~ lampa stojąca (wisząca, górnicza, gazowa, elektryczna) ла´мпочка -и ż mała lampka; електри´чна ~ żarówka лан -у m łan ландша´фт -у m pejzaż, krajobraz ла´нка -и ż ogniwo (w organizacji) ла´нтух -а m płachta; worek ланце´т -а m lancet ланцю´г -а´ m łańcuch; ~ поді´й łańcuch zdarzeń ланцюго´вий łańcuchowy; ланцюго´ва реа´кція reakcja łańcuchowa ланцюжо´к -жка´ m łańcuszek лань -і ż łania ла´на -и ż łapa; попа´сти в ла´пи кого´сь wpaść w czyjeś ręce ла´нати -аю,-аєш łapać, chwytać ► лапну´ти -ну´, -не´ш ziapać, schwytać ла´пка -и ż łapka; лапки´-по´к lmn cudzysłów лапла´ндець -дця m Lapończyk лапла´ндка -и ż Laponka лапла´ндський lapoński ла´сий łasy; ~ шмато´к (шмато´чок) łasy kąsek ла´ска1 -и, ла´сиця -і ż łasica ла´ска2-и ż łaska; uprzejmość; зробити ла´ску кому´сь zrobić komuś łaskę; будь ~ proszę bardzo, bądź łaskaw ласка´вий łaskawy; przychylny; бу´дьте ~! niech pan będzie tak łaskawy (miły) ласка´во łaskawie; uprzejmie ла´со´ ndm n lasso ла´сощі -ів lmn przysmaki, łakocie, smakołyki ла´стівка -и ż jaskółka; пе´рша ~ pierwsza jaskółka ластівча´ний jaskółczy ластови´ння -я n piegi ла´сува´ти ла´су´ю, ла´су´єш łasować ласу´н -а´, ласій -ія´ m łakomczuch лата´ти -а´ю, -а´єш łatać лата´ття -я n lilia wodna, nenufar латві´єць -ця, лати´ш-а´ m Łotysz латвійка, латишка -и ż Łotyszka латвійський łotewski латинський łaciński латинь -ні, латина -и ż łacina ла´тка -и ż łatka, łata; ~ на костю´мі łata na ubraniu лауреа´т -а m laureat; ~ Но´белівської пре´мії laureat Nagrody Nobla лахмі´ття -я n łachmany; szmaty лаштува´ти -у´ю, -у´єш przygotowywać, urządzać лашту´нки -ків lmn kulisy teatralne ла´щитися -щуся, -щишся łasić się, przymilać się ла´яти ла´ю, ла´єш łajać; wyzywać, lżyć лебединий łabędzi; лебедина пісня łabędzi śpiew лебе´дя´чий łabędzi; ~ пух łabędzi puch лебі´дка -и ż samica łabędzia, łabędzica ле´бідь -бедя m łabędź лев ле´ва m lew; морськи´й ~ lew morski лева´да -и ż lewada (ląka nad rzeką) левеня´ -я´ти n lwiątko левиний, льви´ний, ле´вовий, ле´в'ячий lwi; леви´на (ле´в'яча) частка (до´ля) lwia część левиця -і ż lwica легальний, легальний legalny, zgodny z prawem лега´т, леґа´т-а m legat; па´пський ~ legat papieski легенда -и ż legenda легенда´рний legendarny легенький leciutki легеня -і ż płuco; zwykle w lmn легені -ів płuca; запа´лення леге´нів zapalenie płuc легкий lekki; łatwy; ~ о´дяг lekka odzież легкіст -кості ż lekkość легко lekko; łatwo; ~ одягти´ся ubrać się lekko; це ~ зрозумі´ти to łatwo zrozumieć легкоатле´т -а m lekkoatleta легкова´жити -жу,-жиш lekceważyć легкова´жний lekkomyślny легкови´й; легкова´ маши´на, ~ автомобі´ль samochód osobowy легковірний łatwowierny легкоду´х -а m lekkoduch, trzpiot ле´гшати -аю, -аєш stawać się lżejszym; мені´ ле´гшає на душі robi mi się lżej na duszy легший lżejszy леґінь -ґеня m kawaler, młodzieniec, młody chłopak леґіон, легіо´н -у m legion ле´дар -я m ladaco, próżniak ледарюва´ти -ю´ю, -ю´єш próżnować, zbijać bąki леда´чий leniwy, próżniaczy леда´що -а m і n ladaco ле´две, ледь ledwie, zaledwie; nieomal ледені´ти -і´ю, -і´єш lodowacieć; sztywnieć; drętwieć лежа´ти -жу´, -жи´ш leżeć лежебо´ка -и m próżniak, leń ле´зо -а n ostrze; żyletka лейтена´нт -а m podporucznik; моло´дший ~ starszy chorąży; ста´рший ~ porucznik ле´ксика -и ż leksyka, słownictwo лекси´чний leksykalny ле´кція -ії ż wykład; чита´ти ле´кції prowadzić wykłady, wykładać; відвідувати ле´кції chodzić na wykłady леле´ка -и m bocian леміш -меша´ m lemiesz лепета´ти -печу´, -пе´чеш 1. gaworzyć; bełkotać; trajkotać, paplać 2. szemrać (o wodzie, o liściach) лепету´н -а´ m, лепету´ха -и ż gaduła лести´ти лещу´, лести´ш schlebiać леті´ти -ечу´, -ети´ш lecieć лету´чий, летю´чий lecący; lotny; лету´ча ри´ба ryba latająca летю´чка -и ż ulotka ле´щата -щат lmn imadło lp лжепроро´к -а m fałszywy prorok лжесві´док -дка m fałszywy świadek ли´жа -і, ли´жва -и ż narta; ходи´ти на ли´жах jeździć na nartach ли´жний, лижвяни´й narciarski; ~ костю´м strój narciarski; ~ спорт sport narciarski, narciarstwo ли´жник -а, лижвя´р -а´, лижва´р -я´ m narciarz ли´жниця -і, лижвя´рка, лижва´р-ка -и ż narciarka лиза´ти лижу´, ли´жеш lizać ► лизну´ти -ну´, -не´ш liznąć лима´н -у m liman; дніпро´ви´й ~ liman Dniepru ли´мар -я m rymarz лимо´н -а m cytryna лимона´д -у m lemoniada лимо´нний cytrynowy; лимо´нна кислота´ kwas cytrynowy лину´ти -ну´,-не´ш lunąć, chlusnąć; лину´в дощ lunął deszcz ли´нути -ну, -неш lecieć, nieść się; unosić się; płynąć; хма´рки ли´нають у не´бі chmurki płyną (lecą) po niebie; ли´не пісня niesie się (płynie) pieśń линя´ти -я´ю, -я´єш 1. płowieć, blaknąć 2. linieć ли´па -и ż lipa ли´пень -пня m lipiec липки´й lepki липне´вий lipcowy ли´пнути -ну, -неш lepić się, lgnąć (do kogoś) ли´повий lipowy; ~ мед (цвіт) miód (kwiat) lipowy лис -а m lis; поля´рний (сріблястий) ~ lis polarny (srebrny), хитрий ~ szczwany lis ли´сий łysy ли´сина -и ż łysina лиси´ця -і ż lisica лисі´ти -і´ю, -і´єш łysieć лист1 -а´ m 1. list; писа´ти листа pisać list; рекомендований ~ list polecony 2. arkusz лист2 -у m liść; liście, listowie листі´вка -и ż 1. pocztówka 2. ulotka листо´к -тка´ m 1. listek 2. kartka, arkusik 3. ulotka листоно´ша -і m listonosz, doręczyciel листопа´д -а m listopad листопа´довий listopadowy листува´ння -я n korespondencja листува´тися -у´юся, -у´єшся korespondować ли´стя -я n liście, listowie листяни´й liściasty; листяні дере´ва drzewa liściaste ли´сячий lisi; ли´сяча (лиси´ча) нора´ lisia nora (jama); ~ хвіст lisi ogon литвин -ина´, лито´вець-вця m Litwin литвинка, лито´вка -и ż Litwinka лити(ся) ллю, ллєш lać (się); ли´ти кров przelewać krew литка -и ż łydka литовський litewski лихва´ ли´хви´ ż lichwa, zysk; procent; з ли´хво´ю z nadwyżką лихи´й zły, niedobry; лиха´ до´ля zły los, nieszczęście; диви´тися лихи´м о´ком patrzeć złym (krzywym) okiem лихо -а n zło, nieszczęście; ~ мені źle (niedobrze) mi; ста´лося ~ stało się nieszczęście; уда´рити ли´хом об зе´млю zapomnieć to, co było złe; przestać się martwić; porzucić troski лиходій -ія m złoczyńca лихома´нка -и m gorączka; febra лицар -я m rycerz лице -я´ n 1. twarz, oblicze; сте´рти з лиця´ землі´ zetrzeć z oblicza ziemi; перед лице´м Бо´га przed obliczem Boga 2. prawa strona (materiału); лице´м в ~ oko w oko лицемір -а m obłudnik, hipokryta; dwulicowiec лицемі´рний obłudny лицемірство -а n obłuda, hipokryzja; dwulicowość лицюва´ти -ю´ю,-ю´єш 1. nicować 2. licować личи´на -и ż maska; maszkara; наді´ти личи´ну nałożyć maskę личи´нка -и ż larwa ли´чити (tylko 3. osoba) 1. licować; це не ли´чить to nie wypada, to nie uchodzi 2.pasować, być twarzowym; тобі це не ли´чить nie jest ci w tym do twarzy ли´чко, ли´ченько, ли´чечко-а n twarzyczka лиш, лише´, лише´нь tylko; лише´ тебе´ люблю´ tylko ciebie kocham; лиш тепе´р я зрозумі´в dopiero teraz zrozumiałem лиша´ти -а´ю, -а´єш zostawiać ► лиши´ти -шу´, -ши´ш zostawić; свої´ ува´ги лиші´ть для се´бе zachowaj swoje uwagi dla siebie лиша´тися -а´юся, -а´єшся zostawać ► лиши´тися -шу´ся, -ши´шся zostać ли´шенько! biada! nieszczęście! ~ мені´! о ja nieszczęśliwy!, biada mi! ліва´нець -нця m Libańczyk ліва´нка -и ż Libanka ліва´нський libański лі´вий lewy; лі´ва па´ртія partia lewicowa лівиця -і ż 1. lewa ręka 2. lewica лівієць -і´йця m Libijczyk ліві´йка -и ż Libijka ліві´йський libijski лівобере´жжя -я n lewobrzeże, lewy brzeg лівобере´жний lewobrzeżny ліво´руч na lewo, po lewej stronie лівша´ -і´, лівшу´н-а´ m, ż leworęczny, mańkut лі´га, лі´ґа -и ż liga; Лі´га (Ліґа) на´цій Liga Narodów лігату´ра, ліґату´ра -и ż ligatura лі´гво, лігвище-а n legowisko; barłóg лід льо´ду m lód; ~ пішов (руши´в) ruszyły lody; проломи´ти ~ przełamać pierwsze lody лі´дер -а m lider; przywódca лі´дерство -а n przywództwo лі´жко -а n łóżko лі´зти -зу, -зеш leźć; куди´ лі´зеш? gdzie leziesz? лій лою m łój лі´йка -и ż lejek лік1 -у m, ліки -ків lmn lek, lekarstwo лік2 -у m liczba; без лі´ку bez liku лі´кар -я m lekarz; зубни´й ~ dentysta ліка´рня -і ż szpital лі´карський lekarski; ~ о´гляд oględziny (lekarskie) ліка´рський, лікува´льний leczniczy; ліка´рські (лікува´льні) росли´ни rośliny lecznicze, zioła ліквіда´ція -ії ż likwidacja; ~ підприє´мства likwidacja przedsiębiorstwa ліквідува´ти -у´ю, -у´єш likwidować ліке´р -у m likier лі´ки zob. лік1 лі´коть -ктя m łokieć лікува´ти (ся) -у´ю, -у´єш leczyć (się) лі´лія -nż lilia; водяна´ ~ zob. лата´ття ліло´вий liliowy лімі´т -у m limit лімузин -а m limuzyna лі´мфа -и ż limfa лінгві´ст -а m lingwista, językoznawca лінгві´стика -и ż lingwistyka, językoznawstwo лінивець -вця m 1. leniwiec (zwierzę) 2. leniuch, leń ліни´вий leniwy лінува´тися -у´юся, -у´єшся lenić się ліні´йка -и ż linijka лінійний liniowy; ~ корабе´ль okręt liniowy, liniowiec лі´нія -ії ż linia; пряма´ (крива´, парале´льна) ~ linia prosta (krzywa, równoległa) лі´нощі -їв lmn lenistwo ліпи´ти -плю´, -пиш lepić; не святі´ горшки´ ліплять nie święci garnki lepią ліпше lepiej лі´пший lepszy лірика -и ż liryka лірохвіст -во´ста m lirogon (ptak) ліс -у m las; листяни´й (хво´йний, мішаний) ~ las liściasty (iglasty, mieszany) лісівник, лісови´к, лісни´к -а´ m leśnik лісництво -а n leśnictwo лісови´й, лісни´й leśny; лісова´ промисло´вість przemysł drzewny; лісни´й розса´дник szkółka leśna лісозна´вство -а n leśnictwo лісо´к -ска´, лісо´чок -чка m lasek лісору´б -а m drwal лісосму´га -и ż pas leśny лісосте´п -у m lasostep літ льо´ту m lot літа´ літ lmn lata; на ста´рості літ na starość, na stare lata літа´к -а´ m samolot; бомбардува´льний ~ bombowiec; пасажи´рський (надзвукови´й) ~ samolot pasażerski (ponaddźwiękowy) літа´нія -її ż litania літа´ти -а´ю, -а´єш latać; літа´юча форте´ця latająca forteca лі´тера -и ż litera; вели´ка (мала´) ~ wielka (mała) litera літера´тор -а m literat літерату´ра -и ż literatura; худо´жня (науко´ва, дитя´ча) ~ literatura piękna (naukowa, dziecięca) літерату´рний literacki; літерату´рна мо´ва język literacki літературозна´вець -вця m literaturoznawca лі´тник -а m letnik лі´тній letni; лі´тня пора´ (вода´) letnia pora (woda); ~ день letni dzień літа´ (ро´ки´) lmn lata; літа´ йдуть lata płyną; молоді´ (дитя´чі) літа´ młode (dziecięce) lata літо -а n lato; ба´бине ~ babie lato літо´пис -у m kronika, latopis літописець -сця m kronikarz літр -а m litr літу´н -а´ m latawiec літу´ргія -ії ż liturgia ліфт -а m winda ліхта´р -я´ m 1. latarnia 2. lichtarz ліхта´рик -а m lampka; кишенько´вий ~ latarka ліце´й -це´ю m liceum ліцеї´ст -а m licealista ліце´нція -ії ż licencja лічи´льний obliczeniowy лічи´льник -а m licznik; ~ електроене´ргії licznik energii elektrycznej; га´зовий ~ gazomierz лічи´ти -чу´, -чиш liczyć ліщи´на -и ż leszczyna лоб -а m czoło лобови´й czołowy; лобове´ скло przednia szyba (w samochodzie); лобова´ ата´ка atak czołowy • лобода´ -и´ ż lebioda лове´ць -вця´ m łowca лови´ти -влю´, -виш łowić, polować, łapać; ~ моме´нт (наго´ду) korzystać z chwili; ~ віддих łapać oddech ло´вкий zręczny, sprytny ло´вля -і ż, ло´ви -ів lmn połów, łowy логари´тм -у m logarytm логіка -и ż logika логічний logiczny ло´жа -і ż loża ло´жечка -и ż łyżeczka ло´жка -и ż łyżka; столо´ва (розливна´, ча´йна) ~ łyżka stołowa (wazowa, do herbaty) лоза´ -и´ ż łoza; witka, gałązka ло´зунг -у m hasło лока´льний lokalny лока´тор -а m lokator локомоти´в -а m lokomotywa; zob. паротя´г ло´кон -а m lok ло´коть -ктя m zob. лі´коть лом1 -а m łom лом2 -у m złom ломи´ка -и ż pot. kij, gałąź ломи´ти -млю´, -миш łamać; ~ ру´ки załamywać ręce ло´но -а n łono; ~ природи (сім'ї) łono przyrody (rodziny) лопа´та -и ż łopata ло´пати(ся) -аю, -аєш pękać; ло´пати від сміху pękać ze śmiechu ► ло´пнути -ну, -непі pęknąć лопа´тка -и ż łopatka (narzędzie ż część ciała); покла´сти на лопа´тки położyć na łopatki лопота´ти -очу´, -о´чеш, лопоті´ти -очу´, -оти´ш łopotać лопу´х -а´ m łopuch, łopian лорне´т -а m, лорне´тка -и ż lornetka лоскота´ти -очу´, -о´чеш łaskotać лосо´сь -ся m łosoś; благоро´дний ~ łosoś szlachetny лось -ся m łoś лотере´йний loteryjny; ~ біле´т los na loterię лотере´я -е´і ż loteria лоті´к -тока´ m rynsztok; ściek лотоки´ -кі´в lmn koryto przy kole młyńskim ло´цман -а m pilot (na statku) лоша´ -а´ти, лоша´тко -а n źrebię, żrebak лоя´льний lojalny луб -у m łyko луб'яни´й łubiany; z łyka луг1 -у m ług луг2 -а m łąka, łęg лужо´к -жка´ m łączka луза´ти -а´ю, -а´єш łuskać лузга´ -и´ ż łuska (ziarna) лук -а m łuk; стрільба´ (стріляння) з лу´ка strzelanie z łuku; łucznictwo лу´ка´ лу´ки´ ż łąka лука´вець -вця m fałszywy człowiek, obłudnik лука´вий obłudny, fałszywy лукавий -вого m diabeł, ziy; ви´зволи нас від лука´вого wybaw nas ode złego луківництво -а n uprawa łąk; łąkarstwo луна´ -и´ ż odgłos, echo луна´ти (tylko 3. osoba) rozlegać się луна´тик -а m lunatyk лу´па -и ż lupa лупа´ -и´ ż 1. łuska, łupina 2. łupież лугогги -плю´, -пиш 1. łupić 2. bić лупцюва´ти -ю´ю, -ю´єш grzmocić, tłuc лу´скати -аю, -аєш łuskać лу´тка -и ż futryna лу´чник -а m łucznik лушпи´ння -я n łupiny; obierzyny лу´щити -щу,-щиш łuskać, łuszczyć; лу´щений горо´х groch łuskany львів'я´нин -а m lwowianin львів'я´нка -и ż lwowianka льві´вський lwowski льняни´й, лляни´й lniany льодина -и ż kawałek lodu, kra льодови´й, льодяни´й lodowy; lodowaty; льодяна´ буру´лька sopel lodu льодови´к -а´ m lodowiec льодовико´вий lodowcowy льодохі´д -хо´ду m spływ (ruszenie) lodów (na wiosnę) льон -у m len льона´рський lniarski льох -у m loch, jama; piwnica лю´бий luby, kochany; miły sercu, drogi люби´тель -ля m miłośnik, amator люби´ти (ся) -блю´, -биш kochać (się); lubić (się); вони люблять один о´дного oni się kochają (lubią); він лю´бить ви´пити lubi wypić лю´бка -и ż kochanka, miła лю´бо miło, przyjemnie; ~ провести´ час mile spędzić czas любо´в -і ż miłość; материнська (сині´вська, ба´тьківська) ~ miłość macierzyńska (synowska, ojcowska) любо´вний miłosny любо´вник -а m kochanek любо´вниця -і ż kochanka лю´бощі -ів lmn miłostki; pieszczoty любува´тися -бу´юся, -бу´єшся lubować się, zachwycać się люд -у m lud; робо´чий ~ lud pracujący лю´ди -де´й lmn ludzie; з ньо´го бу´дуть ~ będą z niego ludzie люди´на -и ż człowiek; як ~ з люди´ною jak człowiek z cziowiekiem людиновби´вство -а n ludobójstwo людиноподі´бний człekokształtny лю´дний ludny людої´д, людоже´р -а m ludożerca, kanibal лю´дство -а n ludzkość лю´дськи´й ludzki; лю´дське´ ті´ло ciało ludzkie; лю´дське´ ста´влення ludzkie podejście лю´дяний ludzki, humanitarny; życzliwy (przychylny) ludziom; лю´дяне (лю´дське´) сло´во ludzkie słowo люк -а m luk лю´лька -и ż fajka люне´т -а m luneta люпин -у m łubin лю´стра -и ż żyrandol лютера´нин -а m luteranin лю´тий -того m 1. luty 2. zły, okrutny; ~ моро´з siarczysty mróz лютне´вий lutowy лю´то okrutnie, srogo лю´тня -і ż lutnia лютува´ти -у´ю, -у´єш szaleć, srożyć się; złościć się лють -ті ż ziość люце´рна -и ż lucerna ляга´ти -а´ю, -а´єш kłaść się ► лягти´ ля´жу, ля´жеш położyć się; ~ в ліка´рню pójść do szpitala ляк -у m lęk, strach; диви´тися з ли´ком patrzeć z lękiem ляка´ти -а´ю, -а´єш straszyć ляка´тися -а´юся, -а´єшся lękać się, bać się лякли´вий bojaźliwy ля´ля -і, ля´лька -и ż lala, lalka лялько´вий; ~ теа´тр teatr lalek лялька´р -я´ m lalkarz (aktor i producent) ля´пас -а m policzek (uderzenie), да´ти ля´паса uderzyć (w policzek) ля´пати -аю, -аєш chlapać; smarować; ~ язико´м paplać ► ля´пнути-ну,-неш chlapnąć, powiedzieć coś niedorzecznego; posmarować ля´скати -аю, -аєш trzaskać (drzwiami); strzelać (z bata) ► ля´снути -ну, -неш trzasnąć (drzwiami); strzelić (z bata) лящ -а´ m 1. leszcz 2. policzek (uderzenie) ма´бу´ть zapewne, zdaje się мавзоле´й -е´ю m mauzoleum ма´вка -и ż rusałka, nimfa (leśna) ма´впа -и ź małpa; людиноподі´бна ~ małpa człekokształtna мавполюдина -и m małpolud мавпува´ти -пу´ю, -пу´єш małpować ма´вп'ячий małpi маг -а m mag магази´н -у m magazyn магазине´р -а m magazynier магісте´рський, магісте´рський magisterski; ~ екза´мен egzamin magisterski магістр, магістр -а m magister магістра´ль, магістраль -лі ż magistrala магістра´т, маґістра´т -у m magistrat магна´т, магнат -а m magnat магнети´зм -у m magnetyzm магнети´чний magnetyczny ма´гній -ію m magnez; magnezja магні´т -у m magnes магні´тний magnesowy; magnetyczny; магнітна стрілка igła magnetyczna; магнітне по´ле pole magnetyczne магнітофо´н -а m magnetofon маглюва´ти -ю´ю, -ю´єш maglować має´ток -тку m majątek мазани´на -и ż bazgranina, mazanina ма´занка -и ż lepianka (chałupa) ма´зати (ся) ма´жу, ма´жеш mazać (się), smarować (się); ма´затися ма´стю nacierać (smarować) się maścią мазни´ця -і ż maźnica (naczynie) мазу´рка -и ż mazurek (taniec) мазь -зі ż maź, smar; maść маївка -и ż majówka майбу´тнє -нього n; майбу´тність -ності ż przyszłość майбу´тній przyszły; ~ час czas przyszły майда´н -у m plac; ~ Хмельни´цького Plac Chmielnickiego майда´нчик -а m placyk; ігрови´й (дитя´чий) ~ plac zabaw dla dzieci ма´йже prawie, niemal ма´йка -и ż koszulka sportowa майно´ -а´ n majątek; dobytek; рухо´ме (нерухо´ме) ~ majątek ruchomy (nieruchomy) майну´ти -ну´, -не´ш mignąć; ~ ху´сточкою machnąć (pomachać) chusteczką майо´р -а m major ма´йстер -тра m majster; mistrz; ~ на всі ру´ки majster do wszystkiego, ziota rączka; столя´рський ~ mistrz (majster) stolarski майсте´рний mistrzowski майсте´рня -і ż warsztat, pracownia майстри´ня -і ż mistrzyni майстри´ха -и ż majstrowa майструва´ти -у´ю, -у´єш majstrować мак -у m mak; тихо, хоч мак сій cicho jak makiem zasiał макаро´ни -нів lmn makaron македо´нець -нця m Macedończyk македо´нка -и ż Macedonka македо´нський macedoński маке´т -а m makieta ма´ківка -и ż 1. makówka; дівчина як ~ dziewczyna jak malina 2. wierzchołek; głowa маківни´к -а´ m makowiec макі´тра -и ż makutra ма´клер -а m makler маковий makowy макови´ння -я n słoma makowa, makowiny макогін -го´на m wałek do tarcia maku макре´ль -лі ż makrela макроко´смос -у m makrokosmos максима´льний maksymalny макулату´ра -и ż makulatura Мала´нка -и ż zabawa w wigilię Nowego Roku (13 stycznia (31 grudnia) мале´нький, мале´сенький maleńki, malusieńki, malutki мали´й mały; з малих літ od małego, od najmłodszych lat мали´на -и ż malina мали´нівка -и ż rudzik (ptak) малині´вка -и ż malinówka (nalewka na owocach malin) мали´новий malinowy мали´нник -а, малини´к -а´ m maliniak (malinowe zarośla) малі´ти -і´ю, -і´єш maleć ма´ло mało; ~-пома´лу pomalutku, pomału, krok za krokiem малова´жний mało ważny маловідо´мий mało znany маловір -а m niedowiarek малогра´мотний półanalfabeta малоду´шний małoduszny малозмісто´вний ubogi w treść малоісто´тний, малозна´чний mało ważny, nieistotny, błahy малоймові´рний mało prawdopodobny малокалі´берний małokalibrowy малокалорійний niskokaloryczny малолі´тній małoletni малолітра´жний małolitrażowy маломістечко´вий małomiasteczkowy маломо´вний małomówny малопідгото´ваний słabo przygotowany малопомі´тний słabo zauważalny, mało widoczny малопродукти´вний mało produktywny малорозви´нений słabo rozwinięty, niedorozwinięty малосо´льний małosolny; ~ огірок ogórek małosolny малотира´жний niskonakładowy малюва´ти -ю´ю, -ю´єш malować; не таки´й страшни´й чорт, як його´ малю´ють nie taki diabeł straszny, jak go malują малюнок -нка m obrazek, rysunek маля´ -я´ти, маля´тко -а n maleństwo ма´ля´р ма´ляра´ m malarz малярія -і´ї ż malaria маля´рство -а n malarstwo маля´рський malarski мальва -и ż malwa мальовни´чий malowniczy мальті´єць -тійця m Maltańczyk мальтійка -и ż Maltanka мальтійський maltański мама -и ż mama мамали´ґа -и ż mamałyga (potrawa z kukurydzianej mąki lub kaszy) ма´мка -и ż mamka мамона -и ż mamona ма´монт -а m mamut мана´ -и´ ż złuda, ułuda манда´т -а m mandat ма´ндри -рів lmn wędrówka, wędrowanie; włóczęga мандріве´ць -івця´, мандрівни´к -і´вника´ m wędrownik мандрі´вка -и ż wędrówka мандрівни´й wędrowny; ~ торго´вець wędrowny handlarz, domokrążca мандрува´ти -ру´ю, -ру´єш wędrować; podróżować мане´вр -ру m manewr; фланго´вий ~ manewr skrzydłowy манеке´н -а m manekin мане´ра -и ż maniera; styl манже´та -и ż, манже´т -а m mankiet мани´ти -ню´,-ниш wabić; zwodzić манівці´ -їв lmn manowce; збива´ти (зво´дити) на ~ sprowadzać na manowce манікю´р -у m manikiur манікюрниця -і ż manikiurzystka маніпулюва´ти -ю´ю, -ю´єш manipulować манірка -и ż manierka маніфе´ст -у m manifest маніфеста´ція -ії ż manifestacja маніфестува´ти -ту´ю, -ту´єш manifestować ма´нія -ії ż mania; ~ вели´ччя mania wielkości; ~ переслі´дування mania prześladowcza манія´к -а m maniak ма´нна -и ż manna; ~ небе´сна (з не´ба) manna z nieba; ~ крупа´ kasza manna манускри´пт -а m manuskrypt, rękopis мануфакту´ра -и ż manufaktura мара´ -и´ ż zmora; upiór, widmo мара´зм -у m marazm маргари´н, маргарин -у m margaryna маргаритка, маргаритка -и ż stokrotka ма´рево -а n miraż ма´ри мар lmn mary маринад -у m marynata марині´ст -а m marynista (malarz) марино´ваний marynowany маринува´ти -у´ю, -у´єш marynować; ~ гриби´ (о´вочі) marynować grzyby (jarzyny) ма´рити -рю, -риш marzyć; śnić; mówić we śnie маріоне´тка -и ż marionetka ма´рка -и ż 1. znak, znaczek; поштова ~ znaczek pocztowy; фірмо´ва ~ znak firmowy 2. marka (waluta) маркси´ст -а m marksista маркси´стський marksistowski мармела´д -у m marmolada ма´рмур -у m marmur ма´рний marny; ма´рного сло´ва не сказа´ти nie powiedzieć marnego (ziego) słowa марні´ти -і´ю, -і´єш marnieć ма´рно marnie; ~ витрача´ти час daremnie trwonić czas марнота´ -и´ ż marność, marnota; ~ марно´т marność nad marnościami марнотра´т, марнотра´тник -а, марнотра´тець -тця m marnotrawca, rozrzutnik, utracjusz марнотра´тити -а´чу, -а´тиш marnotrawić, marnować мароде´р -а m maruder марс -а m bocianie gniazdo (na statku) марш -у m marsz; церемоніа´льний ~ marsz defiladowy; тра´урний (жа´лібний) ~ marsz żałobny; ~ додо´му! marsz do domu! ма´ршал -а m marszałek (w wojsku) марша´лок -лка m marszałek (w parlamencie polskim) марширува´ти -у´ю, -у´єш maszerować маршру´т -у m marszruta масажува´ти -у´ю, -у´єш masować; robić masarz масельни´чка -и ż maselniczka маси´в -у m masyw маси´вний masywny маска -и ż maska; ски´нути ма´ску zrzucić maskę маскара´д -у m maskarada маскува´ти(ся) -у´ю, -у´єш maskować (się) масла´к -а´ m gnat, kość масли´на -и ż oliwka масло -а n 1. masło 2. tłuszcz; smar; підлива´ти ма´сла в ого´нь dolewać oliwy do ognia; усе´ йде як з ма´слом (як по ма´слу) wszystko idzie jak po maśle маслюк -а´ m maślak масляний maślany; oleisty; ма´сляний ти´ждень ostatki, zapusty масляниця, ма´сниця -і ż mięsopust, zapusty масни´й tłusty Масниця -ці ż zob. М'ясниці масовий masowy; ~ рух ruch masowy; ~ чита´ч (гляда´ч) czytelnik (widz) masowy маста´к -а´ m mistrz (artysta); majster масти´ло -а n smarowidło масти´ти мащу´, ма´стиш smarować; maścić масть1 -ті ż maść (do smarowania) масть2 -ті ż maść (barwa sierści zwierzęcia) масшта´б -у m skala; у всесві´тньому масшта´бі na skalę światową мат1 -а m mat (w szachach) мат2 -у odcień matowy, mat матема´тика -и ż matematyka ма´та -и ż mata матери´к -а´ m 1. kontynent, ląd 2. podglebie матери´нство -а n macierzyństwo матеріа´л -у m materiał матеріалі´зм -у m materializm матеріалі´ст -а m materialista матеріа´льний materialny мате´рія -ії ż 1. materia 2. materiał, tkanina ма´ти -тері ż matka; хре´щена ~ matka chrzestna ма´ти ма´ю, ма´єш mieć; ~ щось за плечи´ма mieć coś za sobą; так мас бу´ти tak ma być ма´тися ма´юся, ма´єшся mieć się, miewać się; ~ до´бре! mieć się dobrze; як ся ма´єш? pot. jak się masz? ма´тір -тері ż; Бо´жа Ма´тір Matka Boża, Matka Boska ма´тка -и ż 1. macica 2. matka, królowa (u pszczół) матня´ -і ż matnia ма´точник -а m 1. matecznik (komórka królowej pszczół) 2. leśna szkółka матра´ц -а m materac матро´с -а m marynarz матч -у m mecz; футбо´льний ~ mecz piłki nożnej мах -у m; (за) одни´м ма´хом za jednym zamachem маха´ти -а´ю, -а´єш machać ► махну´ти-ну´,-не´ш machnąć махови´й zamachowy; махове´ ко´лесо koło zamachowe махо´рка -и ż machorka ма´цати -аю, -аєш macać, dotykać ► мацну´ти -ну´, -не´ш dotknąć ма´чуха -и ż macocha машина -и ż 1. maszyna; шве´йна ~ maszyna do szycia; пра´льна ~ pralka 2. samochód, auto машина´льний machinalny машиніст -а m maszynista маши´нка -и ż maszynka; друка´рська ~ maszyna do pisania маши´нний maszynowy машино´пис -у m maszynopis машкара´ -и´ ż maszkara маи´к -а´ m latarnia morska ма´яти ма´ю, ма´єш powiewać ма´ятник -а m wahadło мая´чи´ти мая´чу´, мая´чи´ш majaczyć маячня´ -і´ ż majaczenie, majaki ме´блі -ів lmn meble меблюва´ти (ся) -лю´ю, -лю´єш meblować (się) мед -у m miód; питни´й ~ miód pitny меда´ль -лі ż medal; зворо´тний бік меда´лі odwrotna strona medalu медальйо´н -а m medalion ме´дик -а m medyk медикаме´нт -у m lekarstwo медици´на -и ż medycyna меди´чний medyczny; ~ інститу´т akademia medyczna; ~ о´гляд obchód lekarski (w szpitalu); oględziny lekarskie; ~ пункт (медпу´нкт) ośrodek zdrowia ме´діум -а m medium медо´вий miodowy; ~ мі´сяць miesiąc miodowy медо´к -дку´ m miodek медсестра -и´ ż pielęgniarka, siostra медя´ни´к -я´ника´ m piernik межа´ -і ż 1. miedza 2. granica; в ме´жах мі´ста w granicach miasta; на межі двох епо´х na granicy dwóch epok межигір'я -я n zob. міжгір'я межови´й graniczny; ~ знак (стовп) słup graniczny межува´ти -у´ю, -у´єш graniczyć; rozgraniczać ме´кати -аю, -аєш mekać ► мекнути -ну, -неш meknąć мексика´нець -нця m Meksykanin мексика´нка -и ż Meksykanka мексика´нський meksykański мелодійний melodyjny мелодія -ії ż melodia мелодра´ма -и ż melodramat мельник -а m młynarz мемора´ндум -у m memorandum мемуа´ри -рів lmn pamiętnik lp, memuary lmn менедже´р -а m menadżer менш, ме´нше mniej; більш-~ mniej więcej меншати -аю, -аєш stawać się mniejszym, zmniejszyć się менший mniejszy; ~ (молодший) брат młodszy brat меншина -и ż mniejszość; націона´льна ~ mniejszość narodowa меншість -шості ż mniejszość меню´ ndm n menu, jadłospis мережа -і ż sieć, siatka мережити -жу, -жиш haftować; robić mereżkę мере´жка -и ż mereżka мерехті´ння -я n migotanie; lśnienie мерехті´ти (tylko 3. osoba) migotać; iskrzyć się; lśnić мерзенний, мерзо´тний wstrętny, ohydny, odrażający мерзлий zmarzły, zamarzły мерзлота´ -о´ти´ ż zmarzlina; ві´чна ~ wieczna zmarzlina мерзнути -ну, -неш marznąć, zamarzać мерзо´тник -а m nędznik, nikczemnik меридіа´н -а m południk ме´ркнути (tylko 3. osoba) ściemniać się; gasnąć мертвя´к -а´ m trup, nieboszczyk ме´ртвий martwy; спа´ти ме´ртвим сном spać jak zabity; ме´ртва то´чка martwy punkt мертви´ти -влю´, -ви´ш uśmiercać мертві´ти -і´ю, -і´єш zamierać, gasnąć мертвонаро´джений niemowlę, które urodziło się nieżywe ме´рти мру, мреш mrzeć, umierać мерщі´й! prędko! szybko! месіа´нство -а n, месіанізм -у m mesjanizm месія -ії mesjasz ме´сник -а m mściciel мести´ мету´, мете´ш 1. zamiatać 2. za wiewać; на дво´рі´ мете´ na dworze jest zamieć мета´ -и´ ż cel; без мети´ bez celu; з яко´ю мето´ю? w jakim celu? мета´л -у m metal; благоро´дні (кольоро´ві) мета´лі metale szlachetne (kolorowe) метале´вий metalowy металу´рг -а m metalurg металу´ргія -її ż metalurgia мета´н -у m metan мета´ти -а´ю, -а´єш obrzucać мета´ти(ся)-а´ю,-а´єш а. мечу´, ме´чеш miotać (się), rzucać (się); мета´ти ікру´ składać ikrę ► метну´ти(ся) -ну´, -не´ш rzucić (się) мета´фора -и ż metafora мете´лик -а m 1. motyl 2. muszka (rodzaj krawata) 3. ulotka мете´лиця -і ż 1. zamieć 2. ukraiński taniec ludowy 3. motylica (choroba owiec) метео´р -а m meteor метеорологічний meteorologiczny; метеорологічні умо´ви warunki meteorologiczne метки´й rzutki, zwinny; метке´ о´ко bystry wzrok ме´тод -у m metoda методи´чний metodyczny метр -а m metr; кубічний (квадра´тний, пого´нний) ~ metr sześcienny (kwadratowy, bieżący) метра´ж -у´ m metraż ме´трика -и ż metryka метрі´вка -и ż metrówka, metr (miara) метро´ ndm n, метрополіте´н -у m metro метуши´тися -шу´ся, -ши´шся krzątać się, uwijać się метушли´вий ruchliwy, krzątający się, uwijający się метушня´ -і´ ż krzątanina, bieganina; zamieszanie механі´зм -у m mechanizm механізува´ти -зу´ю,-зу´єш mechanizować меха´нік -а m mechanik меха´ніка -и ż mechanika механічний mechaniczny меч -а´ m miecz; вогне´м і мечем ogniem i mieczem мече´ть -ті ż meczet ме´шканець -нця m mieszkaniec ме´шканка -и ż mieszkanka ме´шкати -аю, -аєш mieszkać, zamieszkiwać мжи´чка -и ż mżawka мигати -а´ю, -а´єш migać ► мигну´ти -ну´, -не´ш mignąć мигда´лик -а m migdałek мигда´ль -лю m migdał мигота´ти, миготіти, мигтіти (tylko 3. osoba) migotać; зірки´ (свічки´) миготя´ть gwiazdy (świeczki) migocą миготли´вий migotliwy мигце´м w mgnieniu oka, w mig ми´кати -аю, -аєш skubać миле´нький milutki; kochany милий miły, drogi ми´лити (ся) -лю, -лиш mydlić (się) ми´лість -лості ż łaska; зда´тися на ~ zdać się na łaskę, zdać się na kogoś; зроби´ти ~ uczynić (zrobić) łaskę ми´ло -а n mydło ми´ло miło; ду´же ~ bardzo miło милозву´чний melodyjny; dźwięczny милозву´чність -ності ż melodyjność; dźwięczność, eufonia милосе´рдний miłosierny милосе´рдя -я n miłosierdzie милости´вий łaskawy, miłościwy милостиня -і ż jałmużna, ofiara; просити ми´лостині (ми´лостиню) prosić o jałmużnę; дава´ти ми´лостиню dawać jałmużnę, ofiarę милувати -ую, -уєш przebaczać, ułaskawiać милува´ти -лу´ю, -лу´єш pieścić милува´тися -у´юся, -у´єшся 1. delektować się (np. widokiem) 2. pieścić się миля -і ż mila; морська´ ~ mila morska мильний mydlany; мильна ба´нька bańka mydlana; пуска´ти ми´льні бу´льба´шки puszczać bańki mydlane ми´льниця -і ż mydelniczka мимо mimo; obok мимові´льний mimowolny, przypadkowy, niezamierzony мимовільно, мимово´лі mimowolnie, przypadkowo мимохі´дь mimochodem мимохі´ть mimowolnie, niechcący мина´ти -а´ю, -а´єш mijać ► мину´ти-ну´,-не´ш minąć; йому´ не ~ ка´ри nie uniknie kary мину´вшина -и ż, мину´ле -лого n przeszłość; дале´ке мину´ле odległa przeszłość мину´лий przeszły, miniony, ododległy (w czasie); ~ час czas przeszły; мину´лого ро´ку zeszłego roku мир -у m 1. pokój; zgoda; укла´сти ~ zawrzeć pokój; жи´ти в миру´ żyć zgodnie; лю´лька ми´ру fajka pokoju 2. świat мири´ти (ся) -рю´, -риш godzić (się); zawierać pokój ми´рний pokojowy; zgodny; ~ до´говір układ (traktat) pokojowy ми´рність -ності ż zgodność, pojednawczość ми´ро -а n mirra, krzyżmo, oleje święte; всі одни´м ми´ром ма´зані wszyscy grają w tę samą dudkę мирови´й pokojowy миролюбний miłujący pokój; zgodny миропома´зання -я n bierzmowanie ми´рра -и ż mirra мирт -а m, ми´рта -и ż mirt ми´ршавий mizerny, wynędzniały миря´нин -а m rel. czionek wspólnoty religijnej (nie duchowny) мис -у m przylądek; cypel ми´ска -и ż miska ми´слення -я n myślenie мисли´вець -вця, мисли´вийвого m myśliwy мисли´тель -ля m myśliciel ми´слити -лю, -лиш myśleć мисль -лі ż myśl ми´сник -а m szafka na naczynia ми´сочка -и ż miseczka мисте´цтво -а n sztuka; абстра´ктне (прикладне´) ~ sztuka abstrakcyjna (użytkowa) мисте´цький artystyczny; mistrzowski мите´ць -тця´, мисте´ць-стця´ m artysta; mistrz ми´ти (ся) ми´ю, ми´єш myć (się) ми´тний celny (dotyczący cła); ми´тна уго´да umowa celna; ~ кордо´н granica celna ми´тник -а m celnik ми´тниця -і ż urząd celny ми´то -а n cło ми´тра -и ż zob. мітра митрополи´т -а m rel. metropolita митропо´лія -її ż metropolia миттє´вий momentalny; błyskawiczny, krótkotrwały ми´ттю błyskawicznie, natychmiast, w mig миття´ -я´ n mycie мить -ті ż mgnienie; moment, chwila ми´ша -і ż mysz; лісова´ (польова´) ~ mysz leśna (polna) миша´стий popielaty, mysi (kolor) ми´шачий mysi; ~ хвіст mysi ogon мишва´ -и´ ż zb. myszy lmn мишеня´ -я´ти n myszka ми´шка -и ż myszka; гра´ти в кота´ і ми´шку grać w kotka i myszkę мишоло´в -а m myszołów мишоло´вка -и ż łapka na myszy миш'я´к -ку´ m arszenik міграція -ії ż migracja мігрень -ні ż migrena мігрува´ти -у´ю, -у´єш migrować; przesiedlać się, przenosić się мі´дний, мідяни´й miedziany мідя´к -а´ m miedziak мідя´нка -и ż miedzianka (żmija) мідь -ді ż miedź між między, pomiędzy, wśród міжвоє´нний międzywojenny міжгі´р'я, межигі´р'я -я n międzygórze міждержа´вний międzypaństwowy міжконтинента´льний międzykontynentalny; міжконтинентальна раке´та rakieta międzykontynentalna міжміськи´й międzymiastowy; міжміська´ розмо´ва rozmowa międzymiastowa міжнаро´дний międzynarodowy; міжнаро´дні відно´сини stosunki międzynarodowe; ~ конгрес kongres międzynarodowy міжпланетний międzyplanetarny міжріччя -я n międzyrzecze міжусобиця -і ż wojna domowa; rozruchy, zamieszki мізерія -ії ż 1. drobnostki 2. bieda мізерний mizerny, słaby; kiepski; ubogi мізинець -нця; мізи´нок -нка m 1. mały palec 2. najmłodsze dziecko, beniaminek мій, моя´, моє´, мої mój, moja, moje, moi; ви´йшло на моє´ wyszło na moje, miałem (miałam) rację мікроб -а m bakteria, mikrob мікроклі´мат -у m mikroklimat мікроско´п -а m mikroskop мікрофільм -у m mikrofilm мікрофлора -и ż mikroflora мікрофон -а ż mikrofon міксер -а m mikser міленький milutki, miły, kochany, kochaniutki мілина´ -и´ ż mielizna мілігра´м -а m miligram міліме´тр -а m milimetr міліціоне´р -а m milicjant міліція -ії ż milicja мілкий płytki, miałki; мілка´ рі´чка płytka rzeka; мілка´ тарі´лка płaski talerz міль мо´лі ż mól мільйо´н -а m milion мільйоне´р -а m milioner мільйо´нний milionowy мілья´рд -а m miliard мільярде´р -а m miliarder мі´міка -и ż mimika мінами ż mina (wyraz twarzy); роби´ти сумну´ (ве´селу) міну robić smutną (wesołą) minę мі´на2-и ż mina (pocisk) міне´р -а m saper, miner мінера´л -у m minerał мінера´льний mineralny; мінера´льна вода´ woda mineralna;, мінера´льні до´брива nawozy mineralne міни´тися -ню´ся, -нишся mienić się; zmieniać się; ~ на обли´ччі mienić się na twarzy; ~ усіма´ ба´рвами mienić się wszystkimi kolorami (barwami) мініатю´ра -и ż miniatura мініма´льний minimalny мі´німум -у m minimum міністе´рство -а n ministerstwo; ~ юсти´ції ministerstwo sprawiedliwości; ~ закордо´нних справ ministerstwo spraw zagranicznych міністе´рський ministerialny міні´стр -а m minister; ~ культу´ри (фіна´нсів, закордо´нних справ, без портфе´ля) minister kultury (finansów, spraw zagranicznych, bez teki) мінли´вий zmienny; мінли´ва пого´да (мо´да, температу´ра) zmienna pogoda (moda, temperatura) мінли´вість -вості ż zmienność міноме´т -а m miotacz min; moździerz міноно´сець -сця m torpedowiec міношука´ч -а´ m wykrywacz min (przyrząd) мінува´ти -у´ю,-у´єш zaminowywać мінус -а m minus; він ма´с бага´то мі´нусів on ma dużo (wiele) minusów; п'ять ~ два рівня´ється три pięć minus dwa równa się trzy міня´ти(ся) -я´ю, -я´єш zmieniać (się); zamieniać (się) міньба -и´ ż wymiana, zamiana; ~ ме´шкання zamiana mieszkania мі´ра -и ż miara; stopień; над мі´ру ponad miarę; до де´якої (до пе´вної) міри w pewnej mierze, do pewnego stopnia; ні в які´й мірі w żadnej mierze, żadną miarą; значно´ю мірою (в значній мірі) w znacznej mierze, w znacznym stopniu; перебра´ти мі´ру przebrać miarę (miarkę) міра´ж -у m miraż міри´ло -а n miara; kryterium мі´рити -рю, -риш, міряти -яю, -яєш mierzyć; міряти температу´ру mierzyć temperaturę; міряти по´глядом mierzyć wzrokiem миріа´ди -а´д lmn rniriady, niezliczona ilość, mnóstwo мі´рка -и ż miarka; зніма´ти (бра´ти) мі´рку brać miarę міркува´ти -у´ю, -у´єш zastanawiać się, obmyślać мі´рний 1. miarowy, rytmiczny 2. umiarkowany; mierny міро´шник -а m młynarz міряти -яю, -яєш mierzyć; ~ очи´ма mierzyć wzrokiem міс ndm miss; ~ Полонія miss Polonia міси´ти мішу´, мі´сиш miesić, zagniatać (np. ciasto) місіоне´р -а m misjonarz місіоне´рський misyjny; misjonarski мі´сія -ії ż misja; дипломати´чна ~ misja dyplomatyczna міст мосту m most; спали´ти мости´ за собо´ю spalić za sobą mosty місте´рія -ії ż misterium місте´чко -а n miasteczko мі´стика -и ż mistyka місти´на -и ż mieścina; miejsce (zdrobniale) містити(ся) міщу´, мі´стиш mieścić (się), zawierać (się) містки´й pojemny, obszerny мі´сткість -кості ż pojemność; ~ акумуля´тора pojemność akumulatora мі´сто -а m miasto місто´к -тка´ m mostek; капіта´нський ~ mostek kapitański мі´сце -я n miejsce; ~ перебува´н-ня (призна´чення, пра´ці) miejsce pobytu (przeznaczenia, pracy); ма´ти ~ mieć miejsce; ~ ві´чних мук piekło місце´вий miejscowy; ~ час czas lokalny; місце´ве насе´лення ludność miejscowa місце´вість -вості ż miejscowość мі´сяць -ця m 1. miesiąc; цього´ мі´сяця w tym miesiącu; про´тягом мі´сяця w ciągu miesiąca; че´рез (за) ~ za miesiąc; пе´ред мі´сяцем przed miesiącem 2. księżyc; сві´тло (затемнення) мі´сяця światło (zaciemnienie) księżyca місячний 1. miesięczny 2. księżycowy мі´сячник -а m miesięcznik міський miejski; ~ парк (тра´нспорт) park (transport) miejski мітла´ -и´ ż miotła мі´тра, ми´тра -и ź rel. mitra міф -у m mit міфі´чний mityczny міфологі´чний mitologiczny міфоло´гія -ії ż mitologia міх -а m miech; worek skórzany; кова´льський ~ miech kowalski міху´р -а´ m pęcherz; жо´вчний ~ woreczek żółciowy; сечови´й ~ pęcherz міцни´й mocny; ~ чай mocna herbata; міцна´ ка´ва mocna kawa міцни´ти -ню´, -ни´ш wzmacniać, umacniać міцні´ти -і´ю, -і´єш stawać się silnym міцні´шати -аю, -аєш stawać się silniejszym міцні´ше mocniej мі´цно mocno; ~ стисну´ти (трима´ти) mocno ścisnąć (trzymać) міць мо´ці ż moc, siła; ви´битися з моці wyczerpać się міша´лка -и ż mątewka мі´шаний mieszany; ~ хор (ліс) chór (las) mieszany мішани´на -и ż mieszanina міша´ти (ся) -а´ю, -а´єш mieszać (się); в голові міша´ється, ро´зум міша´ється mąci (mi) się (miesza się) w głowie мішок -шка´ m worek, mieszek; спа´льний ~ śpiwór міщани´н -а m mieszczanin міща´нка -и ż mieszczanka міща´нство -а n mieszczaństwo міща´нський mieszczański млин -а´ m młyn; водяни´й (парови´й) ~ młyn wodny (parowy); вітряни´й ~ wiatrak млине´ць -нця´ m blin (rodzaj naleśnika) млино´к -нка´ m młynek; ~ до ка´ви młynek do kawy млі´ти -і´ю, -і´єш mdleć млявий powolny, ospały; wątły, słaby многогра´нний wieloboczny, wielostronny многокра´тний wielokrotny многоку´тний wielokątny мно´ження -я n mnożenie множина´ -и´ ż liczba mnoga мно´жити (ся) -жу, -жиш mnożyć (się) мно´жник -а m mnożnik мобілізація -ії ż mobilizacja мобілізува´ти -у´ю, -у´єш mobilizować мов jak; jak gdyby, jakby; плаче ~ дитина płacze jak dziecko мо´ва -и ż język; mowa; літерату´рна (інозе´мна, ме´ртва, шту´чна) ~ język literacki (obcy, martwy, sztuczny); о´ргани мо´ви narządy mowy; відібра´ло (відняло´) кому´сь мо´ву odjęło komuś mowę мо´вець -вця m mówca мо´вити -влю, -виш mówić; пра´вду ~ (мо´влячи) prawdę mówiąc мо´влення -я n mówienie мовля´в niby, jakby мо´вний językowy; ~ стиль styl języka; мо´вні о´ргани narządy mowy мовознавець -вця m językoznawca мовозна´вство -а n językoznawstwo мовозна´вчий językoznawczy мовча´зний małomówny, milczący мо´вча´нка -и, і мовча´ння -я n milczenie; зберіга´ти мовча´ння zachowywać milczenie мовча´ти -чу´, -чи´ш milczeć мо´вчки milcząc, milcząco, milczkiem мовчу´н -а´ m milczek; niemowa моги´ла -и ż mogiła, grób; kurhan; могила невідо´мого солда´та Grób Nieznanego Żołnierza; загна´ти в могилу wpędzić do grobu могилка -и ż mogiłka моги´льний grobowy, mogilny могильник -а m grabarz могори´ч -у´ m mohorycz, litkup (poczęstunek przy sprzedaży) могти можу, можеш móc; це не мо´же бу´ти to być nie może могу´тній potężny могу´тність -ності ż potęga; економі´чна ~ potęga przemysłowa мода -и ż moda; за оста´нньою модою zgodnie z najnowszą modą моделюва´ння -я n modelowanie модель -лі ż model модернізм -у m modernizm моди´стка -и ż modystka, osoba modelująca kapelusze модифіка´ція -ії ż modyfikacja модний modny; мо´дна зачіска modna fryzura може może; ~ так кра´ще? może tak lepiej? можли´вий możliwy можли´вість -вості możliwość можли´во możliwie; все ~ wszystko jest możliwe; хіба´ це ~? czy to jest możliwe? можна można; ~ кури´ти można palić можновла´дець -дця m możnowładca мозкови´й mózgowy; запа´лення мозкови´х оболо´нок zapalenie opon mózgowych мозок -зку m mózg; струс мо´зку wstrząs mózgu мозо´ль -ля´ m, мозо´ля-і ż odcisk, nagniotek; наступи´ти на ~ (на мозо´лю) nadepnąć na odcisk мозочок -чка m móżdżek мокнути -ну, -неш moknąć мокра´вина -и ż mokradło мокре´ча -і ż szaruga (o pogodzie) мо´крий mokry; ~ дощу´ не бої´ться zmoknięty (mokry) deszczu się nie boi мокрі´ти -і´ю, -і´єш przemakać, zamakać мол -у m molo молдова´нин (молдава´нин) -а m Mołdowianin (Mołdawianin) молдова´нка (молдава´нка) -и ż Mołdowianka (Mołdawianka) молдо´вський (молда´вський) mołdowski (mołdawski) моле´бень -бня m rel. nabożeństwo do Serca Jezusa Chrystusa, Bogurodzicy, św. Mikołaja i in. świętych моле´кула -и ż molekuła моли´тва -и ż modlitwa моли´ти -лю´, -лиш prosić, błagać моли´тися -лю´ся, -лишся modlić się молито´вний modlitewny; молито´вні же´сти gesty modlitewne, rytualne молито´вник -а m modlitewnik молито´вня -і ż dom modlitwy моління -я n modły молоде´нький młodziutki молоде´ць -дця m zuch, chwat; kawaler молоде´цький chwacki, dzielny молоди´й 1. młody; молода´ карто´пля młode ziemniaki; за молоди´х літ w latach (w czasach) młodości, za młodych lat, za młodu 2. pan młody молоди´к -а´ m 1. młodzik, kawaler 2. księżyc w nowiu, nów молоди´тися -джу´ся, -ди´шся odmładzać się молодиця -і ż 1. śliczna dziewczyna 2. młoda mężatka молодіжний młodzieżowy; ~ клуб klub młodzieżowy мо´лодість -дості ż młodość; ра´ння (дру´га) ~ wczesna (druga) młodość молодіти -і´ю, -і´єш stawać się młodszym, młodnieć молодни´к -а´ m zagajnik, młody las, sad молодожо´ни lmn nowożeńcy, młode małżeństwo моло´дшати -аю, -аєш młodnieć, stawać się młodszym молодший młodszy; ~ лейтена´нт starszy podchorąży; він ~ за ме´не на два ро´ки (on) jest młodszy ode mnie o dwa lata мо´лодь -ді ż młodzież; золота´ ~ ziota młodzież молоко´ -а´ n mleko; ки´сле ~ kwaśne (zsiadłe) mleko; згу´щене ~ mleko skondensowane; сухе´ ~ mleko w proszku; ще ~ на губа´х не обсо´хло jeszcze ma mleko pod nosem молокосо´с -а m młokos, smarkacz мо´лот -а m młot молота´рка -и ż młocarnia, młocarka моло´ти мелю´, ме´леш mleć; ~ нісені´тниці pleść głupstwa; він ме´ле язико´м miele językiem; моло´тий пе´рець pieprz mielony молоти´ти -очу´, -о´тиш młócić молоті´ння -я n młócenie, młócka молото´к -тка´ m młotek; продава´ти з молотка´ sprzedawać na licytacji мо´лот -ри´ба -и ż ryba-młot молотьба´ -и´ ż młócka, omłot молоча´й -а´ю m mlecz, mniszek (lekarski, pospolity) молоча´р -я´ m mleczarz молоча´рка -и ż mleczarka молоча´рня -і ż mleczarnia молочко´ -а´ n mleczko моло´чний mleczny; ~ зуб ząb mleczny; ~ бар bar mleczny; Моло´чний (Чума´цький) Шлях Droga Mleczna мольба´ -и´ ż modły; błaganie мольбе´рт -а m sztalugi lmn моме´нт -у m moment; chwila; зру´чний ~ odpowiedni (dogodny) moment, właściwa chwila монарх -а m monarcha монархіст -а m monarchista мона´рхія -ії ż monarchia монасти´р -я´ m klasztor, monaster монасти´рський klasztorny; монасти´рське життя´ życie klasztorne, monasterskie мона´х -а m mnich монахи´ня -і, мона´шка -и і mniszka мона´ший mnisi, mniszy монгол -а m Mongoł монго´лка -и ż Mongołka монго´льський mongolski моне´та -и ż moneta моне´тний monetarny; ~ двір mennica монога´мія -ії ż monogamia моногра´ма -и ż monogram монографічний monograficzny моногра´фія -ії ż monografia моноліт -у m monolit монолі´тний monolityczny монолог -у m monolog монополізува´ти -у´ю,-у´єш monopolizować монополія -ії ż monopol монотеї´зм -у m monoteizm моното´нний monotonny, jednorodny моното´нність -ності ż monotonia монофто´нг -а m monoftong, pojedyncza samogłaska монта´ж -у´ m montaż монтажи´ст -а m montażysta монте´р -а m monter монтува´ти -у´ю, -у´єш montować монуме´нт -а m monument монумента´льний monumentalny мопс -а m mops (rasa psów pokojowych) мор -у m, морови´ця -і ż mór, pomór моралізува´ти -у´ю, -у´єш тога-lizować мора´ль -лі ż moralność; morał мора´льний moralny; мора´льна підтри´мка wsparcie moralne морг -а m morga морга´ння -я n mruganie морга´ти -а´ю, -а´єш mrugać ► моргну´ти -ну´, -не´ш mrugnąć мо´рда -и ż morda, pysk мордува´ти -у´ю, -у´єш mordować, męczyć мордува´тися -у´юся,-у´єшся męczyć się, mordować się мо´ре -я n morze; відкри´те (розбу´рхане) ~ otwarte (burzliwe, rozszalałe) morze; ~ кві´тів (слів) morze kwiatów (słów); вийти´ в ~ wyjść (wypłynąć) w morze море´ля -і ż morela морепла´нець -вця m żeglarz (morski), marynarz морепла´вство -а n żegluga morska морж -а´ m mors, koń morski мориму´х -а m, мориму´ха -и ż muchomor мори´ти -рю´, -риш męczyć; zabijać, tępić; morzyć, głodzić; ~ мише´й tępić myszy; ~ діте´й го´лодом morzyć dzieci głodem, głodzić dzieci; мо´рить мене´ сон sen mnie morzy; chce mi się spać моріг -рогу´ m trawnik, murawa мо´рква -и ż marchew; мо´ркву скребти (струга´ти) ciosać kołki na głowie моровиця zob. мор морквя´ни´й marchwiowy, z marchwi моро´жений mrożony; моро´жена ри´ба ryba mrożona моро´з -у m mróz; лю´тий ~ siarczysty mróz; стої´ть ~ mróz trzyma; ~ поле´гшав mróz zelżał моро´зиво -а n lody моро´зити -ожу, -озиш mrozić моро´зний, моро´зяний mroźny; ~ ві´тер (день, ра´нок) mroźny wiatr (dzień, ranek) мо´рок -у m mrok, zmierzch моро´ка -и ż kłopot, troska; з ним одна´ тільки ~ z nim są same kłopoty; ~ його´ зна´с czort go wie моро´чити -чу, -чиш sprawiać kłopot; ~ го´лову zawracać głowę моро´читися -чуся, -чишся trudzić się; głowić się морськи´й morski; ~ бій bitwa morska; морська´ хворо´ба morska choroba; ~ ко´ник konik morski морти´ра -и ż moździerz (broń) морфе´ма -и morfem мо´рфій -ію, морфі´н-у m morfina морфоло´гія -ії ż morfologia мо´рщити(ся) -щу, -щиш marszczyć (się); мо´рщити ло´ба marszczyć czoło моря´к -а´ m marynarz моска´ль -ля´ m 1. Rosjanin; Moskal 2. żołnierz (carski) москви´ч -а´ m 1. moskwiamn 2. moskwicz (marka samochodu) москви´чка -и ż moskwianka москвофі´л -а m moskwofil; rusofil моско´вський moskiewski мо´стик -а m mostek; капіта´нський ~ mostek kapitański мостити (ся) мощу´, мостиш mościć (się); мости´ти підло´гу kłaść podłogę мостови´й mostowy; мостове´ -вого n opłata mostowa, mostowe мота´ти -а´ю, -а´єш 1. motać, nawijać, zwijać 2. trwonić, marnotrawić мота´тися -а´юся, -а´єшся 1. nawijać się, zwijać się 2. uwijać się, krzątać się моте´ль -лю m motel моти´в -у m motyw мотива´ція -ії ż motywacja мотивува´ти -тиву´ю, -тиву´єш motywować моти´ка -и ż motyka мо´тлох -у m 1. motłoch 2. odpadki, strzępy, szmaty мотобот zob. мото´рка мотого´нки -го´нок lmn zawody motocyklowe мото´к -тка´ m motek (wełny); szpulka (nici) мото´р -а m motor, silnik; електри´чний ~ silnik elektryczny мотори´ст -а m motorniczy мото´рка -и ż, мотобо´т -а m łódź motorowa, motorówka мото´рний1 motorowy; ~ чо´вен łódź motorowa, motorówka мото´рний2 ruchliwy, żywy, sprytny; ~ па´рубок bystry (sprytny) chłopiec (młodzieniec) моторо´лер -а m skuter мо´торошний straszny, groźny моторошно strasznie, groźnie; ~ мені´ czuję się nieswojo (niepewnie) мотоспо´рт -у m sport motorowy мотоци´кл -а m motocykl моту´зка -и ż, мотузо´к -зка´ m sznurek моту´зник -а m powroźnik мох -у m mech мохна´тий kosmaty, włochaty моча´лка, мочу´лка -и ż wiecheć (ze słomy lub trawy) do szorowania garnków lub mycia się мо´чар -а m, мочарі -ів lmn (częściej) moczary, bagno, trzęsawisko мочи´ти -чу´, -чиш moczyć; ~ біли´зну moczyć bieliznę мочи´тися -чу´ся, -чишся moczyć się; oddawać mocz bezwiednie мочі´ння moczenie (się) мошва´ -и´ ż rój muszek lub komarów мо´шка -и 1. muszka 2. komar мо´щі -ще´й lmn relikwie мракобі´с -а m obskurant, wstecznik мракобісся -я n zacofanie, ciemnogród мрець мерця´ m zmarły, trup, nieboszczyk мрі´йли´вий marzycielski; мрі´йли´ва нату´ра marzycielska natura мрі´йник -а m marzyciel мрі´ти -і´ю, -і´єш 1. majaczyć, rysować się, zarysowywać się; за о´брієм мрі´ли го´ри za horyzontem rysowały się (majaczyły) góry 2. świtać мрі´я -ії ż marzenie; sen мріяти -і´ю, -і´єш marzyć; śnić; ~ про ща´стя marzyć (śnić) o szczęściu мру´жити -жу, -жиш mrużyć; ~ о´чі від сонця mrużyć oczy od słońca мря´ка, мря´чка -и ż mżawka мрячнгги (tylko 3. osoba) mżyć мсти´вий mściwy мсти´ти(ся) мщу, мстиш mścić (się) муги´кати -аю, -аєш mruczeć; nucić (pod nosem), podśpiewywać мудраге´ль -я m mądrala мудре´ць -ця´ m mędrzec му´дрий mądry му´дрість -рості ż mądrość; наро´дна ~ mądrość ludowa му´дро mądrze мудрі´ти -і´ю, -і´єш, мудрішати -аю, -аєш mądrzeć, stawać się mądrzejszym (mądrym) му´дрощі -ів lmnmądrość; mędrkowanie; у цьо´му нема´є нія´ких му´дрощів to łatwe, w tym nie ma żadnej filozofii, to nic nadzwyczajnego мудрува´ння -я n mędrkowanie мудрува´ти -ру´ю, -ру´єш mędrkować муж -а m 1. mąż; mężczyzna (uroczyście); держа´вний ~ mąż stanu 2. małżonek (rzadko) мужи´к -а´ m chłop му´жній mężny, śmiały му´жність -ності ż męstwo, śmiałość мужні´ти -і´ю, -і´єш mężnieć музе´й -е´ю m muzeum музе´йний muzealny му´зика -и ż muzyka; класи´чна (суча´сна) ~ muzyka klasyczna (współczesna) музи´ка -и m muzykant, grajek музика´льний muzykalny музика´нт -а m muzyk музи´чний muzyczny; ~ су´провід akompaniament му´ка -и ż męka; пеке´льні му´ки męki piekielne; породові му´ки bóle porodowe мука´ -и´ ż mąka мул1 -а m muł (zwierzę) мул2 -у m muł, szlam мули´стий, мулки´й mulisty му´ляр -а m murarz мультиплікаці´йний; ~ фільм film rysunkowy мундир -а m mundur мур -у m mur; голово´ю му´ру не проб'є´ш głową muru nie przebijesz мурава´ -и´ ż murawa муравли´сько, муравли´ще-а m zob. мурашник мурашва´ -и´, мурашня´-і´ ż zb. mrówki мураши´ний mrówkowy, mrówczany мура´шка, мура´ха -и ż mrówka; мура´шки´ lmn dreszcze, ciarki; мура´шки бігають по спи´ні ciarki chodzą (mi) po plecach мурашкоїд, мурахоїд -а m mrówkojad мура´шник -а m mrowisko му´ркіт -коту m mruczenie (kota); burczenie муркота´ти -очу´, -о´чеш, муркоті´ти -очу´, -оти´ш mruczeć; burczeć мурмота´ти -очу´, -о´чеш, мурмотіти-очу´,-оти´ш mruczeć; burczeć мурува´ти -у´ю, -у´єш murować мурча´ти -чу´, -чи´ш mruczeć (o kocie) мус1 -у m mus (konieczność) мус2-у m przecier owocowy, mus му´сити му´шу, му´сиш musieć му´скул -а m muskuł мускули´стий, мускуля´стий muskularny муслін -у m muślin мусо´н -у m monsun муст -у m moszcz муста´нг -а m mustang мусульма´нин -а m muzułmanin мусульма´нка -и ż muzułmanka мусульма´нський muzułmański мута´ція -ії ż mutacja мути´ти мучу´, му´тиш mącić мутни´й mętny; лови´ти ри´бку в мутні´й водиці łowić ryby w mętnej wodzie мутніти (tylko 3. osoba) mętnieć; stawać się mętnym муть -ті ż męty, męt му´ха -и ż mucha; роби´ти з му´хи слона´ robić z igły widły; ~ його´ вкуси´ла mucha go ugryzła, ma muchy w nosie мухоло´вка -и ż 1. muchołapka 2. muchołówka (ptak) мухомо´р -а m muchomor, muchomor му´ченик -а m męczennik му´чеництво -а n męczeństwo му´чениця -і ż męczennica му´ченицький męczeński мучитель -ля m dręczyciel, oprawca, kat му´чити(ся) -чу, -чиш męczyć (się) мучни´й mączny му´шка -и ż muszka (mała mucha) мушке´т -а m muszkiet мушкете´р -а m muszkieter му´шля -і ż muszla му´штра -и ż musztra муштрува´ти -у´ю, -у´єш musztrować мча´ти(ся) мчу, мчиш mknąć, lecieć, pędzić м'яз -а m mięsień м'яки´й miękki; łagodny; ~ при´голосний spółgłoska miękka м'я´кість -кості ż miękkość; łagodność м'я´кнути -ну, -неш mięknąć м'я´ко miękko, delikatnie; łagodnie; ~ ка´жучи mówiąc delikatnie м'якотілі -лих lmn mięczaki м'яку´ш -а´ m, м'яку´шка -и ż miękisz, ośrodka (chleba) м'я´кшати -аю, -аєш mięknąć; stać się miękkim м'якши´ти -шу´, -ши´ш zmiękczać м'яси´во -а n mięsiwo, mięso м'яси´стий mięsisty м'ясни´й mięsny; м'ясні консе´рви konserwy mięsne м'ясни´к -а´ m masarz; rzeźnik М'ясни´ці -ниць lmn, Ма´сниця -ці mięsopust, zapusty м'я´со -а n mięso; гарматне ~ mięso armatnie м'ясоїд -а m mięsożerca, mięsożerny м'ясоїдний mięsożerny; м'ясоїдні твари´ни zwierzęta mięsożerne м'ясору´бка -и ż maszynka do mielenia mięsa м'я´та -и ż mięta м'я´ти(ся) (tylko 3. osoba) miąć (się), gnieść (się) м'я´тний miętowy м'я´ч -а´ m piłka (do gry) przydawać, zwiększać ► наба´вити -влю, -виш dodać, przydać, zwiększyć на na; ~ доро´зі na drodze; ~ доро´гу na drogę; ~ дру´гий день na drugi dzień; іти´ ~ робо´ту iść do pracy; помно´жити ~ три pomnożyć przez trzy; ~ п'ять ро´ків моло´дший о pięć lat młodszy; ~ мій по´гляд według mnie на, на´те! weź! masz! набавля´ти -я´ю, -я´єш dodawać, набага´то znacznie, o wiele; ~ бі´льший о wiele (znacznie) większy набазікати -аю, -аєш nagadać; ~ нісені´тниць nagadać (napleść) bzdur набаки´р na bakier набала´кати (ся) -аю, -аєш nagadać (się) наба´читися -чуся, -чишся naoglądać się, napatrzeć się набережна -ної ż nabrzeże, bulwar nadbrzeżny набивати -а´ю, -а´єш nabijać; napełniać ► наби´ти -б'ю´, -б'є´ш nabić; podbić (np. cenę); ~ рушни´цю nabić karabin набира´ти -а´ю, -а´єш nabierać; zob. набра´ти наби´тий nabity; napełniony, ~ гамане´ць nabity (pełen) portfel набіг -у m napad, najazd набіга´ти -а´ю, -а´єш napadać, najeżdżać ► набі´гти -іжу´, -іжи´ш napaść, najechać набігатися -аюся, -аєшся nabiegać się; namęczyć się набідува´тися -у´юся, -у´єшся nacierpieć się; nabiedzić się набі´й -бо´ю m nabój; холости´й ~ ślepy nabój на´бік na bok набі´л -у m nabiał на´біло; переписано ~ przepisane na czysto набір -бо´ру m werbunek, nabór; komplet (np. sztućców) наближати(ся) -а´ю, -а´єш zbliżać (się) ► наблизи´тися -ли´жу, -ли´зиш zbliżyć (się) набожний pobożny набожність -ності ż pobożność наболілий obolały, zbolały; nabolały набра´ти -беру´, -бере´ш nabrać; ~ но´мер wykręcić numer набреха´ти -ешу´, -е´шеш nakłamać, nałgać на´бряк -у m obrzęk, opuchlizna набряка´ти -а´ю, -а´єш nabrzmiewać; puchnąć; pęcznieć ► набря´кнути (tylko 3. osoba) nabrzmieć; napuchnąć; spęcznieć набува´ти -а´ю, -а´єш nabywać; zdobywać ► набу´ти -у´ду, -у´деш nabyć; zdobyć; ~ пра´ва (прав) громадя´нства uzyskać prawo obywatelstwa набу´ток -тку m nabytek; zdobycz нава´жуватися -уюся, -уєшся ważyć się, decydować się ► нава´житися -жуся, -жишся odważyć się, zdecydować się нава´ла -и napad, najazd; тата´рська ~ nawała tatarska нава´лювати -юю, -юєш nawalać, narzucać ► навали´ти -лю´, -лиш nawalić, narzucić нава´люватися -юю, -юєш napierać; zwalać się ► навали´тися -лю´ся, -лишся naprzeć; zwalić się нава´льний gwałtowny; ulewny; ~ ві´тер gwałtowny wicher; ~ дощ ulewny deszcz наванта´ження -я n obciążenie навантажувати -жу, -жиш ładować ► наванта´жити -жу, -жиш naładować нава´рювати -юю, -юєш gotować ► навари´ти -рю´, -риш nagotować нави´передки na wyścigi навга´д zob. науга´д наве´дення -я n naprowadzenie; przytoczenie; ~ при´кладів przytoczenie (podanie) przykładów навезти´ -зу´,-зе´ш nawieźć; zob. наво´зити наверта´ти(ся) -а´ю, -а´єш nawracać (się) ► наверну´ти(ся) -ну´, -неш nawrócić (się) наве´рх na wierzch навесні wiosną, na wiosnę навести -еду´ -еде´ш wprowadzić, naprowadzić; ~ поря´док zaprowadzić porządek; zob. наво´дити навздогін; ки´нутися ~ rzucić się w pogoń на´взнак na wznak нави´воріт na opak на´вик -у m, на´вичка -и ż nawyk, przyzwyczajenie навика´ти -а´ю, -а´єш przywykać, przyzwyczajać się ► нави´кнути -ну, -неш przywyknąć, przyzwyczaić się нави´літ na wylot нависа´ти -а´ю, -а´єш zwisać ► нави´снути -ну, -неш zawisnąć; над ставо´м нависа´є верба´ nad stawem pochyla się wierzba; над на´ми нависа´є небезпе´ка grozi nam niebezpieczeństwo навіва´ти -а´ю, -а´єш nawiewać навіга´ція, навігація -ії ż nawigacja наві´дуватися -уюся, -уєшся odwiedzać, nawiedzać ► наві´датися -аюся, -аєшся odwiedzić, nawiedzić навіже´ний szalony, opętany, nawiedzony наві´к, наві´ки, навічно na wieki, po wszystkie czasy, na zawsze на´віть nawet наві´шувати -ую,-уєш wieszać, zawieszać ► навісити -ішу, -їсиш powiesić, zawiesić наві´що po co, na co навіювати -і´юю, -і´юєш nawiewać ► наві´яти -і´ю, -і´єш nawiać навко´лишній otaczający, okoliczny; ~ світ otaczający nas świat; навко´лишні се´ла okoliczne wioski новко´ло naokoło, dookoła навко´лішках na kolanach навко´лішки na kolana; па´дати ~ padać na kolana навкру´г, навкруги´ naokoło, dookoła навкула´чки; би´тися ~ bić się na pięści навмання´ na oślep, na ślepo навми´сне, науми´сне, навми´сно naumyślnie наводити -джу,-диш 1. naprowadzać 2. przytaczać; ~ на гріх przywodzić do grzechu; ~ приклад przytaczać przykład; ~ тінь на кого´сь rzucać cień (podejrzenie, oszczerstwo, kalumnie) na kogoś; zob. навести´ наводнювати -юю, -юєш, наводня´ти -я´ю, -я´єш nawadniać ► новодни´ти -ню´, -ниш nawodnić навозити -о´жу, -о´зиш nawozić ► навози´ти-ожу´,-о´зиш nawieźć; zob. навезти´ наволіка´ти -а´ю, -а´єш nawlekać ► наволокти´ -очу´, -оче´ш nawlec на´волока, наволочка-и ż poszewka, powłoczka навпаки´ odwrotnie, przeciwnie навпере´йми; іти´ ~ iść naprzeciw, iść na spotkanie навперемі´нно na przemian на´впі´л na pół навпомацки po omacku навпросте´ць, напросте´ць na przełaj; na wprost, najkrótszą drogą навпро´ти, напро´ти naprzeciw, naprzeciwko навря´д wątpię czy, wątpliwe czy, chyba nie; ~ чи тре´ба дово´дити chyba nie trzeba udowadniać навска´ч skokiem, galopem на´вскі´с, навскоси´ na skos, na ukos на´встіж, на´стіж na oścież наву´шники -ків lmn 1. nauszniki (w czapce) 2. słuchawki на´вхрест na krzyż навча´льний naukowy, szkolny; ~ рік rok szkolny, akademicki; навча´льні прила´ддя pomoce naukowe навча´ння -я n nauczanie, nauka; kształcenie; обов'язко´ве (дошкільне) ~ nauczanie obowiązkowe (przedszkolne) навча´ти -а´ю, -а´єш nauczać, uczyć навча´ти(ся) -а´ю, -а´єш uczyć (się) ► навчи´ти (ся) -чу´, -чи´ш nauczyć (się) нав'я´зувати -ую, -уєш nawiązywać ► нав'яза´ти нав'яжу´, нав'я´жеш nawiązać нага´вкати -аю, -аєш; ~ на кого´сь naszczekać na kogoś, oczernić kogoś нага´дувати -ую, -уєш przypominać; він нага´дує мені ба´тька on przypomina mi ojca ► нагада´ти -а´ю, -а´єш przypomnieć; мені´ нагада´лася подія przypomniało mi się zdarzenie нага´й -я´ m, нага´йка -и ż nahajka, knut, bicz нага´льний nagły, gwałtowny; нага´льна потре´ба nagła potrzeba; ~ ві´тер gwałtowny wiatr нага´н -а m nagan наганя´ти -я´ю, -я´єш naganiać, napędzać; doganiać ► нагна´ти нажену´, нажене´ш nagnać, napędzić; dogonić нагина´ти(ся) -а´ю, -а´єш naginać (się) ► нагну´ти (ся) -ну´, -не´ш nagiąć (się) нагі´дка -и ż nagietek нагір'я -я n wzgórze; teren pagórkowaty на´глий nagły, niespodziewany; поме´рти на´глою сме´ртю umrzeć nagłą śmiercią (nagle) на´глухо szczelnie, na głucho; заби´ти ~ zamknąć na stałe на´гляд -у m dozór, nadzór; opieka нагляда´ти -а´ю, -а´єш nadzorować; doglądać ► нагля´нути -ну, -неш doglądnąć; skontrolować нагля´да´ч нагля´дача´ m dozorca; opiekun нагля´да´чка нагля´да´чки ż dozorczyni; opiekunka нагові´р -вору m potwarz, obmowa наговори´ти(ся) -рю´, -риш nagadać (się) нагово´рювати -юю, -юєш wygadywać, gadać, obmawiać наго´да -и ż okazja, sposobność; при наго´ді przy okazji, ко-риста´тися наго´дою korzystać z okazji нагоди´тися -джу´ся, -ди´шся nadarzyć się, nawinąć się нагодува´ти -у´ю, -у´єш nakarmić на´голо´ do naga наго´лову całkowicie, doszczętnie; розби´ти ~ rozbić doszczętnie на´голос -у m akcent; przycisk; зроби´ти ~ на чо´мусь położyć na coś nacisk наголо´шувати -ую, -уєш akcentować; kłaść nacisk ► наголоси´ти -ошу´, -осині zaakcentować; położyć nacisk; наголо´шений склад sylaba akcentowana нагорі´ na górze нагоро´да -и ż nagroda; грошова´ ~ nagroda pieniężna нагоро´джувати -ую, -уєш на-gradzać; wynagradzać ► нагороди´ти -джу´, -диш nagrodzić; wynagrodzić нагорта´ти -а´ю, -а´єш nagarniać ► нагорну´ти -ну´, -неш nagarnąć нагору na górę нагострювати -юю, -юєш ostrzyć ► нагостри´ти -рю´, -риш naostrzyć нагота´ -и´ ż nagość нагото´влювати -юю,-юєш, наготовля´ти -я´ю, -я´єш przygotowywać ► нагото´вити -влю, -виш, наготува´ти -у´ю, -у´єш przygotować награбува´ти -у´ю, -у´єш nagrabić, nakraść награва´ти -раю´, -рає´ш nagrywać ► награ´ти -а´ю, -а´єш nagrać; ~ пісню на пласти´нку nagrać piosenkę na płytę нагріва´ти(ся) -а´ю, -а´єш nagrzewać (się) ► нагрі´ти (ся) -і´ю, -ієш nagrzać (się) нагріши´ти -шу´, -ши´ш nagrzeszyć нагро´бок zob. надгро´бок нагрома´джувати -джую, -джуєш gromadzić ► нагрома´дити -джу, -диш nagromadzić нагру´дник -а m 1. śliniaczek; fartuch 2. napierśnik (w uprzęży) нагуля´тися -ля´ююся, -ля´єшся naspacerować się, nachodzić się над, на´ді, на´до nad, ponad, nade; над до´мом nad domem; над усе´ ponad wszystko; на´ді (на´до) мно´ю nade mną надава´ти -даю´,-дає´ш nadawać; ~ звання´ (ім'я´) nadawać tytuł (imię) ► нада´ти -а´м, -аси´ nadać надалі nadal, w dalszym ciągu надбавля´ти -я´ю, -я´єш dokładać, dodawać ► надба´вити -влю, -виш dołożyć, dodać надба´ння -я n zdobycz, nabytek надба´ти -а´ю,-а´єш nabyć, zdobyć надбере´жжя -я n nabrzeże, pobrzeże надбере´жний nadbrzeżny надби´ти -діб'ю´, -діб'є´ш nadbić; wyszczerbić надбудо´ва -и ż nadbudowa на´две´чір pod wieczór надвечі´р'я -я n czas przed wieczorem надвір; ви´йти ~ wyjść na dwór, wyjść na zewnątrz надвірний 1. podwórzowy, podwórkowy 2. dworski; nadworny на´дво´є na dwoje надво´рі na dworze надгина´ти -а´ю, -а´єш nadginać ► надігну´ти -ну´, -і´гне´ш nadgiąć надгни´ти (tylko 3. osoba) nadgnić надго´нити -ню, -ниш, надігна´ти наджену´, наджене´ш nadgonić надгриза´ти -а´ю, -а´єш nadgryzać ► надгри´зти -зу´, -зе´ш nadgryźć надгро´бний nadgrobny; надгро´бна мо´ва (промо´ва) mowa pogrzebowa; надгро´бна плита´ płyta nagrobna, kamień nagrobny надгро´бок, нагро´бок -бка, надгро´бник -а m nagrobek надґрунтови´й; надґрунтова´ вода´ woda powierzchniowa наддава´ти -аю´, -ає´ш dodawać ► надда´ти -да´м, -даси´ dodać; ~ га´зу dodać gazu наддира´ти -а´ю, -а´єш naddzierać ► надде´рти -еру´, -ере´ш nadedrzeć надзвичайний niezwykły, nadzwyczajny; ~ стан stan nadzwyczajny надзвича´йно niezwykle надзвукови´й ponaddźwiękowy надземний nadziemny наддніпря´нський naddnieprzański наддністря´нський naddniestrzański нади´бати -аю, -аєш napotkać, natknąć się надиви´тися -влю´ся, -вишся napatrzeć się надима´ти(ся) -а´ю, -а´єш nadymać (się); zob. наду´ти (ся) надими´ти -млю´, -ми´ш nadymić нади´р -а m nadir на´дити -джу, -диш kusić, nęcić, wabić нади´хатися -аюся, -аєшся па-dyszeć się на´ді zob. над надіва´ти -а´ю, -а´єш zakładać, wkładać ► наді´ти-іну,-інеш założyć, włożyć надігна´ти zob. надго´нити надігну´ти zob. надгина´ти надійний pewny надійти -ійду´, -їйдеш nadejść; надійшо´в лист (това´р, день від'ї´зду) nadszedł list (towar, dzień odjazdu); zob. надхо´дити наді´л -у m przydział наділя´ти -я´ю, -я´єш obdzielać ► наділи´ти -лю´, -лиш obdzielić надірва´ти -ву´, -і´рве´ш naderwać zob. надрива´ти надісла´ти -ішлю´, -і´шле´ш nadesłać; zob. надсила´ти надіти zob. надіва´ти наді´я -і´ї ż nadzieja; бу´ти при надії być przy nadziei (w ciąży) надіятися -іюся, -ієшся spodziewać się, mieć nadzieję над'їжджа´ти -а´ю, -а´єш nadjeżdżać ► над'їхати -ї´ду, -ї´деш nadjechać надку´шувати -ую, -уєш nadgryzać ► надкуси´ти -ушу´, -у´сиш nadgryźć надліта´ти -а´ю, -а´єш nadlatywać ► надлеті´ти -ечу´, -ети´ш nadlecieć надломлювати -люю, -люєш nadłamywać ► надлама´ти -а´ю, -а´єш, надломи´ти -млю´, -миш nadłamać надлюдина -и ż nadczłowiek надлю´дський nadludzki надмір -у m nadmiar надмі´рний nadmierny; надмі´рна чутли´вість przewrażliwienie надмогильний; ~ ка´мінь (на´пис) kamień (napis) nagrobny надморський; ~ куро´рт uzdrowisko nadmorskie надмор'я -я n przymorze на´до zob. над надовго na długo надокуча´ти -а´ю, -а´єш dokuczać, naprzykrzać się ► надоку´чити -чу, -чиш dokuczyć надпива´ти -а´ю, -а´єш nadpijać ► надпи´ти -дап'ю´, -діп'є´ш nadpić надпи´лювати -юю, -юєш nadpiłowywać ► надпиля´ти -я´ю, -я´єш nadpiłować надпи´сувати -ую, -уєш nadpisywać; robić napisy ► надписа´ти -ишу´, -и´шеш nadpisać надпи´ти zob. надпива´ти надприро´дний nadprzyrodzony на´дра надр lmn wnętrze, łono надри´в -у m naderwanie; працюва´ти з надри´вом pracować bardzo wiele, z naderwaniem sił надрива´ти -а´ю, -а´єш nadrywać; zob. надірва´ти надрі´зувати -ую, -уєш nadcinać ► надрі´зати -і´жу, -іжеш nadciąć надрукува´ти -у´ю, -у´єш nadrukować; wydrukować надрядко´вий nadliniowy; надрядко´ві знаки znaki diakrytyczne надря´пати -аю, -аєш naskrobać надсила´ти -а´ю, -а´єш nadsyłać; zob. надісла´ти на´дто nadto, zbyt надува´ти (ся) -а´ю, -а´єш nadymać (się); zob. наду´ти (ся) надужива´ти -а´ю, -а´єш nadużywać zob. зловжива´ти наду´маний wymyślony, zmyślony наду´мувати -ую, -уєш wymyślać; zmyślać ► наду´мати -аю, -аєш wymyślić; zmyślić наду´муватися -уюся, -уєшся namyślać się; zamierzać, postanawiać ► наду´матися -аюся,-аєшся namyślić się; zamierzyć, postanowić наду´ти(ся) -у´ю, -у´єш nadąć; zob, надима´ти(ся), надува´ти(ся) надшви´дкісний; ~ літа´к samolot ponaddźwiękowy надхо´дити -джу, -диш nadchodzić; надхо´дить весна´ (бу´ря) zbliża się (nadchodzi) wiosna (burza); zob. надійти´ надяга´ти -а´ю, -а´єш wkładać, zakładać ► надягну´ти, надягти -гну´, -гнеш włożyć, założyć нажа´рювати -юю, -юєш 1. smażyć 2. nagrzewać, rozżarzać ► нажа´рити -рю, -риш 1. па-smażyć 2. nagrzać, rozżarzyć нажа´ти -жну´, -жне´ш nażąć наже´ртися -ру´ся, -ре´шся objeść się нажи´ва -и ż zysk; łup нажива´ти -а´ю, -а´єш dorabiać się ► нажи´ти-живу´,-живе´ш dorobić się нажи´вка -и ż przynęta нажи´тися -живу´ся, -живе´шся 1. wzbogacić się 2. nażyć się; nacieszyć się życiem наза´вжди´ na zawsze наза´д wstecz, do tyłu; бра´ти ~ odbierać; подава´ти(ся), пода´ти(ся) ~ cofać (się), cofnąć (się); взя´ти ~ сло´во cofnąć słowo назбира´ти -а´ю, -а´єш nazbierać на´зва -и ż nazwa на´званий wymieniony, nazwany; ~ брат (ба´тько) przybrany brat (ojciec) назва´ти zob. назива´ти наздога´д bez namysłu, na los szczęścia наздоганя´ти -я´ю, -я´єш doganiać, dopędzać ► наздогна´ти -ожену´, -ожене´ш dogonić, dopędzić наздогін w pogoń; w ślad назива´ти -а´ю, -а´єш wymieniać; nazywać ► назва´ти -ву´, -ве´ш wymienić; nazwać назива´тися -а´юся, -а´єшся nazywać się ► назва´тися -ву´ся, -ве´шся nazwać się називни´й; ~ відмінок mianownik назо´вні na zewnątrz назо´всім na zawsze назрива´ти -а´ю, -а´єш nazrywać; narwać назріва´ти (tylko 3. osoba) dojrzewać ► назріти (tylko 3. osoba) dojrzeć назрілий dojrzały; назрі´ле пита´ння nabrzmiały problem назу´стріч na spotkanie; ви´йти ~ wyjść na spotkanie; wyjść naprzeciw наївний naiwny наїда´тися -а´юся, -а´єшся najadać się ► наїстися -ї´мся, -їсися najeść się наїжджа´ти -а´ю, -а´єш, наїздити -їжджу, -їзди´ш najeżdżać ► наїхати -іду, -щепі najechać наї´зд -у m najazd наї´зник -а m najeźdźca наї´стися zob. наїда´тися наї´хати zob. наїжджа´ти найбільш, найбільше najbardziej найбі´льший największy найва´жчий najcięższy; najtrudniejszy найвищий najwyższy; ~ сту´пінь stopień najwyższy найгірший najgorszy на´йда -и ż znajda найдоро´жчий najdroższy найду´жчий najmocniejszy, najsilniejszy найкра´щий, найліпший najlepszy найма´ти -а´ю, -а´єш wynajmować ► найня´ти-йму´,-ймеш wynająć; ~ поме´шкання (кварти´ру) wynająć mieszkanie найма´тися -а´юся, -а´єшся najmować się ► найня´тися -йму´ся, -йме´шся nająć się, wynająć się найменува´ти -у´ю, -у´єш mianować; nazwać на´йми -ів; іти´ в ~ iść na służbę наймиліший najmilszy на´ймит -а m najemny robotnik, wyrobnik найни´жчий najniższy найня´ти zob. найма´ти найня´тися zob. найма´тися найпе´рш, найпе´рше najpierw найсвяті´ший przenajświętszy, świątobliwy найти´ -йду´, -йдеш znaleźć; zob. нахо´дити найтя´жчий najcięższy, najtrudniejszy нака´з -у m nakaz; rozkaz наказо´вий; ~ спо´сіб tryb rozkazujący нака´зувати -ую, -уєш nakazywać; rozkazywać ► наказа´ти -кажу´, -ка´жеш nakazać; rozkazać нака´пувати -ую, -уєш kapać ► нака´пати -аю,-аєш nakapać нака´чувати -ую, -уєш pompować ► накача´ти -а´ю, -а´єш napompować; ~ ши´ну napompować oponę накида´ти (ся) -а´ю, -а´єш rzucać (się); narzucać (się) ► накинути(ся) -ну, -неш rzucić (się); narzucić (się) наки´дка -и ż narzuta; narzutka наклада´ти -а´ю, -а´єш nakładać ► накла´сти-аду´,-аде´ш nakłaść; ~ на віз naładować (załadować) wóz накле´йка -и ż naklejka, nalepka, etykieta на´клеп -у m obmowa, oszczerstwo накле´ювати -юю, -юєш naklejać, nalepiać ► накле´їти -е´ю, -е´їш nakleić, nalepić наклика´ти -а´ю, -а´єш nawoływać; zwoływać ► накли´кати -ли´чу, -ли´чеш wywołać; zwołać; ~ ли´хо wywołać nieszczęście наконе´чник -а m czubek, koniuszek; skuwka накопа´ти -а´ю, -а´єш nakopać; ~ карто´плі (бурякі´в) nakopać kartofli (buraków) накорми´ти -млю´, -миш nakarmić; ~ дитину (худо´бу) nakarmić dziecko (bydło) нако´шувати -шую, -шуєш kosić ► накоси´ти -ошу´, -о´сиш nakosić накра´шувати -ую, -уєш malować; farbować ► накра´си´ти -а´шу´, -а´сиш namalować; pofarbować; ~ ся umalować się накра´сти -а´ду, -а´деш nakraść накре´слювати -юю, -юєш nakreślać, wykreślać ► накре´слити -лю, -лиш nakreślić, wykreślić накрива´ти(ся) -а´ю, -а´єш nakrywać (się) ► накри´ти(ся) -ри´ю, -ри´єш nakryć (się); накри´ти (накрива´ти) на стіл nakryć (nakrywać) do stołu накри´вка -и ż przykrywka накриття´ -я´ n nakrycie; okrycie накрича´ти(ся) -чу´, -чи´ш nakrzyczeć (się) накриши´ти -шу´, -шиш nakruszyć, nadrobić накрохма´лений nakrochmalony накру´чувати -ую, -уєш nakręcać ► накрути´ти-учу´,-у´тиш nakręcić; ~ ву´ха natrzeć uszu накупи´ти -плю´, -пиш nakupić наку´рювати -юю,-юєш dymić ► накури´ти -рю´, -риш nadymić нала´дити -джу, -диш zorganizować; przygotować нала´годжувати -джую, -джуєш przygotowywać; załatwiać ► нала´годити -джу, -диш przygotować; załatwić; ~ відно´сини poprawić stosunki нала´зити -а´жу, -а´зиш, наліза´ти -а´ю, -а´єш włazić, wchodzić, nałazić ► налі´зти -зу, -зеш wleźć, wejść налама´ти -а´ю, -а´єш nałamać, ~ гілля´ nałamać gałęzi нале´жати -жу, -жиш należeć, przynależeć належати(ся) -жу, -жиш należeć (się); wyleżeć (się); нале´жати до партії należeć do partii; нале´жатися в ліжку należeć się (wyleżeć się) w łóżku нале´жний należny; należyty; відда´ти нале´жне кому´сь oddać, co się komuś należy нале´жність -ності ż należność; należenie, przynależność налетіти zob. наліта´ти налива´ти -а´ю, -а´єш nalewać ► нали´ти, налля´ти -ллю´, -ллє´ш nalać нали´вка -и ż nalewka наливни´й soczysty нализа´тися -лижу´ся, -ли´жешся nalizać się нали´сник -а m naleśnik нали´ти zob. налива´ти налі´во na lewo, w lewo наліза´ти, налі´зти zob. нала´зити наліплювати -люю, -люєш nalepiać, naklejać ► наліпи´ти -плю´, -гшш nalepić, nakleić налі´т -льо´ту m 1. nalot (np. lotniczy) 2. nalot; osad наліта´ти -а´ю, -а´єш nalatywać ► налеті´ти-ечу´,-ети´ш nalecieć налля´ти zob. налива´ти наложити -жу´, -жиш nałożyć; zob. наклада´ти налупи´ти -плю´, -пиш nałupać, nałuskać наляга´ти -а´ю, -а´єш nalegać, naciskać, napierać ► налягти´ -я´жу, -я´жеш napaść; nacisnąć; страх наліг на нього padł na niego strach; strach go obleciał наляка´ти (ся) -а´ю, -а´єш nastraszyć (się), wystraszyć (się) наля´пати -аю, -аєш 1. nachlapać 2. nagadać głupstw намага´ння -я n wysiłek, usiłowanie; dążenie намага´тися -а´юся, -а´єшся dążyć, starać się, usiłować нама´зати -а´жу, -а´жеш nasmarować намалюва´ти -ю´ю, -ю´єш namalować нама´рно zbytecznie нама´щувати -ую, -уєш namaszczać; smarować ► намасти´ти -ащу´, -а´стиш namaścić; nasmarować наміта´ти -а´ю, -а´єш nanosić; nawiewać ► намести´ -ету´, -ете´ш nanieść; nawiać; сні´гу намело´ naniosło śniegu наме´т -у m namiot наме´тний, наме´товий namiotowy; наме´тне полотно´ płótno namiotowe; наме´тове по´ле pole namiotowe намилува´тися -у´юся, -у´єшся nacieszyć się нами´лювати(ся) -юю, -юєш па-mydlać (się) ► нами´лити (ся) -лю, -лиш namydlić (się) нами´сто -а n naszyjnik; korale на´мір -у m zamiar наміря´ти -я´ю, -я´єш, намі´рювати -юю, -юєш mierzyć; odmierzać ► наміряти -рю, -риш, намі´ряти -яю, -яєш namierzyć наміря´тися -я´юся, -я´єшся zamierzać, mieć zamiar ► намі´ритися -рюся, -ришся zamierzyć się (na kogoś) намісник -а m namiestnik намі´тка -и ż narzutka наміча´ти -а´ю, -а´єш naznaczać; zaznaczać; nakreślać; wyznaczać ► намі´тити -ічу, -і´тиш zaznaczyć; nakreślić; wyznaczyć намовля´ти -я´ю,-я´єш namawiać ► намо´вити -влю, -виш namówić намока´ти -а´ю, -а´єш namakać, moknąć ► намо´кнути -ну, -неш namoknąć намоло´ти -мелю´, -ме´леш па-mleć намоло´чувати -ую, -уєш młócić ► намолотити -очу´, -о´тиш namłócić намо´рдник -а m kaganiec; надіва´ти ~ на мо´рду соба´ки zakładać psu kaganiec намо´чувати -ую, -уєш namaczać, moczyć ► намочи´ти -чу´, -чині namoczyć наму´л -у m, наму´лина -и ż muł; miejsce zamulone намуля´ти -я´ю, -я´єш, наму´лювати -юю, -юєш namulać, zamulać ► наму´лити -лю, -лиш namulić, zamulić наму´читися -чуся, -чишся namęczyć się нанести´ zob. нано´сити нани´з w dół, na dół нани´зувати -ую, -уєш nanizywać, nawlekać ► наниза´ти -нижу´,-ни´жеш nanizać, nawlec наніве´ць wniwecz; звести ~ zniweczyć на´ново od nowa, na nowo нано´с -у m osad нано´сити -ошу, -осиш nanosić ► наносити-ошу´,-осиш, нанести -су´, -се´ш nanieść, naznosić наню´хатися -аюся, -аєшся па-wąchać się наоди´нці na osobności наобіця´ти -я´ю, -я´єш naobiecywać, obiecać; ~ золоті´ го´ри obiecać ziote góry наосліп na oślep наоста´нку na końcu, na ostatku нао´чний naoczny; widoczny; poglądowy; ~ уро´к lekcja poglądowa на´пад -у m napad; atak напада´ти -а´ю, -а´єш napadać; atakować ► напа´сти -аду´, -аде´ш napaść; zaatakować нападник, напа´сник -а m agresor, napastnik напа´лм -у m napalm напа´м'ять na pamięć; зау´чувати ~ uczyć się na pamięć напа´рити -рю, -риш zaparzyć, naparzyć напаску´дити -джу, -диш napaskudzić, nabrudzić напе´вне, напе´вно na pewno, z pewnością; zapewne напекти´ -ечу´, -ече´ш napiec наперего´ни na wyścigi напере´д 1. naprzód, do przodu 2. najpierw; uprzednio; ~ ме´не przede mną напере´ді na przedzie напередодні w przeddzień, w przededniu наперекір na przekór, wbrew; na ziość наперемі´ну na przemian напе´рсток -тка m naparstek напе´рти zob. напира´ти напина´ти -а´ю, -а´єш napinać; zob. напну´ти напира´ти -а´ю, -а´єш napierać, naciskać ► напе´рти -пру´, -пре´ш naprzeć, nacisnąć на´пис -у m napis написа´ти -ишу´, -и´шеш napisać напита´ти -а´ю, -а´єш; ~ собі´ ли´ха (кло´поту) narobić sobie kłopotu напи´тися -п'ю´ся, -п'є´шся napić się напи´ток -тку, напі´й -по´ю m napitek, napój напиха´ти -а´ю, -а´єш napychać ► напха´ти -а´ю, -а´єш napchać напівавтома´т -у m półautomat напівбо´г -а m półbóg напівго´лий półnagi, półgoły напівголосни´й; ~ звук półsamogłoska напівдикий półdziki напівдрімо´та -и ż półsen, półdrzemka напівжа´ртом pół żartem напівживи´й półżywy напівжи´рний półtłusty напівле´жачки półleżąc напівме´ртвий półmartwy напівпо´шепки półszeptem напівро´зпад -у m rozpad połowiczny напіврозплю´щений półotwarty (o oczach) напівсирота´ -и´ m, ż półsierota напівсо´н -сну´ m półsen напівфабрика´т -у m półfabrykat напідпи´тку podchmielony напі´й zob. напи´ток напі´р -пору m napór; ciśnienie (wody) напла´катися -ла´чуся, -ла´чешся napłakać się наплести´ -ету´, -ете´ш napleść напле´чник -а m plecak напли´в -у m napływ наплива´ти -а´ю, -а´єш napływać ► напливти´, наплисти´ -ливу´, -ливе´ш napłynąć наплодити -джу´, -диш napłodzić наплу´тувати -ую, -уєш plątać, gmatwać ► наплу´тати -аю, -аєш naplątać, zagmatwać напну´ти -ну´, -не´ш napiąć; zob. напина´ти наплюва´ти -юю´, -ює´ш napluć напо´внений pełny, napełniony напо´внювати -юю, -юєш, наповня´ти -я´ю, -я´єш napełniać ► напо´внити -ню, -ниш napełnić напогото´ві w pogotowiu напої´ти -ою´, -о´їш пароіс; zob. напо´ювати напока´з na pokaz наполе´гливий wytrwały, uporczywy, usilny (o pracy, o walce, о ludziach itp.) наполяга´ти -а´ю, -а´єш nalegać, żądać; upierać się ► наполягти´ -я´жу, -я´жеш zażądać; uprzeć się напо´мацки po omacku напомпува´ти -у´ю, -у´єш napompować (wody) напороши´ти -ошу´, -о´шиш naprószyć напослі´док, напо´слідку w końcu, na koniec, na ostatku напо´темки po ciemku напо´шепки szeptem напо´ювати -юю, -юєш, напувати -а´ю, -а´єш poić; zob. напої´ти напра´вду doprawdy; naprawdę, це ~ він? czy to naprawdę on? напра´вленість -ності ż kierunek направля´ти -я´ю, -я´єш kierować, nakierowywać ► направити -влю, -виш skierować, nakierować напра´во na prawo, z prawej strony; заверну´ти ~ skręcić w prawo напрацюва´тися -ю´юся, -ю´єшся napracować się наприкінці w końcu, na koniec напри´клад na przykład напрова´джувати -ую, -уєш naprowadzać напро´весні na przedwiośniu напропа´ле na przepadek; bez zastanowienia się; nie zważając na skutki напросте´ць zob. навпросте´ць напро´ти zob. навпро´ти напру´га -и ż naprężenie, napięcie напру´жений naprężony, napięty напру´ження -я n napięcie; міжнаро´дне (електри´чне) ~ napięcie międzynarodowe (elektryczne) напру´жувати -ую, -уєш naprężać ► напружити -жу, -жиш naprężyć напрям -у, на´прямок -мку m kierunek; у на´прямі на Ки´їв w kierunku Kijowa напуха´ти -а´ю, -а´єш puchnąć, nabrzmiewać ► напу´хнути -ну, -неш spuchnąć напха´ти zob. напиха´ти нара´да -и ż narada наража´тися -а´юся, -а´єшся narażać się ► нарази´тися -ажу´ся, -ази´шся narazić się нара´з nagle нарва´ти -ву´, -ве´ш narwać нарече´на -ної ż narzeczona нарече´ний -ного m narzeczony наре´шті nareszcie, wreszcie нари нар lmn пату; prycza нари´в -у m wrzód, czyrak нарис -у m zarys, szkic, projekt нарисува´ти -у´ю, -у´єш narysować нарівні na równi нарівно po równo наріжний narożny; ~ ка´мінь kamień węgielny наріка´ння -я n narzekanie, lament наріка´ти -а´ю, -а´єш narzekać, lamentować наріст -росту m narośl нарі´ччя -я n narzecze нарко´з -у m narkoza наркома´н -а m narkoman наркотизува´тися -у´юся, -у´єшся narkotyzować się нароби´ти -блю´, -биш narobić; ~ кри´ку narobić hałasu наро´д, на´рід (rzadko) -оду m naród; lud; бага´то наро´ду dużo ludzi наро´дження -я n narodzenie, urodzenie; день ~ dzień narodzin, urodziny народжувати(ся) -джую, -джуєш rodzić (się) ► народи´ти (ся) -джу´, -диш narodzić (się), urodzić (się) наро´дний ludowy; narodowy; ~ о´дяг strój ludowy; наро´дне господа´рство gospodarka narodowa народництво -а n narodnictwo наро´дність -ності ż narodowość; ludowość народовла´ддя -я n ludowładztwo народозна´вство -а n ludoznawstwo, etnografia нароста´ти (tylko 3. osoba) narastać ► нарости´ (tylko 3. osoba) narosnąć на´рти нарт lmn wąskie sanie, używane na północy наруба´ти -а´ю, -а´єш narąbać наряджа´ти(ся) -а´ю, -а´єш 1. przyozdabiać, stroić (się) 2. skierowywać ► нарядити (ся) -джу´, -диш 1. przyozdobić, przystroić (się) 2. skierować наса´дження -я n sadzenie; зеле´ні ~ plantacje roślin наса´джувати -джую, -джуєш sadzić ► насади´ти -джу´, -диш nasadzić; zasadzić наса´мперед najpierw, przede wszystkim насе´лений zamieszkały; zaludniony; ~ пункт miejsce zamieszkałe, osada насе´лення -я n ludność; zaludnienie населя´ти -я´ю, -я´єш zaludniać ► насели´ти -лю´, -лиш zaludnić насила´ти -а´ю, -а´єш nasyłać ► насла´ти нашлю´, нашле´ш nasłać, nadesłać насилля -я, наси´льство -а n gwałt; przemoc на´сип -у m nasyp насипа´ти -а´ю, -а´єш nasypywać, sypać ► наси´пати -плю, -плеш nasypać, wsypać наси´чений nasycony; nasiąknięty ..... насіва´ти -а´ю, -а´єш siać, zasiewać ► насіяти -ію,-і´єш па-siać, zasiać, posiać насіда´ти -а´ю, -а´єш napierać, nacierać, nastawać ► насі´сти -ся´ду, -ся´деш natrzeć, naprzeć; насів на ме´не naparł na mnie насінина -и ż nasiono насіння -я n nasienie; ziarno, ~ со´няшника pestki słonecznika наскі´льки о ile на´скок -у m naskok, napad; atak наско´чити -чу, -чиш naskoczyć, napaść на´скрізь na wskroś, na wylot насла´ти1 zob. насила´ти насла´ти2 -стелю´, -сте´леш naścielić, nasłać на´слідок -дку m następstwo, skutek; тре´ба передбача´ти на´слідки trzeba (należy) przewidywać skutki наслі´дування -я n naśladowanie наслу´хатися -аюся, -аєшся nasłuchać się насмі´люватися -ююся, -юєшся ośmielać się ► насмі´литися -люся, -лишся ośmielić się насміха´тися -а´юся, -а´єшся naśmiewać się, szydzić, drwić насмі´чувати -чую,-чуєш śmiecić, zaśmiecać ► насміти´ти -ічу´, -і´тиш naśmiecić насмішка -и ż szyderstwo, kpina насоли´ти -лю´, -лиш 1. nasolić 2. dopiec, dokuczyć (komuś) насоло´да -и ż rozkosz, przyjemność насо´с -а m pompa; нагнітальний ~ pompa tłocząca наспід na spód, na dół настава´ти -таю´, -тає´ш nadchodzić, nastawać; ► наста´ти -а´ну,-а´неш nadejść, nastać; наста´ло лі´то nadeszło lato наставля´ти -я´ю,-я´єш 1. nastawiać, ponastawiać 2. kierować ► наста´вити -влю, -виш 1. nastawić; ~ будильник nasta- -wić budzik 2. skierować наста´вник -а m nadzorca; nauczyciel наста´ти zob. настава´ти насти´рливий natrętny насті´й -то´ю m napar; wyciąg настійливий uporczywy, wytrwały настільки na tyle, tak настільний stołowy; настільна лампа lampa stołowa насто´ювати -о´юю, -о´юєш nalegać, obstawać настоя´тель -ля m przełożony, zwierzchnik (w klasztorze obrządku wschodniego); ~ згрома´дження (монастиря´) przełożony zgromadzenia (klasztoru) настраха´ти -а´ю, -а´єш nastraszyć на´стрій -рою m nastrój; humor настро´ювати -юю, -юєш nastrajać, stroić ► настро´їти-ою, -оїш nastroić настоянки na stojąco на´ступ -у m 1. natarcie, atak; ofensywa 2. nadejście наступа´ти -а´ю, -а´єш 1. następować; nadeptywać 2. nacierać, atakować ► наступи´ти -плю´, -пиш 1. nastąpić; nadepnąć 2. natrzeć, zaatakować наступа´ючий nadchodzący; ~ нови´й рік nadchodzący nowy rok насту´пний następny; насту´пного ра´зу następnym razem насту´пник -а m następca насува´ти -а´ю, -а´єш nasuwać ► насу´нути -ну, -неш nasunąć насу´плений zasępiony, zachmurzony насу´проти´ naprzeciw, naprzeciwko на´сухо na sucho; do sucha насу´щний niezbędny; codzienny; хліб ~ chleb powszedni натвори´ти -рю´, -риш natworzyć, narobić; що ти натвори´в! coś ty narobił! нате´рпітися -е´рплю´ся, -е´рпиш-ся nacierpieć się, namęczyć się натика´тися -а´юся, -а´єшся natykać się (na kogoś, na cos) ► наткну´тися -ну´ся, -не´шся natknąć się (na kogoś, na cos) натира´ти(ся) -а´ю, -а´єш nacierać (się) ► нате´рти(ся) натру´, натре´ш natrzeć (się) на´тиск -у m nacisk натиска´ти -а´ю, -а´єш naciskać ► нати´снути -ну, -неш nacisnąć натовкти -вчу´, -вче´ш natłuc, narozbijać; ~ боки кому´сь stłuc komuś grzbiet на´товп -у m tłok; tłum нато´мість natomiast нато´плювати -юю, -юєш 1. wytapiać, topić 2. palić (w piecu) ► натопи´ти -плю´, -пиш 1. natopić, wytopić 2. napalić (w piecu) натрапля´ти -я´ю, -я´єш natrafiać, trafiać, napotykać ► натра´пити -плю, -пиш natrafić, napotkać на´трій -ію m sód нату´ра -и ż natura, przyroda; плати´ти нату´рою płacić w naturze натуралі´зм -у m naturalizm нату´рник, нату´рщик-а m model (o człowieku) нату´рниця, нату´рщиця -і ż modelka натхне´ння -я n natchnienie натхну´ти -ну´, -не´ш natchnąć на´тще´ na czczo натюрмо´т -у martwa natura натя´гувати -гую, -туєш naciągać ► натягти´, натягнути -гну´, -гнеш naciągnąć на´тяк -у m aluzja натяка´ти -а´ю, -а´єш robić aluzję ► натякну´ти -ну´, -не´ш zrobić aluzję (aluzje) натя´ти zob. натина´ти науга´д, навга´д na chybił trafił нау´ка -и ż nauka; це бу´де для ньо´го ~ to będzie dla niego nauczka науко´вець -вця m naukowiec науко´вий naukowy; ~ робітник pracownik naukowy науко´во-популя´рний popularnonaukowy науми´сне zob. навми´сне на´фта -и ż ropa naftowa нафталі´н -у m naftalina нафтодвигу´н -а´ m silnik na ropę, ropniak, dizel нафтопрові´д -во´ду m rurociąg наха´ба -и m zuchwalec; człowiek bezczelny наха´бний bezczelny; zuchwały наха´бство -а n bezczelność; zuchwałość на´хил -у m 1. nachylenie, pochyłość; ~ о´сі nachylenie osi; ~ ту´луба skłon ciała 2. skłonność; пога´ні на´хили złe skłonności нахиля´ти (ся)-я´ю,-я´єш 1. nachylać (się), schylać się 2. skłaniać (się) ► нахили´ти(ся) -лю´, -лиш 1. nachylić (się); нахили´ти га´лузь nachylić gałąź 2. skłonić (się); нахили´ти голову skłonić głowę на´хідка -и ż znalezisko (znaleziona rzecz) нахму´ритися -рюся, -ришся nachmurzyć się находити -джу, -диш 1. nachodzić, napadać 2. znajdować; zob. найти´ находи´тися -джу´ся, -дишся nachodzić się наци´ст -а m nazista націлювати (ся) -юю, -юєш celować ► наці´лити (ся) -лю, -лиш nacelować, wycelować націоналіза´ція -ії ż nacjonalizacja націоналі´зм -у m nacjonalizm національний narodowy; націона´льна менши´на mniejszość narodowa; національно-визвольна боротьба´ walka narodowo-wyzwoleńcza націона´льність -ності ż narodowość на´ція -її ż naród, nacja нацменши´на -и ż mniejszość narodowa нацько´вувати -о´вую, -о´вуєш szczuć, podjudzać ► нацькува´ти -ую´, -ує´ш podszczuć, podjudzić нача´ло -а n początek нача´льник -а m 1. naczelnik; dowódca 2. kierownik, zwierzchnik; ~ ві´дділу kierownik działu на´че, нена´че jak gdyby, niby на´чебто jakoby начерта´льний; начерта´льна геоме´трія geometria wykreślna наче´тверо na czworo начина´ти -а´ю, -а´єш zaczynać ► нача´ти-чну´,-чне´ш zacząć начи´нений nadziany на´чинка -и ż nadzienie, farsz начи´ння -я n naczynie начиня´ти -я´ю, -я´єш nadziewać ► начини´ти -ню´, -ниш nadziać на´чисто na czysto начи´таний oczytany начита´тися -а´ю, -а´єш naczytać się на´чорно na brudno наш, на´ша, на´ше, на´ші nasz, nasza, nasze, nasi (nasze) нашарува´ння -я n nawarstwienie нашвидку´ naprędce нашива´ти -а´ю, -а´єш naszywać ► наши´ти -и´ю, -и´єш naszyć наща´док -дка m potomek на´ши´вка -и ż naszywka на´що na co, po co; ~ нам гро´ші? po co nam pieniądze? ная´вний obecny, rzeczywisty; istotny; występujący; у пра´ці ная´вні недо´ліки w pracy widoczne są niedociągnięcia ная´вність -ності ż obecność, występowanie наяву´ na jawie, w rzeczywistości не nie; це ~ жарт to nie żarty; ~ мо´же бу´ти nie może być неаби´хто nie byle kto неаби´як nie byle jak неаби´який nie byle jaki; це неаби´яка спра´ва to nie byle jaka sprawa неакура´тний niedokładny небага´то niedużo неба´жаний niepożądany небайду´жий nieobojętny небалаку´чий małomówny, milczący неба´чений niewidzialny, niespotykany; nieznany небезпе´ка -и ż niebezpieczeństwo небезпе´чний niebezpieczny небезпідста´вний niebezpodstawny, uzasadniony небеса´ -е´с lmn niebiosa; що сси´ на небеса´х któryś jest w niebie небе´сний niebieski, niebiański; ца´рство небе´сне królestwo niebieskie небили´ця -і ż brednia, bzdura не´бі´ж не´божа m siostrzeniec; bratanek небі´жка -и ż nieboszczka небі´жчик -а m nieboszczyk неблагоро´дний nieszlachetny, ~ мета´л metal nieszlachetny не´бо -а n niebo; бу´ти на сьо´мому не´бі być w siódmym niebie; під відкри´тим не´бом pod gołym niebem; з не´ба впа´сти spaść z nieba, zjawić się nagle (niespodziewanie) небо´га -и ż 1. siostrzenica; bratanica 2. nieboga небозвід -воду m nieboskłon небосхил -у m nieboskłon недося´жний niebotyczny небува´лий niebywały, niespotykany небуття´ -я´ n niebyt неважли´вий nieważny нева´ртий niewart неввічливий nieuprzejmy, niegrzeczny невгава´ючий nieustanny, bezustanny; ~ дощ (ві´тер) nieustanny deszcz (wiatr) невда´лий nieudany невда´ча -і ż niepowodzenie невдо´взі niedługo, za chwilę, wkrótce невдово´лений niezadowolony невдя´чний niewdzięczny невдя´чність -ності ż niewdzięczność невели´кий, невели´чкий niewielki невеселий niewesoły, smutny невже´ czyż, czyżby; ~ ти цього´ не зна´єш? czyżbyś tego nie wiedział (nie wiedziała)? невжи´ваний nieużywany невиба´гливий nie wymagający, niewybredny неви´гідний niewygodny невиданий1 nie wydany, nie opublikowany неви´даний2 niewidziany, niespotykany невиди´мка -и ż; ша´пка-~ czapka-mewidka невидю´щий niewidomy невиліко´вний nieuleczalny невимі´рний niewymierny невимовний niewymowny невимогливий nie wymagający неви´нний, невинува´тий niewinny невира´зний niewyraźny неви´роблений niewyrobiony не вистача´ти (tylko 3. osoba) nie wystarczać, brakować ► не ви´стачити (tylko 3. osoba) nie wystarczyć, zabraknąć; гро´шей не ви´стачить zabraknie (me wystarczy) pieniędzy невиче´рпний niewyczerpany, obfity, nieprzebrany не´від -вода m niewód невід'є´мний nieodłączny невідкла´дний niecierpiący zwłoki невідмінюваний nieodmienny; невідмі´нювані частини мо´ви nieodmienne części mowy невідо´мий nieznany, niewiadomy; Моги´ла Невідо´мого солда´та Grób Nieznanego Żołnierza невідповідний nieodpowiedni невідсту´пний nierozłączny; ~ друг nierozłączny przyjaciel невільник -а m niewolnik невільництво -а n niewolnictwo невільниця -і ż niewolnica невіра -и ż niewiara невірний 1. niewierny, wiarołomny 2. błędny, fałszywy невірно błędnie, niesłusznie, fałszywie невірство -а n bezbożność невіруючий -чого m niewierzący неві´р'я -я n, неві´ра -и ż niewiara; ~ у вла´сні си´ли niewiara we własne siły неві´стка -и ż 1. synowa 2. bratowa невла´д nie do rzeczy невмиру´щий nieśmiertelny невмі´лий nieumiejętny нево´лити -лю, -лиш zniewalać, zmuszać нево´ля -і ż niewola невпинний nieustanny, nieprzerwany, ciągły невпра´вний niewprawny неврожа´й -а´ю m nieurodzaj невроло´гія -ії ż neurologia невстига´ючий nie nadążający; ~ у´чень uczeń nie nadążający z nauką невто´мний niestrudzony невто´мно niestrudzenie невча´с, невча´сно nie w porę нега´йний natychmiastowy нега´йно natychmiast негара´зд niedobrze, nieładnie; почува´ти себе´ ~ czuć się źle; у них щось ~ z nimi coś nie w porządku, u nich dzieje się coś złego нега´рний nieładny, brzydki; ~ вчи´нок brzydki uczynek (postępek) негативний negatywny; негативне зобра´ження negatywny wizerunek (np. bohatera literackiego) негідний niegodny; негі´дна людина podły człowiek; niegodziwiec негідник -а m niegodziwiec, łajdak него´да -и ż niepogoda; zły czas негр -а m Murzyn негритя´нка -и ż Murzynka негра´мотний niepiśmienny; analfabeta негума´нний niehumanitarny, nieludzki неда´вній niedawny; з неда´внього ча´су od niedawna недале´кий niedaleki, bliski; в недале´кому майбу´тньому w niedalekiej przyszłości недале´ко niedaleko, blisko, до мі´ста ~ do miasta jest niedaleko недаре´мно, недарма´, неда´ром nie na darmo, nie na próżno недбайли´вий, недба´лий niedbały; nie dbający, niestaranny недба´лість -лості ż, недба´льство -а n niedbalstwo недійсний nierzeczywisty, nierealny; nieważny, nieaktualny (o dokumencie) неділи´мий niepodzielny неділя -і ź niedziela; Ве´рбна (Кві´тна) ~ Niedziela Palmowa; Клеча´льна, Руса´льна ~ niedziela Zielonych Świątek; Вели´ка (Світла) Неді´ля Niedziela Wielkanocna недільний niedzielny недіючий nieczynny; ~ вулка´н nieczynny (wygasły) wulkan недобача´ти -а´ю, -а´єш niedowidzieć ► недоба´чити -чу, -чиш nie dojrzeć, nie dostrzec недобі´р -бо´ру m niedobór, deficyt, manko недо´брий niedobry, zły; заду´мати щось недобре wymyślić (zaplanować) coś niedobrego недобрози´чливий nieżyczliwy недобросо´вісний niesumienny недоброя´кісний о ziej jakości недова´рений niedogotowany недо´вгий niedługi недовготрива´лий krótkotrwały недове´дений nieudowodniony недове´ршений niezakończony недові´ра -и і, недовір'я -я n niedowierzanie, nieufność недовірливий nieufny недові´рок -рка m niedowiarek недовіря´ти -я´ю, -я´єш nie dowierzać, nie ufać недо´гарок -рка m ogarek недо´гляд -у m niedopatrzenie недо´гризок -зка m ogryzek недозво´лений niedozwolony недозрі´лий niedojrzały недоїда´ти -а´ю,-а´єш nie dojadać ► недої´сти -ї´м, -їси´ nie dojeść недоко´наний; ~ вид aspekt niedokonany (czasownika) недокрі´в'я -я n niedokrwistość, anemia недо´курок -рка m niedopałek, pet недо´лік -у m niedociągnięcie, usterka; brak, niedobór недоля -і ź niedola недооцінка -и ź niedocenienie, niedocenianie недо´палок -лка m niedopałek недоре´чний niedorzeczny недорогий niedrogi недоро´слий niedorosły недосві´дчений niedoświadczony недослі´джений niezbadany недоспі´лий, недости´глий niedojrzały недоста´тній 1. niewystarczający 2. niezadowalający недостовірний niepewny, wątpliwy недосто´йний niegodny недосту´пний niedostępny недося´жний nieosiągalny недоте´па -и m niedołęga, oferma недо´ук -а m, недоу´чка -и m ż ż niedouk, człowiek nieoświecony, półanalfabeta недо´у´м -а, недо´умок -мка m człowiek mało pojętny (ograniczony umysłowo) недочува´ти -а´ю, -а´єш nie dosłyszeć (źle słyszeć) ► недочу´ти -у´ю, -у´єш nie dosłyszeć не´друг -а m nieprzyjaciel, wróg неду´га -и ż choroba недурни´й niegłupi неду´рно nie na darmo, nie nadaremnie нежда´ний nie oczekiwany неживи´й nieżywy; nieżywotny; неживі іме´нники rzeczowniki nieżywotne нежиттє´вий nieżyciowy не´жить -тю m katar нежона´тий -того m nieżonaty незаба´ром niebawem, wkrótce незаборо´нений niezabroniony, dozwolony незабу´дка -и ż niezapominajka незабу´тній niezapomniany незаве´ршений niezakończony незадо´вго niezadługo, niedługo, wkrótce незадовільний niezadowalający; незадовільна оцінка dwójka, ocena niezadowalająca (niedostateczna) незадово´лений niezadowolony незако´нний bezprawny, niezgodny z prawem; nielegalny незако´нно bezprawnie, niezgodnie z prawem; nielegalnie незале´жний niezależny; samodzielny незале´жність -ності ż niezależność незале´жно niezależnie незамерза´ючий nie zamarzający m незаміжня -ньої ż niezamężna незапере´чний bezsporny незасвідчений niezaświadczony незаслу´жений niezasłużony незбагне´нний niepojęty, zagadkowy, niezrozumiały незважа´ючи nie zważając (na) незвича´йний niezwyczajny, niezwykły незвору´шний niewzruszony незгідний niezgodny незгі´рший nie najgorszy незго´да -и ż niezgoda незгра´бний niezgrabny незда´ра -и m niezdara, niedołęga незда´тний niezdatny; niezdolny, він ~ працюва´ти jest niezdolny do pracy нездібний niezdolny нездійснений niespełniony, meurzeczywistniony нездійсне´нний niewykonalny, nie dający się urzeczywistnić нездоро´вий niezdrowy незла´мний, незло´мний niezłomny незми´вний niezmywalny незмі´нний niezmienny незмірний niezmierzony незнайо´мець -мця, незнайо´мий -мого m nieznajomy незна´ний nieznany незначни´й nieznaczny незнище´нний niezniszczalny незрівнова´жений niezrównoważony незрі´лий niedojrzały незрозумі´лий niezrozumiały незру´чний niezręczny; niewygodny незчисле´нний niezliczony нез'ясо´ваний niewyjaśniony нез'ясо´вний niewytłumaczalny неїстівни´й niejadalny неймовірний nieprawdopodobny, nie do wiary нейро´н -а m neuron нейтраліте´т -у m neutralność нейтра´льний neutralny нейтрон -а m neutron некваліфіко´ваний bez kwalifikacji, niewykwalifikowany некраси´вий nieładny, brzydki некрополь -ля m nekropolia, cmentarz некрут -а m rekrut некульту´рний niekulturalny некурець -рця´ m niepalący нелад -у m nieład, nieporządek нелега´льний, нелегальний nielegalny нелюдський, нелю´дяний nieludzki, niehumanitarny нема´, нема´є nie ma; си´на ~ до´ма syna nie ma w domu; у те´бе ~ се´рця jesteś bez serca немали´й niemały неми´лий niemiły немилосе´рдний niemiłosierny немину´че niechybnie неміч -мочі ż niemoc немов, мов jak gdyby, jakby немовля´ -я´ти, немовля´тко -а n niemowlę неможли´вий niemożliwy нена´видіти -джу, -диш nienawidzić нена´висть -ті ż nienawiść ненаголо´шений nieakcentowany; niewyróżniony ненадо´вго nie na długo нена´пад -у m; пакт про ~ pakt o nieagresji нена´че jak gdyby, niby; лежи´ть, ~ ме´ртвий leży jak trup не´ня -і, не´нька -и ż matka, mama необа´чний nieostrożny, nieuważny, niebaczny необгрунтований nieuzasadniony необду´маний nieprzemyślany необере´жний nieostrożny необме´жений nieograniczony необов'язко´вий nieobowiązkowy необро´блений nieobrobiony; nieuprawiony необхідний konieczny, niezbędny неодру´жений nieżonaty неодя´гнений nieubrany неозбро´єний nieuzbrojony неозна´чений nieokreślony; ~ арти´кль rodzajnik nieokreślony; неозна´чена фо´рма дієсло´ва bezokolicznik неологі´зм -у m neologizm неорганізо´ваний niezorganizowany неосві´чений nieoświecony, niewykształcony неося´жний niezmierzony, bezgraniczny, nieskończony неоте´са -и m i ż głąb, gbur (nieokrzesany człowiek) неофіт -а m neofita неофіці´йний nieoficjalny неоха´йний niechlujny, niedbały неохо´та -и ż niechęć неохо´че niechętnie неоціне´нний nieoceniony непа´м'ять -ті ż niepamięć непе´вний niepewny, wątpliwy непередба´чений nieprzewidziany неперемо´жний niezwyciężony; trudny do przezwyciężenia (do pokonania) неперехідни´й nieprzechodni; неперехідні´ дієсло´ва czasowniki nieprzechodnie непідку´пний nieprzekupny неплі´дний niepłodny, bezpłodny непо´вний niepewny неповнолітній niepełnoletni неподі´бний niepodobny непокі´й -ко´ю m niepokój непоко´їти(ся) -о´ю, -о´їш niepokoić (się) непомі´тний niewidoczny, niezauważalny непорозуміння -я n nieporozumienie непоро´чний niepokalany, czysty непору´шний niewzruszony; nienaruszalny непоря´док -дку m nieporządek непоси´да -и m i ż, непоси´дько -а m wiercipięta непослідо´вний niekonsekwentny непості´йний niestary непо´тріб -у m niepotrzebne rzeczy непотрі´бний niepotrzebny, zbyteczny непохи´тний niezachwiany, stały непоши´рений nierozpowszechniony; непоши´рене ре´чення zdanie nierozwinięte непра´вда -и ż nieprawda неправди´вий nieprawdziwy неправдоподібний nieprawdopodobny непра´вильний nieprawidłowy; niesłuszny; непра´вильне дієслово czasownik nieregularny неправомірний niezgodny z prawem, nielegalny неприда´тний nieprzydatny, nienadający się неприє´мний nieprzyjemny непримире´нний nieprzejednany неприро´дний nienaturalny непристо´йний nieprzyzwoity непристу´пний nieprzystępny неприто´мний nieprzytomny неприхи´льний nieprzychylny неприя´зний nieprzyjazny непри´ятель -ля m nieprzyjaciel непробу´дний; ~ сон wieczny sen; mocny sen непродукти´вний nieproduktywny непроду´маний nieprzemyślany непрозо´рий nieprzezroczysty непромока´льний nieprzemakalny непрости´мий niewybaczalny непроханий, непро´шений nieproszony непрямий niebezpośredni; zależny; ~ відмі´нок przypadek zależny; непряма´ мо´ва mowa zależna нераз nieraz нерв -а m nerw; ді´яти на не´рви działać na nerwy нервовий nerwowy; нерво´ва систе´ма system nerwowy нерво´зний nerwowy; нерво´зна люди´на nerwowy człowiek, nerwus нервува´ти(ся) -у´ю, -у´єш denerwować (się) нерента´бельний nierentowny нерівний nierówny нерівномірний nierównomierny нерідко nierzadko, często нерішу´чий niezdecydowany неро´ба -и m i ż nierób, próżniak нерозбірливий 1. niewyraźny, nieczytelny 2. niewybredny нерозлу´чний nierozłączny; нерозлу´чні дру´зі nierozłączni przyjaciele нерозу´мний nierozumny; niemądry нерпа -и ż foka несвідомий nieświadomy неси´тий niesyty, nienasycony нескінче´нний nie mający końca; bezkresny, bezgraniczny нескла´дний niezgrabny нескладни´й nieskomplikowany несла´ва zniesławienie неслухня´ний nieposłuszny несмачни´й niesmaczny несміли´вий, несмі´лий nieśmiały неспілий niedojrzały неспо´вна´; ~ ро´зуму niespełna rozumu несподі´ваний niespodziewany; nieoczekiwany несподіванка -и ż niespodzianka неспо´кій -кою m niepokój неспокі´йний niespokojny несправедли´вий niesprawiedliwy неспра´вжній fałszywy неспра´вний niesprawny неспроможний bezsilny, bezradny неста´лий niestały, zmienny нестаціона´рний; нестаціона´рна зі´рка gwiazda zmienna несте´рпний nieznośny, nie do zniesienia нести´ (ся) -су´, -се´ш nieść (się); нести´ відповіда´льність ponosić odpowiedzialność; нести´ ва´хту stać na wachcie; ку´рка несе´ться kura się niesie; zob. носи´ти (ся) нести´глий niedojrzały нестійки´й niestały, chwiejny, zmienny, niepewny нестя´ма -и ż szaleństwo; upojenie нетвере´зий nietrzeźwy нетерпели´вий niecierpliwy нетопи´р -а m nietoperz нето´чний niedokładny; niepunktualny нетрива´лий nietrwały, krótkotrwały нетривки´й słaby, niesolidny, nietrwały не´трі -ів lmn gęstwina, gąszcz нетрудя´щий niepracujący нетуте´шній nietutejszy неува´га -и ż meuwaga неува´жний nieuważny неузго´джений nieuzgodmony не´ук -а m nieuk неуми´сний nieumyślny неу´спіх -у m niepowodzenie неф -у m nawa неха´й niechaj, niech не´хотя niechcący не´хтування -я n lekceważenie, pogarda не´хтувати -ую, -уєш lekceważyć, pogardzać, gardzić нече´мний nieuprzejmy, niegrzeczny нечепу´ра -и m niedbaluch, niechluj, brudas нече´сний nieuczciwy нечи´стий nieczysty; nieuczciwy; нечи´ста со´вість nieczyste sumienie нечітки´й niewyraźny неща´дний bezwzględny, niemiłosierny нещасли´вий nieszczęśliwy неща´сний nieszczęsny; ~ випадок nieszczęśliwy wypadek неща´стя -я n nieszczęście нещи´рий nieszczery, fałszywy нещода´вно niedawno, nie tak dawno нея´сни´й niejasny; niewyraźny ни´ва -и ż niwa, pole; працюва´ти на про´світній ни´ві pracować na polu (na niwie) oświaty ни´жній niski; dolny; spodni; ни´жня ще´лепа (кінці´вка) szczęka (kończyna) dolna ни´жче niżej; ~ нуля´ poniżej zera нижчезга´даний niżej wymieniony (wspomniany) нижчепідпи´саний niżej podpisany ни´жчий niższy низ -у m dolina; dół (dolna częśc) низи´ -зі´в lmn doły (niższe warstwy społeczne) низина´, низовина´ -и´ ż nizina ни´зка -и ż szereg, sznur низови´й dolny; nizinny; niżowy низьки´й 1. niski; низька´ продукти´вність mała (niska) wydajność 2. podły ни´ні 1. teraz, obecnie 2. dzisiaj ни´нішній teraźniejszy, dzisiejszy; obecny ни´рка -и ż nerka ниро´к -а m 1. nurek (ptak) 2. danie nurka ни´ти (tylko 3. osoba) ćmić, boleć ни´тка -и ż nitka; ~ пе´рлів sznur pereł ни´точка -и ż niteczka; ви´сі´ти на ниточці wisieć na włosku ни´шком ukradkiem; ни´шком-ти´шком po cichutku ни´тяний niciany, z nici нищити -щу, -щиш niszczyć ні 1. nie; Лю´биш зиму´? Ні. Lubisz zimę? Nie.; він сказа´в: "ні!" on powiedział: "nie!" 2. ni, ani; ні те ні се ni to ni owo, ni to ni sio; ні я, ні ти ani ja, ani ty; ні вдень, ні вночі ani w dzień, ani w nocy ні´би niby, jak, gdyby ні´вечити -чу, -чиш niweczyć, niszczyć ні´готь -гтя m paznokieć ні´де; ~ сі´сти nie ma gdzie usiąść; ~ пої´хати nie ma dokąd pojechać; ~ взя´ти nie ma skąd wziąć ніде´ nigdzie нідерла´ндець -дця m Niderlandczyk нідерла´ндка -и ż Niderlandka нідерла´ндський niderlandzki ніж ножа´ m nóż ніж niż, niżeli; він ста´рший ніж я on jest starszy niż ja ні´жка -и ż nóżka; ~ ци´ркля ramię cyrkla ні´жний delikatny, łagodny ніза´що za nic (na świecie) ні´звідки nie ma skąd; ~ чека´ти допомо´ги nie ma skąd oczekiwać pomocy нізвідки, нізвідкіль, нізвідкіля´ znikąd ні´здря -я n nozdrze ні´кого; ~ було´ посла´ти nie było kogo posłać; ні´кому це зроби´ти nie ma komu tego zrobić ні´коли nie ma kiedy ніко´ли nigdy нікоти´н -у m nikotyna нікуди nie ma dokąd; йому´ ~ втіка´ти nie ma dokąd uciec ніку´ди nigdzie; ~ не годи´ться nie nadaje się do niczego нікче´мний nikczemny; marny ні´мець -мця m Niemiec німе´цький niemiecki німи´й 1. niemowa 2. niemy; ~ фільм film niemy ні´мка -и, німке´ня -і ż Niemka ніс но´са m nos; ~ чо´вна´ dziób łodzi; говори´ти в ~ mówić przez nos; вте´рти но´са кому´сь utrzeć komuś nosa нісені´тниця -і ż głupstwo, nonsens нітро´хи ani trochę ніхто´ нікого nikt ніч но´чі ż noc; ~ у ~ co noc; день і ~ we dnie i w nocy, dzień i noc нічия´ -иє´ї ż remis нічлі´г -у m nocleg нічни´й nocny ні´чого nie ma co; ~ говори´ти nie ma o czym mówić нічо´го nic, niczego; ~! nic nie szkodzi; ~ подібного nic podobnego; ~ собі´ niczego sobie ніщо´ нічо´го nic ніи´к nijak, w żaden sposób ні´як nie da się, nie można; туди´ ~ добра´тися tam nie można (nie da się) dostać нія´кий nijaki; żaden ні´яково nijako, nieswojo нове´ла -и ż nowela нове´нький nowiutki нови´й nowy; Нови´й рік Nowy Rok; Нови´й Заві´т Nowy Testament; ~ стиль nowy styl (w kalendarzu) новизна´ -и´ ż nowinka новина´ -и´ ż nowina; nowość нові´тній nowoczesny новобага´тько -а m nowobogacki новобра´нець -нця m rekrut, poborowy новоженці -ів lmn nowożeńcy новомі´сяччя -я n nów (księżyca) новонавернений nowo nawrócony, neofita новонароджений nowo narodzony новоприбу´лий nowo przybyły новорічний noworoczny новосі´лля -я n 1. osiedlenie się (zamieszkanie) w nowym miejscu 2. uroczystość z okazji osiedlenia się w nowym miejscu новотві´р -вору m nowotwór нога´ -и´ ż noga; підста´вити но´гу кому´ podstawić komu nogę; жити на широ´ку но´гу zyć na wysokiej stopie; żyć wystawnie ногави´ця -і ż nogawka но´жиці -иць lmn nożyce, nożyczki Но´їв; ~ ковче´г Arka Noego номенклату´ра -и ż nomenklatura но´мер -а m numer; pokój (w hotelu) номеро´к -рка´ m numerek номінальний nominalny; номіна´льна ва´ртість wartość nominalna нора´ -и´ ż nora, jama норве´жець -жця m Norweg норве´жка -и ż Norweżka норве´зький norweski нори´ця -і ż nornica но´рма -и ż norma норма´льний normalny нормований normowany норови´стий narowisty но´сик -а m nosek; ~ ча´йника dziobek czajnika носи´лки -лок lmw nosze носи´льник -а m tragarz, bagażowy носи´ти(ся) ношу´, но´сиш nosić (się); zob. нести´ (ся) носови´й nosowy; ~ голосни´й samogłoska nosowa носо´к -ска´ m 1. nosek 2. czubek носорі´г -ро´га m nosorożec но´та -и ź 1. nuta 2. nota нота´ріус -а m notariusz нота´тка -и ż notatka нотува´ти -у´ю, -у´єш notować ночви -чо´в lmn koryto; niecka ночівля -і ż nocleg ночува´ти -чу´ю, -чу´єш nocować но´ші нош lmn nosze ну no; ну, а ти? no, a ty? ну´ди´ти(ся) ну´джу´, ну´ди´ш nudzić (się); мене´ ну´дить jest mi niedobrze, mdli mnie нудни´й nudny нудьга´ -и´ ż nuda нудьгува´ти -у´ю, -у´єш nudzić się нужда´ -и´ ż nędza, bieda нужде´нно biednie, nędznie нуль -ля´ m zero; ни´жче нуля´ poniżej zera нульови´й zerowy; ~ меридіа´н południk zerowy ну´мо, ну´те! dalej! dalejże! ну´нцій -ія m nuncjusz ну´трія -ії ż nutria нутро´ -а´ n wnętrze ну´трощі -ів lmw wnętrzności нюа´нс -у m niuans нюх -у m węch нюхати -аю, -аєш wąchać нюши´ти -шу´, -ши´ш węszyć ня´вкати -аю, -аєш, нявча´ти -чу,-чиш miauczeć ► ня´вкнути -ну, -неш miauknąć ня´ня -і ż niania ня´нька -и ż niańka ня´ньчити -чу, -чиш nianczyć нью-йо´ркський nowojorski о! o! о, об o; о п'я´тій (об одина´дцятій) годи´ні o piątej (o jedenastej) godzinie; упе´ртися об (о) стіл oprzeć się o stół; рука´ о´б ру´ку ręka w rękę оа´зис -у m, оа´за -и ż oaza оба´ zob. оби´два оба´біч po obu stronach, z obu stron оба´чний ostrożny, oględny оббива´ти -а´ю,-а´єш obijać; obtłukiwać ► обби´ти обіб'ю´, обіб'є´ш obić; obtłuc обби´вка -и ż 1. obijanie; obtłukiwanie 2. materiał tapicerski; obicie оббира´ти -а´ю,-а´єш 1. obierać (np. jarzyny) 2. oczyszczać 3. grabić, łupić (kogoś) ► обібра´ти обберу´, оббере´ш 1. obrać (np. ziemniaki) 2. oczyścić 3. ograbić, złupić, obrabować (kogoś) оббіга´ти -а´ю, -а´єш obiegać ► оббі´гти -іжу´, -іжи´ш obiec обва´л -у m zapadnięcie się; zapadlina, zwał; ~ сні´гу lawina обва´лювати -юю, -юєш obalać; zawalać ► обвали´ти -лю´, -лиш obalić; zawalić обва´люватися (tylko 3. osoba) zsuwać się; zwalać się ► обвали´тися zawalić się; spaść na coś (na kogoś) z dużą siłą обва´рювати -юю, -юєш obgotowywać; oparzać ► обвари´ти -рю´, -риш obgotować; oparzyć обве´дений otoczony обвести´ -еду´, -еде´ш 1. otoczyć 2. oprowadzić; ~ навко´ло (круг) па´льця кого´сь okręcić sobie kogoś dookoła palca; zob. обво´дити обвива´ти -а´ю, -а´єш owijać, zawijać ► обви´ти обів'ю´, обів'єш owinąć, zawinąć обвинува´льний; ~ акт akt oskarżenia обвинува´ч -а´ m oskarżyciel обвинува´чений -ного m oskarżony обвинува´чувати -ую, -уєш oskarżać ► обвинува´тити-а´чу, -а´тиш oskarżyć обвиса´ти -а´ю, -а´єш zwisać, obwisać ► обви´снути-ну,-неш zwisnąć, obwisnąć обвіва´ти -а´ю, -а´єш owiewać ► обві´яти -і´ю, -і´єш owiać о´бві´д о´бво´ду m obwód; okrąg обвідни´й okrężny; obwodowy; обвідна´ магістра´ль obwodnica обвінча´тися -а´юся, -а´єшся wziąć ślub kościelny обвішувати -ую, -уєш obwieszać ► обві´шати -аю, -аєш obwiesić обво´дити -джу, -диш 1. otaczać 2. oprowadzać; zob. обвести обво´днення -я n nawodnienie, nawadnianie обво´днювати -юю, -юєш, обводня´ти -я´ю, -я´єш nawadniać ► обво´дни´ти -ню´, -ни´ш nawodnić обволіка´ти -а´ю, -а´єш oblekać; obciągać ► обволокти´ -очу´, -оче´ш oblec; obciągnąć обв'я´зувати -ую, -уєш obwiązywać ► обв'яза´ти -яжу´, -я´жеш obwiązać обганя´ти -я´ю,-я´єш 1. oganiać, opędzać 2. wyprzedzać ► обгонити -ню, -нині, обігна´ти обжену´, обжене´ш 1. opędzić 2. wyprzedzić обговорення -я n omówienie; dyskusja обговорювати -юю, -юєш omawiać ► обговори´ти -рю´, -риш omówić; przedyskutować обгоря´ти -я´ю,-я´єш opalać się ► обгорі´ти -рю´, -ри´ш opalić się обгорта´ти -а´ю, -а´єш owijać, zawijać ► обгорну´ти-ну´,-неш owinąć, zawinąć; ~ дівчину objąć dziewczynę; його´ обгорну´в жаль ogarnął go żal обгоро´дження -я n ogrodzenie обгоро´джувати -ую,-уєш ogradzać ► обгороди´ти -джу´ -диш ogrodzić обгриза´ти -а´ю, -а´єш obgryzać ► обгри´зти -зу´, -зе´ш obgryźć обгріба´ти -а´ю, -а´єш obgrabiać ► обгребти´ -бу´, -бе´ш obgrabić обґрунтовувати -овую, -овуєш uzasadniać, udowadniać ► обґрунтува´ти -ту´ю, -ту´єш uzasadnić, udowodnić обґрунтува´ння -я n uzasadnienie, udowodnienie обдаро´ваний utalentowany, uzdolniony обдаро´вувати -ую, -уєш, обдари´ти -я´ю, -я´єш obdarowywać ► обдарува´ти -у´ю, -у´єш, обдари´ти -арю´, -а´риш obdarzyć обдивля´тися -ля´юся, -ля´єшся oglądać; rozglądać się ► обдиви´тися -влю´ся, -вишся obejrzeć; rozglądnąć się обдира´ти -а´ю, -а´єш obdzierać ► обде´рти -ру´, -ре´ш obedrzeć обділя´ти -я´ю, -я´єш obdarowywać; obdzielać ► обділи´ти -лю´, -лиш obdarować; obdzielić обду´маний przemyślany обду´мувати -ую, -уєш obmyślać, zastanawiać się ► обду´мати -аю, -аєш przemyśleć; obmyśleć обду´рювати -юю, -юєш nabierać, oszukiwać ► обдури´ти -рю´, -риш nabrać, oszukać обезбо´лювати -юю, -юєш znieczulać ► обезбо´лити -лю, -лиш znieczulić обезбо´лювання -я n znieczulanie, znieczulenie обезбо´люючий; ~ за´сіб środek znieczulający обеззбро´єння -я n rozbrojenie обезжи´рений; обезжи´рене молоко´ odtłuszczone mleko обезжи´рювати -юю, -юєш odtłuszczać ► обезжи´рити-рю, -риш odtłuścić оберіга´ти -а´ю, -а´єш strzec, chronić, ochraniać ► оберегти´ -ежу´, -еже´ш ustrzec, ochronić обере´жний ostrożny; будь обере´жним! bądź ostrożny! обере´жність -ності ż ostrożność обере´жно ostrożnie; ~, висо´ка напру´га! uwaga, wysokie napięcie! обере´мок -мка m wiązka, naręcze о´берт -у m obrót оберта´льний obrotowy оберта´ти(ся) -а´ю, -а´єш obracać (się), odwracać (się); оберта´тися в ко´лі худо´жників obracać się wśród artystów (w kręgach artystycznych) ► оберну´ти(ся) -ну´, -неш obrócić (się), odwrócić (się); оберну´ти во´ду на па´ру zamienić wodę na parę об'є´днаний zjednoczony; Об'є´днані на´ції Narody Zjednoczone об'є´днання -я n zjednoczenie; związek, spółka; професійні ~ organizacje związkowe об'єднувати(ся) -ую, -уєш jednoczyć (się) ► об'єднати(ся) -а´ю, -а´єш zjednoczyć (się) об'є´кт -а m obiekt; przedmiot; dopełnienie об'єктив -а m obiektyw об'єктивний obiektywny об'є´м -у m objętość, zawartość; мі´ри об'є´му (є´мкості) miary objętości обже´ра -и m obżartuch обже´рство -а n obżarstwo обжира´тися -а´юся, -а´єшся obżerać się ► обже´ртися -ру´ся, -ре´шся obeżreć się обзива´тися -а´юся, -а´єшся odzywać się ► обізва´тися -ву´ся, -ве´шся odezwać się обидва, оба´ obydwa, oba (dla oznaczenia przedmiotów i zwierząt rodzaju męskiego i nijakiego); obydwaj, obaj (dla oznaczenia osób rodzaju męskiego), я відпо´вів на оби´два (оба) листи´ odpowiedziałem na obydwa (oba) listy; обидва мої´ сини´ obaj (obydwaj) moi synowie; прийшли´ оба´, батько й син przyszli obaj, ojciec ż syn оби´дві, обі´ obydwie, obie (dla oznaczenia przedmiotów, zwierząt i osób rodzaju żeńskiego); оби´дві (обі) дівчини засмія´лися obydwie (obie) dziewczyny zaśmiały się; покласти на обі лопа´тки położyć na obie łopatki обира´ти -а´ю, а´єш obierać; wybierać ► обра´ти оберу´, обере´ш obrać; wybrać обі´ zob. оби´дві обіг -у m obieg; грошови´й ~ obieg pieniędzy; зня´ти з о´бігу wycofać z obiegu обігна´ти zob. обганя´ти обі´д -у m obiad; зва´ний ~ obiad proszony о´бід о´бода m obwód; obręcz обі´дати -аю,-аєш jeść obiad; obiadować обі´дній obiadowy; обі´дня пере´рва przerwa obiadowa обідня -і ż rel. msza południowa, suma обідранець -іщя m zob. обі´рванець обіжник -а m okólnik (pismo urzędowe) обізьа´тися zob. обзива´тися обізнаність -ності ż wiedza, erudycja обіймати(ся) -а´ю, -а´єш obejmować (się) ► обійняти (ся) -йму´, -ймеш objąć (się); zob. обніма´ти(ся) обі´йми -мів lmn objęcia; ки´ву-тися в ~ rzucić się w objęcia обійти´ -йду´, -йдеш 1. obejść 2. pominąć; zob. обхо´дити обі´тниця -ці ż, обі´т-у m; чернецька ~ śluby zakonne обікра´сти zob. обкрада´ти обі´рванець -нця m oberwaniec обірва´ти zob. обрива´ти обіця´нка -и ż obiecanka; obietnica обіця´ти -я´ю, -я´єш obiecać об1да´ти(ся) -а´ю, -а´єш objadać (się) ► об'їсти (ся) -їм, -їси´ objeść (się) об'їзд -у m objazd обкида´ти -а´ю, -а´єш obrzucać ► обки´дати -аю, -аєш obrzucić обклада´ти -а´ю, -а´єш obkładać, okładać ► обкла´сти -аду´, -аде´ш obłożyć обкла´динка -и ż okładka обкле´ювати -юю, -юєш oklejać ► обкле´їти -е´ю, -е´їш okleić обко´пувати -ую, -уєш obkopywać ► обкопа´ти -а´ю, -а´єш obkopać обкрада´ти -а´ю, -а´єш okradać ► обкра´сти, обікра´сти-а´ду, -а´деш okraść обку´рювати -юю, -юєш okadzać; zadymiać, kopcić ► обкури´ти -рю´, -риш okadzić; zadymić, okopcić обла´ва -и ż obława; ~ на вовків nagonka (obława) na wilki обла´днання -я n wyposażenie обладна´ти -а´ю,-а´єш 1. naprawić 2. wyposażyć обла´мувати -ую, -уєш obłamywać ► облама´ти -а´ю, -а´єш obłamać обласни´й wojewódzki; okręgowy о´бласть -ті ż województwo; obwód, okręg (jednostka administracyjna na Ukrainie) обла´тка -и ż opłatek, hostia обле´сник -а m obłudnik; pochlebca облетіти zob. обліта´ти облива´ти(ся) -а´ю, -а´єш oblewać (się) ► обли´ти(ся) обіллю´, обіллє´ш oblać (się) обли´зувати (ся) -ую, -уєш oblizywać (się) ► облиза´ти(ся) -лижу´, -лижеш oblizać (się) облисі´ти -і´ю, -і´єш wyłysieć обли´ччя -я n oblicze, twarz; зна´ти на ~ (когось) znać (kogoś) z widzenia облиша´ти -а´ю, -а´єш zostawiać, porzucać ► облишити -шу, -шиш zostawić, porzucić о´блік -у m obrachunek; ewidencja обліплювати -юю, -юєш oblepiać ► обліпити -плю´, -пиш oblepić обліта´ти -а´ю, -а´єш oblatywać ► облетіти -ечу´, -ети´ш oblecieć обло´га -и ż oblężenie облу´да -и ż obłuda, fałsz облу´дний obłudny, fałszywy облу´дник -а m obłudnik обляга´ти -а´ю, -а´єш oblegać ► облягти´ -я´жу, -я´жеш oblec обма´зувати -ую, -уєш obmazywać, zamazywać; obsmarowywać ► обма´зати -а´жу, -а´жеш obmazać, zamazać; obsmarować обма´н -у m oszustwo, oszukaństwo; złudzenie; ~ зо´ру złudzenie wzrokowe обма´нщик, обма´нник -а m oszust обма´нювати -юю, -юєш oszukiwać ► обману´ти -ну´, -неш oszukać обме´жений ograniczony обме´жувати -ую, -уєш ograniczać ► обме´жити -жу, -жиш ograniczyć обмива´ти (ся) -а´ю, -а´єш obmywać (się), myć (się) ► обмити(ся) -ми´ю, -ми´єш umyć (się) обмина´ти -а´ю,-а´єш omijać, pomijać; ~ деся´тою доро´гою omijać z daleka ► обминути -ну´, -не´ш ominąć, pominąć обмілина -и ż mielizna о´бмін -у m wymiana; zamiana, ~ речовин przemiana matem обмінювати -юю, -юєш wymieniać, zamieniać; ~ книжки в бібліоте´ці wymieniać książki w bibliotece ► обміня´ти -я´ю, -я´єш, обміни´ти -нк)> -нині wymienić; zamienić обмірковувати -о´вую, -о´вуєш obmyślać ► обміркува´ти -ку´ю, -ку´єш obmyśleć обмова -и ż obmowa, oczernianie обмовитися -влюся -вишся 1. przejęzyczyć się 2. wygadać się обмовля´ти -я´ю, -я´єш obmawiać, oczerniać; plotkować ► обмо´вити -влю, -виш obmówić, oczernić; oplotkować обмовник -а m oszczerca; plotkarz обморожувати -ую, -уєш 1. zamrażać 2. odmrażać ► обморозити -о´жу, -о´зиш 1. zamrozić 2. odmrozić обмотувати(ся) -ую, -уєш owijać (się) ► обмота´ти(ся) -а´ю, -а´єш owinąć (się), обмота´ти голову рушнико´м owinąć głowę ręcznikiem обніма´ти (ся) -а´ю, -а´єш obejmować (się) ► обня´ти (ся) -німу´, -німеш objąć (się); zob. обійма´ла(ся) обновлювати -юю, -юєш odnawiać ► обнови´ти -овлю´, -овиш odnowić обнюхувати -ую, -уєш obwąchiwać ► обню´хати -аю, -аєш obwąchać обня´ти(ся) zob. обніма´ти(ся) обов'язко´вий obowiązujący; obowiązkowy обо´в'язок -зку m obowiązek; почуття´ обо´в'язку poczucie obowiązku обо´с oboje (d/a oznaczenia osób różnej pici); обо´с, ба´тько й ма´ти, ви´їхали oboje, ojciec ż matka, wyjechali обо´з -у m obóz; tabor оболо´нка -и ż otoczka, osłona; błona; ра´йдужна (рогова´, білкова´) ~ tęczówka (rogówka, bielmo) обопі´льний obopólny обо´ра -и ż obora оборо´на -и ż obrona; міні´стр оборо´ни minister obrony оборо´нець -нця m obrońca оборо´нний obronny обороня´ти(ся) -я´ю, -я´єш bronić (się) ► оборонити (ся) -ню´, -ниш obronić (się) оборо´т, о´берт-у m 1. obrót, obieg 2. zwrot оборо´тний obrotowy; ~ капіта´л (фонд) kapitał (fundusz) obrotowy обо´чина -и ż skraj drogi, pobocze обпа´лювати -юю, -юєш opalać ► обпали´ти -лю´, -лиш opalić обпіка´ти (ся) -а´ю, -а´єш parzyć (się) ► обпекти´ (ся) -ечу´, -ече´ш oparzyć (się) обплива´ти -а´ю, -а´єш opływać ► обплисти´ -ливу´, -ливе´ш о-płynąć обпльо´вувати -ую, -уєш opluwać ► обплюва´ти -юю´, -ює´ш opluć обпри´скувати -ую, -уєш opryskiwać ► обпри´скати -аю, -аєш opryskać обража´ти (ся) -а´ю, -а´єш obrażać (się) ► обра´зити (ся) -а´жу, -а´зиш obrazić (się) обра´жений obrażony о´браз -у m obraz; postać; він ві´рний о´браз ба´тька jest (on) żywym obrazem ojca, to cały ojciec обра´за -и ż obraza; завдава´ти обра´зи (комусь) obrażać (kogoś) обра´зити(ся) zob. обража´ти (ся) обра´зливий obraźhwy о´бразний obrazowy; plastyczny обра´млювати -юю, -юєш oprawiać (obrazy) ► обра´мити -млю, -миш oprawić (obraź) обра´ти zob. обира´ти обрахо´вувати -ую, -уєш obliczać ► обрахува´ти -у´ю, -у´єш obliczyć обри´в -у m urwisko, przepaść обрива´ти -а´ю, -а´єш obrywać, zrywać ► обірва´ти -ву´, -ве´ш oberwać, zerwać обри´днути -ну, -непі zbrzydnąć, obrzydnąć; мені це вже обри´дло już mi to obrzydło (zbrzydło) обрізок -зка m obrzynek, okrawek, skrawek обрі´зувати -ую, -уєш obcinać, obrzynać, ucinać ► обрі´зати -і´жу, -і´жеш obciąć, oberznąć, uciąć о´брій -ію m horyzont, widnokrąg; широ´кі о´брії szerokie horyzonty обро´бка -и ż, обро´блення-я n obróbka; opracowanie обробля´ти -я´ю, -я´єш obrabiać; opracowywać ► оброби´ти -блю´, -биш obrobić; opracować; оброби´тися pot. wyrobić się оброста´ти -а´ю, -а´єш obrastać ► обрости -ту´, -те´ш obrosnąć; ~ са´лом (жи´ром) obrosnąć w sadło (w tłuszcz) обру´бувати -ую, -уєш obrąbywać, odcinać ► обруба´ти -а´ю, -а´єш obrąbać, odciąć обру´ч -а´ m obręcz обру´чення -я n zaręczyny обручи´тися -чу´ся, -чишся zaręczyć się обру´чка -и ż obrączka (ślubna) обря´д -у m obrzęd; obrządek обса´джувати -ую, -уєш obsadzać; zasadzać ► обсада´ти -джу´, -диш obsadzić; zasadzić обсипа´ти -а´ю, -а´єш obsypywać ► обси´пати -плю, -плеш obsypać обсиха´ти -а´ю, -а´єш obsychać, schnąć ► обсо´хнути -ну, -неш obeschnąć обсіда´ти (tylko 3. osoba) obsiadać ► обсі´сти (tylko 3. osoba) obsiąść обслуго´вування -я n obsługiwanie, obsługa обслуго´вувати -ую, -уєш obsługiwać ► обслужи´ти -жу´, -жиш obsłużyć обста´вина -и ż 1. warunek 2. okolicznik; ~ мі´сця (ча´су, мети´) okolicznik miejsca (czasu, celu); ні за яки´х обста´вин w żadnym wypadku обставля´ти -я´ю, -я´єш obstawiać ► обста´вити -влю, -виш obstawić обсте´ження -я n zbadanie; prześledzenie обсте´жувати -ую, -уєш badać; śledzić ► обсте´жити -жу, -жиш zbadać; prześledzić обсто´ювати -юю, -юєш bronić, obstawać ► обсто´яти -о´ю, -о´іш obronić о´бстріл -у m ostrzał, obstrzał обстрілювати -юю, -юєш ostrzeliwać ► обстріля´ти -я´ю, -я´єш ostrzelać обступа´ти (tylko 3. osoba) obstępować, otaczać ► обступи´ти (tylko 3. osoba) obstąpić, otoczyć обсува´тися (tylko 3. osoba) obsuwać się, osuwać się; zsuwać się ► обсу´нутися (tylko 3. osoba) obsunąć się, osunąć się; zsunąć się обсу´шувати (ся) -ую, -уєш osuszać (się) ► обсуши´ти (ся) -шу´, -шиш osuszyć (się) о´бсяг -у m zasięg, zakres обтира´ти (ся) -а´ю, -а´єш ocierać (się), obcierać (się) ► обте´рти (ся) обітру´, обітре´ш otrzeć (się), obetrzeć (się) обтіка´ти -а´ю, -а´єш obciekać, ociekać, opływać ► обтекти´ -ечу´, -ече´ш obciec, ociec, opłynąć обтрі´пувати -ую, -уєш otrzepywać ► обтрі´пати -аю, -аєш otrzepać обтя´жувати -ую, -уєш obciążać ► обтя´жити -жу, -жиш obciążyć обумо´влений uwarunkowany, uzależniony обумо´влювати -юю,-юєш warunkować, uzależniać ► обумо´вити -влю, -виш uwarunkować, uzależnić обу´рений oburzony обу´рюватися -ююся, -юєшся oburzać się ► обу´ритися -рюся, -ришся oburzyć się обу´х -а m obuch обхі´д -хо´ду m obchód; obejście обходити -джу, -диш 1. obchodzić, okrążać 2. omijać, pomijać; ~ мовча´нням pomijać milczeniem; zob. обійти´ обхо´плювати -юю, -юєш ogarniać, obejmować ► обхопи´ти -плю´, -пиш ogarnąć, objąć обце´ньки -ків lmn obcęgi обчи´слення -я n obliczenie, obliczanie обчисля´ти -я´ю, -я´єш, обчи´слювати -юю, -юєш obliczać ► обчи´слити -лю, -лиш obliczyć обчища´ти -а´ю, -а´єш oczyszczać ► обчи´стити -чи´щу, -чи´стиш oczyścić обчорни´ти -ню´, -ни´ш oczernić (kogoś) обшива´ти -а´ю, -а´єш obszywac ► обши´ти-ши´ю,-ши´єш obszyć о´бшир -у m obszar; ~ знань obszar wiedzy о´бшук -у m rewizja; о´рдер на пра´во о´бшуку nakaz rewizji обшу´кувати -ую, -уєш obszukiwać, rewidować ► обшука´ти -а´ю, -а´єш obszukać, zrewidować общинний; пе´рвісно-общи´нний лад wspólnota pierwotna об'я´ва -и ż ogłoszenie об'я´влення -я n objawienie (np. św. Jana) об'явля´тися -я´юся, -я´єшся objawiać się, pojawiać się ► об'яви´тися -влю´ся, -вишся objawić się, pojawić się овдові´ти -ію, -і´єш owdowieć ове´с вівса´ m owies ове´чий owczy овіва´ти -а´ю, -а´єш owiewać ► ові´яти -ію, -ієш owiać о´від о´вода m giez, bąk (bydlęcy) оволодіти -і´ю, -ієш opanować, owładnąć овоче´вий; овоче´ва крамни´ця sklep owocowo-warzywny о´вочі -ів lmn 1. jarzyny, warzywa 2. owoce овочівни´цтво -а n warzywnictwo огида -и ż wstręt; odraza огидний, огидливий wstrętny, ohydny о´гир zob. о´ґир огіро´к -рка´ m ogórek оглу´хнути -ну, -неш ogłuchnąć оглу´шувати -ую, -уєш ogłuszać, głuszyć ► оглуши´ти -шу´, -шиш ogłuszyć о´гляд -у m 1. przegląd; ~ поді´й przegląd wydarzeń 2. wzgląd; з о´гляду на ze względu na огляда´ти (ся) -а´ю, -а´єш oglądać (się); не огляда´ючись на nie zważając na, nie bacząc na ► огля´нути(ся) -ну, -неш obejrzeć (się) оглядини -ин lmn oględziny (przed ślubem) огне´вий zob. вогне´вий огне´нний zob. вогне´нний оголошення -я n ogłoszenie, obwieszczenie; до´шка для оголошень tablica ogłoszeń оголошувати -ую, -уєш ogłaszać ► оголоси´ти -ошу´, -о´сиш ogłosić; ~ війну´ wypowiedzieć wojnę; ~ ана´фему rzucić klątwę ого´нь огню´ zob. вого´нь огоро´джувати -джую, -джуєш ogradzać ► огороди´ти -джу´, -диш ogrodzić огоро´жа -і ż ogrodzenie, płot огу´диння -я n, огу´дина -и ż pędy dyń, ogórków, kawonów itp. о´ґир, о´гир -а m ogier од zob. від одві´рок -рка m futryna, odrzwia оде´жа -і ż odzież, ubranie одеколон -у m woda kolońska оде´ржувати -ую, -уєш otrzymywać ► оде´ржати -жу, -жиш otrzymać; ~ листа´ otrzymać list одесит -а m odesyta, mieszkaniec Odes(s)y одеситка -и ż odesytka, mieszkanka Odes(s)y оде´ський odeski оди´н, одна´, одно´, одне´, одні 1. jeden, jedna, jedno, jedni; оди´н стіл jeden stół; на оди´н лад na jedno kopyto 2. pewien, pewna, pewne, pewni; jakiś, jakaś, jakieś, jacyś; одна´ дівчина це сказа´ла jakaś dziewczyna to powiedziała одина´дцять jedenaście одина´к -а´ m 1. samotnik 2. jedynak одина´чка -и ż jedynaczka одине´ць -нця m 1. jedynak 2. samotnik 3. odyniec одини´ця -і ż jednostka; jedynka одини´чний jednostkowy; pojedynczy одино´кий samotny одино´чний indywidualny одна´к, одна´че jednak, jednakże, lecz, ale одна´ковий jednakowy одна´ково jednakowo, tak samo; мені ~ jest mi obojętne, wszystko mi jedno однина´ liczba pojedyncza одноактівка -и ż jednoaktówka одноба´рвний jednobarwny однобі´чний jednostronny однові´рець -рця m współwyznawca одноголо´сний 1. jednogłosowy 2. jednogłośny одноголо´сно 1. jednogłosowo 2. jednogłośnie одного´рбий jednogarbny одноде´нний jednodniowy одноду´мець -мця m zwolennik, stronnik одноду´шний jednomyślny однозна´чний jednoznaczny однойме´нний; однойме´нна п'є´са sztuka sceniczna o takim samym tytule jak inne dzieło literackie однокімна´тний jednopokojowy однокі´нний jednokonny однокла´сник -а m kolega z tej samej klasy одноколійний jednotorowy одноколі´йка jednotorówka однокопитий jednokopytny однократний jednokrotny однолітній jednoroczny одно´літок -тка m rówieśnik одномані´тний jednostajny, monotonny одномі´сний jednoosobowy одноо´кий jednooki однопала´тний jednoizbowy; ~ парла´мент parlament jednoizbowy однопарті´йний jednopartyjny одноповерхо´вий parterowy одноразо´вий jednorazowy однорідний jednorodny однорічний jednoroczny однору´кий jednoręki односкладо´вий jednosylabowy, jednozgłoskowy односта´йний jednostajny одностате´вий jednopłciowy; одностате´ві росли´ни rośliny jednopłciowe односторо´нній jednostronny одното´мний jednotomowy однофа´зний jednofazowy, ~ струм prąd jednofazowy одноча´сний jednoczesny одру´жена -ної ż zamężna, mężatka одру´жений -ного m żonaty одру´ження -я n ożenek одру´жувати(ся) -ую, -уєш żenić (się), brać ślub ► одружи´ти(ся) -жу´, -жиш 1. ożenić (się), wziąć ślub 2. wyjść za mąz, ма´ти одружи´ла до´ньку (си´на) matka wydała za mąż córkę (ożeniła syna) о´дуд -а m dudek оду´жувати -ую, -уєш powracać do zdrowia, zdrowieć ► оду´жати -аю, -аєш wyzdrowieć оду´рювати -юю, -юєш oszukiwać, okłamywać ► одури´ти -урю´, -у´риш oszukać, okpić, okłamać одуріти -ію, -і´єш zgłupieć, ogłupieć о´дяг -у m odzież, ubranie; спі´дній (ве´рхній, літній, зимо´вий) ~ odzież spodnia (wierzchnia, letnia, zimowa); святко´вий (цивільний) ~ ubranie świąteczne (cywilne) одяга´ти (ся) -а´ю, -а´єш ubierać (się) ► одягну´ти (ся), одягти´(ся) -гну´, -гнеш ubrać (się) ожеледь -ді, ожеле´диця -і ż gołoledź ожени´ти (ся) -ню´, -ниш ożenić (się) ожереби´тися (tylko 3. osoba) oźrebić się ожива´ти -а´ю, -а´єш ożywać ► ожи´ти оживу´, оживе´ш ożyć оживля´ти -я´ю, -я´єш ożywiać ► оживи´ти оживлю´, ожи´виш ożywić ожи´на -и ż jeżyna ожи´новий, ожи´нний jeżynowy ожиріння -я n otłuszczenie озбро´єння -я n uzbrojenie; го´нка озбро´єнь wyścig zbrojeń озбро´юватися -ююся, -юєшся uzbrajać się, zbroić się ► озбро´їтися -о´юся, -о´їшся uzbroić się озвірілий zezwierzęcony, rozbestwiony, rozsierdzony оздоблювати -юю, -юєш ozdabiać, przyozdabiać, zdobić ► оздо´бити -блю, -биш ozdobić, przyozdobić оздоровля´ти -я´ю, -я´єш uzdrawiać ► оздорови´ти -влю´, -виш uzdrowić озеленя´ти -я´ю, -я´єш zazieleniać ► озелени´ти -ню´, -ни´ш zazielenić озерний jeziorny о´зеро -а n jezioro озе´рце´ озе´рця´ n jeziorko озимина´ -и´ ż ozimina ози´мий ozimy; ози´ме жи´то żyto ozime ознайо´млення -я n zaznajomienie się, zapoznanie się ознайомлювати(ся) -юю, -юєш zaznajamiać (się), zapoznawać (się) ► ознайомити(ся) -млю, -миш zaznajomić (się), zapoznać (się) озна´ка -и ż znak, cecha, oznaka; ~ ча´су znak czasu; ~ хара´ктеру cecha charakteru; ~ хворо´би oznaka choroby означальний; означа´льне ре´чення zdanie przydawkowe означа´ти -а´ю, -а´єш oznaczać озна´чений określony, oznaczony; ~ арти´кль rodzajnik określony озна´чення -я n określenie; przydawka озо´н -у m ozon о´йкати -аю, -аєш jęczeć, stękać ► о´йкнути -ну, -неш zajęczeć, stęknąć окая´нний przeklęty, paskudny океа´н -у m ocean океа´нський, океанічний oceaniczny о´кис -у m tlenek; ~ вуглецю´ tlenek węgla оки´слений utleniony окіп, око´п око´пу m okop о´клик -у m okrzyk; бойови´й ~ hasło; знак о´клику wykrzyknik оклика´ти -а´ю, -а´єш nawoływać, wołać окли´кнути -ну, -неш zawołać о´ко -а n око; на вла´сні о´чі na własne oczy; гля´нути кра´єм о´ка spojrzeć kątem oka; бе-регти´ як зіни´цю о´ка strzec jak żrenicy oka; трима´ти (ма´ти) на о´ці mieć na oku окозами´лювання -я n mydlenie oczu око´лиця -і ż okolica окоти´тися (tylko 3. osoba) okocić się окрада´ти -а´ю, -а´єш okradać ► окра´сти -а´ду, -а´деш okraść окре´мий odrębny, oddzielny, osobny окре´слювати -юю, -юєш określać ► окре´слити-лю,-лиш określić окри´лювати -юю, -юєш, окриля´ти -я´ю, -я´єш uskrzydlać ► окрили´ти -лю´, -ли´ш uskrzydlić окрім oprócz окріп -ро´пу m ukrop, wrzątek о´круг -у m okręg (jednostka administracyjna); ви´борчи´й ~ okręg wyborczy окру´гли´й okrągły округля´ти -я´ю, -я´єш zaokrąglać ► округли´ти -лю´, -лищ zaokrąglić оксами´т -у m aksamit окулі´ст -а m okulista окуля´ри -ів lmn okulary о´кунь -ня m okoń о´куп -у m okup окупа´нт -а m okupant окупаційний okupacyjny; окупаці´йна зо´на strefa okupacyjna ола´дка -и ż placek; racuszek о´лень -ня m jeleń; півні´чний ~ renifer оли´вка -и ż oliwka оліве´ць -вця´ m ołówek олівце´ви´й ołówkowy олі´йний olejny; олі´йні фа´рби farby olejne олімпійський olimpijski; олімпі´йські і´гри igrzyska olimpijskie олія -ії ż olej; со´няшникова ~ olej słonecznikowy о´лово -а n 1. cyna 2. ołów ома´на -и ż złudzenie, ułuda; ввести (когось) в ома´ну wprowadzić (kogoś) w błąd ома´р -а m homar оме´ла´ -е´ли´ ż jemioła омле´т -у m omlet он oto, ot; ~ вона´! oto ona! о´нде oto tam оніміти -ію, -ієш oniemieć, zaniemowie; ~ від жа´ху zaniemówić ze strachu онколог -а m onkolog оновля´ти -я´ю, -я´єш odnawiać ► онови´ти -влю´, -виш odnowić ону´к, внук -а m wnuk ону´ка, вну´ка, ону´чка, вну´чка -и ż wnuczka ону´ча -і ż onuca опада´ти -а´ю, -а´єш opadać; ру´ки опада´ють ręce opadają ► опа´сти -аду´, -аде´ш opaść опади -дів lmn opady (atmosferyczne) опал -у m ogrzewanie; говори´ти з опалом mówić z zapałem опа´лення -я n opalanie, ogrzewanie; центра´льне ~ centralne ogrzewanie опа´лювати -юю, -юєш opalać, ogrzewać ► опали´ти -лю´, -лиш opalić, ogrzać опа´лювач -а m palacz опам'ята´тися -а´юся, -а´єшся opamiętać się; oprzytomnieć опановувати -ую, -уєш opanowywać ► опанува´ти -у´ю, -у´єш opanować; ~ себе´ opanować się опасти zob. опада´ти опеньок -нька m opieńka опера -и ż opera операти´вний operatywny опера´тор -а m operator операційна -ної ż sala operacyjna операційний operacyjny опера´ція -ії ż operacja опере´та, опере´тка -и ż operetka опері´зувати (ся) -ую, -уєш opasywać (się), przepasywać (się) ► опереза´ти (ся) -ежу´, -е´жеш opasać (się), przepasać (się) о´перний operowy; ~ співа´к śpiewak operowy опиня´тися -ня´юся, -ня´єшся znajdować się ► опини´тися -ню´ся -нишся znaleźć się; ~ на ново´му місці znaleźć się na nowym miejscu о´пис -у m opis опи´сувати -ую, -уєш opisywać ► описа´ти опишу´, опи´шеш opisać описо´вий opisowy; описо´ва грама´тика (конструкція) gramatyka (konstrukcja) opisowa опи´тування -я n badanie, dochodzenie; ankieta опівде´нний południowy; опівде´нна спе´ка południowy skwar опі´вдні w południe опівночі о północy опізнюватися -ююся, -юєшся opóźniać się ► опізни´тися -ню´ся, -нишся opóźnić się о´пій -ію, о´піум -у m opium опік -у m oparzenie; ~ пе´ршого сту´пеня oparzenie pierwszego stopnia опі´ка -и ż opieka; ба´тьківська ~ ocieka rodzicielska; ма´ти в своїй опіці mieć pod opieką опікува´тися -у´юся, -у´єшся opiekować się опіку´н -а´ m opiekun о´пір о´пору m opór; рух о´пору ruch oporu; чини´ти ~ stawiać opór опла´кувати -ую, -уєш opłakiwać опла´та -и ż opłata; płaca опла´чувати -ую, -уєш opłacać ► оплатити -ачу´, -а´тиш opłacić оплески -ків lmn oklaski опльо´вувати -ую, -уєш opluwać; znieważać ► оплюва´ти -юю´, -ює´ш opluć; znieważyć оповива´ти -а´ю, -а´єш owijać; spowijać ► опови´ти -ви´ю, -ви´єш owinąć; spowić оповіда´ння -я n opowiadanie оповіда´ти -а´ю,-а´єш opowiadać ► оповісти´ -ім, -іси´ opowiedzieć о´повідь -і ż 1. opowieść 2. zapowiedź; да´ти на о´повіді dać na zapowiedzi оповіща´ти -а´ю, -а´єш obwieszczać, ogłaszać; oznajmiać ► оповісти´ти -іщу´, -істині obwieścić, ogłosić; oznajmić опозиція -ії ż opozycja ополо´ник -а m chochla ополо´нка -и ż przerębla опо´ра -и ż opora, podpora, oparcie опра´ва -и ż oprawa опра´вдувати -ую, -уєш usprawiedliwiać ► оправда´ти-а´ю, -а´єш usprawiedliwić оправля´ти -я´ю, -я´єш oprawiać ► опра´вити -влю, -виш oprawić опрацьо´вувати -ую, -уєш opracowywać ► опрацюва´ти -ю´ю, -ю´єш opracować оприто´мніти -ію, -ієш oprzytomnieć опріч prócz, oprócz оптимістичний optymistyczny опти´чний optyczny; ~ обман złudzenie optyczne опто´вий hurtowy опублікува´ти -у´ю, -у´єш opublikować опу´дало -а n strach na wróble, straszydło опуска´тн(ся) -а´ю, -а´єш opuszczać (się) ► опусти´ти (ся) -ущу´, -у´стиш opuścić (się), опусти´ти листа´ в поштову скри´ньку wrzucić list do skrzynki pocztowej опуха´ти -а´ю, -а´єш opuchnąć ► опу´хнути -ну, -неш spuchnąć, opuchnąć опу´хлий opuchły опу´щений opuszczony; pochylony, schylony; zrzucony (np. na podłogę)\ ~ фрагмент opuszczony (przeoczony) fragment оранґута´н, орангута´н -а m orangutan оранжевий pomarańczowy оранжере´я -е´ї ż oranżeria оранка -и ż orka орати орю´, оре´ш orać ораторія -ії ż oratorium орач -а´ m oracz орга´н -а m organy орган -а m organ; ~ зору (слу´ху) narząd wzroku (słuchu); стате´ві о´ргани narządy płciowe; мо´вні о´ргани narządy mowy організа´тор -а m organizator організа´ція -ії ż organizacja; Організа´ція Об'є´днаних На´цій (ООН) Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) органі´зм -у m organizm організува´ти -у´ю, -у´єш organizować; zorganizować органі´ст -а m organista орга´нний organowy; орга´нна му´зика muzyka organowa орда´ -и´ ż orda, horda орден1 -а m order; ~ Перемо´ги Order Zwycięstwa; ~ Бі´лого Орла´ Order Orła Białego о´рден2 -у m zakon ордина´рій -ія m ordynariusz (biskup diecezjalny) ордина´тор -а m ordynator оре´л орла´ m orzeł; сузі´р'я Орла´ gwiazdozbiór Orła оре´нда -и ż dzierżawa орео´л -у m aureola, nimb оригінальний, оригіна´льний oryginalny, niespotykany орієнталістика -и ż orientalistyka орієнтува´ти(ся) -у´ю, -у´єш orientować (się) орке´стр -у m orkiestra о´рлик -а m orzełek орли´ний orli; ~ зір orli wzrok орли´ -я´ти n orlę ору´дний; ~ відмі´нок narzędnik орфогра´фія, орфогра´фія -іі ż ortografia, pisownia оса´ -и´ ż osa осаву´л -а m asawuła (stopień w wojsku kozackim) о´сад -у, оса´док -дка m osad; річкові о´сади osady rzeczne оса´джувати -ую, -уєш osadzać, wstrzymywać (konia) ► осади´ти-джу´, -диш osadzić, wstrzymać (кота) осамотілий, осамітнений osamotniony оса´нна -и ż rel. hosanna осві´дчення -я n oświadczenie; ~ в коха´нні wyznanie miłości, oświadczyny освідчуватися -уюся, -уєшся 1. wyznawać miłość 2. oświadczać się ► осві´дчитися -чуся, -чишся 1. wyznać miłość 2. oświadczyć się освіта -и ż 1. oświata 2. wykształcenie; зага´льна (початко´ва, сере´дня, вища) ~ wykształcenie ogólne (podstawowe, średnie, wyższe) осві´тлення -я n oświetlenie; приро´дне (шту´чне, електри´чне) ~ światło naturalne (sztuczne, elektryczne) осві´тлювати -юю, -юєш, осві´чувати -ую, -уєш oświecać; oświetlać ► освіти´ти -і´чу, -і´тиш oświecić; oświetlić освітній oświatowy освічений oświecony, wykształcony; освічена люди´на człowiek wykształcony осво´єння -я n przyswojenie, opracowanie; zagospodarowanie осво´ювати(ся)-юю,-юєш oswajać (się), przyzwyczajać (się); przyswajać (sobie) ► освоїти(ся) -о´ю, -о´їш oswoić (się), przyzwyczaić (się); przyswoić (sobie) освя´чувати -ую, -уєш rel. poświęcać, święcić ► освяти´ти -ячу´, -я´тиш poświęcić осе´л осла´ m 1. osioł 2. głupiec оселе´дець -дця m 1. śledź; копчений (соло´ний) ~ śledź wędzony (solony) 2. osełedec (kosmyk włosów na czubku ogolonej głowy u Kozaków) осе´ля -і ż osada, osiedle оселя´ти(ся) -я´ю, -я´єш osiedlać (się) ► осели´ти (ся) -лю´, -лиш osiedlić (się) осе´рдя -я n osierdzie осере´док -дка m ośrodek; науко´вий ~ ośrodek naukowy осете´р -тра´ m jesiotr осети´н -а m Osetyniec осети´нка -и ż Osetynka осетинський osetyński оси´ка -и ż osika осиний; оси´не гніздо´ gniazdo os осиротіти -і´ю,-і´єш zostać sierotą осіда´ти -а´ю, -а´єш 1. osiadać; zapadać się 2. lądować ► осісти ося´ду, ося´деш 1. osiąść, zapaść się 2. wylądować; греки осіли на чорномо´рському узбере´жжі Grecy wylądowali na wybrzeżu Morza Czarnego осідла´ти -а´ю, -а´єш osiodłać осілий osiadły осі´нній jesienny о´сінь о´сені ż jesień; ціє´ї о´сені tej jesieni оска´ржувати -ую, -уєш oskarżać ► оска´ржити-жу,-жиш oskarżyć оскільки о ile; ponieważ; ~ мені´ відомо о ile mi wiadomo осколок -лка m odłamek, odprysk; ~ снаря´да odłamek pocisku осла´блення -я n zasłabnięcie ослабля´ти -я´ю, -я´єш osłabiać ► осла´бити -блю, -биш osłabić ослабнути -ну, -неш osłabnąć, zasłabnąć ослін -ло´на m ława; stołek осліпля´ти -я´ю, -я´єш oślepiać. ► осііішти -плю´, -пиш oślepić осліпнути -ну, -неш oślepnąć, stracić wzrok осмі´лювати(ся) -юю, -юєш ośmielać (się) ► осмі´лити(ся) -лю, -лиш ośmielić (się) осмі´ювати -юю,-юєш wyśmiewać ► осмія´ти -ію´, -іє´ш wyśmiać основа -и ż podstawa; osnowa; основи еконо´мії podstawy ekonomii; ~ сло´ва temat (podstawa słowotwórcza) wyrazu основний podstawowy, zasadniczy; в основно´му w zasadzie основополо´жник -а m założyciel особа -и ź osoba; jednostka; культ осо´би kult jednostki; посвідка про осо´бу dowód tożsamości; роздво´єння осо´би rozdwojenie jaźni особи´стий osobisty особи´стість -тості ż osobowość особли´вий osobliwy, szczególny особо´вий; ~ займе´нник zaimek osobowy осовіти -ію,-ієш osowieć, posmutnieć осолоди´ти -джу´, -ди´ш osłodzić осоро´мити(ся) -млю, -миш zhańbić (się), poniżyć осо´т -у m oset оста´нки -ків lmn ostatki, resztki; тлі´нні (сме´ртні) ~ prochy, szczątki ludzkie оста´нній ostatni; в ~ раз ostatnio, ostatni raz, po raz ostatni; до оста´ннього по´диху do ostatniego tchu остато´чний ostateczny остеріга´ти -а´ю, -а´єш ostrzegać ► остерегти´ -ежу´, -еже´ш ostrzec ости´гнути -ну, -неш ostygnąć ості´льки o tyle, na tyle осторо´га -и ż przestroga, ostrzeżenie о´сторонь na uboczu, opodal о´стрів -рова m wyspa остріве´ць -вця´ m wysepka осту´джувати -джую, -джуєш oziębiać, studzić, schładzać ► остуди´ти-джу´,-диш oziębić, ostudzić, schłodzić остю´к -а´ m ość rybia; ość (np. plewek żyta) осува´тися -а´юся, -а´єшся osuwać się ► осу´нутися-нуся, -нешся osunąć się о´суд -у m potępienie; osąd осу´джувати -ую, -уєш 1. osądzać; potępiać 2. skazywać ► осудити -джу´, -диш 1. osądzić; potępić 2. skazać осу´шувати -шую, -шуєш osuszać ► осуши´ти -шу´, -шипі osuszyć ося´яти ося´ю, ося´єш oświecić; opromienić ось oto, ot; ~ і все ot i wszystko; ~ чому´ oto dlaczego от oto, ot; ~ так tak oto, ot tak; ~ і го´сті! oto i goście! ота´ман -а m ataman (stopień w wojsku kozackim) ота´ра -и ż trzoda, stado (owiec) отверді´ти (tylko 3. osoba) stwardnieć о´твір -вору m otwór, szczelina оте´плювати (ся) (tylko 3. osoba) ocieplać (się) ► отеплити (ся) (tylko 3. osoba) ocieplić (się) оте´ць отця´ m ojciec (też tytul duchownego); Небе´сний Оте´ць Ojciec Niebieski; Святі´ший Оте´ць Ojciec Święty (tytul papieża); отці Це´ркви ojcowie Kościoła; Отче наш Ojcze nasz отира´ти(ся) -а´ю, -а´єш ocierać (się) ► оте´рти (ся) отру´, отре´ш otrzeć (się) ото´, ото´ж oto, więc, otóż отото´жнення -я n utożsamienie отото´жнювати -юю, -юєщ utożsamiać ► ототожнити -ню, -нині utożsamić ото´чення -я n otoczenie; в оточенні дру´зів w gronie przyjaciół ото´чувати -ую, -уєш otaczać ► оточи´ти -чу´, -чині otoczyć; ~ зві´ра опі´кою otoczyć zwierzę opieką отри´мувати -ую, -уєш otrzymywać ► отри´мати -аю, -аєш otrzymać отру´єння -я n otrucie (się) отру´йний, отру´йливий trujący отру´та -и ż trucizna; trutka отру´ювати(ся) -юю, -юєш truć (się) ► отруї´ти(ся) -ую´, -у´їш otruć (się), zatruć (się) отупі´ти -і´ю, -і´єш stępieć, zgłupieć, zdumieć отчена´ш -а m Ojcze nasz, ojczenasz отяга´тися -а´ю, -а´єш ociągać się офі´рний ofiarny; ~ вого´нь (козе´л) ogień (kozioł) ofiarny офіце´р -а m oficer офіціа´нт -а m kelner офіціа´нтка -и ż kelnerka офіці´йний oficjalny, urzędowy оформля´ти -я´ю, -я´єш, офо´рмлювати -юю, -юєш 1. załatwiać formalności 2. wykańczać ► офо´рмити -млю,-миш 1. załatwić formalności; ~ спра´ву załatwić sprawę 2. wykończyć; ~ докуме´нт sporządzić dokument оформлення -я n 1. załatwienie formalności 2. wykończenie, ukształtowanie ох! och! охайний schludny; оха´йна кімната (люди´на) schludny pokój (człowiek) охарактеризува´ти -у´ю, -у´єш scharakteryzować охати, о´хкати -аю, -аєш jęczeć, wzdychać охля´нути -ну, -неш osłabnąć; zmizernieć охоло´дження -я n, охоло´да -и ż ochłodzenie, oziębienie охолоджувати(ся) -ую, -уєш ochładzać, oziębiać (się) ► охолоди´ти (ся) -джу´, -диш ochłodzić, oziębić (się) охолодни´к -а´ m chłodnica охо´плювати -юю, -юєш ogarniać, obejmować; наш словни´к охо´плює п'ятна´дцять ти´сяч слів nasz słownik zawiera (obejmuje) piętnaście tysięcy wyrazów ► охопи´ти -плю´, -пиш ogarnąć, objąć охоро´на -и ż ochrona; ~ здоро´в'я (па´м'яток) ochrona zdrowia (zabytków) охоро´нний ochronny; охоро´нна зо´на strefa ochronna охороня´ти -я´ю, -я´єш ochraniać ► охорони´ти -ню´, -ниш ochronić охо´та -и ż ochota, chęć; мені´ ~ кури´ти chce mi się palić охо´че chętnie охо´чий chętny, ochoczy; ~ до робо´ти chętny do pracy охрести´ти (ся) -ещу´, -е´стиш ochrzcić (się) охри´плий ochrypły охри´пнути -ну, -неш ochrypnąć оце´ to, oto, ot оце´й, оця´, оце´, оці ten (oto), ta, to; te, ci о´цет оцту m ocet оці´нка -и ż ocena; ма´ти до´брі оцінки mieć dobre stopnie оцінювати -юю, -юєш oceniać ► оціни´ти -ню´, -ниш ocenić очаро´вувати -ую, -уєш oczarowywać, zachwycać ► очарува´ти -у´ю, -у´єш oczarować, zachwycić очевидець -дця m naoczny świadek очевидний oczywisty; widoczny очевидно oczywiście, naturalnie; widocznie оченя´та -я´т lmn oczęta очере´вина -и ż otrzewna очере´т -у m trzcina (zarośla) очере´тина -и ż trzcina (badyl) очища´ти (ся) -а´ю, -а´єш oczyszczać (się) ► очи´стити (ся) -и´щу-и´стиш oczyścić (się); очи´стити пошто´ву скри´ньку opróżnić skrzynkę pocztową о´чі оче´й lmn oczy; ге´ть з мої´х оче´й! precz z moich oczu! очі´кувати -ую, -уєш oczekiwać о´чко -а n oczko; wizjer (w drzwiach) очко´ -а´ n oczko, punkt (w grze) очко´вий; очко´ва змія´ okularnik очмані´лий odurzony очмані´ти -по, -і´єш oszaleć; zgłupieć о´чний oczny; о´чне я´блуко gałka oczna очо´лювати -юю, -юєш stawać na czele, dowodzić ► очо´лити -лю, -лиш stanąć na czele ошалі´ти -і´ю, -і´єш oszaleć, zwariować оши´йник -а m obroża ошу´кувати -ую, -уєш oszukiwać ► ошука´ти -а´ю, -а´єш oszukać ощадка´са -и ż kasa oszczędnosa ощадкни´жка -и ż książeczka oszczędnościowa оща´дний oszczędny; оща´дна каса kasa oszczędności; оща´дна кни´жка książeczka oszczędnościowa ощени´тися (tylko 3. osoba) oszczenić się па´ва -и, пави´ця -і ż pawica; ні па´ва ні воро´на ni pies ni wydra па´вза, па´уза -и ż pauza, przerwa пави´ний pawi; павине пір'я pawie pióro пави´ч -а´ m paw павільйо´н -у m pawilon павіа´н -а m pawian паву´к -а´ m pająk павутина -и ż, павутиння-я n zb. pajęczyna павутинний pajęczynowy, z pajęczyny па´гін -гона m pęd, latorośl; kiełek; odrośl па´гіння -я n zb. pędy; kiełki па´гонець -гінця zob. па´гін па´горб -ба m pagórek, wzgórze па´ґода -и ż pagoda (świątynia buddyjska) падавка -и, па´давиця -і ż, паду´ча хвороба padaczka падалиця -і, па´далка -и ż spad, spady, spadłe owoce (ziarna, nasiona) падати -аю, -аєш padać, spadać; ~ ду´хом upadać na duchu, tracić nadzieję падіж -дежу´ m mór, pomór (p bydle) паділ -долу m mała dolina; земни´й ~ padół ziemski паді´ння -я n upadek; spadek, zniżka (cen); мора´льне ~ upadek moralny падло -а n padlina; ścierwo падлюка -и m nikczemnik, nędznik падуа´нський padewski (z Padwy) падчерка, па´дчірка -и ż pasierbica паж -а m paź паз -а m szczelina, rowek, fuga пазур -а m pazur; szpon пазуха -и ż pazucha, zanadrze пай па´ю m udział пайка -и ż porcja; добова´ ~ dzienna porcja; польова´ ~ porcja polowa (w wojsku); недото´ркана ~ żelazna porcja пайови´й udziałowy пайови´к -а´ m udziałowiec, akcjonariusz пайок -йка´ m przydział; сухи´й ~ suchy prowiant паке´т -а m pakiet, paczka пакиста´нець -нця m Pakistańczyk пакиста´нка -и ż Pakistanka пакиста´нський pakistański па´косний, па´кісний 1. złośliwy, dokuczliwy 2. wstrętny, paskudny па´костити -ощу, -остиш szkodzić, dokuczać пакт -у m pakt; ~ неаґре´сії pakt o nieagresji; Атланти´чний ~ Pakt Atlantycki пакува´льний pakunkowy; ~ папір papier pakunkowy пакува´льна -ної ż pakowalnia пакува´ти -у´ю, -у´єш pakować, zawijać паку´нок -нка m pakunek, paczka палама´р -я´ m kościelny, zakrystianin палама´рка -и ż żona kościelnego пала´та -и ż 1. pokój; komnata; apartament 2. pałac 3. izba (w parlamencie) Пала´та грома´д (ло´рдів) Izba Gmin (Lordów); ~ мір і ваг urząd miar i wag пала´ти -а´ю, -а´єш pałać, płonąć; ~ любо´в'ю płonąć miłością пала´тка -и ż namiot пала´тковий namiotowy; пала´ткове місте´чко pole namiotowe палахкотіти (tylko 3. osoba) żywo (jaskrawo) płonąć пала´ц -у m pałac палени´на -и ż spalenizna палести´нець -нця m Palestyńczyk палестинка -и ż Palestynka палести´нський palestyński па´лець -льця m palec; великий ~ palec wielki, kciuk; вказівни´й ~ palec wskazujący; сере´дній ~ palec średni (środkowy); підмізи´нний (безіме´нний, обручко´вий, серде´чний) ~ palec serdeczny; мали´й (мізи´нний) ~ palec mały; ~ Бо´жий palec Boży; диви´тися крізь па´льці patrzeć przez palce па´ливо -а n paliwo пали´вода -ди m szaleniec, wariat, narwaniec, trzpiot, paliwoda пали´ти палю´, па´лиш palić па´лиця -і ż kij, pałka; laska па´личка -и ż pałeczka, patyczek; laseczka; диригентська ~ batuta палій -я´ m podżegacz; палії війни´ podżegacze wojenni паліса´д -у m palisada, ostrokół палі´тра -и ż paleta паліту´рка -и ż okładka паліту´рник -а m introligator паліту´рня -і ż introligatornia па´лка -и ż pałka; би´ти па´лкою pałować палки´й płomienny, gorący пало´мник -а m pielgrzym пало´мниця -і ż pątniczka па´луба -и ż pokład па´люх -а m palec wielki, kciuk палю´чий palący, gorący, upalny па´ля -і ż pal; мостова´ ~ pal mostu паляни´ця -і ż 1. placek pszenny, podpłomyk 2. ~ хлі´ба bochenek chleba пальба´ -и´ ż strzelanina па´льма -и palma; ~ пе´ршості palma pierwszeństwa пальне´ -но´го n paliwo, materiały pędne, oleje napędowe пальто´ -а´ n palto па´льчик -а m paluszek па´морозь -зі ż szron па´ морока -и ż zamroczenie па´мперси -ів lmn pampersy (rodzaj pieluszek) пампу´х -а m, пампу´шка, пампушечка -и ż bułeczka (z żytniej, pszennej lub gryczanej mąki) пам'ята´ти -а´ю, -а´єш pamiętać па´м'ятка -и ż 1. pamiątka 2. zabytek пам'ятли´вий pamiętliwy па´м'ятний pamiętny па´м'ятник -а m 1. pomnik 2. zabytek пам'ять -ті ż 1. pamięć 2. wspomnienie пан -а m 1. pan; пани´, пано´ве lmn panowie 2. gospodarz; właściciel ziemski; жи´ти па´ном żyć jak pan панахи´да -и ż nabożeństwo żałobne, panichida панаце´я -е´ї ż panaceum, uniwersalny środek uzdrawiający пане´ль -лі ż 1. płyta 2. chodnik, trotuar 3. (na ścianach) okładzina, boazeria пане´льний płytowy; пане´льне будівни´цтво budownictwo wielkopłytowe пани´ч -а´ m panicz пані -і ż pani панібра´тство -а n poufałość, familiarność; бу´ти з ки´мось запанібра´та być z kimś za pan brat панібра´тський spoufalony; familiarny; bezceremonialny; niewymuszony панівний dominujący, panujący паніка -и ż panika паніке´р -а m panikarz панікува´ти -у´ю, -у´єш wpadać w panikę, panikować пані´чний paniczny; ~ страх paniczny strach панна, паня´нка -и ż panna, panienka па´нночка -и ż panienka, panieneczka пано´к -нка´ m panek; paniczyk панора´ма -и ź panorama панора´мний panoramiczny; ~ фільм film panoramiczny; панора´мна карти´на obraz panoramiczny па´нський pański, dworski паноте´ць -тця´ m ksiądz пантели´к -у m; зби´ти з панте-ли´ку zbić z tropu (z pantałyku) пантомі´ма -и ż pantomima панто´флі -фель і -флів lmn pantofle domowe, kapcie панува´ння -я n panowanie панува´ти -у´ю, -у´єш panować; ~ над собо´ю panować nad sobą пану´ючий zob. панівни´й па´нцерник, па´нцирник -а m pancernik (okręt i ssak) па´нцир -а m pancerz; кільча´стий ~ kolczuga па´нцирний pancerny панчо´ха -и ż pończocha па´нщина -и ż pańszczyzna па´нщинний pańszczyźniany па´нькатися -аюся, -аєшся cackać się па´па1 -и m papież па´па2 -и ż chleb (w języku dzieci) папа´ха -и ż papacha (czapka futrzana) паперо´вий papierowy; papierniczy; паперо´ва промисло´вість przemysł papierniczy; ~ змій latawiec па´перть -ті ż rel. kruchta папі´р1 -пе´ру m papier (materiał); копіюва´льний ~ kalka; промака´льний ~ bibuła; туале´тний (поштовий, обгортковий) ~ papier toaletowy (listowy, pakunkowy) папі´р2 -пе´ра m dokument; ці´нні папе´ри papiery wartościowe папіре´ць -рця´ m papierek, bibułka папіро´са, папіроска -и ż papieros (z ustnikiem) па´пка -и ż teczka (z tektury) паплю´жити -жу, -жиш szkalować, hańbić па´пороть -ті ż paproć па´пство -а n papiestwo па´пський papieski папу´га -и ż i m papuga пар -у m ugór, nieużytek па´ра1 -и ż 1. para (dwa przedmioty, dwie osoby); ~ штанів para spodni 2. kilka, parę; бу´ти в па´рі stanowić parę małżeńską па´ра2 -и ż para (np. wodna); на всіх пара´х pełną parą пара´бола -и ż parabola пара´граф -а m paragraf параґва´єць -а´йця m Paragwajczyk парагва´йка -и ż Paragwajka парагвайський paragwajski пара´д -у m defilada; przegląd (wojskowy); parada, gala, військо´вий ~ parada wojskowa, прийма´ти пара´д dokonywać przeglądu (wojskowego) пара´дний defiladowy; galowy, uroczysty парадо´кс -а m paradoks парази´т -а m pasożyt; pasibrzuch (o człowieku) паралелі´зм -у m paralelizm парале´ль -лі ż paralela парале´льний równoległy; paralelny паралізува´ти -у´ю, -у´єш paraliżować, obezwładniać пара´ліч -у m paraliż парапе´т -у m parapet парасо´ль -ля m parasol парасо´лька -и ż parasolka параста´с -у m rel. nabożeństwo za zmarłych парафі´н -у m parafina пара´фія -фії ż parafia парафія´льний parafialny парафія´нин -а m parafianin парашу´т -а m spadochron парашути´ст -а m spadochroniarz, skoczek spadochronowy па´рений parzony парижа´нин -а m paryżanin парижа´нка -и ż paryżanka пари´зький paryski пари´к -а´ m peruka парирувати -ую, -уєш odpierać, parować (ciosy) пари´стий, па´рний parzysty, podwójny; па´рні чи´сла liczby parzyste парити(ся) -рю, -риш parzyć (się); wygrzewać (się) парі´ ndm n zakład; іти´ на ~ założyć się парк -у m park; автомобі´льний ~ park samochodowy паркан -ана´ a. -а´ну m parkan паркет -у m parkiet паркий parny, duszny парковий parkowy; па´ркова скульпту´ра rzeźba stojąca w parku парламент -у m parlament парламента´р -я´, парламента´рій -ія m parlamentarzysta парламента´рний parlamentarny; ~ лад ustrój parlamentarny парламенте´р -а m parlamentanusz парла´ментський 1. związany z parlamentem, dotyczący parlamentu 2. parlamentarny; це супере´чить парла´ментським звичаям to jest sprzeczne ze zwyczajami parlamentarnymi, to jest nieparlamentarne парний 1. zob. парки´й 2. nasycony parą парний zob. пари´стий парни´к -а´ m cieplarnia, inspekty парнико´вий cieplarniany парнокопи´тні -их lmn parzystokopytne парови´й parowy; ~ двигу´н (коте´л, млин) silnik (kocioł, młyn) parowy; парова´ маши´на maszyna parowa парово´з -а m parowóz парово´зний parowozowy; парово´зне депо´ parowozownia паровозобудівни´й; ~ заво´д fabryka parowozów пароди´ст -а m parodysta пароді´йний parodiowy пародіюва´ти -ю´ю, -ю´єш parodiować паро´дія -її ż parodia парокі´нний parokonny, dwukonny паро´ль -ля m hasło, parol паропла´в -а m parostatek, parowiec паропла´вство -а n żegluga (parowa) па´росток -тка m kiełek, pęd паротя´г -а m lokomotywa parowa, parowóz па´рость -сті ż pęd па´рох -а m proboszcz паро´хія zob. пара´фія па´рта -и ż ławka (szkolna) парте´р -у m parter (w teatrze) парте´рний parterowy партиза´н -а m partyzant партиза´ни -а´нів a. -а´н lmn partyzantka; піти´ в партиза´ни pójść do partyzantki партиза´нка -и ż partyzantka (kobieta) партієць -ійця m partyjniak, członek partii партійний partyjny; парті´йні збо´ри zebranie partyjne па´ртія -ії ż partia; правоцен-три´стська ~ partia centroprawicowa; сольна ~ partia solowa; ша´хова ~ partia szachów; член парти członek partii партне´р -а m partner парубі´йко -а m chłopiec, chłopak; młodzieniec парубкува´ти -у´ю, -у´єш być kawalerem, prowadzić kawalerskie zycie па´рубок -бка m 1. młodzieniec 2. kawaler; nieżonaty; стари´й ~ stary kawaler парубо´цтво -а n 1. młodzież wiejska 2. kawalerskie czasy парува´ння -я n 1. parowanie 2. łączenie się w pary; parzenie się парува´ти -у´ю, -у´єш parować парува´тися -у´юся, -у´єшся łączyć się w pary; parzyć się па´рус zob. вітри´ло па´русний zob. вітри´льний парфуме´рія -ії ż perfumeria парфуме´рний perfumeryjny; парфуме´рна крамниця perfumeria парфу´ми -ів lmn perfumy парши´венький biedny, nędzny, byle jaki парши´вий parszywy парши´віти -ію, -ієш parszywieć па´рші, па´рхи -їв lmn parchy пас1 -а pas (w grach) пас2 -а m pas (w maszynach) паса´ж -у m pasaż пасажи´р -а pasażer пасажи´рський pasażerski; ~ поїзд pociąg osobowy па´серб -а m pasierb па´сербиця -і ż pasierbica паси´в -у m 1. pasywa lmn (termin z dziedziny finansów) 2. strona bierna (czasownika) паси´вний bierny, pasywny, ~ стан дієсло´ва strona bierna czasownika пасинкува´ти -у´ю, -у´єш wycinać, przerzedzać (boczne pędy) па´синок -нка m 1. pasierb 2. boczny pęd па´сіка -и ż pasieka па´січник -а m pszczelarz пасічництво -а n pszczelarstwo па´ска -и ż obrzędowy pszenny chleb wielkanocny; Па´ска pot. Wielkanoc па´сквіль -ля m paszkwil паску´да -и m ż ż świntuch паску´диги -джу, -диш paskudzić, brudzić, psuć паску´дний paskudny, obrzydliwy, wstrętny паску´дник -а m paskudnik, plugawiec; brudas; świntuch паску´дство -а n paskudztwo; świństwo пасмо -а n pasmo, smuga; гірське´ ~ pasmo górskie пасовище, пасови´сько -а n pastwisko паґспорт -а m paszport; dowód osobisty паста -и ż pasta; зубна ~ pasta do zębów пасте´ль -лі ż pastel; малюва´ти пасте´ллю malować pastelami пасте´льний pastelowy; ~ оліве´ць kredka pastelowa пастеризува´ти -у´ю, -у´єш pasteryzować пастерна´к -у´ m pasternak па´сти1 -су´, -се´ш paść па´сти2 паду´, паде´ш paść; zob. па´дати пастир -я m pasterz; duszpasterz пастирство -а n pasterstwo пастися (tylko 3. osoba) paść się (o zwierzętach) пастка -и ż pułapka; łapka па´стор -а m pastor пасту´х -а´ m pastuch пастуший pastuszy пасту´шка -и ż pastuszka, pasterka пастушо´к -шка´ m pastuszek пасува´ти -у´ю, -у´єш 1. pasować (w kartach) 2. podawać (piłkę) 3. poddawać się, ustępować (przed czymś) 4. pasować (do czegoś), odpowiadać (komuś lub czemuś) Па´сха -и ż 1. Wielkanoc 2. Pascha (święto obchodzone przez Żydów na pamiątkę wyjścia z Egiptu) пасха´льний; ~ ти´ждень tydzień wielkanocny пасья´нс -у m pasjans; розклада´ти ~ kłaść (stawiać) pasjansa па´уза zob. па´вза патаго´нець, патагонець -нця m Patagończyk пате´нт -у m patent пате´нтний patentowy; ~ ві´дділ wydział patentowy патентува´ти -у´ю, -у´єш patentować патери´ця -і ż pastorał; długa laska патла´нь -ня´, патла´ч-а´ m rozczochraniec патла´тий, патлува´тий potargany; skudlony па´тли -лів lmn pot. kudły па´тока -и ż syrop, melasa патологічний patologiczny па´тос, па´фос -у m patos па´трати -аю, -аєш patroszyć; skubać (np. kurę z pierza) патри´цій -ія m patrycjusz патріа´рх, патрія´рх -а m patriarcha патріарха´льний patriarchalny патріо´т -а m patriota патріоти´зм -у m patriotyzm патро´н -а m 1. nabój; patron 2. patron (opiekun) патрулюва´ти -ю´ю, -ю´єш patrolować патру´ль -ля m patrol патру´льний patrolowy патьо´к -ку m strumień, potok; zaciek; патьо´ки сліз strumienie łez; патьо´ки на стіні´ zacieki na ścianie па´уза -и ż zob. па´вза паупериза´ція -ії ż pauperyzacja, zubożenie па´фос zob. па´тос пахва´ -и´ ż pacha пахви´на -и ż pachwina пахки´й zob. паху´чий па´хнути -ну, -непі pachnąć па´хощі -ів lmn zapachy, wonności паху´чий, пахки´й pachnący пацифі´зм -у m pacyfizm пацифіка´ція -ії ż pacyfikacja пацифі´ст -а m pacyfista пацифі´стський pacyfistyczny паціє´нт -а m pacjent пацю´к -а´ m 1. szczur 2. prosię пацю´чий 1. szczurzy 2. prosięcy па´че niż, jeszcze bardziej; тим ~ tym bardziej па´чка -и ż 1. paczka, plik 2. spódniczka baletnicy па´чо´си -сів lmn wyczeski (wlókna lnu) паша´ -і´ m pasza, basza (tytuł dostojników tureckich) па´ша -і ż pasza (pokarm dla bydła); zboże (niemłócone) паші´ти -шу´, -ши´ш 1. płonąć (na twarzy) 2. pachnieć, wydzielać intensywny zapach паште´т -у m pasztet па´ща -і, паще´ка -и ż paszcza пащекува´ти -у´ю, -у´єш pyskować; paplać пая´льний lutowniczy пая´льник -а m lutownica, kolba do lutowania пая´ти -я´ю, -я´єш lutować; spawać пая´ц -а m pajac; błazen пе´вен przekonany (o czym) пе´вний pewny, pewien; це пе´вна річ to rzecz pewna пе´вність -ності ż pewność пе´вно, пе´вне 1. pewnie, zapewne 2. na pewno; я це зна´ю цілко´м ~ wiem to na pewno педаго´г -а m pedagog педагогічний pedagogiczny; ~ інститу´т (педінститу´т) instytut pedagogiczny, wyższa szkoła pedagogiczna педа´ль -лі ż pedał педант -а m pedant педіа´тр -а m pediatra педінститу´т -у m ob. педагогічний інститу´т пейза´ж -у m 1. pejzaż 2. krajobraz пейзажи´ст -а m pejzażysta пейси -ів lmn pejsy пекар -я m piekarz пекарня -і ż piekarnia пекарство -а n piekarnictwo пеке´льний piekielny; пеке´льні му´ки męki piekielne пекі´нець -нця m pekińczyk (mieszkaniec Pekinu) пекінка -и ż pekinka (mieszkanka Pekinu) пекі´нський pekiński пекло -а n piekło; лі´зти попере´д ба´тька в ~ wpychać się przed innych пекти печу´, пече´ш piec; palić пекти´ся (tylko 3. osoba) piec się (np. o chlebie) пеку´чий piekący, palący; ~ біль piekący ból; пеку´че пита´ння paląca kwestia; пеку´че со´нце palące słońce пелена´ -и´ ż przykrycie, zasłona; całun пелери´на -и ż peleryna пелеха´тий kudłaty, kosmaty, włochaty; rozczochrany, potargany пелю´стка -и ż płatek (kwiatu) пелю´шка -и ż pieluszka пе´лька -и ż gardło, gardziel; gęba; на всю пе´льку na całe gardło; пе´льку зали´ти pot. przepłukać gardło, upić się пельме´ні -і в lmn uszka (pierożki) z mięsem пе´мза -и ż pumeks пена´л -а m piórnik пе´нзель -зля m pędzel пе´нзлик -а m pędzelek пеніцилін -у m penicylina пе´нсія -ії ż emerytura; піти´ на пе´нсію pójść na emeryturę; отри´мати пе´нсію otrzymać (dostać) emeryturę пенсіоне´р -а m emeryt пенсіоне´рка -и ż emerytka пенсне´ ndm n binokle пень пня m pień, kloc; хліб на пні zboże na pniu; глухи´й як ~ głuchy jak pień пеньо´к -нька´ m pieniek пепси´н -у m pepsyna перва´к -а´ m 1. pierwsza wódka przy destylacji 2. pierwszy rój pszczół (snop itp.) 3. pierwszoklasista 4. zob. пе´рвісток перва´чка -и ż pierworodna córka первина´ -и´ ż nowość, pierwszyzna; це мені´ не ~ to dla mnie nie pierwszyzna перви´нний pierwotny; podstawowy пе´рві´сний pierwotny, początkowy; пе´рвісне суспільство społeczeństwo pierwotne пе´рвістка -и ż 1. pierworodna córka 2. pierwiastka, kobieta rodząca po raz pierwszy пе´рвісток -тка m syn pierworodny первонача´ло -а m osnowa; zasada, podstawa; pierwsza zasada первоо´браз -у m pierwowzór, prototyp перворо´дний pierworodny перво´цві´т -у m pierwsze kwiaty wiosenne lmn перга´мент -у m pergamin перебе´ндя -ді m próżniak, nierób; gaduła, gawędziarz перебива´ти -а´ю,-а´єш 1. rozbijać, przepoławiać; łamać, tłuc 2. przerywać, przeszkadzać, wtrącać się 3. przebijać (kartę w grze) 4. pokonywać, zabijać w walce; zob. переби´ти перебинтува´ти -у´ю, -у´єш 1. założyć opatrunek, zabandażować 2. zmienić opatrunek перебира´ння -я n 1. przebieranie; sortowanie 2. przeprowadzka 3. wybrzydzanie перебира´тися -а´юся, -а´єшся 1. przedostawać się, przenosić się 2. przeprowadzać się; zob. перебра´тися переби´ти -б'ю´, -б'є´ш 1. przetrącić, porozbijać, potłuc 2. przerwać, przeszkodzić (w rozmowie) 3. przebić (kartę w grze), zob. перебива´ти пере´біг -у m przebieg; tok перебіга´ти -а´ю, -а´єш 1. przebiegać (w inne miejsce, na drugą stronę) 2. kartkować 3. przechodzić na stronę wroga, dezerterować ► перебі´гти -іжу´, -іжи´ш 1. przebiec 2. przekartkować 3. przejść na stronę wroga, zdezerterować перебідува´ти -у´ю, -у´єш przebiedować перебі´жка -и ż skok; przebieganie krótkiego odcinka (na polu walki, podczas sportowych zmagań) перебі´жник -а m dezerter, uciekinier; zdrajca перебі´й -бо´ю m przerwa (wprzebiegu czynności); arytmia (serca); ~ двигуна´ przerwa w pracy silnika перебі´лювати -юю, -юєш bielić, pobielać ► перебіли´ти -лю´, -лиш pobielić перебільшений wyolbrzymiony, przesadny; hiperboliczny, перебільшене уя´влення (про щось) przesadne wyobrażenie (o czymś) перебільшення -я n wyolbrzymienie, przesada; hiperbola перебі´льшувати -ую, -уєш wyolbrzymiać, przesadzać ► перебі´льшити -шу, -шиш wyolbrzymić, przesadzić перебір -бо´ру m 1. przebieranie; wybór (towarów), asortyment 2. przenosiny (do nowego miejsca zamieszkania) перебі´рливий wybredny, kapryśny переболі´ти1 -і´ю, -і´єш przeboleć (np. stratę) переболі´ти2 (tylko 3. osoba); переболі´ло ból minął (ustał) перебо´рення -я n pohamowanie; przezwyciężenie, zwalczenie перебо´рний przezwyciężalny, możliwy do przezwyciężenia (do pokonania) переборо´ти zob. перебо´рювати перебо´рщувати -ую, -уєш przesadzać, przeholowywać, przesalać ► переборщи´ти -щу´, -щи´ш przesadzić, przeholować, przedobrzyć, przesolić перебо´рювати -юю, -юєш pokonywać, przezwyciężać, zwalczać ► переборо´ти -рю´, -реш pokonać, przezwyciężyć, zwalczyć перебра´тися -беру´ся, -бере´шся 1. przedostać się, przenieść się 2. przeprowadzić się zob. перебира´тися перебрести´ -еду´, -еде´ш przebrnąć, przejść w bród перебрі´хувати -ую, -уєш wypaczać, przekręcać ► перебреха´ти -ешу´, -е´шеш wypaczyć, przekręcić переброди´ти -джу´, -диш 1. przemierzyć, schodzić; він переброди´в ціле мі´сто schodził (przemierzył) całe miasto 2. sfermentować; przefermentować (np. o winie) перебува´ння -я n pobyt, przebywanie; пості´йне (тимчасо´ве) ~ pobyt stały (tymczasowy) перебува´ти -а´ю, -а´єш przebywać, gościć (u kogoś) перебудо´ва -и ż przebudowa перебудо´вувати -о´вую, -овуєш przebudowywać ► перебудува´ти -у´ю, -у´єш przebudować перебу´ти -у´ду, -у´деш przetrwać, przeżyć перева´га -и ż przewaga; ма´ти перева´гу mieć przewagę переважа´ти -а´ю, -а´єш przeważać, dominować ► перева´жити -жу, -жиш przeważyć, zdominować перева´жно przeważnie перева´л -у m 1. przełęcz; droga przez przełęcz 2. głęboka orka перевали´ти -лю´, -лиш przewalić, przerzucić; przejść; przepełznąć, przeczołgać się; ~ че´рез го´ру przejść przez górę; йому´ перевали´ло за со´рок stuknęła mu czterdziestka перева´лка -и ż przeładunek; punkt przeładunkowy перевалювати(ся) -юю, -юєш przewalać (się); kołysać (się) ► перевалити (ся) -лю´, -лиш przewalić (się) переванта´женість -ності ż przeciążenie переванта´ження -я n przeciążenie; przeładunek переванта´жити -жу, -жиш przeładować; przeciążyć перева´рений przegotowany; rozgotowany перева´рювати -юю, -юєш przegotowywać, rozgotowywać перевезти´ -зу´, -зе´ш przewieźć; zob. вози´ти переверта´ти (ся) -а´ю, -а´єш przewracać (się); przekręcać (się); переверта´ти листки´ в кни´жці odwracać kartki w książce; переверта´ти слова´ przekręcać wyrazy ► переверну´ти (ся) -ну´, -неш przewrócić (się); przekręcić (się); переверну´тися на дру´гий бік przewrócić się (przekręcić się) na drugi bok переверта´тися -а´юся, -а´єшся przetwarzać się, stawać się kimś innym; udawać kogoś innego ► переверну´тися -ну´ся, -нешся przetworzyć się, stać się kimś innym; udać kogoś innego пере´вертень -тня m odszczepieniec; zdrajca переве´ршувати -ую, -уєш przewyższać, prześcigać ► переве´ршити -шу, -шиш przewyższyć, prześcignąć переве´сло -а n powrósło переве´сник -а m rówieśnik, jednolatek переве´сниця -і ż rówieśniczka, jednolatka перевести´ -еду´, -еде´ш przeprowadzić; przenieść; przestawić; przetoczyć (np. wagony), przekazać; przesunąć; ~ по´гляд przenieść wzrok; ~ дух nabrać powietrza; zob. переводити перевести´ся -еду´ся, -еде´шся przenieść się; wymrzeć; zniknąć, zaniknąć; skończyć się, wyczerpać się (o pieniądzach) перевзува´тися -а´юся, -а´єшся zmieniać obuwie переви´бори -рів lmn ponowne wybory перевива´ти -а´ю, -а´єш przewijać ► переви´ти-в'ю´,-в'є´ш przewinąć; ~ дити´ну przewinąć dziecko перевидава´ти -аю´, -ає´ш wydawać ponownie (wznawiać) książkę ► перевидати -ам, -аси wydać ponownie (wznowić) książkę переви´конати -аю, -аєш przekroczyć normę, wykonać ponad plan перевиса´ти -а´ю, -а´єш zwisać ► переви´снути -ну, -неш zwisnąć переви´ти zob. перевива´ти перевитрача´ти -а´ю, -а´єш za wiele wydawać ► переви´тратити -ачу,-атиш za wiele wydać перевиховувати -ую -єш wychowywać na nowo; resocjalizować ► переви´ховати -аю, -аєш wychować na nowo; zresocjahzować перевища´ти -а´ю, -а´єш przewyższać ► переви´щити -ви´щу, -вищиш przewyższyć перевід´ -во´ду m przeniesienie; przesunięcie; promocja (np. ucznia do następnej klasy); zanik, wymieranie; ба´нковий ~ przelew bankowy; коза´цькому ро´ду нема´ перево´ду ród kozacki nie zaginie перевіз´ -во´зу m przeprawa (przez rzekę); przewóz переві´зник -а m przewoźmk перевіря´ти -я´ю, -я´єш sprawdzać; kontrolować; wypróbowywać ► перевірити -рю, -риш sprawdzić; skontrolować; wypróbować перевірка -и ż sprawdzenie; kontrola перевірний, перевірочний sprawdzający, kontrolny, weryfikacyjny; ~ пункт punkt kontrolny перевішувати -ую, -уєш przewieszać ► перевісити -і´шу, -і´сиш przewiesić перево´дити -джу, -диш przeprowadzać; przenosić; przełączać (np. wagony); ~ гро´ші przelewać pieniądze; zob. перевести´ перево´дитися -джуся, -дишся przenosić się; wymierać; znikać, zanikać; wyczerpywać się (o pieniądzach); zob. перевести´ся перево´зити -ожу, -озиш przewozić; zob. перевезти´ переворо´т -у m przewrót; держа´вний ~ przewrót państwowy перевтілення -я n przeistoczenie, reinkarnacja, nowe wcielenie перевтілюватися -ююся, -юєш-ся przeistaczać się, zmieniać się ► перевтілитися -люся, -лишся przeistoczyć się, zmienić się перевто´ма -и ż przemęczenie перевтомлювати (ся) -юю, -юєш przemęczać (się) ► перевтоми´ти(ся) -млю´, -миш przemęczyć (się) перев'язни´й, перев'я´зочний opatrunkowy; ~ пункт punkt opatrunkowy перев'я´зувати -ую, -уєш przewiązywać, opatrywać, bandażować ► перев'яза´ти -яжу´, -я´жеш przewiązać; opatrzyć, zabandażować пере´в'язь -зі ż, пере´в'яз-у m, перев'я´зка -и ż przepaska; temblak переганя´ти -я´ю, -я´єш 1. przeganiać, wyprzedzać 2. przepędzać (na inne miejsce) 3. destylować; zob. перего´нити і перегна´ти перега´р -у 1. spaliny 2. odór, wyziewy alkoholu; від ньо´го тхне перега´ром czuć od niego wódką 3. popiół (w fajce) переги´н -у m zagięcie, zgięcie; przegięcie (przesada) перегина´ти(ся) -а´ю, -а´єш przeginać (się), zginać (się); перегина´ти па´лку przeginać pałkę; przesadzać, być nadgorliwym перегі´н -гону m 1. przepędzanie, pędzenie 2. odległość między stacjami kolejowymi перегінний destylowany, rektyfikowany; destylacyjny пере´гляд -у m przegląd; rewizja, inspekcja перегляда´ти -а´ю, -а´єш przeglądać; rewidować ► перегля´нути -ну, -неш przejrzeć; zrewidować перегляда´тися -а´юся, -а´єшся porozumiewać się wzrokiem, wymieniać spojrzenia ► перегля´нутися -нуся, -нешся porozumieć się wzrokiem, wymienić spojrzenia перегна´ти пережену´, пережене´ш 1. przegonić, przepędzić (na inne miejsce) 2. wyprzedać 3. przedestylować; zob. переганя´ти і перего´нити перегнива´ти (tylko 3. osoba) gnić, butwiec ► перегни´ти (tylko 3. oioba) przegnić, zbutwieć перегній -ною m próchnica; przegniły nawóz (humus) перегово´ри -рів lmn rokowania, pertraktacje; вступи´ти в ~ rozpocząć rokowania, pertraktacje; вести закулі´сні ~ prowadzić rozmowy zakulisowe перегово´рний; ~ пункт rozmównica (telefoniczna) перегодом po pewnym czasie, niezadługo перегони -нів lmn wyścigi; во´дні ~ regaty перегонити -ню, -ниш 1. przegonić, wyprzedzić 2. przepędzić (na inne miejsce) 3. przedestylować; zob. переганя´ти і перегна´ти перегонка -и ż destylacja перегора´ти (tylko 3. osoba) przepalać się, dopalać się, wypalać się ► перегорі´ти (tylko 3. osoba) przepalić się, dopalić się, wypalić się перегорілий przepalony перегоро´да -и ż przegroda перегороджувати -ую, -уєш przegradzać ► перегороди´ти -джу´, -диш przegrodzić перегоро´дка -и ż przegródka, przepierzenie перегорта´ти -а´ю, -а´єш przegarniać; przewracać; kartkować (o książce) ► перегорну´ти -ну´, -неш przewrócić, przejrzeć, przeglądnąć; przekartkować (o książce)\ перегорну´тися на дру´гий бік przewrócić się na drugi bok переграва´ти -аю´, -ає´ш grać od nowa; powtarzać rolę ► перегра´ти -а´ю,-а´єш zagrać od nowa; powtórzyć rolę (sztukę, utwór muzyczny) перегриза´ти -а´ю, -а´єш przegryzać ► перегри´зти -зу´, -зе´ш przegryźć перегріба´ти -а´ю, -а´єш przewracać (siano) ► перегребти´ -бу´, -бе´ш przewrócić (siano) перегріва´ти -а´ю, -а´єш przegrzewać, nadmiernie nagrzewać ► перегрі´ти -і´ю, -і´єш przegrzać, nadmiernie nagrzać перегріва´тися -а´юся, -а´єшся przegrzewać się ► перегрі´тися -і´юся, -і´єшся przegrzać się перегруповувати -овую, -овуєш przegrupowywać ► перегрупува´ти -у´ю, -у´єш przegrupować пере´гук -у m nawoływanie się, porozumiewanie się za pomocą nawoływania перегу´куватися -уюся, -уєшся nawoływać się; współbrzmieć ► перегукну´тися -ну´ся, -не´ш-ся zawołać пе´ре´д пе´ре´ду m przód (u zwierząt) пе´ред, пе´реді, пе´редо 1. przed, przede (oznaczenie miejsca); ~ моїми очи´ма przed moimi oczami; стоя´ти ~ двери´ма stać przed drzwiami; пе´редо мно´ю przede mną 2. przed (przy określeniu czasu); ~ їдою przed jedzeniem; ~ від'їздом przed odjazdem; ви´бачитися ~ ки´мось usprawiedliwić się przed kimś; ~ тим як najpierw, wpierw передава´ти -даю´, -дає´ш 1. przekazywać; podawać 2. nadawać, transmitować 3. oddawać, odtwarzać 4. naddawać, dawać za dużo ► переда´ти -а´м, -аси´ 1. przekazać; podać 2. nadać (przez radio) 3. oddać, odtworzyć 4. dać za dużo (np. reszty) передава´тися -даю´ся, -дає´шся 1. udzielać się 2. przenosić się; грип передає´ться від людини на люди´ну grypa przenosi się od człowieka do człowieka ► переда´тися -а´мся, -аси´ся 1. udzielić się 2. przenieść się передави´ти -влю´, -виш wydusić, podusić; zgnieść, zmiażdżyć переда´ча -і ż 1. przekazanie, doręczenie 2. transmisja; audycja 3. paczka (w szpitalu, w więzieniu) передбача´ти -а´ю, -а´єш przewidywać ► передба´чити -чу, -чині przewidzieć передба´чливий przewidujący, przezorny передвесня´ни´й, передвесінній przedwiosenny передви´борний przedwyborczy передвісник -а m prekursor; zwiastun передві´стя -я n przepowiednia передвіща´ти -а´ю, -а´єш przepowiadać, wróżyć, zwiastować ► передвісти´ти -іщу´, -істи´ш wywróżyć, przepowiedzieć передде´нь zob. передо´день передзвін -во´ну m harmonia dźwięków; bicie dzwonów передихну´ти -ну´, -не´ш odsapnąć, odpocząć, odetchnąć переди´шка -и ż wytchnienie, odpoczynek; без переди´шки bez wytchnienia переділя´ти -я´ю, -я´єш przedzielać ► переділи´ти-лю´,-лиш przedzielić передмістя -я n przedmieście передмо´ва -и ż przedmowa пере´дній przedni; ~ край оборо´ни pierwsza linia obrony пе´редо zob. пе´ред передобідний przedobiedni, przedpołudniowy; ~ час przedpołudnie передови´й przodujący, czołowy; postępowy; ~ загі´н oddział czołowy; передова´ стаття´ artykuł wstępny; передові´ погляди postępowe poglądy передовсім zob. передусім передо´день, передде´нь передо´дня m przeddzień; wigilia передок -дка´ m przodek (np. wozu) передосінній przedjesienny передоста´нній przedostatni передпілля -я n przedpole передпла´та -и ż przedpłata, prenumerata; subskrypcja передпла´чувати -ую, -уєш prenumerować ► передплати´ти -ачу´, -а´тиш zaprenumerować передпліччя -я n przedramię передпо´кій -кою m przedpokój передрук -у m przedruk передува´ти1 -а´ю, -а´єш przewiewać ► переду´ти -у´ю, -у´єш а. -дму´, -дме´ш przewiać передува´ти2 -у´ю, -у´єш poprzedzać передумо´ва -и ż przesłanka, warunek переду´мувати -ую, -уєш rozważać; zmieniać postanowienie ► переду´мати -аю, -аєш rozmyślić się; zmienić postanowienie передусім, передовсі´м przede wszystkim передча´сний przedwczesny передчува´ти -а´ю, -а´єш przeczuwać ► передчу´ти -у´ю, -у´єш przeczuć пережда´ти -ду´, -де´ш przeczekać пережива´ти -а´ю, -а´єш przeżywać; ~ тру´днощі rnieć kłopoty (trudności) ► пережи´ти -живу´, -живе´ш przeżyć пережи´ток -тку przeżytek пережо´вувати -ую, -уєш przeżuwać ► пережува´ти -у´ю, -ує´ш przeżuć перезимува´ти -у´ю, -у´єш przezimować перезира´тися -а´юся, -а´єшся wymieniać porozumiewawcze spojrzenia ► перезирну´тися -ну´ся, -не´шся wymienić spojrzenia перезрілий przejrzały переїжджа´ти -а´ю, -а´єш przejeżdżać; przeprowadzać się (do nowego mieszkania) ► переїхати -іду, -'їдеш przejechać; przeprowadzić się (do nowego mieszkania) переї´зд -у m przejazd; przeprowadzka перейти´ -йду´, -йдеш przejść; przekroczyć (np. granicę); zob. перехо´дити пере´каз -у m 1. streszczenie; opowieść, opowiadanie 2. przekaz (pieniężny) перека´зувати -ую, -уєш 1. powtarzać, opowiadać, zawiadamiać 2. przekazywać ► переказа´ти -ажу´, -а´жеш 1. powtórzyć, opowiedzieć, zawiadomić 2. przekazać перекида´ти (ся) -а´ю, -а´єш przerzucać (się), przewracać (się); ► переки´вути(ся) -ну, -неш przerzucić (się); przewrócić (się); переки´нутися думка´ми wymienić ze sobą myśli (poglądy) пере´кис -у m nadtlenek; ~ во´дню woda utleniona перекі´п -ко´пу rów; przekop пере´клад -у m przekład; tłumaczenie переклада´ти -а´ю, -а´єш przekładać; tłumaczyć ► перекла´сти -ду´,-де´ш przełożyć; przetłumaczyć переклада´ч -а´ m tłumacz перекли´чка -и і, пере´клик -у m apel; wzajemne nawoływanie się, zwoływanie; odczytywanie (na glos), wywoływanie po nazwisku переко´наний przekonany; бу´ти переконаним в чому´-не´будь być przekonanym o czymś переконливий przekonujący, przekonywający; ~ до´каз przekonujący dowód переконувати(ся) -ую, -уєш przekonywać (się), upewniać (się) ► перекона´ти(ся) -а´ю, -а´єш przekonać (się) перекопувати -ую, -уєш przekopywać ► перекопа´ти -а´ю, -а´єш przekopać перекочувати -ую, -уєш przetaczać ► перекотити -очу´, -отиш przetoczyć перекре´слювати -юю, -юєш przekreślać, skreślać ► перекре´слити -лю, -лиш przekreślić, skreślić перекру´чувати -ую, -уєш przekręcać, wypaczać ► перекрути´ти -учу´, -у´тиш przekręcić, wypaczyć пере´куска -и ż przekąska, zakąska перела´з -у m przełaz (w plocie) перела´зити -а´жу, -а´зиш 1. przełazić 2. przewałęsać się; zob. переліза´ти перела´мувати (ся) -ую, -уєш przełamywać (się) ► перелама´ти(ся) -а´ю, -а´єш przełamać (się), ziamać (się); zob. переломи´гги переле´жувати -ую, -уєш 1. wylegiwać się 2. doprowadzać do ścierpnięcia od leżenia ► переле´жати -жу, -жиш 1. przeleżeć 2. doprowadzić do ścierpnięcia od leżenia; він переле´жав собі но´гу noga mu ścierpła od leżenia перелетіти zob. переліта´ти перелива´ти -а´ю, -а´єш przelewać, przetapiać; przetaczać (krew) ► перели´ти -ллю, -ллє´ш przelać; przetopić; przetoczyć (krew) перелицьо´вувати -ую, -уєш przenicowywać, przerabiać ► перелицюва´ти-юю,-юєш przenicować, przerobić переліг´ -ло´гу m odłóg, ugór переліза´ти -а´ю, -а´єш przełazić, przechodzić (np. przez plot) ► перелізти -зу, -зеш przeleźć; zob. перела´зити пере´лік -у m spis; lista, wykaz пере´ліска -и ż przylaszczka пере´лісок -ска m lasek, gaik переліт -льо´ту m przelot переліта´ти -а´ю, -а´єш przelatywać ► перелетіти -ечу´, -ети´ш przelecieć перелітний przelotny; перелітні птахи´ ptaki przelotne перелі´чувати -ую, -уєш przeliczać, liczyć ► перелічи´ти -чу´, -ічиш przeliczyć перело´м -у m 1. przełom; złamanie 2. kryzys, przesilenie переломлювати(ся) -юю, -юєш przełamywać (się) ► переломи´ти(ся) -млю´, -миш przełamać (się), ziamać (się); zob. перела´мувати (ся) перело´мний przełomowy; ~ момент moment przełomowy перелю´бець -бця m cudzołóżca перелю´бний cudzołożny переля´к -у m przestrach, lęk переляка´ти (ся)-а´ю,-а´єш przestraszyć (się) перемага´ти -а´ю, -а´єш pokonywać, zwyciężać, przezwyciężać; ~ тру´днощі pokonywać trudności; zob. перемогти´ пере´марш -у m przemarsz переме´л -у m przemiał перемерза´ти -а´ю, -а´єш przemarzać ► переме´рзнути -ну, -неш przemarznąć перемива´ти -а´ю, -а´єш przemywać ► переми´ти -и´ю, -и´єш przemyć перемири´ти(ся) -рю´, -риш pogodzić (się) переми´р'я -я n rozejm, zawieszenie broni пере´миський przemyski переміна -и ż zmiana, przemiana перемі´нний zmienny перемірювати -юю, -юєш mierzyć ponownie ► перемі´рити -рю, -риш zmierzyć ponownie перемішувати -ую, -уєш 1. mieszać 2. miesić ► переміша´ти -а´ю, -а´єш 1. przemieszać 2. wymiesić (ciasto) переміща´ти -а´ю, -а´єш przenosić, przesuwać ► перемісти´ти -іщу´,-і´стиш przenieść, przesunąć, przestawić перемовля´тися -ля´юся, -ля´єшся zamieniać parę słów, rozmawiać ► перемо´витися -влюся, -вишся zamienić parę słów, porozmawiać перемо´га -и ż zwycięstwo, pokonanie (kogoś, czegoś); здобу´ти перемо´гу odnieść zwycięstwo; ~ над стра´хом pokonanie strachu; Пі´ррова ~ Pyrrusowe zwycięstwo перемогти´ -о´жу, -о´жеш pokonać, zwyciężyć; przezwyciężyć; zob. перемага´ти перемо´жець -жця m zwycięzca перемока´ти -а´ю, -а´єш przemakać ► перемо´кнути -ну, -неш przemoknąć перемолоти -мелю´, -ме´леш zemleć (ponownie) перемо´тувати -ую, -уєш przewijać, nawijać ► перемота´ти -а´ю, -а´єш przewinąć, nawinąć переносити (ся) -о´шуся, -о´сишся przenosić (się) ► перенести´(ся) -су´, -се´ш przenieść (się) переночува´ти -у´ю, -у´єш przenocować переобира´ти -а´ю, -а´єш wybierać ponownie ► переобра´ти -беру´, -бере´ш wybrać ponownie перео´блік -у m remanent, inwentaryzacja переобтя´жувати -ую, -уєш przeciążać, przeładowywać (nad miarę) ► переобтя´жити-жу, -жиш przeładować, przeciążyć (nad miarę) переодяга´тися, переодіва´тися -а´юся,-а´єшся przebierać się ► переодягти´ся -дягну´ся, -дя´гнешся, переоді´тися -шуся, -інешся przebrać się переодя´гнений, переодітий przebrany, w przebraniu (zamaskowany) переозбро´ювати(ся) -юю, -юєш przezbrajać (się) ► переозбро´їти(ся) -о´ю, -о´їш przezbroić (się) перео´рювати -юю, -юєш przeorywać; powtórnie zaorywać ► переора´ти -рю´, -ре´ш przeorać; powtórnie zaorać переосми´слювати -юю, -юєш nadawać nowy sens, interpretować na nowo ► переосми´слити -лю, -лиш nadać nowy sens, zinterpretować na nowo переоцінювати -юю, -юєш 1. przeceniać 2. przewartościowywać ► переоціни´ти -ню´, -ниш 1. przecenić 2. przewartościować перепада´ти (tylko 3. osoba) 1. popadywać (o deszczu) 2. przypadać w udziale; йому´ де´що перепаде´ coś mu tam przypadnie w udziale; зрі´дка перепада´ли дощі´ z rzadka padały deszcze ► перепа´сти (tylko 3. osoba) 1. popadać (o deszczu) 2. przypaść w udziale перепел -а m przepiórka (samiec) перепели´ця -і, перепілка -и ż przepiórka (samica) перепиня´ти -я´ю, -я´єш zatrzymywać, przerywać ► перепини´ти -пиню´, -пи´ниш zatrzymać, przerwać перепис -у m spis (ludności); rejestracja, inwentaryzacja (np. towarów); ~ насе´лення spis ludności перепи´сувати -ую, -уєш przepisywać ► переписа´ти -ишу´, -йшеш przepisać перепи´ска -и ż przepisywanie; korespondencja; вести пере-пи´ску prowadzić korespondencję, korespondować пере´пит -у m przepytywanie перепій -по´ю m 1. przepicie (przebranie miary w piciu); з перепою боли´ть голова´ od przepicia głowa boli 2. element obrzędu weselnego перепілка -и ż zob. перепели´ця перепла´чувати -ую, -уєш przepłacać ► переплати´ти -ачу´, -а´тиш przepłacić переплива´ти -а´ю, -а´єш przepływać ► перепливти´, переплисти -ву´, -ве´ш, перепли´нути -ну, -неш przepłynąć переплу´тувати -ую, -уєш mylić (coś z czymś) ► переплу´тати -аю, -аєш pomylić (coś z czymś) перепра´ва -и ż przeprawa перепо´внювати -юю, -юєш przepełniać ► перепо´внити -ню, -нині przepełnić; ча´ша терпі´ння переповнилася przepełnił się kielich goryczy перепродава´ти -аю´, -ає´ш, перепро´дувати-ую,-уєш odsprzedawać перепродаж -у m odsprzedaż (po wyższej cenie) перепро´шувати -ую, -уєш przepraszać ► перепроси´ти -шу´, -сипі przeprosić перепуска´ти -а´ю, -а´єш przepuszczać ► перепусти´ти -ущу´, -у´стиш przepuścić пере´пустка -и ż przepustka пере´рва -и ż przerwa; вели´ка ~ duża przerwa (w szkole) переріз -у m przekrój перерізувати -ую, -уєш przerzynać, przecinać ► перері´зати -і´жу, -і´жеш przerżnąć, przeciąć перероста´ти -а´ю, -а´єш przerastać ► перерости´ -ту´, -те´ш przerosnąć переру´бувати -ую, -уєш przerąbywać ► oруба´ти -а´ю, -а´єш przerąbać переса´дка -и ż 1. przesadzanie 2. przesiadka, przesiadanie 3. przeszczepienie; у ме´не ~ в Кра´кові mam przesiadkę w Krakowie переселе´нець -нця m przesiedleniec переселе´нський przesiedleńczy переселя´ти (ся) -я´ю, -я´єш przesiedlać (się) ► пересели´ти(ся) -лю´, -лиш przesiedlić (się) пересі´чний przeciętny; średni пересічний 1. przecinający się 2. przecięty переслі´дувати -ую, -уєш 1. pędzić, ścigać, gonić 2. prześladować пере´спів -у m prześpiewanie, odśpiewanie; dowolny przekład (w poezji) перестава´ти -стаю´, -стає´ш przestawać ► переста´ти -а´ну, -а´неш przestać; переста´ньте свари´тись! przestańcie się kłócić! переставля´ти -я´ю, -я´єш przestawiać, przesuwać ► переста´вити -влю, -виш przestawić, przesunąć перестій -то´ю m przestój, przerwa, zatrzymanie пересторо´га -и ż przestroga перестри´бувати -ую, -уєш przeskakiwać ► перестрибну´ти -ну´, -не´ш przeskoczyć переступа´ти -а´ю, -а´єш przekraczać, przestępować ► переступи´ти -плю´, -пиш przekroczyć, przestąpić пере´суд -у m rozprawa rewizyjna; пере´су´ди -дів lmn 1. przesądy 2. plotki пересу´нути -ну, -неш przesunąć перетво´рення -я n przetworzenie; przeistoczenie перетво´рювати -юю, -юєш prze twarzać, przekształcać ► перетвори´ти -рю´, -риш przetworzyć, przekształcić перетина´ти -а´ю, -а´єш przecinać ► перетну´ти -ну´, -не´ш przeciąć; ~ до´шку przeciąć deskę пере´тинка -и ż błona; діво´ча ~ błona dziewicza перето´плювати -юю, -юєш 1. przetapiać 2. przepalać (w piecu) ► перетопи´ти -плю´, -пиш 1. przetopić 2. przepalić (w piecu) перетри´мувати -ую, -уєш przetrzymywać ► перетри´мати -аю, -аєш przetrzymać перетя´гувати -ую, -уєш przeciągać ► перетягти´, перетягну´ти -гну´, -гнеш przeciągnąć переу´лок -лка m zaułek перехитри´ти -рю´, -ри´ш przechytrzyć перехі´д -хо´ду m przejście; pasaż (w muzyce); przemarsz (w wojsku) перехідни´й przejściowy, przechodni; ~ період okres przejściowy; перехідне´ дієсло´во czasownik przechodni перехо´дити -джу, -диш przechodzić; przekraczać; ~ з рук у ру´ки przechodzić z rąk do rąk; zob. перейти´ перехожий -жого m przechodzień перехоплювати -юю, -юєш 1. przechwytywać 2. zdobywać (pieniądze); 3. jeść naprędce, przegryzać 4. łapać ► перехопи´ти -плю´, -пиш 1. przechwycić 2. zdobyć (pieniądze) 3. zjeść coś naprędce, przegryźć, przekąsić 4. ziapać перехре´сний; ~ вого´нь ogień krzyżowy перехрест -а m przechrzta перехре´сток -тка m zob. перехре´стя перехрести´ти(ся) -ещу´, -е´стиш 1. przeżegnać (się) 2. przechrzcie (się) перехре´стя -я n skrzyżowanie (dróg, ulic); rozdroże перець -рцю m pieprz; черво´ний ~ papryka; за(в)да´ти перцю кому´сь spuścić komuś lanie переши´йок -йка m przesmyk перешко´да -и ż przeszkoda; ска´чки з перешко´дами wyścigi konne z przeszkodami перила -и´л lmn poręcz; balustrada перина -и ż pierzyna пери´нка1 -и ż pierzynka пери´нка2 -и ż piórko; легки´й як ~ lekki jak piórko перифері´я -її ż peryferia; prowincja; на перифері´ї na prowincji пері´од -у m okres, czas, penod; зві´тний ~ okres sprawozdawczy періо´дика -и ż periodyki, czasopisma періоди´чний okresowy, czasowy, periodyczny; ~ дріб ułamek okresowy пе´рли -лів lmn perły перли´на -и ż perła перна´тий pokryty piórami, pierzasty; upiększony (udekorowany) piórami перо´ -а´ n pióro; stalówka перо´н -у m peron пе´рсик -а m brzoskwinia персо´на -и ż osoba, persona; ~ ґра´та (нон ґра´та) persona grata (non grata) персона´ж -а m postać (w utworze literackim); osoba персона´л -у m personel перспекти´ва -и ż perspektywa перст -а´ m palec (tylko w tekstacn literackich, głównie poetyckich) пе´рстень -сня m pierścień, pierścionek, sygnet перука´р -я´ m fryzjer перука´рня -ні ż zakład fryzjerski перука´рський fryzjerski перце´вий pieprzowy; перце´ва настоянка nalewka na pieprzu, pieprzówka перці´вка -и ż wódka ze strączkiem ostrej papryki пе´рчик -у m pieprz перчи´нка, перчина -и ż pieprzyk; ziarnko pieprzu пе´рчити -чу, -чиш pieprzyć перш najpierw, z początku; ~ за все przede wszystkim пе´рший pierwszy; ни´ні пе´рше (число´) січня dziś jest pierwszy stycznia; на ~ по´гляд na pierwszy rzut oka пе´ршість -шості ż pierwszeństwo; завоюва´ти ~ wywalczyć pierwszeństwo (pierwsze miejsce), zostać zwycięzcą першоджерело´ -а´ n praźródło; oryginalne (podstawowe) żródło naukowe; materiał żródłowy першодру´к -у m pierwodruk першокла´сник -а m uczeń pierwszej klasy, pierwszoklasista, pierwszak першоку´рсник -а m student pierwszego roku першоосно´ва -и ż podstawa, zasada, podstawowe założenie першоря´дний pierwszorzędny першочерго´вий pierwszoplanowy, pierwszy, najpilniejszy; першочерго´ва спра´ва najpilniejsza sprawa пес пса m pies пе´сик -а m piesek песимі´зм -у m pesymizm пе´сти´ти пе´щу´, пе´стиш pieścić пестли´вий pieszczotliwy пе´стощі -ів lmn pieszczoty песту´нчик -а m pieszczoszek, ulubieniec; ~ до´лі dziecko szczęścia пете´лька -и ż pętelka петербу´ржець -жця m petersburżanin петербуржа´нка -и ż petersburżanka петербу´рзький petersburski петли´ця -і ż galon, naszywka (np. na mundurze) петля´ -і ż pętla петру´шка -и ż 1. pietruszka 2. kukła, marionetka Петрі´вка -и ż post przed świętem Piotra i Pawła w Kościele wschodnim (między 29 czerwca a 12 lipca) печа´лити (ся) -лю, -лиш smucić (się), martwić (się) печаль -лі ż zmartwienie печатка -и ż pieczątka печа´ть -ті ż pieczęć пече´ний pieczony печені´ги -гів lmn Pieczyngowie пече´ня -і ż pieczeń пече´ра -и ż pieczara, jaskinia, grota печери´ця -і ż pieczarka пече´рний jaskiniowy; пече´рна люди´на człowiek jaskiniowy, jaskiniowiec пе´чиво -а n mączne wyroby cukiernicze печі´нка -и ż wątroba печінки´ -но´к lmn wnętrzności; відби´ти ~ odbić wnętrzności; це мені´ в печінка´х сиди´ть to mnie dręczy (gnębi), leży mi to na wątrobie печія´ -ії ż zgaga п'є´са -и ż sztuka teatralna; utwór muzyczny пи´во -а n piwo пивова´рня -і ż browar пивоварний; ~ заво´д browar пика -и ż pysk пил -у m pył, kurz пила´ -й ż piła пили´на -и ż pyłek Пилипівка -и ż post przed Bożym Narodzeniem, adwent w Kościele wschodnim (od 28 listopada do 6 stycznia) пилка -и ż piłka (do cięcia) пилови´й pyłowy; пилові бу´рі burze piaskowe пилосо´с -а m odkurzacz пи´лочка -и ż mała piłka (do cięcia); pilniczek (do paznokci) пилю´га, пилю´ка -и ż kurzawa пи´льний pilny; uważny; ~ у´чень pilny (pracowity) uczeń; пи´льна спра´ва pilna (nie cierpiąca zwłoki) sprawa пильнува´ти(ся) -у´ю, -у´єш pilnować (się), mieć się na baczności пирі´г -рога´ m ciasto (nadziewane); placek; przekładaniec; ~ з я´блуками placek z jabłkami пирі´й -ію´ m perz пи´санка -и ż pisanka; ха´та, мов ~ chata jak malowana пи´сар -я m pisarz (w kancelarii) писа´ти пишу´, пи´шеш pisać; недба´ло ~ pisać niestarannie писк -у m pisk пискля´ -я´ти n pisklę писе´мний pisemny; писе´мна па´м'ятка zabytek piśmiennictwa пи´снути, пи´скнути -ну, -неш pisnąć; zob. пища´ти письме´нний -ного m umiejący pisać i czytać, człowiek piśmienny письме´нник -а m pisarz, literat письме´нниця -і ż pisarka, literatka письме´нство -а n piśmiennictwo письмо´ -а´ n pismo; Святе´ ~ Pismo Święte; чітке´ ~ wyraźne pismo письмо´вий pisemny, piśmienny; ~ і´спит egzamin pisemny; ~ стіл biurko пита´льний pytający, pytajny; ~ займе´нник zaimek pytający (pytajny); питальне ре´чення zdanie pytaj ne; ~ знак znak zapytania пита´льник -а m ankieta; kwestionariusz пита´ння -я n 1. pytanie, zapytanie; знак ~ pytajnik, znak zapytania; болю´че ~ bolące pytanie; навідне´ ~ pytanie naprowadzające 2. problem, kwestia, zagadnienie, sprawa; поста´вити (пору´шити) ~ wysunąć (postawić) problem; виника´є (постає´) ~ nasuwa się pytanie; задава´ти (зада´ти) ~ zadawać (zadać) pytanie; ~ че´сті sprawa honoru пита´ти -а´ю, -а´єш pytać питво´ -а´ n napój, picie пи´ти п'ю, п'єш pić питний pitny пиття´ -я´ n picie; pijatyka, wypitka; napój питни´й pitny, nadający się do picia; питна´ вода´ woda pitna (do picia) пито´мий; пито´ма вага´ ciężar właściwy пиха´ -и´ ź pycha пиха´тий pyszałkowaty, zarozumiały, hardy; ~ як павич dumny jak paw пихкати -аю, -аєш pykać (fajkę) пиша´тися -а´юся, -а´єшся 1. być dumnym, szczycić się (czymś); 2. pysznić się, chełpić się пи´шний pyszny, wspaniały, uroczysty; bogaty пища´ти -щу´, -щи´ш piszczeć; zob. пи´снути пия´тика -и ż pijatyka, libacja піаніно ndm n pianino піаніст -а m pianista півгоди´ни pół godziny півгоди´нний półgodzinny півда´рма pół darmo півде´нний południowy південь -дня m południe (czas, kierunek i obszar); о півдні w południe; на південь na południe; на півдні na południu півдня´ pół dnia півлі´тра pół litra півдобови´й trwający pół doby, dwunastogodzinny півдоро´ги pół drogi; на півдоро´зі w pół drogi півдю´жини pół tuzina пі´вень -вня m kogut півза´сіб -собу m półśrodek півко´ло -а n półkole, półokrąg півкро´к -у m półkrok; зупини´тися на півкро´ці zatrzymać się w pół kroku півкру´г -у m półkole півкру´глий półokrągły півку´ля -і ż półkula; півні´чна (південна) ~ półkula północna (południowa); ~ мо´зку półkula mózgowa півмісяця pół miesiąca півмісяць -ця m półksiężyc півмісячний dwutygodniowy; півмісячна зарпла´та pensja za pół miesiąca північ1 -ночі ż północ (kierunek i obszar); на півночі na północy; на кра´йній півночі na dalekiej północy північ2-ночі ż północ (środek nocy); вже дале´ко за ~ jest już dawno po północy; бли´зько півночі około północy північний północny; ~ по´люс biegun północny півоборо´т -у m półobrót півострів -рова m półwysep півпроду´кт -у m półprodukt, półfabrykat піврі´чний półroczny піврі´ччя -я n półrocze півро´ку pół roku півсві´тло -а n półświatło півсло´ва pół słowa півсо´н -сну´ m półsen півстолі´ття, півсторіччя -я n półwiecze півте´мрява -и ź półmrok; zmrok, zmierzch; в півте´мряві w półmroku півті´нь -ні ż półcień півтора´, вівтори´ półtora; півтори´ ти´сячі półtora tysiąca; півтори´ годи´ни półtorej godziny; півтора´ ме´тра półtora metra півфабрика´т -у m półfabrykat, półprodukt півфіна´л -у m półfinał півціни´; за ~ za pół ceny під1 поду m trzon, dno (pieca); dolna warstwa, podściółka, podkład (pod stertą zboża) під2 pod; ~ водо´ю pod wodą; ~ зе´млю pod ziemię; ~ доще´м w deszczu; ~ Ки´євом koło Kijowa, pod Kijowem; ~ ве´чір pod wieczór; ~ ра´нок nad ranem; підо мно´ю pode mną; йому´ ~ со´рок (ро´ків) on ma około czterdziestki; приміщення ~ бібліоте´ку lokal na bibliotekę; ~ руко´ю pod ręką; посла´ти ~ три чорти´ posłać do stu diabłów; танцюва´ти ~ му´зику tańczyć w takt muzyki підбавля´ти -я´ю, -я´єш dodawać, dokładać ► підба´вити -влю, -виш dodać, dołożyć підбадьо´рливий zachęcający підбадьо´рювати -юю, -юєш dodawać ducha (otuchy), zachęcać ► підбадьо´рити -о´рю´, -о´ри´ш dodać ducha (otuchy), zachęcić підбере´зник -а m zob. підоси´чник підбива´ти -а´ю,-а´єш 1. podbijać; ~ чо´боти podbijać buty 2. podszywać, podbijać; ~ ху´тром podbijać futrem 3. ~ підсумки sumować, podsumowywać 4. namawiać, podburzać, judzić ► підби´ти -діб'ю´, -діб'є´ш 1. podbić; ~ кому´ о´ко podbić (komuś) oko 2. podszyć, podbić (futrem) 3. ~ підсумки zsumować, podsumować 4. namówić, podburzyć, podjudzić 5. rozbić (czołg), zestrzelić (samolot) підбира´ти -а´ю,-а´єш 1. podbierać; dobierać 2. zbierać підбіга´ти -а´ю, -а´єш podbiegać ► підбігти -іжу´,-іжи´ш podbiec підбі´йка -и ż 1. podbicie, podszycie (np. futrem); podpinka; podszewka 2. młotek górniczy 3. wrąbywanie się підбілювати -юю, -юєш pobielać ► підбіли´ти -лю´, -лиш pobielić підбір -бо´ру m dobór, selekcja підборі´ддя -я n podbródek підбу´рювати -юю, -юєш podburzać ► підбу´рити -рю, -риш podburzyć підбу´рювач -а m podżegacz; buntownik підва´л -у m piwnica; suterena підва´лина -и ż podwaliny, fundament підва´льний piwniczny підве´дення -я n; ~ підсумків podsumowanie підвезти´ zob. підво´зити підверта´ти -а´ю, -а´єш podwijać ► підверну´ти -ну´, -неш podwinąć підвести zob. підво´дити підви´д -у m podgatunek підви´щений podwyższony підви´щення -я n 1. podwyższenie 2. podniesienie; podwyżka; ~ зарпла´ти podwyżka pensji; ~ життє´вого рівня wzrost stopy życiowej підвищувати -ую, -уєш podwyższać ► підвищити -щу, -щиш podwyższyć підвіко´нник -а m, підвіко´ння -я n parapet підвісни´й podwieszony, zawieszony, wiszący; підвісна´ доро´га kolejka linowa; ~ міст most wiszący підві´шувати -ую, -уєш wieszać, zawieszać ► підвісити -ішу, -і´сиш podwiesić, zawiesić підвла´дний podwładny; podporządkowany підвода -и ż furmanka, podwoda підводити -джу, -диш 1. podprowadzać 2. podnosić; wznosić, podciągać (np. budynek) 3. oszukiwać; ~ пі´дсумок podsumowywać ► підвести´ -еду´, -еде´ш 1. podprowadzić, przyprowadzić 2. podnieść; wznieść, podciągnąć (np. fundament) 3. oszukać підводний podwodny; ~ чо´вен łódź podwodna підво´дник -а m marynarz floty podwodnej; nurek підвозити -о´жу,-о´зиш 1. podwozić 2. dostarczać ► підвезти´ -зу´, -зе´ш 1. podwieźć 2. dostarczyć підв'я´зка -и ż podwiązka підв'я´зувати(ся) -ую, -уєш podwiązywać (się); opasywać (się) ► підв'яза´ти(ся) -в'яжу´, -в'я´жеш podwiązać (się); opasać (się) підганя´ти -я´ю, -я´єш 1. popędzać, poganiać 2. dopasowywać; zob. підго´нити, підігна´ти підгина´ти -а´ю, -а´єш podginać, zginać; у ме´не но´ги підгина´ються nogi się pode mną uginają ► підігну´ти -ну´, -не´ш podgiąć, zgiąć; ~ хвіст podwinąć ogon підгірний podgórski; ~ краєвид krajobraz podgórski підгір'я -я n podgórze підгляда´ти -а´ю, -а´єш podglądać, podpatrywać ► підгле´діти -джу, -диш podejrzeć, podpatrzeć підгля´нути -ну, -неш podpatrzeć, podglądnąć підгнива´ти -а´ю,-а´єш zaczynać gnić ► підгни´ти -ию´, -иє´ш podgnić, nadgnić підгово´рювати -юю, -юєш namawiać ► підговори´ти-рю´, -риш namówić підгодо´вувати -ую, -уєш podkarmiać, dokarmiać ► підгодува´ти -у´ю, -у´єш podkarmić, dokarmić підго´нити zob. підігна´ти підгора´ти -а´ю, -а´єш, підгоря´ти -я´ю, -я´єш przypalać się (o kaszy, о mleku) ► підгоріти -рю´, -ри´ш przypalić się підгорілий przypalony (od spodu) підгорта´ти -а´ю, -а´єш 1. podgarniać (pod cos) 2. okopywać (rośliny) ► підгорну´ти -ну´, -неш 1. podgarnąć (pod coś) 2. okopać (rośliny) підгото´влення -я n, підготовка -и ż przygotowanie підготовля´ти -я´ю,-я´єш 1. przygotowywać 2. kształcić, przysposabiać; підготовля´тися przygotowywać się ► підгото´вити -влю, -виш, підготува´ти -у´ю, -у´єш przygotować підгото´вчий przygotowawczy, wstępny; підгото´вча робо´та praca przygotowawcza, wstępna; підгото´вчі ку´рси kursy przygotowawcze підґрунтови´й podskórny; підґрунтова´ вода´ woda podskórna підгру´па -и ż podgrupa піддава´ти -даю´,-дає´ш poddawać, podawać, podkładać; podbijać; ~ місто poddawać miasto; зе´рна треба´ ~ обігріва´нню ziarna trzeba poddawać ogrzewaniu; ~ кри´тиці poddawać krytyce, krytykować; ~ м'яча´ podbijać piłkę ► підда´ти -а´м, -аси´ poddać, podłożyć; podbić; ~ вугі´лля podłożyć węgla; ~ су´мніву poddać w wątpliwość; ~ випро´буванню poddać próbie піддава´тися -даю´ся, -дає´шся poddać się; ~ меланхо´лії poddać się melancholii ► підда´тися -да´мся, -даси´ся poddać się пі´дданий poddany пі´дданство -а n poddaństwo; obywatelstwo підда´тливий 1. giętki, kowalny, łatwy w obróbce (o materiale) 2. uległy, bezwolny; usłużny, uczynny (o człowieku) піддо´брюватися -ююся, -юєшся pochlebiać, schlebiać (komuś) ► піддобри´тися -обрю´ся, -обришся pochlebić, schlebić (komuś) піддо´слідний doświadczalny, eksperymentalny; піддо´слідні твари´ни zwierzęta doświadczalne підду´рювати -юю, -юєш oszukiwać, naciągać, nabierać ► піддури´ти -рю´, -риш oszukać, naciągnąć, nabrać піджа´к -а´ m marynarka; двобо´ртний ~ marynarka dwurzędowa піджа´рений podsmażony, przysmażony; przypieczony піджа´рювати -юю, -юєш podsmażać; przypiekać ► піджарити -рю, -риш podsmażyć, przypiec піджа´тий; соба´ка з піджа´тим хвосто´м pies z podwiniętym ogonem піджи´влювати -юю, -юєш, підживляти -я´ю, -я´єш dokarmiać, dożywiać; ~ зе´млю użyźniać ziemię (glebę) ► підживити -влю´, -виш dokarmić, dożywić підзаголовок -вка m podtytuł підзахисний -ного m klient (u adwokata) підзвітний odpowiedzialny, podległy підземка -и ż pot. metro підземний podziemny; підзе´мна залізни´ця kolej podziemna; ~ перехід przejście podziemne підібга´ти -а´ю, -а´єш podwinąć, podgiąć; ~ хвоста´ podwinąć ogon (przestraszyć się) підібра´ти -дберу´, -дбере´ш 1. podebrać, dobrać 2. zebrać; zob. підбира´ти підігнати -джену´, -джене´ш, підгонити -ню, -ниш 1. podpędzić, podgonić 2. dopasować; zob. підганя´ти підігну´ти zob. підгина´ти підігріва´ти -а´ю, -а´єш podgrzewać ► підігрі´ти -і´ю, -і´єш podgrzać підіпхнути -ну´, -не´ш podepchnąć, podsunąć підіймати(ся) zob. підніма´ти (ся) підійти´ -дійду´, -ді´йдеш podejść; zob. підходити підірва´ти zob. підрива´ти підісла´ти zob. підсила´ти під'їжджа´ти -а´ю,-а´єш 1. podjeżdżać 2. przymilać się, ubiegać się ► під'ї´хати -ї´ду, -ї´деш podjechać під'їзд -у m podjazd; dojazd; brama (w adresie - obok numeru budynku i mieszkania) під'їзни´й; під'їзна´ ко´лія kolejka dojazdowa підйо´м -у m 1. wzmożenie, wzrost, wzlot 2. podbicie (stopy) 3. wysokość (samogłoski) 4. dźwignia підйо´мний służący do podnoszenia; ~ кран dźwig; ~ міст most zwodzony підйо´мник -а m wyciąg (narciarski) підка´зувати -ую, -уєш podpowiadać; podsuwać (mysi) ► підказа´ти -кажу´, -ка´жеш podpowiedzieć; podsunąć (myśl) підкида´ти -а´ю, -а´єш podrzucać ► підки´нути -ну, -неш podrzucić підкидни´й podrzucany; ~ ду´рень dureń podrzucany (gra w karty) підклада´ти -а´ю, -а´єш podkładać ► підкла´сти-аду´,-аде´ш podłożyć; ~ свиню´ podłożyć świnię підкла´с -у m podklasa (w biologii) підкле´ювати -юю, -юєш podklejać ► підкле´їти-е´ю,-е´їш podkleić підклика´ти -а´ю, -а´єш przywoływać ► підкли´кати -ли´чу, -ли´неш przywołać підключа´ти -а´ю, -а´єш podłączać, włączać ► підключи´ти -чу´, -чиш podłączyć, włączyć підко´ва -и ż podkowa підко´ваний podkuty підко´вний służący do podkuwania; ~ цвях hufnal (gwóźdź do przybijania podkowy) підко´вувати -ую, -уєш podkuwać; zob. підкува´ти підко´лений, підколо´тий podpięty, przypięty (szpilką) підко´лювати -юю, -юєш 1. łupać; łamać 2. przypinać (szpilkami) ► підколо´ти -лю´, -леш 1. rozłupać; nadłamać (np. lód) 2. przypiąć (szpilką) підколо´чувати -ую, -уєш mieszać, bełtać ► підколоти´ти -очу´, -о´тиш pomieszać, rozbełtać підкомі´сія -ії ż podkomisja підконтро´льний podlegający kontroli, kontrolowany підко´п -у m podkop; podstęp підко´пувати (ся) -ую, -уєш podkopywać (się) ► підкопа´ти (ся) -а´ю, -а´єш podkopać (się) підкорення -я n ujarzmienie, podbicie підкорити -рю´, -риш ujarzmić, podbić підко´рмлювання -я n, підко´рм -у m podkarmianie підко´рюватися -ююся, -юєшся ulegać, poddawać się, godzić się ► підкори´тися -рю´ся, -ришся ulec, poddać się, pogodzić się підкоро´чувати -ую, -уєш skracać, przycinać, podcinać ► підкороти´ти -очу´, -о´тиш skrócić, przyciąć, podciąć підкоря´ти -я´ю, -я´єш ujarzmiać, podbijać ► підкори´ти -рю, -риш ujarzmić, podbić підко´чувати -ую, -уєш 1. podtaczać 2. podjeżdżać ► підкоти´ти -очу´, -о´тиш 1. podtoczyć, przytoczyć 2. podjechać підко´шувати -ую, -уєш podkaszać, podcinać ► підкосити -ошу´, -о´сиш podkosić, podciąć підкрада´тися -а´юся, -а´єшся podkradać się ► підкра´стися -а´дуся, -а´дешся podkraść się підкра´шуватися -ую, -уєш podmalowywać się ► підкра´си´тися -а´шу´, -а´сиш podmalować się підкре´слення -я n podkreślenie; zaakcentowanie підкре´слювати -юю,-юєш podkreślać; akcentować ► підкре´слити -лю, -лиш podkreślić; zaakcentować підкріплення -я n wsparcie, wzmocnienie; pokrzepienie підкріплювати -юю, -юєш wspierać, wzmacniać; pokrzepiać ► підкріпити -плю´, -пиш wesprzeć, wzmocnić; pokrzepić підкрохма´лювати -юю, -юєш podkrochmalać ► підкрохма´лити -лю, -лиш podkrochmalić підкру´чувати -ую, -уєш podkręcać ► підкрути´ти -учу´, -у´тиш podkręcić підкува´ти -ую´, -ує´ш podkuć, okuć; zob. підко´вувати пі´дкуп -у m przekupstwo підку´пний przekupny, sprzedajny підкупо´вувати -ую, -уєш przekupywać ► підкупи´ти -плю´, -пиш przekupić підку´пність -ності ż przekupność, sprzedajność, skorumpowanie підку´рювати -юю, -юєш odymiać; okadzać ► підкури´ти -рю´, -риш odymić (np. pszczoły) підлабу´зник -а m pochlebca, lizus підлабу´зництво -а n schlebianie, podlizywanie się підла´джуватися -уюся, -уєшся dostrajać się, zgrywać się (o grze, śpiewie) ► підла´дитися -джуся, -дишся dostroić się, zgrać się підла´мувати -ую, -уєш nadłamywać ► підлама´ти -а´ю, -а´єш nadłamać підла´щуватися -уюся, -уєшся przymilać się, przypochlebiać się, umizgać się; łasić się ► підла´ститися -а´щуся, -а´с-тишся przypochlebić się підле´глий podległy підле´сливий pochlebiający, umizgający, przypochlebny підле´сник -а m pochlebca підли´ва -и ż sos підлива´ти -а´ю, -а´єш podlewać; dolewać; ~ ма´сла в ого´нь dolewać oliwy do ognia ► підлити -діллю´, -діллє´ш podlać; dolać підли´за -и m i ż lizus пі´длість -лості ż podłość підліта´ти -а´ю, -а´єш podlatywać ► підлеті´ти -ечу´, -ети´ш podlecieć підліток -тка m podlotek підло´га -и ż podłoga підляга´ти -а´ю, -а´єш podlegać; ulegać (np. zniszczeniu) підма´зувати -ую, -уєш 1. bielić, malować; smarować 2. schlebiać ► підма´зати -а´жу, -а´жеш 1. pobielić, wybielić, pomalować; posmarować 2. pochlebić підма´зуватися -уюся, -уєшся 1. malować się 2. schlebiać, łasić się ► підма´затися -а´жуся, -а´жешся podmalować się підма´йстер -тра m czeladnik підмальо´вувати (ся) -ую, -уєш podmalowywac (się) ► підмалюва´ти (ся) -ю´ю, -ю´єш podmalować się, umalować się підма´нювати -юю,-юєш oszukiwać, kłamać; zwodzić ► підману´ти-ну´,-не´ш oszukać, okłamać; zwieść підма´щувати -ую, -уєш smarować; oliwić ► підмасти´ти -ащу´, -а´стиш posmarować; naoliwić підмерза´ти (tylko 3. osoba) podmarzać, lekko zamarzać, ścinać się lodem; підмерза´є chwyta (bierze) mróz ► підме´рзнути (tylko 3. osoba) podmarznąć, lekko zamarznąć, ściąć się lodem підмет -а m podmiot (część zdania) підме´тка -и ż, підме´ток -тка m zelówka підмива´ти -а´ю, -а´єш podmywać ► підми´ти -и´ю, -и´єш podmyć підміна -и ż zamiana підмі´нювати -юю, -юєш zamieniać, podstawiać ► підміни´ти -ню´, -нині zamienić, podstawić підміта´ти -а´ю, -а´єш podmiatać, zamiatać ► підмести -ету´, -ете´ш podmieść, pozamiatać підміча´ти -а´ю, -а´єш zauważać, dostrzegać ► підмі´тити -і´чу, -і´тиш zauważyć, dostrzec підмішувати -ую, -уєш 1. mieszać, dodawać 2. zagniatać, miesić (ciasto) ► підмішати -а´ю, -а´єш domieszać (czegoś), dodać підмо´ва -и ż namowa підмовля´ти -я´ю, -я´єш podmawiać, namawiać ► підмо´вити -влю, -виш podmówić, namówić підмо´га -и ż wsparcie; pomoc, zasiłek підмока´ти -а´ю, -а´єш podmakac ► підмо´кнути -ну, -неш podmoknąć підмо´ргувати -ую, -уєш znacząco (porozumiewawczo) mrugać ► підморгну´ти -ну´, -неш znacząco (porozumiewawczo) mrugnąć підморо´жувати -ую, -уєш zamrażać ► підморо´зити-о´жу, -о´зиш zamrozić підмо´чувати -ую,-уєш moczyć ► підмочи´ти -чу´, -чиш zmoczyć, przemoczyć підмо´щувати -ую, -уєш 1. mościć; układać, brukować 2. podkładać 3. stawiać rusztowanie ► підмости´ти -ощу´, -о´стиш 1. wymościć; wyłożyć, wybrukować 2. podłożyć 3. wznieść rusztowanie піднебінний palatalny піднебіння -я n podniebienie; м'яке´ (тверде´) ~ podniebienie miękkie (twarde) піднесений 1. podniesiony; wzniesiony 2. podniosły, entuzjastyczny, uroczysty; ~ на´стрій podniosły nastrój підне´сення -я n podniesienie; ~ дарів rel. podniesienie, przeistoczenie; Підне´сення Че´сного Хреста´ Podniesienie Krzyża (27 (13) września w Kościele wschodnim) підні´жжя -я n 1. podnóże 2. piedestał, cokół (pomnika); бі´ля ~ гори´ u podnóża góry підніма´ти, підійма´ти -а´ю, -а´єш podnosić, podejmować ► підня´ти -німу, -ні´меш 1. podnieść, podjąć; ~ ру´ку podnieść rękę 2. zwiększyć; ~ продукти´вність podnieść (zwiększyć) wydajność; ~ ці´ни podnieść ceny 3. ogłosić; ~ тривогу ogłosić alarm; ~ повста´ння wzniecić powstanie підніма´тися, підійма´тися -а´юся -а´єшся podnosić się; wznosić się; wstawać; wspinać się; wchodzić ► підня´тися -німу´ся, -німе´шся 1. podnieść się, wstać; ~ з лі´жка wstać z łóżka 2. wejść; ~ на го´ру wejść na górę; ~ по схо´дах wejść po schodach 3. wzrosnąć; ціни підняли´ся ceny wzrosły 4. powstać, rozpętać się; підняла´ся гроза´ rozpętała się burza підно´влювати -юю, -юєш odnawiać, odświeżać ► піднови´ти -влю´, -виш odnowić, odświeżyć підно´сити -óiny, -осиш podnosić; podawać; ofiarowywać ► піднести´ -су´, -се´ш podnieść; podać; ofiarować; ~ ру´ку на ко´гось podnieść rękę na kogoś; ~ тост wznieść toast підняття´ -я´ n podniesienie підодія´льник -а m podpinka, koperta (na kołdrę) підо´зра -и ż podejrzenie; це виклика´є підо´зру to budzi podejrzenie підозріва´ти -а´ю, -а´єш podejrzewać підозрі´лий podejrzany підозріння -я n podejrzenie підо´йма -и ż dźwignia; lewar, podnośnik підопі´чний podopieczny підоси´чник -а m kozak, koźlak, czerwonogłowiec (grzyb) підпада´ти -а´ю, -а´єш podlegać, być podporządkowanym ► підпа´сти -аду´,-аде´ш stać się podporządkowanym підпал -у m 1. podpalenie 2. podpałka підпа´лювати -юю, -юєш podpalać; rozpalać ► підпали´ти -лю´, -лиш podpalić; rozpalić підпа´лювач -а m podpalacz підпа´нок -нка m półpanek підперізувати(ся) -ую, -уєш podpasywać (się) ► підпереза´ти (ся) -ежу´, -е´жеш podpasać (się) підпе´чений przypieczony підпилий podpity підпилок -лка m pilnik підпи´лювати -юю, -юєш podpiłowywać ► підпиля´ти -я´ю, -я´єш podpiłować підпира´ти (ся) -а´ю, -а´єш podpierać (się) ► підпе´рти (ся) -діпру´, -діпре´ш podeprzeć (się) підпис -у m podpis; ста´вити ~ kłaść podpis; підро´блений ~ podrobiony podpis підписувати(ся) -ую, -уєш podpisywać (się); subskrybować ► підписа´ти (ся)-пишу´, -пи´шеш podpisać (się) підпи´ска -и ż podpisanie (czegoś), podpis; subskrypcja; prenumerata підпиха´ти -а´ю, -а´єш popychać, posuwać підпі´лля -я n konspiracja, podziemie; піти´ в ~ zejść do podziemia підпільний konspiracyjny, podziemny підпільник -а m konspirator підпірка -и ż podpórka, podpora; podstawka підплива´ти -а´ю, -а´єш podpływać ► підпливти´, підплисти -ву´, -ве´ш podpłynąć підповза´ти -а´ю, -а´єш pełzać, podczołgiwać się ► підповзти -зу´, -зе´ш podpełznąć, podczołgać się підполко´вник -а m podpułkownik підпо´ра -и ż podpora, oparcie підпорядко´ваний podporządkowany підприє´мець -мця m przedsiębiorca підприє´мство -а n przedsiębiorstwo; держа´вне ~ przedsiębiorstwo państwowe; ~ побуто´вого обслуговування przedsiębiorstwo usługowe підпуска´ти -а´ю, -а´єш dopuszczać (np. kogoś do siebie) ► підпусти´ти -ущу´, -у´стиш dopuścić підрахо´вувати -ую, -уєш rachować, podliczać, obliczać підса´джувати ► підрахува´ти -у´ю, -у´єш porachować, podliczyć, obliczyć підраху´нок -нку m obliczenie, podliczenie підри´в -у 1. wysadzenie w powietrze 2. poderwanie (się); podważenie; nadwyrężenie підрива´ти -а´ю, -а´єш 1. wysadzać w powietrze 2. podważać; nadwyrężać ► підірва´ти -рву´, -рвеш 1. wysadzić w powietrze 2. podważyć; nadwyrężyć підрива´тися -а´юся, -а´єшся podrywać się, wzlatywać ► підірва´тися -ірву´ся, -ір-ве´шся poderwać się, wzleciec підривни´й 1. wybuchowy (materiał); minerski; підривні´ роботи prace minerskie 2. destrukcyjny, kreci, wrogi; підривна´ робо´та działanie destrukcyjne; підривна´ дія´льність działalność wywrotowa, sabotaż підрівнювати -юю, -юєш wyrównywać, równać ► підрівня´ти -я´ю, -я´єш wyrównać підрізувати -ую, -уєш podcinać, podrzynać ► підрізати -іжу, -і´жеш podciąć, poderżnąć підробі´ток -тку m dodatkowy zarobek підроблювати -юю, -юєш, підробля´ти -я´ю, -я´єш 1. podrabiać, fałszować 2. dorabiać, dodatkowo zarabiać ► підроби´ти -блю´, -биш 1. podrobić, sfałszować 2. dorobić, dodatkowo zarobić підро´бка -и ż podrobienie, sfałszowanie; podrabianie, fałszowanie; falsyfikat, podróbka, imitacja підробля´ння, підроблювання -я n podrabianie підро´блений podrobiony, sfałszowany підро´зділ -у m 1. podrozdział 2. pododdział wojskowy підроста´ти -а´ю, -а´єш podrastać ► підрости´ -ту´, -те´ш podrosnąć підру´чний -ного 1. podręczny 2. pomocnik na (każde) zawołanie підру´чник -а m podręcznik підря´д -у m 1. umowa, zamówienie 2. praca wykonana na zamówienie 3. podrząd (w biologii) підря´дний podrzędny; підря´дне ре´чення zdanie podrzędne підря´дність -ності ż stosunek podrzędności підса´джувати -ую, -уєш 1. podsadzać (kogoś) 2. dosadzać (o roślinach) ► підсади´ти -джу´, -дані 1. podsadzić (kogoś) 2. dosadzić, posadzić (nasadzić) więcej (o roślinach) підсвинок -нка m prosiak підсвідо´мий podświadomy підсвідо´мість -мості ż podświadomość підсила´ти -а´ю, -а´єш nasyłać; podsyłać; nadsyłać ► підісла´ти -дішлю´, -ді´шлеш posłać, nadesłać підсилювати -юю, -юєш wzmacniać, pokrzepiać; podsycać ► підсилити -лю, -лиш wzmocnić; pokrzepić; podsycić підсипа´ти -а´ю, -а´єш podsypywać ► підси´пати -плю, -плеш podsypać підсиха´ти -а´ю, -а´єш podsychać ► підсо´хнути-ну,-неш ро-deschnąć підсів -у m podsianie підсіва´ти -а´ю, -а´єш, підсі´ювати -юю, -юєш 1. siać poplony 2. siać dodatkowo підсіда´ти -а´ю, -а´єш przysiadać się; przysuwać się ► підсі´сти -ся´ду,-ся´деш przysiąść się; przysunąć się підсіде´льник -а m popręg підска´кувати -ую, -уєш 1. podskakiwać 2. galopować, cwałować ► підско´чити -чу, -чиш podskoczyć підскок -у m podskok підслу´хувати -ую, -уєш podsłuchiwać ► підслу´хати-аю, -аєш podsłuchać підслу´хувач -а m podsłuchujący підсма´жувати -ую, -жуєш pod- . smażać, przysmażać ► підсма´жити -жу, -жиш podsmażyć підсма´лювати -юю, -юєш opalać; przypalać ► підсмали´ти -лю´, -лиш opalić; przypalić підсміюватися -ююся, -юєшся naśmiewać się, drwić, pokpiwać підснігови´й, підсніжний znajdujący się pod śniegiem підсніжник -а m przebiśnieg підсо´хнути zob. підсиха´ти підспівувати -ую, -уєш podśpiewywać підста´ва -и ż podstawa; powód, ваго´мі підста´ви znaczące (istotne) powody; на якій під-ста´ві? na jakiej podstawie?, без вся´ких підста´в bez żadnych podstaw; є всі підста´ви вважа´ти są wszelkie podstawy, by sądzić підставля´ти -я´ю, -я´єш podstawiać ► підставити -влю, -виш podstawić підста´вка -и ż podstawka; podstawek підста´нція -ії ż podstacja підстеляти -я´ю, -я´єш, підстилати -а´ю, -а´єш podścielać ► шдстели´ти -лю´, -лиш podścielić підстеріга´ти -а´ю, -а´єш pilnować; urządzać zasadzkę; podpatrywać ► підстерегти´ -ежу´, -еже´ш przypilnować; urządzić zasadzkę; podpatrzyć підстилка -и ż 1. podścielanie 2. podściółka підстрелити zob. підстрілювати підстри´бувати -ую, -уєш podskakiwać ► підстрибну´ти -ну´, -не´ш podskoczyć підстрига´ти (ся) -а´ю, -а´єш strzyc (się) ► підстри´гти(ся) -ижу´, -иже´ш podstrzyc (się) підстрілити, підстре´лити -лю, -лиш 1. postrzelić (zranić) 2. zastrzelić підстроювати -юю, -юєш wyczyniać; wymyślać; kombinować ► підстро´їти -о´ю, -о´їш zrobić, wymyślić, wykombinować; uknuć; ~ ка´верзу uknuć intrygę, zrobić kawał підстру´гувати -ую, -уєш strugać; temperować ► підструга´ти -ужу´, -у´жеш podstrugać; podheblować; zaostrzyć, zatemperować; ~ оліве´ць za-" temperować ołówek підступ -у m 1. dostęp, dojście 2. podstęp підступа´ти -а´ю, -а´єш podchodzić, przybliżać się, zbliżać się ► підступи´ти -плю´, -пиш podejść, przybliżyć się, zbliżyć się підсту´пний podstępny підсту´пність -ності ż przebiegłość, chytrość підстьо´бувати -ую, -уєш smagać, podcinać (np. batem) ► підстьобну´ти -ну´, -не´ш smagnąć, podciąć підсу´дний -ного m podsądny, oskarżony підсумко´вий podsumowujący підсумо´вувати -ую, -уєш podsumowywać; reasumować ► підсумува´ти -у´ю, -у´єш podsumować; zreasumować пі´дсумок -мку m bilans, suma; wynik, rezultat; роби´ти підсумки wyciągać wnioski; podsumowywać; підвести підсумки podsumować підсу´шувати -ую, -уєш podsuszać, przesuszać ► підсуши´ти -шу´, -шиш podsuszyć, przesuszyć підта´кувати -ую, -уєш potakiwać, przytakiwać ► підта´кнути -ну, -неш przytaknąć підтасо´вувати -ую, -уєш nieuczciwie tasować karty; przekręcać, preparować (fakty) ► підтасува´ти -у´ю, -у´єш nieuczciwie przetasować karty; przekręcić, spreparować (fakty) підтве´рдження -я n potwierdzenie підтве´рджувати -ую, -уєш potwierdzać, twierdzić ► підтве´р-дити -джу, -диш potwierdzić, stwierdzić підтве´рджувати(ся) -ую, -уєш potwierdzać (się) ► підтвердити(ся) -джу, -диш potwierdzić (się) підтира´ти(ся) -а´ю, -а´єш podcierać (się) ► підте´рти(ся) підітру´, підітре´ш podetrzeć (się) підто´чувати -ую, -уєш 1. toczyć 2. ostrzyć 3. podgryzać, nadgryzać 4. nadwyrężać 5. podszywać; sztukować ► підточи´ти -чу´, -чині 1. podtoczyć 2. podostrzyc, naostrzyć 3. podgryźć, nadgryźć 4. nadwyrężyć 5. podszyć; nadsztukować підтримка -и ż poparcie; podtrzymanie; wsparcie, pomoc підтри´мувати -ую, -уєш podtrzymywać; popierać; wspierać, pomagać ► підтри´мати -аю, -аєш podtrzymać; poprzeć; wesprzeć, pomóc пі´дтюпцем drepcząc; truchtem, truchcikiem підтяга´ти -а´ю, -а´єш podciągać (bliżej'); podnosić; zaciskać (np. pas); podciągać pozostających w tyle ► підтягну´ти -ну´, -неш podciągnąć (bliżej); podnieść (podciągnąć w górę); zacisnąć (np. pas); podciągnąć pozostających w tyle підтя´жки -жок lmn szelki підупада´ти -а´ю,-а´єш podupadać; ~ ду´хом podupadać na duchu ► підупа´сти -аду´, -аде´ш podupaść піду´чувати -ую, -уєш 1. poduczać 2. namawiać ► підучи´ти -чу´, -чині 1. poduczyć 2. namówić підхарчува´тися -у´юся, -у´єшся pożywić się; podjeść підхва´лювати -юю, -юєш chwalić, zachwalać ► підхвали´ти -алю´, -а´лиш pochwalić, zachwalić підхід -хо´ду m podejście; zbliżenie się підхо´дити -джу, -диш podchodzić; zbliżać się; zob. підійти´ підхо´плювати -юю, -юєш podchwytywać, chwytać; ~ ду´мку kontynuować myśl ► підхопи´ти -плю´, -пиш podchwycić, chwycić підхо´плюватися -ююся, -юєшся podrywać się; ~ з мі´сця podrywać się z miejsca ► підхопи´тися -плю´ся, -пишся poderwać się підчалювати -юю, -юєш przybijać do brzegu; zawijać do portu ► підча´лити -лю, -лиш przybić do brzegu; zawinąć do portu підчепити zob. підчіплювати підчеревний podbrzuszny підчерев'я -я n podbrzusze підчистка -и ż oczyszczenie; usunięcie usterek (w tekście pisanym) підчища´ти -а´ю, -а´єш czyścić, oczyszczać; usuwać usterki (w tekście pisanym) ► підчистити -и´щу, -и´стиш 1. wyczyścić, podczyścić 2. poprawić, zredagować, podredagować (tekst pisany) підчіплювати -юю, -юєш zaczepiać, przyczepiać, doczepiać ► підчепи´ти -плю´, -пиш przyczepić, zaczepić; złapać (chorobę) підчорнювати -юю, -юєш podczerniać, przyczerniać ► підчорни´ти -ню´, -ни´ш podczernić, przyczernić підшефний posiadający patronat; підше´фна шко´ла szkoła pod patronatem підшива´ти -а´ю, -а´єш 1. podszywać 2. zszywać (papiery) 3. żelować ► підши´ти-и´ю,-и´єш 1. podszyć 2. zeszyć 3. podzelować підши´вка -и ż 1. podszycie, zszywanie (papierów) 2. żelowanie підшта´нки, підшта´ники -ків lmnkalesony підшто´вхувати -ую, -уєш popychać, szturchać; posuwać ► підштовхну´ти -ну´, -не´ш popchnąć, szturchnąć; posunąć підшту´рман -а m młodszy sternik підшу´кувати -ую, -уєш wyszukiwać, wynajdywać, dobierać; ~ слова´ dobierać słowa ► підшука´ти-а´ю,-а´єш wyszukać, wynaleźć, dobrać піжа´ма -и ż piżama пізнава´льний poznawczy; пізнава´льні здібності zdolności poznawcze пізнава´ти -наю´, -нає´ш poznawać ► пізна´ти -а´ю, -а´єш poznać пізній późny; пізня година późna godzina (pora) пізні´ше, пізніш później; рані´ше чи пізні´ше prędzej czy później пі´зно późno; кра´ще ~ ніж ніко´ли lepiej późno niż wcale пійма´ти -а´ю, -а´єш schwytać, złapać пі´ка -и ż 1. pika 2. wino, pik (w kartach) пікантний pikantny, pieprzny піке´т -у m pikieta; страйкови´й ~ pikieta strajkowa пікетува´ти -у´ю, -у´єш pikietować піклува´тися -у´юся, -у´єшся troszczyć się, dbać пікні´к -а´ m piknik піл по´лу m prycza, nary піло´т -а m pilot; автомати´чний ~ pilot automatyczny пілю´ля -і ż pigułka пільга -и ż ulga, przywilej, zniżka; податко´ва ~ ulga podatkowa пільгови´й ulgowy; ~ квито´к bilet ulgowy; ~ тари´ф taryfa ulgowa піна -и ż piana; з піною на губа´х z pianą na ustach пінгвін, пінґвін -а m pingwin пінг-по´нг, пінг-понг -у m ping-pong піни´стий pienisty, pieniący się пі´нитися (tylko 3. osoba) pienić się пінобето´н -у m gazobeton пінце´т -а m pinceta, pincetka пінявий zob. пінистий піоне´р -а m pionier піпе´тка -и ż pipetka, zakraplacz піп попа´ m duchowny prawosławny, pop пірамі´да -и ż piramida піраміда´льний piramidalny, w kształcie piramidy; піраміда´льна топо´ля topola piramidalna піра´т -а m pirat пір'їнка -и ż pióreczko, piórko пірна´ти -а´ю, -а´єш nurkować, zanurzać się, zagłębiać się ► пірну´ти -ну´, -не´ш dać nurka; zanurzyć się пірни´коза -и ż nur, nurek błotny, nurek czubaty (ptak) піроте´хнік -а m pirotechnik пірце´ -я´ n piórko пі´р'я -я n pierze; виряджа´тися в чуже´ (пави´не) ~ stroić się w cudze piórka пісе´нний pieśniowy; пісе´нна тво´рчість pieśniarstwo, twórczość piosenkarska пісе´нник -а m śpiewnik пі´сенька -и ż piosenka піскови´к -а´ m piaskowiec після 1. potem, następnie, później 2. po; ~ цьо´го po tym післявоє´нний powojenny післяза´втра pojutrze післямо´ва -и ż posłowie, epilog післяпла´та -и ż opłata za zaliczeniem pocztowym післяслово -а n posłowie пісни´й postny; ~ cyn postna zupa пісня -і ż pieśń, piosenka; наро´дна ~ pieśń ludowa пісня´р -а´ m pieśniarz (wykonawca (autor) pieśni) пісок піску´ m piasek; цу´кор-~ cukier puder пісочний piaskowy; beżowy; ~ годи´нник klepsydra пісочниця -і ż piaskownica; на ігрово´му майда´нчику побудува´ли дві пісо´чниці na placu zabaw zbudowano dwie piaskownice піст посту m post; Вели´кий ~ Wielki Post пістолет -а m pistolet пістон -а m 1. kapiszon, spłonka 2. metalowe oczko (np. w bucie) 3. piston, klapka, wentyl (w instrumentach dętych) піт по´ту m pot; холо´дний ~ zimny pot; у по´ті чола´ w pocie czoła; працюва´ти до сьо´мого поту pracować do upadłego піти піду´, пі´деш pójść; ~ за´між wyjść za mąż; ~ кому´ назу´стріч pójść komu na rękę; все пішло як по ма´слу wszystko poszło jak z płatka (jak po maśle); ~ димом догори´ pójść z dymem; ~ на поса´дку lądować пітніти -і´ю, -і´єш pocić się пітьма -и´ ż ciemność, mrok піхва -и ź pochwa піхви -хов lmn pochwa (element zbroi) піхота -и ż piechota піхоти´нець -нця m piechur піхо´тний; ~ полк pułk piechoty піч пе´чі ż piec; пали´ти (топи´ти) ~ (в пе´чі) palić w piecu пічни´к -а´ m zdun пі´шки pieszo, piechotą пішохі´д -хо´да, пішохо´дець -дця m pieszy піща´ний piaszczysty піщи´нка -и ż ziarnko piasku пла´вальний 1. pływacki 2. spławny, służący do pływania; ~ басе´йн basen pływacki; ~ міху´р pęcherz pławny пла´вальниця -і ż pływaczka пла´вати -аю, -аєш pływać плаве´ць1 -вця´ m pływak (o człowieku) плаве´ць2 -вця´, плавни´к -а´ m płetwa (u ryb) пла´вити -влю, -виш wytapiać пла´вка -и ż wytapianie, wytop пла´вки -вок lmn slipy, kąpielówki пла´влений topiony; ~ сир ser topiony пла´вний płynny, gładki, potoczysty плавни´к zob. плаве´ць2 пла´вні -ів lmn łęgi (łąki) nadrzeczne; zarośla nadrzeczne пла´вно płynnie; gładko плагіа´т, плагіат -у m plagiat пла´зом; уда´рити ~ uderzyć płazem плазува´ти -у´ю, -у´єш pełzać, czołgać się; płaszczyć się плазу´н -а´ m płaz (w zoologii) плака´т -а m plakat пла´кати пла´чу, пла´чеш płakać пла´кса -и m ż ż, плаксі´й -ія´ m płaksa, beksa, mazgaj плаку´чий płaczący; плаку´ча верба´ wierzba płacząca план -у m plan пла´не´р -а m szybowiec плане´та -и ż planeta планета´рій -ію m planetarium планета´рний planetarny; планета´рна тума´нність mgławica planetarna плане´тний planetarny; плане´тна систе´ма system planetarny планетоїд -а m planetoida планктон -у m plankton пла´новий planowy, zgodny z planem планомі´рний zgodny z planem, planowy; systematyczny, rytmiczny планта´ція -її ż plantacja планування -я n planowanie планува´ти -у´ю, -у´єш planować; projektować планше´т -а m stolik mierniczy пласт -а´ m warstwa, pokład пла´стик1 -а m plastyk (artysta) пла´стик2 -у m plastik, masa plastyczna пла´стика -и ż plastyka пластилі´н -у m plastelina пластина -и ż płyta; płytka; tarcza пласти´нка -и ź płyta; płytka пла´стир -у m plaster; липкий ~ plaster klejący, taśma klejąca пласти´чний plastyczny пласти´чність -ності ż plastyczność пластівці -ів lmn płatki; кукуру´дзяні ~ płatki kukurydziane пластма´са -и zob. пла´стик2 пластма´совий plastikowy, wykonany z tworzywa sztucznego; пластма´сові ви´роби wyroby z tworzyw sztucznych (z masy plastycznej) пла´та -и ż płaca; opłata плата´н -а m platan плати´ти -ачу´, -а´тиш płacić, opłacać платина -и ż platyna пла´тний płatny; opłacany; пла´тне навча´ння płatna nauka, płatne studia пла´тник -а m płatnik; ~ пода´тків płatnik podatków платня´ -і´ zob. пла´та платівка -и ż płyta; грамофонна ~ płyta gramofonowa, довгогра´юча ~ płyta długogrająca; переміни´ти платі´вку zmienić płytę; przen. zmienić temat rozmowy плато ndm n płaskowyż; płaskowzgórze платоспромо´жний wypłacalny платоспромо´жність -ноті ż wypłacalność, zdolność płatnicza платформа -и ż platforma; stanowisko плафон -а m plafon, ozdobny sufit плацда´рм -у m obszar (rejon) koncentracji wojsk, teren działań wojennych; przyczółek плацка´рта -и ż miejscówka плач пла´чу´ m płacz; безутішний ~ nieutulony płacz плащ -а´ m płaszcz (lekki, od deszczu) плебісци´т -у m plebiscyt плевра -и ż opłucna плеври´т -у m zapalenie opłucnej плед -а m pled, gruby koc плека´ння -я n pielęgnacja, pielęgnowanie; troska плека´ти -а´ю, -а´єш pielęgnować; pieścić племінний 1. plemienny 2. rasowy (o bydle) племі´нник -а m siostrzeniec; bratanek племінниця -і ż siostrzenica; bratanica плем'я -мені n plemię плентатися -аюся, -аєшся pałętać się плена´рний plenarny; плена´рне засі´дання posiedzenie plenarne пле´нум -у m plenum плеск -у, пле´скіт -коту m 1. plusk, pluskanie; ~ ве´сел plusk wioseł 2. szemranie, szmer (o strumyku) плеска´ти -ещу´, -е´щеш а. -еска´ю, -еска´єш 1. pluskać się; brodzić 2. szemrać (o strumyku); ~ язико´м trzepać językiem плеска´тий płaski, spłaszczony пле´со -а n tafla wodna; kolano rzeki; zakręt плести´ -ту´, -те´ш pleść; ~ кошика wyplatać kosz (z wikliny) ~ дурни´ці (нісені´тниці) pleść głupstwa пле´тений pleciony плету´н -а´ m plotkarz; pleciuch, gaduła плече´ -а´ n ramię; bark; плече´ в плече´, пліч-о´-пліч ramię w ramię, ramię przy ramieniu; ма´ти го´лову на плеча´х mieć głowę na karku; рушни´ці на ~! na ramię broń! плея´да -и ż plejada пливти´, плисти´ -ву´, -ве´ш płynąć пливу´н -а´ m pływająca wyspa na zarastającym jeziorze плига´ти -а´ю, -а´єш skakać плин -у 1. płynięcie, bieg (rzeki); strumień (światła, wody); potok (słów) 2. upływ (czasu); з пли´ном ча´су z biegiem czasu плинний 1. płynny (w stawie cieklym) 2. zmienny, niestabilny плинність -ності ż 1. płynność 2. zmienność, niestabilność плисти´ zob. пливти´ плита´ -и´ ż płyta; blacha kuchenna; електри´чна ~ (a. пли´тка) maszynka elektryczna; га´зова ~ kuchenka gazowa плі´вка -и ż błona, błonka; pianka, kożuch (na mleku); захисна´ ~ błona ochronna; ізоляційна ~ folia izolacyjna; кольоро´ва ~ kolorowa błona fotograficzna; прояви´ти плі´вку wywołać film; запи´сувати на магнітофо´нну плівку utrwalać na taśmie magnetofonowej плід пло´ду a. плода´ m płód; owoc; wytwór; заборо´нений ~ owoc zakazany; прино´сити плоди´ rodzić owoce, owocować плі´дний 1. płodny, obficie owocujący 2. owocny, wydajny; плідна дія´льність owocna działalność плі´снява -и ż pleśń плі´снявий spleśniały пліт пло´ту m 1. płot 2. tratwa плі´тка 1-и plotka; розпуска´ти плі´тки´ plotkować, rozpuszczać plotki плі´тка2 -и ż płotka (ryba) пліч-о´-пліч ramię w ramię пліши´ва -и ż łysina плоди´ти -джу´, -диш rozmnażać (się) плодитися (tylko 3. osoba) rozmnażać się (o zwierzętach) плодівни´цтво -а n sadownictwo плодо´вий 1. owocowy; плодове де´рево drzewo owocowe 2. zawierający organy rozrodcze плодови´тий płodny, urodzajny плодозбі´р -бо´ру m zbiór owoców, owocobranie плодозгін -гону m przerywanie ciąży, spędzanie płodu плодозміна -и ż płodozmian плодоно´сний owocujący плодоно´шення -я n owocowanie плодоовоче´вий owocowo-warzywny; плодоовоче´ве господа´рство gospodarstwo owocowo-warzywne плодопереробка -и ż przetwórstwo owocowo-warzywne плодотво´рний owocny плодю´чий płodny, urodzajny, żyzny пло´мба -и ż plomba пломбува´ти -у´ю, -у´єш plombować пло´ский płaski, gładki; poziomy; пло´ска пове´рхня płaszczyzna; пло´ска чстопа´ płaska stopa плоскогір'я -я n płaskowyż плоскогру´дний о płaskiej klatce piersiowej плоскогу´бці -ів lmn szczypce (kleszcze) płaskie плоть -ті ż ciało; умертвля´ти ~ umartwiać ciało; бу´ти пло´ттю від плоті наро´ду być organicznie związanym z narodem площа -і ż 1. obszar na powierzchni ziemi, pole, działka; посівна´ ~ działka przeznaczona pod zasiew; кори´сна ~ powierzchnia użytkowa 2. plac; база´рна ~ plac targowy 3. powierzchnia (w geometrii) площина´ -и´ ż płaszczyzna; powierzchnia плуг -а m pług плуга´та´р -га´гаря´ m oracz плутаний zawikłany, poplątany, zagmatwany, niejasny, niezrozumiały; ~ життє´вий шлях po/lątane koleje życia (losu) плутанина -и ż plątanina, gmatwanina плу´тати(ся) -аю, -аєш plątać (się), gmatwać (się) плювальниця -і ż spluwaczka плюва´ти плюю´, плює´ш pluć плювок -вка´ m splunięcie; plwocina плюга´вий plugawy, szpetny, szkaradny, obrzydliwy, wstrętny плюндрува´ти -у´ю, -у´єш plądrować; niszczyć плюс -а m 1. plus (znak); два ~ два бу´де чоти´ри dwa plus dwa jest cztery 2. dodatnia strona, zaleta; це вели´кий ~ to jest wielka zaleta (wielki plus) плю´скати (ся) -аюся, -аєшся pluskać (się) плю´снути -ну, -неш plusnąć плю´щити -щу, -щиш 1. zamykać, mrużyć (oczy) 2. płaszczyć, spłaszczać пляж -у m plaża пля´ма -и ż plama; в пля´мах poplamiony; виво´дити пля´ми wywabiać plamy плями´стий plamisty; łaciaty, cętkowany плямити -млю´, -ми´ш zob. плямува´ти плямува´ти -у´ю, -у´єш plamić; piętnować пля´шечка -и ż buteleczka, flaszeczka пля´шка -и ż butelka, flaszka пляшко´вий butelkowy; ~ ко´лір kolor butelkowy; пляшко´ве пиво piwo butelkowe (w butelkach) пневмати´чний pneumatyczny пневмонія -і´ї ż zapalenie płuc no po; według; do; гла´дити ~ голові´ głaskać po głowie; ходи´ти ~ кімна´ті chodzić po pokoju; ~ іне´рцп siłą bezwładu; ~ ра´діо przez radio, drogą radiową; ~ два до´лари ро dwa dolary; ходи´ти ~ во´ду chodzić po wodę; ~ че´рвень do czerwca по-англі´йському, по-англійськи po angielsku поаплодува´ти -у´ю, -у´єш bić brawo (przez pewien czas), klaskać побабі´ти -ію, -ієш zniewieścieć, zbabieć поба´вити (ся) -влю, -виш pobawić (się), zabawić (się) побагаті´шати, побага´тшати -аю, -аєш stać się bogatszym, wzbogacić się побагровіти -ію, -і´єш spąsowieć, poczerwienieć побадьорі´шати -аю, -аєш ożywić się, poweseleć; nabrać otuchy побажа´ння -я n 1. ryczenia (np. urodzinowe) 2. ryczenie побала´кати -аю, -аєш pogadać по-ба´тьківськи po ojcowsku поба´чення -я ż widzenie; spotkanie, schadzka; randka; до ~! do widzenia'; до швидко´го (ско´рого) ~ do srybkiego zobaczenia поба´чити -чу, -чиш 1. zobacryć; dostrzec, dojrzeć 2. uświadomić sobie, zrozumieć; поживемо´ - поба´чимо pożyjemy - zobacrymy побере´жжя -я n wybrzeże побере´жний nadbrzeżny побива´тися -а´юся, -а´єшся troszcryć się; ubolewać, martwić się поби´ти -б'ю´, -б'є´ш pobić; rozbić; zwyciężyć, pokonać; ~ реко´рд pobić rekord побі´гати -аю, -аєш pobiegać ► побі´гти -іжу´, -іжи´ш pobiec побі´жний pobieżny побіли´ти -лю´, -лиш pobielić, wybielić побілі´ти -ію, -ієш zbieleć, zblednąć побілі´шати -аю, -аєш zbieleć, stać się bielsrym (bledszym) побі´льшати -аю, -аєш 1. zwiększyć się, powiększyć się 2. urosnąć побільшувати -ую, -уєш zwiększać, powiększać ► побільшити -шу, -шиш zwiększyć, powięksryć побільшуватися -уюся, -уєшся 1. powiększać się, zwiększać się 2. rosnąć ► побі´льшитися -шуся, -шишся 1. powiększyć się, zwiększyć się 2. urosnąć побічний poboczny, uboczny, dodatkowy; ~ на´голос akcent poboczny; побі´чна обставина dodatkowa okoliczność; побі´чні прибу´тки dochody uboczne; побічне я´вище zjawisko uboczne побла´жливий 1. pobłażliwy, tolerancyjny; ~ тон pobłażliwy ton 2. zarozumiały поблажливо 1. pobłażliwie 2. zarozumiale, z poczuciem wyższości; ста´витись ~ odnosić się (do kogoś) z poczuciem wyższości поблизу´ w pobliżu, niedaleko поблі´длий pobladły, zbladły, wyblakły поблі´днути -ну, -неш zblednąć (zbladnąć), poblednąć (pobladnąć) побожний pobożny по-божому po bożemu побоїще -а n 1. bój, bitwa 2. pobojowisko поборо´ти -рю´, -реш pokonać; przezwyciężyć побоювання -я ż obawa, niepokój побоюватися -ююся, -юєшся obawiać się, niepokoić się, lękać się побрата´тися -а´юся, -а´єшся zbratać się; по-брате´рському, по-брате´рськи po bratersku побрати´м -а m wierny (oddany) przyjaciel (druh) побра´тися -беру´ся, -бере´шся pobrać się, zawrzeć związek małżeński, wziąć ślub; zob. одружи´тися побува´ти -а´ю, -а´єш pobyć; przebywać (gdzieś), zabawić (przez pewien czas), pomieszkać побуди´ти -джу´, -диш zbudzić, pobudzić побудува´ти (ся) -у´ю, -у´єш pobudować (się) побут -у m byt, bytowanie; sposób (tryb) życia, życie; дома´шній ~ życie domowe; сце´ни зі студе´нтського побуту sceny z życia studenckiego побутовий obyczajowy; dotyczący bytu; ~ рома´н powieść obyczajowa; побуто´ві умо´ви warunki życiowe пова´га -и ż powaga, respekt, szacunek, poważanie; кори´стува´тися пова´гою cieszyć się poważaniem по´вагом z powagą, dostojnie, powoli, z rozmysłem, nie spiesząc się поважа´ння -я n poważanie, szanowanie; з поважа´нням z poważaniem, z szacunkiem поважа´ти -а´ю, -а´єш poważać, szanować пова´жний poważny, stateczny, solidny пова´жчати -аю, -аєш stać się ciężkim (cięższym) повали´ти -лю´, -лиш powalić; zwalić, przewrócić; obalić; ruszyć, runąć (o tłumie); ~ де´рево przewrócić drzewo; ~ у´ряд obalić rząd по´вар -а m kucharz по´варський kucharski по-ва´шому według was, według pana (pani, państwa), pańskim zdaniem повбива´ти -а´ю, -а´єш pozabijać; ponabijać поведі´нка -и ż zachowanie (się), zachowywanie (się); sprawowanie (się); postępowanie; ві´льна ~ swobodne zachowanie się повезти´ -зу´, -зе´ш 1. powieźć, odwieźć; pociągnąć (o koniu) 2. poszczęścić się, udać się; йому´ повезло´ powiodło mu się повелитель -ля m władca; rozkazodawca; zwierzchnik пове´рнення -я n powrót; zwrot, zwrócenie; ~ неду´ги nawrót choroby поверта´ти -а´ю, -а´єш 1. zwracać; przyznawać 2. zawracać; obracać; ~ майно´ zwracać mienie; ~ право´руч zawracać, skręcać w prawo ► поверну´ти -ну´, -неш 1. zwrócić, przywrócić 2. zawrócić; obrócić поверта´тися -а´юся, -а´єшся 1. powracać, wracać (się) 2. zawracać; obracać się ► поверну´тися -ну´ся, -нешся 1. powrócić, wrócić (się) 2. zawrócić, obrócić się по´верх -у m piętro; пе´рший ~ parter; дру´гий ~ pierwsze piętro (w Ukrainie nie ma podziału na parter i piętra) пове´рх nad, na, ponad пове´рхня -і ż powierzchnia; ~ вода´ powierzchnia (lustro) wody; трима´тися на пове´рхні utrzymywać się na powierzchni поверхо´вий 1. piętrowy 2. powierzchniowy, płytki повеселіти -і´ю, -і´єш poweseleć повеселішати -аю, -аєш stać się weselszym по-весінньому wiosennie повече´ряти -яю, -яєш zjeść kolację повз mimo, obok, koło; пропусти´ти що-не´будь ~ ву´ха puścić coś mimo uszu по´взати -аю, -аєш pełzać; łazić ► повзти´ -зу´, -зе´ш pełznąć, leźć, wlec się повзко´м pełznąc, czołgając się повзу´чий; повзу´чі росли´ни rośliny pnące; pnącza повибира´ти -а´ю, -а´єш powybierać повиганя´ти -я´ю, -я´єш po wyganiać, powypędzać повидло -а n powidła lmn повикида´ти -а´ю, -а´єш powyrzucać повила´мувати -ую, -уєш, повило´млювати -юю, -юєш ро-wyłamywać, wyłamać пови´нен powinien, winien, jest obowiązany; я ~ туди´ піти´ powinienem tam pójść; ти не ~ цього´ роби´ти nie powinieneś tego robić повиту´ха -и ż akuszerka, położna повідо´млення -я n 1. zawiadomienie (kogoś; czynność) 2. zawiadomienie (wiadomość, komunikat); пре´сове ~, пре´с--повідо´млення komunikat prasowy повідомля´ти -я´ю, -я´єш powiadamiać, komunikować ► повідомити -млю, -миш powiadomić, zakomunikować повідь -воді, по´вінь -вені ż, пові´ддя -я n powódź; wylew rzeki повійка -и ż powój polny по-військо´вому po żołniersku, po wojskowemu повік do końca życia, do śmierci; nigdy; ~ цього´ не забу´ду do końca życia tego nie zapomnę пові´ка -и ż powieka повільшш powolny, wolny повінча´ти -а´ю,-а´єш udzielić ślubu повінча´тися -а´юся, -а´єшся pobrać się, wziąć ślub по´вінь -вені ż przybór wód, roztopy; powódź повір'я -я n przesąd, zabobon; wierzenia w zabobony повіря´ти -я´ю, -я´єш powierzać; ~ кому´ свої думки´ powierzyć komu swoje myśli ► пові´рити -рю, -риш uwierzyć, zaufać; powierzyć; пові´р мені´ wierz mi, uwierz mi, zaufaj mi пові´сити (ся) -ішу, -ісиш powiesić (się) пові´смо -а n pasmo przędzy, przędziwo, motek; oprzęd повістка -и ż 1. wezwanie, zawiadomienie 2. sygnał ostrzegawczy (kolejowy) по´вість -ті ż dłuższe opowiadanie; opowieść пові´т -у m powiat пові´тка -и ż szopa повіто´вий powiatowy повітроду´вка -и ż sprężarka powietrza повітропла´вання -я n aeronautyka, żegluga powietrzna пові´тря -я n powietrze; вихо´дити на сві´же ~ wychodzić na dwór, wychodzić na świeże powietrze повітря´ний powietrzny; ~ змій latawiec; повітря´на я´ма dziura powietrzna; повітря´ні шляхи´ (ва´нни) drogi (kąpiele) powietrzne пові´шати -аю, -аєш powiesić, powywieszać; pozawieszać повія -її ż prostytutka повний pełny; całkowity, kompletny; tęgi, otyły, korpulentny; повна ха´та люде´й dom pełen ludzi; по´вна збі´рка тво´рів pełne wydanie utworów; у по´вному скла´ді w pełnym składzie, w komplecie по´вністю całkowicie, całkiem; w całości, zupełnie, wyczerpująco повніти -ію, -ієш stawać się pełnym, tyć, zaokrąglać się; pęcznieć; wypełniać się повні´шати -аю, -аєш stawać się pełniejszym (okrąglejszym) по´вно pełno; там ~ вся´кої вся´чини są tam różne różności повнова´ження -я n pełnomocnictwo, upoważnienie повнова´жний pełnomocny, upoważniony; ~ представни´к pełnomocnik повновла´ддя -я n suwerenność; całkowita (pełna, nieograniczona) władza повновла´дний suwerenny, o pełnej władzy повново´ддя, повнові´ддя -я n wezbranie (przybór) wód повнозна´чний; повнозна´чні части´ни мо´ви samodzielne (autosemantyczne) części mowy повнокро´вний 1. pełnokrwisty; krwisty 2. o wesołym usposobieniu, pełen radości życia повнометра´жний pełnometrażowy (film) повнопра´вний pełnoprawny повнота´ -и´ ż 1. pełnia; obfitość 2. otyłość повнотілий otyły, tęgi, korpulentny повноцінний pełnowartościowy пово´дитися -джуся, -дишся 1. sprawować się, zachowywać się 2. obchodzić się (z kimś), odnosić się (do kogoś); він до´бре з ним пово´диться on go dobrze traktuje повоє´нний, післявоє´нний powojenny; ~ пері´од okres powojenny пово´лі powoli, pomału, zwolna поволо´ка -и ż powłoka, otoczka, osłona; zasłona; pokrywa; obwoluta; запобі´жна ~ powłoka ochronna; о´чі з поволо´кою zamglone oczy поволокти´ся -очу´ся, -оче´шся powlec się (po czymś) поворожи´ти -жу´, -жиш powróżyć поворот -у m obrót; skręt; zwrot; zakręt; ~ ключа´ obrót klucza; крути´й ~ ostry zakręt (na drodze); ~ на краще zmiana na lepsze; ~ на мі´сці zwrot na (w) miejscu поворотки´й obrotny, ruchliwy, rzutki, zwinny, zwrotny; poręczny поворо´тний powrotny; zwrotny, przełomowy; поворо´тна площа´дка obrotnica kolejowa повстава´ти -таю´, -тає´ш 1. powstawać, tworzyć się 2. powstawać, wzniecać powstanie 3. powstawać, powstać, podnieść się; повстаю´ть нові´ підприє´мства powstają nowe przedsiębiorstwa; усі´ повстава´ли й ви´йшли wszyscy powstawali i wyszli ► повста´ти -а´ну, -а´неш 1. powstać, podnieść się 2. powstać, wzniecić powstanie повста´нець -нця m powstaniec повста´ння -я n powstanie; піднімати ~ wzniecać powstanie повсть -ті ż filc, pilśń повсякде´нність -ності ż codzienność, powszedniość повсякча´с, повсякчасно zawsze, ciągle, stale, wiecznie, po wszystkie czasy повтіка´ти (tylko 3. osoba) pouciekać повторний powtórny, ponowny; ~ екза´мен powtórny egzamin повторювати (ся) -юю, -юєш, повторя´ти(ся) -я´ю, -я´єш powtarzać (się) ► повтори´ти(ся) -рю´, -риш powtórzyć (się) повча´ння -я n pouczanie; pouczenie, instrukcja повча´ти -а´ю, -а´єш pouczać, instruować ► повчи´ти -чу´, -чи´ш pouczyć, poinstruować пов'я´зувати -ую, -уєш 1. zawiązywać, obwiązywać (np. głowę, rękę) 2. wiązać, powiązać, łączyć; uzgadniać ► пов'яза´ти -яжу´,-я´жеш 1. powiązać, związać 2. zawiązać, obwiązać (np. głowę, rękę); ~ крава´тку zawiązać krawat погане´нький zły, kiepski, lichy; brzydki, wstrętny пога´нець -нця m nikczemnik, łotr, drań, niegodziwiec пога´ний zły; brzydki; wstrętny; ~ на´стрій zły nastrój; пога´на хворо´ба choroba weneryczna поганіти -і´ю, -і´єш stawać się złym; stawać się brzydkim; brzydnąć погані´шати -аю, -аєш stawać się gorszym; stawać się brzydszym по´гань -ні ż plugastwo, paskudztwo, draństwo поганя´ти -я´ю, -я´єш 1. poganiać, popędzać 2. wypędzać, przepędzać; zob. погна´ти погаса´ти -а´ю, -а´єш wygasać, gasnąć; umierać, zamierać, zanikać ► пога´снути (tylko 3. osoba) pogasnąć, wygasnąć, zgasnąć погаси´ти -ашу´, -а´сиш 1. pogasić, zgasić, 2. umorzyć; unieważnić, zlikwidować; ~ борги´ umorzyć długi поги´бель -лі ż zguba, śmierć; зігну´тися в три поги´белі zgiąć się w kabłąk; на мою´ поги´бель na moją zgubę погіршати -аю, -аєш stać się gorszym, pogorszyć się погіршання -я n pogarszanie (się) погіршення -я n pogorszenie (się) погі´ршити -шу, -шиш stać się gorszym, pogorszyć; zaostrzyć; ~ відносини (взає´мини, стосу´нки) zepsuć stosunki поглиблювати(ся) -юю, -юєш pogłębiać (się) ► поглибити(ся) -блю, -биш pogłębić (się) поглина´ти -а´ю, -а´єш pochłaniać, pożerać; połykać ► погли´ну´ти -и´ну´, -и´не´ш pochłonąć, pożreć; połknąć поглузува´ти -у´ю, -у´єш zadrwić, wyszydzić поглуми´тися -млю´ся, -ми´шся 1. zbezcześcić, zhańbić 2. zadrwić, wyszydzić погляд -у m 1. spojrzenie; кинути ~ rzucić okiem; на пе´рший ~ na pierwszy rzut oka 2. pogląd, sąd; на мій ~ moim zdaniem, według mnie; різниця в поглядах różnica poglądów погляда´ти -а´ю, -а´єш spoglądać, spozierać, zerkać; ~ скоса patrzeć (na kogoś) krzywo (z niechęcią) погна´ти пожену´, пожене´ш 1. pogonić, popędzić 2. wypędzić, przepędzić; zob. поганя´ти погна´тися пожену´ся, пожене´шся pognać, popędzić; pobiec, ~ за двома´ зайця´ми łapać dwie sroki za ogon погніватися -аюся, -аєшся pogniewać się поговір -во´ру m pogłoska, plotka; пуска´ти ~ rozpuszczać plotkę (plotki) пого´да -и ż pogoda; га´рна ~ piękna pogoda; пога´на ~ zła (brzydka) pogoda; прогно´з пого´ди prognoza pogody пого´джуватися -уюся -уєшся zgadzać się, godzić się; ~ з ду´мкою zgadzać się poglądem; ~ на пропози´цію przyjąć, zaaprobować propozycję ► погоди´тися -джу´ся, -ди´шся zgodzić się; pogodzić się погодинний całogodzinny, godzinowy; погодинна опла´та opłata od godziny (za godzinę) погожий jasny, czysty; ~ день pogodny (słoneczny) dzień поголи´ти (ся) -лю´, -лиш ogolić (się) поголів'я -я n pogłowie (liczba zwierząt) поголос -у m pogłoska, plotka, słuchy поголубіти (tylko 3. osoba) stawać się niebieskim (błękitnym), zbłękitnieć погоня -ні ż pogoń, pościg; Погоня Pogoń (herb Litwy) по-господа´рському, по-госпо-дарськи po gospodarsku пограбува´ти -у´ю, -у´єш ograbić, obrabować пограни´чний pograniczny пограни´чник -а m żołnierz wojsk ochrony pogranicza, pogranicznik пограни´ччя -я n pogranicze; польсько-українське ~ pogranicze polsko-ukraińskie погра´ти -а´ю, -а´єш pograć; pobawić się погра´тися -а´юся, -а´єшся pobawić się (o dzieciach) погріб -реба m piwnica, loch; винний ~ piwnica na wino; порохови´й ~ prochownia погрі´ти(ся) -і´ю, -і´єш pogrzać (się), ogrzać (się) погро´жувати -ую,-уєш grozić, wygrażać ► погрози´ти -ожу´, -ози´ш pogrozić погро´за -и ż pogróżka погро´зливий groźny, surowy; ~ ви´гляд groźny wygląd погру´ддя -я n popiersie погу´кувати -ую, -уєш pohukiwać подава´ти -аю´, -ає´ш 1. podawać, dawać 2. udzielać 3. składać; ~ ру´ку podawać rękę, witać się; ~ на стіл podawać do stołu, serwować; ~ допомо´гу udzielać pomocy, ~ зая´ву (ска´ргу то´що) składać podanie (skargę, zażalenie itp.) ► пода´ти -а´м, -аси´ 1. podać, dać; ~ обі´д podać obiad 2. udzielić 3. złożyć; ~ зая´ву złożyć podanie; ~ кома´нду wydać komendę (rozkaz) податко´вий podatkowy; податко´ва пі´льга (но´рма) ulga (stopa) podatkowa пода´ток -тку m podatek; прибутко´вий ~ podatek od dochodów; ~ від оборо´ту podatek obrotowy; ґрунтови´й (поземе´льний) ~ podatek gruntowy по´двиг -у m czyn, bohaterski wyczyn; бойови´й ~ czyn bojowy; здійсни´ти ~ dokonać wyczynu подвійний podwójny, dwoisty; вести´ подві´йну гру prowadzić podwójną grę подвір'я -я n podwórze, obejście, zagroda; у вся´кому подвір'ї своє´ повір'я co kraj to obyczaj подво´єння -я n podwojenie подво´ювати -юю, -юєш podwajać, reduplikować ► подво´їти -ою, -оїш podwoić, zreduphkować поде´куди 1. gdzieniegdzie, tu i ówdzie 2. poniekąd, w pewnej mierze, po części поде´нно dziennie, codziennie поде´рти -ру´, -ре´ш podrzeć, porwać поде´ртися1 (tylko 3. osoba) podrzeć się, porwać się поде´ртися2 -ру´ся, -ре´шся wdrapać się, wleźć (na cos) подешевіти, подеше´вшати (tylko 3. osoba) potanieć, stanieć подзвони´ти -ню´, -ниш podzwonić; zadzwonić по´див -у m podziw; zdziwienie; ви´кликати ~ wywołać podziw, uznanie; на мій превели´кий ~ ku memu najwyższemu zdziwieniu (zdumieniu) подиви´тися -влю´ся, -вишся popatrzeć, spojrzeć по´дих -у m powiew, tchnienie, podmuch; затамува´ти ~ wstrzymać oddech; до оста´ннього по´диху do ostatniego tchnienia; do utraty tchu пода´хати -аю, -аєш odetchnąć; ~ чи´стим повітрям odetchnąć świeżym powietrzem подібний podobny; нічо´го поді´бного! nic podobnego!; і таке´ поді´бне (skrót і т.п.) ż tym podobne (itp.); поді´бні трику´тники trójkąty przystające подібність -пості ż podobieństwo поді´бно podobnie; ~ до цьо´го w podobny sposób по´діл -у m podział поді´л -долу m 1. nizina 2. dół spódnicy (sukienki, płaszcza) поді´ти (ся) -шу, -і´неш podziać (się), zgubić (się); куди´ ти поді´вся? gdzieś ty się podział? поді´я -ії ż wydarzenie, zdarzenie, wypadek; істори´чна ~ wydarzenie historyczne; знаме´нна ~ doniosłe wydarzenie; події дня wydarzenia dnia подіяти -ію, -ієш 1. podziałać, poskutkować 2. zrobić, zdziałać, poradzić подо´ба -и ż podobieństwo; на о´браз і подо´бу na wzór i podobieństwo подобріти -ію, -і´єш stać się dobrym подобрішати -аю, -аєш stać się lepszym по-доброму po dobremu, polubownie подовження -я n przedłużenie, prolongata подовжній podłużny подовжувати(ся) -ую, -уєш wydłużać (się) ► подо´вжити(ся) -жу, -жиш wydłużyć (się); подо´вжити рукави´ podłużyć rękawy подовшати (tylko 3. osoba) stać się dłuższym, wydłużyć się подоланий pokonany, zwyciężony; przezwyciężony подола´ти -а´ю, -а´єш podołać, sprostać (czemuś), pokonać, uporać się (z czymś); ~ тру´днощі pokonać (przezwyciężyć) trudności по-дома´шньому po domowemu подорож -і ż podróż, ~ залізницею podróż koleją; сухопу´тня (морська´, кругосвітня) ~ podróż lądowa (morska, dookoła świata) подорожник -а m 1. podróżnik 2. babka (roślina) подоро´жній1-нього m podróżnik, podróżny подорожній2 1. przydrożny 2. podróżny; подоро´жні ви´трати koszty podróży; ~ костюм ubranie podróżne подорожува´ти -у´ю, -у´єш podróżować подоро´жчати (tylko 3. osoba) podrożeć, zdrożeć подо´хнути -ну, -неш pozdychać, powyzdychać (o zwierzętach) подра´знення -я n rozdrażnienie, irytacja подріма´ти -а´ю, -а´єш podrzemać подро´биця -і ż drobnostka; szczegół по´друга -и ż przyjaciółka, koleżanka по-дру´ге po drugie подру´жжя -я n małżeństwo подружи´тися -жу´ся, -жишся zaprzyjaźnić się подру´жній małżeński по-дру´жньому po przyjacielsku по´дув -у m powiew, podmuch поду´жати -аю, -аєш 1. pokonać 2. opanować поду´мати -аю, -аєш pomyśleć, zastanowić się; хто міг би ~ kto (któż) by pomyślał; ~ ті´льки! pomyśleć tylko!; поду´ма-лося мені´ przyszło mi na myśl, pomyślałem sobie подурні´ти -ію, -ієш zdumieć, zgłucieć подурні´шати -аю, -аєш zrobić się (stać się) głupszym поду´шка -и ż poduszka подя´ка -и ż podzięka, podziękowanie подя´кувати -ую, -уєш podziękować пое´зія -ії ż poezja пое´ма -и ż poemat пое´т -а m poeta поете´са -и ż poetka поети´чний poetycki; поети´чна вільність licencja poetycka; ~ твір utwór poetycki поєди´нок -нку m pojedynek поє´днаний pojednany; połączony, złączony поє´днувати -ую, -уєш jednać, godzić; łączyć, wiązać ► поєднати -а´ю, -а´єш pojednać, pogodzić; połączyć, powiązać пожа´дливий zachłanny, chciwy, pożądliwy пожа´дливість -вості ż zachłanność, chciwość, pożądliwość пожа´дливо zachłannie, chciwie, pożądliwie пожалі´ти -і´ю, -і´єш pożałować, ulitować się пожа´р -а´ру m, поже´жа -і ż pożar пожа´рище -а n wielki pożar пожари´ще -а n pogorzelisko пожартува´ти -у´ю, -у´єш pożartować поже´жний pożarowy; przeciwpożarowy, strażacki; ~ насо´с pompa strażacka поже´ртва -и ż ofiara; ofiarowanie поже´ртвувати -ую, -уєш ofiarować, poświęcić; ~ собою poświęcić się пожи´ва -и ż 1. pożywienie, pokarm 2. zarobek, zysk пожи´вний pożywny; odżywczy, пожи´вна речовина´ substancja odżywcza пожи´ти -живу´, -живе´ш pożyć; pobyć по-жіно´чому po kobiecemu пожо´вклий pożółkły, zżółkły пожо´вкнути -ну, -неш pożółknąć, zżółknąć по´за1 poza, za; ~ че´ргою poza kolejnością; ~ до´мом poza domem; ~ конкуре´нцією poza konkurencją; ~ су´мнівом niewątpliwie, bez wątpienia по´за2 -и ż poza, pozycja поза´втра pojutrze; zob. післяза´втра позавчо´ра przedwczoraj поза´ду z tyłu, w tyle; залиша´ти кого´-не´будь дале´ко ~ pozostawiać kogoś daleko w tyle позакла´сний domowy, pozalekcyjny; позакла´сні впра´ви ćwiczenia domowe позакла´совий ponadklasowy; pozaklasowy позакре´слювати -юю, -юєш powykreślać, poskreślać позамерза´ти (tylko 3. osoba) pozamarzać, pomarznąć позароста´ти (tylko 3. osoba) pozarastać, zarosnąć позасиха´ти (tylko 3. osoba) pozasychać, pousychać позаслужбо´вий pozaurzędowy, pozasłużbowy; позаслужбо´ві годи´ни godziny nieurzędowe позачасовий pozaczasowy; ponadczasowy позачерго´вий nadzwyczajny, szczególny; ~ з'їзд nadzwyczajny zjazd позашкільний pozaszkolny позашлюбний nieślubny позашта´тний nieetatowy позбавля´ти -я´ю, -я´єш pozbawiać; ~ кого-не´будь сло´ва odbierać komuś głos ► позбавити -влю, -виш pozbawić позбира´ти -а´ю, -а´єш pozbierać, zgromadzić позбира´тися (tylko 3. osoba) zebrać się, zgromadzić się позбува´тися -а´юся, -а´єшся pozbywać się, wyzbywać się ► позбу´тися -у´дуся, -у´дешся pozbyć się, wyzbyć się; ~ пога´ної зви´чки pozbyć się nałogu; ~ життя´ pozbawić się życia по-звіря´чому bestialsko; brutalnie позволя´ти -я´ю, -я´єш pozwalać позикодавець ► позво´лити -лю, -лиш pozwolić поздійма´ти -а´ю, -а´єш pozdejmować поздо´вж wzdłuż поздо´вжній podłużny поздоро´влення -я n pozdrowienie; gratulacje, życzenia поздоровля´ти -я´ю, -я´єш pozdrawiać; gratulować, winszować ► поздоро´вити -влю, -виш pozdrowić; pogratulować, powinszować, złożyć życzenia; ~ з днем наро´дження złożyć życzenia urodzinowe позелени´ти -ню´, -ни´ш zazielenić, pobrudzić trawą позеленіти -ію, -ієш pozielenieć, zzielenieć поземе´льний gruntowy, agrarny, rolny; ~ пода´ток podatek gruntowy пози´в -у m skłonność, pociąg; chęć позива´ти -а´ю, -а´єш pozywać (do sądu), oskarżać (przed sądem) пози´ва´ч -и´вача´ m powód (sądowy) f позивни´й wywoławczy, rozpoznawczy; ~ сигна´л sygnał wywoławczy (rozpoznawczy) по´зика, по´зичка -и ż pożyczka; subskrypcja (zobowiązanie do nabycia obligacji) позикода´вець -вця m wierzyciel, pożyczkodawca по-зимо´вому po zimowemu; одягти´ся ~ ubrać się po zimowemu позити´в -а m pozytyw (fotograficzny) позитиві´зм -у m pozytywizm позитиві´стський pozytywistyczny позити´вний pozytywny, dodatni; przychylny; ~ заря´д ładunek dodatni; позити´вна ві´дповідь pozytywna (przychylna) odpowiedź позиці´йний pozycyjny; позиці´йна війна´ wojna pozycyjna пози´ція -її ź 1. pozycja wojskowa; вихідна´ ~ pozycja wyjściowa 2. pogląd; зайня´ти пози´цію zająć stanowisko (w jak/e/ś kwestii) позича´льник -а m dłużnik, pożyczkobiorca позича´ти -а´ю, -а´єш pożyczać ► пози´чити -чу, -чиш pożyczyć по´зичка -и ż zob. по´зика позичко´вий pożyczkowy, kredytowy позі´рний pozorny, rzekomy по´зіх -у m ziewnięcie позіха´ння -я n ziewanie позіха´ти -а´ю, -а´єш ziewać ►позіхну´ти -ну´, -не´ш ziewnąć поз'їда´ти -а´ю, -а´єш pozjadać, zjeść поз'їжджа´тися (tylko 3. osoba) pozjeżdżać się по-злоді´йському, по-злодійськи po ziodziejsku, jak ziodziej по-злочи´нницькому, по-злочи´нницьки zbrodniczo, jak zbrodniarz (niegodziwiec) познайо´мити (ся) -млю, -миш zapoznać (się) познача´ти -а´ю, -а´єш znaczyć, ~ за´днім число´м antydatować ► позначи´ти -а´чу´, -а´чиш poznaczyć по´значка -и ż znak; znaczek; uwaga, notatka по´зов -у m pozew (sądowy), oskarżenie; подава´ти (дава´ти) ~ wnosić pozew позо´вник -а m oskarżyciel позоло´та -и ż pozłota позолоти´ти -очу´, -о´тиш pozłocić; ~ пілю´лю osłodzić gorzką pigułkę; ~ ру´ку odwdzięczyć się; zapłacić wróżce позоло´чений pozłocony, pozłacany позо´рище -а n hańba; pośmiewisko, urągowisko по-зра´дницькому zdradziecko позува´ти -у´ю, -у´єш pozować поіменний imienny, alfabetyczny; ~ спи´сок wykaz imienny" lista по-іна´кшому inaczej, w inny sposób поінструкто´ваний poinstruowany поінтригува´ти -у´ю, -у´єш zaintrygować, pointrygować по-іншому zob. по-іна´кшому поїдати -а´ю,-а´єш zjadać, pojadać; pożerać, pochłaniać ► пої´сти-ї´м,-їси´ zjeść, pojeść; pożreć, pochłonąć по´їдом zżerając; ~ ї´сти podgryzać kogoś, zatruwać komuś życie поїзд -а m pociąg; швидки´й (пасажирський, това´рний) ~ pociąg pospieszny (osobowy, towarowy) поїздка -и ż wyjazd; podróż, wycieczka; ~ по мі´сту przejażdżka (wycieczka) po mieście поїти пою´, по´їш poić, dawać pić поїхати -ї´ду, -'ідеш pojechać, odjechać; пої´хали! jazda!; jedziemy! пока´жчик -а m zob. пока´зник показ -у m pokaz, ilustracja, demonstracja; ~ мод pokaz mody пока´зник -а m 1. wykaz, spis, indeks; ~ географі´чних назв wykaz (spis, indeks) nazw geograficznych 2. wskaźnik; ~ швидкості wskaźnik prędkości 3. wykładnik (w matematyce); степене´вий ~ wykładnik potęgi показо´вий 1. pokazowy, wzorcowy; ~ уро´к lekcja pokazowa 2. rodzaj procesu sądowego; ~ суд (проце´с) proces pokazowy 3. charakterystyczny, typowy пока´зувати -ую, -уєш pokazywać, wskazywać ► показа´ти -ажу´, -а´жеш pokazać, wskazać; ~ на две´рі pokazać (komuś) drzwi пока´зуватися -уюся, -уєшся pokazywać się, ukazywać się ► показа´тися -ажу´ся, -а´жеш-ся pokazać się, ukazać się покалічений pokaleczony покалічити(ся) -чу, -чиш pokaleczyć (się), skaleczyć (się) покара´ння -я n kara; міра ~ wymiar kary; ~ на смерть kara śmierci покара´ти -а´ю, -а´єш ukarać, skarać пока´шлювати -юю, -юєш ро-kasływać покая´ння -я n skrucha, akt skruchy; pokuta пока´ятися -а´юся, -а´єшся wyrazić skruchę (żal); przyznać się do grzechu (winy) по´ки 1. póki, dopóki, zanim; почека´й, ~ я прийду´ poczekaj, dopóki nie przyjdę; 2. tymczasem, na razie; ~ що na razie покида´ти -а´ю, -а´єш porzucać, opuszczać; ~ в біді porzucać (zostawiać) w nieszczęściu; ~ спорт zaniechać uprawiania sportu ► покинути-ну, -неш porzucić, opuścić; ~ цей світ opuścić ten świat, umrzeć поки´дати -аю, -аєш porozrzucać, rzucić поки´дьки -ків lmn odpadki; ~ суспі´льства wyrzutki społeczeństwa покинений, поки´нутий opuszczony, porzucony покі´йний zmarły, umarły покійник -а m nieboszczyk, zmarły покійниця -і ż nieboszczka, zmarła покінчи´ти -чу´, -чи´ш skończyć, zakończyć; ~ з собо´ю skończyć z sobą, popełnić samobójstwo покі´рний, покірливий pokorny; uległy, potulny покі´с -ко´су m pokos по´клад -у m pokład, warstwa поклада´ти -а´ю, -а´єш pokładać; ~ наді´ї pokładać nadzieję ► покла´сти -аду´, -аде´ш położyć; ~ віно´к złożyć wieniec; ~ край położyć kres; ~ в ба´нку ziożyć w banku поклада´тися -а´юся, -а´єшся polegać, opierać się; ~ на се´бе polegać na sobie по´клик -у m zawołanie, hasło; wezwanie; powołanie поклі´н -ло´ну m pokłon; ukłon; передава´ти ~ przekazywać ukłony поклоніння -я n hołd, cześć, uwielbienie; ukłony покло´нник -а m zwolennik; wielbiciel, adorator поклоня´тися -я´юся, -я´єшся 1. kłaniać się, składać ukłon 2. oddawać cześć (hołd), uwielbiać, ubóstwiać ► поклонитися -ню´ся, -нишся 1. ukłonić się, złożyć ukłon; 2. oddać cześć (hołd) покої´вка -и ź pokojówka поколі´ння -я n pokolenie, generacja; молоде´ (майбу´тнє) ~ młode (przyszłe) pokolenie поколо´ти -колю´, -колеш 1. pokłuć 2. porąbać, połupać поко´ра -и ż pokora, uległość покори´тель -ля m zdobywca; zaborca покоха´ти(ся) -а´ю, -а´єш pokochać (się) покра´щати -аю, -аєш polepszyć się, poprawić się; wypięknieć ► покра´щити -щу, -щиш polepszyć, poprawić по´крив -у m okrycie, osłona, шкі´рний ~ naskórek покрива´ло -а n nakrycie, przykrycie, kapa; pokrowiec покрива´ти(ся) -а´ю, -а´єш pokrywać (się), nakrywać (się), przykrywać (się) покриви´ти -ривлю´, -ри´виш powykrzywiać; ~ душе´ю powiedzieć nieprawdę покрикувати -ую, -уєш pokrzykiwać ► покрича´ти -чу´, -чи´ш pokrzyczeć покри´ти -ри´ю, -ри´єш pokryć, nakryć, przykryć покриття´ -я´ n pokrycie покришка -и ż przykrywka, pokrywka покришка -и ż opona покрі´вля -і ż pokrycie; dach покрій -ро´ю m krój, fason; pokrój покро´в -у m osłona, okrycie; під покро´вом pod opieką (ochroną), Покро´в Пресвятої Богородиці (14 (1) października w Kościele wschodnim) Покрова -и ż zob. Покро´в Пресвято´ї Богоро´диці покрови´тель -я m patron, opiekun покрови´телька -и ż patronka, opiekunka покупе´ць -пця´ m nabywca, klient, kupujący поку´пка -и ż kupno; zakup; роби´ти поку´пки robić zakupy поку´та -и ż pokuta, skrucha поку´тник -а m pokutnik поку´тниця -і ż pokutnica по´куття -я n, по´куть -я m pokucie (honorowe miejsce w kącie izby pod ikonami) поку´тувати -ую, -уєш pokutować пола´ -и´ ż poła пола´годити -джу, -диш 1. naprawić, zreperować 2. załatwić (sprawy) поладна´ти -а´ю, -а´єш 1. zgodzić się, dojść do porozumienia 2. załatwić (sprawę) полама´ти(ся) -а´ю, -а´єш połamać (się), złamać (się) по-лати´нському w języku łacińskim, po łacinie по´ле -я n pole; спорти´вне ~ boisko sportowe; ~ бо´ю pole walki; ~ зо´ру pole widzenia; магні´тне ~ pole magnetyczne полеге´ньку pomału, nie spiesząc się, lekko поле´гшення -я n ulga, ułatwienie; polepszenie поле´гшати -аю, -аєш stać się lżejszym (łatwiejszym); хво´рому поле´гшало chory czuje się lepiej; йому´ поле´гшало zrobiło mu się lepiej, ulzyło mu поле´гшувати -ую,-уєш ułatwiać ► поле´гшити -шу, -шиш ułatwić, ulżyć поле´жати -жу, -жиш poleżeć полемізува´ти -у´ю, -у´єш polemizować поле´міка -и ż polemika полеміст -а m polemista, dyskutant; полемічна літерату´ра literatura polemiczna полетіти -ечу´, -ети´ш polecieć поли´ва -и ż 1. glazura, emalia 2. naczynia emaliowane полива´льниця -і ż konewka полива´ти -а´ю, -а´єш polewać, oblewać; zraszać ► поли´ти -ллю´, -ллє´ш polać, oblać; zrosić поливати(ся) -а´ю, -а´єш polewać (się), oblewać (się) ► поли´ти(ся) -ллю´, -ллє´ш polać (się), oblać (się) поли´н -ну´ m piołun; гірки´й як ~ gorzki jak piołun по-ли´царському, по-ли´царськи po rycersku, rycersko поли´ця -і ż półka; ~ для книжо´к (на книжки´) półka na książki; regał полігло´т -а m poliglota поліго´н -а m 1. poligon; військо´ви´й ~ poligon wojskowy 2. wielokąt поліклі´ніка -и ż poliklinika; ośrodek zdrowia; przychodnia поліклінічний pohkliniczny полінезі´єць -і´йця m Polinezyjczyk полінезійка -и ż Polinezyjka полінезі´йський polinezyjski полі´но -а n polano поліпшувати -ую, -уєш ulepszać; polepszać, udoskonalać ► поліпшити -гшіу, -пшиш ulepszyć; polepszyć, udoskonalić, poprawić по´ліс -а m polisa; страховий ~ polisa ubezpieczeniowa полі´сся -я n tereny leśne, obszary lesiste, polesie політ -льо´ту m lot; навча´льний ~ lot szkoleniowy, випро´бувальний ~ lot próbny, з пташи´ного польо´ту z lotu ptaka політеї´зм -у m politeizm політе´хнікум -у m politechnika політехні´чний politechniczny; ~ інститу´т politechnika полі´тик -а m polityk політика -и ż polityka; зо´внішня ~ polityka zagraniczna; вну´трішня ~ polityka wewnętrzna; ~ розря´дки polityka odprężenia політінформа´ція -ії ż informacja polityczna політи´чний polityczny; ~ діяч działacz polityczny полщійний policyjny; ~ на´гляд nadzór policyjny поліція -її ż policja поліція´нт -а m policjant полк -у m pułk полко´вник -а m pułkownik полови´на -и ż połowa, pół полови´нка -и ż połówka пологи -гів lmn połóg; poród; передча´сні ~ przedwczesny poród пологий pochyły, spadzisty положення -я n 1. położenie, pozycja; poza; географі´чне ~ położenie geograficzne 2. twierdzenie, teza, zasada 3. ustawa; ~ про ви´бори ustawa wyborcza; ordynacja wyborcza полоз -а m, полози´ -зів lmn, полоззя -я n płoza, płozy (u sań) полон -лону m niewola; бра´ти в ~ brać do niewoli полоне´ний -е´ного m wzięty do niewoli, jeniec полони´на -и ż połonina, hala полоні´зм -у m polonizm полонка -и ż przerębla полони´ти -ню´, -ниш 1. wziąć do niewoli; podbić 2. zachwycić, oczarować полоня´нка -и ż wzięta do niewoli, branka полоска´ти -ощу´, -ощеш płukać полоска´ти(ся) -ощу´, -ощеш pluskać (się), chlapać (się) полоти -лю´, -леш pleć, pielić полотно´ -а´ n 1. płótno (tkanina) 2. obraz (na płótnie) полоття´ -я´ n pielenie полохли´вий płochliwy; lękliwy, tchórzliwy полу´ботки -ків lmn buty z krótkimi cholewkami полуде´нний południowy; полуденна спе´ка południowy skwar (żar, upał) по´лудень -дня m południe, pora obiadowa; obiad; теля по´лудня, пополу´дні po południu, po obiedzie; в ~ w południe полудне´вий południowy; полудне´ва пора´ pora obiadowa полу´мисок -ска m półmisek по´лум'я -я n płomień; з вогню´ та в ~ z deszczu pod rynnę полум'я´ний płomienny полуни´ця -і ż truskawka по´лька -и ż 1. Polka 2. polka (taniec) польови´й 1. polowy; polny; ~ суд sąd polowy; польові´ кві´ти (ми´ші) kwiaty (myszy) polne по´льський polski; по´льська мо´ва język polski полюби´ти (ся) -блю´, -биш polubić (się), pokochać (się) полюбо´вник -а m kochanek, amant полюбо´вниця -і ż kochanka, amantka полювання -я n polowanie полюва´ти -ю´ю, -ю´єш polować по-лю´дськи, по-лю´дському po ludzku по´люс -а m biegun; південний ~ biegun południowy; півні´чний ~ biegun północny поли´ -лів lmn margines поляга´ти1 -а´ємо, -а´єте (tylko lmn) położyć się, pokłaść się; ми поляга´ли спа´ти ułożyliśmy się do snu поляга´ти2 (tylko 3. osoba) polegać; тру´днощі поляга´ють в то´му trudność polega na tym поли´к -а m Polak поли´ка -и ż polana поляни´н -а m Polanin (członek Polan, dawnego plemienia ukraińskiego lub polskiego) поля´нка -и ż polanka поля´рний polarny; Поля´рна зоря´ Gwiazda Polarna; Поля´рне ко´ло Koło Podbiegunowe; поля´рне ся´йво zorza polarna поля´рник -а m badacz okolic podbiegunowych, polarnik помага´ти -а´ю, -а´єш pomagać ► помогти´ -о´жу, -о´жеш pomóc, dopomóc пома´да -и ż pomadka, szminka; губна´ ~ szminka do ust пома´зання -я n namaszczenie пома´зати -а´жу, -а´жеш namaścić, pomazać, posmarować помазо´к -зка´ m pędzelek; pędzel (np. do golenia) помале´ньку pomalutku, pomaleńku, powoli пома´лу pomału, powoli помасти´ти -ащу´, -а´стиш posmarować; naoliwić по´мах -у m machnięcie (np. ręką) пома´хувати -ую, -уєш wymachiwać; ~ хвосто´м machać ogonem ► помаха´ти -а´ю, -а´єш pomachać по´мацки po omacku, omackiem помера´нець -нця m Pomorzanin поме´рти zob. помира´ти поми´ї -и´й a. -и´їв lmn pomyje, zlewki по´ми´лка -и ż pomyłka, omyłka, błąd; проско´чила ~ błąd uszedł uwadze; роби´ти помилки´ popełniać błędy помилко´вий pomyłkowy, omyłkowy; mylny, błędny; ~ варіа´нт błędny wariant помилувати -ую, -уєш zlitować się; wybaczyć, darować, ułaskawić помиля´тися -я´юся, -я´єшся mylić się, popełniać błędy ► помили´тися -лю´ся, -лишся pomylić się, popełnić błąd помина´льний; помина´льні дні wypominki (wspominanie zmarłych w drugi, trzeci i dziewiąty dzień po śmierci) помина´ти -а´ю, -а´єш wspominać; zob. пом'яну´ти по´минки -нок lmn stypa помира´ти -а´ю, -а´єш umierać ► поме´рти -мру´, -мре´ш umrzeć помирити (ся) -рю´, -рищ pogodzić (się) поми´ти -ми´ю, -ми´єш pomyć; pozmywać (np. naczynia) помідо´р -а m pomidor поміж między, pomiędzy, wśród поміня´ти -я´ю, -я´єш zamienić, wymienić; ~ поме´шкання zamienić mieszkanie помі´рний umiarkowany; powściągliwy; mierny; ~ клі´мат klimat umiarkowany помі´ст -мо´сту m pomost помісти´ти zob. поміща´ти помісячний miesięczny, comiesięczny по-місько´му po miejsku помі´тити zob. поміча´ти помі´тка -и ż uwaga, notatka помі´тний dostrzegalny, widoczny по´міч -мочі ż pomoc; надава´ти ~ udzielać pomocy, przychodzić z pomocą поміча´ти -а´ю, -а´єш 1. spostrzegać, dostrzegać, zauważać 2. zaznaczać, robić uwagi ► помі´тити -і´чу, -і´тиш 1. zauważyć, dostrzec 2. zaznaczyć, zrobić uwagę помічни´к -а´ m pomocnik помі´шувати -ую, -уєш mieszać пом'я´кшувати ► поміша´ти -а´ю, -а´єш zamieszać, pomieszać, zmieszać поміща´ти -а´ю,-а´єш umieszczać, lokować; mieścić ► помісти´ти -іщу´, -і´стиш umieścić, ulokować; zmieścić помі´щик -а m dziedzic, ziemianin, obszarnik помножа´ти -а´ю, -а´єш pomnażać ► помно´жити -жу, -жиш pomnożyć помогти´ zob. помага´ти по-мо´дному modnie; ~ одяга´тися modnie się ubierać по-мо´єму według mnie помолодіти -по, -ієш odmłodnieć, stać się młodszym помоло´дшати -аю, -аєш stać się młodszym помо´р'я -я n przymorze, pomorze помріяти -і´ю, -ієш pomarzyć по´мста -и ż zemsta, odwet помсти´тися -мщу´ся, -мсти´шся zemścić się пому´чити (ся) -чу, -чиш pomęczyć (się) помча´ти -чу´, -чи´ш pomknąć, popędzić, pognać пом'я´кшати -аю, -аєш zmięknąć; stać się łagodniejszym, złagodnieć пом'я´кшення -я n zmiękczenie; złagodzenie пом'я´кшувати -ую, -уєш zmiękczać; łagodzić ► пом'якши´ти -шу´, -ши´ш zmiękczyć; złagodzić; ~ ка´ру złagodzić karę пом'яну´ти -ну´, -не´ш wspomnieć; ~ до´брим сло´вом wspomnieć dobrym słowem (życzliwie), zob. помина´ти пом'я´ти -мну´, -мне´ш pognieść пом'я´тий pognieciony, pomięty пом'я´тися (tylko 3. osoba) pognieść się по´над ponad; więcej niż; ~ де´сять осі´б ponad dziesięć osób; йому´ ~ сто ро´ків ma ponad sto lat; ~ рі´внем мо´ря nad poziomem morza; літа´ти ~ хма´рами latać ponad chmurami по-на´шому 1. po naszemu; tak jak u nas 2. naszym zdaniem, według nas поневіря´тися -я´юся, -я´єшся poniewierać się, tułać się; ~ се´ред чужи´х poniewierać się wśród obcych понево´лення -я n ujarzmienie, podbicie, zniewolenie; jarzmo, niewola понево´лювати -юю, -юєш ujarzmiać, podbijać ► понево´лити -лю, -лиш ujarzmić, podbić, zniewolić понево´лювач -а m ciemiężca понеді´лок -лка m poniedziałek; мо´крий (обли´ваний) ~ lany poniedziałek, śmigus-dyngus понести´ -су´, -се´ш ponieść, zanieść; zawiać (o zapachu), куди´ його´ понесло´? dokąd go poniosło? пони´ження -я n 1. poniżenie 2. obniżenie; ~ зарпла´ти obniżenie płacy (zarobku) пони´ззя -я n dolny bieg rzeki пони´ні do dziś, do dnia dzisiejszego, po dzień dzisiejszy понівечити -чу, -чиш zniweczyć, poniszczyć по-німе´цькому, по-німе´цьки po niemiecku поно´влений wznowiony поновля´ти -я´ю, -я´єш, поновлювати -юю, -юєш ponawiać, wznawiać ► понови´ти-влю, -виш ponowić, wznowić; ~ проха´ння ponowić prośbę; ~ дослідження wznowić badania по-ново´му po nowemu, według nowych zasad по´но´с -у m biegunka, rozwolnienie; крива´вий ~ czerwonka по´ночі w nocy, po nocy, nocą понтифіка´т -у m pontyfikat понто´н -а m ponton понто´нний pontonowy пону´ра -и m i ż ponurak по´нчик -а m pączek поню´хати -аю, -аєш powąchać поня´ття -я n pojęcie (o czymś), pojęcie (filozoficzne), idea; мати ~ про що-не´будь mieć o czymś pojęcie пообідати -аю, -аєш zjeść obiad пообідній poobiedni, popołudniowy поодино´кий pojedynczy, sporadyczny; odrębny; ~ ви´падок sporadyczny wypadek пооди´нці pojedynczo, jeden za drugim попадати -аємо, -аєте (tylko lmn) pospadać; popadać; всі попа´дали на підло´гу wszyscy popadali na podłogę попадя´ -і ż żona popa попа´рений poparzony попівна -и ż córka popa попович -а m syn popa попали´ти -лю´, -лиш popalić; spalić по-па´нськи, по-па´нському po pańsku попа´рно parami, w parach попасти -аду´, -аде´ш trafić; wpaść, znaleźć się; ~ в біду´ znaleźć się w kłopocie; ~ в ціль trafić do celu; ~ па´льцем у не´бо trafić jak kulą w płot; тобі´ попаде´! dostanie ci się! попели´ця -і ż mszyca попелище -а n pogorzelisko попелю´шка -и ż kopciuszek попере´д 1. przed 2. przedtem, najpierw; я прийшо´в ~ те´бе przyszedłem przed tobą; не су´нься ~ ба´тька в пе´кло me pchaj się pierwszy попереджа´ти -а´ю, -а´єш, попере´джувати -ую, -уєш poprzedzać; uprzedzać, przestrzegać ► попере´дити -джу, -диш poprzedzić; uprzedzić, przestrzec попере´дження -я n poprzedzenie; uprzedzenie, ostrzeżenie попере´дник -а m 1. poprzednik 2. zwiastun, prekursor попере´дній poprzedni; uprzedni попереду na przodzie, na czele; przed ~ usiąść na przodzie; прийти´ ~ всіх przyjść przed wszystkimi по´пере´к -у m krzyż; біль у по´пере´ку ból w krzyżu попере´к w poprzek, na poprzek; ста´ти кому´сь ~ доро´ги stanąć komuś na drodze, wejść komuś w drogę попере´чка -и ż poprzeczka попере´чний poprzeczny; ~ переріз (пере´тин) przekrój poprzeczny попере´чник -а m 1. średnica 2. pas w uprzęży по-пе´рше po pierwsze, przede wszystkim попива´ти -а´ю, -а´єш popijać по´пит -у m popyt по´піл -пелу m popiół попільни´ця -і, попільни´чка -и ż popielniczka поплаво´к -вка, поплаве´ць -вця´ m spławik wędkarski, pływak поплати´тися -ачу´ся, -а´тишся przypłacić; ~ життя´м przypłacić życiem поплеска´ти -ещу´, -е´щеш poklaskać, zaklaskać попо´внення -я n uzupełnienie попо´внювати -юю, -юєш, поповня´ти -я´ю, -я´єш uzupełniać ► попо´внити -ню, -ниш uzupełnić поповні´ти -і´ю, -ієш przytyć, zaokrąglić się, pogrubieć поповнішати -аю, -аєш stać się grubszym (tęższym) попо´внювати -юю, -юєш uzupełniać ► попо´внити -ню, -ниш uzupełnić попо´рати -аю, -аєш uporządkować, zrobić porządek (np. w domu) попра´вка -и ż poprawa; poprawka; внести попра´вку wprowadzić poprawkę, zrobić korektę поправля´ти -я´ю, -я´єш poprawiać, naprawiać ► попра´вити -влю, -виш poprawić, naprawić попра´вний nadający się do naprawy (wymiany, uzupełnienia) поправни´й leczniczy, uzdrawiający; resocjalizujący; поправни´й дім dom poprawczy поприще -а n pole działania; niwa, dziedzina, arena по-при´ятельськи, по-при´ятельському po przyjacielsku, przyjacielsko попроща´тися -а´юся, -а´єшся pożegnać się попру´га -и ż popręg попсува´ти(ся) -ую´, -ує´ш popsuć (się), zepsuć (się) популяризува´ти -у´ю, -у´єш popularyzować популя´рний popularny по´пуск -у m odprężenie, ulga попуска´ти -а´ю, -а´єш popuszczać, pobłażać, tolerować ► попусти´ти -ущу´, -у´стиш popuścić; puścić płazem попу´тати -аю, -аєш poplątać, pomieszać; popętać (konie), ~ ка´рти pokrzyżować plany попу´тний sprzyjający, pomyślny; ~ вітер pomyślny wiatr; їхати на попу´тній маши´ні jechać samochodem zdążającym w tym samym kierunku попу´тник -а m towarzysz podróży; sprzymierzeniec, zwolennik пор -у m por (jarzyna) по´ра -и ż por (w skórze) пора´ -и´ ż pora, okres, czas; ~ збира´ння виногра´ду рога winobrania пора´да -и ż porada, rada порадити -джу,-диш poradzić, doradzić порадник -а m doradca поразка -и ż porażka; klęska, przegrana; зазнава´ти пора´зки ponosić klęskę (porażkę) пора´нений -ного m raniony, zraniony; ranny поранення -я n zranienie, poranienie, rana пора´нити -ню, -ниш poranić, zranić поратися -аюся, -аєшся krzątać się, być zajętym; ~ біля ку´хні krzątać się przy kuchni порвати -ву´, -ве´ш 1. porwać, podrzeć 2. zerwać; я з не´ю порва´в zerwałem z nią пори´в -у m poryw; ~ вітру poryw wiatru; ю´ні (молоді) пори´ви młodzieńcze porywy; в пори´ві гніву w porywie gniewu пори´вчастий porywisty; porywczy, gwałtowny; ~ вітер porywisty wiatr; пори´вчасті ру´хи gwałtowne ruchy порина´ти -а´ю, -а´єш pogrążać się, zanurzać się; ~ в мо´ре zanurzać się w morzu; ~ в спо´гади pogrążać się we wspomnieniach ► пори´ну´ти -ри´ну´, -ри´не´ш pogrążyć się, zanurzyć się; ~ в бій rzucić się do walki (do boju) по´ристий porowaty по´рівну, порівно równo, po równo, w równych częściach порівнювати -юю, -юєш porównywać ► порівня´ти-я´ю, -я´єш porównać порівня´льний porównawczy; порівня´льна грама´тика gramatyka porównawcza порівня´ння -я n porównanie поріг -ро´га m próg; дніпрові поро´ги porohy dnieprowe порідіти (tylko 3. osoba) zrzednąć, przerzedzić się поріз -у m cięcie, skaleczenie; nacięcie порізати -їжу, -і´жеш porznąć, pociąć; pokrajać порічка -и ż porzeczka поріччя -я n tereny nadrzeczne, porzecze поро´да -и ż 1. rasa; gatunek 2. kruszec; minerał kopalny поро´джувати -ую,-уєш rodzić; powodować, wywoływać ► породи´ти -джу´, -диш zrodzić; spowodować, wywołać поро´дистий rasowy порожне´ча -і ż próżnia; pustka порожни´на -и ż jama; ротова´ (черевна´, носова´) ~ jama ustna (brzuszna, nosowa) поро´жній próżny, pusty; wolny; ~ ваго´н pusty wagon; поро´жня балакани´на puste gadanie поро´жнява -и, поро´жність -ності ż próżnia, pustka; płytkość, powierzchowność порося´ -я´ти n prosię поро´ти -рю´, -реш pruć по´рох -у m 1. proch strzelniczy 2. pył, proch; поню´хати по´роху powąchać prochu, brać udział w bitwie; розте´рти кого´сь на ~ zetrzeć kogoś na proch порохівниця -і ż prochownica порохно´ -а´ n próchno поро´чний 1. występny, zepsuty, rozpustny 2. błędny, fałszywy поро´ша -і ż pierwszy śnieg пороши´нка -и ż pyłek пороши´ти -шу´, -шиш prószyć; поро´шить сніг prószy śnieg порошо´к -шку´ m proszek; пра´льний ~ proszek do prania; ~ від бо´лю голови´ proszek (tabletka) od bólu głowy; прийма´ти порошки´ zażywać proszki (tabletki) по´рпатися -аюся, -аєшся grzebać się, szperać; paprać się порт -у m port; морськи´й ~ port morski; вихо´дити з по´рту wypływać z portu; увійти´ в ~ wejść (zawinąć) do portu портмоне´ ndm n portmonetka портативний przenośny; łatwy do przenoszenia; ~ радіоприйма´ч przenośny radioodbiornik порто´ви´й portowy; порто´ве´ місто miasto portowe портови´к -а´ m doker, portowiec портре´т -а m portret портрети´ст -а m portrecista портфе´ль -ля m teczka, teka; міністр без портфе´ля minister bez teki портьє´ па´т m portier, odźwierny портьє´ра -и ż portiera, zasłona пору´ка -и ż poręczenie, poręka, gwarancja по´руч 1. przy, obok 2. obok siebie; ~ ха´ти przy domu; вони´ живу´ть ~ mieszkają obok siebie поручи´тель -ля m poręczyciel поручи´тися -чу´ся, -чишся zaręczyć, poręczyć пору´ччя -я n, по´ручні -ів lmn, poręcz, poręcze; ~ схо´дів poręcze schodów пору´шення -я n 1. poruszenie (np. problemu) 2. naruszenie, przekroczenie; ~ пра´вил безпе´ки naruszenie zasad bezpieczeństwa пору´шувати -ую, -уєш 1. poruszać (np. sprawę) 2. naruszać; przekraczać; ~ при´нципи мора´лі naruszać zasady moralne ► пору´шити -шу, -шиш 1. poruszyć 2. naruszyć; przekroczyć порцеля´на -и ż porcelana порція -її ż porcja, doza поршень -шня m tłok (np. silnika, pompy) поряд 1. obok, przy; стоя´ти ~ дерева stać obok drzewa (przy drzewie) 2. obok, obok siebie, razem, w jednym rzędzie; сі´сти ~ siąść obok (obok siebie); бі´гти ~ biegnąć razem (obok siebie); ~ з razem z; ма´ти йшла ~ з си´ном matka szła razem z synem порядко´вий porządkowy; ~ числі´вник liczebnik porządkowy; порядко´ве число´ liczba porządkowa порядкува´ти -у´ю, -у´єш 1. porządkować 2. rządzić (się), rozporządzać поря´дний porządny, solidny; поря´дна люди´на porządny człowiek; ~ учень solidny uczeń поря´док -дку m 1. porządek, ład; наво´дити ~ porządkować; zaprowadzać porządek; все в поря´дку wszystko w porządku; ~ де´нний porządek dzienny 2. kolejność; алфаві´тний ~ porządek alfabetyczny, kolejność alfabetyczna; бойови´й ~ szyk bojowy 3. sposób поряту´нок -нку m ratunek, wybawienie поса´да -и ż posada, stanowisko посади´ти -джу´, -диш posadzić; osadzić; ~ літа´к wylądować поса´дка -и 1. wsiadanie 2. lądowanie 3. sadzenie посвари´тися -рю´ся, -ришся pokłócić się посва´тати -аю, -аєш wyswatać по´свідка -и ż zaświadczenie, świadectwo; лі´карська ~ zaświadczenie lekarskie по-сво´єму po swojemu, na swój sposó по-святко´вому odświętnie; одягти´ся ~ ubrać się odświętnie посвя´чений poświęcony; wyświęcony посвя´чувати -ую, -уєш, посвя-ща´ти -а´ю, -а´єш poświęcać; wyświęcać ► посвяти´ти-ячу´, -я´тиш poświęcić, wyświęcić; єпи´скоп посвяти´в нову´ це´ркву biskup poświęcił (konsekrował) nową cerkiew; митрополи´т посвяти´в нови´х єпи´скопів metropolita wyświęcił nowych biskupów; посвяща´ти в ри´царі pasować na rycerza поселе´нець -нця m osiedleniec, kolonista посе´лення -я n 1. osiedlenie 2. osiedle, kolonia; засла´ти на ~ zesłać na przymusowe osiedlenie поселя´ти -я´ю, -я´єш osiedlać ► посели´ти -лю´, -лиш osiedlić посе´ре´д pośrodku, w środku, na środku; ~ доро´ги na środku drogi посере´дній 1. pośredni 2. dostateczny (ocena) посила´ти -а´ю, -а´єш wysyłać, posyłać, zasyłać; ~ віта´ння posyłać gratulacje ► посла´ти пошлю´, пошле´ш posłać посила´тися -а´юся, -а´єшся 1. powoływać się na coś, na kogoś 2. usprawiedliwiać się; ~ на збіг обста´вин usprawiedliwiać się zbiegiem okoliczności ► посла´тися пошлю´ся, пошле´шся 1. powołać się na coś, na kogoś 2. usprawiedliwić się поси´лений zwiększony; intensywniejszy; ~ на´ступ wzmożony atak поси´лка -и ż 1. wysyłanie, posyłanie; przesyłka, paczka 2. przesłanka поси´льний1 możliwy do wykonania, na miarę możliwości (sił); поси´льна пра´ця (робо´та) praca na miarę możliwości поси´льний2 1. kurierski, łącznościowy; поси´льна по´шта poczta kurierska 2. chłopiec na posyłki поси´льно w miarę swoich możliwości (sił) поси´лювати -юю, -юєш wzmacniać, wzmagać, zwiększać intensywność ► поси´лити -лю, -лиш nasilić, wzmocnić, wzmóc, zwiększyć intensywność посипа´ти -а´ю, -а´єш posypywać ► поси´пати -плю, -плеш posypać посі´бник -а m podręcznik (pomocniczy) посі´в -у m zasiew; obsiane pole посівни´й siewny, dotyczący siewu; посівна´ пло´ща obszar zasiewów посіда´ти1 -а´ємо, -а´єте (tylko lmn) siąść, usiąść; посіда´ли навкру´г во´гнища usiedli wokół ogniska посіда´ти2 -а´ю, -а´єш posiadać, zajmować; ~ пе´рше мі´сце у змага´нні zajmować pierwsze miejsce w zawodach ► посісти-ся´ду,-ся´деш posiąść, zająć посірі´ти -і´ю, -і´єш poszarzeć посіяти -ію, -і´єш posiać, zasiać; zgubić; ~ недовір'я zasiać nieufność; я десь посі´яв записни´к posiałem (zgubiłem) gdzieś notes поска´ржитися -жуся, -жишся poskarżyć się; ~ на ко´гось zaskarżyć kogoś посклада´ти -а´ю, -а´єш poskładać посковзну´тися -ну´ся, -не´шся poślizgnąć się поскупіти -ію, -ієш stać się skąpyn поскупішати -аю, -аєш stać się bardziej skąpym посла´не´ць -а´нця´ m posłaniec, goniec посланник -а m wysłannik послання -я orędzie, odezwa посла´ти zob. посила´ти посла´тися zob. посила´тися послідо´вний uporządkowany; konsekwentny, logiczny послідо´вник -а m zwolennik, wyznawca послідовність -ності ż zależność; następstwo, konsekwencja, logika послуга -и przysługa, usługa; ведме´жа ~ niedźwiedzia przysługa; по´слуги для насе´лення usługi dla ludności послу´хати -аю, -аєш posłuchać, usłuchać посмертний pośmiertny посмілішати -аю, -аєш stać się śmielszym; ośmielić się посмі´ти -ію, -і´єш ośmielić się, odważyć się посміх -у m, посміхо´вище -а n pośmiewisko; бу´ти по´сміхом (посміхо´вищем) усі´х być pośmiewiskiem dla wszystkich; виставля´ти себе´ на людське´ посміхо´вище narażać się na drwiny (na pośmiewisko) посміха´тися -а´юся, -а´єшся uśmiechać się ► посміхну´тися -ну´ся, -не´шся uśmiechnąć się по´смішка -и ż uśmiech, uśmieszek посмутні´ти -і´ю, -ієш zasmucić się, posmutnieć посо´л -сла´ m 1. poseł 2. ambasador посо´льство -а 1. poselstwo 2. ambasada посо´льський poselski по´сох -а m pastorał посо´хнути -ну, -неш poschnąć, wyschnąć поспа´ти -плю´, -пи´ш wyspać się, pospać; не поспа´в nie wyspałem się поспіша´ти (ся) -а´ю, -а´єш śpieszyć (się) ► поспіши´ти (ся) -шу´, -ши´ш pospieszyć (się); поспіши´ти з допомо´гою pospieszyć na pomoc (z pomocą) поспі´шний pospieszny, skory, prędki; pochopny; ~ по´їзд pociąg pośpieszny; ~ ви´сновок pochopny wniosek по-спра´вжньому prawdziwie, rzeczywiście пост -а´ m posterunek, placówka; stanowisko; контро´льний ~ punkt kontrolny; стоя´ти на посту´ być na stanowisku; stać na straży; займа´ти висо´кий ~ zajmować wysokie stanowisko поставе´ць -вця´, m 1. kufel 2. szafka na naczynia 3. mały stolik 4. stolik z pochyłym blatem, na którym w cerkwi leżą ikony lub Ewangelia поста´вити -влю, -виш postawić; ~ буди´нок wybudować budynek; ~ пля´шку postawić butelkę поста´вка -и ż dostawa, dostarczenie поставни´й postawny, przystojny, okazały постаме´нт -у m postument, piedestał постано´ва -и ż uchwała; dekret, rozporządzenie; decyzja постано´вка -и ż 1. postawienie, stawianie, ujęcie kwestii 2. wystawienie, realizacja sceniczna (o sztuce teatralnej)\ телевізійна ~ spektakl telewizyjny; ~ пита´ння ujęcie kwestii; ~ го´лосу ustawienie głosu (w muzyce) постановля´ти -я´ю, -я´єш postanawiać, uchwalać, zarządzać ► постанови´ти -влю´, -виш postanowić, uchwalić, zarządzić по-старе´чому starczo, jak starzec поста´ріти(ся) -ію -ієш postarzeć (się), zestarzeć (się) по-старо´му po staremu по´стать -ті ż postać; центра´льна ~ тво´ру główna postać (główny bohater) utworu постача´льник -а m dostawca постача´ння -я n dostarczanie, zaopatrywanie; продово´льче ~ zaopatrzenie w artykuły spożywcze постача´ти -а´ю, -а´єш dostarczać, zaopatrywać ► поста´чити -чу, -чиш dostarczyć, zaopatrzyć посте´ля -і ż pościel; валя´тися в посте´лі wylegiwać się пости´ти по´щу´, по´стиш pościć пості´й -то´ю m postój; biwak постійний stały, ciągły, trwały; постійне прожива´ння stałe zamieszkanie, pobyt stały пості´лка -и ż wycieraczka, słomianka; chodnik по´стіль -те´лі 1. pościel, posłanie 2. łoże (w sprzęcie wojskowym) 3. łożysko, koryto (rzeki") 4. podłoże (geologiczne) постільний; постільна біли´зна bielizna pościelowa постови´й -вого m posterunkowy по´стріл -у m strzał, wystrzał; на ві´дстані по´стрілу na odległość strzału постріля´ти -я´ю, -я´єш postrzelać; powystrzelać постскри´птум -у m postscriptum по´стування -я n poszczenie посту´кати -аю, -аєш postukac; zapukać; ~ в две´рі zapukać do drzwi постула´т -у m postulat поступ -у m postęp, rozwój поступа´тися -а´юся, -а´єшся ustępować, odstępować; zrzekać się; cofać się; ~ місцем ustępować miejsca ► поступи´тися -плю´ся, -пишся ustąpić, odstąpić; zrzec się; cofnąć się; не ~ ні на йо´ту nie ustąpić ani na jotę поступка -и ż ustępstwo, kompromis; іти´ на по´ступки iść na ustępstwa посту´пливий gotowy do ustępstw; zgodny поступо´вий stopniowy, postępujący; ~ рух ruch postępowy постфа´ктум po fakcie, post factum посува´ти(ся) -а´ю -а´єш posuwać (się), przesuwać (się); zob. посу´нути(ся) посуд -у m naczynie, naczynia; zastawa, serwis; ми´ти по´суд zmywać naczynia; ча´йний ~ serwis do herbaty посудина -и ż naczynie посу´дний; ~ рушни´к ścierka do naczyń посу´нути(ся) -ну, -неш posunąć przesunąć (się); zob. посува´ти(ся) по-сусідськи, по-сусі´дському po sąsiedzku посу´ха -и ż posucha, susza посухостійки´й odporny na suszę посяга´ння -я n zamach; czyhanie посяга´ти -а´ю, -а´єш nastawać; zagrażać; czyhać; ~ на життя´ zagrażać życiu; ~ на чию´сь во´лю zagrażać czyjejś wolności ► посягну´ти -ну´, -не´ш zagrozić, targnąć się; ~ на життя´ dokonać zamachu na czyjeś życie по´тайки, по´тай, потайко´м skrycie, w tajemnicy, po cichu, cichaczem потайни´й tajny, potajemny; потайна´ наді´я skryta nadzieja; потайна´ ра´да tajna narada поталани´ти; йому´ поталани´ло poszczęściło mu się потве´резу na trzeźwo по-тво´єму według ciebie, twoim zdaniem потво´ра -и ż potwór потво´рний potworny по´темки; сидіти ~ siedzieć po ciemku потемні´ти -і´ю, -ієш pociemnieć, ściemnieć; потемні´ло мені´ в оча´х pociemniało mi w oczach потеплі´ння -я n ocieplenie поте´пліти (tylko 3. osoba) ocieplić się потижне´вий tygodniowy; cotygodniowy поти´лиця -і ż potylica, kark поти´р -а m kielich do wina mszalnego потира´ти -а´ю, -а´єш pocierać по´тиск -у m uścisk, uściśnienie; ~ руки uściśnienie ręki, uścisk dłoni потихе´ньку, потихе´нько, поти´ху po cichutku, cichuteńko потік -то´ку m 1. potok; гірськи´й ~ potok górski 2. wielka ilość; пото´ки сліз potoki łez; ~ піших potok pieszych 3. produkcja taśmowa по´тім potem, później потіха -и ż pociecha; uciecha потіша´ти(ся) -а´ю, -а´єш pocieszać (się) ► потішити(ся) -шу, -шиш pocieszyć (się) по-товари´ськи, по-товари´ському po koleżeńsku, po przyjacielsku потоваришува´ти -у´ю, -у´єш zaprzyjaźnić się z kimś потовсті´ти -ію, -і´єш stać się grubym (tęgim), pogrubieć пото´вщати -аю, -аєш stać się grubszym (tęższym) потойбі´чний nadprzyrodzony, pozaziemski, pozagrobowy; ~ світ świat pozagrobowy пото´мок -мка m potomek пото´мство -а n potomstwo потону´ти -ну´,-неш utonąć, zatonąć пото´п -у m potop; всесвітній (біблійний) ~ potop biblijny пото´чний bieżący; пото´чні спра´ви sprawy bieżące; ~ рік rok bieżący потрапля´ти -я´ю, -я´єш trafiać, dostawać się ► потра´пити -плю, -пиш trafić, dostać się; ~ в пе´кло trafić do piekła; ~ в поло´н dostać się do niewoli потре´ба -и ż potrzeba; ~ в робо´чій си´лі potrzeba siły roboczej; в ра´зі потре´би gdyby wynikła potrzeba, w razie potrzeby потребува´ти -у´ю, -у´єш potrzebować; ~ гроше´й potrzebować pieniędzy по-тре´тє po trzecie потрима´ти -а´ю, -а´єш potrzymać потрібний potrzebny; їй потрібна допомо´га ona potrzebuje pomocy; все потрі´бне wszystko jest potrzebne потрібно trzeba; należy; що вам ~? co pan (pani) sobie życzy?; мені ~ піти´ до лікаря muszę pójść do lekarza; не ~ було´ говори´ти nie należało (nie trzeba było) mówić потрійний potrójny потро´єний potrojony потроху, потро´хи po trochu; pomału; вітер ~ стиха´в wiatr powoli ucichał потруїти -ую´,-у´їш potruć, wytruć потрясіння -я n wstrząs, szok; нерво´ве ~ wstrząs (szok) nerwowy поту´жний potężny, mocny, silny поту´пити -плю, -пиш; ~ о´чі spuścić wzrok потушгги -плю´, -пиш stępić (się) потура´ти -а´ю, -а´єш pobłażać, tolerować по-туре´цьки, по-туре´цькому po turecku потяг -у m pociąg, skłonność; ~ до знань pociąg do wiedzy; сексуа´льний (стате´вий) ~ pociąg seksualny потурбува´ти(ся) -у´ю, -у´єш niepokoić (się), martwić (się); trwożyć (się) по-українськи, по-українському po ukraińsku, w języku ukraińskim по-філосо´фськи, по-філосо´фському filozoficznie похапцем, по´хапки naprędce, pośpiesznie похвала´ -и´ ż pochwała похва´лювати -юю, -юєш pochwalać, chwalić похваля´ти -я´ю, -я´єш akceptować, popierać похва´льний pochwalny; chwalebny; ~ вчи´нок chwalebny uczynek похи´лий pochyły; podeszły; людина похи´лого ві´ку człowiek w podeszłym wieku похиля´ти (ся) -я´ю, -я´єш pochylać (się), schylać (się) ► похили´ти (ся) pochylić (się), schylić (się) похід -хо´ду m 1. pochód, marsz, wyprawa (wojenna) 2. kampania, akcja похідна´ -но´ї ż pochodna (w matematyce) похідний marszowy, polowy; ~ поря´док szyk marszowy; похі´дне лі´жко łóżko polowe похідни´й pochodny; похідне´ сло´во wyraz pochodny, derywat по´хіть -хоті ż żądza, chuć, lubieżność похму´рий pochmurny, mroczny, ciemny; chmurny, posępny, ponury; ~ день pochmurny dzień; ~ хло´пець ponury chłopiec похова´ти(ся) -а´ю -а´єш pochować (się); похова´ти покійника pochować (pogrzebać) zmarłego; похова´лися від бу´рі ukryli się przed burzą похо´дження -я n pochodzeme; соціа´льне ~ pochodzenie społeczne; за похо´дженням z pochodzenia похо´дити -джу, -диш pochodzić, brać początek, wywodzić się походи´ти -джу´, -диш pospacerować, pochodzić похолоднішати (tylko 3. osoba) ochłodzić się, oziębić się; похолодні´шало ochłodziło się по´хорон -у m pogrzeb похоро´нний pogrzebowy поці´лити -лю, -лиш utrafić, trafić поцілува´ти(ся) -у´ю, -у´єш pocałować (się) поцілу´нок -нку m pocałunek, całus; пові´тряний ~ pocałunek przesłany ręką (od ust w czyimś kierunku) почастува´ти -у´ю, -у´єш poczęstować поча´ти -ну´, -не´ш zacząć; zob. почина´ти поча´тки -ів lmn początki, elementy, podstawy (wiedzy) початківець -вця m początkujący (np. uczeń, muzyk), debiutant поча´ток -тку m 1. początek 2. zalążek; zarodek; на поча´тку ро´ку na początku roku; покла´сти ~ zapoczątkować почервоні´ти -і´ю, -і´єш poczerwienieć, zaczerwienić się, spąsowieć по´черк -у m charakter pisma; га´рний ~ piękny charakter pisma; нечітки´й ~ niewyraźne (niestaranne) pismo поче´сний honorowy, zaszczytny; ~ член członek honorowy по´чет -чту m poczet, orszak по-четве´рте po czwarte почи´н -у m początek, inicjatywa; для почи´ну na początek; ваго´мий ~ znacząca (doniosła) inicjatywa почина´ти -а´ю, -а´єш zaczynać; ~ від осно´в zaczynać od podstaw; zob. поча´ти почита´ти -а´ю, -а´єш 1. poczytać 2. poważać, szanować почорні´ти -і´ю, -і´єш poczernieć, sczernieć, stać się czarnym почува´ти -а´ю,-а´єш odczuwać, czuć; добре себе´ ~ czuć się dobrze; ~ прови´ну mieć poczucie winy почуття´ -я´ n poczucie, uczucie, zmysł ~ гу´мору poczucie humoru; ~ розгу´бленості uczucie zagubienia поша´на -и ż szacunek, cześć, poważanie; користува´тися поша´ною mieć poważanie; з поша´ною z poważaniem поша´рпати -аю, -аєш poszarpać, podrzeć по´шепки szeptem, szepcząc по´шесть -і ż epidemia, zaraza пошивка -и ż poszewka; powłoczka поши´рений poszerzony; rozpowszechniony; ~ по´гляд rozpowszechnione przekona-ше; поши´рене ре´чення zdanie rozwinięte поши´рювати -юю, -юєш poszerzać, rozszerzać; rozpowszechniać, krzewić; ~ знання´ poszerzać (krzewić) wiedzę ► поши´рити -рю, -риш poszerzyć, rozpowszechnić пошта -и ż poczta; повітря´на ~ (авіапо´шта) poczta lotnicza; посла´ти по´штою wysłać drogą pocztową поштовий pocztowy; пошто´ва скри´нька skrzynka pocztowa; ~ пере´каз przekaz pocztowy поштовх -у m uderzenie, pchnięcie; bodziec пошук -у m poszukiwanie; тво´рчий ~ eksperyment twórczy пошука´ти -а´ю, -а´єш poszukać поща´да -и ż litość, łaska, oszczędzenie (kogoś); не дава´ти поща´ди nie szczędzić; без поща´ди bez litości пощасти´ти (tylko 3. osoba) poszczęścić się, powieść się; йому´ пощасти´ло poszczęściło (powiodło) mu się поя´ва -и ż zjawienie się, ukazanie się появля´тися -я´юся, -я´єшся pojawiać się, zjawiać się, ukazywać się ► появи´тися -влю´ся, -вишся pojawić się, zjawić się, ukazać się по´яс -а m pas; strefa, zona; рятівни´й ~ koło ratunkowe; автомобі´льний ~ pas bezpieczeństwa поя´снення -я n wyjaśnienie, objaśnienie поясні´ти (tylko 3. osoba) rozjaśnić się; не´бо поясніло niebo rozjaśniło się (pojaśniało) поя´снювати -юю, -юєш objaśniać, wyjaśniać, ilustrować (przykładami) ► поясни´ти -ню´, -я´сни´ш objaśnić, wyjaśnić, zilustrować (przykładami) поясо´к -ска´ m pasek праба´ба, праба´бка -и ż prababka праба´тько -а m praojciec пра´вда -и ż prawda; słuszność, sprawiedliwość; гірка´ ~ gorzka prawda; сказа´ти пра´вду у ві´чі (в о´чі) powiedzieć prawdę w oczy; шука´ти пра´вду szukać sprawiedliwości; ~ о´чі ко´ле prawda w oczy kole; пра´вду ка´жучи, сказа´ти пра´вду prawdę mówiąc пра´вий prawy; prawicowy; пра´ва рука´ prawa ręka; пра´ві па´ртії partie prawicowe пра´вило -а n reguła, zasada; грамати´чне ~ reguła gramatyczna; пра´вила ву´личного ру´ху zasady (przepisy) ruchu drogowego пра´вильний prawidłowy, słuszny; regularny; пра´вильне рішення słuszna decyzja; ~ рух właściwy ruch правитель -ля m władca, rządzący правителька -и ż władczyni пра´вити -влю, -виш 1. kierować, zarządzać (np. państwem); ~ держа´вою rządzić państwem; ~ літу´ргію (Слу´жбу Бо´жу) rel. odprawiać nabożeństwo 2. kierować (samochodem), sterować (łódką); ~ помилки´ poprawiać (usuwać) błędy прави´ця -ці ż prawica правлі´ння -я n zarząd; rządy; фо´рма держа´вного ~ forma władzy państwowej; головне´ ~ zarząd główny пра´внук -а m prawnuk пра´внучка -и ż prawnuczka пра´во -а n prawo; ~ на пра´цю prawo do pracy; ~ на від-почи´нок prawo do odpoczynku; ~ го´лосу prawo głosu; відсто´ювати свої´ права´ bronić swoich praw; воді´йські права´ prawo jazdy правобере´жний prawobrzeżny правобі´чний prawostronny; ~ рух ruch prawostronny правовірний prawowierny правозна´вець -вця m znawca prawa, jurysta право´пис -у m pisownia, ortografia правопору´шник -а m gwałciciel prawa право´руч na prawo, w prawą stronę, po prawej stronie; ~! w prawo zwrot! правосла´вний prawosławny правосла´в'я -я n prawosławie правосторо´нній prawostronny правосу´ддя -я n sprawiedliwość; wymiar sprawiedliwości; чини´ти ~ wymierzać sprawiedliwość правота´ -и´ ż prawomyślność; słuszność, racja; prawość, niewinność; дово´дити свою´ правоту´ dowodzić swojej niewinności пра´гнення -я n pragnienie; dążenie пра´дід -а m pradziad пра´ктика -и ż praktyka практика´нт -а m praktykant практика´нтка -и ż praktykantka практикува´ти -у´ю, -у´єш praktykować пра´ктикум -у m zajęcia praktyczne, ćwiczenia; ~ з історії мови ćwiczenia z historii języka практи´чний praktyczny; практи´чні заня´ття zajęcia praktyczne, ćwiczenia праліс -у m las dziewiczy, puszcza pierwotna праля -і, пра´чка -и ż praczka пральний służący do prania; ~ порошо´к proszek do prania; пра´льна машина pralka пральня -і ż pralnia прама´ти -а´тері ż pramatka прамова -и ż prajęzyk прання´ -я´ n pranie праотець -тця a. праоте´ць -тця´ m praojciec прапор -а m sztandar; bandera (na statku); націона´льний ~ flaga narodowa; жо´вто-блаки´тний ~ sztandar żółto-niebieski (barwy państwowe Ukrainy) прапоре´ць -рця´ m chorągiewka прапороно´сець -сця m chorąży пра´ска -и ż żelazko (do prasowania) прасува´ти -у´ю, -у´єш prasować пра´ти перу´, пере´ш prać прах -у m prochy, szczątki; піти´ пра´хом rozpaść się w proch (o dobrach materialnych); мир пра´ху його´ niech spoczywa w pokoju працезда´тний zdolny do pracy; produktywny; umiejący pracować працелю´бний pracowity, lubiący pracować працівни´к -а´ m pracownik; robotnik; науко´вий ~ pracownik naukowy; профспілко´вий ~ pracownik (działacz) związku zawodowego працівни´ця -і ż pracownica, pracowniczka працюва´ти -ю´ю, -ю´єш pracować; działać, funkcjonować; ~ понаднормо´во pracować po godzinach; двигу´н не працю´є silnik nie pracuje (nie działa); поча´в ~ банк bank zaczął działać (został otwarty) пра´ця -і ż praca; розумо´ва ~ praca umysłowa; фізи´чна ~ praca fizyczna; важка´ ~ за мізе´рну пла´ту (платню´) ciężka praca za marną płacę превеле´бний zob. преосвяще´нний предика´т -а m predykat, orzecznik (w zdaniu) предме´т -а m przedmiot; jedna z dyscyplin wykładowych, lekcja; obiekt; ~ пе´ршої потре´би przedmiot pierwszej potrzeby; обов'язко´вий ~ przedmiot obowiązkowy; ~ дослі´джень przedmiot badań пре´док -дка m przodek; тіні забу´тих пре´дків cienie zapomnianych przodków представля´ти -я´ю, -я´єш przedstawiać, przedkładać; prezentować, reprezentować представни´к -а´ m przedstawiciel, reprezentant пред'явля´ти -я´ю, -я´єш przedstawiać, okazywać ► пред'яви´ти -влю´, -виш przedstawić, okazać; ~ квитки´ okazać bilety презентува´ти -у´ю, -у´єш prezentować, przedstawiać президе´нт -а m 1. prezydent 2. przewodniczący, prezes; ~ МАУ przewodniczący MAU (Międzynarodowej Asocjacji Ukrainoznawców) прези´дія -ії ż prezydium; Президія Верхо´вної Ра´ди Украї´ни Prezydium Rady Najwyższej Ukrainy прези´рливий pogardliwy прейскура´нт -а m cennik прекра´сний przepiękny, cudowny; wyborny, wspaniały, wyśmienity прела´т -а m prałat прелю´дія -ії ż preludium прем'є´р -а m 1. premier 2. artysta grający główne role прем'є´ра -и ż premiera (teatralna lub filmowa) прем'є´р-міністр -а m premier премія -ії ż premia; nagroda, Но´белівська ~ Nagroda Nobla прему´дрий bardzo mądry; najmądrzejszy Преображе´ння; ~ Госпо´днє (Спа´са) Przemienienie Pańskie (19 (6) sierpnia) преосвяще´нний przewielebny (przy zwracaniu się do metropolity lub arcybiskupa, także do księży) препара´т -у m preparat препога´ний bardzo zły, brzydki препарува´ти -у´ю, -у´єш preparować пре´рія -ії ż preria прес -и -а m prasa (np. hydrauliczna) пре´са -и ż prasa; інозе´мна ~ prasa zagraniczna; бульва´рна ~ prasa bulwarowa; о´гляд пре´си przegląd prasy пресвітер -а m prezbiter пресвяти´й przenajświętszy; Пресвята´ Ді´ва Марі´я Przenajświętsza Panna Maria прес-конфере´нція -ії ż konferencja prasowa пресла´вний przesławny, bardzo sławny прести´ж -у m prestiż, poważanie, autorytet; підірва´ти ~ poderwać autorytet престо´л -у m 1. tron; ски´нути кого´сь з престо´лу zrzucić kogoś z tronu; зректи´ся престолу zrzuć się tronu, abdykować 2. rel. ołtarz (w cerkwi) претенде´нт -а m pretendent претендува´ти -у´ю, -у´єш pretendować, ubiegać się; ~ на яку--не´будь поса´ду ubiegać się o jakieś stanowisko претензія -її ż pretensja, roszczenie префікс -а m prefiks, przedrostek прецеде´нт -у m precedens пречистий przeczysty; Пречи´ста Діва Panna Przeczysta при przy, koło, obok; w czasie; ~ доро´зі przy drodze; ~ мені´ przy mnie; ~ сторо´нніх przy obcych; ~ феодалі´змі w epoce feudalizmu; ~ пере´ході че´рез ву´лицю w czasie (w trakcie) przechodzenia przez ulicę прибалтійський nadbałtycki прибива´ти -а´ю, -а´єш przybijać ► приби´ти-б'ю´,-б'є´ш przybić прибира´льниця -і ż sprzątaczka прибира´ти -а´ю, -а´єш 1. sprzątać 2. przybierać, przyozdabiać прибра´ти -беру´, -бере´ш uprzątnąć, posprzątać, uporządkować; przyozdobić прибіга´ти -а´ю, -а´єш przybiegać прибі´днюватися -ююся, -юєшся stawać się biednym, biednieć; udawać biednego, nieszczęśliwego ► прибідни´тися -ню´ся, -ни´шся stać się biednym, zbiednieć; udać biednego, nieszczęśliwego прибій -бо´ю m fala przypływu, przypływ; kipiel прибі´чник -а m stronnik, zwolennik; poplecznik, zausznik прибли´зний przybliżony приблу´да -и m ż ż przybłęda приблу´дний zabłąkany; ~ соба´ка zabłąkany pies прибо´р -у m przyrząd; przybory; ча´йний ~ serwis (zastawa) do herbaty прибо´ркувати -ую, -уєш poskramiać, uśmierzać, ujarzmiać; hamować, uspokajać ► прибо´ркати -аю, -аєш uśmierzyć, poskromić, ujarzmić, wziąć w cugle; pohamować, uspokoić прибува´ти -а´ю, -а´єш przybywać; przyjeżdżać; по´їзд прибува´є в дру´гій pociąg przyjeżdża o drugiej ► прибу´ти -у´ду, -у´деш przybyć прибудо´ва -и ż przybudówka прибутко´вий dochodowy; ~ пода´ток podatek dochodowy (od dochodu) прибу´ток -тку m dochód, zysk, przychód, korzyść; чистий ~ czysty zysk; валови´й ~ dochód brutto прибуття´ -я´ n przybycie прива´бливий ponętny, ujmujący, pociągający, kuszący, powabny; ~ у´сміх ujmujący uśmiech прива´блювати -юю, -юєш przywabiać, wabić, kusić, nęcić, pociągać ► прива´бити -блю, -биш zwabić, skusić прива´л -у m postój, popas, przystanek; зроби´ти ~ zatrzymać się na odpoczynek прива´тний prywatny; прива´тна вла´сність własność prywatna привезти´ -зу´, -зе´ш przywieźć; zob. приво´зити привести´ -еду´, -еде´ш przyprowadzić; doprowadzić; zob. приво´дити при´вид -а m przywidzenie, zjawa, mara при´від -воду m powód, pretekst, okazja; з яко´го при´воду? z jakiego powodu? ~ для сва´рки powód do kłótni привіле´й -е´ю m przywilej приві´т -у m przywitanie, pozdrowienie; переда´ти ~ przekazać pozdrowienia привіта´ти (ся) -а´ю, -а´єш przywitać (się), powitać приві´тний uprzejmy, życzliwy, przychylny привла´снення -я n przywłaszczenie привла´снювати -юю, -юєш przywłaszczać ► привла´снити -ню, -нині przywłaszczyć при´вод -а m napęd; transmisja приво´дити -джу, -дині przyprowadzać; doprowadzać; ~ додо´му przyprowadzać do domu; ~ в ді´ю uruchamiać, ~ до спі´льного знаме´нника sprowadzać do wspólnego mianownika; zob. привести´ приво´зити -ожу, -озиш przywozić; zob. привезти´ привча´ти -а´ю, -а´єш nauczać, wdrażać, przyzwyczajać; ~ до сумлі´нної пра´ці przyzwyczajać do sumiennej pracy ► привчити -чу´, -чи´ш nauczyć, wdrożyć, przyzwyczaić прив'я´зувати -ую, -уєш przywiązywać, uwiązywać, przyczepiać ► прив'яза´ти -яжу´, -я´жеш przywiązać, uwiązać, przyczepić прив'я´зуватися -уюся, -уєшся przywiązywać się ► прив'яза´тися -яжу´ся, -я´жешся przywiązać się прига´дувати -ую, -уєш przypominać; я почина´ю ~ zaczynam sobie przypominać ► пригада´ти -а´ю, -а´єш przypomnieć приганя´ти -я´ю,-я´єш 1. przygarnąć, przypędzać 2. przypasowywać, dopasowywać; zob. пригонити пригвинчувати -ую, -уєш przykręcać, przyśrubowywać ► пригвинтити -нчу´, -нти´ш przykręcić, przyśrubować пригина´ти (ся) -а´ю, -а´єш przyginać (się), zginać (się), nachylać (się) пригнічений przygnębiony, zgnębiony; uciemiężony, uciśniony; ~ стан stan depresji (przygnębienia) пригноблювати -юю, -юєш gnębić, ciemiężyć, uciskać пригну´ти(ся) -ну´ -не´ш przygiąć (się), zgiąć (się), nachylić (się), pochylić (się) приго´да -и ż przygoda; wypadek; шука´ч приго´д poszukiwacz przygód; ста´ти в приго´ді pomóc w potrzebie пригодитися -джу´ся, -ди´шся przydać się приго´дницький przygodowy, awanturniczy; ~ рома´н powieść przygodowa приголомшувати -ую, -уєш oszołamiać, ogłuszać ► приголомшити -шу, -шиш oszołomić, ogłuszyć приголосний -ного m spółgłoska приголуби´ти (ся) -блю, -биш przytulić (się) приго´нити -ню, -нині przygonić, przypędzić; zob. приганя´ти пригоріти zob. пригоря´ти при´город -а m osada podmiejska; przdmieście при´горок -рка m pagórek, małe wzniesienie пригорта´ти -а´ю, -а´єш przygarniać; przytulać ► пригорну´ти -ну´, -неш przygarnąć; przytulić пригоря´ти (tylko 3. osoba) przypalać się ► пригорі´ти (tylko 3. osoba) przypalić się; ті´сто (молоко´) пригорі´ло ciasto (mleko) przypaliło się приготовля´ти (ся) -я´ю, -я´єш przygotowywać (się) ► приготува´ти(ся) -у´ю, -у´єш, при-гото´вити(ся) -влю, -виш przygotować (się) пригоща´ти -а´ю, -а´єш ugaszczać; częstować ► пригости´ти -ощу´, -ости´ш ugościć; poczęstować прида´не -ного n 1. wiano, posag; wyprawa 2. wyprawka (dla niemowlęcia) прида´тний przydatny, nadający się, zdatny придба´ти -а´ю, -а´єш zdobywać, zyskać; postarać się; przysporzyć; nabyć придивля´тися -я´юся, -я´єшся przyglądać się, przypatrywać się ► придиви´тися -влю´ся, -вишся przyglądnąć się, przyjrzeć się при´дих -у m przydech приділя´ти -я´ю, -я´єш przydzielać, udzielać; ~ ува´гу poświęcać uwagę ► приділи´ти -лю´, -лиш przydzielić, udzielić; ~ час poświęcić czas приду´маний wymyślony, wykombinowany приду´мувати -ую, -уєш wymyślać, wynajdywać, kombinować ► приду´мати -аю, -аєш wymyślić, wynaleźć, wykombinować приє´днувати -ую -уєш przyłączać, dołączać, włączać ► приєдна´ти -а´ю, -а´єш przyłączyć, dołączyć, włączyć приєднуватися -уюся, -уєшся przyłączać się, dołączać się, włączać się; ~ до ду´мки podzielać czyjąś myśl (zdanie, pogląd) ► приєдна´тися -а´юся, -а´єшся dołączyć się, włączyć się приє´мний przyjemny, miły; ~ на смак przyjemny w smaku приз -у m nagroda; puchar призва´ти zob. призива´ти призво´дити -джу, -диш doprowadzać do czegoś (zazwyczaj negatywnego) призе´мкуватий przyziemny, przysadzisty, niski приземля´тися -я´юся, -я´єшся, призе´млюватися -лююся, -люєшся lądować ► приземли´тися -лю´ся, -ли´шся wylądować (o samolocie) призе´р -а m zdobywca nagrody призива´ти -а´ю, -а´єш wzywać, powoływać ► призва´ти -ву, -ве´ш wezwać; powołać признава´тися -аю´ся, -ає´шся przyznawać się ► призна´тися -а´юся, -а´єшся przyznać się признання -я n przyznanie się, wyznanie; uznanie признача´ти -а´ю, -а´єш 1. przeznaczać; wyznaczać 2. mianować ► призна´чи´ти -а´чу, -а´чи´ш 1. przeznaczyć; wyznaczyć 2. mianować; ~ час wyznaczyć czas; ~ на поса´ду mianować na stanowisko призна´чення -я n 1. przeznaczenie; wyznaczenie; мі´сце ~ miejsce przeznaczenia 2. mianowanie; nominacja; ~ на поса´ду mianowanie na stanowisko приїжджий przyjeżdżający, przyjezdny приї´зд -у m przyjazd, przybycie приїхати -ї´ду,-щеш przyjechać, przybyć прийма´к -а´ m przybrany syn прийма´льня -і, прийма´льна -ої ż poczekalnia прийма´ти -а´ю, -а´єш przyjmować ► прийня´ти -му´, -меш przyjąć прийма´ч -а´ odbiornik; транзисторний ~ odbiornik tranzystorowy прийме´нник -а m przyimek прийняття´ -я´ n przyjęcie прийом -у m przyjęcie, przyjmowanie 2. metoda, sposób, ujęcie; годи´ни прийо´му godziny przyjęć; лікува´льний ~ sposób (metoda) leczenia прийти -йду´, -йдеш przyjść; ~ до ви´сновку dojść do wniosku; ~ до зго´ди dojść do zgody; ~ на допомо´гу przyjść z pomocą; zob. прихо´дити приказка -и ż sentencja; zwrot przysłowiowy; przypowieść, przypowiastka; увійти´ в при´казку stać się (zwrotem) przysłowiowym прикидатися -а´юся, -а´єшся; ~ хво´рим udawać chorego; ~ ду´рником udawać głupiego при´клад -у m przykład; навести ~ podać (przytoczyć) przykład прикла´д -а m kolba; karabin при´кладка -и ż dopowiedzenie (w zdaniu) прикле´їти(ся) -е´ю, -е´їш przykleić (się) прикме´та -и ż przymiot, cecha; znak, oznaka; прикме´ти хара´ктеру cechy charakteru; це пога´на ~ jest to zły znak прикме´тник -а m przymiotnik прикордо´нний przygraniczny, pograniczny; ~ конфлі´кт konflikt graniczny; прикордо´нна заста´ва posterunek straży granicznej прикра´са -и ż ozdoba, upiększenie прикраша´ти -а´ю, -а´єш ozdabiać, upiększać ► прикра´си´ти -а´шу´-а´сиш ozdobić, upiększyć прикрива´ти -а´ю, -а´єш przykrywać, nakrywać; ukrywać, osłaniać; ~ відступ osłaniać odwrót ► прикри´ти -и´ю, -и´єш przykryć, nakryć; ukryć, osłonić; ~ две´рі przymknąć drzwi; ~ від дощу´ osłonić przed deszczem при´крий przykry прикриття´ -я´ n przykrycie, okrycie; osłona прикрі´плювати -юю, -юєш 1. przymocowywać, umocowywać; przytwierdzać 2. przydzielać ► прикріпи´ти -плю´, -ріпи´ш 1. przymocować, umocować; przytwierdzić 2. przydzielić при´крість -рості ż przykrość прикру´чувати -ую, -уєш przykręcać ► прикрути´ти -учу´, -у´тиш przykręcić прику´шувати -ую, -уєш przygryzać ► прикуси´ти -ушу´, -у´сиш przygryźć; ~ собі язи´к przygryźć sobie język; ugryźć się w język прила´вок -вка m lada, kontuar при´лад -у m przyrząd, aparat прила´ддя -я n narzędzia, przybory; письмо´ве ~ przybory do pisania приладобудівни´й produkujący narzędzia, przybory; ~ заво´д fabryka narzędzi (aparatury) приладобудува´ння -я n produkcja przyborów, narzędzi lub aparatury прила´зити -а´жу, -а´зиш, приліза´ти-а´ю, -а´єш przyłazić; zob. прилі´зти прилетіти -ечу´, -ети´ш przylecieć; ~ літако´м przylecieć samolotem; zob. приліта´ти прили´в -у m przypływ; ~ почуттів przypływ uczuć; ~ кро´ві przypływ krwi прилипа´ти -а´ю, -а´єш przylepiać się, przywierać, lgnąć; przyczepiać się ► прили´пнути -ну, -неш przylepić się, przywrzeć, przylgnąć; przyczepić się прилі´зти -зу, -зеш przyleźć; zob. прила´зити прилі´т -льо´ту m przylot; ~ (прибуття´) літака´ przylot samolotu приліта´ти -а´ю, -а´єш przylatywać; zob. прилеті´ти прилю´дний publiczny; прилю´дні торги´ publiczna sprzedaż, licytacja прима´нювати -юю, -юєш przywabiać, zwabiać ► примани´ти -ню´, -нині przywabić, zwabić прима´нка -и ż przynęta, wabik прима´с -а m prymas приме´ншувати -ую, -уєш pomniejszać, zmniejszać; ~ значення umniejszać znaczenie ► приме´ншити -шу, -шипі pomniejszyć, zmniejszyć; umniejszyć примерза´ти -а´ю, -а´єш przymarzać ► примерзнути -ну, -неш przymarznąć примире´нець -нця m ugodowiec примиря´ти (ся) -я´ю, -я´єш godzić (się) ► примири´ти(ся) -рю´, -риш pogodzić (się) примїрити -рю, -риш przymierzyć примірка -и ż przymiarka примі´рник -а m egzemplarz; єди´ний ~ jedyny egzemplarz, unikat примі´рювати -юю, -юєш, приміря´ти -я´ю, -я´єш przymierzać приміський podmiejski примітиві´зм -у m prymitywizm приміти´вний prymitywny примі´тка -и ż 1. przypisek, notka, uwaga 2. znak, cecha приміщення -я n pomieszczenie, lokal при´морозок -зку m przymrozek примо´р'я -я n region nadmorski, pomorze, przymorze примус1 -у m prymus (wzorowy uczeń) примус2-а m prymus (maszynka) примусо´вий przymusowy приму´шувати -ую, -уєш przymuszać, zmuszać ► приму´сити -у´шу, -у´сиш przymusić, zmusić примха -и ż kaprys, zachcianka, fantazja примхли´вий kapryśny; wybredny прина´да -и ż powab, wdzięk; przynęta прина´ймні, прина´ймі przynajmniej, co najmniej приневолювати -юю, -юєш zniewalać, zmuszać ► приневолити -лю, -лиш zniewolić, zmusić прини´жений uniżony, poniżony, upokorzony прини´жуватн(ся) -ую, -уєш poniżać (się), pomniejszać (się), upokarzać (się) ► прини´зити-(ся) -ни´жу, -ни´зиш poniżyć (się), pomniejszyć (się), upokorzyć (się) прини´зливий poniżający, upokarzający принево´лити -лю, -лиш zniewolić, zmusić прино´сити -о´шу, -о´сиш przynosić; ~ в же´ртву przynosić w ofierze ► принести´ -су´, -се´ш przynieść при´нц -а m książę принцеса -и ż księżna принцип -у m zasada; пору´шити ~ naruszyć zasadę; в при´нципі w zasadzie принципо´вий zasadniczy, podstawowy, główny; принципо´ве пита´ння zasadniczy problem; принципова пози´ція pryncypialne stanowisko припа´док -дку m przypadek; atak, napad; серце´вий ~ atak serca припа´си -сів lmn zapasy; продукто´ві ~ zapasy żywności припекти´ zob. припіка´ти припиня´ти -я´ю,-я´єш wstrzymywać, przerywać ► припини´ти -ню´,-ниш wstrzymać, przerwać; ~ переговори przerwać pertraktacje; ~ робо´ту przerwać pracę припи´ска -и ż 1. dopisek, przypisek 2. zapisanie, adnotacja припи´сувати -ую, -уєш przypisywać, dopisywać, wpisywać ► приписа´ти-пишу´,-пи´шеш przypisać, dopisać, wpisać припіка´ти -а´ю, -а´єш przypiekać, przygrzewać; przypalać ► припекти´ -ечу´, -ече´ш przypiec, przygrzać; przypalić пришшв -у m przypływ; ~ і відпли´в przypływ i odpływ припра´ва -и ż przyprawa (kulinarna) припуска´ти -а´ю, -а´єш przypuszczać, dopuszczać, zakładać; не ~ ду´мки про пора´зку nie dopuszczać myśli o porażce ► припусти´ти -ущу´, -у´стиш przypuścić, dopuścić припу´щення -я n przypuszczenie, domysł при´рі´ст -и´ро´сту m przyrost; приро´дний ~ (насе´лення) przyrost naturalny (ludności) приро´да -и ż 1. przyroda, natura 2. charakter, usposobienie; я´вище приро´ди zjawisko przyrody; зако´н приро´ди prawo natury; ~ проце´су charakter procesu приро´дний naturalny, przyrodzony, wrodzony; приро´дні бага´тства bogactwa naturalne природни´чий przyrodniczy; природничі нау´ки nauki przyrodnicze природозна´вець -вця, природник -а m przyrodnik природозна´вство -а n przyrodoznawstwo, nauka o przyrodzie прируча´ти -а´ю, -а´єш oswajać (np. zwierzę) ► приручи´ти -чу´, -чиш oswoić (np. zwierzę) присві´йний dzierżawczy; ~ займе´нник zaimek dzierżawczy присво´їти -о´ю, -о´іш 1. przyswoić, przywłaszczyć 2. nadać (tytuł); ~ звання´ профе´сора nadać tytuł profesora присвя´та -и ż poświęcenie; dedykacja присвя´чувати -ую, -уєш poświęcać; dedykować; ~ час ро´здумам poświęcać czas na rozmyślania; життя´ ~ батьківщи´ні poświęcać życie ojczyźnie ► присвяти´ти-ячу´, -я´тиш poświęcić; zadedykować присила´ти -а´ю, -а´єш przysyłać ► присла´ти -ишлю´, -ишле´ш przysłać прискорений przyśpieszony; ~ ро´згляд спра´ви przyśpieszone rozpatrzenie sprawy; прискорені ку´рси przyśpieszony kurs прискорення -я n przyśpieszenie; земне´ ~ przyśpieszenie ziemskie приско´рювати -юю, -юєш przyśpieszać ► приско´рити -рю, -риш przyśpieszyć присла´ти zob. присила´ти прислі´вник -а m przysłówek прислівнико´вий przysłówkowy; ~ зворо´т wyrażenie przysłówkowe прислі´в'я -я n przysłowie; увійти в ~ stać się przysłowiem прислуха´тися -а´юся, -а´єшся, прислухуватися -уюся, -уєш-ся przysłuchiwać się, wsłuchiwać się; ~ до чиє´їсь ду´мки brać pod uwagę czyjeś zdanie ► прислу´хатися-аюся,-аєшся przysłuchać się, wsłuchać się присмак -у m posmak присмерк -у m zmierzch, zmrok; присмерком о zmierzchu (o zmroku) присни´тися -ню´ся, -ни´шся przyśnić się приспа´ти -плю´, -пи´ш uśpić при´спів -у m przyśpiew, refren пристава´ти -таю´, -таєш 1. przystawać; przylepiać się; czepiać się 2. przybijać do brzegu 3. przyłączać się, dołączać się 4. nie nadążać, przystawać (w marszu) ► приста´ти -а´ну, -а´неш 1. przystać; przylepić się 2. przybić do brzegu 3. przyłączyć się 4. zmęczyć się, pozostać w tyle; ~ на пропози´цію przyjąć propozycję, przystać na propozycję приставля´ти -я´ю, -я´єш przystawiać, dostawiać ► приста´вити -влю, -виш przystawić, dostawić при´стань -ні ż przystań присто´йний przyzwoity, porządny, stateczny пристосо´вувати -ую, -уєш przystosowywać, dostosowywać ► пристосува´ти -у´ю, -у´єш przystosować, dostosować при´страсний namiętny; pełen zapału при´стрій -рою m mechanizm, urządzenie при´ступ -у m 1. szturm, atak, natarcie 2. atak (bólu), napad, paroksyzm; бра´ти при´ступом brać szturmem при´суд -у m wyrok, orzeczenie прису´джувати -ую,-уєш 1. zasądzać, skazywać 2. przyznawać ► присуди´ти -джу´, -диш 1. zasądzić, skazać 2. przyznać (np. nagrodę) при´судок -дка m orzeczenie (część zdania) прису´тній obecny прися´га -и ż przysięga, ślubowanie притаї´ти(ся) -аю´, -аї´ш ukryć (się), schować (się) притама´нний charakterystyczny, właściwy, istotny притво´р -у m kruchta прито´ка -и ż dopływ прито´мний przytomny прито´мність -ності ż przytomność приту´лок -лку m przytułek; azyl; найти´ ~ znaleźć przytułek (schronienie); політи´чний ~ azyl polityczny при´тча -і ż przypowieść притуля´ти (ся) -я´ю, -я´єш przytulać (się) ► притули´ти(ся) -лю´, -лиш przytulić (się) притя´гувати -ую,-уєш przyciągać, pociągać ► притягну´ти -ну´, -неш przyciągnąć, pociągnąć; ~ до відповіда´льності pociągnąć do odpowiedzialności приуро´чити -о´чу, -о´чиш związać, powiązać z czymś, przyporządkować do czegoś прихи´льний przychylny прихи´льник -а m zwolennik, sympatyk прихи´льність -ності ż przychylność, życzliwość; ви´явити ~ odnieść się z życzliwością (przychylnie) прихі´д -хо´ду m przyjście; ~ до вла´ди dojście do władzy, ~ корабля´ przybycie statku прихо´ваний 1. ukryty, skryty, trzymany w tajemnicy 2. odłożony, zaoszczędzony прихо´вувати -ую, -уєш 1. ukrywać, skrywać, trzymać w tajemnicy 2. oszczędzać, odkładać ► прихова´ти-а´ю, -а´єш 1. ukryć, skryć 2. zaoszczędzić, odłożyć прихо´д -у m zob. прибу´ток прихо´дство -а m parafia приходити -джу, -диш przychodzić; ~ в порт wchodzić do portu; ~ до ви´сновку dochodzić do wniosku; zob. прийти приці´л -у m celownik; оптичний ~ celownik optyczny приці´люватися -ююся, -юєшся celować ► приці´литися -люся, -лишся wycelować прича´л -у m 1. cumowanie 2. lina, cuma 3. nadbrzeże прича´лювати -юю, -юєш przybijać do brzegu ► причалити -лю, -лиш przybić do brzegu причаро´вувати -ую, -уєш czarować; zniewalać, podporządkowywać, uzależniać; ~ му´зикою czarować muzyką ► причарува´ти -ру´ю, -ру´єш oczarować, zaczarować; zniewolić, podporządkować, uzależnić причастя -я n rel. komunia (święta) причащання -я n przyjmowanie komunii (świętej), komunia (święta) причепа -и m natręt причепи´ти(ся) -плю´, -пиш przyczepić (się), uczepić (się) причепурити (ся) -рю´, -ри´ш przystroić (się), wystroić (się), przybrać (się) причеса´ти(ся) -ешу´, -е´шеш przyczesać (się), uczesać (się) причетний należący (do kogoś); zamieszany (w coś); współwinny, współdziałający, uczestniczący причина -и ż 1. przyczyna 2. pomieszanie, obłąkanie; ~ і на´слідок przyczyna i skutek; в чо´му ~? w czym przyczyna? причиня´ти -я´ю, -я´єш 1. przymykać (np. drzwi, okno) 2. przedłużać, dodawać ► причини´ти -ню´, -ниш 1. przymknąć (np. drzwi, okno) 2. przedłużyć, dodać причі´сувати(ся) -ую, -уєш czesać (się), przygładzać (włosy) причо´му, причім przy czym, z tym że; вивча´ти інозе´мні мо´ви, ~ самоту´жки uczyć się języków obcych, z tym, że samodzielnie; ~ я тут? co ja mam z tym wspólnego? прише´стя -я n rel. przyjście, zjawienie się пришива´ти -а´ю, -а´єш przyszywać; wrabiać kogoś; ~ ґу´дзика przyszywać guzik; ~ кому´сь антисемітизм imputować komuś antysemityzm ► приши´ти -и´ю, -и´єш przyszyć пришкільни´й przyszkolny; пришкі´льна´ діля´нка działka przyszkolna прищ -а´ m pryszcz прище´па -и ż zraz (w sadownictwie) прище´плювати -юю, -юєш zaszczepiać, szczepić ► прищепи´ти -плю´, -пиш zaszczepić; ~ любо´в до краси´ zaszczepić umiłowanie piękna при´щик -а m pryszczyk, pryszcz при´щіпка -и ż haczyk, zasuwka, zaszczepka прищу´рювати -юю, -юєш mrużyć (oczy) ► прищу´рити -рю, -риш przymrużyć, zmrużyć (oczy) при´язний przyjazny, życzliwy, sprzyjający при´язнь -ні ż przyjaźń, życzliwość, sprzyjanie приятелюва´ти -ю´ю, -ю´єш przyjaźnić się при´ятель -ля щ przyjaciel, kolega при´ятелька -и ż przyjaciółka, koleżanka прізвисько -а n przezwisko; przydomek прізвище -а n nazwisko пріорите´т -у m priorytet прі´рва -и ż przepaść, otchłań прі´сний 1. przaśny (o chlebie) 2. słodki (o wodzie) 3. bez smaku, mdły (o jedzeniu) прісново´дний słodkowodny; прісново´дні во´дорості (ри´би) wodorosty (ryby) słodkowodne прі´ти -і´ю, -і´єш 1. pocić się 2. butwieć 3. dusić się, prażyć (o jedzeniu) про o; ~ ньо´го o nim; ~ що ви гово´рите? o czym pan (pani) mówi?; ~ ме´не... wszystko mi jedno, jak chcesz проаналізува´ти -у´ю, -у´єш przeanalizować про´ба -и ż próba пробача´ти -а´ю, -а´єш przebaczać, wybaczać ► проба´чити -чу, -чині przebaczyć, wybaczyć проба´чення -я n przebaczenie, wybaczenie; проси´ти ~ prosić o wybaczenie пробива´ти -а´ю, -а´єш przebijać; ~ собі шлях torować sobie drogę; zob. проби´ти пробивний przebijający, przenikający; пробивна´ си´ла siła przebicia пробира´ти -а´ю, -а´єш wymyślać, karcić, besztać; ~ мо´ркву przerywać marchew ► пробра´ти-беру´,-бере´ш zwymyślać, skarcić, zbesztać пробира´тися -а´юся, -а´єшся przedostawać się, przekradać się, przedzierać się ► пробра´тися -беру´ся, -бере´шся przedostać się, przekraść się, przedrzeć się проби´ти -б'ю´,-б'є´ш 1. przebić 2. wybić, zadzwonić (o zegarze); ~ мур przebić mur, ~ шлях utorować drogę; голово´ю стіни´ не проб'є´ш głową muru nie przebijesz; zob пробі´рка -и ż probówka пробірний; ~ (про´бний) камінь kamień probierczy пробле´ма -и ż problem, kwestia, zagadnienie проблема´тика -и ż problematyka проблемати´чний problematyczny про´бний próbny; ~ примірник, ~ екземпля´р egzemplarz próbny пробо´єм przebojem; іти´ ~ iść przebojem пробо´їна -и ż otwór, dziura, szczelina пробрати zob. пробира´ти пробра´тися zob. пробира´тися пробувати -ую, -уєш próbować пробу´джувати(ся) -джую, -джу-єш budzić (się) ► пробуди´ти(ся) -джу´, -диш obudzić (się) пробу´ти -у´ду, -у´деш przebyć, pobyć, pozostać; ~ до неділі pobyć do niedzieli прова´дити -джу, -диш prowadzić; ~ дія´льність prowadzić działalność; zob. провести´ прова´л -у m 1. urwisko, przepaść 2. fiasko, niepowodzenie, plajta, klęska прова´лля -я n przepaść прова´лювати -юю, -юєш 1. przewalać; obalać 2. zaprzepaszczać, zawalać (sprawę) 3. obalać wniosek 4. zawalać (egzamiń) 5. rozwalać, rozbijać (np. głowę) ► провали´ти -лю´, -лиш 1. przewalić; obalić 2. zaprzepaścić, zawalić (sprawę) 3. obalić (np. wniosek) 4. zawalić (egzamin) 5. rozwalić, rozbić (np. głowę) провалятися -я´юся, -я´єшся wylegiwać się; gnuśnieć (o człowieku); walać się (o rzeczach) прове´дення -я n przeprowadzenie, wykonanie, zrealizowanie; ~ диску´сії przeprowadzenie dyskusji; ~ залізни´ці wybudowanie linii kolejowej провезти´ -зу´, -зе´ш przewieźć, przetransportować; zob. прово´зити провести´ -еду´, -еде´ш 1. odprowadzić (kogoś) 2. przeprowadzić; ~ час spędzić czas; zob. прово´дити провиді´ння -я n opatrzność прови´на -и ż przewinienie, wina, wykroczenie провіа´нт -у m prowiant, żywność провіва´ти (tylko 3. osoba) przewiewać, wiać про´від1 -воду m przewodnictwo, kierownictwo про´від2 -вода m przewód elektryczny, kabel провідати zob. провідувати провідни´й 1. przewodni, wiodący 2. Провідна´ неділя rel. pierwsza niedziela po Wielkanocy (Niedziela św. Tomasza) провідни´к -а´ m przewodnik; konduktor; ~ електри´чного стру´му przewodnik prądu elektrycznego провідниця -і ż przewodniczka провідувати -ую, -уєш odwiedzać ► провідати -аю, -аєш odwiedzić прові´з -во´зу m przewóz, transport, przewiezienie; przewożenie провізни´й przewozowy, transportowy провізія -її ż prowiant, żywność провізор -а m farmaceuta, aptekarz провінціа´л -а m mieszkaniec prowincji, prowincjusz провінція -її ż prowincja провісник -а ż zwiastun, prekursor; ~ во´лі zwiastun wolności провісти´ти zob. провіща´ти провітрювати -юю, -юєш przewietrzać, wietrzyć ► прові´трити -рю, -риш przewietrzyć, wywietrzyć провіща´ти -а´ю, -а´єш przepowiadać; obwieszczać, oznajmiać ► провісти´ти -іщу´, -істи´ш przepowiedzieć; obwieścić, oznajmić провіювати -юю, -юєш zob. провіва´ти проводжа´ти -а´ю, -а´єш odprowadzać, towarzyszyć; zob. провести´ про´води -дів lmn 1. odprowadzenie, towarzyszenie; ~ до війська uroczyste odprowadzenie do wojska 2. zob. провідни´й 2. проводи´р -я´ m przywódca прово´дити -джу, -диш 1. przeprowadzać 2. spędzać (czas); zob. провести´ прово´зити -о´жу, -о´зиш przewozić, transportować; zob. провезти´ провока´тор -а m prowokator прово´рний zręczny, obrotny, zwinny прову´лок -лка m zaułek, uliczka провча´ти -а´ю, -а´єш dawać nauczkę, pouczać ► провчи´ти -чу´,-чи´ш dać nauczkę, pouczyć прогайнува´ти -у´ю, -у´єш, прога´яти -а´ю, -а´єш strwonić, stracić (czas) прога´лина -и ż 1. luka, przerwa 2. polana проганя´ти -я´ю, -я´єш przeganiać, przepędzać, wypędzać ► прогна´ти -жену´, -женеш przegonić, przepędzić, wypędzić прога´р -у m wypalone (przepalone) miejsce прога´яти zob. прогайнува´ти прогін -го´ну m pędzenie (bydła), przepędzenie прогле´діти -джу, -диш 1. przejrzeć 2. przegapić прогляда´ти -а´ю, -а´єш przeglądać; wyglądać, przezierać, prześwietlać (np. o słońcu) ► прогля´нути -ну, -неш przejrzeć; wyjrzeć (np. o słońcu, księżycu) прогна´ти zob. проганя´ти прогнива´ти (tylko 3. osoba) gnić, murszeć ► прогни´ти (tylko 3. osoba) zgnić, przegnić, zmurszeć прогноз -у m prognoza проговорювати -юю, -юєш przemawiać, wiele rozmawiać (gadać) ► проговори´ти -рю´, -риш przemówić, wyrzec, wymówić, wypowiedzieć; przegadać; вони´ проговори´ли весь день oni przegadali cały dzień проговорюватися -ююся, -юєш-ся przejęzyczać się; mówić coś niepotrzebnego ► проговори´тися -рю´ся, -ришся przejęzyczyć się; wygadać się, powiedzieć coś niepotrzebnego прогодо´вувати -ую, -уєш przekarmiać; karmić, żywić ► прогодува´ти -у´ю, -у´єш przekarmić; wyżywić, utrzymać проголошувати -ую, -уєш ogłaszać, proklamować ► проголоси´ти -ошу´, -осині ogłosić, proklamować прогорі´лий przepalony прогоря´ти -я´ю, -я´єш przepalać się ► прогорі´ти -рю´, -ри´ш przepalić się програва´ти -раю´, -рає´ш przegrywać ► програ´ти -а´ю, -а´єш przegrać програва´ч -а´ m adapter програ´ма -и ż program; навча´льна ~ program nauczania програмі´ст -а m programista; informatyk про´граш -у m przegrana прогре´с, прогрес -у m postęp прогреси´вний, прогресивний postępowy прогріва´ти -а´ю, -а´єш ogrzewać, nagrzewać ► прогрі´ти -і´ю, -і´єш ogrzać, zagrzać прогу´л -у m próżnowanie, bumelowanie, wagary, samowolne opuszczenie pracy прогу´лювати -юю, -юєш 1. bumelować, wagarować 2. wyprowadzać na spacer (np. psa) 3. trwonić (majątek) ► прогуля´ти -я´ю, -я´єш 1. samowolnie opuścić pracę 2. wyprowadzić na spacer (np. psa) 3. roztrwonić (majątek) прогу´льник -а m łazęga, próżniak, bumelant проґа´вити -влю, -виш przegapić; ~ можли´вість (спра´ву) przegapić okazję (sprawę) продава´ти -аю´, -ає´ш sprzedawać ► прода´ти -а´м, -аси´ sprzedać продаве´ць -вця´ m sprzedawca, ekspedient про´даж -у m sprzedaż, handel; нема´ в про´дажу nie ma w sprzedaży проде´ржувати -ую, -уєш przetrzymywać ► проде´ржати -жу, -жиш przetrzymać; ~ я´блука до весни´ przechować jabłka do wiosny про´діл -у m przedział, przedziałek (na głowie) продо´вження -я n przedłużenie, kontynuacja продо´вжувати -ую, -уєш przedłużać, przeciągać; kontynuować ► продо´вжити -жу, -жиш przedłuzyć, przeciągnąć; kontynuować; ~ те´рмін przedłużyć termin продо´вжуватися (tylko 3. osoba) przedłużać się ► продо´вжитися (tylko 3. osoba) przedłużyć się продо´вжувач -а m kontynuator проду´кт -у m produkt, artykuł (np. spożywczy); їстівні проду´кти produkty jadalne (spożywcze) продукти´вний wydajny, produktywny; продукти´вні си´ли moce produkcyjne продукти´вність -ності ż wydajność продукто´вий spożywczy; продукто´ва крамни´ця sklep spożywczy проду´кція -її ż produkcja проду´маний przemyślany прое´кт -у m projekt прое´ктний projektowy; проектне бюро´ biuro projektowe прое´ктор -а m projektor, rzutnik проектува´ти -у´ю, -у´єш projektować, planować проекційний projekcyjny; ~ апара´т projektor, rzutnik, epidiaskop прое´кція -ії ż projekcja, rzut, rzutowanie проже´ктор -а m reflektor проже´ра -и m żarłok прожива´ти -а´ю, -а´єш żyć; mieszkać, przebywać; він проживає у Кана´ді on mieszka w Kanadzie прожи´ти -иву´, -иве´ш przeżyć, тре´ба ~ до за´втра trzeba przeżyć do jutra; ~ до ста ро´ків dożyć do stu lat прожи´ток -тку m utrzymanie, egzystencja прожитко´вий; ~ мінімум minimum socjalne прожо´гом pędem, migiem, co tchu про´за -и ż proza проза´їк -а m prozaik прозаїчний prozaiczny про´зелень -ні ż pierwsza zieleń прозо´рий przezroczysty, przejrzysty, jasny; wyraźny; ~ на´тяк wyraźna (niedwuznaczna) aluzja прозорість -рості ż przejrzystość, jasność прозріва´ти -а´ю, -а´єш odzyskiwać wzrok; zacząć rozumieć, pojmować, jasno widzieć ► прозріти -ію, -ієш przejrzeć; zrozumieć, pojąć проїзд -у m przejazd; безпла´тний ~ przejazd bezpłatny; залізни´чний ~ przejazd kolejowy проїжджа´ти -а´ю, -а´єш, прої´жджувати -ую, -уєш, проїзди´ти -їжджу´, -їзди´ш przejeżdżać (określony odcinek) ► проїхати -щу, -щеш przejechać (określony odcinek) пройди´світ -а m obieżyświat, włóczęga пройти´ пройду´, про´йдеш przejść; przerobić; przeminąć, minąć, upłynąć; ~ поля´ми przejść polami; ~ хі´мію przerobić chemię; пройшла´ юність przeminęła młodość; пройшо´в до´щ spadł deszcz; zob. прохо´дити прокида´тися -а´юся, -а´єшся budzić się ► проки´нутися -нуся, -нешся obudzić się, ocknąć się прокиса´ти (tylko 3. osoba) kwasić się, kisić się ► проки´снути (tylko 3. osoba) skwaśnieć, skisnąć проки´слий skwaśniały прокла´дка -и ż uszczelka, wkładka; гу´мова (гумова) ~ gumowa uszczelka проклама´ція -ії ż proklamacja, odezwa проклина´ти -а´ю, -а´єш przeklinać ► проклясти´ -яну´, -яне´ш przekląć проклі´н -льо´ну m przekleństwo; си´пати (сла´ти) прокльо´ни miotać przekleństwa про´клятий przeklęty прокля´ття -я n przekleństwo, klątwa проко´втувати -ую, -уєш przełykać, połykać ► проковтну´ти -ну´, -не´ш przełknąć, połknąć проко´л -у m, проко´лина -и ż przekłucie, przebicie, nakłucie; punkcja проко´лювати -юю, -юєш przekłuwać, przebijać ► проколо´ти -лю´,-леш przekłuć, przebić прокурату´ра -и ż prokuratura прокуро´р -а m prokurator прола´зити -а´жу, -а´зиш, проліза´ти -а´ю, -а´єш przełazić ► пролі´зти -зу, -зеш przeleźć пролива´ти -а´ю, -а´єш przelewać; rozlewać ► проли´ти -ллю´, -ллє´ш przelać; ~ кров przelać krew про´лісок -ску m polana пролі´т -льо´ту m przelot проліта´ти -а´ю, -а´єш przelatywać ► пролеті´ти -ечу´, -ети´ш przelecieć пролітни´й przelotowy проло´г -у m prolog проло´м -у m przełom, przełamanie; ziamanie; ~ че´репа pęknięcie czaszki промайну´ти -ну´, -не´ш mignąć, przemknąć про´мах -у m błąd, pomyłka; spudłowanie, chybienie промахну´тися -ну´ся, -не´шся spudłować, chybić, nie trafić промени´стий promienisty, promieniotwórczy промені´ти -ію, -і´єш promieniować променюва´ння -я n promieniowanie промерза´ти -а´ю, -а´єш przemarzać ► проме´рзнути-ну,-неш przemarznąć промива´ти -а´ю, -а´єш przemywać, przepłukiwać, wypłukiwać; ~ шлу´нок płukać żołądek; ~ ра´ну przemywać ranę ► проми´ти -и´ю, -и´єш przemyć, przepłukać, wypłukać промина´ти -а´ю, -а´єш przemijać ► промину´ти -ну´, -не´ш przeminąć про´мисел -слу m produkcja; rzemiosło; zajęcie; куста´рний ~ chałupnictwo; ри´бний ~ przemysł rybny промисло´вий przemysłowy про´міжок -жку m odległość, odstęp, dystans, przerwa; okres; ~ ча´су okres проміння -я n zb. promienie; рентге´нівське ~ promienie Roentgena про´мінь -меня m promień, promyk промо´ва -и ż przemowa, przemówienie; обвинува´льна ~ przemówienie oskarżycielskie промо´вець -вця m mówca промовля´ти -я´ю, -я´єш przemawiać; wypowiadać ► промовити -влю, -виш przemówić, wypowiedzieć промо´вчувати -ую, -уєш przemilczać ► промо´вча´ти -овчу´, -овчи´ш przemilczeć промока´ти -а´ю, -а´єш przemakać ► промо´кнути -ну, -неш przemoknąć; ~ до рубця´ (до ни´тки) przemoknąć do suchej nitki промочи´ти -чу´, -чиш przemoczyć; ~ но´ги przemoczyć nogi промтова´ри -рів lmn (промисло´ві това´ри) wyroby (artykuły) przemysłowe прони´зливий przenikliwy, przejmujący; ~ крик przeraźliwy krzyk проника´ти -а´ю, -а´єш przenikać, wnikać; pojmować ► прони´кнути -ну, -неш przeniknąć, wniknąć; pojąć проноза -и m chytrus; intrygant; kombinator, krętacz проню´хувати -ую, -уєш 1. wąchać 2. przewąchiwać, węszyć ► проню´хати -аю, -аєш 1. wywąchać 2. zwąchać, zwęszyć, przewąchać прообраз -у m prototyp, pierwowzór пропаганда, пропаґа´нда -и ż propaganda пропаганди´ст, пропагандист -а m propagandzista, propagator пропаганди´стський, пропагандистський propagandowy пропагува´ти, пропагува´ти -у´ю, -у´єш propagować пропада´ти -а´ю, -а´єш przepadać, ginąć; znikać, zapodziewać się; де ти пропада´єш? gdzie ty się podziewasz? ► пропа´сти -аду´, -аде´ш przepaść, zginąć, zniknąć, zapodziać się пропа´жа -жі ż zguba, strata пропа´лювати -юю, -юєш przepalać ► пропали´ти -лю´, -лиш przepalić пропасниця -і ż febra; жо´вта ~ żółta febra пропа´сти zob. пропада´ти пропа´щий stracony, zgubiony; przegrany, beznadziejny; ~ хло´пець stracony chłopak; пропа´ща людина stracony człowiek; пропа´ща спра´ва beznadziejna sprawa пропе´лер -а m śmigło, propeler проперчи´ти -чу´, -чи´ш pieprzyć, popieprzyć, dodać pieprzu пропива´ти -а´ю, -а´єш przepijać ► пропи´ти -п'ю´, -п'є´ш przepić пропи´ска -и ż meldunek (adnotacja w dowodzie osobistym) прописни´й meldunkowy; pisany ręcznie; banalny; ~ бланк (листо´к) blankiet (druczek) meldunkowy; прописна´ і´стина banał (komunał), nic nowego пропові´дник -а m kaznodzieja про´повідь -ді ż kazanie, homilia пропози´ція -ії ż propozycja пропонува´ти -у´ю, -у´єш proponować; ~ зу´стріч proponować spotkanie пропорційний proporcjonalny пропо´рція -ії ż proporcja про´пуск -у m 1. przepustka 2. przeoczenie, opuszczenie (np. litery, wyrazu w tekście) пропуска´ти -а´ю, -а´єш przepuszczać; ~ текст opuszczać tekst ► пропусти´ти -ущу´, -у´стиш przepuścić; ~ уро´к opuścić lekcję пропускни´й przepustowy; ~ пункт punkt przepustowy (np. na granicy); пропускна´ спромо´жність заво´ду moc przerobowa zakładu проре´ктор -а m prorektor прори´в -у m wyrwa, wyłom прорива´ти -а´ю, -а´єш 1. przerywać (czynność), rozsadzać (rośliny) 2. przekopywać, wykopywać ► прорва´ти -ву´, -ве´ш 1. przerwać 2. zrobić wyrwę, wyłom проривни´й; ~ при´голосний spółgłoska zwarta (wybuchowa) прорізувати -ую, -уєш przecinać, przerzynać ► прорі´зати -іжу, -іжеш przeciąć, przerżnąć проро´к -а m prorok пророкува´ти -у´ю, -у´єш prorokować пророста´ти -а´ю, -а´єш wschodzić ► прорости´ -ту´, -те´ш wzejść, po wschodzić проро´цтво -а n proroctwo прору´бувати -ую, -уєш przerąbywać ► проруба´ти -а´ю, -а´єш przerąbać про´світ -у m przebłysk, promyk światła просві´та -и ż oświata; Просві´та Proswita (ukraińskie towarzystwo kulturalno-oświatowe założone w r. 1868 we Lwowie) просвітитель -ля´ m krzewiciel oświaty просвітлювати -юю, -юєш prześwietlać просві´чувати -ую, -уєш przeświecać просвіти´ти -ічу´, -і´тиш 1. oświecić; uświadomić 2. prześwietlić проси´ти -шу´, -сиш prosić; ~ до´зволу prosić o pozwolenie; ~ ви´бачення przepraszać, prosić o wybaczenie про´скура -и ż chleb eucharystyczny (rodzaj hostii) просла´витися -влюся, -вишся wsławić się, stać się sławnym, zasłynąć просла´влений osławiony; sławny, słynny прославля´ти -я´ю, -я´єш rozsławiać ► просла´вити -влю, -виш rozsławić прослі´джувати -ую, -уєш śledzić; badać; obserwować ► просліди´ти -джу´, -диш wyśledzić, prześledzić; zbadać прослу´хати -аю,-аєш 1. przesłuchać, wysłuchać; ~ платівку przesłuchać (przegrać) płytę 2. nie dosłyszeć; я прослу´хав nie dosłyszałem про´со -а n proso проспа´ти (ся) -плю´, -ішш przespać (się); проспа´ти zaspać; przegapić проспе´кт1 -у m szeroka miejska ulica; prospekt, aleja проспект2 -у m prospekt (dokładny plan), plan; druk reklamowy; ~ видавни´цтва prospekt wydawnictwa проспіва´ти -а´ю, -а´єш prześpiewać; zaśpiewać проста´к -а´ m prostak простий1 prosty, nieziożony; ~ при´судок orzeczenie proste; просте´ ре´чення zdanie proste; прості´ прислівники liczebniki proste простіш2 prosty, zwyczajny; ~ сме´ртний zwykły śmiertelnik; говори´ти (розка´зувати) прости´ми слова´ми mówić (opowiadać) prostymi słowami; люди´на про´сто´го ро´ду człowiek pochodzący z prostej rodziny прости´ти -ощу´, -ости´ш wybaczyć, przebaczyć; прости´, Го´споди! wybacz, Panie! про´стір -о´сто´ру m przestrzeń; бо´язнь про´стору lęk przestrzeni просто prosto; po prostu простоду´шний prostoduszny, naiwny просто´рий rozległy, przestrzenny просторо´вий przestrzenny, rozciągły; просторо´ві відно´шення relacje przestrzenne простота´ -и´ ż prostota, skromność, naiwność; свята´ ~! święta naiwności! просто´яти -о´ю, -о´їш przestać; być bezczynnym, nie działać, nie funkcjonować; машина просто´яла день без дії maszyna stała cały dzień bezczynnie прострі´лювати -юю, -юєш przestrzeliwać ► прострілити, простре´лити -лю, -лиш przestrzelić просту´да -и ż przeziębienie простуди´тися -джу´ся, -дишся przeziębić się просту´пок -гасу m przestępstwo простяга´ти -а´ю, -а´єш rozpościerać; wyciągać; ~ кри´ла rozpościerać skrzydła ► простягну´ти -ну´, -неш rozpostrzeć; wyciągnąć просфора´ -и´ ż chleb kwaszony (używany w Kościele wschodnim do konsekracji) просува´ння -я n przesuwanie, przemieszczanie; awansowanie просува´ти -а´ю, -а´єш przesuwać, przemieszczać; awansować ► просу´нути -ну, -неш przesunąć, posunąć про´сьба -и ż prośba; petycja; в ме´не до вас ~ mam do pana (pani) prośbę просяка´ти (tylko 3. osoba) przesiąkać, nasiąkać ► прося´кнути (tylko 3. osoba) przesiąknąć, nasiąknąć протава´ти (tylko 3. osoba) topnieć, topić się ► прота´нути (tylko 3. osoba) stopić się, stopnieć прота´лина -и ż przetaina (miejsce, gdzie już stajał śnieg) проте´ jednak, a jednak, mimo to протегува´ти -у´ю, -у´єш protegować, polecać протеже´ ndm m i ż protegowany, protegowana проте´з -а m proteza проте´ктор -а m protektor, patron протекти (tylko 3. osoba) przepłynąć, przeciec; zob. протіка´ти протекці´йний protekcyjny проте´кція -ії ż protekcja проте´рти -тру´, -тре´ш przetrzeć; zob. протира´ти проте´ст -у m protest; заяви´ти ~ zaprotestować протеста´нт -а m protestant протеста´нтство -а n protestantyzm протестува´ти -у´ю, -у´єш protestować про´ти przeciw, przeciwko; naprzeciw, naprzeciwko; wbrew; w stosunku do..., w porównaniu z; ~ вітсу pod wiatr, плисти´ ~ течи płynąć pod prąd; ~ сві´тла pod światło, один ~ о´дного jeden przeciw drugiemu протиа´томний przeciwatomowy; протиа´томне сховище schron przeciwatomowy протива´га -и ż przeciwwaga проти´вний 1. przeciwny 2. wstrętny, odpychający; проти´вна сторона´ przeciwna strona (w procesie sądowym); в проти´вному ра´зі w przeciwnym wypadku проти´вник -а m przeciwnik протига´з -у m maska przeciwgazowa протиді´я -ії ż przeciwdziałanie, reakcja; ви´кликати протидію wywołać reakcję протидіяти -і´ю, -і´єш przeciwdziałać протизако´нний bezprawny, nielegalny; протизако´нна дія działanie bezprawne протиле´жний przeciwległy; przeciwstawny; ~ кут kąt przeciwległy протиле´жність -ності ż przeciwieństwo, przeciwstawność протипові´тря´ний przeciwlotniczy; протиповітря´на оборо´на obrona przeciwlotnicza протипоже´жний przeciwpożarowy протиприродний nienaturalny, nienormalny протира´ти -а´ю, -а´єш przecierać; zob. проте´рти протиріччя -я n sprzeczność, antagonizm; міжнаро´дні ~ antagonizmy międzynarodowe протиставля´ти (ся) -я´ю, -я´єш przeciwstawiać (się) ► протиставите(ся) -влю, -виш przeciwstawić (się) протиста´влення -я n przeciwstawienie протистоя´ти -ою´, -ої´ш przeciwstawiać się, opierać się протіка´ти (tylko 3. osoba) przepływać (np. o rzece), przeciekać; череви´ки протіка´ють buty przemakają протодиякон -а m starszy diakon протосрей -е´я m rel. duchowny zarządzający świątynią (w Kościele wschodnim) протоігу´мен -а m prowincjał (zwierzchnik klasztorów w jednej z prowincji w Kościele wschodnim) протока -и ż 1. cieśnina, kanał 2. przewód, kanał (w organizmie żywym); слі´зна ~ kanalik łzowy протоко´л -у m protokół прототи´п -у m prototyp, pierwowzór прото´чний płynący; bieżący; прото´чна вода´ woda bieżąca про´тяг -у m przeciąg; на про´тязі (про´тягом) столі´ть na przestrzeni (w ciągu) stuleci; на про´тязі стоя´ти stać w przeciągu протя´жний przeciągły, przewlekły; ~ гудо´к przeciągły sygnał (alarm) профа´н -а m profan, ignorant професший; професі´йна осві´та wykształcenie zawodowe профе´сія -ії ż zawód; хто він за профе´сією? kim on jest z zawodu? профе´сор -а m profesor профіла´ктика -и ż profilaktyka профілакти´чний profilaktyczny; ~ за´сіб (за´хід) środek (zabieg) profilaktyczny про´філь -лю m profil профільтро´ваний przefiltrowany профспілка -и ż (професійна спі´лка) związek zawodowy профспілко´вий związkowy; профспілко´ва організа´ція organizacja związkowa проха´льний błagalny, błagający проха´ння -я n prośba; petycja проха´ч -а´ m petent прохворі´ти -і´ю, -і´єш przechorować прохі´д -хо´ду m przejście; kanał, otwór (w anatomii); дава´ти ~ robić przejście прохідни´й przejściowy, przechodni; прохідна´ кімна´та pokój przechodni прохо´дити -джу, -диш przechodzić; przebiegać (o wydarzeniach); przemijać, mijać; прохо´дять ро´ки´ lata mijają; zob. пройти´ проходи´ти -джу´, -диш przechodzić (pewien czas) прохо´жий -жого m 1. przechodzień; 2. przechodzący прохоло´да -и ż chłód, ochłodzenie; вечірня ~ wieczorny chłód прохолодний chłodzący, chłodny; ~ на´пій napój chłodzący прохоло´лий zastygły; zimny, chłodny прохоло´нути -ну, -неш ostygnąć, wystygnąć; хай борщ прохоло´не niech barszcz wystygnie процвіта´ння -я n rozkwit, dobrobyt; pomyślność процвіта´ти -а´ю, -а´єш rozkwitać; rozwijać się процеду´ра -и ż procedura проце´нт -у m procent; проце´нти -ів lmn odsetki проце´нтний procentowy проце´с -у m proces; ~ виробни´цтва proces produkcji; судови´й ~ proces sądowy проце´сія -ії ż procesja процито´ваний zacytowany, cytowany проці´джувати -ую, -уєш przecedzać, cedzić ► проціди´ти -джу´, -диш przecedzić проча´нин -а m pątnik, pielgrzym проча´нка -и ż pątniczka, pielgrzymująca kobieta прочека´ти -а´ю, -а´єш przeczekać прочесати -ешу´, -е´шеш wyczesać; przetrząsnąć (np. las) прочиня´ти -я´ю, -я´єш otwierać, uchylać ► прочини´ти -ню´, -нині otworzyć częściowo, uchylić прочита´ти -а´ю, -а´єш przeczytać; wygłosić; ~ кни´жку przeczytać książkę; ~ до´повідь wygłosić referat прочу´ти -у´ю, -у´єш usłyszeć, posłyszeć прочуха´н -а m, прочуха´нка -и z cięgi; przygana, wymówki; да´ти кому´-не´будь прочуха´на sprawić (spuścić) komuś lanie проша´к -а´ m żebrak про´шарок -рку m warstwa про´шва -и ż wstawka (w bieliźnie) прошепота´ти -очу´, -о´чеш, прошепотіти -очу´, -оти´ш zaszeptać, wyszeptać прошмигну´ти -ну´, -не´ш przemknąć, śmignąć прошто´вхувати (ся) -ую, -уєш przepychać (się) ► проштовхати(ся) -а´ю, -а´єш przepchać (się), przepchnąć (się) прошуміти -млю´, -ми´ш zaszumieć, narobić hałasu проща -і ż 1. odpuszczenie grzechów 2. pielgrzymka проща´льний pożegnalny; ~ ве´чір (ви´ступ) wieczór (występ) pożegnalny проща´ти -а´ю, -а´єш przebaczać, wybaczać, darowywać; zob. прости´ти проща´тися -а´юся, -а´єшся żegnać się (z kimś) прояв -у m przejaw, przejawianie, okazywanie; ~ дру´жніх почуттів przejaw przyjaznych (przyjacielskich) uczuć проявля´ти -я´ю, -я´єш okazywać, przejawiać, wykazywać; ~ довір'я до кого-не´будь okazywać komuś zaufanie, darzyć kogoś zaufaniem ► прояви´ти -влю´, -виш 1. przejawić, wykazać; ~ заціка´влення wykazać zainteresowanie 2. wywołać film проя´снювати -юю, -юєш wyjaśniać, rozjaśniać ► проясни´ти -ню´, -ни´ш wyjaśnić, rozjaśnić пруг -а m brzeg, skraj, krawędź; grań; pręga, smuga; dawniej: czwarta część dnia roboczego прудки´й szybki, bystry, prędki; sprytny; ~ (швидки´й) біг szybki bieg пружи´на -и ż sprężyna пру´жний prężny, elastyczny прут -у´та´ m pręt пруча´тися -а´юся, -а´єшся wyrywać się, opierać się, szamotać się пря´диво -а n przędziwo, przędza прядильний przędzalniczy; ~ стано´к maszyna przędzalnicza пря´жа -і ż przędza пря´жка -и ż sprzączka, klamra; застібну´ти (відстібну´-ти) пря´жку zapiąć (odpiąć) sprzączkę пряма´ -мо´ї ż prosta (w matematyce); рух по прямі´й ruch po prostej прями´й prosty; bezpośredni, szczery; ~ кут kąt prosty; прямі ви´бори wybory bezpośrednie; по´їзд прямо´го сполу´чення bezpośredni pociąg пря´мо prosto, bezpośrednio, szczerze, otwarcie; говори´ти ~ mówić otwarcie прямоку´тний prostokątny; ~ трику´тник trójkąt prostokątny прямоку´тник -а m prostokąt прямува´ти -у´ю, -у´єш zmierzać, dążyć, zdążać, kierować się (do czegoś) пря´ний aromatyczny, korzenny пря´ник -а m piernik; медо´вий ~ piernik na miodzie пря´сти -яду´, -яде´ш prząść пря´ха -и, пря´ля -і ż prządka псало´м -лма´ m psalm псало´мник -а m psalmista Псалти´р -я´ m Psałterz псевдонауко´вий pseudonaukowy псевдонім -а m pseudonim псиний psi психіа´тр -а m psychiatra психіатри´чний psychiatryczny; психіатри´чна ліка´рня szpital psychiatryczny психіатрі´я -і´ї ż psychiatria пси´хіка -и ż psychika психічний psychiczny психо´з -у m psychoza психо´лог -а m psycholog психоло´гія -ії ż psychologia псува´ти (ся) псую´, псує´ш psuć (się) птах -а´ха´ m ptak; перелітний (співо´чий) ~ przelotny (śpiewający) ptak птахівни´цтво -а n hodowla ptaków птахоло´в -а m ptasznik пташа´ -а´ти n mały ptaszek, ptaszę пташеня´ -я´ти, пташа´тко -а n pisklę, pisklątko, ptaszątko пта´шка -и ż ptaszek; ра´ння ~ ranny ptaszek пташи´ний ptasi; пташи´ве молоко´ ptasie mleczko; з пташи´ного польо´ту z lotu ptaka пта´шни´к пта´шника´ m ptaszarnia пти´ця -і ż 1. ptak 2. zob. ptactwo; дома´шня (свійська) ~ ptactwo domowe пу´бліка -и ż publiczność публікува´ти -у´ю, -у´єш publikować публіка´ція -ії ż publikacja публіци´ст -а m publicysta публічний publiczny; ~ дім dom publiczny; публі´чна бібліоте´ка biblioteka publiczna; ви´ставити на ~ вид wystawić na widok publiczny пу´гач -а m puchacz пуга´ч -а´ m straszak, korkowiec пу´д -а m pud (16,38 kg) пу´дель -для m pudel пу´динг, пудинг -у m budyń пу´дра -и ż puder пу´дрениця -ії ż puderniczka пудрува´ти(ся) -у´ю, -у´єш, пу´д-рити(ся) -рю, -риш pudrować (się) пузи´р, пуза´нь -я´ m pęcherz; bańka; ми´льний ~ bańka mydlana пу´зо -а n brzuch, kołdun пуловер -а m pulower пульс -у m puls, tętno; ма´цати ~ badać puls (tętno) пульсува´ти (tylko 3. osoba) pulsować, tętnić пульт -а m pulpit; tablica; ~ керува´ння pulpit sterowniczy пункт -у m punkt; спостере´жний (кульмінаційний, перев'я´зочний) ~ punkt obserwacyjny (kulminacyjny, opatrunkowy) пунктир -у m linia przerywana; linia kropkowana пунктуа´льність -ності ż punktualność пунктуа´лький punktualny; він ~ як годинник on jest punktualny jak zegarek пунктуа´ція -n ż interpunkcja пуп -а m pępek пупок -тка´ n pępuszek пури´зм -у m puryzm пурпур -у m purpura пурпу´рний, пурпу´ро´вий purpurowy, szkarłatny пурпуро´вий zob. пурпу´рний пуск -у m puszczenie, uruchomienie; ~ комбіна´ту uruchomienie kombinatu пуска´ти -а´ю, -а´єш puszczać; zapuszczać (korzenie); ~ в хід (в рух) uruchamiać; ~ чу´тку rozpowszechniać wiadomość, rozgłaszać; ~ бі´сики robić oko; zob. пусти´ти пусте´! ndm drobiazg! głupstwo! пусте´ля -і ż pustynia; pustka пусте´льник -а m pustelnik пусти´й pusty; próżny; ~ горі´х pusty orzech; пусті слова´ puste słowa; пуста´ голова´ (кише´ня) pusta głowa (kieszeń); перелива´ти з пусто´го в поро´жнє przelewać z pustego w próżne пусти´нний, пусте´льний pustynny; ~ (пустельний) пісок piasek pustynny пусти´нник, пусте´льник -а m pustelnik пусти´ня, пусте´ля -і ż pustynia пусти´р -я´ m pustkowie пусти´ти пущу´, пу´стиш puścić; ~ діте´й погуля´ти puścić dzieci na spacer; zob. пуска´ти пустоголо´вий pot. tępogłowy пустослів'я -я n gadanina, gadulstwo, pustosłowie; pusta (czcza) rozmowa пустота´ -и´ ż pustka; próżnia пу´стощі -ів lmn figle, psoty; lekkomyślność пустува´ти -у´ю, -у´єш psocić, figlować пусту´н -а´ m figlarz, psotnik, swawolnik пу´тати -аю, -аєш pętać; ~ коней pętać konie путівка -и ż skierowanie, delegacja путівни´к -а´ m przewodnik (książka) пу´то -а n pęto; пу´та пут lmn pęta путь -ті ż droga; podróż; szlak пух -у m puch пухи´р -я´ m pęcherz, bąbel пухки´й pulchny, miękki пухли´на -и ż opuchlizna; злоя´кісна ~ nowotwór złośliwy пухна´стий puszysty пу´хнути -ну, -неш puchnąć, nabrzmiewać пучи´на -и ż odmęt; otchłań пухо´ви´й puchowy, z puchu пучо´к -а´ m pęczek, wiązka, bukiet пуши´стий puszysty пушо´к -шку´ m puszek, meszek пу´ща -і ż puszcza пха´ти -а´ю,-а´єш pchać ► пхну´ти -ну, -неш pchnąć, popchnąć пшени´ця -і ż pszenica; ярова´, я´ра (ози´ма) ~ jara (ozima) pszenica пшоно´ -а´ n jagły, pszono пюре´ ndm n purée; карто´пля´не ~ purée (piure) ziemniaczane п'я´вка -и ż pijawka п'ядь -і ż piędź п'я´ний pijany; ~ як ніч (як чіп, як хлющ) pijany jak bela п'яни´ти (tylko 3. osoba) odurzać, upajać, upijać п'яни´ця -і m pijak, pijus, opój п'яніти -ію, -ієш stawać się pijanym, upijać się п'я´нство -а n pijaństwo п'ята´ -и´ ż pięta; ахілле´сова ~ pięta Achillesa; з голови´ до п'ят od stóp do głów п'ята´к -а´ m piątka (moneta pięciokopiejkowa, pięciogroszowa) п'ятдеся´т pięćdziesiąt п'ятдеся´тий pięćdziesiąty п'ятдесятилітній, п'ятдесятирі´чний pięćdziesięcioletni п'ятдесятилі´ття -я n pięćdziesięciolecie п'ятдеся´тниця -і ż Pięćdziesiątnica, Zesłanie Ducha Świętego, Zielone Świątki п'я´теро pięcioro п'ятиа´ктний pięcioaktowy, w pięciu aktach п'ятибальний pięciostopniowy; ~ шторм sztorm o sile pięciu stopni п'ятибо´рство -а n pięciobój; суча´сне ~ pięciobój nowoczesny , п'ятивірш -а m pięciowiersz п'ятиде´нний pięciodniowy п'ятизна´чний pięciocyfrowy п'ятий piąty; о п'я´тій годи´ні o godzinie piątej; п'я´та сторі´нка piąta strona; він тут п'я´те колесо до во´за on jest tu piątym kołem u wozu п'ятикла´сник -а m piątoklasista, uczeń piątej klasy п'ятикласниця -і ż uczennica piątej klasy п'ятикра´тний pięciokrotny п'ятикутний pięciokątny п'ятику´тник -а m pięciokąt п'ятирі´чка, п'ятилітка -и ż plan pięcioletni, pięciolatka п'ятирічний, п'ятилі´тній; ~ хло´пець pięcioletni chłopiec п'яті´рка -и ż piątka (ocena szkolna) п'я´тка -и ż piątka п'ятна´дцятий piętnasty п'ятнадцятирічний piętnastoletni п'я´тниця -і ż piątek; у п'я´тницю w piątek; мину´лої п'я´тниці w ubiegły piątek; Страсна´ ~ Wielki Piątek п'ятсо´т pięćset п'ять pięć раб -а´ m niewolnik, sługa рабин -а m rabin раби´ня -і ż niewolnica рабовла´сник -а m właściciel niewolników ра´бство -а n niewolnictwo, niewola ра´бський niewolniczy; służalczy ра´да -и ż 1. rada, porada; да´ти собі´ ра´ду dać sobie radę, poradzić sobie 2. rada (organ władzy); Верхо´вна Ра´да Rada Najwyższa; вче´на (педагогі´чна, воє´нна) ~ rada naukowa (pedagogiczna, wojenna) рада´р -у m radar ра´ди, зара´ди dla, gwoli, ze wzgędu na; ~ ме´не ze względu na mnie; чого´ ~ dlaczego, czemu, w imię czego ра´дий 1. wesoły, zadowolony 2. chętny, rad; ~ вас ба´чити miło mi pana widzieć ради´ст -а m radiotelegrafista ра´дити(ся) -джу, -диш radzić (się) радіа´тор -а m 1. kaloryfer 2. chłodnica (w samochodzie) ра´дій -ію m rad (pierwiastek) ра´діо ndm n 1. radio; передава´ти по ~ nadawać przez radio 2. radio (radioodbiornik) радіоактивний radioaktywny радіоапара´т -а m aparat radiowy радіогра´ма -и ż telegram radiowy радіозв'язо´к -зку´ m łączność radiowa радіоінсценіза´ція -ії ż słuchowisko radiowe радіокомента´тор -а m komentator radiowy радіолюби´тель -я m radioamator радіомо´влення -я n radio; украї´нське ~ ukraińskie radio радіонаву´шники -ків lmn słuchawki radiowe радіопередава´ч -а´ m aparat nadawczy, radiostacja nadawcza, nadajnik radiowy радіопереда´ча -і ż audycja radiowa; спорти´вна ~ audycja sportowa; ~ для шкіл audycja szkolna радіоприйма´ч -а´ m radioodbiornik радіопрогра´ма -и ż program radiowy радіослуха´ч -а´ m radiosłuchacz радіоста´нція -ії ż radiostacja радіотера´пія -ії ż radioterapia радіоте´хніка -и ż radiotechnika, technika radiowa радіохви´ля -і ż fala radiowa ра´дісний radosny, wesoły ра´дість -дості ż radość; божево´літи від ра´дості szaleć z radości радіти -і´ю, -і´єш, ра´дуватися -уюся,-уєшся radować się, cieszyć się ра´діус -а m promień (np. kola) ра´дник -а m radca; doradca ра´до chętnie ра´дощі -ів lmn radość, uciecha ра´дувати(ся)-ую,-уєш cieszyć (się) радянський radziecki; Радя´нський Сою´з Związek Radziecki раз raz; одно´го ра´зу pewnego razu; бага´то разі´в wiele razy; іншим ра´зом innym razem; ко´жного ра´зу za każdym razem; в де´сять разі´в збі´льшити powiększyć dziesięciokrotnie; ~ і наза´вжди raz na zawsze, bezpowrotnie рай ра´ю m raj; як у ра´ї jak w raju райо´н -у m rejon; powiat; робітничий райо´н dzielnica robotnicza райо´нний rejonowy ра´йський rajski рак1-а m rak (zwierzę); морськи´й ~ krab; червоний як ~ czerwony jak rak; напекти´ ра´ків spiec raka (zarumienić się) рак2 -у m rak (nowotwór) раке´та -и ż rakieta; сигна´льна (димова´, освітлювальна) ~ rakieta sygnalizacyjna (dymna, świetlna); космічна ~ rakieta kosmiczna; statek kosmiczny раке´тка -и ż rakieta tenisowa раке´тний rakietowy; раке´тні війська wojska rakietowe ра´ковина -и ż umywalka, zlew; вушна´ ~ małżowina uszna ра´ло -а n radło ра´ма -и ż rama, oprawa ра´на -и ż rana; різана (ко´лота, вогнестрі´льна) ~ rana cięta (kłuta, postrzałowa) ранг, ранґ -у m stopień, ranga ра´нений 1. ranny (osoba) 2. ranny, zraniony, poraniony ране´нько raniutko ра´нець -нця m tornister раніш, рані´ше wcześniej; dawniej; przedtem; якомо´га ~ jak najwcześniej; не ~ як че´рез мі´сяць nie wcześniej jak (niż) za miesiąc ра´нішній poranny, ranny ранко´вий zob. ра´нішній ра´нній wczesny; poranny; ра´ння весна´ wczesna wiosna; з раннього дити´нства od wczesnego dzieciństwa ра´но wcześnie; ~ чи пі´зно wcześniej czy później ра´нок -нку m ranek, poranek; о во´сьмій годи´ні ра´нку o ósmej rano; до´брого ра´нку! dzień dobry!; ра´нком rankiem, rano ра´порт -у m raport, meldunek, doniesienie, komunikat, relacja рапто´вий raptowny, nagły; рапто´ва смерть nagła śmierć рапортува´ти -у´ю, -у´єш składać raport, raportować раптом, рапто´во nagle, raptownie рарите´т -у m rarytas ра´са -и ż rasa раси´ст -а m rasista ратифіка´ція -її ż ratyfikacja ратифікува´ти -у´ю, -у´єш ratyfikować ра´тиця -і ż racica ра´туша -і ż ratusz; ве´жа ра´туші wieża ratuszowa рахівни´к -а´ m rachmistrz рахівни´цтво -а n rachunkowość рахівни´ця -і ż liczydło рахува´ти(ся) -у´ю, -у´єш liczyć (się); з ним раху´ються z nim się liczą раху´нок -нку m rachunek; konto bankowe; пото´чний ~ rachunek bieżący; ви´ставити ~ wystawić rachunek; відкри´ти ~ załozyć konto; за ~ kosztem, na koszt (kogoś, czego?); жи´ти на (за) чужи´й ~ żyć na cudzy koszt раціо´н -у m racja, porcja (żywnościowa) раціона´льний racjonalny ра´ція -ії ż słuszność рва´ти рву, рвеш rwać, zrywać; rozrywać, szarpać; ~ на шматки´ rwać na strzępy; ~ кві´ти zrywać kwiaty рва´тися рву´ся, рвешся rwać się; ~ до чо´гось dążyć do czegoś; де то´нко, там рве´ться gdzie cienko, tam się rwie рвону´ти(ся) -ну´, -не´ш szarpnąć (się), zerwać (się) рвучки´й rwący, porywisty; gwałtowny, raptowy реабіліта´ція -ії ż rehabilitacja реабілітувати(ся) -у´ю, -у´єш rehabilitować (się) реагува´ти, реаґува´ти -у´ю, -у´єш reagować реакти´вний odrzutowy; ~ літа´к samolot odrzutowy реа´кція -ії ż reakja реаліза´тор -а m realizator реалі´зм -у m realizm реалізува´ти -у´ю, -у´єш realizować реалі´ст -а m realista реа´льний realny ребро´ -а´ n 1. żebro 2. krawędź; grań (w górach) ребе´рце -ця n żeberko рев -у m ryk реванш -у m rewanż ревізія -ії ż rewizja, kontrola ревізо´р -а m rewizor ревіння -я n 1. ryk (zwierzęcia) 2. płacz, płakanie ре´вінь -веню m rabarbar реві´ти, ревти -ву´, -ве´ш 1. ryczeć 2. krzyczeć ревмати´зм -у m reumatyzm ревни´вий zazdrosny ре´вний gorliwy; żarliwy ре´внощі -ів lmn zazdrość ревнува´ти -у´ю, -у´єш być zazdrosnym револьвер -а m rewolwer революційний rewolucyjny револю´ція -ії ż rewolucja ревти´ zob. реві´ти ревю´ ndm n rewia, parada рега´та, реґа´та-и ż regaty ре´гіт -готу m głośny śmiech, rechot регла´мент, реґла´мент -у m reglament, reglamentacja регламентува´ти, реґламентува´-ти -у´ю, -у´єш reglamentować регре´с, реґре´с -у m regres, cofanie się регулюва´ння, реґулюва´ння -я n regulacja регуля´рний, регулярний regularny, systematyczny регулярність, реґуля´рність -но-сті ż regularność редагування, редагування-я n redagowanie редагува´ти, редагува´ти -у´ю, -у´єш redagować реда´ктор -а m redaktor редакційний redakcyjny реда´кція -ії ż redakcja редиска -и ż rzodkiewka редколе´гія -ії ż, редакційна коле´гія kolegium (redakcyjne) ре´дька -и ż rzodkiew реє´стр -у m rejestr реєструвати(ся) -у´ю, -у´єш rejestrować (się) режи´м -у m reżym; dyscyplina, rygor режи´мний reżymowy; режимна полі´тика polityka reżymu режисе´р -а m reżyser резе´рв -у m zapas, rezerwa; odwód (w wojsku) резе´рвний rezerwowy; ~ фонд fundusz rezerwowy резервуа´р -а m rezerwuar, zbiornik; ~ для пально´го zbiornik na paliwo резолю´ція -ії ż rezolucja, uchwała; прийня´ти резолю´цію przyjąć uchwałę результа´т -у m rezultat, wynik резюме´ ndm n streszczenie, ге´-sumó рейд -у m 1. reda 2. rajd; wypad ре´йка -и ż 1. listewka 2. szyna kolejowa рейс -у m rejs, kurs (np. morski) ре´квієм ndm n rekwiem рекла´ма -и ż reklama реклама´ція -ії ż reklamacja рекламува´ти -у´ю, -у´єш reklamować рекомендація -ії ż rekomendacja, opinia polecająca реконстру´кція -ії ż rekonstrukcja, odbudowa реко´рд -у m rekord, wyczyn рекорди´ст -а m rekordzista ре´ктор -а m rektor ректора´т -у m rektorat релятиві´зм -у m relatywizm релігі´йний religijny релі´гія -ії ż religia рема´рка -и ż uwaga, notatka; wskazówka sceniczna (w tekście sztuki) ремесло´ -а´ n rzemiosło ремига´ти -а´ю, -а´єш przeżuwać реміне´ць -нця´ m rzemyk, rzemyczek ре´мінь -меня m rzemień, pas ремісни´к -а´ m rzemieślnik ремо´нт -у m remont; naprawa; ~ взуття´ naprawa obuwia ремонтува´ти -у´ю -у´єш remontować, naprawiać ре´мствувати -ую, -уєш narzekać, skarżyć się, utyskiwać рента´бельний rentowny, zyskowny, opłacający się рентге´н, рентґе´н -у m rentgen рентгеногра´ма, рентґеногра´ма -и ż rentgenogram реорганіза´ція -ії ż reorganizacja репарація -ії ż reparacja, odszkodowanie репертуа´р -у m repertuar репети´ція -ії ż repetycja, próba ре´пліка -и ż replika; пода´ти ре´пліку wystąpić z repliką репорте´р -а m reporter репорта´ж -у m reportaż репре´сія -ії ż represja, ucisk репроду´ктор -а m głośnik репроду´кція -ії ż reprodukcja репута´ція -її ż reputacja, opinia реп'я´х -а´ m rzep ресо´ра -и ż resor респу´бліка -и ż republika; автоно´мна (федерати´вна, демократи´чна) ~ republika autonomiczna (federacyjna, demokratyczna) реставра´тор -а m restaurator реставра´ція -ії ż restauracja, odbudowa реставрува´ти -у´ю, -у´єш restaurować, odbudowywać рестора´н -у m restauracja; ваго´н-~ wagon restauracyjny ресу´рс -у m środek; zasób; приро´дні ресу´рси bogactwa naturalne; грошові´ ресу´рси środki pieniężne рете´льний rzetelny, uczciwy рефера´т -у m referat рефере´ндум -у m referendum рефере´нт -а m referent рефле´кс -у m odruch; refleks, умо´вний ~ odruch warunkowy; безумо´вний ~ odruch bezwarunkowy рефле´ктор -а m reflektor рефо´рма -и ż reforma реформува´ти -у´ю, -у´єш reformować рефре´н -у m refren реце´нзія -ії ż recenzja рецензе´нт -а m recenzent реце´пт -а m recepta; przepis (np na ciasto) ре´чення -я n zdanie; просте´ (складне´, вставне´, підря´дне, суря´дне) ~ zdanie proste (złożone, wtrącone, podrzędne, współrzędne) речови´й rzeczowy; ~ до´каз dowód rzeczowy речови´на´ -ви´ни´ ż materia, substancja; отру´йні речови´ни substancje trujące решето -а n rzeszoto, przetak решітка -и ż 1. płot druciany lub z krzyżujących się prętów 2. ażurowy wzór (w tkaninie) 3. ruszt (w piecu); кристалі´чна ~ sieć krystaliczna ре´шка -и ż reszka; оре´л чи ~? orzeł czy reszka? ре´шта -и ż reszta; różnica (w matematyce) ржа -і ż rdza ржавіти -ію, -ієш rdzewieć ри´ба -и ż ryba; в му´тній воді´ ри´бу лови´ти łowić ryby w mętnej wodzie рибак -а´, риба´лка -и m rybak риба´цький rybacki; ~ чо´вен łódź rybacka рибка, ри´бонька -и ż rybka рибний rybny; rybacki; ~ ставо´к staw rybny; ~ про´мисел przemysł rybacki риболо´в -а m rybak риб'ячий rybi; ~ жир tran риво´к -вка´ m gwałtowne szarpnięcie рига´ти -а´ю, -а´єш rzygać, wymiotować рида´ти -а´ю,-а´єш rzewnie płakać, szlochać, łkać рижик -а, рижо´к -жка´ m rydz ри´за -и ż szata liturgiczna duchownego (w Kościele wschodnim) ризик -зку m ryzyko ризико´ваний ryzykowny ризикува´ти -у´ю, -у´єш ryzykować ► ризикну´ти -ну´, -не´ш zaryzykować ризниця -і ż zakrystia ризький ryski рикоше´т -у m rykoszet ри´ло -а ż ryj; morda, pysk рима -и ż rym; жіно´ча ~ rym żeński; чолові´ча ~ rym męski ри´млянин -а m 1. rzymianin (mieszkaniec miasta Rzym) 2. Rzymianin (w starożytności) ри´мський rzymski; па´па ~ papież; ри´мсько-католи´цький rzymsko-katolicki римува´ти(ся) -у´ю, -у´єш rymować (się) ри´нва -и ż rynna; попа´сти з дощу´ під ри´нву trafić z deszczu pod rynnę ринг, ринґ -у m ring (sportowy) ри´нковий rynkowy ри´нок -нку m rynek; світови´й ~ rynek światowy; ~ збу´ту rynek zbytu рипі´ти -плю´, -пи´ш skrzypieć рис -у m ryż ри´совий ryżowy ри´са -и ż 1. kreska, linia 2. rys, cecha (twarzy, charakteru) ри´ска -и ż 1. kreska, linia 2. myślnik 3. rysa, draśnięcie рисува´ння -я n rysowanie; уро´к ~ lekcja rysunków рисува´ти -у´ю, -у´єш rysować рису´нок -нка m rysunek, ilustracja рись1 -сі ż ryś (zwierzę) рись2-сі ż kłus, trucht; ї´хати ри´ссю jechać kłusem ри´сячий rysi; ри´сяче ху´тро futro z rysia ри´ти(ся) ри´ю, ри´єш ryć (się) ри´тміка -и ż rytmika риф -у m rafa; кора´ловий ~ rafa koralowa ри´цар -я m rycerz рициновий rycynowy; рицинова олі´я olej rycynowy рича´ння -я n ryk рича´ти -чу´, -чи´ш ryczeć ришто´вання, риштува´ння-я n rusztowanie рів ро´ву m rów, fosa рі´вень -вня m poziom; ~ води´ poziom wody; ~ культу´ри poziom kultury рі´вний równy, gładki рівни´на -и ż równina, płaszczyzna рівність -ності ż równość; gładkość; знак рі´вності znak równości рі´вно równo, równomiernie рівнобе´дрений równoramienny (trójkąt) рівнова´га -и ż równowaga; хитка´ ~ chwiejna równowaga; прийти´ до рівнова´ги odzyskać równowagę; зберегти´ рівнова´гу utrzymać (zachować) równowagę рівноде´ння -я n zrównanie dnia z nocą, równonoc; осі´ннє (весня´не´) ~ równonoc jesienna (wiosenna) рівноважний równoważny; ekwiwalentny рівнозначний równoznaczny, jednoznaczny; рівнозна´чне сло´во wyraz równoznaczny (jednoznaczny) рівномі´рний równomierny рівнопра´вний równoprawny рівносторонній równoboczny рівноцінний równowartościowy рівноча´сний równoczesny рі´вня -і ż równy (np. majątkiem, pochodzeniem); він тобі не ~ on nie jest dla ciebie partnerem рівня´ння -я n 1. równanie (w matematyce); квадра´тне ~ równanie kwadratowe; ~ з одніє´ю невідо´мою równanie zjedna niewiadomą 2. równanie (w szeregu) рівня´ти(ся) -я´ю, -я´єш równać (się), zrównywać (się), wyrównywać (się) ріг рога m róg; ~ доста´тку róg obfitości; ~ ву´лиці róg ulicy, пока´зувати ро´ги pokazywać rogi; вте´рти (прите´рти) кому´сь ро´ги przytrzeć komuś rogów рі´д роду m 1. ród, pochodzenie 2. rodzaj, gatunek 3. plemię, ród; жіно´чий ~ rodzaj żeński; чоловічий ~ rodzaj męski; сере´дній ~ rodzaj nijaki рідина´ -и´ ż płyn, ciecz рідинний płynny, ciekły ріді´ти -їю, -і´єш rzednąć, rzednieć рідки´й 1. rzadki 2. płynny; рідке´ па´ливо paliwo płynne 3. wyszukany, rzadki рідкісний rzadko spotykany; рі´дкісна краса´ rzadko spotykana uroda рідко rzadko рідковжи´ваний rzadko używany рідковоло´сий о rzadkich włosach рідний rodzony; ojczysty, rodzinny; bliski; рідна мо´ва język ojczysty; ~ край, рі´дна краї´на kraj ojczysty; рі´дна ма´ти rodzona matka рідня´ -і´ ż rodzina, familia, krewni ріжо´к -жка´ 1. rożek 2. róg (instrument muzyczny) 3. smoczek; годува´ти з ріжка´ karmić butelką різак -а´ m rzezak різанина -и ż zob. різня´ різання -я n rznięcie; ~ в че´реві rznięcie w brzuchu різати рі´жу, рі´жеш rżnąć, ciąć, krajać; ~ пра´вду в о´чі mówić (rżnąć) prawdę w oczy Різдво´ -а´ n Boże Narodzenie Різдвя´ний bożonarodzeniowy, związany z Bożym Narodzeniem; Різдвя´ні свя´та święta Bożego Narodzenia; ~ піст post Bożonarodzeniowy; zob. Пили´півка рі´зка -и ż rózga різки´й ostry; opryskliwy; wyrazisty; різка´ кри´тика ostra krytyka рі´зкість -ості ż ostrość; opryskliwość рі´зний różny, rozmaity; з рі´зних міркува´нь z różnych względów; рі´зних сорті´в (гатунків) w różnym gatunku, w różnych gatunkach; рі´зні по´гляди różne zdania; odmienne poglądy різни´к -а´ m rzeźnik різнитися -ню´ся, -ни´шся różnić się різни´ця1 -і ż różnica різни´ця2 -і ż rzeźnia, ubojnia різнобарвний różnobarwny, wielobarwny, różnokolorowy, wielokolorowy різнобі´й -бою m rozdźwięk, dystans, dysharmoma різнобі´чний wielostronny різнобі´чність -ності ż wielostronność різно´вид -у m wariant різнови´дний różnorodny різнови´дність -ності z, різновид -у m rodzaj, odmiana різноко´лірний zob. різноба´рвний різномані´тний różnorodny, rozmaity різномані´тність -ності ż różnorodność, rozmaitość різномо´вний wielojęzyczny, różnojęzyczny різнорі´дний różnorodny, różnoraki, rozmaity різнорі´дність -ності ż różnorodność, rozmaitość різностате´вий różnopłciowy різносторогагій wielostronny; wieloboczny (o figurach geometrycznych) різноча´сний niejednoczesny різноше´рстий różnej maści (o zwierzętach) різня´ -і´ ż rzeź, ubój; masakra різьба´р -я´, різьбя´р-а´ m rzeźbiarz різьби´ти -блю´, -би´ш rzeźbić рі´зьблений rzeźbiony рі´зьблення -я n rzeźbienie рій рою і роя´ 1. rój; ~ бджіл rój pszczół; зо´ряний ~ rój gwiazd 2. drużyna (w wojsku) рік року m rok; високо´сний ~ rok przestępny; навча´льний ~ rok szkolny; rok akademicki; Но´вий ~ Nowy Rok; рік у рік rokrocznie; цього´ ро´ку w tym roku; чека´ти рока´ми czekać latami; кру´глий ~ cały (okrągły) rok; мені де´сять ро´ків mam dziesięć lat; мину´лого ро´ку zeszłego roku, w zeszłym roku; майбу´тнього ро´ку w przyszłym roku ріка´ -и´ ż rzeka рілля´ -і ż pole, rola рі´па -и ż rzepa ріпа´к -у´ m rzepak ріст росту m wzrost; wzrastanie; період ро´сту в росли´н okres rozwoju (wzrostu) roślin; на яки´й ~? na jaki wzrost? річ ре´чі ż rzecz, sprawa, przedmiot; ~ у собі´ rzecz sama w sobie; ~ у тім, що... sprawa (rzecz) w tym, że...; в чому ~? o co chodzi?; до ре´чі stosownie, właściwie; do rzeczy; не до ре´чі niestosownie, niewłaściwie; nie do rzeczy; назива´ти ре´чі своїми імена´ми nazywać rzeczy po imieniu рі´чище -а n koryto rzeki; stare koryto rzeki, starorzecze рі´чка -и ż rzeka річкови´й rzeczny; річкове´ судно statek rzeczny; річкова´ ри´ба ryby rzeczne річни´й roczny; ~ звіт sprawozdanie roczne, bilans roczny річни´ця -і ż rocznica Річпосполи´та (Річ Посполи´та) -тої ż Rzeczpospolita ріша´ти -а´ю, -а´єш rozstrzygać, decydować, postanawiać; rozwiązywać ► ріши´ти -шу´, -ши´ш rozstrzygnąć, postanowić; rozwiązać рішення -я n decyzja, postanowienie, uchwała; прийня´ти ~ podjąć decyzję (uchwałę) рішу´че stanowczo, zdecydowanie рішу´чий stanowczy, energiczny; вжити рішу´чих за´ходів podjąć stanowcze kroki роби´ти -блю´, -биш robić, czynić, pracować; ~ ви´сновки wyciągać wnioski; ~ на заво´ді pracować w fabryce; ~ ви´гляд, що... sprawiać wrażenie, że...; ~ у´спіхи robić postępy; ~ на ка´пость robić na złość роби´тися (tylko 3. osoba) stawać się, robić się; ро´биться я´сно (те´мно, те´пло, хо´лодно, ве´село) robi się jasno (ciemno, ciepło, zimno, wesoło) робітни´к -а´ m robotnik робітни´ця -і ż robotnica робітни´чий robotniczy; ~ проте´ст protest robotniczy; ~ клас klasa robotnicza робот -а m robot робо´та -и ż robota, praca; грома´дська ~ praca społeczna; розумо´ва ~ praca umysłowa; бу´ти на тво´рчій робо´ті utrzymywać się z pracy twórczej; взя´тися за робо´ту wziąć się do pracy роботода´вець -вця m pracodawca робо´чий roboczy; ~ день dzień pracy; робо´ча си´ла siła robocza; ~ віл wół roboczy рове´сник -а n rówieśnik рове´сниця -і ż rówieśnica рога´тий rogaty; рога´та худо´ба bydło rogate, rogacizna рогови´й rogowy; рогові окуля´ри okulary w rogowej oprawie рогоно´сець -сця m rogacz (o zdradzanym mężu) рогі´вка -и, рогови´ця -і ż rogówka рого´жа -і ż rogoża, mata, plecionka родзи´нки -нок lmnrodzynki ро´ди -дів lmnporód роди´льний porodowy; ~ буди´нок porodówka роди´на -и ż rodzina роди´нний rodzinny, familiarny; роди´нна мо´ва język familiarny (familijny, rodzinny) роди´ти (ся) -джу´, -диш rodzić (się) ро´дич -а m krewny, krewniak; близький ~ bliski krewny; дале´кі ро´дичі dalecy krewni ро´дичка -и ż krewna; близька´ ~ bliska krewna родови´й rodowy; rodzinny; ~ герб herbrodowy; родова´ по´мста zemsta rodowa; родове´ майно´ majątek rodzinny; ~ відмінок dopełniacz родовитий rodowity; ~ поля´к rodowity Polak родо´вище -а n pokład, warstwa, złoże родові´д -во´ду m rodowód родонача´льник -а m założyciel rodu, protoplasta родю´чий żyzny, płodny, urodzajny; ~ ґрунт urodzajna gleba ро´жа -і, ро´за -и ż zob. троя´нда роже´вий różowy розбавля´ти -я´ю, -я´єш rozcieńczać, rozwadniać ► розба´вити -влю,-виш rozcieńczyć, rozwodnić розбагаті´ти -і´ю, -і´єш wzbogacić się, dorobić się majątku розбаза´рювання -я n marnowanie, trwonienie розбаза´рювати -юю, -юєш marnować, marnotrawić, roztrwaniać, trwonić ► розбаза´рити -рю, -риш roztrwonić розбала´катися -аюся, -аєшся rozgadać się розбе´щений zdemoralizowany, zepsuty розбе´щеність -ності ż zdemoralizowanie, zepsucie розбе´щувати -ую, -уєш demoralizować, psuć ► розбе´стити -е´щу, -е´стиш zdemoralizować, zepsuć розбива´ти (ся) -а´ю, -а´єш rozbijać (się) ► розби´ти(ся) розіб'ю´, розі´б'є´ш rozbić (się); розби´ти собі´ го´лову rozbić sobie głowę розбинто´вувати -ую, -уєш rozbandażowywać, zdejmować opatrunek ► розбинтува´ти -у´ю, -у´єш rozbandażować, zdjąć opatrunek розбира´ти -а´ю, -а´єш rozbierać; rozpatrywać, badać; odczytywać; odcyfrowywać; zob. розібра´ти розбира´тися -а´юся, -а´єшся orientować się, znać się; zapoznawać się; zob. розібра´тися розби´ти (ся) zob. розбива´ти(ся) розбиша´ка -и m 1. opryszek, rozbójnik 2. łobuz, zawadiaka ро´збіг -у m rozbieg, rozpęd розбіга´тися -а´юся, -а´єшся 1. nabierać rozpędu, rozpędzać się 2. rozbiegać się, rozchodzić się ► розбі´гтися -іжу´ся, -іжи´шся 1. nabrać rozpędu, rozpędzić się 2. rozbiec się розбіжність -ності ż rozbieżność, niezgodność розбі´й -бою m rozbój, rabunek розбійник -а m rozbójnik; bandyta розбі´р ро´збо´ру m rozbiór, analiza; ~ ре´чення rozbiór zdania розбі´рливий wyraźny; czytelny розбі´рливість -вості ż czytelność; wyrazistość розболітися (tylko 3. osoba) rozboleć; у ме´не розболілася голова´ rozbolała mnie głowa розбри´зкувати -ую, -уєш rozpryskiwać, rozchlapywać ► розбри´зкати -аю, -аєш rozpryskać, rozchlapać розбуди´ти -джу´, -диш rozbudzić, obudzić розбудо´ва -и ż rozbudowa розбуха´ти -а´ю, -а´єш pęcznieć, nabrzmiewać ► розбу´хнути -ну, -неш napęcznieć, nabrzmieć розбу´хлий nabrzmiały, napęczniały розва´га -и ż rozrywka розважа´льний rozrywkowy розважа´ти(ся) -а´ю, -а´єш bawić (się), pocieszać (się), zabawiać (się) ► розва´жити(ся) -жу, -жиш pocieszyć (się), zabawić (się) розва´жливий rozważny, rozsądny розва´жливість -вості ż rozwaga, rozsądek розва´л -у m upadek; rozpad розва´лювати(ся) -юю, -юєш rozwalać (się); dezorganizować (się), rozpadać (się) ► розвали´ти (ся) -лю´, -лиш rozwalić (się); zdezorganizować (się) розванта´ження -я n rozładunek, wyładunek розванта´жувати -ую, -уєш rozładowywać, wyładowywać ► розванта´жити -жу, -жиш rozładować, wyładować розва´рювати -юю, -юєш rozgotowywać ► розвари´ти -рю´, -риш rozgotować розве´дена -ної ż rozwiedziona, rozwódka розве´дений1-ного m rozwiedziony, rozwodnik розве´дений2 1. podniesiony, rozsunięty (o moście) 2. rozcieńczony (o cieczy) розве´дення -я n 1. rozsunięcie; rozłączenie 2. rozcieńczenie 3. hodowla, uprawa розвезти´ -зу´, -зе´ш rozwieźć zob. розво´зити розвеселя´ти(ся) -я´ю, -я´єш rozweselać (się) ► розвесели´ти-(ся) -лю´, -ли´ш rozweselić (się) розвести zob. розво´дити розвести´ся zob. розво´дитися розвивати(ся) -а´ю, -а´єш rozwijać (się) ► розви´нути(ся) -ну, -неш, розви´ти(ся) -зів'ю´, -зів'є´ш rozwinąć (się) розвидня´тися (tylko 3. osoba) rozwidniać się, świtać ► розви´днітися (tylko 3. osoba) rozwidnić się, rozjaśnić się ро´звилка -и ż rozgałęzienie, rozwidlenie розвинений, розви´нутий rozwinięty ро´звиток -тку m rozwój; ~ мо´ви rozwój języka розвіва´тися -а´юся, -а´єшся rozwiewać się, powiewać; zob. розвіювати ро´звідка -и ż 1. wywiad; zwiad wojskowy 2. poszukiwanie (bogactw naturalnych) 3. rozprawa (naukowa) розвідни´й 1. rozwodowy, dotyczący rozwodu 2. zwodzony, rozsuwany (o moście) розві´дник -а m 1. wywiadowca; zwiadowca (w wojsku) 2. poszukiwacz bogactw naturalnych розві´дувальний wywiadowczy, zwiadowczy; poszukujący; розві´дувальні слу´жби służby wywiadowcze; ~ літа´к samolot zwiadowczy розвідувати -ую, -уєш dowiadywać się, badać; poszukiwać ► розві´дати -а´ю, -а´єш dowiedzieć się, zbadać розві´дувач -а m zwiadowca розвішувати -ую, -уєш rozwieszać, wieszać ► розві´сити -і´шу, -і´сиш rozwiesić розві´ювати -юю, -юєш rozwiewać, rozpraszać ► розвіяти -і´ю, -і´єш rozwiać, rozproszyć розво´дити -джу, -диш 1. rozwodzić (małżeństwo) 2. rozcieńczać 3. rozpalać (ogień) 4. hodować, rozmnażać (np. ptaki, bydło); ~ рука´ми rozkładać ręce ► розвести -еду´, -еде´ш 1. rozwieść (małżeństwo) 2. rozcieńczyć 3. rozpalić (ogień) 4. wyhodować, rozmnożyć розво´дитися -джуся, -дишся 1. rozwodzić się (o małżeństwie) 2. rozmnażać się (o zwierzętach) ► розвести´ся -еду´ся, -еде´шся 1. rozwieść się (o małżeństwie) 2. rozmnożyć się (o zwierzętach) розво´зити -о´жу, -о´зиш rozwozić; zob. розвезти розв'яза´ння -я n rozwiązanie, rozstrzygnięcie розв'яза´ти -яжу´, -я´жеш rozwiązać; ~ ву´зол rozwiązać węzeł, ~ рівня´ння rozwiązać równanie; zob. розв'язувати(ся) розв'яза´ти zob. розв'я´зувати розв'я´зка -и ż zob. розв'яза´ння розв'я´зний bezczelny, zuchwały; bezceremonialny, bez skrępowania розв'я´зувати -ую, -уєш rozwiązywać, rozstrzygać розга´дка -и ż odgadnięcie, rozwiązanie розга´дувати -ую,-уєш odgadywać розгалу´ження -я n rozgałęzienie, odgałęzienie розганя´ти(ся) -я´ю, -я´єш rozpędzać (się); rozpraszać (się); zob. розігна´ти (ся) розгардія´ш -у´ m rozgardiasz, bezład розгаряча´ла(ся) -а´ю, -а´єш 1. rozgrzewać się 2. gorączkować (się), podniecać (się), ekscytować (się) ► розгарячи´ти(ся) -чу´, -чи´ш 1. rozgrzać się 2. rozgorączkować (się), podniecić (się) розгви´нчувати (ся) (tylko 3. osoba) rozśrubowywać (się), rozkręcać (się) ► розгвинтити(ся) (tylko 3. osoba) rozśrubować (się), rozkręcić (się) розгина´ти(ся) -а´ю, -а´єш rozginać (się), rozprostowywać (się); zob. розігну´ти (ся) розгі´н -го´ну m rozpęd, rozbieg розгла´джувати -ую, -уєш wygładzać; rozprostowywać ► розгла´дити -джу, -диш wygładzić; rozprostować ро´згляд -у m rozpatrzenie розгляда´ти -а´ю, -а´єш rozpatrywać; oglądać ► розгля´нути -ну, -неш rozpatrzyć; obejrzeć розгніваний zagniewany, rozgniewany розгніватися -аюся, -аєшся rozgniewać się, rozziościć się розгніви´ти -влю´, -ви´ш rozgniewać, rozziościć (kogoś) розгну´зданий nieokiełznany; wyuzdany, rozpasany ро´зговини -ин lmn pierwszy dzień po okresie postu розговори´тися -рю´ся, -ришся rozgadać się розго´йдувати (ся) -ую, -уєш rozhuśtywać (się) ► розгойдати(ся) -а´ю, -а´єш rozkołysać (się), rozhuśtać (się) розголо´шення -я n wyjawienie, ujawnienie; rozpowszechnienie; ~ таємниці wyjawienie tajemnicy розголо´шувати -ую, -уєш rozgłaszać, rozpowszechniać ► розголоси´ти -ошу´, -о´сиш rozgłosić, rozpowszechnić розгора´тися (tylko 3. osoba) rozpalać się ► розгорі´тися (tylko 3. osoba) rozpalić się, zapłonąć, rozgorzeć розго´рнений 1. rozwarty, otwarty, rozłożony 2. rozwinięty, otwarty; розго´рнена кни´га otwarta książka; ~ стрій szyk rozwinięty (o wojsku) розгорта´ти (ся) -а´ю, -а´єш 1. rozwijać (się) 2. otwierać (się) ► розгорну´ти (ся) -ну´, -неш 1. rozwinąć (się); розгорну´ти пра´пор (робо´ту) rozwinąć sztandar (działalność) 2. otworzyć (się); розгорну´ти книжку otworzyć książkę розгоря´тися (tylko 3. osoba) rozpalać się, rozpłomieniać się, rozżarzać się; zob. розгора´тися розграбува´ти -у´ю, -у´єш rozgrabić, splądrować розгриза´ти -а´ю, -а´єш rozgryzać, gryźć ► розгри´зти -зу´, -зе´ш rozgryźć розгріба´ти -а´ю, -а´єш rozgrzebywać, rozkopywać; rozgrabiać (grabiami) ► розгребти´ -бу´, -бе´ш rozgrzebać, rozkopać; rozgrabić (grabiami) розгріша´ти -а´ю, -а´єш rozgrzeszać ► розгріши´ти -шу´, -ши´ш rozgrzeszyć розгрішення -я n rozgrzeszenie розгро´м -у m rozgromienie, klęska; zniszczenie, spustoszenie розгро´млювати -юю,-юєш rozgramiać, rozbijać; niszczyć, pustoszyć ► розгроми´ти -млю´, -миш rozgromić, rozbić; zniszczyć, spustoszyć розгуби´ти -блю´, -биш pogubić, potracić; zob. розгу´блювати розгуби´тися -блю´ся, -бишся zmieszać się розгублений roztargniony; zmieszany розгу´бленість -ності ż roztargnienie; zmieszanie розгу´блювати -юю, -юєш gubić, tracić; zob. розгуби´ти розгу´л -у m 1. hulanka, pijatyka 2. przemoc розгу´лювати -юю, -юєш spacerować, przechadzać się; wałęsać się роздава´ти -даю´, -дає´ш rozdawać; ~ потиличники zadawać ciosy ► розда´ти -а´м, -аси rozdać розда´влювати -юю,-юєш rozgniatać, miażdżyć ► роздави´ти -влю´, -виш rozgnieść, zmiażdżyć розда´ча -і ż rozdanie, podział; ~ майна´ podział majątku роздво´єний rozdwojony роздво´єння -я n rozdwojenie; rozwidlenie роздвоювати(ся) -юю, -юєш rozdwajać (się) ► роздвоїти(ся) -о´ю, -о´їш rozdwoić (się) роздзвонити -ню´, -ниш przen. rozgłosić, rozbębnić роздивля´тися -я´юся, -я´єшся rozglądać się, badać ► роздиви´тися -влю´ся, -вишся rozejrzeć się, zbadać роздира´ти -а´ю, -а´єш rozdzierać, rozszarpywać, rozrywać ► розде´рти -ру´, -ре´ш rozedrzeć, rozszarpać, rozerwać ро´зділ -у m podział; rozdział; ~ майна´ podział mienia; ~ кни´ги rozdział książki розділо´вий rozdzielczy, rozdzielający; ~ знак znak przestankowy (interpunkcyjny) розділя´ти -я´ю, -я´єш rozdzielać, oddzielać ► розділи´ти -лю´, -лиш rozdzielić, oddzielić; ~ на рівні части´ни podzielić na równe części; ~ супе´рників oddzielić od siebie rywali роздільний oddzielny, osobny; розді´льна вимо´ва wyraźna wymowa; роздільне написа´ння pisownia rozdzielna роздолля -я n rozległa przestrzeń; swoboda, wolność роздоріжжя -я n rozdroże роздратовувати(ся) -ую, -уєш irytować (się), złościć (się) ► роздратува´ти (ся) -у´ю, -у´єш zirytować (się), rozzłościć (się) роздратува´ння -я n rozdrażnienie, irytacja роздріб -робу m sprzedaż detaliczna роздрібни´й detaliczny; роздрібна´ торгі´вля handel detaliczny роздрібнювати -юю, -юєш rozdrabniać; parcelować ► роздрібни´ти -ню´, -ни´ш rozdrobnić; rozparcelować роздря´пувати -ую, -уєш rozdrapywać ► роздря´пати -аю, -аєш rozdrapać роздува´ти -а´ю, -а´єш rozdmuchiwać; rozwiewać ► розду´ти -у´ю, -у´єш а. -зідму´, -зідме´ш rozdmuchać; rozwiać роздува´тися -а´юся, -а´єшся rozdymać się; pęcznieć ► розду´тися -у´юся, -у´єшся rozdąć się; spęcznieć ро´здум -у m zaduma, zamyślenie; namysł розду´мувати -ую, -уєш rozmyślać, rozważać; wahać się ► розду´мати -аю, -аєш па-myśleć się, rozważyć розду´ти zob. роздува´ти розду´тий rozdęty, napęczniały розду´шувати -ую, -уєш rozgniatać, miażdżyć, dusić ► роздуши´ти -шу´, -сиш rozgnieść, zmiażdżyć, zdusić роздяга´льня -і ż szatnia, garderoba роздяга´ти (ся) -а´ю, -а´єш rozbierać (się) ► роздягну´ти (ся), роздягти´(ся) -гну´, -гнеш rozebrać (się) розе´тка -и ż rozeta, rozetka роз'є´днувати -ую, -уєш rozdzielać, rozłączać, włączać (o prądzie elektrycznym) ► роз'єднати -а´ю, -а´єш rozdzielić, rozłączyć; ~ два електричні по´люси rozłączyć dwa bieguny elektryczne розжа´лобити -блю, -биш, розжа´лити -лю, -лиш rozżalić, rozczulić, roztkliwić розжа´литися -люся, -лишся rozżalić się, rozczulić się, roztkliwić się розжа´рений rozżarzony, rozpalony do czerwoności розжа´рюватися (tylko 3. osoba) rozżarzać się ► розжа´ритися (tylko 3. osoba) rozżarzyć się розжиріти -і´ю, -ієш roztyć się розжи´тися -живу´ся, -живе´шся wzbogacić się, zdobyć majątek розжо´вувати -ую, -уєш żuć; rozgryzać ► розжува´ти -ую´, -ує´ш zżuć; rozgryźć роззбро´єння -я n rozbrojenie роззброювати(ся) -юю, -юєш rozbrajać (się) ► роззброїти(ся) -о´ю, -о´їш rozbroić (się) роззува´ти (ся) -а´ю, -а´єш rozzuwać (się), zdejmować buty ► роззу´ти (ся) -у´ю, -у´єш rozzuć (się), zdjąć buty роззя´ва -и m i ż gamoń, gapa роззявля´ти -я´ю, -я´єш rozdziawiać, rozwierać ► роззя´вити -влю, -виш rozdziawić, rozewrzeć; ~ рот otworzyć usta ро´зиграш -у m rozegranie, rozgrywka розібра´ти -беру´, -бере´ш rozebrać, rozpatrzeć, zbadać розібра´тися -беру´ся, -бере´шся zorientować się; zob. розбира´тися розігна´ти (ся) -зжену´, -зжене´ш rozpędzić (się); zob. розганя´ти(ся) розігну´ти(ся) -ігну´, -і´гне´ш rozgiąć (się); rozprostować (się); zob. розгина´ти (ся) розігріва´ти(ся) -а´ю, -а´єш rozgrzewać (się) ► розігріти(ся) -і´ю, -ієш rozgrzać (się) розізли´ти(ся) -лю´, -ли´ш rozzłościć (się), rozgniewać (się) розійти´ся -йду´ся, -йдешся rozejść (się), rozłączyć (się); ~ з дружиною (з чоловіком) rozejść się z żoną (z mężem); наро´д розійшо´вся ludzie się rozeszli; zob. розхо´дитися розімкну´ти -ну´, -і´мкне´ш odemknąć, otworzyć; rozłączyć, wyłączyć (prąd), zob. розмика´ти розіпну´ти -іпну´, -і´пне´ш rozpiąć zob. розпина´ти розірва´ти zob. розрива´ти1 розісла´ти -ішлю´, -і´шле´ш rozesłać; zob. розсила´ти роз'їда´ти -а´ю, -а´єш przeżerać, wyżerać; jątrzyć, gnębić, trapić ► роз'їсти-їм,-їси´ przeżreć, wyżreć; rozjątrzyć роз'їжджа´ти(ся) -а´ю, -а´єш rozjeżdżać się; być w rozjazdach, często jeździć ► позіхати (ся) -щу, -щепі 1. rozjechać się 2. wyminąć się, minąć się розка´зувати -ую, -уєш opowiadać ► розказа´ти -кажу´, -ка´жеш opowiedzieć розка´юватися -ююся, -юєшся kajać się, okazywać skruchę ► розка´ятися -а´юся, -а´єшся pokajać się, okazać skruchę розквита´тися -а´юся, -а´єшся rozliczyć się, rozrachować się; porachować się (z kimś) ро´зквіт -у m rozkwit розквітнути -ну, -неш rozkwitnąć; zob. розцвіта´ти розкида´ти -а´ю,-а´єш rozrzucać; rozwalać ► розки´нути -ну, -неш rozrzucić; rozwalić; rozbić (namiot, obóz) розкида´тися -а´юся, -а´єшся 1. rozwalać się, rozsiadać się, rozkładać się, rozprzestrzeniać się 2. odkrywać się, rozkopywać się (podczas snu) 3. być rozrzutnym ► розки´нутися -нуся, -нешся 1. rozwalić się, rozłożyć się, rozprzestrzenić się 2. odkryć się, rozkopać się (w czasie snu) 3. stać się rozrzutnym ро´зкіш -коші ż rozkosz; przepych, zbytek розкі´шний rozkoszny; pełen przepychu, luksusowy ро´зклад1-у m 1. rozkład (na części składowe); радіоакти´вний ~ rozkład radioaktywny 2. proces gnicia; мора´льний ~ rozkład moralny ро´зклад2-у m rozkład (plan), lista; ~ ру´ху поїзді´в rozkład jazdy pociągów; ~ уро´ків rozkład (plan) lekcji розклада´ння -я n rozkładanie; analiza chemiczna розклада´ти -а´ю, -а´єш rozkładać; rozdzielać, dezorganizować; rozniecać; ~ това´ри rozkładać towar; ~ ру´ки rozkładać ręce; ~ бага´ття rozniecać (rozpalać) ognisko ► розкла´сти -аду´, -де´ш rozłozyć; rozdzielić, zdezorganizować розклада´тися -а´юся, -а´єшся rozkładać się ► розкла´стися -аду´ся, -аде´шся rozłożyć się; zdemoralizować się розкладни´й rozkładany, składany; ~ но´жик nożyk składany розкладу´шка -и ż pot. łóżko składane (polowe) розкле´ювати -юю, -юєш rozklejać, rozlepiać ► розкле´їти -е´ю, -е´їш rozkleić, rozlepić розкльо´вувати -ую, -уєш rozdziobywać ► розклюва´ти -юю´, -ює´ш rozdziobać розко´л -у m rozłam; schizma, odszczepieństwo; політи´чний ~ rozłam polityczny розко´лювати -юю, -юєш rozłupywać, rozszczepiać; rozbijać, dokonywać roziamu ► розколо´ти -лю´, -леш rozłupać, rozszczepić; rozbić, dokonać rozłamu розко´льник -а m odszczepieniec, schizmatyk розко´пки -пок lmn wykopaliska розко´пувати -ую, -уєш rozkopywać; zdobywać ► розкопа´ти -а´ю,-а´єш rozkopać; zdobyć; де ти це розкопа´в? pot. gdzie to zdobyłeś? розко´тистий głośno brzmiący, rozlegający się, dźwięczny; розко´тисте "р" "r" wibracyjne розкрада´ння -я n rozkradanie, rabunek розкрада´ти -а´ю, -а´єш rozkradać ► розкра´сти -а´ду, -а´деш rozkraść розкрива´ти -а´ю, -а´єш otwierać; odsłaniać; ujawniać; wykrywać ► розкри´ти -и´ю, -и´єш otworzyć; odsłonić; ujawnić; wykryć розкрива´тися -а´юся, -а´єшся otwierać się, odsłaniać się; ujawniać się ► розкри´тися -йюся, -и´єшся otworzyć się; odsłonić się; ujawnić się розкриття´ -я´ n wykrycie, ujawnienie, zdemaskowanie розкрича´тися -чу´ся,-чи´шся rozkrzyczeć się розкриши´ти -шу´, -шиш rozkruszyć, rozproszkować, rozdrobnić розкріпа´чення -я n uwolnienie (chłopów) z poddaństwa, zniesienie pańszczyzny; wyzwolenie розкро´ювати -юю, -юєш kroić, rozcinać, rozkrawać ► розкрої´ти -о´ю, -о´їш rozciąć, rozkroić розкру´чувати -ую, -уєш rozkręcać, rozśrubowywać; odkręcać, odśrubowywać ► розкрути´ти -учу´, -у´тиш rozkręcić, rozśrubować; odkręcić, odśrubować розкупо´вувати -ую, -уєш rozkupywać ► розкупити -плю´, -rami rozkupić розкупо´рювати -юю, -юєш odkorkowywać, odtykać ► розку´порити -рю, -риш odkorkować, odetkać розку´шувати -ую, -уєш 1. rozgryzać 2. pojmować ► розкуси´ти -ушу´, -у´сиш 1. rozgryźć, 2. zrozumieć, pojąć; ~ за´гадку rozgryźć (odgadnąć, rozwiązać) zagadkę розлад -у m rozdźwięk, niezgoda; zaburzenie; ~ в наро´ді rozdźwięk, niezgoda w narodzie; ~ шлу´нка rozstrój żołądka розла´дити -джу, -диш rozstroić, rozregulować розла´зитися, розліза´тися (tylko 3. osoba) rozłazić się ► розлі´зтися (tylko 3. osoba) rozleźć się; rozpełznąć się розла´м -у m ziamanie, pęknięcie; zawalenie się (budynku) розла´муватися (tylko 3. osoba) rozłamywać się, pękać ► розлама´тися (tylko 3. osoba) rozłamać się, pęknąć розли´в -у m rozlew; wylew розлива´ти -а´ю, -а´єш rozlewać, wylewać ► розли´ти -зіллю´, -зіллє´ш rozlać, wylać розлива´тися (tylko 3. osoba) rozlewać się ► розли´тися (tylko 3. osoba) rozlać się розливни´й rozlewający się; służący do rozlewania; розливне´ пи´во piwo beczkowe розлиття´ -я´ n rozlanie się; rozlew розліта´тися -а´юся, -а´єшся rozlatywać się ► розлетітися -ечу´ся, -ети´шся rozlecieć się розло´гий rozległy, szeroki; rozłożysty розлу´ка -и ż rozłąka, rozstanie; rozwód розлуча´ти (ся) -а´ю, -а´єш rozłączać (się); rozwodzić (się) ► розлучи´ти (ся) -чу´, -чині rozłączyć (się), rozstać (się) розлу´чена -ної ż rozwiedziona, rozwodniczka розлу´чений -ного m rozwiedziony, rozwodnik розлу´чення -я n rozłączenie, rozstanie się; rozwód розлюби´ти -блю´, -биш przestać kochać, przestać lubić; zobojętnieć (wobec kogoś) розлютити(ся) -ючу´, -ю´ти´ш rozgniewać (się), rozzłościć (się) розляга´тися -а´юся, -а´єшся 1. rozlegać się 2. rozkładać się; rozciągać się; rozwalać się ► розлягти´ся -я´жуся,-я´жеш-ся 1. rozlec się; розлігся го´лос rozległ się głos 2. rozłożyć się; rozciągnąć się; rozwalić się; ~ на тапча´ні rozwalić się (rozciągnąć się) na tapczanie розля´пувати -ую, -уєш rozchlapywać, rozpryskiwać, rozlewać; rozgłaszać, rozpowiadać ► розля´пати -аю, -аєш rozchlapać, rozpryskać, rozlać; rozgłosić, rozpowiedzieć розма´зувати -ую,-уєш rozmazywać, rozsmarowywac; rozciągać; rozwadniać ► розма´зати -а´жу, -а´жеш rozmazać, rozsmarować; rozciągnąć; rozwodnić розмальо´вувати -ую, -уєш malować; zdobić ► розмалюва´ти -ю´ю, -ю´єш namalować; pomalować; ozdobić розмежува´ння -я n rozgraniczenie розмежо´вувати -ую, -уєш rozgraniczać, odgraniczać, oddzielać ► розмежува´ти-у´ю, -у´єш rozgraniczyć, odgraniczyć, oddzielić розме´л -у m przemiał; mielenie розме´лювати -юю, -юєш mleć; zob. розмоло´ти розми´в -у m wgłębienie, rowek (wyżłobiony przez wodę) розмива´ти (tylko 3. osoba) rozmywać; podmywać (np. brzegi rzeki, jeziora, drogę, zbocze góry) ► розми´ти (tylko 3. osoba) rozmyć; podmyć розмика´ти -а´ю, -а´єш otwierać, odmykać; rozłączać, wyłączać (prąd elektryczny); zob. розімкну´ти розмина´тися -а´юся, -а´єшся wymijać się, rozmijać się ► розмину´тися -ну´ся, -не´шся rozminąć się, minąć się, wyminąć się розми´нка -и ż rozluźnienie (mięśni); rozprostowanie (nóg) ро´змін -у m zamiana, wymiana розмінний zamienny; розмі´нна моне´та drobne pieniądze, bilon; ~ автома´т automat do zamiany banknotów na bilon розмі´нювати -юю, -юєш rozmieniać, zamieniać, wymieniać ► розміня´ти -я´ю, -я´єш rozmienić, zmienić, wymienić розміно´вувати -ую, -уєш rozminowywać ► розмінува´ти -у´ю, -у´єш rozminować ро´змір -у m rozmiar, wymiar; metrum, wzorzec metryczny (wiersza) розмірко´вувати -ую,-уєш rozważać, miarkować; medytować розміща´ти -а´ю, -а´єш, розмі´щувати -ую, -уєш rozmieszczać, rozstawiać, rozkładać ► розмістити -іщу´, -і´стиш rozmieścić, rozstawić, rozłożyć розмно´ження -я n rozmnożenie, mnożenie (się); rozpłodzenie, płodzenie (się); powielanie (np. rękopisu, dokumentów) розмно´жувати -ую, -уєш rozmnażać, mnożyć; powielać (np. dokumenty) ► розмно´жити -жу, -жиш rozmnożyć; powielić (np. tekst) розмно´жуватися (tylko 3. osoba) rozmnażać się; pienić się (o roślinach) ► розмно´житися (tylko 3. osoba) rozmnożyć się; rozplenić się розмо´ва -и ż rozmowa, pogawędka; міжміська´ телефо´нна ~ międzymiastowa rozmowa telefoniczna розмовля´ти -я´ю, -я´єш rozmawiać розмо´вний potoczny, konwersacyjny; ~ стиль styl potoczny (o języku) розмо´вник -а m rozmówki (podręcznik) розмока´ти (tylko 3. osoba) rozmakać; mięknąć; nasiąkać ► розмо´кнути (tylko 3. osoba) rozmoknąć; rozmięknąć; nasiąknąć розмоло´ти -мелю´, -ме´леш zemleć; zob. розме´лювати розморо´жений rozmrożony розмо´тувати -ую, -уєш rozkręcać, rozwijać, rozplątywać ► розмота´ти -а´ю, -а´єш rozkręcić, rozwinąć, rozplatać розно´сити -о´шу, -о´сиш 1. dostarczać, roznosić; szerzyć (pogłoski, wieści) 2. rozpraszać 3. wymyślać ► рознести´ -су´, -се´ш 1. dostarczyć, roznieść; rozszerzyć (pogłoskę, wieść) 2. rozproszyć 3. zwymyślać розно´ситися (tylko 3. osoba) rozlegać się, roznosić się (np. o głosie) ► рознести´ся (tylko 3. osoba) rozlec się, roznieść się розно´шувати -ую, -уєш rozluźniać (obuwie przez chodzenie) ► розноси´ти -ношу´, -но´сиш rozluźnić розо´рювання -я n rozorywanie, oranie (pola) розо´рювати -юю, -юєш rozorywać, orać ► розора´ти -рю´, -ре´ш rozorać, zaorać ро´зпад -у m rozpad; rozkład; радіоакти´вний ~ rozpad promieniotwórczy розпада´тися (tylko 3. osoba) rozpadać się (na części) ► розпа´стися (tylko 3. osoba) rozpaść się ро´зпал1-у m uniesienie, zapał; у ро´зпалі боротьби´ w ferworze walki ро´зпал2 -у m rozpalanie, rozpalenie (np. w piecu) розпа´лений rozpalony; podniecony; pałający розпа´стися zob. розпада´тися розпа´тланий rozczochrany ро´зпач -у m, rozpacz; вда´тися в ~ pogrążyć się w rozpaczy; довести´ до ро´зпачу doprowadzić do rozpaczy розпина´ти -а´ю, -а´єш rozpinać (np. guziki) zob. розіпну´ти і розп'я´сти розпи´ска -и ż pokwitowanie, kwit розпи´суватися -уюся, -уєшся 1. podpisywać się 2. rozpisywać się 3. zawierać ślub cywilny ► розписа´тися -ишу´ся, -шлешся 1. podpisać się 2. rozpisać się 3. zawrzeć ślub cywilny розпи´тувати -ую, -уєш rozpytywać, wypytywać ► розпита´ти -а´ю, -а´єш wypytać, rozpytać розпізнава´ти -аю´, -ає´ш rozpoznawać, rozróżniać ► розпізна´ти -а´ю, -а´єш rozpoznać, rozróżnić розпла´катися -а´чуся, -а´чешся rozpłakać się розпла´та -и ż zapłata; rozliczenie, rachunek розпла´чуватися -уюся, -уєшся rozliczać się ► розплатитися -ачу´ся, -а´тишся rozliczyć się; policzyć się розпліта´ти -а´ю, -а´єш rozplatać ► розплести´ -ету´, -ете´ш rozpleść розплу´тувати -ую, -уєш rozplątywać, rozsupływać ► розплу´тати -аю, -аєш rozplatać, rozsupłać; rozwikłać розплю´шувати -ую,-уєш 1. otwierać oczy 2. rozpłaszczać, rozklepywać ► розплющити -щу, -шиш 1. otworzyć oczy 2. rozpłaszczyć, rozklepać розповіда´ти -а´ю, -а´єш opowiadać ► розповісти´ -і´м, -іси´ opowiedzieć розповіда´ч -а´ m opowiadający, narrator розповідни´й oznajmujący; розповідне´ ре´чення zdanie oznajmujące ро´зповідь -ді ż opowiadanie, narracja розповні´ти -і´ю, -і´єш utyć, roztyć się розповсю´джений rozpowszechniony розповсю´дження -я n upowszechnienie, rozpowszechnienie, szerzenie розпо´діл -у m podział, rozdzielenie; dystrybucja розподі´льник -а m rozdzielnik розпо´рювати -юю, -юєш rozpruwać, pruć ► розпоро´ти -рю´, -реш rozpruć розпоряджа´тися -а´юся, -а´єшся zarządzać, dysponować ► розпоряди´тися -джу´ся, -ди´шся zarządzić, wydać polecenie розпоря´дження -я n rozporządzenie, zarządzenie розпоря´дник -а m organizator, zarządzający, zarządca розпоря´док -дку m porządek, układ; ~ дня porządek dnia розпочина´ти -а´ю, -а´єш rozpoczynać, zaczynać ► розпоча´ти -чну´, -чне´ш rozpocząć, zacząć розпра´ва -и ż rozprawienie się розпро´даж -у m wyprzedaż, rozprzedarz розпряга´ти -а´ю, -а´єш wyprzęgać ► розпрягти´ -яжу´, -яже´ш wyprząc розпуск -у m rozpuszczenie, rozwiązanie (np. organizacji, oddziału) розпуска´ти -а´ю, -а´єш 1. rozpuszczać 2. zwalniać; rozwiązywać 3. rozpieszczać; ~ ко´су rozplatać warkocz; ~ тереве´ні gadać (wygadywać) głupstwa (bzdury) розпуска´тися (tylko 3. osoba) 1. rozpuszczać się (np. pod wpływem ciepła) 2. rozwijać się, rozkwitać ► розпусти´тися (tylko 3. osoba) 1. rozpuścić się (np. pod wpływem ciepła) 2. rozwinąć się, rozkwitnąć розпу´сний rozpustny розпу´сник -а m rozpustnik розпу´сниця -і ż rozpustnica розпу´ста -и ż rozpusta, zepsucie розпусти´ти -ущу´, -у´стиш 1. rozpuścić 2. zwolnić; rozwiązać 3. rozpieścić; ~ го´лос śpiewać na całe gardło розпуха´ти -а´ю, -а´єш puchnąć, nabrzmiewać ► розпу´хнути -ну, -неш spuchnąć, nabrzmieć розпу´хлий opuchły, spuchnięty; nabrzmiały, obrzmiały розп'ясти´ -зіпну´, -зіпне´ш zob. розіпну´ти розпя´ття -я n ukrzyżowanie; krucyfiks розрахо´вувати -ую, -уєш obliczać, liczyć; liczyć (na coś, na kogoś); ~ на дру´зів liczyć na przyjaciół ► розрахува´ти -у´ю, -у´єш obliczyć, rozliczyć; не ~ свої´х сил przecenić swoje siły розрахо´вуватися -уюся, -уєшся rozliczać się ► розрахува´тися -у´юся, -у´єшся rozliczyć się, porachować się розраху´нок -нку m rozrachunek, rozliczenie; kalkulacja; zamiar, cel; господа´рський ~ rachunek gospodarczy; економі´чний ~ kalkulacja ekonomiczna розрегота´тися -очу´ся, -о´чешся roześmiać się głośno, roześmiać się serdecznie розрив -у m rozbrat; zerwanie, wybuch, eksplozja; ~ дипломатичних взає´мин zerwanie stosunków dyplomatycznych розрива´ти1 -а´ю, -а´єш rozrywać, rozdzierać; zrywać (umowę) ► розірва´ти -рву´, -і´рве´ш rozerwać; zerwać розрива´ти2 -а´ю, -а´єш rozkopywać; ryć, rozgrzebywać; ► розри´ти -и´ю, -и´єш rozkopać, rozryć, rozgrzebać розрі´джений rozrzedzony розрідження -я n rozrzedzenie розріджувати -ую, -уєш rozrzedzać ► розріди´ти -джу´, -і´ди´ш rozrzedzić ро´зріз -у m rozcięcie, cięcie; przekrój розрізати zob. розрізувати розрізнення -я n rozróżnienie розрізня´ти -я´ю, -я´єш rozróżniać, odróżniać ► розрізнити -ню´, -ниш 1. rozróżnić, odróżnić 2. poróżnić, skłócić розрі´зувати -ую, -уєш, розріза´ти -а´ю, -а´єш rozcinać, rozrzynać ► розрі´зати -і´жу, -і´жеш rozciąć, przekroić розроби´ти zob. розробля´ти розро´бка -и ż opracowanie; eksploatacja (kopalni) розробля´ти -я´ю, -я´єш, розро´блювати -юю, -юєш 1. opracowywać (temat) 2. użytkować, eksploatować ► розроби´ти -блю´, -биш 1. opracować (problem) 2. wyeksploatować (np. kopalnię) розроста´тися (tylko 3. osoba) rozrastać się ► розрости´ся (tylko 3. osoba) rozrosnąć się розру´бувати -ую, -уєш rozrąbywać ► розруба´ти -а´ю, -а´єш rozrąbać ро´зрух -у m zamieszane; nieład, bałagan розру´ха -и ż rozprzężenie, chaos; niszczenie, dewastacja розря´д -у 1. kategoria, gatunek, klasa 2. wyładowanie (elektryczności); roziadowanie (broni) розряджа´ти -а´ю, -а´єш rozładowywać (karabin, akumulator), ~ напру´гу rozładowywać napięcie ► розряди´ти -джу´, -диш rozładować розса´джувати -ую, -уєш rozsadzać ► розсади´ти -джу´, -диш rozsadzić; ~ дере´ва (у´чнів у кла´сі) rozsadzić drzewa (uczniów w klasie) розса´дник -а m 1. rozsadmk, szkółka (roślin) 2. rozsadmk, żródło; ~ хворо´б źródło chorób розсвіта´ти (tylko 3. osoba) świtać, dnieć; розсвіта´є (tylko 3. osoba) świta, dnieje, rozwidnia się розселя´ти -я´ю, -я´єш rozsiedlać ► розсели´ти-лю´,-лиш rozsiedlić розсе´рдити (ся) -джу, -диш rozgniewać (się), rozzłościć (się) розсила´ти -а´ю, -а´єш rozsyłać; zob. розісла´ти розсипа´ти -а´ю, -а´єш rozsypywać ► розсипати -плю, -плеш rozsypać розсипни´й rozproszony, luźny; ~ стрій luźny szyk; продава´ти у розсипно´му ви´гляді sprzedawać na wagę розсипчастий sypki, kruchy; роз-си´пчасте пе´чиво (ті´стечка) kruche ciasto (ciastka); ciastka na wagę розсиха´тися (tylko 3. osoba) rozsychać się; zob. розсо´хнутися розсіва´ти zob. розсі´ювати розсіда´тися -а´юся, -а´єшся rozsiadać się ► розсістися розся´дуся, розся´дешся rozsiąść się розсідлувати -ую, -уєш rozsiodływać, rozkulbaczać ► розсідла´ти-а´ю, -а´єш rozsiodłać, rozkulbaczyć розсі´л -со´лу m zalewa, sos do marynat розсі´стися zob. розсіда´тися розсі´ювати -юю, -юєш, розсіва´ти -а´ю, -а´єш rozsiewać; rozwiewać ► розсіяти -і´ю,-і´єш rozsiać; rozwiać, rozproszyć розсла´бленість -ності ż osłabienie, wyczerpanie, niemoc розслабля´ти -я´ю,-я´єш osłabiać; wyczerpywać ► розсла´бити -блю, -биш osłabić; wyczerpać розслі´дувати -ую, -уєш zbadać (sprawę), przeprowadzić śledztwo розсліду ваіпія -я n śledztwo, dochodzenie, badanie розсмішити -шу´, -шиш rozśmieszyć розсмія´тися -ію´ся -іє´шся roześmiać się, wybuchnąć śmiechem розсо´хнутися (tylko 3. osoba) rozeschnąć się; zob. розсиха´тися розстава´тися -таю´ся, -тає´шся rozstawać się ► розста´тися -а´нуся, -а´нешся rozstać się розстава´ння -я n rozłąka; rozstanie розставля´ти -я´ю, -я´єш rozstawiać ► розста´вити -влю, -виш rozstawić розстеля´ти -я´ю, -я´єш, розстела´-ти -а´ю, -а´єш rozścielać, ścielić, rozpościerać ► розстели´ти -лю´, -лиш, розісла´ти розстелю´, розсте´леш rozścielić, rozesłać, rozpostrzeć; розстели´ти (розісла´ти) полотно´ rozścielić (rozesłać) płótno розстеля´тися, розстеля´тися (tylko 3. osoba) rozścielać się, ścielić się, rozpościerać się; там розстели´вся кили´м кві´тів tam ścielił się (rozpościerał się) kilim kwiatów ► розстели´тися, розісла´тися (tylko 3. osoba) rozścielić się, rozesłać się розстіба´ти (ся) -а´ю, -а´єш rozpinać (się), odpinać (się) ► розстебну´ти (ся) -ну´, -неш rozpiąć (się) ро´зстріл -у m rozstrzelanie; прису´джений до ро´зстрілу skazany na rozstrzelanie розстрілювати -юю, -юєш rozstrzeliwać ► розстріля´ти -я´ю, -я´єш rozstrzelać; wystrzelać (amunicję) розстро´чка -и ż rozłożenie na raty; в розстро´чку na raty розступа´тися (tylko 3. osoba) rozstępować się ► розступи´тися (tylko 3. osoba) rozstąpić się розсува´ти -а´ю, -а´єш rozsuwać ► розсу´нути -ну, -неш rozsunąć розсувни´й rozsuwany, rozkładany ~ стіл rozsuwany stół ро´зсуд -у m mniemanie, sąd, zdanie; на вла´сний ~ według własnego mniemania розсуди´ти -джу´, -диш rozsądzić розсу´дливий rozsądny, rozważny розсу´нути zob. розсува´ти розтава´ти (tylko 3. osoba) topnieć, tajać, roztapiać się, rozpuszczać się ► розта´нути, розта´ти (tylko 3. osoba) stopnieć, roztajać, rozpuścić się розташо´ваний rozlokowany, rozmieszczony; та´бір ~ у лісі obóz jest rozlokowany w lesie розташовувати(ся) -ую, -уєш rozlokowywać (się), rozmieszczać (się) ► розташува´ти(ся) -у´ю, -у´єш rozlokować (się), rozmieścić (się) розташува´ння -я n rozlokowanie, rozmieszczenie; położenie, pozycja (wojsk) розте´рзаний rozszarpany, rozdarty розтерза´ти -а´ю, -а´єш rozszarpać, rozedrzeć розтира´ти -а´ю, -а´єш rozcierać; masować ► розте´рти -зітру´, -зітреш rozetrzeć, rozmasować розтлума´чувати -ую, -уєш tłumaczyć, wyjaśniać ► розтлума´чити -чу, -чині wytłumaczyć, wyjaśnić розтра´та -и ż roztrwonienie, defraudacja розтра´чувати -ую, -уєш tracić, roztrwaniać ► розтратити -а´чу,-а´тиш roztrwonić, zdefraudować розту´лювати -юю, -юєш, розтуля´ти -я´ю, -я´єш otwierać, odkrywać, odsłaniać ► розтули´ти -лю´, -лиш odkryć, otworzyć, odsłonić розтяга´ння, розтя´гування-я n rozciąganie розтяга´ти -а´ю, -а´єш rozciągać ► розтягну´ти, розтягти´ -гну´, -гнеш rozciągnąć розтя´ти zob. розтина´ти розум -у m rozum, umysł, intelekt; си´ла ро´зуму potęga intelektu; втра´тити ~ stracić rozum; що голова´, то й ~ co głowa, to rozum розумі´ння -я n zrozumienie, pogląd, punkt widzenia розумі´ти -і´ю, -ієш rozumieć, pojmować; що ти під цим розумі´єш? co przez to rozumiesz?, co chcesz przez to powiedzieć? розу´мний rozumny, mądry; розу´мна пора´да rozumna (mądra) rada розумо´вий umysłowy, intelektualny; розумо´ва пра´ця praca umysłowa розу´чувати -ую, -уєш uczyć się, ćwiczyć się (np. w grze na fortepianie) ► розучи´ти -чу´, -чиш nauczyć się, ćwiczyć się (np. w grze na gitarze) розхапувати -ую, -уєш rozchwytywać ► розхапа´ти -а´ю, -а´єш rozchwytać розхва´лювати -юю, -юєш zachwalać, zalecać ► розхвали´ти-лю´,-лиш zachwalić, pochwalić, zalecić розхвилюва´ти(ся) -ю´ю, -ю´єш wzburzyć (się) (np. o rzece, о morzu); wzruszyć (się); zdenerwować się, zaniepokoić się розхворітися -іюся, -ієшся rozchorować się розхи´таний rozchwiany; nadszarpnięty; розхи´тане здоро´в'я nadszarpnięte zdrowie розхи´тувати -ую, -уєш rozhuśtywać ► розхита´ти-а´ю, -а´єш rozchybotać (np. stołek); rozchwiać, rozhuśtać, rozkołysać; rozruszać, rozluźnić; poszarpać, zszarpać (nerwy) розхлю´пувати -ую, -уєш rozchlapywać, rozlewać, rozpryskiwać ► розхлю´пати -аю, -аєш rozchlapać, rozlać, rozpryskać розхо´дження -я n rozchodzenie się; rozbieżność, różnica (poglądów) розхо´дитися -джуся, -дишся rozchodzić się, rozstawać się, rozłączać się; rozmijać się; nie zgadzać się (o poglądach); вони´ розхо´дяться oni się rozchodzą (biorą rozwód), на´ші по´гляди розхо´дяться mamy odmienne poglądy; това´ри до´бре розхо´дяться towary dobrze idą (sprzedają się, mają popyt); zob. розійти´ся розцвіта´ти -а´ю, -а´єш rozkwitać, zakwitać ► розцвісти´ -іту´, -іте´ш rozkwitnąć, zakwitnąć; zob. розквітнути розцілува´ти -у´ю, -у´єш wycałować розцінювати -юю, -юєш oceniać, szacować ► розціни´ти -ню´, -ниш ocenić, oszacować розцінка -и ż ocena, oszacowanie розча´влювати -юю, -юєш rozgniatać, miażdżyć ► розчави´ти -влю´, -виш rozgnieść, zmiażdżyć розчаро´ваний rozczarowany розчаровувати(ся) -ую, -уєш rozczarować się ► розчарува´ти(ся) -у´ю, -у´єш rozczarować (się), zawieść (się) розчарува´ння -я n rozczarowanie розчепи´ти -плю´, -пиш rozczepić, rozłączyć, rozpiąć; zob. розчіпляти розчепірити -рю, -риш rozczapierzyć, rozpostrzeć розчервонітися -іюся,-ієшся zaczerwienić się, spąsowieć ро´зчерк -у m pociągnięcie pióra, zakrętas; одни´м ро´зчерком пера´ jednym pociągnięciem pióra ро´зчин -у m roztwór, rozczyn; вапняний ~ zaprawa wapienna розчинений rozpuszczony; розчи´нена ка´ва kawa rozpuszczalna розчи´нення -я n 1. rozpuszczenie, rozrobienie 2. otwarcie, rozwarcie розчиня´ти -я´ю, -я´єш 1. rozpuszczać, rozcieńczać; rozrabiać (ciasto) 2. otwierać, rozwierać ► розчини´ти -ню´, -ниш 1. rozpuścić, rozcieńczyć, rozczynić, rozrobić (ciasto) 2. otworzyć, rozewrzeć (np. okno) розчи´нник -а m rozczynnik, rozpuszczalnik розчища´ти -а´ю, -а´єш oczyszczać, sprzątać ► розчи´стити -и´щу, -и´стиш oczyścić, sprzątnąć, uprzątnąć розчіпля´ти -я´ю, -я´єш, розчіплювати -юю, -юєш rozczepiać, rozpinać; zob. розчепи´ти розчі´сувати -ую, -уєш rozczesywać, czesać (np. włosy, len, wełnę) ► розчеса´ти -ешу´, -е´шеш rozczesać розчлено´вувати -ую, -уєш rozczionkowywać ► розчленува´ти -у´ю, -у´єш rozczłonkować розчулювати(ся) -юю, -юєш rozczulać (się), wzruszać (się) ► розчу´лити(ся) -лю, -лиш rozczulić (się), wzruszyć (się) розшива´ти -а´ю, -а´єш 1. wyszywać 2. pruć ► розши´ти -и´ю, -йєш 1. wyszyć 2. popruć розширений rozszerzony розширення -я n rozszerzenie, rozszerzanie; ~ сфер впли´ву roszerzenie sfery wpływów розши´рювати -юю, -юєш, розширя´ти-я´ю,-я´єш rozszerzać, poszerzać ► розши´рити -рю, -риш rozszerzyć, poszerzyć розшифро´вувати -ую, -уєш rozszyfrowywać; odgadywać, rozwiązywać ► розшифрува´ти -у´ю, -у´єш rozszyfrować; odgadnąć, rozwiązać розшук -у m poszukiwanie; badanie; dochodzenie; ~ злочи´нця ściganie przestępcy; ка´рний ~ urząd śledczy розшу´кувати -ую, -уєш poszukiwać, szukać ► розшука´ти -а´ю, -а´єш odszukać, znaleźć розщеплення -я n rozszczepienie; ~ а´томного ядра´ rozszczepienie (rozbicie) jądra atomowego розще´плювати -юю, -юєш rozszczepiać, rozbijać (np. atom); rozłupywać; rozdzielać ► розщепити -плю´, -пиш rozszczepić, rozbić (np. atom); rozłupać; rozdzielić роз'я´снювати -юю, -юєш objaśniać, wyjaśniać ► роз'ясни´ти -ню´, -ни´щ objaśnić, wyjaśnić роз'я´трювати -юю, -юєш rozjątrzać, rozdrażniać ► роз'я´трити-рю,-риш а. роз'ятри´ти -рю´, -ри´ш rozjątrzyć, rozdrażnić роїтися (tylko 3. osoba) roić się ро´кіт -коту m warkot рокови´ни -и´н lmn rocznica; со´ті ~ setna rocznica рокота´ти (tylko 3. osoba) warczeć, huczeć ро´лик -а m 1. kółko 2. rolka 3. wałek ро´лики -ків lmn wrotki роль -лі ż rola (teatralna, filmowa); грати ~ grać (odgrywać) rolę; головна´ ~ tytułowa (główna) rola ром -у m rum, arak рома´н -а m 1. powieść 2. romans романі´ст -а m romanista рома´нс -у m romans романти´зм -у m romantyzm рома´шка -и ż rumianek роме´н -у m rumian polny ро´ндо -а n rondo (utwór muzyczny) рондо´ -а´ n rondo (rodzaj wiersza) рони´ти -ню´, -ниш upuścić; gubić (np. liście); ronić; ~ сльо´зи ronić łzy ропа´ -и´ ż ropa; materia роса´ -и´ ż rosa; вечі´рня (ра´ння) ~ wieczorna (ranna) rosa роси´на, роси´нка -и ż kropla (kropelka) rosy росі´йський rosyjski; росі´йська мо´ва język rosyjski росія´нин -а m Rosjanin росія´нка -и ż Rosjanka ро´слий rosły, wysoki росли´на -и ż roślina; ліка´рська ~ roślina lecznicza рослинний roślinny; ~ світ świat roślinny росли´нництво -а n hodowla (uprawa) roślin росли´нність -ності ż roślinność росома´ха -и ż rosomak рости´ -ту´,-те´ш rosnąć, wzrastać ростити рощу´, рости´ш hodować, pielęgnować; wychowywać росто´к -тка´ m kiełek ро´сяний, росяни´стий pełen rosy, zroszony рот -а m usta; розкри´ти ~ otworzyć usta; zabrać głos; powiedzieć coś, odezwać się ро´та -и ż kompania (wojska) ро´тний kompanijny ~ командир dowódca kompanii ротови´й ustny; ротова´ порожни´на jama ustna ро´хкання -я n chrząkanie (o świni) ро´хкати (tylko 3. osoba) chrząkać (o świni) роя´ль -ля m fortepian; гра´ти на роя´лі grać na fortepianie рту´тний rtęciowy; ~ термо´метр termometr rtęciowy ртуть -ті ż rtęć ру´ба; поста´вити пита´ння ~ postawić problem na ostrzu noża руба´ка -и m rębacz; zabijaka руба´ти -а´ю, -а´єш rąbać, siekać рубе´ль -бля´ m 1. maglownica (ręczna) 2. pawąz (drąg do przyciskania siana lub zboża na wozie) 3. rubel (waluta rosyjska) рубець -бця´ m blizna, szew, karb рубі´ж -бежу´ m rubież, granica; kraniec рубіновий rubinowy ру´бка -и ż 1. wyrąb, ścinanie 2. mostek kapitański ру´блений ciosany z bali, okrąglaków; ру´блена ха´та chata z okrąglaków; ру´блене м'я´со mięso siekane ру´брика -и ż rubryka рубцюва´тий karbowany рубча´стий żłobkowany, karbowany, gufrowany; szlifowany руда´ -и´ ż ruda; залі´зна ~ ruda żelaza рудий rudy, pot. ryży ру´дний dotyczący rudy, rudonośny рудни´к -а´ m, ру´дня -і ż kopalnia rudy рудоволо´сий rudowłosy, rudy рудоко´п -а górnik (w kopalni rudy) рудува´тий rudawy руї´на -и ż ruina; ~ люди´ни wrak człowieka руїнницький rujnujący, burzący, niszczycielski руйнува´ти -у´ю, -у´єш rujnować, burzyć, niszczyć рука´ -и´ ż ręka; поти´сну´ти ру´ку uścisnąć dłoń; взя´ти себе´ в ру´ки wziąć się w garść; як руко´ю зняло´ jak ręką odjął; ру´ки опуска´ються ręce opadają рука´в -а´ m 1. rękaw 2. odnoga 3. wąż (w technice); засука´ти рукави´ zakasać rękawy рукави´ця -і ż rękawica рукави´чка -и ż rękawiczka рукоді´лля -я n ręczna robota, rękodzieło рукоми´йник -а m umywalka руко´пис -у m rękopis рукописний rękopiśmienny, w rękopisie; ~ ві´дділ dział rękopisów (w bibliotece) рукополо´ження -я m rel. święcenia kapłańskie рукоя´тка -и ż rękojeść, trzonek руле´тка -и ż 1. ruletka (gra) 2. taśma miernicza рули´ти -лю´, -ли´ш kierować, sprowadzać samolot do lądowania; kołować (o samolocie poruszającym się po płycie lotniska) руло´н -у m rulon, zwój руль -ля´ m ster, kierownica рума´к -а´ m rumak руму´н -а ż Rumun руму´нка -и ż Rumunka руму´нський rumuński рум'я´нець -нця m rumieniec; нагуля´ти рум'я´нців nabrać (dostać) rumieńców рум'я´ний zarumieniony, zaczerwieniony рум'я´нитися -нюся, -нишся 1. rumienić się, czerwienić się 2. nakładać róż na policzki руса´лонька -и ż rusałeczka ру´пор -а m tuba, głośnik руса´лка -и ż rusałka ру´но -а n runo; золоте´ ~ złote runo руси´зм -у m rusycyzm ру´сий blond, płowowłosy, jasnowłosy; ру´са ко´са jasny warkocz руси´стика -и ż rusycystyka русло´ -а´ n koryto (rzeki); nurt руся´вий jasnoblond ру´та -и ż ruta (roślina) рути´на -и ż rutyna рути´нний rutynowy, szablonowy рух -у m ruch; національно-визвольний ~ ruch narodowo-wyzwoleńczy; ву´личний ~ ruch uliczny; рівномірно прискорений ~ ruch jednostajnie przyspieszony ру´хати -аю,-аєш ruszać, przesuwać; wprawiać w ruch, napędzać; Земля´ ру´хається навко´ло Со´нця Ziemia porusza się wokół Słońca рухли´вий ruchliwy, obrotny (o człowieku) рухо´мий ruchomy; рухо´ме майно´ majątek ruchomy руча´тися, ручи´тися -ча´юся, -ча´єшся ręczyć, poręczać; ~ за що-не´будь ręczyć za coś ру´чка -и ż 1. rączka 2. rękojeść, uchwyt 3. obsadka ручни´й ręczny; ~ годинник zegarek ręczny; ручна´ пра´ця praca ręczna; ~ кулеме´т ręczny karabin maszynowy руша´ти -а´ю, -а´єш ruszać ► ру´шити -шу,-шиш ruszyć, wyruszyć рушійний napędowy; рушійна си´ла siła napędowa рушник -а´ m ręcznik; махро´вий ~ ręcznik frotte; ~ для по´суду ścierka do naczyń рушни´ця -і ż strzelba, rusznica; заряди´ти рушницю załadować strzelbę рюкза´к -а´ m zob. напле´чник ряд -у m rząd, szereg; ciąg рядно´ -а´ n, рядни´на -и ż płachta рядови´й prosty, zwyczajny, przeciętny; szeregowiec рядо´к -дка´ m rządek; linijka, wiersz; рядко´м rzędem; gęsiego ря´жанка -и ż mleko przegotowane i zakwaszone ря´са -и ż riasa (obrzędowa szata duchownych w Kościele wschodnim) ря´ска -и ż rzęsa wodna рясни´й obfity, szczodry, bogaty; ~ урожа´й obfity urodzaj, ~ дощ rzęsisty deszcz ряст -у m pierwiosnek рятівни´й ratunkowy, zbawienny; ~ за´сіб zbawienny środek рятівни´к -а´ m zbawca, wybawca; ratownik рятува´льний ratowniczy, ~ круг koło ratunkowe; ~ чо´вен szalupa ratunkowa; ~ по´яс pas ratunkowy рятува´ння -я n ratowanie, pomoc рятува´ти -у´ю, -у´єш ratować, udzielać pomocy, przychodzić z pomocą; ряту´йте! ratunku! рятува´тися -у´юся, -у´єшся ratować się ряту´нок -нку m ratunek, pomoc ряту´нок -нку m ratunek сабота´ж -у m sabotaż саботува´ти -у´ю, -у´єш sabotować, uprawiać sabotaż саван -а m giezło, koszula kobieca; koszula śmiertelna савана -и ż sawanna сага, са´ґа -и ż saga, podanie сагайда´к -а´ m sahajdak, kołczan сад -у m ogród, sad; фрукто´вий ~ sad owocowy; ботанічний ~ ogród botaniczny; зоологічний ~ (парк) ogród zoologiczny са´джанець -нця m sadzonka, flanca саджати -а´ю, -а´єш 1. sadzać (np. chleb do pieca, kury na jajach); ~ у в'язни´цю wsadzać do więzienia 2. sadzić (rośliny) сади´ба -и ż siedziba, sadyba, siedlisko сади´зм -у m sadyzm садист -а m sadysta садисти´чний sadystyczny сади´ти -джу´, -диш sadzić садівни´к -а´ m ogrodmk, sadownik сайвншггво -а n ogrodnictwo; sadownictwo садівни´чий ogrodniczy, sadowniczy садовина´ -и´ ż owoce; drzewa owocowe садови´ти -влю´, -виш sadowić, usadawiać садово´д -а m ogrodnik, sadownik садо´к1 -дка´ m sadek; ogródek садо´к2 -дка´ m przedszkole; дитя´чий ~ przedszkole са´жа -і ż sadza са´жень -жня m sążeń (2,13 m) сажотру´с -а m kominiarz сайга´к, суга´к-а´ m suhak, sumak (rodzaj antylopy) са´кля -і ż domek góralski na Kaukazie са´кос -а m dalmatyka (noszona przez biskupów w Kościele wschodnim) сакра´льний sakralny саксо´нець -нця m Saksończyk, Sas саксо´нський saksoński, saski; ~ фа´рфо´р saska porcelana салама´ндра -и ż salamandra сала´т -у m sałata; sałatka сала´тник -а m, сала´тниця -і ż salaterka са´ло -а ż 1. słonina; sadło 2. płynący cienki lód, śryż сало´н -у m salon; сало´н-ваго´н salonka салфе´тка -и ż serwetka; niewielki obrusik, serweta салю´т -у m salut, salwa honorowa салютува´ти -у´ю, -у´єш salutować; ~ гвинтівкою prezentować broń сам -о´го m, сама´-о´ї ż, само´ -о´го n, самі´ -и´х lmn sam, sama, samo, same, sami; сам не свій czuję się meswojo; піду´ сама´ pójdę sama; само´ собо´ю samo przez się; самі´ свої sami swoi сама´ zob, сам са´ме właśnie, akurat, mianowicie; ~ тепе´р właśnie teraz; ~ він właśnie on; a ~ mianowicie саме´ць -мця´ m samiec са´мий -ого sam; той ~ ten sam; з са´мого поча´тку od samego początku; до са´мого кінця´ do samego końca самітний a. самітни´й a. само´тній samotny, osamotniony самі´тник -а m samotnik самітність -ності n samotność, osamotnienie самітно a. само´тно a. само´тньо samotnie ~ стражда´ти cierpieć samotnie (w osamotnieniu) са´мка -и ż samica само´ zob. сам самоана´ліз -у m autoanaliza, introspekcja самобичува´ння -я n samobiczowanie самобу´тній oryginalny, swoisty, specyficzny самова´р -а m samowar самовби´вство -а n samobójstwo самовби´вця -і, самовби´вець -вця m samobójca самовдово´лений, самозадово´лений zadowolony z siebie самови´значення -я n samookreślenie, samostanowienie; пра´во на´цій на ~ prawa narodów do samostanowienia самовимика´ч -а´ m wyłącznik automatyczny самовідданий ofiarny, pełen poświęcenia, oddany самовілля -я n, самово´ля-і ż samowola самовільний samowolny самовлада´ння -я n panowanie nad sobą самовпе´внений pewny siebie самовпе´вненість -ності ż pewność siebie самоврядува´ння -я n samorząd самовчи´тель -ля m samouczek, podręcznik dla samouków самого´н -у m samogon, bimber самогу´бець -бця m samobójca самогу´бство -а n samobójstwo самодержа´вний absolutystyczny самодержа´вство -а n samowładztwo, absolutyzm самоде´ржець -жця m samowładca, samodzierżca, władca absolutny самоді´ючий samoczynny самодія´льний amatorski, samorodny; ~ анса´мбль zespół amatorski самодія´льність -ності ż twórczość amatorska самодопомо´га -и ż samopomoc самодостатній samowystarczalny самоду´р -а m zarozumialec, pyszałek самоду´рство -а n zarozumialstwo, pyszałkowatość самозабуття´ -я´ n zapamiętanie się самозадово´лений zob. самовдо-во´лений самозапи´лення -я n samozapylenie самозаспоко´єння -я n samouspokojenie самоза´хист -у m samoobrona самозбере´ження -я n samozachowawczość; інсти´нкт ~ instynkt samozachowawczy самозва´нець -нця m samozwaniec самока´т -а m 1. hulajnoga 2. skuter самоконтро´ль -лю m samokontrola самокритика -и ż samokrytyka самокру´тка -и ż pot. ręcznie skręcony papieros, skręt самолюби´вий, самолю´бний samolubny, egoistyczny самообвинувачення -я n samooskarżenie (się) самообма´н -у m samo oszukiwanie się самооборо´на -и ż samoobrona самообслуго´вування -я n samoobsługa самоосвіта -и ż samokształcenie, samouctwo самооці´нка -и ż samoocena самопа´с, самопа´сом samopas самопоже´ртва -и ż dobrowolna ofiara; ofiarność самопо´міч -мочі ż samopomoc саморекла´ма -и ż autoreklama саморо´бний samodziałowy, własnego wyrobu саморо´док -дка m samorodek (minerał); samorodny talent самору´шний samobieżny самосвідо´мість -мості ż świadomość; samouświadomienie самосійка -и ż samosiejka (roślina) самості´йний samodzielny, niezależny, niepodległy; самості´йна Україна niepodległa Ukraina самосу´д -у m samosąd самота´ -и´ ż samotność само´тній zob. самітний самоту´жки samodzielnie, własnymi siłami самоу´к -а m, самоу´чка -ки ż samouk самоуправління -я n samorząd самоучи´тель -ля m zob. самовчи´тель самохва´л -а m samochwalca, samochwał; samochwała самохі´ть ż własnej woli, dobrowolnie самоцві´т -у m kamień szlachetny самоціль -лі ż cel sam w sobie сан -у m tytuł, godność санато´рій -ію m sanatorium санда´лі -ів lmn sandały са´ни -не´й lmn sanie саніта´р -а m sanitariusz саніта´рний sanitarny; саніта´рна автомаши´на samochód sanitarny са´нки´ са´но´к, са´ночки -чок lmn sanki са´нкція -ії ż sankcja; дава´ти са´нкцію sankcjonować; вдава´тися до економі´чних са´нкцій sięgać po sankcje ekonomiczne (środki represji) санте´хнік -а m (саніта´рний те´хнік) hydraulik, instalator i konserwator urządzeń sanitarnych сантиме´тр -а m centymetr санчасти´на -и ż (саніта´рна частина) wojskowa jednostka sanitarna (oddział) са´па -и ż podkop wojskowy; тихою са´пою podstępnie, cichaczem, chytrze са´на´ са´пи´ ż motyka, graca са´пати -аю, -аєш sapać, dyszeć сапе´р -а m saper сап'я´н -у m safian сара´й -а´ю m szopa, drewutnia сарана´ -и´ ż szarańcza сарде´лька -и ż zb. serdelek са´рна a. се´рна -и ż sarna сатана´ -и´ m szatan, diabeł сатанинський szatański сатаніти -ію, -ієш biesić się; wpadać w furię сателіт -а m satelita сатин -у m satyna сатиновий satynowy сати´р -а m satyr сати´ра -и ż satyra сачо´к -чка´ m sak, woreczek; siatka na motyle свавілля -я n, сваво´ля -і ż swawola сваві´льний swawolny сваво´лити -лю, -лиш postępować swawolnie, swawolić сваво´ля -і ż zob. сваві´лля свари´тися -рю´ся,-ришся kłócić się, sprzeczać się сва´рка -и ż kłótnia, sprzeczka сварли´вий kłótliwy, swarliwy сварли´вість -вості ż kłótliwość, swarliwość сват -а m swat; powinowaty (ojciec zięcia lub synowej); засила´ти сватів posyłać swatów сва´тання -я n swatanie сва´тати -аю, -аєш swatać сва´ха -и ż swatka свекор -кра m teść (ojciec męża) свекру´ха -и ż teściowa (matka męża) свербець -бця´ m a. свербіж -бе-жу´ m świerzb свербіння -я n swędzenie свербіти (tylko 3. osoba) swędzić, świerzbić; у ме´не ру´ки свербля´ть swędzą mnie ręce; у ньо´го язи´к сверби´ть świerzbi go język свербля´чка -и ż zob. свербе´ць свердел -дла m а. све´рдло -а n świder, wiertło свердлик -а m świderek, małe wiertło сверди´льний wiertarski, wiertniczy; ~ верста´т wiertarka свердлити -лю´, -ли´ш świdrować, wiercić, borować свердлі´ння -я n świdrowanie, wiercenie, borowanie свердло zob. све´рдел свердлови´на -и ż otwór wiertniczy, szyb; на´фтова ~ szyb naftowy сверлува´льник -а m, свердля´р -а´ m wiertacz (robotnik zatrudniony przy pracach wiertniczych) светр -а m sweter свина´р -ря´ m hodowca świń свинарник -а m a. свина´рня -ні ż chlew, świniarnia свина´рство -ва n hodowla świń свине´ць -нцю´ m ołów свини´на -и ż wieprzowina сви´нка1-и ż świnka, mała świnia; морська´ ~ świnka morska сви´нка2 -и ż świnka (choroba) свинопа´с -а m świnopas сви´вство -а n świństwo; draństwo свиня´ -і ż świnia свиня´чий świński; свиняча котле´та kotlet wieprzowy сви´ст -у m świst, gwizd свиста´ти свищу´, сви´щеш, свисті´ти свищу´, свисти´ш świstać, gwizdać ► сви´снути -ну, -неш świsnąć, gwizdnąć сві´док -дка m świadek; бра´ти в свідки powoływać na świadka свідо´мий 1. świadomy, zdający sobie z czegoś sprawę 2. rozmyślny, przemyślany, obmyślany свідо´мість -мості ż świadomość; втра´тити ~ stracić świadomość; прихо´дити до свідо´мості odzyskiwać świadomość свідо´цтво -а n świadectwo; лі´карське ~ świadectwo lekarskie; ~ про шлюб świadectwo ślubu; ~ про народження metryka urodzenia свідчення -я n zeznawanie; świadczenie; świadectwo, dowód; ~ очеви´дців relacje naocznych świadków сві´дчити -чу, -чиш świadczyć o czymś, być dowodem czegoś свіжий świeży сві´жість -жості n świeżość свіжі´ти -і´ю, -ієш 1. stawać się świeżym; wyglądać świeżo 2. chłodnieć свіжоморо´жений zamrożony w świeżym stanie, mrożonka (np. owocowa lub warzywna) свіжоспе´чений świeży, świeżo upieczony; ~ хліб świeży (świeżo upieczony) chleb свій свого´ swój, własny; на ~ ри´зик na własne ryzyko; у ~ час w swoim czasie, we właściwym czasie; zob. своя´, своє´ свійський domowy, swojski; сві´йська пти´ця ptactwo domowe; свійські твари´ни zwierzęta domowe світ -у, -а m świat; в усьо´му сві´ті na całym świecie; сто´рони сві´ту strony świata; поба´чити ~ ujrzeć światło dzienne; urodzić się світа´ння -я n świt, świtanie світа´нок -нку m świt, brzask; на світа´нку о świcie, o brzasku світа´ти (tylko 3. osoba) świtać, dnieć; уже´ світа´є już świta світи´ло -а n 1. ciało niebieskie 2. luminarz світильник -а m 1. lampa (np oliwna) 2. lichtarz, świecznik світі´ння -я n świecenie (się) світлий jasny, świetlany; światły; Світлий понеді´лок drugi dzień Wielkanocy світли´ця -і ż komnata, pokój, świetlica світлішати -аю, -аєш stawać się jaśniejszym, jaśnieć світло -а n światło; проли´ти ~ на щось rzucić na coś światło світлобоя´знь -ні ż światłowstręt світлови´й świetlny; світлові´ хвилі fale świetlne; світлова´ рекла´ма reklama świetlna світловоло´сий jasnowłosy світломі´р -а m światłomierz світлонепроникни´й nie przepuszczający światła світлоте´хніка -и ż technika oświetleniowa світлофільтр -а m filtr świetlny світлофо´р -а m sygnalizator świetlny (np. na skrzyżowaniu) світлочутли´вий światłoczuły світля´к -а´ m świetlik, robaczek świętojański світобудо´ва -и ż, все´світ -у m wszechświat світовий światowy; світова´ війна´ wojna światowa світогляд -у m światopogląd сві´тський świecki; światowy свіча´ -і ż świeca сві´чка -и ż świeca, świeczka свічник -а´ m świecznik; семираменний ~ świecznik siedmioramienny свобо´да -и ż wolność, swoboda; ~ сло´ва wolność słowa свободолю´бний miłujący wolność своє´ свого´ swoje, własne zob. свій своєкори´сливий, своєкори´сний egoistyczny, wyrachowany; kierujący się osobistą korzyścią; interesowny, chciwy своєрідний swoisty своєча´сний we właściwym czasie, aktualny, na czasie сволок -а m belka pod sufitem своло´та -и ż lub m 1. motłoch, hałastra, zgraja 2. łajdak, niegodziwiec своя´ -є´ї swoja, własna, zob. свій своя´к -а´ m mąż szwagierki; krewniak свя´та -ят lmn święta святе´нник -а m świętoszek, hipokryta святе´ць -тця´ m świątek святи´й -то´го święty; Святе´ Письмо´ Pismo Święte; Свята´ Тро´йця Trójca Święta; Святи´й ве´чір (Свят-вечір) wigilia Bożego Narodzenia; Святи´й Дух Duch Święty святи´лище -а n rel. prezbiterium святи´ня -і ż 1. świątynia 2. świętość святи´ти -ячу´, -я´тиш święcić свя´тість -тості ż świętość святіший; Святіший Оте´ць Ojciec Święty (papież) святко´вий świąteczny; ~ о´дяг strój świąteczny святкува´ння -я lmn świętowanie, obchody; ~ Дня незале´жності obchody Dnia Niepodległości святкува´ти -у´ю, -у´єш świętować, obchodzić święto свя´то -а n święto святокра´дець -дця m świętokradca святота´тство -а n świętokradztwo свято´чний świąteczny свято´ша -и m świętoszek, hipokryta свяче´ний święcony свяще´ник -а m rel. duchowny, kapłan свяще´нний; ~ по´суд rel. naczynia liturgiczne сеа´нс -у m seans себе´ siebie; запита´й сам себе´ zapytaj samego siebie себелю´бець -бця m samolub, egoista сегме´нт, сеґме´нт-а m segment сегрега´ція, сегрегація -ії ż segregacja сезо´н -у m sezon; ме´ртвий ~ sezon ogórkowy сезо´нний sezonowy; ~ робітни´к robotnik sezonowy сейм -у m sejm; марша´лок (голова´) се´йму marszałek sejmu сейсмічний sejsmiczny; сейсмічна ста´нція stacja sejsmiczna секре´т -у m sekret, tajemnica; дотри´мати секре´ту zachować tajemnicę секрета´р -ря´ m sekretarz; держа´вний ~ sekretarz stanu; автомати´чний ~ automatyczna sekretarka секрете´р -а m sekretarzyk (biurko) секре´тний sekretny, tajemny, tajny; ~ нака´з tajny rozkaz; секре´тні докуме´нти tajne dokumenty сексуа´льний seksualny се´кта -и ż sekta секта´нтство -а n sekciarstwo се´ктор -а m sektor секу´нда -и ż sekunda секунда´нт -а m sekundant секу´ндний sekundowy; секу´ндна стрі´лка sekundnik, wskazówka sekundowa се´кція -ії ż sekcja; ~ тру´па sekcja zwłok секці´йний sekcyjny се´лезень -зня m kaczor селезінка -и ż śledziona селекційний selekcyjny селекціоне´р -а m selekcjoner (np. sportowej kadry narodowej) селе´кція -ії ż selekcja селені´т -а m 1. Selenita (mieszkaniec Księżyca) 2. selenit (minera!) селеногра´фія -ії ż selenografia (geografia Księżyca) селе´ра -и ż seler селити(ся) -лю´, -лиш osiedlać (się), osiadać се´лище -а n osiedle, osada, робітни´че ~ osiedle robotnicze село´ -а´ n wieś, wioska селянин -а m chłop, wieśniak селя´нка -и ż chłopka, wieśniaczka селя´нський chłopski, wiejsb, wieśniaczy селя´нство -а n chłopstwo, chłop1 сема´нтика -и ż semantyka семанти´чний semantyczny, zna~ czeniowy семафо´р -а m semafor се´меро сімо´х siedmioro семе´стр -у m semestr семигодинний siedmiogodzinny; ~ робо´чий день siedmiogodzinny dzień pracy семиде´нний siedmiodniowy семилітка -и ż siedmiolatka (szkoła) семими´льний siedmiomilowy; йти семими´льними кро´ками robić siedmiomilowe kroki семіна´р -у m seminarium (w uczelni) семінари´ст -а m seminarzysta семіна´рія -її ż seminarium (duchowne, nauczycielskie) семіна´рський seminaryjny семіт -а m semita сена´т -у m senat сена´тор -а m senator сенсаційний sensacyjny; ~ реко´рд (фільм) sensacyjny rekord (film); сенсаційне відкриття´ sensacyjne odkrycie сенса´ція -ії ż sensacja; ви´кликати сенса´цію wywołać sensację сенсуа´льний sensualny сентимента´льний sentymentalny сепара´тний separatystyczny; ~ договір separatystyczny traktat (układ) серб -а m Serb се´рбка -и ż Serbka се´рбський serbski серве´тка -и ż serwetka серві´з -у m serwis; ~ до ка´ви serwis do kawy; ча´йний ~ serwis do herbaty се´рвіс -у m serw, serwowanie piłki; usługi серде´га -и m biedaczysko, nieborak се´рденько -а n serduszko; kochanie, złotko (zwrot) серде´чний serdeczny, szczery серде´чник -а m 1. sworzeń; czop, trzpień 2. chory na serce серде´шний -ного m 1. biedny, nieszczęsny 2. biedaczysko, nieborak серди´тий zły, gniewny се´рдити (ся) -джу, -дині złościć (się), gniewać (się) сердито gniewnie, groźnie сердолі´к -у m karneol, krwawnik (minerał) се´ред wśród, pośród; w; ~ но´чі nocą, w nocy; ~ бі´лого дня w biały dzień; ~ нас wśród nas, pośród nas середземномо´рський śródziemnomorski сере´дина -и ż środek; wnętrze; ~ лі´та środek lata; золота´ ~ złoty środek сере´дній średni, przeciętny; środkowy; nijaki; ~ заробіток średnia, średnie zarobki, przeciętna płaca; ~ рід rodzaj nijaki (w gramatyce)\ в сере´дньому przeciętnie, średnio середньоазіа´тський środkowoazjatycki середньовічний średniowieczny середньовіччя -я n średniowiecze середньорічний średnioroczny; середньорічна температу´ра średnia temperatura roczna середньоязи´чний średniojęzykowy; ~ приголосний spółgłoska średniojęzykowa середовище -а n środowisko; приро´дне ~ środowisko naturalne сере´жка -и ż 1. kolczyk 2. kotek, bazia 3. korale (u ptaków) сержа´нт -а m sierżant сері´йний seryjny; ~ ви´пуск, сері´йне виробни´цтво produkcja seryjna се´рія -ії ż seria; фільм у двох се´ріях film w dwóch odcinkach (dwuodcinkowy) серйо´зний poważny, stateczny серп -а m sierp; ~ мі´сяця sierp księżyca серпа´нко´вий muślinowy серпа´нок -нку m 1. muślin 2. welon 3. woalka 4. lekka mgiełka се´рпень -пня m sierpień; в се´рпні w sierpniu; у сере´дині се´рпня w połowie sierpnia серпне´вий sierpniowy се´рце -рця n serce; бра´ти що--не´будь (бли´зько) до се´рця brać coś (głęboko) do serca; від щи´рого се´рця z głębi serca, serdecznie; в ме´не ~ кра´ється serce mi się kraje; порок се´рця wada serca серцебиття´ -я´ n palpitacja serca, bicie serca серце´вий sercowy; ~ м'яз mięsień sercowy серцеви´на -и ż rdzeń, środek се´сія -ії ż sesja; лі´тня іспито´ва ~ letnia sesja egzaminacyjna сестра´ -и´ ż siostra; двою´рідна ~ siostra cioteczna, kuzynka; меди´чна ~ pielęgniarka, siostra; милосе´рдна ~ siostra miłosierdzia сестри´нець -нця m siostrzeniec сестри´ниця -і ż siostrzenica се´ча, сеч -і ż mocz, uryna сечівни´к -а´ m cewka moczowa сечовий moczowy сечові´д -во´ду m przewód moczowy, moczowód сечогінний moczopędny; ~ за´сіб środek moczopędny сечостате´вий moczowo-płciowy; сечостате´ві хворо´би choroby układu moczowo-płciowego сибі´рський syberyjski, sybirski; ~ лис lis polarny сибіря´к -а´ m Sybirak, Syberyjczyk сибіря´чка -и ż Sybiraczka, Syberyjka сива´ш -а´, сиве´ць -вця´, сивко´ -а´ m siwek сивизна´ -и´ а. сиви´зна -и а. сивина´ -и´ ż siwizna сивий siwy си´віти -ію,-ієш, сивіти-ію,-і´єш siwieć сивоборо´дий siwobrody сивоволо´сий siwowłosy сиву´ля -і ż siwa krowa, siwula сиву´ха -и ż siwucha (wódka) сига´ра, сига´ра -и ż cygaro сигна´л, сиґна´л-у m sygnał, znak; звукови´й (опти´чний, умо´вний) ~ sygnał dźwiękowy (optyczny, umowny); ~ триво´ги sygnał alarmowy сигналити, сигналити -лю, -лиш dawać sygnał (dźwiękowy) сигналіза´ція, сигналіза´ція-ії ż sygnalizacja; світлова´ ~ sygnalizacja świetlna сигналізува´ти, сигналізува´ти -у´ю,-у´єш sygnalizować, dawać znak сигна´льний, сигна´льний sygnałowy, sygnalizacyjny сигнату´ра, сиґнату´ра-и ż sygnatura сиді´лка -и ż pot. pielęgniarka (siedząca przy chorym) сиді´ти -джу´, ;ди´ш siedzieć; ~ в тюрмі´ siedzieć w więzieniu; ~ ноча´ми siedzieć po nocach; пога´но сиди´ть źle leży (o ubraniu) сидя´чий siedzący; я веду´ ~ спо´сіб життя´ prowadzę siedzący tryb życia си´зий błękitno-szary, stalowo-szary, modry, niebieski си´ла -и ż siła, moc; ~ ваги siła ciężkości; доцентро´ва ~ siła dośrodkowa; у ро´зквіті сил w sile wieku; з усіє´ї си´ли (з усі´х сил) z całej siły (ze wszystkich sił); ру´шійна ~ siła napędowa; сухопу´тні збро´йні си´ли lądowe siły zbrojne; кі´нська ~ koń mechaniczny (jednostka siły); не під силу мені´ ponad moje siły; покла´сти всі си´ли dołożyć wszelkich sił сила´ч -а´ m siłacz, atleta силкува´тися -у´юся, -у´єшся usiłować, silić się, czynić wysiłki силови´й energetyczny, napędowy; siłowy; силова´ ста´нція zakład energetyczny; застосува´ти силові за´соби zastosować środki siłowe силоміць, силоміццю siłą, przemocą, gwałtem си´лос -у m silos силосува´ти -у´ю, -у´єш silosować си´лою siłą, gwałtem си´лувати -ую, -уєш zmuszać, zniewalać силуе´т -а m sylwetka си´льний silny, mocny, gwałtowny; си´льна во´ля silna wola; пра´во си´льного prawo silniejszego; prawo pięści си´льно silnie, mocno, bardzo; ~ вда´рити silnie (mocno) uderzyć; ~ бажа´ти (проме´рзнути) bardzo pragnąć (zmarznąć); ~ ска´зано mocno powiedziane сильце´ -я´ n sidło, sidła симбіо´з -у m symbioza си´мвол -у m symbol; znak symboliczny символізува´ти -у´ю, -у´єш symbolizować, oznaczać, obrazować симетри´чний symetryczny симпатизува´ти -у´ю, -у´єш sympatyzować симпа´тія -ії ż sympatia; у ко´жного свої´ симпа´тії та антипа´тії każdy ma swoje sympatie i antypatie симулюва´ти -ю´ю -ю´єш symulować, udawać симуля´нт -а m symulant симфоні´чний symfoniczny; ~ орке´стр orkiestra symfoniczna син -а m syn; блу´дний ~ syn marnotrawny сине´ць -ця´, синя´к-а´ m siniak, siniec синити -ню´, -ниш 1. farbować na niebiesko 2. farbkować (bieliznę) сини´ця -і ż sikorka; краще ~ в жме´ні, ніж жураве´ль на небі lepszy wróbel w ręku, niż gołąb na sęku си´ній siny, niebieski, błękitny сино´д -у m synod сино´к -нка´ m synek, syneczek; synalek сино´нім -а m synonim си´нтаксис -у m składnia си´нтез -у m synteza синтетичний syntetyczny, синтети´чний біло´к białko syntetyczne синхро´нний synchroniczny, jednoczesny, symultaniczny; ~ пере´клад przekład symultaniczny си´нява -и, синь-ні ż błękit; siność синя´к zob. сине´ць си´нька -и ż farbka do bielizny си´пати (ся) -плю, -плеш sypać (się); си´пати грі´шми (до´тепами) sypać pieniędzmi (dowcipami) сипіти -плю´, -пи´ш chrypieć, byc zachrypniętym сипки´й, сипу´чий sypki си´плий zachrypnięty, ochrypł ~ го´лос zachrypnięty głos сир -у m ser; вершко´вий ~ ser śmietankowy; швейца´рський ~ ser szwajcarski сире´на -и ż syrena сирий surowy; wilgotny си´рість -рості n wilgoć сиріти -і´ю, -і´єш wilgotnieć сирі´тка -и ż sierotka си´рник -а m sernik, serowiec сирова´р -а m serowar, wyrabiający ser сиро´ватка -и ż serwatka сировина´ -и´ ż surowiec; промисло´ва ~ surowiec przemysłowy сирої´жка -и ż surojadka (grzyb) сиро´к -рка´ m serek сиро´п -у m syrop сирота´ -и´ m i ż sierota систе´ма -и ż system; układ; кровоно´сна ~ układ krwionośny; картко´ва (конве´єрна, со´нячна) ~ system kartkowy (taśmowy, słoneczny) системати´чний systematyczny системний systemowy сису´н -а´ m osesek; niemowlę, niemowlak ситець -тцю m kreton, perkal си´тий syty си´то -а n sito; пересі´ювати (пересіва´ти) че´рез ~ przesiewać przez sito ситуа´ція -ії ź sytuacja; складна´ ~ złożona sytuacja сифо´н -а m syfon сич -а´ m puszczyk сича´ти -чу´, -чи´ш syczeć сіва´лка -и ż siewnik (maszyna rolnicza сіва´ч -а´ m siewca сівба´ -и´ ź siew, siejba сівозмі´на -іни ż płodozmian сіда´ти -а´ю, -а´єш siadać; zachodzić (o slońcu)\ ~ за стіл siadać do stołu; ~ у ваго´н (трамва´й) wsiadać do wagonu (tramwaju); ~ на корабе´ль wsiadać na statek; со´нце сіда´є słońce chyli się ku zachodowi; zob. сі´сти сідла´ти -а´ю, -а´єш siodłać; ~ коня´ siodłać konia сік со´ку m sok; питни´й ~ sok pitny; тома´тний ~ sok pomidorowy; шлунко´вий ~ sok żołądkowy сікти´ січу´, січе´ш siec, siekać; smagać сіле´зький śląski сіль со´лі ż sól; бу´ти кому´ сі´ллю в о´ці być komu solą w oku сільни´ця -і ż solniczka сільра´да (сільська´ ра´да) -и ż rada gromadzka сільськи´й wiejski сільськогоспода´рський rolniczy, rolny; ~ се´ктор еконо´міки rolniczy sektor gospodarki сім семи´ а. сімо´х siedem сімдеся´тий siedemdziesiąty сімдесяти siedemdziesiąt сі´мка -и ż siódemka сіме´йний rodzinny; posiadający rodzinę сімна´дцятий siedemnasty сімна´дцять siedemnaście сімсо´т семисо´т siedemset сі´м'я -я n siemię; nasienie, sperma; лляне´ (льня´не) ~ siemię lniane сім'я´ -'i ż rodzina сім'яни´н 1. dobry ojciec rodziny 2. posiadający rodzinę 3. członek rodziny сі´ни -е´й lmn sień, przedsionek сіножа´ть -ті ż 1. sianokosy, koszenie trawy 2. łąka, sianożęć сі´но -а n siano сінокі´с -ко´су m, сінозбира´ння -я n sianokosy сі´пати(ся) -аю, -аєш szarpać (się) сінокоса´рка -и ż kosiarka do trawy сі´рий szary (kolor); szary, niepo-kaźny сі´рка -и ż siarka сірни´к -а´ m zapałka сірома´ха -и m nieborak, biedaczysko сі´сти ся´ду, ся´деш siąść, usiąść; wsiąść; zob. сіда´ти сі´тка -и ż siatka, sieć; ~ для ло´влі ри´би siatka do połowu ryb; шпигу´нська ~ siatka szpiegowska сітча´тка, сітківка -и ż siatkówka (w oku) сі´чень -чня m styczeń сі´чка -и ż sieczka січне´вий styczniowy січови´й siczowy, należący do Siczy; ~ коза´к kozak siczowy сі´янець -нця m rozsada сі´яння -я n siew, sianie, siejba сі´яти сі´ю, сі´єш siać; ~ ряда´ми siać rzędami, w rzędach; ~ муку´ че´рез си´то przesiewać mąkę przez sito; ~ незго´ду (ворожне´чу) siać niezgodę (wrogość) сія´ч, сіва´ч -а´ m siewca скавуча´ти -чу´, -чи´ш skowyczeć скавуча´ння -я n skowyt, skowyczenie скаже´ний wściekły; szalony; ~ соба´ка wściekły pies сказа´ти -ажу´, -а´жеш powiedzieć; ва´жко ~ trudno powiedzieć скака´лка -и ż skakanka скака´ти -ачу´, -а´чеш skakać; ~ від ра´дості skakać z radości; zob. ско´чити скаку´н -а´ m 1. rumak 2. wiercipięta ска´лити -лю, -лиш; ~ зу´би szczerzyć zęby скалі´чити -чу, -чиш skaleczyć ска´лка -и ż drzazga; łuczywo; odłamek, odprysk скаменілий, скам'яні´лий skamieniały сканда´л -у m skandal сканда´лити -лю, -лиш robić skandale, awanturować się скандаліст -а m awanturnik скандина´вець -вця m Skandynaw скандинавка -и ż Skandynawka скандина´вський skandynawski скарб -у m skarb скарбни´к -а´ m skarbnik, kasjer скарбни´ця -і ź skarbnica; ~ му´дрості (знань) skarbnica mądrości (wiedzy) ска´рга -и ż skarga, zażalenie; подава´ти на ко´гось'ска´ргу wnosić (składać) na kogoś skargę ска´ржитися -жуся, -жишся skarżyć się, żalić się; на що ви ска´ржитеся? co panu dolega, na co się pan uskarża? ска´ржни´к -а´ m powód, oskarżyciel скарлати´на -и ż szkarlatyna скасо´вувати -ую, -уєш kasować, unieważniać, anulować; ~ дотепе´рішній зако´н про ви´бори anulować dotychczasową ordynację wyborczą ► скасува´ти -у´ю, -у´єш skasować, anulować; ~ при´суд (ви´рок) skasować (anulować) wyrok ска´терка -и ż serweta, obrus скатертина -и ż obrusik, serwetka скатува´ти -у´ю, -у´єш skatować скафа´ндр -а m skafander ска´чка -и ż galopowanie ска´чки -чок lmn pot. wyścigi konne; ~ з перешко´дами bieg z przeszkodami ска´чувати -ую, -уєш zwijać, skręcać, rolować ► скача´ти -а´ю, -а´єш zwinąć, skręcić, zrolować сквер -у m skwer скви´тувати (ся) -ую, -уєш rozliczać (się) ► сквита´ти(ся) -а´ю, -а´єш rozliczyć (się) скеле´т -а m szkielet ске´ля -і ż skała ске´птик -а m sceptyk скеро´вувати -ую, -уєш skierowywać, kierować ► скерува´ти -у´ю, -у´єш skierować ски´ба -и ż skiba ски´бка -и ż kromka, kawałek chleba ски´глити -лю, -лиш skamleć, skamlać, skowyczeć скида´ти -а´ю, -а´єш zrzucać; zdejmować; ~ о´дяг zdejmować ubranie; ~ ма´ску zrzucać maskę; ~ з престо´лу zrzucać z tronu, pozbawiać władzy скипида´р ► ски´нути-ну,-неш zrzucić, zdjąć; ~ о´дяг zdjąć (zrzucić) ubranie; ~ з престо´лу zrzucić z tronu, pozbawić władzy скипида´р -у m terpentyna скипіти -плю´, -пи´ш zakipieć, zagotować się скипітися (tylko 3. osoba) zwarzyć się (o mleku) скип'яти´ти (tylko 3. osoba) zagotować; скип'яти´ти молоко´ zagotować mleko ски´рта -и ż sterta (siana, zboża) скиса´ти -а´ю, -а´єш kwaśnieć, kisnąć ► ски´снути -ну, -неш skwaśnieć, skisnąć скільки ile; ~ ко´штус? ile kosztuje?; ~ тобі´ ро´ків? ile masz lat? скільки-не´будь ilekolwiek, cokolwiek скінчи´ти -чу´, -чи´ш skończyć, zakończyć скіф -а m Scyta скі´фський scytyjski склад1 -у 1. magazyn, skład, baza 2. skład osobowy (zespół, grupa ludzi); ~ у´ряду skład rządu склад2 1. układ, struktura, budowa; ~ тіла budowa ciała 2. typ charakteru, ~ ро´зуму typ umysłu 3. zgłoska, sylaba 4. sposób formułowania myśli 5. charakter pisma склада´льник -а m monter склада´ти -а´ю, -а´єш składać, układać; ~ двигуна´ składać silnik; ~ і´спит zdawać egzamin; ~ до´говір zawierać umowę; ~ ві´рші układać wiersze; zob. скла´сти склада´тися (tylko 3. osoba) składać się, tworzyć się; поме´шкання склада´ється з двох кімна´т mieszkanie składa się z dwóch pokoi ► скла´стися (tylko 3. osoba) złożyć się, utworzyć się склада´ч -а´ m składacz, zecer скла´дений 1. ziożony; ~ при´судок orzeczenie imienne 2. zbudowany (o budowie ciała); до´бре ~ dobrze zbudowany скла´дка -и ż 1. zakładka, fałda 2. składka, zbiórka (pieniędzy) складни´й złożony, skomplikowany скла´дність -ності ż ziozoność, komplikacja складнопідря´дний podrzędnie ziożony; складнопідря´дне ре´чення zdanie podrzędnie ziożone складносуря´дний współrzędnie ziożony; складносуря´дне речення zdanie współrzędnie ziożone складови´й składowy; складова´ части´на część składowa, składnik, element скла´дчина -и ż składka; zrzutka скла´сти -аду´, -аде´ш złożyć; ~ збро´ю ziożyć broń; ~ і´спит zdać egzamin; zob. склада´ти скла´стися (tylko 3. osoba) ziożyć się; utworzyć; так скла´лося tak się ziożyło; zob. склада´тися скле´їти(ся) -е´ю, -е´ші skleić (się); zob. скле´ювати(ся) скле´йка -и ż sklejanie, sklejenie склеп -у m 1. sklepienie 2. grobowiec 3. piwnica 4. pieczara склепа´ти -а´ю, -а´єш а. -плю´, -плеш znitować; zespawać склепі´ння -я n sklepienie, strop; небе´сне ~ sklepienie niebieskie склеро´з -у m skleroza склеро´зний, склероти´чний sklerotyczny склеювати(ся) -юю, -юєш sklejać (się) zob. склеї´ти(ся) склика´ти -а´ю,-а´єш, скли´кувати -ую,-уєш zwoływać; zapraszać (gości) ► скли´кати -и´чу, -и´чеш zwołać; zaprosić (gości); ~ збо´ри zwołać zebranie скли´ти -лю, -лиш glazurować; szklić, wstawiać szyby скло -а n szkło скляни´й szklany; ~ по´суд naczynia szklane; ~ бог wódka (żartobliwie) скля´нка -и ż szklanka скляр -а´ m szklarz скна´ра -и m ż ż sknera, skąpiec, dusigrosz скоба´ -и´ ż klamra, uchwyt ско´бель -ля m 1. skobel 2. strug, ośnik скобли´ти -лю´, -ли´ш strugać, skrobać ско´взати -аю,-аєш ślizgać się, ześlizgiwać się сковзки´й śliski сковорода´ -и´, сковорідка-и ż patelnia ско´вувати -ую, -уєш skuwać; zakuwać (w kajdany); spawać ► скува´ти -ую´, -ує´ш skuć; zakuć; zespawać ско´їти ско´ю, ско´їш zrobić coś złego, napsocić ско´їтися (tylko 3. osoba) stać się, zajść, zdarzyć się; що ско´їлось? co się stało (wydarzyło)? сколихну´ти(ся) -ну´, -не´ш zakołysać (się), zachwiać (się) сколо´чувати -ую, -уєш zbijać, ubijać (np. masło) ► сколоти´ти -очу´, -о´тиш zbić, ubić (np. masło) ско´лювати -юю, -юєш 1. rąbać, łupać 2. kłuć, przekłuwać; spinać (wlosy) ► сколо´ти -лю´, -леш 1. porąbać, połupać, posiekać 2. przekłuć; spiąć (włosy) скоморо´х -а m błazen, kuglarz; pieśniarz wędrowny скома´ндувати -ую, -уєш wydać komendę скомпонува´ти -у´ю, -у´єш skomponować скомпрометува´ти -у´ю, -у´єш skompromitować сконструюва´ти -ю´ю, -ю´єш skonstruować скопа´ти -а´ю, -а´єш skopać скопіюва´ти -ю´ю, -ю´єш skopiować ско´рбний żałosny, smutny; Ско´рбна Ма´ти rel. Matka Boleściwa скорбо´та -и ż żałość, boleść, smutek, zgryzota скорбо´тний żałosny, smutny ско´рбут -у m szkorbut, gnilec ско´рий szybki, prędki скори´на, скори´нка -и ż skórka chleba скористува´тися -у´юся, -у´єшся а. скори´стуватися -уюся, -уєшся skorzystać z czegoś; ~ наго´дою (з наго´ди) skorzystać z okazji скори´тися -рю´ся, -ришся upokorzyć się скоріше szybciej, prędzej ско´ро szybko, prędko скороспілий а. скорости´глий szybko dojrzewający, wczesny (owoc); przedwczesny, niedojrzały скороти´ти -очу´, -о´тиш skrócić; zredukować скорохі´д -хо´да m chodziarz, biegacz, goniec скоря´ти -я´ю, -я´єш upokarzać, podporządkowywać ► скори´ти -рю´,-риш pokonać, złamać, uporządkować ско´са z ukosa, spode łba; диви´тися на ко´гось ~ patrzeć na kogoś z ukosa (spode łba, krzywym okiem) скоси´ти zob. ско´шувати скота´р -я´ m pastuch; hodowca bydła скота´рство zob. твари´нництво скоти´на -и ż bydlę ско´чити -чу, -чиш skoczyć, wskoczyć; ~ на сідло´ wskoczyć na siodło; zob. скака´ти ско´чувати (ся)-ую,-уєш 1. staczać (się), zwalać (się) 2. zwijać (się), skręcać (się) ► скоти´ти(ся) -очу´, -о´тиш 1. stoczyć (się), zwalić (się) 2. zwinąć (się), skręcić (się) ско´шувати -ую,-уєш 1. kosić, ścinać (trawę) 2. skrzywiać, wykrzywiać; ścinać na ukos ► скоси´ти -ошу´, -о´сиш 1. skosić, ściąć (trawę) 2. skrzywić, скру´чувати (ся) wykrzywić; ~ о´чі (на когось) spojrzeć (na kogo) zezem (krzywym okiem) скра´шувати -ую, -уєш upiększać, umilać ► скраси´ти -а´шу´, -а´си´ш upiększyć, umilić; ~ життя´ umilić życie скра´ю z brzegu, na skraju; моя´ ха´та ~ to nie moja sprawa, to nie mój interes скре´гіт -готу m zgrzyt, zgrzytanie скрес -у m pęknięcie, rysa (w lodzie) скреса´ти (tylko 3. osoba) ruszać, pękać (o lodach na rzece); кри´га скре´сла lody ruszyły скривавити -влю, -виш skrwawić, zakrwawić скри´вдити -джу, -диш skrzywdzić скри´вджений skrzywdzony; почува´ти себе´ скри´вдженим czuć się skrzywdzonym скривлювати(ся) -юю, -юєш, скривля´ти (ся) -я´ю, -я´єш skrzywiać (się), wykrzywiać (się); wypaczać (się) ► скривити(ся) -влю´, -виш skrzywić (się), wykrzywić (się); wypaczyć (się), spaczyć (się) скри´ня -і ż skrzynia скрип -у m skrzyp, skrzypienie скрипа´ль -ля´, скрипа´ч -а´ m skrzypek скрипіти -плю´, -пи´ш skrzypieć ► скри´пнути -ну, -неш skrzypnąć, zaskrzypieć скри´пка -и ż skrzypce скрипкови´й skrzypcowy; ~ конце´рт koncert skrzypcowy скрізь wszędzie, w każdym miejscu скріпка -и ż spinacz скрі´плювати -юю, -юєш 1. wzmacniać, spajać; spinać (np. spinaczem, szpdką) 2. kontrasygnować, potwierdzać ► скріпи´ти -плю´, -пиш 1. wzmocnić, spoić; spiąć (np. spinaczem) 2. kontrasygnować, potwierdzić скро´мний skromny; prosty, bezpretensjonalny; mizerny, chudy; скро´мна поведінка skromne zachowanie; ~ сніданок skromne śniadanie скро´ня -і ż skroń скрупульо´зний skrupulatny скру´та -и ż trudna sytuacja, ciężkie położenie; потра´пити в скру´ту znaleźć się w trudnej sytuacji (w ciężkim położeniu) скрутни´й trudny, ciężki, skomplikowany; ~ час trudny okres скру´чувати (ся) -ую, -уєш skręcać (się), zwijać (się) ► скрути´ти(ся) -учу´, -у´тиш skręcić (się), zwinąć (się) ску´ба´ти ску´ба´ю, ску´ба´єш skubać, szczypać (np. trawę); ~ пір'я skubać pierze ► скубну´ти -ну´, -не´ш skubnąć, szczypnąć ску´льптор -а m rzeźbiarz скульпту´ра -и ż rzeźba; rzeźbiarstwo скунс -а m skunks, śmierdziel скупа´ти (ся) -а´ю, -а´єш skąpać (się), wykąpać (się) скупи´й skąpy; ~ на слова´ oszczędny w słowach скупи´тися -плю´ся, -пишся skąpić, poskąpić; ~ на подару´нки skąpić podarunków (upominków, prezentów) скупо´вувати -ую, -уєш skupować, wykupywać ► скупи´ти -плю´, -пиш skupić; wykupić ску´пчувати(ся) (tylko 3. osoba) skupiać (się); gromadzić (się), zbijać (się) ► ску´пчити(ся) (tylko 3. osoba) skupić (się); zgromadzić (się), zbić (się) ску´рювати -юю, -юєш palić (papierosy) ► скури´ти -рю´, -риш wypalić (papierosa) скуча´ти -а´ю, -а´єш 1. tęsknić; ~ за сім'є´ю tęsknić za rodziną 2. znudzić się скучний smutny, smętny; nudny, nużący, nieciekawy слаби´й 1. słaby; ~ слух słaby słuch; слабі´ о´чі słaby wzrok 2. chory 3. nienasycony (roztwór) сла´бість -бості ż słabość; niemoc, choroba; ма´ти ~ до ко´го mieć do kogoś słabość слабі´ти -і´ю, -і´єш słabnąć слабі´шати -аю, -аєш robić się (stawać się) słabszym; słabnąć слабки´й zob. слаби´й 1., 2. сла´бнути -ну, -неш słabnąć слабосилий słaby, pozbawiony sił сла´ва -и ż sława, chwała героям ~! chwała bohaterom!; недо´бра ~ niesława, zła opinia; ~ Ісу´су Христу´ niech będzie pochwalony Jezus Chrystus славе´тний sławny, sławetny сла´вити -влю, -виш sławić, wysławiać; opiewać сла´витися -влюся, -вишся słynąć; być słynnym; ~ мудрістю słynąć z mądrości славіст -а m slawista сла´вний 1. sławny 2. świetny, wspaniały сла´нець -нцю, m łupek (np. bitumiczny) сластолю´бний lubieżny; pożądliwy, zmysłowy сла´ти шлю, шлеш słać, posyłać, zasyłać сла´ти(ся) стелю´, сте´леш słać (się), ścielić (się); rozpościerać (się) сли´ва -и ź śliwa; śliwka сли´вка -и ź śliwka слив'янка -и ż śliwowica слиз -у ż śluz слизови´й śluzowy; слизова´ оболонка błona śluzowa слизьки´й śliski слима´к -а´ m ślimak сли´на -и ż ślina слинити -ню, -ниш ślinić сли´нитися (tylko 3. osoba) ślinić się сли´нка -и ż ślinka; ковта´ти слинку połykać ślinkę сли´нний ślinowy; сли´нна за´лоза gruczoł ślinowy слиня´вчик -а m śliniaczek слівце´ -я´ n słóweczko, słówko слід -у m ślad; шука´ти слі´ду szukać śladu слід trzeba, należy; ~ пам'ята´ти należy pamiętać слідкува´ти -у´ю, -у´єш śledzić, obserwować слі´дом śladem, w ślad; ходи´ти ~ за ким-не´будь chodzić w ślad za kimś; naśladować kogoś слідопит -а m tropiciel слідство -а n śledztwo; вести´ ~ prowadzić śledztwo слідування -я n ruch, bieg; podążanie; по´їзд дале´кого ~ pociąg dalekobieżny слідчий -ого m 1. sędzia śledczy 2. śledczy; слі´дча комісія komisja śledcza сліпе´ць -пця m ślepiec сліпи´й -по´го m ślepy (ślepiec); ślepy; сліпа´ ки´шка ślepa kiszka, wyrostek robaczkowy; сліпа´ слухня´ність ślepe posłuszeństwo; ~ зро´ду ślepy (niewidomy) od urodzenia слі´пнути -ну, -неш ślepnąć сліпо ślepo, na oślep сліпота´ -и´ ż ślepota; ку´ряча ~ kurza ślepota слобода´ -и´ ż osada, przedmieście слова´к -а m Słowak слова´чка -и ż Słowaczka слова´цький słowacki слове´нець -нця m Słoweniec слове´нка -и ż Słowenka слове´нський słoweński слове´сний ustny, słowny; слове´сна обра´за obelga słowna; ~ потік potok słów слове´сність -ності ż piśmiennictwo, twórczość literacka; у´сна ~ twórczość ustna словни´к -а´ m słownik; кишенько´вий (термінологі´чний, частотний, двомовний, етимологічний) ~ słownik kieszonkowy (terminologiczny, frekwencyjny, dwujęzyczny, etymologiczny); ~ чужи´х слів słownik wyrazów obcych словничо´к -чка´ m słowniczek сло´во -а n słowo, wyraz; głos; доде´ржати сло´ва dotrzymać słowa; лови´ти на сло´ві łapać za słowo; ~ че´сті słowo honoru; взя´ти ~ zabrać głos; ~ надає´ться... głosu udziela się...; надгро´бне ~ mowa pogrzebowa словотворення -я n а. словотвір -о´ру m słowo twórstwo словотво´рчий słowotwórczy слов'яни´н -а m Słowianin слов'я´нка -и ż Słowianka слов'янозна´вець -вця m słowianoznawca, slawista слов'я´нський słowiański слов'я´нство -а zb. Słowiańszczyzna слон -а´ m słoń; роби´ти з му´хи слона´ robić z igły widły слоно´вий słoniowy; слоно´ва кістка kość słoniowa слоня´тко -а n słoniątko слуга´ -и´ m sługa, służący служа´нка -и ż służąca слу´жба -и ż służba; військо´ва ~ służba wojskowa; ~ безпе´ки służba bezpieczeństwa; дійсна ~ służba czynna; саніта´рна ~ służba zdrowia; держа´вна ~ posada państwowa служби´ст -а n służbista службо´вець -вця m urzędnik службо´вий 1. służbowy 2. urzędowy; службо´ва маши´на samochód służbowy; службо´ве примі´щення pomieszczenie służbowe служи´тель -ля m służący; posługacz (szpitalny); служи´тель ку´льту duchowny служи´ти -жу´, -жиш służyć; ~ в а´рмії służyć w wojsku служни´к -а´ m sługa, służący служни´ця -і ż służąca слух -у m słuch; насторо´жувати (напружа´ти) ~ wytężać słuch слу´хати -аю, -аєш słuchać; ~ ле´кції słuchać wykładów, uczęszczać na wykłady слу´хатися -аюся, -аєшся słuchać, być posłusznym слуха´ч -а´ m słuchacz; вільний ~ wolny słuchacz слухня´ний posłuszny слу´шний słuszny; odpowiedni, właściwy; у ~ час we właściwym czasie слюда´ -и´ ż mika, łyszczyk слю´сар -а m ślusarz слю´сарський ślusarski; ~ верста´т warsztat ślusarski сльоза´ -и´ ż łza; гіркі´ сльо´зи gorzkie łzy; утира´ти сльо´зи ocierać łzy; залива´тися слізьми´ zalewać się łzami; диви´тися крізь сльо´зи patrzeć (oglądać) przez łzy; крокоди´лячі сльо´зи krokodyle łzy сльозитися (tylko 3. osoba) \zzr wić (o oczach) сльозоте´ча -і ż łzawienie, łzotok сльозоточи´вий łzawiący; ~ газ gaz łzawiący смагля´вий smagły, śniady смагля´віти -ію, -ієні stawać się smagłym смаженина -и ż smażemna, smażone mięso смаженя -і a. смажени´ця -і ż jajecznica сма´жити -жу, -жиш smazyć смак -у´ m smak; gust; це спра´ва сма´ку´ to rzecz gustu; на мій ~ w moim odczuciu смакува´ти -у´ю, -у´єш smakować, kosztować, delektować się сма´лець -льцю m smalec смали´ти -лю´, -лиш smalić, opalać; ~ халя´ви (до ді´вчини) smalić cholewki (do dziewczyny) смара´гд -у m szmaragd смачи´ти -чу´, -чи´ш przyprawiać, dodawać smaku смачни´й smaczny сма´чно smacznie смердіти (tylko 3. osoba) śmierdzieć, cuchnąć смердю´чий śmierdzący смерека -и ż świerk смеркати (ся) (tylko 3. osoba); смерка´є, смерка´ється zmierzcha się, zapada zmierzch смерка´ння -я n zmierzch, zapadanie zmierzchu смерте´льний śmiertelny; смерте´льна небезпе´ка śmiertelne niebezpieczeństwo сме´ртний; ~ ви´рок wyrok śmierci; ~ гріх grzech śmiertelny; сме´ртне ло´же łoże śmierci смерть -і ż śmierć; заги´нути сме´ртю геро´я zginąć śmiercią bohatera; насильна (на´гла, приро´дна) ~ śmierć gwałtowna (nagła, naturalna) сме´рч -у m trąba (powietrzna) смета´на -и ż śmietana сми´кати -аю, -аєш pociągać, targać, szarpać, skubać ► смикну´ти -ну´, -не´ш pociągnąć, szarpnąć, skubnąć сми´сл -у m sens; ~ буття´, ~ існува´ння sens bytu, sens istnienia смислови´й znaczeniowy; ~ відтінок odcień znaczeniowy смичо´к -чка´ m smyczek сміли´вець -ця m śmiałek сміли´вий śmiały, odważny смі´ти смію, смі´єш śmieć, ważyć się, ośmielać się сміти´ти -ічу´, -ітиш śmiecić смі´тник -а a. смітни´к -а´ m śmietnik сміття´ -я´ a. сміття-я n śmieci; ко´шик для ~ kosz na śmieci сміх -у m śmiech; за´для сміху na żarty; не до сміху nie ma żartów; ло´пати(ся) (кача´ти(ся) від смі´ху pękać (tarzać się) ze śmiechu; ~ крізь сльо´зи śmiech przez łzy сміхотво´рний śmieszny, rozśmieszający сміши´ти -шу´, -пти´нг śmieszyć, rozśmieszać, bawić смішно śmiesznie смія´тися -ію´ся, -іє´шся śmiać się смокта´ти -кчу´, -кчеш ssać смола´ -и´ ż smoła смоли´стий smolisty, smolny смолоски´п -а m pochodnia, żagiew смоляни´й smołowany, nasmołowany; smolny, smolisty смо´рід -роду m smród сморо´дина -и ż czarna porzeczka сму´га -и ż 1. smuga; pas, pręga, pasmo; ~ сві´тла smuga światła 2. strefa, pas; прикордо´нна ~ pas przygraniczny смуга´стий pasiasty, prążkowany, pręgowany сму´та -и 1. rozruchy, rokosz 2. rozbrat, niezgoda смутни´й smutny сму´ток -тку m smutek, strapienie смуше´вий barankowy, jagnięcy; смуше´ва ша´пка barankowa (jagnięca) czapka сму´шок -а m skóra jagnięcia снага´ -и´ ż energia, siła, zapał сна´йпер -а m snajper, strzelec wyborowy снаря´д -а m pocisk; артилерійський ~ pocisk artyleryjski сни´тися сню´ся, сни´шся śnić się сніг -у m śnieg; іде´ ~ pada śnieg; ~ та´не śnieg topnieje снігови´й śniegowy; снігова´ ба´ба zob. снігови´к снігови´к -а´ m bałwan śniegowy снігови´ця -і ż, снігові´й -і´ю m zawieja śnieżna, śnieżyca снігоочи´сни´й służący do odśnieżania; ~ плуг pług do odśnieżania снігопа´д -у m śnieżyca снігу´р -а´ m gil (ptak) снігу´рка -и ż śnieżka (z bajki) сніда´нок -у m śniadanie; на ~ na śniadanie сні´дати -аю, -аєш jeść śniadanie сніжина, сніжи´нка-и ż płatek śniegu, śnieżynka сні´жка -и ż śnieżka, kula śnieżna сніжний śnieżny сніжо´к -жку´ m śnieżek сніп снопа´ m snop; ~ жи´та (сві´тла) snop żyta (światła) сніпо´к -пка´, сно´пик -а m snopek снови´дець -для m lunatyk сновиді´ння -я n widzenie senne, marzenie senne сно´пик zob. сніпо´к снопов'яза´лка -и ż snopowiązałka снотво´рний nasenny, usypiający; ~ за´сіб środek nasenny снува´ти -у´ю, -у´єш 1. snuć (przygotowywać osnowę do tkania) 2. snuć się; wałęsać się 3. snuć myśl, rozmyślać соба´ка -и m pies; мисли´вський ~ pies myśliwski; жи´ти як кіт зі соба´кою żyć jak pies z kotem; ві´шати соба´к wieszać psy соба´чий psi, pieski; соба´ча кону´ра (пого´да) psia buda (pogoda); соба´че життя´ pieskie życie; ~ хо´лод pieski ziąb соба´чина -и ż psina, psie mięso соба´чка -и ż piesek, psiak соболь -ля m sobol собо´р -у m 1. katedra, sobór 2. synod, sobór; ~ єпи´скопів synod biskupów соборний 1. soborowy 2. katedralny 3. powszechny; Собо´рна Це´рква Kościół Powszechny сова´ -и´ ż sowa совати -аю, -аєш posuwać, przesuwać, włóczyć совиний sowi совісний uczciwy, sumienny, rzetelny совість -і ż sumienie; чи´ста ~ czyste sumienie; доко´ри со´вісті wyrzuty sumienia сово´к -вка´ m łopatka, szufelka, śmietniczka со´довий sodowy; со´дова вода´ woda sodowa со´йка -и ż sójka со´євий sojowy; со´єва олі´я (со´єве ма´сло) olej sojowy соки´ра -и ż siekiera со´кіл -кола m sokół сокови´тий soczysty сокота´ти, сокотіти (tylko 3. osoba) gdakać (o kurze) солда´т -а m żołnierz; рядови´й ~ szeregowiec; ~ запа´су rezerwista солда´тський żołnierski; ~ сон żołnierski sen; солда´тська ви´правка ekwipunek żołnierski соли´ти -лю´, -лиш solić, kisić (ogórki, kapustę) соліда´рність -ті ż solidarność соліда´рний solidarny солі´дний 1. solidny, mocny, trwały 2. stateczny (o człowieku); солі´дна людина stateczny (godny zaufania) człowiek соліст -а m solista со´ло ndm n solo солове´й -в'я´, солове´йко -а m słowik соло´дкий słodki; ckliwy соло´ма -и ż słoma соломина а. соломи´нка -и ż słoma, źdźbło słomy соло´ний słony солонча´к -у´ m solnisko (słony grunt lub jezioro ze słoną wodą) со´льний solowy соля´ний solny; соля´на кислота´ kwas solny соляни´й słony; соляні´ озе´ра słone jeziora; соляні копа´льні kopalnie soli сом -а m sum сон сну m sen; міцний (кріп-ки´й) ~ mocny (twardy, kamienny) sen; ле´гкий ~ lekki sen; летаргі´чний ~ letargiczny sen сона´та -и ż sonata соне´т -а m sonet со´нечко -а n 1. słoneczko, słonko 2. boża krówka, biedronka со´нечний słoneczny; ~ уда´р porażenie słoneczne сонли´вість -вості ż senność со´нний senny, śpiący, ospały; со´нні кра´плі krople nasenne; со´нна хворо´ба śpiączka; со´нна прима´ра mara senna со´нце -я n słońce; зате´мнення со´нця zaćmienie słońca со´нячний słoneczny; ~ годи´нник zegar słoneczny; со´нячна кімна´та słoneczny pokój; со´нячна систе´ма system słoneczny со´няшник -а m słonecznik со´няшниковий słonecznikowy; со´няшникова олія olej słonecznikowy сонько´ -а´ m śpioch, śpioszek сопі´лка -и ż fujarka сопі´ти -плю´, -пе´ш sapać со´пка -и ż wzgórze, wzniesienie; wulkan (najczęściej wygasły) со´плі -пель lmn smarki сопло´ -а´ n 1. sopel 2. smarkacz, młokos сопра´но ndm sopran сопти´ -пу´, -пе´ш zob. сопіти сора´тник -а m współbojownik, towarzysz broni; współpracownik со´рок -а´ czterdzieści; йому´ вже за со´рок on jest już po czterdziestce соро´ка -и ż sroka; зазира´ти, як ~ в кі´стку wpatrywać się jak sroka w kość сороко´вий czterdziesty сороколітній, сорокорічнии czterdziestoletni со´ром -у m wstyd, hańba; ~ глянути у ві´чі wstyd spojrzeć w oczy соро´мити (ся) -млю, -миш wstydzić (się); peszyć (się) соромі´тний bezwstydny, haniebny соромі´тиик -а m bezwstydnik соромли´вий wstydliwy сорочина -и ż koszulma сорочка -и ż koszula; народи´тися у соро´чці urodzić się w czepku сорт -у m gatunek, rodzaj сортиме´нт -у m asortyment сортува´льник -а m sortownik сортува´льня -і ż sortownia сортува´ти -у´ю, -у´єш sortować, segregować соси´ска -и ż parówka, serdelek соска, со´сочка -и ż smoczek сосна´ -и´ ż sosna сосно´вий sosnowy сосняк, сосни´к -а´ m las sosnowy сосу´н -а´, сосуне´ць -нця´ m osesek, niemowlę сотий setny; со´та річни´ця (со´ті роковини) setna rocznica сотник -а m setnik, dowódca sotni (kompanii) сотня -і ż 1. setka 2. sotnia (pododdział wojskowy odpowiadający polskiej kompanii) соус -у m sos софа -и´ ż sofa, kanapa софіст -а m sofista соха´ -и´ ż socha сохнути -ну, -неш schnąć, usychać соціал-демокра´тія -її ż socjaldemokracja соціалі´зм -у m socjalizm соціалі´ст -а m socjalista соціальний socjalny, społeczny; ~ фонд fundusz społeczny; соціа´льне забезпе´чення zabezpieczenie materialne соціо´лог -а m socjolog соціоло´гія -її ż socjologia соціологічний socjologiczny сочеви´ця -і ż soczewica сочи´ти (ся) -чу´, -чи´ш sączyć (się); ~ кро´в'ю broczyć krwią сою´з -у m związek, sojusz, przymierze; Свяще´нний Сою´з Święte Przymierze; Рада´нський Сою´з Związek Radziecki (Sowiecki) сою´зний 1. związkowy 2. sprzymierzony, sojuszniczy; ~ до´гові´р układ związkowy сою´зник -а m sojusznik, sprzymierzeniec со´я со´ї ż soja спадку m pochyłość; zbocze, stok; ла´гідний (стрімки´й) ~ łagodne (strome) zbocze спад2 -у m spad; spadek; ~ ти´ску (води´) spadek ciśnienia (wody); ~ ли´стя opadanie liści; ~ температу´ри spadek (obniżenie się) temperatury спада´ти -а´ю, -а´єш spadać; opadać; zob. спа´сти1 спа´дистий spadzisty; pochyły; спа´дисті пле´чі pochyłe ramiona спадко´вий spadkowy; dziedziczny; спадко´ва хворо´ба choroba dziedziczna спадко´вість -вості ż dziedziczność; тео´рія спадко´вості teoria dziedziczności спадкоє´мець -мця m spadkobierca; прями´й ~ bezpośredni spadkobierca спадкоє´мниця -і ż spadkobierczyni спа´док -дку m spadek; оде´ржати в ~ (в спа´дщину) otrzymać w spadku спа´дщина -и ż spuścizna, dziedzictwo; залиши´ти в спа´дщині кому´-не´будь pozostawić komuś w spadku (dziedzictwo, spuściznę) спазм -у m а. спа´зма -и ż spazm; konwulsje; skurcze (żołądka) спазмати´чний spazmatyczny, konwulsyjny спай -а´ю m miejsce zlutowania; szew спа´йка -и ż 1. spawanie, lutowanie; spojenie; szew 2. łączność, jedność, cementowanie 3. zrost (np. po operacji chirurgicznej) спа´лах -у m błysk (np. ognia, światła); wybuch (np. gniewu) спала´хувати -ую, -уєш wybuchać, zapalać się ► спалахну´ти -ну´, -не´ш wybuchnąć, błysnąć, zapalić się; ~ гнівом wybuchnąć gniewem спа´лений spalony, spieczony спа´лювати (ся) -юю, -юєш spalać (się) ► спали´ти(ся)-лю´, -лиш spalić (się) спа´льний sypialny; ~ ваго´н wagon sypialny; ~ мішо´к śpiwór спа´льня -і ż sypialnia, pokój sypialny спання´ -я´ n spanie спантели´чити -чу, -чиш zbić z tropu, zdezorientować спаплю´жити -жу, -жиш oczernić, oszkalować спа´ржа -і ż szparag спаровувати(ся) -ую, -уєш parzyć (się), łączyć (się) w pary спартакіа´да -и ż spartakiada спарта´нець -нця m spartanin, spartańczyk спарта´нський spartański Спас -а m 1. (Преобра´ження Госпо´днє) Przemienienie Pańskie (święto religijne w Kościele wschodnim 19 (6) sierpnia) 2. Zbawiciel спаса´ти1 -а´ю, -а´єш spasać, wypasać (np. trawę); zob. спа´сти2 спаса´ти2 -а´ю, -а´єш zbawiać; ratować, ocalać ► спасти´-су´, -се´ш zbawić; ocalić спаса´тися -а´юся, -а´єшся ocalać się, ratować się; zob. спасти´ся спасе´нний zbawienny; ~ ви´хід zbawienne wyjście; спасе´нна ду´мка zbawienna myśl спаси´бі 1. dziękuję; вели´ке ~ bardzo dziękuję 2. podziękowanie Спаси´тель -ля, Спас -а m Zbawiciel (Chrystus) спаси´тель -ля m zbawiciel; zbawca, wybawca Спасівка -и ż post przed świętem Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny (14 (1) - 28 (15) sierpnia) спасіння -я m zbawienie спасти1 -аду´, -аде´ш spaść, upaść; ша´пка спа´ла з голови´ czapka spadła z głowy; zob. спада´ти спа´сти2 -су´, -сені spaść, wypaść (np. trawę); zob. спаса´ти1 спасти´ zob. спаса´ти2 спасти´ся -су´ся, -се´шся zbawić się спа´ти сплю, спиш spać; ляга´ти ~ kłaść się (iść) spać; мені´ не спа´лося nie mogłem zasnąć спа´ювати -юю, -юєш lutować; spawać; cementować; jednoczyć ► спая´ти -я´ю, -я´єш spou; zimować; zjednoczyć, połączyć спа´яний zespawany, zlutowany; zwarty, solidny спе´ка -и ż spiekota, upał спекта´кль -лю m spektakl, przedstawienie, widowisko спекта(ся) -ечу´, -ече´ш upiec (się), spiec (się), spalić się (na słońcu); спекти´ ра´ка spiec raka спектр -у m spektrum спекулюва´ти -ю´ю, -ю´єш spekulować; ~ на чо´му-не´будь spekulować na czymś спекуля´нт -а m spekulant; paskarz спекуляти´вний spekulacyjny; paskarski; спекуляти´вні ці´ни ceny spekulacyjne (paskarskie) спекуля´ція -ії ż spekulacja спе´реду z przodu, od przodu спересе´рдя w (ze) złości, w gniewie спереча´ння -я n sprzeczanie się; wymiana zdań, dyskusja, spór, sprzeczka спереча´тися -а´юся, -а´єшся sprzeczać się, dyskutować, spierać się спе´рма -и ż sperma спе´ртися зіпру´ся, зіпре´шся oprzeć się; zob. спира´тися спе´ршу najpierw, wpierw, początkowo, z początku специ´фіка -и ż specyfika, osobliwość специфі´чний specyficzny, szczególny спеціаліза´ція -ії ż specjalizacja спеціалізо´ваний wyspecjalizowany спеціалізува´тися -у´юся, -у´єшся specjalizować się спеціаліст -а m specjalista спеціалі´стка -и ż specjalistka спеціа´льний specjalny; ~ ви´пуск (газети) wydanie specjalne (gazety) спеціа´льність -ності ż specjalność спецо´дяг -у m (спеціа´льний о´дяг) ubranie robocze; odzież ochronna спе´чений spieczony; спе´чені уста´ spieczone usta спива´тися -а´юся, -а´єшся upijać się, spijać się; zob. спи´тися спилювати -юю, -юєш spiłowywać, ścinać ► спиля´ти -я´ю, -я´єш spiłować спин -у m zatrzymanie; не зна´ти спи´ну nie znać granic, nie mieć hamulców спина -и ż plecy; grzbiet; поверну´тися спи´ною до кого´--не´будь odwrócić się do kogoś plecami спи´нка -и ź oparcie (krzesła) спинни´й krzyżowy; kręgowy; ~ мо´зок rdzeń kręgowy; ~ хребе´т kręgosłup, stos pacierzowy спиня´ти(ся) -а´ю, -я´єш zatrzymywać (się), powstrzymywać (się), wstrzymywać (się) ► спинити (ся) -ню´, -ниш zatrzymać (się), powstrzymać (się), wstrzymać (się) спира´тися -а´юся, -а´єшся opierać się; zob. спе´ртися спирт -у m spirytus; денатуро´ваний ~ denaturat спиртни´й spirytusowy; спиртні´ напо´ї napoje spirytusowe (wyskokowe), alkohol спис -а m lanca, pika; oszczep, мета´ння спи´са rzut oszczepem списа´ти -шу´, -шеш 1. przepisać, odpisać 2. spisać, zużyć; ~ оліве´ць spisać (zuzyć) ołówek; zob. спи´сувати спи´сок -ску m 1. lista, spis; ви´борчий ~ lista wyborcza 2. odpis, kopia спи´сувати -ую, -уєш 1. przepisywać, odpisywać, kopiować 2. spisywać, zużywać; zob. списа´ти спита´ти (ся) -а´ю, -а´єш spytać (się), zapytać (się); ~ про до´звіл zapytać o pozwolenie спи´тися зіп'ю´ся, зіп'є´шся spić się, upić się; zob. спива´тися спиха´ти -а´ю, -а´єш spychać; zob. зіпхну´ти спи´ця -і ż 1. szprycha 2. drut (do robót dzianych) спів -у m śpiew співа´втор -а m współautor співа´к -а´ m śpiewak; о´перний ~ śpiewak operowy співа´ти -а´ю, -а´єш 1. śpiewać 2. piać (o kogucie) співа´ючи śpiewająco співа´цький śpiewaczy співачка -и ż śpiewaczka співбесіда -и ż rozmowa співбе´сідник -а m współrozmówca співвидаве´ць -вця´ m współwydawca співвідно´шення -я n współzależność, wzajemny stosunek, relacja; proporcja; ~ сил stosunek sił співвітчи´зник -а m rodak, ziomek, współziomek співвла´сник -а m współwłaściciel співв'я´зень -зня m współwięzień співдо´повідь -і ż koreferat співдру´жність -ності ż wspólnota, zjednoczenie; przyjaźń; ~ наро´дів wspólnota narodów співе´ць -вця´ m piewca; śpiewak, pieśniarz співжиття´ -я´ n współzycie співзасно´вник -а m współzałożyciel співзву´чний współbrzmiący; zgodny, zharmonizowany співіснува´ння -я n współistnienie, ми´рне ~ pokojowe współistnienie співме´шканець -нця m współmieszkaniec співо´чий śpiewający; ~гурт krąg śpiewaczy; співо´чі птахи´ ptaki śpiewające співпра´ця -і ż współpraca співреда´ктор -а m współredaktor співробі´тник -а m współpracownik співробі´тництво -а n współpraca співробі´тниця -і ż współpracownica, współpracowniczka співробі´тничати -аю, -аєш współpracować співрозмо´вник -а m rozmówca співуча´сник -а m współuczestnik співу´часть -і ż współudział співу´чий 1. śpiewny, melodyjny 2. śpiewający співчува´ти -а´ю, -а´єш 1. współczuć 2. sympatyzować; я співчува´ю ва´шому го´рю współczuję wam w waszym nieszczęściu співчутли´вий współczujący; sympatyzujący, przyjacielski співчуття´ -я´ n współczucie; sympatia спід споду m 1. spód, dno 2. spód (ubrania) спідло´ба spode łba; спогляда´ти ~ spoglądać spode łba спідни´ця -і ż spódnica спідни´чка -и ż spódniczka спі´дній spodni, dolny; ~ о´дяг spodnie ubranie; спі´дня губа´ dolna warga спізнення -я n spóźnienie (się) спізнюватися -ююся, -юєшся spóźniać się, opóźniać się ► спізнитися -ню´ся, -нишся spóźnić się, opóźnić się спійма´ти -а´ю, -а´єш schwytać, złapać спілий dojrzały спі´лка -и ż spółka; towarzystwo, związek; акціоне´рна ~ spółka akcyjna; професійна ~ związek zawodowy; ~ письме´нників związek pisarzy спілкува´ння -я n kontakt, obcowanie спілкува´тися -у´юся, -у´єшся utrzymywać kontakt, obcować спі´льний wspólny; ~ дільни´к wspólny dzielnik; спільна власність wspólna własność; спільне кори´стува´ння wspólne użytkowanie спі´льник wspólnik; тає´мний ~ cichy wspólnik спільність -ності ż wspólnota; ~ заціка´влень wspólnota zainteresowań спільно wspólnie спір спору m spór, dyskusja спіра´ль -і ż spirala спіра´льний spiralny спі´рний sporny; спі´рне пита´ння kwestia sporna спітка´ти -а´ю, -а´єш spotkać, napotkać; його´ спітка´ло ли´хо spotkało go nieszczęście спіткну´тися -ну´ся, -не´шся potknąć się;; zob. спотика´тися спітні´ти -ію, -ієш spotnieć, spocić się; спіши´ти -шу´, -ши´ш spieszyć się, podążać; куди´ спіши´ш? dokąd zmierzasz?, gdzie się spieszysz?; цей годи´нник спіши´ть ten zegarek spieszy się спішний spieszny, pośpieszny; pilny, nagły; спішне замо´влення pilne zamówienie сплав -у 1. spław, spławianie (drzewa) 2. stop (metali) сплавля´ти -я´ю, -я´єш 1. spławiać (drzewo) 2. stapiać (metale) 3. pot. pozbywać się kogoś ► спла´вити -влю, -виш 1. spławić (drzewo) 2. stopić (metale) 3. pot. pozbyć się kogoś спла´та -и ż spłata; ~ проце´нтів spłata odsetek спла´чувати -ую, -уєш spłacać ► сплати´ти -чу´, -тиш spłacić сплеск -у m plusk, pluśnięcie, chluśnięcie спле´скувати, спліскувати -ую, -уєш 1. klaskać 2. pluskać, chlupać, bryzgać; spłukiwać ► сплесну´ти -ну´, -не´ш 1. klasnąć 2. plusnąć, chlupnąć, bryznąć (wodą); spłukać сплести´ -ету´, -ете´ш spleść, upleść; zob. спліта´ти спле´тення -я n splot, splecenie; со´нячне ~ splot słoneczny сплива´тися (tylko 3. osoba) zlewać się, łączyć się (o rzekach) ► сплисти´ся, спливти´ся (tylko 3. osoba) spłynąć, ziać się спли´гувати -ую, -уєш zeskakiwać ► сплигну´ти -ну´, -не´ш zeskoczyć спліта´ти -а´ю,-а´єш splatać, zaplatać, wić; zob. сплести´ сплу´тувати -ую, -уєш plątać, mieszać; komplikować ► сплу´тати -аю, -аєш splątać, poplątać, pomieszać; skomplikować; ~ дві рі´зні ре´чі pomieszać dwie różne sprawy сплюх -а m śpioch спля´чка -и ź 1. śpiączka 2. sen zimowy (u niektórych ssaków, ryb) спльо´вувати -ую, -уєш spluwać, pluć ► сплю´нути -ну, -неш splunąć, plunąć сповза´ти -а´ю, -а´єш spełzać, zsuwać się ► сповзти´ -зу´, -зе´ш spełznąć, zsunąć się сповива´ти -а´ю, -а´єш spowijać ► спови´ти -в'ю´, -в'є´ш spowić сповито´к -тка´ m powijaki сповіда´льня, сповіда´льниця -і ż konfesjonał сповіда´ти (ся) -а´ю, -а´єш spowiadać (się) спові´дник -а m 1. spowiednik 2. osoba spowiadająca się спо´відь -ді ż spowiedź спові´льнювати -юю, -юєш zwalniać, zmniejszać prędkość ► сповільни´ти -ню´, -ниш zwolnić, zmniejszyć prędkość сповіща´ти -а´ю, -а´єш zawiadamiać, obwieszczać, komunikować ► сповісти´ти -іщу´, -істи´ш obwieścić, zawiadomić, zakomunikować спо´внюватися (tylko 3. osoba) 1. spełniać się, urzeczywistniać się; kończyć się (щ wieku) 2. napełniać się, wypełniać się ► спо´внитися (tylko 3. osoba) 1. spełnić się, urzeczywistnić się, ziścić się 2. skończyć się (o wieku); йому´ спо´внилося де´сять ро´ків skończył dziesięć lat спо´гад -у m wspomnienie сподіва´ння -я n oczekiwanie, nadzieja сподіва´тися -а´юся, -а´єшся spodziewać się, oczekiwać, mieć nadzieję сподо´батися -аюся, -аєшся spodobać się, podobać się, przypaść komuś do gustu спожива´ння -я n spożywanie, konsumpcja; ~ на ду´шу насе´лення spożycie na jednego mieszkańca спожива´ти -а´ю, -а´єш spożywać, konsumować ► спожи´ти -иву´, -иве´ш spożyć, skonsumować спожива´ч -а´ m konsument спожи´вни´й konsumpcyjny спожи´вчий spożywczy, konsumpcyjny; спожи´вча коопера´ція spółdzielnia spożywców спо´ювати -юю, -юєш upijać, spijać ► споїти -ою´, -о´їш spoić, upić спо´кій спо´ко´ю m spokój; вну´трішній ~ spokój wewnętrzny спокійний spokojny спокі´йно spokojnie споконвіку od wieków, od dawien dawna, odwiecznie споконві´чний odwieczny споку´са -и ż pokusa; не введи нас у споку´су nie wódź nas na pokuszenie спокуси´ти(ся) -ушу´, -у´сиш skusić (się), połakomić (się); zob. спокуша´ти (ся) споку´сливий kuszący споку´сник -а m kusiciel споку´та -и ż odpokutowanie; odkupienie споку´тувати -ую, -уєш odpokutować; odkupić спокуша´ти (ся) -а´ю, -а´єш, спо-кушувати(ся) -ую, -уєш łakomić (się); zob. спокуси´ти (ся) споліскувати -ую, -уєш spłukiwać, płukać ► сполоска´ти -ощу´, -ощеш, сполосну´ти -ну´, -не´ш spłukać, popłukać спо´лох -у m alarm, tumult; trwoga; би´ти на ~ alarmować споло´хати -аю, -аєш, споло´хувати -ую, -уєш płoszyć, straszyć ► сполоши´ти -шу´, -шиш spłoszyć, wystraszyć сполу´ка -и ż związek chemiczny сполуча´ти(ся) -а´ю, -а´єш łączyć (się) ► сполучи´ти(ся) -чу´, -чиш połączyć (się) сполу´чення -я n połączenie; łączność, komumkacja; пряме´ ~ bezpośrednie połączenie; залізни´чне ~ połączenie kolejowe сполу´чник -а m spójnik (w zdaniu) сполучнико´вий spójnikowy спо´мин -у m wspomnienie; ~ про мину´ле wspomnienie przeszłości; на ~ na pamiątkę спомина´ти -а´ю, -а´єш wspominać; ► спом'яну´ти -ну´, -не´ш wspomnieć, спом'яне´ш моє´ сло´во wspomnisz moje słowo спонта´нний spontaniczny спону´ка -и ż bodziec, podnieta, zachęta; ~ тво´рчості, тво´рча ~ podnieta twórcza спонука´льний stymulujący, pobudzający, zachęcający спону´ка´ч -у´кача´ m inspirator, pobudzający do działania спону´кувати -ую, -уєш pobudzać, skłaniać, zachęcać ► спонука´ти -а´ю, -а´єш pobudzić, skłonić, zachęcić спопеля´ти -я´ю, -я´єш spopielać, obracać w popiół ► спопелити -лю´, -ли´ш obrócić w popiół, spalić, spopielić спора -и ż zarodnik споради´чний sporadyczny, jednostkowy спориш -у´ m sporysz спорі´днений spokrewniony; споріднені мо´ви języki pokrewne спорідненість -ності ż pokrewieństwo споріднюватися -ююся, -юєшся wchodzić w związki rodzinne; stawać się krewnym (powinowatym) ► спорідни´тися -ню´ся, -ни´шся wejść w związki rodzinne; stać się krewnym (powinowatym) споро´жнення -я n wypróżnienie; opróżnienie спорожнювати -юю, -юєш, спорожня´ти -я´ю, -я´єш wypróżniać; opróżniać ► спорожни´ти -ню´, -ниш wypróżnić; opróżnić спорт -у m sport; автомобільний (кі´нний, ковзаня´рський, байда´рковий, вітри´льний) ~ automobilizm (jeździectwo, łyżwiarstwo, kajakarstwo, żeglarstwo); займа´тися спо´ртом uprawiać sport спортивний sportowy; ~ клуб klub sportowy; ~ майда´нчик boisko sportowe спортсме´н -а m sportowiec спору´да -и ż budowla, budowa спору´дження -я n wzniesienie, zbudowanie (czegoś) спору´джувати -джую, -джуєш, споруджа´ти -а´ю, -а´єш wznosić, budować ► споруди´ти -джу´,-диш wznieść, zbudować споряджа´ти -а´ю, -а´єш wyposażać, ekwipować, uzbrajać; ~ в доро´гу wyposażać, przygotowywać do podróży ► споряди´ти -джу´, -ди´ш wyposażyć; uzbroić спо´сіб -собу m 1. sposób 2. tryb (gramatyczny); таки´м спо´собом w ten sposób; умо´вний (дійсний, наказо´вий) ~ дієсло´ва tryb warunkowy (oznajmujący, rozkazujący) czasownika; ~ виробни´цтва metoda produkcji спостере´ження -я n obserwacja; spostrzeżenie; dozór, nadzór; метеорологічні ~ obserwacje meteorologiczne спостере´жливий spostrzegawczy спостере´жливість -вості n spostrzegawczość спостеріга´ти -а´ю, -а´єш spostrzegać; obserwować; ~ за змінами пого´ди obserwować zmiany pogody спостеріга´ч -а´ m obserwator спотво´рювати -юю, -юєш zniekształcać, wypaczać ► спотво´рити -рю, -риш zniekształcić; ~ о´браз дійсності wypaczyć obraz rzeczywistości спотика´тися -а´юся, -а´єшся potykać się; zob. спіткну´тися споча´тку najpierw, początkowo, z początku спочива´ти -а´ю, -а´єш odpoczywać, spoczywać ► спочи´ти -и´ну, -и´неш odpocząć, spocząć; ~ вічним сном zasnąć wiecznym snem (na wieki) спра´ва -и ż 1. sprawa; interes; у ньо´го бага´то справ on ma wiele spraw 2. zawód, profesja; бібліоте´чна ~ bibliotekarstwo; пото´чні спра´ви sprawy bieżące; ~ смаку´ rzecz gustu; ~ че´сті sprawa (kwestia) honoru; ~ про зло´чин sprawa o przestępstwo; у то´му то й ~! w tym rzecz!; Міністерство вну´трішніх справ Ministerstwo Spraw Wewnętrznych спра´вджуватися -уюся, -уєшся spełniać się, ziszczać się; sprawdzać się ► спра´вди´тися -а´вджу´ся, -а´вди´шся spełnić się, ziścić się; sprawdzić się спра´вді naprawdę, doprawdy, rzeczywiście, istotnie справедли´вий sprawiedliwy, słuszny; прийня´ти справедли´ве рішення podjąć słuszną decyzję справедли´вість -вості ż sprawiedliwość; почуття´ справедли´вості poczucie sprawiedliwości справедли´во sprawiedliwie спра´вжній prawdziwy; ~ у´спіх prawdziwy sukces; ~ знаве´ць prawdziwy znawca справля´ти -я´ю, -я´єш sprawiać, robić; ~ день народження urządzać urodziny ► спра´вити -влю, -виш sprawić, zrobić; ~ вра´ження sprawić (zrobić) wrażenie справля´тися -я´юся, -я´єшся radzić sobie, dawać sobie radę ► спра´витися -влюся, -вишся poradzić sobie, uporać się, dać sobie radę; спра´влюся сам dam sobie radę sam спра´вний dobrze, sprawnie funkcjonujący; punktualny, dokładny спра´вно regularnie, punktualnie; dobrze, dokładnie, sprawnie спрага -и ż pragnienie спраглий spragniony спрацьовуватися -уюся, -уєшся 1. zgrywać się (z kimś w pracy) 2. zużywać się, ulegać zniszczeniu (o narzędziach, maszynach itp.) ► спрацюва´тися -ю´юся, -ю´єшся 1. zgrać się (z kimś w pracy) 2. zużyć się, zniszczyć się (o narzędziach, maszynach) сприйма´ти -а´ю, -а´єш odbierać, percypować, przyjmować, odczuwać, pojmować ► сприйня´ти -йму´, -ймеш odebrać, przyjąć, odczuć, pojąć сприйняття´ -я´ n odbiór, percepcja, odczucie спринт -у m sprint спринтер -а m sprinter спри´скувати -ую, -уєш spryskiwać, opryskiwać ► спри´скати -аю, -аєш spryskać, opryskać спри´тний sprytny, zwinny, obrotny спричиня´ти(ся) -я´ю, -я´єш sprawiać, powodować ► спричини´ти(ся) -ню´, -ниш przyczynić się, sprawić, spowodować сприя´ння -я n przychylność, sprzyjanie сприя´ти -я´ю, -я´єш sprzyjać (komu, czemu), być przychylnym, popierać (kogo, co) сприя´тливий sprzyjający, dogodny, pomyślny, przychylny; ~ час okres sprzyjający, odpowiedni czas; сприя´тливі умо´ви sprzyjające warunki; ~ ві´тер pomyślny wiatr спро´ба -и ż 1. próba, usiłowanie 2. eksperyment; зроби´ти спро´бу dokonać próby спро´бувати -ую, -уєш spróbować спрожо´гу gwałtownie, migiem, pędem; ~ ки´нутись впере´д rzucić się gwałtownie do przodu спромага´тися -а´юся, -а´єшся zdobywać się (na coś) ► спромогти´ся -ожу´ся, -ожешся zdobyć się (na coś) спромо´жний zdolny (do czegoś), będący w stanie (coś zrobić); він ~ це поясни´ти on jest w stanie to wyjaśnić спросто´вувати -ую, -уєш prostować; obalać, odpierać, zwalczać (np. sąd, twierdzenie) ► спростува´ти -у´ю, -у´єш sprostować; obalić, odeprzeć, zwalczyć спростува´ння -я n 1. sprostowanie 2. pisemne odrzucenie czyichś sądów, dementi спро´щувати -ую, -уєш upraszczać ► спрости´ти -ощу´, -остиш uprościć спрямо´вувати -ую, -уєш skierowywać, nakierowywać, nadawać kierunek ► спрямува´ти -у´ю, -у´єш skierować, nakierować, ukierunkować, nadać kierunek спу´рхувати (tylko 3. osoba) sfruwać, pierzchać ► спурхну´ти (tylko 3. osoba) sfrunąć, pierzchnąć спу´ск 1. -у 2. -а m 1. spuszczanie (się), zejście 2. język spustowy, spust (w karabinie) спуска´ти -а´ю, -а´єш opuszczać; ~ судно´ зі ста´пеля wodować statek z pochylni; не ~ з о´ка nie spuszczać z oka (oczu) ► спусти´ти -ущу´, -у´стиш spuścić, opuścić; ~ куро´к zwolnić kurek; ~ соба´ку з ланцюга´ spuścić psa z łańcucha спуска´тися -а´юся, -а´єшся spuszczać się, opuszczać się; schodzić; zjeżdżać (wwdą); lądować (o samolocie); płynąć z prądem ► спусти´тися -ущу´ся, -у´стишся spuścić się, opuścić się; zejść, zjechać; ~ до льо´ху zejść do piwnicy; ~ ліфтом zjechać windą спустіти (tylko 3. osoba) opustoszeć, stać się pustym спусто´шливий pustoszący, niszczący спусто´шувати -ую, -уєш pustoszyć, niszczyć; rujnować ► спусто´шити -шу, -шиш spustoszyć, zniszczyć; zrujnować спуха´ти -а´ю, -а´єш puchnąć ► спу´хнути-ну,-неш spuchnąć срібли´тися (tylko 3. osoba) srebrzyć się срібло -а n srebro срібля´стий a. срібли´стий srebrzysty срі´бний srebrny; ~ пе´рстень srebrny pierścień; срібні копа´льні kopalnie srebra; срібне весілля srebrne wesele сса´вець -вця´ m ssak сса´ти ссу´, ссе´ш ssać, wysysać стабілізація -її ż stabilizacja став -у, ставо´к -вка´ m staw, sadzawka става´ти стаю´, стає´ш stawać (się); zatrzymywać się, zostawać (kimś); ~ на боротьбу´ stawać do walki; у ньо´го воло´сся става´ло ди´бом włosy stanęły mu dęba; ~ на я´кір zarzucać kotwicę; ~ в чергу stawać w kolejce ► ста´ти -а´ну, -а´неш 1. stanąć, zatrzymać się 2. stać się, zrobić się 3. rozpocząć jakąś czynność 4. zająć stanowisko; zostać kimś lub czymś; ко´ні ста´ли konie stanęły; вам ста´ло я´сно dla wszystkich stało się jasne, ми ста´ли співа´ти zaczęliśmy śpiewać; ~ збо´ку stanąć z boku; ~ по чиє´му бо´ці stanąć po czyjejś stronie; ~ студе´нтом (вчи´телем) zostać studentem (naczycielem) става´тися стаю´ся, стає´шся 1. stawać się, robić się; wynikać 2. wystarczać ► ста´тися ста´нуся, ста´нешся stać się; ста´лося ли´хо stało się nieszczęście ста´вити -влю, -виш stawiać, wystawiać, ustawiać; ~ вартово´го wystawiać wartownika; ~ ха´ту budować dom; ~ кого´сь ви´соко oceniać kogoś wysoko; ~ діагно´з stawiać diagnozę; ~ рекорд ustanawiać rekord; ~ п'є´су wystawiać sztukę; ~ умо´ви stawiać warunki ста´витися -влюся, -вишся odnosić się, ustosunkowywać się; ~ дру´жньо odnosić się przyjaźnie, po przyjacielsku; як ви до цього cnmirrecb? jak pan to traktuje? jaki ma pan do tego stosunek? стави´ще -а n stawisko (miejsce po stawie) ста´вка -и ż 1. stawka; taksa; робити ста´вку на молоди´х stawiać na młodych 2. kwatera dowódcy i jego sztabu 3. konfrontacja; о´чна ~ konfrontacja sądowa ста´вленик -а m protegowany ста´влення -я n stosunek; ustosunkowanie się, podejście (do czegoś) ставни´й postawny, okazały ставо´к -вка´ m zob. став ставо´чок -а m stawek, mały staw стадіо´н -у m stadion ста´дія -ії ż stadium ста´до -а n stado стаж -у m staż; трудови´й ~ staż pracy; про´бний (випро´бувальний) ~ okres próbny стажи´ст -а m stażysta, praktykant стажува´ння -а n praktykowanie, okres próbny стажува´ти (ся) -жу´ю, -жу´єш odbywać staż, przechodzić okres próbny стака´н -а m kadłub; cylinder; ~ снаря´да kadłub pocisku сталева´р -а m hutnik, stalownik, wytapiacz стале´вий, стальни´й stalowy сталеплави´льний służący do wytopu stali; сталеплави´льна піч piec martenowski сталепрока´тний: ~ заво´д walcownia stali ста´лий stały; ста´ла величина´ wielkość stała (w matematyce); ста´ла тяжі´ння (гравітації) stała grawitacyjna сталь -лі ż stal; нержавіюча ~ stal nierdzewna стан1 -у m 1. stan; położenie, sytuacja; ~ здоро´в'я stan zdrowia; ~ рече´й stan rzeczy; рідки´й (тверди´й, газоподібний) ~ stan ciekły (stały, lotny); воє´нний ~ stan wojenny; ~ обло´ги stan oblężenia 2. figura, talia, pas; тонки´й ~ smukła talia 3. stan, warstwa społeczna 4. strona (w gramatyce); паси´вний (акти´вний) ~ strona bierna (czynna) стан2-а m warsztat; прока´тний ~ walcownia станда´рт -у m standard; norma; wzorzec стандартний standardowy, standaryzowany, szablonowy стани´ця -і ż stanica, osada kozacka станови´ти -влю´, -виш 1. stawać się 2. stanowić; ~ ви´няток być wyjątkiem; ~ собо´ю przedstawiać (reprezentować) sobą; це стано´вить суть спра´ви to stanowi istotę rzeczy стано´вище -а n sytuacja, położenie, stan; stanowisko; бу´ти в жалюгідному становищі być w opłakanym stanie стано´влення -я n stawanie się, powstawanie, formowanie (się), kształtowanie (się) стано´к -нка´ m warsztat, obrabiarka ста´нція -ії ż stacja; кінце´ва ~ stacja końcowa; силова´ ~ siłownia elektryczna, elektrownia; вузлова´ (до´слідна) ~ stacja węzłowa (doświadczalna) стара´нний staranny стара´тися -а´юся, -а´єшся starać się ста´рець -рця m 1. starzec 2. żebrak старе´чий starczy стари´й stary; Стари´й Заві´т (Запові´т) Stary Testament; ~ стиль stary styl стари´к -а´ m 1. starzec 2. stare koryto rzeki ста´рість -рості ż starość ста´рі´ти(ся) ста´рію, ста´рі´єш, starzeć się старі´шати -аю, -аєш robić się coraz starszym старіший starszy старовина´ -и´ ż stare czasy, dawne dzieje старовинний starodawny, starożytny; stary; staroświecki, ~ собо´р starodawna katedra, starodawny sobór старовір -а m staroobrzędowiec стародавній starodawny старожи´л -и m osoba od bardzo dawna mieszkająca w jakimś miejscu, autochton старослов'я´нський staro-cerkiewno-słowiański староста -и m 1. dawny sołtys 2. starosta (np. weselny, starosta roku na studiach) 3. starszy brat w cerkiewnej wspólnocie старт -у m start; на ~! na miejsca! стартува´ти -у´ю, -у´єш startować старший starszy (wiekiem lub rangą); ~ за не´ї starszy od niej; ~ консульта´нт starszy konsultant; ~ лейтена´нт porucznik; ~ пра´порщик chorąży; ~ солда´т starszy szeregowiec стате´вий płciowy; стате´ве життя´ życie płciowe; стате´ве безси´лля impotencja ста´ти zob. става´ти стаття´ -і ż 1. artykuł (w publicystyce) 2. paragraf, artykuł (w kodeksie) стату´т -у m statut ста´туя -уї ż posąg стать -ті ż płeć; прекра´сна ~ płeć piękna стве´рджувати -ую, -уєш stwierdzać; zatwierdzać ► стве´рдити -джу, -дині stwierdzić, zatwierdzić ствол -а´ m lufa створіння -я n stworzenie; istota; ~ сві´та stworzenie świata ство´рювти -юю, -юєш stwarzać, tworzyć, wytwarzać ► створи´ти -рю´, -риш stworzyć, utworzyć, wytworzyć ство´рюватися (tylko 3. osoba) tworzyć się, wytwarzać się ► створи´тися (tylko 3. osoba) stworzyć się, wytworzy się; у ме´не створи´лося (скла´ло(ся) вра´ження powstało we mnie wrażenie, odniosłem wrażenie стеблина -и ż, стебло´-а´ n źdźbło, łodyga стегно´ -а´ n udo сте´жити -жу, -жиш śledzić, obserwować; ~ очи´ма śledzić wzrokiem; за ним сте´жать on jest śledzony сте´жка -и ż ścieżka стекти´ (tylko 3. osoba) spływać; wypływać, ściekać, ociekać; zob. стіка´ти стела´ж -а´ m sztaluga, stelaż стели´ти -лю´, -лиш ścielić, rozścielać, słać; ~ лі´жко ścielić łóżko стели´тися (tylko 3. osoba) ścielić się, rozścielać się, słać się сте´ля -лі ż sufit, pułap стемніти (tylko 3. osoba) ściemnieć, pociemnieć; ściemnić się; стемні´ло ściemniło się; не´бо стемні´ло niebo pociemniało стенд -а m stoisko; gablota; ви´ставочний ~ gablota wystawowa степ -у m step степови´й stepowy степови´к -а´ m mieszkaniec stepu стерегти´ -жу´, -же´ш strzec, pilnować стерегти´ся -ежу´ся, -еже´шся być ostrożnym, strzec się, pilnować się стерня´ -ні ż ściernisko сте´рпіти -плю, -пиш ścierpieć, znieść, wytrzymać; wstrzymać się сте´рти зітру´, зітре´ш zetrzeć, wytrzeć сти´глий dojrzały сти´гнути -ну, -неш 1. dojrzewać 2. stygnąć стика´тися -а´юся, -а´єшся stykać się, kontaktować się стикува´ння -я n kontakt, połączenie стиль -лю m styl; класи´чний (епічний, готи´чний, сти´слий) ~ styl klasyczny, (epicki, gotycki, zwięzły) styl; стари´й (нови´й) ~ stary (nowy) styl (w kalendarzu) сти´мул -лу m bodziec, podnieta, impuls, motywacja стимулюва´ти -ю´ю, -ю´єш pobudzać, zachęcać, stymulować стипе´ндія -ії ż stypendium стира´ння -я n ścieranie (się), wycieranie (się) стира´ти(ся) (tylko 3. osoba) ścierać (się), wycierać (się) сти´слий ścisły, zwięzły; у стислій фо´рмі w zwięzłej formie; ~ ви´клад думо´к zwięzłe wyrażenie myśli сти´ха po cichu, cichaczem, po kryjomu стиха´р -ря´ m alba стиха´ти -а´ю, -а´єш cichnąć, milknąć; стиха´ють розмо´ви milkną (cichną) rozmowy ► сти´хнути -ну, -неш ścichnąć, ucichnąć, umilknąć стихі´йний żywiołowy; стихійна реакція reakcja żywiołowa; стихійне ли´хо klęska żywiołowa стихі´я -її ż żywioł сти´шувати -ую, -уєш ściszać, wyciszać ► сти´шити -шу, -шиш ściszyć, wyciszyć стіг сто´гу m stóg стіжо´к -жка´ m stóg, stożek (np. siana) стійбище -а n postój, obozowisko, koczowisko стійки´й wytrwały, wytrzymały, nieugięty; stały, trwały, stabilny; ~ боре´ць за пра´вду nieugięty bojownik o prawdę сті´йло -а n zagroda dla bydła, stanowisko (w stajni, oborze) стіка´ти (tylko 3. osoba) ściekać, ociekać; spływać; zob. стект стіл стола´ a. сто´лу m 1. stół; письмовий ~ biurko; сі´сти за ~ usiąść do stołu; накрива´ти на ~ nakrywać do stołu; прибира´ти зі сто´лу sprzątać ze stołu 2. wikt, jedzenie, wyżywienie 3. biuro lub dział instytucji; ~ (бюро´) зна´хідок biuro rzeczy znalezionych; сі´сти за ~ перегово´рів rozpocząć rozmowy стілець -льця´ m krzesło, stołek; м'яки´й ~ wyściełane krzesło стільки tyle; удво´є ~ dwa razy tyle; ~ ж tyle samo, tyleż стіна´ -и´ ż ściana; бокова´ ~ ściana boczna; як горо´хом об стіну´ jak grochem o ścianę стінка -и ź ścianka стінни´й ścienny; ~ годи´нник (календа´р) zegar (kalendarz) ścienny стіно´пис -у m malowidło ścienne, fresk стічни´й ściekowy; ~ кана´л kanał ściekowy стліва´ти -аю, -а´єш tleć, butwieć ► стліти -ію, -ієш zetleć, zbutnieć сто sto стовби´чити -чу, -чиш sterczeć; tkwić стовбня´к -а´ m tężec стовбур -а m 1. pień (drzewa); konar 2. szyb (w kopalni) стовбури´стий 1. o dużym, grubym pniu 2. rozgałęziony стовкти´ -вчу´, -вче´ш stłuc, utłuc стовп -а´ m słup; filar; телегра´фний ~ słup telegraficzny; ~ знання´ filar wiedzy стовпе´ць -пця´ a. сто´впчик -а m szpalta, kolumna drukarska сто´впитися (tylko 3. osoba) stłoczyć się, zbić się (w gromadę) сто´впище -а n tłum, zbiegowisko, zbiorowisko сто´гін -гону m stękanie, jęk сто´йка1 -и ż 1. bufet, kantor 2. podpórka, wspornik 3. rodzaj kołnierza сто´йка2 -и ż 1. stojak wojskowy 2. stójka w gimnastyce; ~ на рука´х stanie na rękach; ~ на голові´ stanie (stójka) na głowie стокра´тно stokrotnie сто´лик -а m stolik столи´ця -і ż stolica столи´чний stołeczny століття -я n stulecie, wiek столо´вий stołowy; ~ прибо´р nakrycie (stołowe) столо´чити -чу, -чиш deptać, tratować сто´ляр -а m stolarz столя´рня -і ż stolarnia сто´млений zmęczony, znużony сто´млювати (ся) -юю, -юєш męczyć (się), nużyć (się) ► стоми´ти(ся) -млю´, -миш zmęczyć (się), znużyć (się) стоп! stop! стопа´ -и´ ż 1. stopa 2. ryza (o papierze) стопи´ти -плю´, -пиш stopić сто´птувати -ую,-уєш 1. zdeptać, deptać 2. znaszać, zdzierać (o obuwiu) ► стопта´ти -пчу´, -пчеш 1. zdeptać, wydeptać 2. znosić, zedrzeć (o obuwiu) сторінка -и ż stronica, strona; ти´тульна ~ strona tytułowa сторі´ччя -я n zob. столі´ття сто´рож -а m stróż сторо´жа -і ż straż, warta сторожи´ти -жу´, -жи´ш wartować, strzec, pilnować сторо´жка -и ż stróżówka; budka wartownicza сторожки´й czujny; ~ сон czujny sen строжови´й wartowniczy, patrolowy; ~ корабе´ль statek patrolowy сторожува´ти -у´ю, -у´єш pilnować, być stróżem, stać na straży сторона´ -и´ ż 1. strona; сто´рони сві´ту strony świata 2. kraj, miejscowość; рідна ~ rodzinne strony; kraj ojczysty; става´ти на чию´сь сто´рону stawać po czyjejś stronie сторонитися -ню´ся, -нишся 1. stronić, unikać 2. usuwać się, schodzić z drogi сторо´нній costronny, obcy сторопі´ти -і´ю, -і´єш zbaranieć, zgłupieć стосува´тися (tylko 3. osoba) odnosić się, dotyczyć стосу´нки -нків lmn stosunki towarzyskie, obcowanie, kontakt сто´чувати -ую,-уєш 1. łączyć, wiązać 2. szlifować, toczyć ► сточи´ти -чу´, -чиш 1. połączyć, związać 2. zeszlifować, utoczyć, zetrzeć стоя´к -а´ m stojak; filar, słup стоя´нка -и ż postój; ~ таксі´ postój taksówek; ~ автома-шин parking samochodowy стоя´ти -ою´, -оїш stać; ~ міцно на нога´х mocno stać na nogach; ~ біля руля´ stać u steru; стої´ть со´нячна пого´да utrzymuje się słoneczna pogoda сто´ячи stojąc, na stojąco стоя´чий stojący; ~ коміре´ць stojący kołnierzyk; стоя´че мі´сце miejsce stojące; стоя´ча вода´ stojąca woda стра´ва -и ż potrawa, danie; strawa; обід із трьо´х страв obiad z trzech dań стравохі´д -ходу m przewód pokarmowy стражда´ти -а´ю, -а´єш cierpieć, męczyć się страйк -у m strajk; голодо´вий ~ strajk głodowy страсний; Страсни´й ти´ждень (четве´р) Wielki Tydzień (Czwartek); Страсна´ п'ятниця (субо´та) Wielki Piątek (Wielka Sobota) стра´тити -чу, -типі stracić, uśmiercić; zob. стра´чувати стра´ус -а m struś страх -у m 1. strach 2. strasznie, okropnie; ~ пога´но bardzo źle; із стра´ху ze strachu; наганя´ти стра´ху napędzać strachu страха´ти -а´ю, -а´єш straszyć страха´тися -а´юся, -а´єшся lękać się, bać się страхува´ти(ся) -у´ю, -у´єш ubezpieczać (się); asekurować (się) стра´чувати -ую, -уєш wykonywać egzekucję, uśmiercać skazańca; zob. стра´тити страшни´й straszny, okropny; Страшни´й суд Sąd Ostateczny стра´шно strasznie, okropnie; йому´ ста´ло ~ ogarnął go lęk стрепену´ти(ся) -ну´, -не´ш zatrzepotać, zadrżeć; otrząsnąć (się) стриба´ти -а´ю, -а´єш skakać, podskakiwać ► стрибну´ти -ну´, -не´ш skoczyć, podskoczyć стрибо´к -бка´ m skok; ~ з жерди´ною skok o tyczce; ~ у висоту´ (у довжину´) skok wzwyż (w dal); потрі´йний ~ trójskok стрибун -а´ m skoczek стрива´ти; стрива´й! стрива´йте! poczekaj! poczekajcie! стривожити(ся) -жу, -жиш zaniepokoić (się), zatrwożyć (się) стри´гти(ся) -жу´, -же´ш strzyc (się) стригу´н -а´ m roczne źrebię z ostrzyżoną grzywą стри´жень -жня m 1. rdzeń 2. nurt rzeki стри´жка -и ż strzyżenie; postrzyżyny стри´маний powściągliwy, opanowany, wstrzemięźliwy; стри´мана оці´нка powściągliwa ocena стри´мувати (ся) -ую, -уєш wstrzymywać (się), powstrzymywać (się), powściągać (się) ► стри´мати (ся) -аю, -аєш wstrzymać (się), powstrzymać (się), powściągnąć (się) стрій1 стро´ю m szyk wojskowy, szereg; стоя´ти в стро´ю stać w szeregu; вибува´ти із стро´ю opuszczać szeregi стрій2 стро´ю m strój; ubiór; наро´дний ~ strój ludowy; zob. о´дяг стріла´ -и´ ż strzała; мча´ти стріло´ю mknąć jak strzała стріле´ць -льця´ m strzelec стрі´лка -и ż 1. strzałka, wskazówka 2. zwrotnica, rozjazd kolejowy стріля´ти -я´ю, -я´єш strzelać стрільба´ -и´ ż strzelanie, strzelanina, ogień, kanonada стрі´льбище -а n strzelnica стрімголо´в na łeb na szyję, na ziamanie karku стрімки´й 1. stromy 2. wartki; bystry; gwałtowny стріпувати -ую, -уєш strzepywać, otrzepywać ► стріпну´ти -ну´, -не´ш strzepnąć, otrzepać стрі´ха -и ż strzecha стрі´чка -и ż 1. wstążka, wstęga 2. taśma (w technice); ви´тися стрі´чкою wić się wstęgą (np. o drodze, o rzece) стро´їти -о´ю, -о´їш 1. stroić (іп-strumenty muzyczne) 2. potroić 3. formować, ustawiać w szyk 4. stroić (miny); udawać строк -у m termin, czas, okres; ~ платежу´ termin płatności; у по´дані стро´ки w podanych terminach строка´тий pstry, pstrokaty, kolorowy стромля´ти -я´ю, -я´єш wpychać, wtykać (w cos); nadziewać (na cos) строфа´ -и´ ż strofa, zwrotka струг -а m 1. strug, hebel 2. łódź, barka (historyczne) стру´жка -и ż wiór, wióry структу´ра -и ż struktura, budowa структу´рний strukturalny струм -у m prąd; змі´нний (постійний) ~ prąd zmienny (stały) стру´мінь -меня m strumień; текти´ стру´менем płynąć (wypływać) strumieniem струмо´к -мка´ m strumyk струмува´ти (tylko 3. osoba) płynąć strumieniem, ciec; roznosić się струна´ -и´ ż struna струнки´й wysmukły, smukły, strzelisty; kształtny; ~ хло´пець smukły chłopiec; стрункі ве´жі strzeliste wieże стру´нко na baczność; ~! baczność! стру´нний strunowy; ~ інструме´нт instrument strunowy; ~ кварте´т kwartet smyczkowy струс -у m wstrząs; ~ мо´зку wstrząs mózgu струсь -ся, стра´ус -а m struś стручко´ви´й strączkowy; стручко´ві´ (бобо´ві´) росли´ни rośliny strączkowe стручо´к -чка´ m strąk, strączek стру´шувати -ую, -уєш strząsać, otrząsać; otrzepywać ► струси´ти -ушу´, -у´сиш strząsnąć, otrząsnąć; otrzepać студе´нт -а m student студе´нтка -и ż studentka студіюва´ти -ю´ю,-ю´єш studiować сту´дія -ії ż 1. studium 2. studio; кіносту´дія wytwórnia filmowa; ~ худо´жника atelier, pracownia artysty стук -у m stuk, stukanie, pukanie сту´кати -аю, -аєш stukać, pukać; uderzać; ~ у две´рі pukać do drzwi; ~ об стіну´ uderzać w ścianę ► сту´кнути -ну, -неш stuknąć, puknąć; uderzyć стуля´ги -я´ю, -я´єш a. сту´лювати-юю,-юєш ściskać, zaciskać, stulać; zwierać; ~ о´чі zamykać oczy ► стули´ти -лю´, -лиш ścisnąć, zacisnąć, stulić, zewrzeć; не ~ оче´й nie zmrużyć oczu, nie spać сту´па -и ż stępa ступа´ти -а´ю, -а´єш stąpać, iść, kroczyć ► ступи´ти -плю´, -пищ postąpić, stanąć ~ че´рез межу´ przestąpić (przejść) miedzę ступи´ти -плю´, -пиш stępić; у соки´ру stępić siekierę ступінь -пеня m stopień; науковий ~ stopień naukowy; ~ прикме´тника stopień przymiotnika; звича´йний (ви´ший, найвищий) ~ stopień równy (wyższy, najwyższy); сту´пені споріднення (спорі´дненості) stopnie pokrewieństwa сту´пка -и ż moździerz сту´плювати -юю, -юєш stępiać, tępić стурбувати(ся) -у´ю, -у´єш zmartwić (się), zaniepokoić (się) стурбо´ваний zmartwiony, zakłopotany, stroskany стуса´н -а´ m szturchaniec, kuksaniec стуха´ти -а´ю, -а´єш gasnąć; niknąć; maleć; zmniejszać się; schodzić (o obrzęku); chudnąć ► сту´хнути -ну, -неш zgasnąć; zniknąć; zmaleć; zmniejszyć się; schudnąć стьоба´ти1 -а´ю, -а´єш stebnować; pikować стьоба´ти2 -а´ю, -а´єш smagać (batem) ► стьобну´ти -ну´, -не´ш smagnąć, zdzielić (batem) стьо´жка -и ż wstążka, tasiemka стюарде´са -и ż stewardesa стяг -а m sztandar, chorągiew стяга´ти -а´ю, -а´єш ściągać; ściskać; ~ військо´ві´ заго´ни ściągać oddziały wojskowe ► стягну´ти, стягти´ -гну´, -гнеш ściągnąć; ścisnąć стя´гнення -я n 1. kara pieniężna, potrącenie, grzywna 2. odszkodowanie (materialne) 3. wyegzekwowanie, egzekucja (sądowa); накла´сти ~ wymierzyć karę grzywny суб'є´кт -а. ті. podmiot (w gramatyce i filozofii) 2. typ, indywiduum суб'єктивний subiektywny; ~ ідеалі´зм idealizm subiektywny субо´та -и ż sobota субо´тній sobotni; ~ ве´чір sobotni wieczór субполя´рний podbiegunowy субси´дія -її ż subsydium, subwencja, dotacja субста´нція -ії ż substancja субти´льний subtelny; wrażliwy субтро´піки -ків lmn pas podzwrotnikowy, kraje podzwrotnikowe субтропі´чний podzwrotnikowy сувенір -а m pamiątka (upominek) z podróży сувере´нний suwerenny, niepodległy, niezależny суві´й -во´ю m zwój, rulon суво´рий surowy, srogi; суво´ра зима´ sroga zima су´глинок -нку gleba (ziemia) gliniasta сугло´б -а staw, przegub сугло´бовий dotyczący stawów, stawowy; ~ ревмати´зм gościec stawowy, reumatyzm суд -у m 1. sąd; Верхо´вний суд Sąd Najwyższy; товари´ський ~ sąd koleżeński; бу´ти під судо´м być oskarżonym (w stanie oskarżenia) 2. przekonanie, ocena суддя´ -і´ m sędzia; arbiter sportowy су´дження -я n sąd (w filozofii) суда´мість -мості ż karalność судина -и ż komórka; кровоносна ~ naczynie krwionośne судинний naczyniowy суди´ти -джу´ -диш 1. sądzić, mniemać; wnioskować 2. sądzić kogoś; prowadzić sprawę sądową 3. sędziować (w sporcie) суди´тися -джу´ся, -дишся 1. sądzić się, 2. być sądzonym; це мені´ суди´лося to mi było sądzone (przeznaczone) су´дний sądny; ~ день sądny dzień судно´ -а´ n 1. statek; китобійне ~ statek wielorybniczy; вітри´льне ~ żaglowiec 2. basen (w medycynie) суднове´рф -і ż stocznia, dok суднобудува´ння -я n budowa statków, budownictwo okrętowe судови´й sądowy; ~ проце´с (присуд, ви´рок) proces (wyrok) sądowy судома -и ż zob. су´дорога су´дорога -и ż kurcz (skurcz); spazmy, konwulsje судорожний kurczowy; spazmatyczny, konwulsyjny судоу´стртій -рою m struktura, system sądownictwa суєта´ -и´ ż 1. marność 2. krzątanina; ~ сує´т marność nad marnościami су´єтний marny, czczy, próżny сузі´р'я -я n gwiazdozbiór, konstelacja сук -а´ m sęk; konar су´ка -и ż suka сука´ти сучу´, су´чиш a. -а´ю, -а´єш skręcać сукно´ -а´ n sukno су´кня -і ż suknia суконка -и ż sukienka сукува´тий sękaty, rosochaty сукупний wspólny, łączny суку´пність -ності ż całokształt, połączenie; całość сулія´ -ії´ ż butla султа´н -а/мі, pióropusz 2. sułtan сум -у m smutek, melancholia, tęsknota су´ма -и ż suma сума´рний sumaryczny сумбу´р -у m gmatwanina, plątanina, galimatias суми´рний spokojny, cichy, uległy, łagodny суміжний przyległy, graniczący; ~ кут kąt przyległy; суміжні терито´рії przyległe obszary; сумі´жні країни kraje ościenne сумісний zgodny, dający się pogodzić; wspólny сумісник -а m pracujący na kilku etatach сумісництво -а n łączenie kilku etatów су´міш -і, су´мішка -и ż mieszanka, mieszanina су´мка -и ż torba, torebka сумлі´нний sumienny, skrupulatny сумлінність -ності ż sumienność, skrupulatność сумління -я n sumienie; до´ко´ри ~ wyrzuty sumienia сумни´й smutny; żałosny су´мнів -у m wątpliwość; не підляга´є су´мніву nie ulega wątpliwości; піддава´ти су´мніву wątpić, poddawać w wątpliwość сумніва´тися -а´юся, -а´єшся wątpić, powątpiewać сумні´вний wątpliwy, niepewny су´мно smutno, tęskno; żałośnie сумува´ти -у´ю, -у´єш smucić się, tęsknić сумча´сті -тих lmn torbacze (ssaki) сум'яття´ -я´ n zamęt, poruszenie, wzburzenie; niepokój суни´ця -і ż poziomka су´нутися -нуся, -нешся pchać się, wpychać się суп -у m zupa; горо´ховий (овоче´вий) ~ zupa grochowa (jarzynowa) супере´чити -чу, -чиш 1. przeczyć, zaprzeczać 2. sprzeciwiać się, oponować супере´чка -и ż sprzeczka; dyskusja, wymiana zdań суперечний, супере´чливий sprzeczny, niekonsekwentny супе´рник -а m konkurent, rywal супе´рництво -а n rywalizacja, konkurencja супе´рничати -аю, -аєш rywalizować, konkurować су´провід -воду m 1. towarzyszenie, akompaniament; в су´проводі орке´стру z towarzyszeniem orkiestry 2. towarzystwo супрово´дити -джу, -диш, супрово´джувати -ую, -уєш towarzyszyć, odprowadzać; eskortować супроти´вний przeciwny, sprzeczny; ~ на´шим за´думам sprzeczny z naszym planem (zamiarem) супроти´вник -а m przeciwnik супу´тник -а m 1. towarzysz podróży 2. satelita; шту´чний ~ sztuczny satelita сургу´ч -у´ m lak сурма´ -и´ ż surma (trąbka u harcerzy, żołnierzy) сурми´ти -млю´, -ми´ш trąbić сурога´т, сурогат -у m surogat, namiastka суря´дний współrzędny; суря´дне ре´чення zdanie współrzędne сусі´д -а m sąsiad сусідка -и ż sąsiadka сусі´дній sąsiedni сусідство -а n sąsiedztwo сусі´дський sąsiedzki; по-сусі´дськи, по-сусідському po sąsiedzku суспільний społeczny суспільство -а n społeczeństwo, пе´рвісне ~ społeczeństwo pierwotne суспільствозна´вство -а n socjologia, nauka o społeczeństwie сута´на -и ż sutanna сутені´ти (tylko 3. osoba) zmierzchać (się) су´тичка -и ż potyczka су´тінки -ків lmn zmrok, zmierzch; у су´тінках о zmroku су´тність -ності ż istota, sedno суттє´вий znaczący, istotny суту´лий zgarbiony, przygarbiony, pochylony суту´литися -люся, -лишся garbić się, przygarbiać się суть -ті ż istota, sedno; ~ спра´ви istota rzeczy; говори´ти по су´ті mówić rzeczowo (na temat) суфікс -а m sufiks, przyrostek суфле´р -а m sufler суха´р -я´ m 1. suchar 2. oschły człowiek суха´рик -а m sucharek сухий suchy; suszony; oschły; сухі гриби´ suszone grzyby; сухе´ молоко´ mleko w proszku, сухе´ вино´ wino wytrawne; сухе привіта´ння oschłe przywitanie сухо sucho; oschle, ozięble сухові´й -по m suchy, gorący wiatr stepowy сухої´жа -і ż suchy prowiant сухопу´тний lądowy; ~ деса´нт desant lądowy; сухопу´тні війська´ wojska lądowe сухорля´вий szczupły, chudy сухоти -о´т lmn suchoty, gruźlica суцві´ття -я n kwiatostan суцільний jednolity, ciągły; całkowity, zupełny суча´сний współczesny; суча´сна гра´фіка (літерату´ра) grafika (literatura) współczesna суча´сник -а m współcześnie żyjący суча´сність -ності ż współczesność су´ша -і ż 1. ląd; kontynent 2. susza, posucha суша´рка -и ż suszarka суши´ти(ся) -шу´, -шиш suszyć (się) сфе´ра -и ż sfera сфінкс -а m sfinks сформува´ти -у´ю, -у´єш sformować, uformować сформулюва´ти -ю´ю,-ю´єш sformułować, określić сфотографува´ти(ся) -у´ю, -у´єш sfotografować (się) схамену´тися -ну´ся, -не´шся opamiętać się, oprzytomnieć схва´лювати -юю, -юєш aprobować, zatwierdzać, uznawać, pochwalać; ~ рішення akceptować (popierać, zatwierdzać) decyzję; ~ таку´ поведінку aprobować takie zachowanie (postępowanie) ► схвали´ти -лю´, -лиш zaaprobować, zatwierdzić; uznać, pochwalić схвилюва´ти(ся) -ю´ю, -ю´єш wzburzyć (się), wzruszyć (się) схе´ма -и ż schemat схи´бити -блю, -биш chybić, spudłować, popełnić omyłkę, zrobić głupstwo схи´зма -и ż schizma схил -у m zbocze, stok, pochyłość схи´лення -я n 1. schylenie, pochylenie 2. odchylenie; магнітне ~ odchylenie magnetyczne схиля´ти -я´ю, -я´єш schylać, pochylać ► схили´ти-лю´,-лиш schylić, pochylić; ~ го´лову skłonić głowę; ziożyć hołd схиля´тися -ля´юся, -ля´єшся schylać się, pochylać się; składać hołd ► схили´тися -лю´ся, -лишся schylić się, pochylić się; ziożyć hołd схи´льний skłonny; я ~ вам допомогти´ jestem skłonny panu (wam) pomóc схильність -ності ż skłonność, inklinacja схід схо´ду m 1. wschód 2. wchodzenie, wstępowanie; на ~na wschód; зі схо´ду ze wschodu; Дале´кий (Близький) Схід Daleki (Bliski) Wschód; ~ со´нця wschód słońca; до ~ со´нця przed wschodem słońca східний wschodni схі´дці -ів lmn schodki; підніма´тися східцями wchodzić po schodach схов -у m przechowanie; przechowywanie; ка´мера схо´ву przechowalnia bagażu схова´ти (ся) -а´ю, -а´єш schować (się), ukryć (się) схо´вище -а n kryjówka, schowek сход -у m zebranie схо´ди -дів lmn 1. schody 2. wschodzenie; wczesne zboże, ruń схо´динка -и ż schodek, stopień (schodów); szczebel схо´дити1 -джу, -диш 1. schodzić; ~ в підва´л schodzić do piwnicy 2. wchodzić; ~ на ropy wchodzić na górę 3. wschodzić (o słońcu, roślinach) 4. usuwać się, schodzić; ~ з доро´ги schodzić z drogi; ~ кро´в'ю broczyć krwią; zob. зійти´1 сходи´ти2-джу´,-диш 1. pójść dokądś 2. przejść, obejść, przewędrować; ~ в крамни´цю pójść do sklepu; ~ весь база´р obejść cały bazar (rynek); zob. зійти´2 схо´дитися -джуся, -дишся 1. schodzić się, spotykać się; ~ в чита´льні zbierać się w czytelni 2. zgadzać się; раху´нок не схо´диться rachunek się nie zgadza; на´ші погляди схо´дяться тату takie same (podobne) poglądy; zob. зійти´ся сходозна´вець -вця m orientahsta схо´жий podobny; бу´ти схо´жим на кого-небудь, на що-не-будь) być podobnym (do kogoś lub czegoś) схо´жість -жості ż podobieństwo схо´плювати -юю, -юєш chwytać, łapać; pojmować; шви´дко ~ зміст szybko chwytać treść ► схопи´ти -плю´, -пиш schwytać, ziapać; uchwycić, pojąć; ~ за ру´ку złapać za rękę; ~ ду´мку uchwycić myśl схоплюватися -ююся, -юєшся zrywać się, podrywać się ► схотітися -плю´ся, -пишся zerwać się, poderwać się; ~ за голову złapać się za głowę схотіти -о´чу, -о´чеш zechcieć, zapragnąć схрестити zob. схре´щувати схрещення-я n skrzyżowanie; ~ доріг skrzyżowanie dróg схре´щування -я n krzyżowanie (np. ras) схре´щувати -ую, -уєш krzyżować; ~ ра´си krzyżować rasy ► схрестити -ещу´, -е´стиш skrzyżować; ~ шаблі skrzyżować szable сху´днути -ну, -неш schudnąć, wychudnąć сцена1 -и ż scena (część teatru) сцена2 -и ż scena (epizad w sztuce) сценари´ст -а m scenarzysta сцена´рій -ію m scenariusz сценічний sceniczny, teatralny сього´дні dzisiaj; яке´ ~ число´? którego dzisiaj?; ~ ра´но, (вра´нці, зра´нку) dzisiaj rano; ~ вве´чері dzisiaj wieczorem сього´днішній dzisiejszy; сього´днішнє повідо´млення dzisiejszy komunikat сьогорі´чний, сьоголі´тиій tegoroczny сьо´мга -и ż łosoś сьо´мий siódmy; ~ клас siódma klasa; пів на сьо´му wpół do siódmej сьо´рба´ти сьорба´ю, сьорба´єш siorbać, chłeptać ► сьорбну´ти -ну´, -не´ш siorbnąć сюди´ tu, tutaj; хода´ ~! chodź tutaj! сюже´т -у m fabuła сюрпри´з -у m niespodzianka сюсю´кати -аю, -аєш 1. seplenić 2. ciaćkać się, cackać się (z kimś, z czymś) сяга´ти -а´ю, -а´єш sięgać (po cos); rozciągać się, ciągnąć się (do czegoś); ліс сяга´в до ріки´ las ciągnął się do rzeki ► сягну´ти -ну´, -не´ш sięgnąć ся´йво -а m blask, światło; півні´чне ~ zorza polarna сяка´ти -а´ю, -а´єш smarkać сяк-та´к siak-tak, tak i owak; jako tako, byle jak ся´ючий promieniujący; błyszczący, lśniący ся´яти ся´ю, ся´єш promienieć, lśnić, błyszczeć ► сяйну´ти -ну´, -не´ш błysnąć, zabłysnąć, przemknąć; сяйну´ла ду´мка błysnęła (przemknęła) myśl та i; lecz, ale; a, zaś; по´ки хліб та вода´, то ще не біда´ póki jest chleb i woda, jeszcze nie bieda; він жив до´вго та щасли´во żył długo i szczęśliwie; пішо´в, та й пропа´в poszedł ż przepadł; сві´тить со´нце, та не гріє słońce świeci, ale nie grzeje; хоч висо´кий, та дурни´й wysoki, a głupi; ти чита´й, та я піду´ спа´ти ty czytaj, a ja pójdę spać; та й го´ді! ż wystarczy!; та-ба´ niestety, za późno; та-де´ gdzie tam, wcale nie таба´ка -и ż tabaka та´бель -ля m tabela; wykaz; ~-календа´р kalendarz terminowy та´бір -бору m obóz; tabor; концентраційний ~ obóz koncentracyjny; тури´стський ~ obóz turystyczny; ~ полоне´них obóz jeniecki; розби´ти ~ rozbić obóz; цига´нський ~ tabor cygański табле´тка -и ż tabletka табли´ця -і ż tablica; tabliczka; tabela; ~ логари´фмів tablica logarytmów; ~ мно´ження tabliczka mnożenia; ~ ви´грашів tabela wygranych табло´ ndm n gablota; світлове´ ~ podświetlana gablota табу´ ndm n tabu; накла´сти ~ tabuizować, nadawać czemuś lub komuś charakter tabu табу´н -а´ m stado, tabun табу´нний, табуно´вий tabunowy, stadny, żyjący w stadzie табу´нник -а m pastuch koni, komuch табуре´тка -и ż taboret, stołek таво´т -у m towot тавро´ -а´ n piętno, znak таврува´ти -у´ю, -у´єш piętnować, znaczyć; ~ ганьбо´ю okrywać piętnem hańby тага´н -а´ m trójnóg таджи´к -а m Tadżyk таджи´цький tadżycki таджи´чка -и ż Tadżyczka тає´мний tajemny, tajny; тає´мне голосува´ння tajne głosowanie таємни´ця -і ż tajemnica; держа´вна (військо´ва´) ~ tajemnica państwowa (wojskowa); ви´дати таємни´цю zdradzić tajemnicę; зберіга´ти таємни´цю dochowywać (strzec) tajemnicy таємни´чий tajemniczy, zagadkowy тає´мно potajemnie; w tajemnicy таз -а m miednica, miska та´зик -а m miedniczka, miseczka та´їнство -а n rel. sakrament таї´ти(ся) таю´, таї´ш taić (się), ukrywać (się); таїти небезпе´ку zatajać groźbę niebezpieczeństwa тайга´ -и´ ż tajga тайгови´к -а´ m mieszkaniec tajgi; myśliwy polujący w tajdze тайкома´, тайко´м skrycie, potajemnie тайм -у m połowa meczu тайна -и ż tajemnica; sakrament тайний tajny; Та´йна Вече´ря rel. Ostatnia Wieczerza тайник -а´ m kryjówka, skrytka, schowek тайно potajemnie, w tajemnicy тайнопис -у m szyfr, tajne pismo так tak, w ten sposób, ~ са´мо tak samo; спра´ва стої´ть ~ sprawa wygląda w ten sposób (tak); чи не ~? czy nie tak?; і ~ да´лі (skrót: і m.д.) ż tak dalej такання -я n potakiwanie, przytakiwanie такела´ж -у m takielunek (omasztowanie, olinowanie i ożaglowanie statku) таки´ a jednak; а я ~ піду´ а ja jednak pójdę; а я все ж ~ не пої´ду a ja jednak nie pojadę таки´й такого taki; ~ студе´нт taki student; він ~ розу´мний on jest taki mądry; в тако´му ра´зі w takim razie; таки´м чи´ном w ten (taki) sposób та´ко´ж także та´кса -и ż taksa, urzędowo ustalona opłata, taryfa такси´ст -а m taksówkarz таксі´ ndm n taksówka; маршру´тне ~ taksówka kursująca stałą trasą такт -у m takt такто´вний taktowny та´к-таки jednakże, a jednak тала´н -у´ m dola, los; szczęście таланови´тий utalentowany, zdolny тала´нт -у m talent та´лий stopniały (o śniegu) талму´д -а m talmud тало´н -а m kupon, talon там tam; ~ же tamże; де ~! gdzie tam!, nie! тамте´шній tamtejszy тамува´ти -у´ю, -у´єш tamować, wstrzymywać; ~ сміх hamować (powstrzymywać) śmiech; ~ по´дих wstrzymywać oddech та´нго, танго ndm n tango та´не´ць -нцю m taniec та´нкер -а m tankowiec танкіст -а m czołgista тано´к -нка´ m taniec та´нути -ну, -неш topnieć, tajać танцівни´к -а´ m tancerz танцівни´ця -і ż tancerka танцюва´льний taneczny; ~ майда´нчик plac tańców; ~ анса´мбль zespół taneczny танцюва´ти -ю´ю, -ю´єш tańczyć тапча´н -а m tapczan тараба´н -а m pot. bęben тараба´нити -ню, -ниш bębnić; stukać, pukać; paplać, trajkotać тараба´рщина -и ż gadanie, paplanie, trajkotanie тарата´йка, тарада´йка -и ż dwukółka, prosta bryczka тара´хнути -ну, -неш palnąć, grzmotnąć, huknąć тарга´н -а´ m karakon, karaluch тари´ф -у m taryfa; пільгови´й (здеше´влений) ~ taryfa ulgowa тарілка -и ż talerz; глибо´ка ~ głęboki talerz; мілка´ ~ płytki (płaski) talerz тарта´к -а´ m tartak тарува´ти -у´ю, -у´єш tarować таска´ти -а´ю, -а´єш wlec, ciągnąć; taszczyć тасува´ти -у´ю, -у´єш tasować тасьма´ -и´ а. та´сьма -и ż wstęga, wstążka; taśma, obszywka, naszywka тата´рин -а m Tatar, Tatarzyn тата´рка -и ż Tatarka тата´рський tatarski та´тко -а m tatuś та´то -а m tata, ojciec татуюва´ння -я n tatuaż татуюва´ти -ю´ю, -ю´єш tatuować тахта´ -и´ ż tapczan тача´нка -и ż taczanka (wózek z karabinem maszynowym) та´чка -и ż taczka; taczki lmn, везти´ на та´чці wieźć na taczce (na taczkach) твани´стий błotnisty, muhsty, bagnisty твань -ні ż muł, bagno твари´на -и ż zwierzę, bydlę; в'ю´чна ~ zwierzę juczne твари´нка -и ż zwierzątko, bydlątko твари´нний zwierzęcy, bydlęcy; ~ світ świat zwierząt (zwierzęcy) твари´нник -а m hodowca zwierząt тваринництво -а n hodowla zwierząt тве´рдження -я n twierdzenie тверди´й twardy; stabilny, stały, тверде´ ті´ло ciało stałe; ~ на´мір twardy zamiar; тверді´ ціни stałe (stabilne) ceny тве´рдити -джу, -диш twierdzić, udowadniać; stwierdzać тверді´ти (tylko 3. osoba) twardnieć, tężeć, zastygać тве´рднути (tylko 3. osoba) twardnieć, zastygać, tężeć тве´рдо twardo; ~ стоя´ти на нога´х pewnie stać na nogach; ~ вирішити twardo (mocno) postanowić твердува´тий twardawy твере´зий trzeźwy; rozsądny; твере´за голова´ przytomny (trzeźwy) umysł тверезі´ти -і´ю, -ієш trzeźwieć твій, твоя´, твоє´, твої´ twój, twoja, twoje, twoi; це твій оліве´ць to twój ołówek; це не твоя´ спра´ва to nie twoja sprawa твір твору m utwór, dzieło; wypracowanie; ~ мисте´цтва dzieło sztuki; ви´брані тво´ри dzieła wybrane; шкільни´й ~ wypracowanie szkolne творе´ць -рця´ m twórca, autor; Творе´ць Stwórca твори´ти -рю´, -риш tworzyć; ~ чудеса´ tworzyć cuda; жи´ти й ~ żyć i tworzyć творчий twórczy; тво´рча пра´ця (робо´та) praca twórcza; тво´рчі пла´ни plany twórcze творчість -чості ż twórczość те zob. той теа´тр -у m teatr; о´перний ~ opera (budynek) театра´льний teatralny теж też, także теза -и ż, те´зис -у m teza тезко -а´ m imiennik; він мені ~ on jest moim imiennikiem текст -у m tekst текстиль -лю m zb. wyroby tekstylne тексти´льний tekstylny, włókienniczy текстильник -а m włókniarz, pracownik przemysłu tekstylnego текти´ (tylko 3. osoba) ciec, płynąć, przeciekać; бо´чка тече´ beczka przecieka теку´чий płynący, bieżący; теку´ча вода´ woda bieżąca теку´чість -чості ż płynność (wlaściwość fizyczna) телеба´чення -я n telewizja телеві´зія -ії ż zob. телеба´чення телеві´зор -а m telewizor телегляда´ч -а´ m widz telewizyjny, telewidz телегра´ма -и ż telegram телегра´ф -у m telegraf телепа´тія -ії ż telepatia телепереда´ча -і ż audycja telewizyjna телеско´п -а m teleskop телесполу´чення -я n telekomunikacja телесту´дія -ії ż studio telewizyjne телета´йп -а m dalekopis телефо´н -у m telefon; ~-автома´т automat telefoniczny; мобільний ~ telefon komórkowy; розмовля´ти по телефо´ну rozmawiać przez telefon телефо´нний telefoniczny; ~ зв'язо´к łączność telefoniczna; телефо´нна ста´нція centrala telefoniczna телефонува´ти -у´ю, -у´єш telefonować тели´тися (tylko 3. osoba) cielić się теля´ -я´ти n cielę теля´тина -и ż cielęcina теля´тко -а n cielątko, cielę теля´чий cielęcy те´ма -и ż temat те´мінь -мені ż ciemność темля´к -а´ m temblak те´мний ciemny; niezrozumiały; podejrzany; те´мне ді´ло podejrzana sprawa; ~ стиль niejasny styl темниця -і ż ciemnica, więzienie темніти (tylko 3. osoba) ciemnieć, czernieć; темні´є в оча´х ciemnieje w oczach темнішати (tylko 3. osoba) stawać się (robić się) ciemniejszym те´мно ciemno темнота´ -и´ ż ciemnota; ciemność темноблакитний ciemnobłękitny темноволо´сий ciemnowłosy темноо´кий ciemnooki темночерво´ний ciemnoczerwony темношкі´рий ciemnoskóry темнува´тий ciemnawy, mroczny, źle oświetlony темп -у m tempo темпера´ментний pełen temperamentu, z temperamentem температу´ра -и ż temperatura; ~ кипі´ння temperatura wrzenia; ~ замерза´ння temperatura zamarzania; кімна´тна ~ temperatura pokojowa; мі´ряти температу´ру mierzyć temperaturę температу´рити -рю, -риш gorączkować, mieć temperaturę те´мрява -и ż ciemność; і ~ була´ над безо´днею ż ciemność była nad przepaścią теіщенці´йний tendencyjny, stronniczy тенде´нція -ії ż tendencja, skłonność; виявля´ти тенде´нцію до чо´гось mieć (wykazywać) skłonności do czegoś тенді´тний delikatny, kruchy тене´та -е´т lmn sidła, sieci; замани´ти в ~ wciągnąć w sieci, попа´стися в ~ wpaść w sidła те´ніс -у m tenis; гра´ти в ~ grać w tenisa; настільний ~ tenis stołowy те´нісний tenisowy; ~ м'яч piłeczka tenisowa теоло´гія -ії ż teologia теоре´ма -и ż twierdzenie; піфаго´рова ~ twierdzenie Pitagorasa; довести´ теоре´му udowodnić twierdzenie теорія -ії ż teoria; ~ пізна´ння teoria poznania; ~ ймові´рності teoria prawdopodobieństwa тепер teraz, w tej chwili теперішній teraźniejszy, obecny; ~ час czas teraźniejszy те´плий ciepły; życzliwy, serdeczny; ~ клімат ciepły klimat; ~ прийо´м życzliwe (ciepłe) przyjęcie тепли´ця -і ż cieplarnia, oranżeria тепли´чний cieplarniany; тепли´чна росли´на roślina cieplarniana теплі´шати (tylko 3. osoba) robić się (stawać się) cieplejszym тепло ciepło; мені´ ~ jest mi ciepło; ~ одягти´ся ubierać się ciepło; ро´биться (стає´) ~ robi się ciepło, ociepla się тепло -а´ n ciepło; два гра´дуси тепла´ dwa stopnie ciepła теплови´й cieplny; ~ уда´р udar cieplny (słoneczny) тепловоз -а m lokomotywa spalinowa теплокро´вний ciepłokrwisty теплокро´вні -них lmn ciepło-krwiste, stałocieplne (zwierzęta) тепломір -а m ciepłomierz теплота´ -и´ ż ciepłota, temperatura, ciepło; ~ повітря temperatura powietrza теплохід -хо´да m statek z silnikiem spalinowym тера´са -и ż taras; terasa (w geologii) тереве´нити -ню, -ниш pleść głupstwa, pleść koszałki-opałki тереве´ні -ів lmn koszałki-opałki, bzdury, głupstwa те´рен -рну m tarnina тере´н -у m teren, obszar, terytorium терито´рія -ії ż terytorium, obszar те´рмін1 -у m termin; науко´вий (технічний, філосо´фський) ~ termin naukowy (techniczny, filozoficzny) те´рмін2 -у m termin, wyznaczona data (np. spłaty kredytu); ~ (строк) доста´вки termin dostawy; ~ спла´ти по´зики termin spłaty pożyczki терміно´вий terminowy; pilny, nie cierpiący zwłoki; терміно´ві за´ходи pilne zabiegi (poczynania) термо´метр -а m termometr те´рмос -а m termos термоя´дерний termojądrowy; термоя´дерна збро´я broń termojądrowa тернина -и ż krzak (owoc) tarniny, tarka; kolec терни´стий ciernisty; ~ шлях ciernista droga терно´вий cierniowy; ~ віне´ць (віно´к) cierniowy wieniec, korona cierniowa терпели´вий cierpliwy терпи´мий tolerowany, znośny; tolerancyjny (o człowieku) терпи´міть -мості ż tolerancja терпіти; ~ го´лод cierpieć głód, głodować терпки´й cierpki; терпке´ вино cierpkie wino тесля´р -а´ m cieśla; stolarz тесть -тя m teść (ojciec żony) те´терев -а, тетерю´к а. тетеру´к -а´ m cietrzew те´ща -і ż teściowa (matka żony) ти тебе´ ty; бу´ти на ~ з ки´мось być z kimś na ty ти´ждень -жня m tydzień; че´рез ~ za tydzień; за ~ до na tydzień przed тижне´вий tygodniowy; тижне´ва відпу´стка tygodniowy urlop тижне´вик -а m tygodnik ти´кання -я n 1. wtykanie, wsuwanie 2. bycie z kimś na "ty" ти´кати -аю, -аєш 1. wtykać, wsuwać 2. wytykać, wskazywać 3. być z kimś na "ty" тил -у m tył; в тилу´ проти´вника na tyłach przeciwnika тим: ~ більше tym bardziej; ~ кра´ще tym lepiej тимчасо´вий tymczasowy; ~ за´хід środek tymczasowy (doraźny); тимчасо´вий у´ряд rząd tymczasowy тимча´сом tymczasem тин -ну m rodzaj płotu, płot (wyplatany z wikliny) тиня´тися -я´юся, -я´єшся wałęsać się, włóczyć się, chodzić bez celu тип1 -а m typ, facet тип2-у m kształt, wzór, obraz, podrozdział w systematyce типо´вий typowy; charakterystyczny типологічний typologiczny типоло´гія -ії ż typologia тир -у m strzelnica тира´да -и ż tyrada тира´ж -у´ m nakład тира´н -а m tyran, despota тирані´я -і´ї ż tyrania, despotyzm тире´ палп n myślnik ти´рса -и ż 1. trociny 2. ostrzyca (trawa stepowa) тис -а m cis тиск -у 1. nacisk, ucisk 2. ciśnienie; атмосфе´рний ~ ciśnienie atmosferyczne; кров'яни´й ~ ciśnienie krwi; понижений (підви´щений) ~ obniżone (podwyższone) ciśnienie ти´снути -ну, -неш 1. cisnąć, nacisnąć; ~ ру´ку ściskać dłoń 2. wytłaczać, tłoczyć, drukować тиснява -и ż ciasnota; ścisk, tłok тисяча -і ż tysiąc тисячний tysięczny тисячорі´чний, тисячолі´тній tysiącletni; ~ ювіле´й jubileusz tysiąclecia тисячорі´ччя, тисячолі´ття-я n tysiąclecie тита´н1 -а m gigant, siłacz, tytan тита´н2 -у m tytan (pierwiastek chemiczny) титар -я m starosta cerkiewny; kościelny титарі´вна -и ż córka starosty cerkiewnego титр -у m napis tytułowy, czołówka (w filmie); заклю´чні ти´три (фільму) napisy końcowe (w filmie) титул -у m tytuł тиф -у m tyfus тихенький cichutki, cichusieńki тихий cichy; ти´хі кро´ки ciche kroki; ти´ха вода´ гре´блі (береги´) рве cicha woda brzegi rwie тихнути -ну, -неш cichnąć; milknąć тихше ciszej тичи´нка -и ż pręcik, tyczka тичка -и ż tyczka, tyka, żerdź тиша -і ż cisza; пору´шити тишу zakłócić ciszę (spokój) тишко´ -а´ m milczek, człowiek małomówny ти´шком-ни´шком po cichutku, cichaczem, cichcem тіа´ра -и ż tiara тік току m klepisko тіка´ти -а´ю, -а´єш uciekać тіле´сний 1. cielesny 2. cielisty (kolor); тіле´сна ка´ра kara cieleśna тіло -а n ciało тільки tylko, ledwie; у ме´не ~ п'ять гри´вень mam tylko pięć hrywien; не ~ ..., але й ... nie tylko ..., lecz także ... тільна cielna; ~ коро´ва cielna krowa тім'я -я n ciemię; не в ~ би´тий nie w ciemię bity тіни´стий, тінявий cienisty тіни´ти -ню´, -ниш cieniować тінь -ні ż cień; ки´дати ~ на кого´-не´будь rzucać na kogoś podejrzenie; боя´тися власної тіні bać się własnego cienia; ~ надії cień nadziei тіньови´й; тіньова´ еконо´міка czarnorynkowe (nie ujawnione) operacje gospodarcze тісни´й ciasny; bliski; тісні´ ту´флі ciasne pantofle; тісна´ дру´жба bliska przyjaźń тіснина -и ż cieśnina; przełęcz тіснота´ -и´ ż ciasnota, tłok, ścisk тістечко -а n ciastko тісто -а n ciasto (surowe) тітка -и ż ciotka тішити(ся) -шу, -шиш cieszyć (się); тішити себе´ надією pocieszać (karmić) się nadzieją; ті´шити о´ко cieszyć oko (oczy) тка´ля -лі ż tkaczka тканина -и ż tkanina; баво´вняна ~ tkanina bawełniana; декорати´вна ~ tkanina dekoracyjna тка´ти тчу, тчеш tkać тка´цтво -а n tkactwo тлі´ти -ію, -і´єш 1. tlić się, dopalać się 2. gnić, rozkładać się тло -а n tło; на сві´тлому тлі na jasnym tle; виділя´тися на тлі wyróżniać się na (czyimś) tle тлума´ч -а´ m interpretator; tłumacz тлума´чити -чу, -чиш objaśniać, interpretować; tłumaczyć тлума´чний objaśniający; ~ словни´к słownik objaśniający (jednojęzyczny) то´бто czyli, to znaczy това´р -у m 1. towar 2. inwentarz żywy; това´ри широ´кого по´питу artykuły powszechnego użytku; дефіци´тний ~ towar deficytowy товари´ство -а n 1. towarzystwo 2. stowarzyszenie; спорти´вне ~ stowarzyszenie sportowe; Науко´ве товари´ство ім. Т. Шевче´нка Towarzystwo Naukowe im. T. Szewczenki, По´льське українозна´вче товари´ство Polskie Towarzystwo Ukrainoznawcze; акціоне´рне ~ spółka akcyjna товари´ський koleżeński; ~ суд sąd koleżeński; товари´ська зу´стріч spotkanie towarzyskie това´риш -а m przyjaciel; kolega; towarzysz; ~ по неща´стю (~ недо´лі) towarzysz niedoli, шкільни´й ~ szkolny kolega; това´риші по збро´ї towarzysze broni това´рний towarowy; ~ по´їзд pociąg towarowy; това´рна ста´нція (бі´ржа) stacja (giełda) towarowa товарозна´вець -вця m towaroznawca товарозна´вство -а n towaroznawstwo товароо´біг -у m obrót towarowy товароо´бмін -у m wymiana towarowa товка´ч -а´ m tłuczek товкти´(ся) -вчу´, -вче´ш tłuc (się) товку´чка -и ż bazar (targ) z rzeczami używanymi (starociami) то´впитися (tylko 3. osoba) tłoczyć się, cisnąć się товсти´й gruby, tęgi товстіти -ію, -ієш grubieć, tyć, przybierać na wadze товстішати -аю, -аєш stawać się grubszym (tęższym) товстува´тий tęgawy, grubawy товсту´н -а´ m tłuścioch, grubas товчений tłuczony товща -і ż grubość, masa; ~ земної кори´ grubość skorupy ziemskiej товщина´ -и´ ż grubość; товщиною в п'ять ме´трів о grubości pięciu metrów тогорі´чний ubiegłoroczny, zeszłoroczny тогоча´сний ówczesny тоді´ wtedy тодішній zob. тогоча´сний той, та, те, ті tamten, tamta, tamto (tamci); до то´го ж a przy tym; на то´му сві´ті na tamtym świecie; по той бік, на то´му боці po tamtej stronie; з то´го боку z tamtej strony; той світ tamten świat, świat pozagrobowy; спра´ва в то´му rzecz w tym токар -я m tokarz тока´рний tokarski; ~ стано´к tokarka токо´вище -а n 1. tokowisko 2. klepisko токува´ти (tylko 3. osoba) tokować толк -у m sens; говори´ти то´лком mówić z sensem толо´ка -и ż 1. gromadzkie pastwisko, wygon 2. tłoka (zbiorowa pomoc sąsiedzka) толо´чений tratowany, deptany толочи´ти -чу´, -чиш tratować, deptać толь -лю m papa (materiał budowlany) том -у m tom; у двох тома´х w dwóch tomach тома´т -а m pomidor тома´тний pomidorowy; ~ сік sok pomidorowy; ~ cyn zupa pomidorowa томи´ти(ся) -млю´, -миш męczyć (się), nudzić się, nużyć (się) томли´вий męczący, nużący тому´ dlatego тон -у m ton; зміни´ти ~ zmienić ton; підвищити ~ podwyższyć ton тоне´нький cieniutki тонзу´ра -и ź tonsura тонки´й 1. cienki, szczupły 2. delikatny; тонкі´ ри´си обли´ччя subtelne rysy twarzy; тонка´ робо´та kunsztownie (precyzyjnie) wykonana praca (np. haft, koronka); тонка´ ки´шка jelito cienkie; ~ смак subtelny (delikatny) smak то´нко 1. cienko 2. delikatnie, subtelnie тонкощі -ів lmn szczegóły, detale, subtelności то´нна -и ż tona тону´ти -ну´, -неш tonąć то´ншати -аю, -аєш stawać się cieńszym (szczuplejszym); zwężać się; chudnąć то´ня -і ż toń топити -плю´, -пиш 1. palić (w p/ecu) 2. rozpuszczać, roztapiać 3. topić, zatapiać топи´тися -плю´ся, -пишся 1. topić się, tonąć 2. (tylko 3, osoba) topić się, roztapiać się 3. (tylko 3. osoba) palić się (w piecu) топі´р -пора´ m topór то´пка -и ż palenisko топки´й 1. topliwy 2. łatwopalny тополе´вий topolowy топо´ля -і ż topola; струнка´, як ~ smukła jak topola топоні´міка -и ż toponimika топори´ще -а n toporzysko топта´ти -пчу´, -пчеш deptać топча´к, тупча´к-а´ m 1. deptak 2. kierat то´рба, торби´на-и ż torba торг -у m targ торгі´вля -і ż handel; прива´тна ~ handel prywatny; кооперати´вна ~ handel spółdzielczy; міжнаро´дна ~ handel międzynarodowy торгове´льний handlowy; ~ до´говір umowa handlowa торго´вий targowy, handlowy; ~ центр centrum handlowe; ~ флот flota handlowa торгува´ти -у´ю, -у´єш targować, handlować торжество -а´ n triumf; uroczystość, święto торжествува´ти -у´ю, -у´єш triumfować; świętować zwycięstwo, obchodzić uroczystość то´ржище -а n targowisko торі´к zesziego (ubiegłego) roku торі´шній zeszłoroczny, ubiegłoroczny торка´ти (ся) -а´ю, -а´єш dotykać (się); dotyczyć ► торкну´ти (ся) -ну´, -не´ш dotknąć (się) торопі´ти -і´ю, -ієш tracić odwagę, drzeć ze strachu, truchleć, peszyć się, tracić pewność siebie торохті´ти -хчу´, -хти´ш, торохкоті´ти -очу´, -оти´ш grzechotać, terkotać; gadać, paplać, trajkotać торо´чити -чу, -чиш paplać, pleść głupstwa (brednie) торочи´ти -чу´, -чиш 1. obszywać frędzlami (lamówką) 2. wypruwać nitki (z brzegu tkaniny) торочки -чо´к lmn tasiemki; frędzelki торпе´да -и ż torpeda (pocisk) торт -а m tort торту´ри -у´р lmn tortury торува´ти -у´ю, -у´єш torować (drogę) торф -у m torf торфо´вий torfowy торфовище -а n torfowisko тост -у m toast; підніма´ти (піднести´) ~ wznosić (wznieść) toast тотожний tożsamy, ten sam, identyczny тотожність -ності ż tożsamość, identyczność точений toczony, wytoczony; wyostrzony точи´ло -а n toczydło, szlifierka точи´льний szlifierski точи´льник -а m szlifierz точи´ти -чу´, -чиш toczyć; ostrzyć точитися -чу´ся, -чишся toczyć się точка -и ż punkt; ~ зо´ру punkt widzenia точний ścisły, dokładny; punktualny точність -ності ż ścisłość, punktualność, dokładność точно ściśle, punktualnie, dokładnie тощо ż tym podobnie трава´ -и´ ż trawa; лі´карські тра´ви zioła lecznicze тра´вень -вня m maj трави´нка -и ż źdźbło trawy трави´ти -влю´, -виш trawić, wytrawiać (np. metal kwasem) трави´ця -і ż trawka тра´влення -я 1. trawienie (pokarmu) 2. trawienie, wytrawianie (metalu kwasem) тра´вма -и ż uraz, obrażenie, rana; виробни´ча ~ obrażenie (uszkodzenie) ciała podczas pracy, wypadek przy pracy травне´вий majowy травни´й trawienny; ~ проце´с proces trawienia травосі´яння -я n sianie (wysiew) traw трав'яни´стий trawiasty, porośnięty trawą траге´дія -ії ż tragedia тра´гік -а m tragik трагікоме´дія -ії ż tragikomedia трагічний tragiczny традиційний tradycyjny традиція -ії ż tradycja траєкто´рія -ії ż trajektoria, tor тракт -у m szosa, droga, trakt тракта´т -у m traktat, rozprawa naukowa тракти´р -у m szynk, karczma, oberża, zajazd тра´ктор -а m traktor трактори´ст -а m traktorzysta тра´кторний traktorowy, dotyczący traktorów; ~ заво´д fabryka produkująca traktory трамва´й -а´я m tramwaj трамва´йний tramwajowy; трамва´йна зупи´нка przystanek tramwajowy; трамва´йне депо´ zajezdnia tramwajowa трамва´йник -а m tramwajarz трамплін -а m trampolina транзи´стор -а m tranzystor; radio tranzystorowe транзит -у m tranzyt транс -у m trans транскрибува´ти -у´ю, -у´єш transkrybować, dokonywać transkrypcji транскри´пція -ії ż transkrypcja транслітера´ція -ії ż transliteracja транслітерува´ти -у´ю, -у´єш transliterować транслюва´ти -ю´ю, -ю´єш nadawać; transmitować, przekazywać трансля´ція -її ż przekaz (radiowy, telewizyjny), audycja; transmisja транспара´нт -а transparent тра´нспорт -у m transport; komunikacja; повітря´ний ~ transport lotniczy; залізни´чний ~ transport kolejowy; автомобі´льний ~ transport samochodowy; міськи´й ~ komunikacja miejska транспорте´р -а m transporter транспортува´ти -у´ю, -у´єш transportować, przewozić трансфе´р -у m transfer трансформа´тор -а m transformator трансфу´зія -ії ż transfuzja транше´я -е´ї ż transzeja, rów łączący urządzenia obronne (okapy, stanowiska, schrony) трап -а m trap трапе´ція -ії ż trapez трапля´тися (tylko 3. osoba) zdarzać się, trafiać się ► тра´питися (tylko 3. osoba) zdarzyć się, trafić się тра´тити -а´чу, -а´тиш tracić тра´ур -у m żałoba тра´урний żałobny; ~ марш marsz żałobny трафаре´т -у m szablon, sztampa тра´хкати -аю, -аєш grzmocić ► тра´хнути -ну, -неш grzmotnąć трач -а´ m kornik тре´ба trzeba, należy трембі´та -и ż trembita (huculski ludowy instrument muzyczny w formie długiej trąby) тремті´ти -мчу´, -мти´ш drzeć, trząść się тре´нер -а m trener тренува´льний treningowy тренува´ння -я n trening тренува´тися -у´юся, -у´єшся trenować, ćwiczyć (się) тре´пет -у ż drżenie трети´на -и ż trzecia część, jedna trzecia тре´тій trzeci; ~ но´мер numer trzeci; o ~ годині о godzinie trzeciej три trzy трибарвний trójkolorowy триборство -а n trójbój трибу´на -и ż trybuna тривалий trwały; długotrwały; dłuższy, dłużej trwający; ~ час dłuższy czas трива´ти -а´ю, -а´єш trwać; być, istnieć тривиміровий, триви´мірний trójwymiarowy тривкий wytrzymały, mocny, trwały тривога -и ż trwoga; alarm тривожити(ся) -жу, -жиш niepokoić (się), trwożyć (się); alarmować тригодинний trzygodzinny тридев'ять; за тридев'ять земель za siedmioma górami, za siedmioma rzekami триденний trzydniowy тридця´тий trzydziesty тридцятилі´ття, придцятиріччя -я n trzydziestolecie тридцятирі´чний, тридцятиліт-ній trzydziestoletni тридцять trzydzieści тризна -и ż stypa, konsolacja тризуб -а m trójząb (herb Ukrainy) трикімна´тний trzypokojowy трико ndm n trykot триколі´сний trójkołowy трикота´ж -у m trykotaż, wyroby trykotowe трикра´тний trzykrotny трику´тний trójkątny трику´тник -а m trójkąt трили´стий trzylistny, trojlistny; трили´ста конюши´на koniczyna trójlistna трилітній zob. трирічний трима´ти -а´ю, -а´єш trzymać; ~ дити´ну за ру´ку trzymać dziecko za rękę; ~ язи´к за зуба´ми trzymać język za zębami трима´тися -а´юся, -а´єшся trzymać się; ле´две ~ на нога´х ledwie się trzymać na nogach (padać z nóg); ~ о´сторонь trzymać się z dala, zachowywać dystans тримісячний trzymiesięczny тримо´вний trójjęzyczny трина´дцятий trzynasty трина´дцять trzynaście триніжок -жка m trójnóg трино´гий о trzech nogach; ~ стіле´ць stołek o trzech nogach три´нькати -аю, -аєш 1. trwonić 2. brzdąkać (na instrumencie muzycznym) трипі´лля -я n trójpolówka триповерхо´вий trzypiętrowy трирі´чний, трилі´тній trzyletni трискладо´вий trzysylabowy три´ста trzysta трифа´зний trójfazowy три´чі trzykrotnie, po trzykroć трито´мний trzytomowy тричле´н -а m trójmian трищо´гловий trójmasztowy трі´йка -и ż trójka; ~ ко´ней zaprzęg złożony z trzech koni Трі´йця zob. Тро´йця трі´ск -у m trzask тріска -и ż trzaska, drzazga тріска´ -и´ ż dorsz тріску´чий trzaskający тріща´ти -щу´, -щи´ш trzeszczeć трі´щина, тріщинка -и ż pęknięcie, szczelina тро´с troje трої´тися (tylko 3. osoba) troić się Тро´йця, Трі´йця -і ż 1. Trójca Święta 2. Zielone Święta троле´йбус -а m trolejbus тропа´к -а´ m trepak (taniec rosyjski) тро´пік -а m zwrotnik; ~ Козеро´га (Ра´ка) zwrotnik Koziorożca (Raka) трос -а m lina druciana трости´на -и ż trzcina тротуа´р -а m chodnik, trotuar трофе´й -е´я m trofeum тро´хи trochę трощи´ти -щу´, -щиш druzgotać трою´рідний: ~ брат daleki kuzyn троя´нда -и ż róża троя´нець -нця m Trojańczyk троя´нський trojański труба´ -и´ ż rura; komin; trąba; водопровідна´ ~ rura wodociągowa; підзо´рна ~ luneta; заводська´ ~ komin fabryczny тру´бка -и ż trąbka; rurka; дрена´жна ~ dren; телефо´нна ~ słuchawka telefoniczna трубопровід -воду m rurociąg труд -а´ m trud, praca труди´тися -джу´ся, -дишся trudzić się, pracować трудівни´к -а´ m pracownik; człowiek pracy трудівни´ця -і ż pracownica; kobieta pracująca трудни´й trudny тру´дність -ності ż trudność тру´днощі -ів lmn trudności; без тру´днощів bez trudności трудови´й pracowniczy, dotyczący pracy; ~ догові´р umowa o pracę; трудові´ бу´дні codzienna praca трудоде´нь -дня (трудовий день) m dniówka трудомістки´й pracochłonny труї´ти(ся) -ую´, -у´їш truć (się) труна´ -и´ ż trumna труп -а m trup тру´па -и ż trupa, zespół artystyczny трус -у m rewizja труси´ -і´в lmn szorty, spodenki sportowe; kąpielówki; majtki труси´ти -ушу´, -у´сиш 1. trząść, trzepać; са´жу ~ czyścić komin 2. robić rewizję труситися -ушу´ся, -у´сишся trząść się; drżeć; ~ від смі´ху trząść się ze śmiechu; ~ від холоду drżeć z zimna трутень -тая m truteń трухля´вий spróchniały, sparciały, zbutwiały трюк -у m trick; psota; podstęp, sztuczka, wybieg трюм -у m ładownia (okrętu) трюмо ndm n tremo (lustro stojące) трясихвіст -воста m, тряси´хвістка, трясогу´зка -и ż pliszka трясовина´ -и´ ż trzęsawisko трясти´(ся) -су´, -се´ш trząść (się) трьохактний trzyaktowy трьохсотий trzechsetny трьохсотлі´ття -я n trzechsetlecie туалет -у m 1. toaleta (strój) 2. klozet, ubikacja туалетний toaletowy; туале´тне ми´ло mydło toaletowe туберкульо´з -у m gruźlica; ~ кісто´к gruźlica kości; ~ легенів gruźlica płuc тубероза -и ż tuberoza (roślina) тубі´лець, туби´лець -льця m tubylec, autochton тубільний, туби´льний tubylczy, autochtoniczny ту´га -и ż tęsknota; ~ за батьківщиною tęsknota za ojczyzną туги´й szczelny, ciasny, zbity туди´ tam (o kierunku); ~ і сюди´; ~ і наза´д tam i z powrotem тужи´ти -жу´, -жиш tęsknić; ~ за до´мом tęsknić za domem тужли´вий, ту´жний tęskny, smętny туз -а´ m as; figura, gruba ryba тука´н -а m tukan тули´ти (ся) -лю´, -лиш tulić (się) ту´луб -а m tułów тума´н -у mgła; густи´й ~ gęsta mgła тума´нити -ню, -ниш; ~ го´лову zawracać głowę; oszukiwać; zaciemniać (coś) тума´ни´тися (tylko 3. osoba) ia~ chodzić mgłą тума´нний mglisty; niejasny, mętny; тума´нні поя´снення mętne wyjaśnienia ту´мба -и ż postument, cokół, podstawa ту´мбочка -и ż szafka nocna тунгу´с -а m Tunguz тунгу´ска -и ż Tunguzka тунгу´ський tunguzki ту´ндра -и ż tundra туне´ль -лю, m tunel, podkop; ~ для пішохо´дів przejście podziemne тунець -нця´ m tuńczyk туні´ка -и ż tunika ту´пати -аю, -аєш tupać ► ту´пнути -ну, -неш tupnąć тупи´й tępy; тупа´ голова´ tępa głowa; ~ ніж tępy nóż тупи´к -а´ m ślepa uliczka, ślepy tor; зайти´ в ~ znaleźć się w ślepej uliczce (w sytuacji bez wyjścia); поста´вити кого-не´-будь в ~ postawić kogoś w sytuacji bez wyjścia тупи´ця -і ż tępa głowa (o człowieku), tępak, tuman ту´пість -поості ż tępota ту´піт -поту m tupot тупоголо´вий tępy, głupi, tępogłowy тупоті´ти -очу´, -оти´ш, тупота´ти -очу´, -о´чеш tupać; tupotać тупоу´мство -а n tępota (umysłowa) тупува´тий tępawy (np. nóż); nierozgarnięty (np. uczeń) тупча´к -а´ m zob. топча´к тур1 -а m tur тур2 -у m tura, runda; obrót тура´ -и´ ż wieża (w szachach) турбіна -и ż turbina турбі´нний turbinowy турбогвинтови´й, турбогвинтовий turbośmigłowy; ~ літа´к samolot turbośmigłowy турбо´та -и ż 1. troska, piecza 2. zmartwienie, kłopot; щоде´нні турбо´ти codzienne troski; ~ про діте´й troska o dzieci турбува´ти -у´ю, -у´єш niepokoić, fatygować; sprawiać kłopot турбува´тися -у´юся, -у´єшся martwić się, kłopotać się 2. troszczyć się; ~ про сім'ю otaczać opieką rodzinę туре´цький turecki тури´зм -у m turystyka тури´ст -а m turysta туристи´чний turystyczny тури´стка -и ż turystka туркме´н -а m Turkmen туркме´нка -и ż Turkmenka туркме´нський turkmeński турне´ ndm n turnee, objazd okrężny; występy gościnne турнір -у m turniej ту´рок -ка m Turek турчи´нка -и, турке´ня -і ż Turczynka тут tu, tutaj туте´шній tutejszy ту´флі -лів lmn pantofle ту´хлий stęchły ту´хнути (tylko 3. osoba) 1. psuć się, stawać się stęchłym 2. gasnąć ту´ча -і ż chmura deszczowa (gradowa) туш1 -а m tusz (muzyczny) туш2 -і ż tusz (kreślarski) ту´ша -і ż tusza (zwierzęca) тушо´ваний cieniowany: tuszowany ту´я туї ż tuja тхір тхора´ m tchórz тхоре´вий, тхоря´чий; тхоря´че ху´тро futro z tchórza тьма -и ż 1. mrok 2. mnóstwo, niezliczona ilość тьмаритися (tylko 3. osoba) chmurzyć się; posępnieć тьмяний przyćmiony, mętny тьохкати (tylko 3. osoba) kląskać (o słowiku); pikać (o sercu) тьху! a. тьфу! tfu! тюбик -а m tubka тюк -а´ m juki, tłumok, tobół тюле´невий foczy тюле´нь -ня m foka тюльпа´н -а m tulipan тюрбан -а m turban тюре´мний zob. в'язни´чний тюрма´ -й zob. в'язни´ця тютюн -у´ m tytoń тютюно´вий 1. tytoniowy 2. tabaczkowy (kolor) тюхті´й -ія´ m niezdara; człowiek nieokrzesany тя´га -и ż 1. ciąg powietrza, przeciąg 2. siła pociągowa, ciąg 3. ciąg, przelot (ptaków) тягани´на -и ż ciąganie, wleczenie; kłopoty тягар -ря´ m ciężar; бу´ти тягаре´м для кого-не´будь być dla kogoś ciężarem тягач -а´ m ciągnik, traktor тягну´ти -ну´, -неш ciągnąć; przeciągać coś, zwlekać z czymś тягну´тися, тягти´ся -гну´ся, -гнешся ciągnąć się, rozpościerać się; przeciągać się, przedłużać się тягота´ -и´ ż ciężar, brzemię тягти´ -ну´, -неш ciągnąć (za cos); przeciągać (sprawę); ~ жеребо´к ciągnąć losy; ~ спра´ву ciągnąć, odwlekać sprawę; ~ на свій бік ciągnąć na swoją stronę тягу´чий ciągliwy, ciągnący się тяжі´ння -я n ciążenie, grawitacja; земне´ ~ przyciąganie ziemskie; сила ~ siła ciężkości; зако´н зага´льного ~ prawo powszechnego ciążenia тяжі´ти -жу´, -жи´ш a. -по, -ієні ciążyć, przygniatać тяжки´й ciężki; тяжкі´ ро´ди ciężki poród тя´жко ciężko; ~ мені´ на се´рці ciężko mi na sercu тяжкоозбро´єний ciężkozbrojny тяжкопоранений ciężko ranny тя´ма -и świadomość, pamięć; поверну´ти до тя´ми odzyskać przytomność тя´мити -млю, -миш 1. rozumieć 2. pamiętać; не ~ себе´ від ра´дості nie posiadać się z radości тяму´щий rozumny, rozgarnięty, pojętny тятива´ -и´ ż cięciwa у u, w, we; do; він жив ~ бра´та; on mieszkał u brata; ~ Варша´ві w Warszawie; ~ вівто´рок we wtorek; він пішов ~ мі´сто poszedł do miasta; вона´ взяла´ ~ ме´не де´кілька олівців wzięła ode mnie kilka ołówków; ~ ме´не c ja mam; zob. в уба´вка -и ż pot. zmniejszenie, zniżka, ubytek убавля´ти (ся) -я´ю, -я´єш zmniejszać (się), zniżać (się), ubywać ► уба´вити -влю, -виш zmniejszyć (się), obniżyć (się); уба´вити ціну´ obniżyć cenę уберіга´ти(ся) -а´ю, -а´єш ochraniać (się), zachowywać (się), wystrzegać (się) ► уберегти´ -(ся) -ежу´, -еже´ш uchronić (się), zachować (się), ustrzec (się) убива´ти, уби´ти; zob. вбива´ти, вби´ти убива´тися -а´юся, -а´єшся rozpaczać уби´вця zob. вби´вця уби´вство -а n zabójstwo уби´вчий zabójczy убира´льня -і ż szatnia, garderoba убира´ти -а´ю,-а´єш 1. uporządkowywać; ozdabiać 2. ubierać убира´тися -а´юся, -а´єшся ubierać się (w co), wkładać na siebie уби´тий 1. zabity 2. przybity, zrozpaczony; спить, як ~ śpi jak zabity; ~ го´рем przybity nieszczęściem уби´ток -тку m ubytek, strata убійник -а m zob. уби´вця убі´к zob. вбік убі´р убору m ubiór; парадний ~ strój galowy; головни´й ~ nakrycie głowy ублага´ти -а´ю, -а´єш ubłagać, uprosić ублаготворя´ти -я´ю, -я´єш zadowalać, zaspokajać, robić przyjemność; ~ чиїсь бажа´ння spełniać czyjeś życzenia; ~ потре´би zaspakajać potrzeby ► ублаготвори´ти(ся) -рю, -ри´ш zadowolić (się) убогий ubogi; zob. вбо´гий убо´гість -гості z, убо´зтво -а n ubóstwo убо´жіти -ію, -ієш ubożeć, stawać się biednym уболіва´ння -я n ubolewanie уболіва´ти -а´ю, -а´єш ubolewać убра´ний 1. ozdobiony 2. ubrany убра´ння´ zob. вбра´ння´ убра´ти уберу´, убере´ш 1. ozdobić, przybrać 2. ubrać убрід zob. вбрід убувати (tylko 3. osoba) ubywać ► убу´ти ubyć убуток -тку m ubytek увага -и ż uwaga; бра´ти до ува´ги brać pod uwagę; беручи´ до ува´ги, що... z uwagi na to, że... уважати zob. вважа´ти уважити -жу, -жиш uwzględnić уважний uważny, baczny; oględny ува´жність -ності ż uwaga, uważanie уважно uważnie; ~ слу´хати на уроках uważać na lekcjach уведення zob. вве´дення увертюра -и ż uwertura уверх zob. вверх уве´сь zob. ввесь, весь увечері zob. вве´чері увівати -а´ю, -а´єш 1. uwijać, zwijać, wić; owijać, oplatać 2. bandażować ► уви´ти ув'ю´, ув'є´ш 1. uwić; zwić; owinąć; ~ гніздо uwić gniazdo 2. zabandażować увіз zob. ввіз увійти´ zob. ввійти´ увікові´чнення -я n zob. уві´чнення увільняти -я´ю, -я´єш zwalniać, uwalniać ► увільни´ти -ню´, -ниш zwolnić увімкну´ти zob. ввімкну´ти увінча´ння -я n uwieńczenie, zwieńczenie увінча´ти -а´ю, -а´єш uwieńczyć уві´рувати -ую, -уєш uwierzyć увіткну´ти zob. ввіткну´ти уві´чнений uwieczniony уві´чнення -я n uwiecznienie увічнювати -юю, -юєш uwieczniać, upamiętniać ► уві´чнити -ню, -нині uwiecznić, upamiętnić уво´дити, увести´ zob. вво´дити, ввести´ уво´зити, увезти´ zob. вво´зити, ввезти´ уво´лю zob. вво´лю у´в'язка -и ż związanie, uwiązanie; powiązanie ув'я´знений uwięziony ув'я´знення -я n uwięzienie ув'я´знювати -юю, -юєш więzić, zamykać do więzienia ► ув'язни´ти -ню´, -ни´ш uwięzić ув'я´зувати -ую, -уєш uwiązywać ► ув'яза´ти -яжу´, -я´жеш uwiązać уга´в -у; без уга´ву bez przerwy угава´ти -а´ю, -а´єш uciszać, uspokajać się уга´дувати, угада´ти zob. вга´дувати, вгада´ти угамо´вувати, угамува´ти zob. вгамо´вувати, вгамува´ти угаса´ння -я n gaśniecie (ognia); umieranie, konanie; niknięcie угаса´ти -а´ю, -а´єш gasnąć; umierać; niknąć ► уга´снути-ну, -неш zgasnąć угаслий zgasły, wygasły угіддя -я n posiadłość (ziemska), użytki rolne угли´б, углибину´ zob. вглиб, вглибину´ угно´єння -я n 1. gnój, nawóz 2. użyźnienie угно´ювати -юю, -юєш nawozić (ziemię), użyźniać ► угноїти -ою´, -оїш nawieźć (ziemię), użyźnić угну´тий wgięty, wklęsły уго´да -и ż ugoda, umowa; уклада´ти уго´ду zawierać umowę; двосторо´ння ~ umowa dwustronna угодо´ваний wyhodowany, wykarmiony, utuczony угодо´вець -вця m ugodowiec уго´дник -а m; ~ бо´жий sługa boży уго´лос zob. вго´лос угомо´нювати -юю, -юєш uspokajać, uciszać ► угомони´ти -ню´, -ни´ш uspokoić, uciszyć уго´рець -рця m Węgier уго´рка -и ż Węgierka угорі zob. вгорі уго´рський węgierski уго´ру zob. вго´ру угоща´ння -я n goszczenie, częstowanie, poczęstunek угоща´ти -а´ю, -а´єш gościć, częstować ► угости´ти -ощу, -о´сти´ш ugościć, poczęstować угри´зти -зу´, -зе´ш ugryźć угріва´ти -а´ю, -а´єш ogrzewać ► угрі´ти -і´ю, -і´єш ogrzać угро´бити -блю, -биш uśmiercić, zakatrupić (pot.); zniszczyć, zrujnować угрупо´вання -я n ugrupowanie уда´в -а m wąż boa-dusiciel уда´ваний udawany, sztuczny, nienaturalny уда´вано sztucznie, nienaturalnie удава´ти удаю´, удає´ш udawać удава´тися, уда´тися zob. вдаватися, вда´тися удави´ти -влю´, -виш zadławić, zdławić; zadusić удави´тися -влю´ся, -вишся udławić się, udusić się уда´лий zob. вда´лий удалині´ zob. вдалині´ уда´р -у m udar, cios, uderzenie, porażenie; ~ молотко´м uderzenie młotkiem; ~ мече´м cios mieczem; нано´сити ~ zadawać cios; одни´м уда´ром jednym uderzeniem; со´нячний ~ udar słoneczny уда´рити(ся), ударя´ти (ся) zob. вда´рити(ся), вдаря´ти (ся) уда´рний uderzeniowy; perkusyjny; szturmowy; ~ батальйон batalion szturmowy; уда´рні інструменти instrumenty perkusyjne ударник -а m 1. przodownik pracy 2. iglica (w broni) 3. perkusista удача -і ż powodzenie, sukces удачливий szczęśliwy, mający powodzenie, w czepku urodzony удачник -а m szczęściarz, mający powodzenie удвічі zob. вдвічі удвос zob. вдвоє удвох zob. вдво´х удень zob. вдень удира´тися, уде´ртися zob. вдиратися, вде´ртися удивля´тися, удиви´тися zob. вдивля´тися, вдиви´тися удівець zob. вдіве´ць удій удою m udój удійність -ності ż mleczność удобрення -я n użyźnienie удобрювати -юю, -юєш nawozić, użyźniać ► удо´брити -рю, -риш użyźnić удова´ ż zob. вдова´ удовж zob. вдовж удови´ний zob. вдови´ний удоволений zob. вдово´лений удома zob. вдо´ма удосвіта zob. вдо´світа удоскона´лення -я n udoskonalenie, ulepszenie удоскона´лювати -юю, -юєш udoskonalać, ulepszać удо´сталь zob. вдо´сталь удосто´ювати -юю, -юєш zaszczycać; nadawać godność; nagradzać ► удосто´їти-о´ю, -о´їш zaszczycić, nadać godność; nagrodzić удочеря´ти -я´ю, -я´єш adoptować jako córkę ► удочери´ти -рю´, -ри´ш zaadoptować jako córkę удру´ге zob. вдру´ге ужа´лений użądlony ужали´ти -лю´, -лиш ukąsić (o żmii); użądlić; oparzyć (o pokrzyw/e) ужа´рювати -юю, -юєш przysmażać, smażyć, piec ► ужа´рити -рю, -риш usmażyć, upiec ужа´ти ужну´, ужне´ш zżąć jakąś część (np. łanu zboża) уже´ zob. вже ужи´ваний zob. вжи´ваний ужива´ти, ужи´ти zob. вжива´ти, вжи´ти ужиток zob. вжи´ток узага´льнений uogólniony узага´льнення -я n uogólnienie узага´льнювати -юю, -юєш uogólniać ► узага´льнити -ню, -нині uogólnić уза´д zob. взад узако´нений legalny, uprawomocniony узако´нювати -юю, -юєш uprawomacniać, legalizować ► узако´нити -ню, -ниш zalegalizować, uprawomocnić узбе´к -а m Uzbek узбере´жжя -я n wybrzeże узбе´цький uzbecki узбе´чка -и ż Uzbeczka узбіччя -я n ubocze узва´р -у m kompot (z suszu owocowego) узві´з -во´зу m wzniesienie, stromizna узгі´р'я -я n uskok, zbocze góry узго´джений uzgodniony узго´джешсть -ності ż uzgodnienie, zgoda, porozumienie, koordynacja узго´дження -я n związek zgody (w składni) узго´джувати -ую, -уєш uzgadniać узго´джуватися (tylko 3. osoba) pozostawać w składni zgody узголі´в'я -я n wezgłowie узде´чка -и ż uzda узи´ уз lmnwięzy; ~ кро´ві więzy krwi узи´мку zob. взи´мку узлі´сся -я n skraj lasu узмо´р'я -я n brzeg morza, wybrzeże morskie узнава´ти -наю´, -нає´ш poznawać, dowiadywać się ► узна´ти -а´ю,-а´єш poznać, dowiedzieć się узо´р -у m wzór; ~ для вишивання (гаптува´ння) wzór do wy. szywania (haftowania); zob. взіре´ць узо´рчастий wzorzysty узя´ти zob. взя´ти узя´тися zob. взя´тися ука´з -у m dekret, zarządzenie; ukaz ука´зка -и ż 1. wskazówka, wskazanie 2. pałeczka do wskazywania ука´зувати, указа´ти zob. вказувати, вказа´ти укві´тчувати -ую, -уєш zdobić, przybierać kwiatami ► уквітча´ти -а´ю, -а´єш ozdobić, przybrać kwiatami укида´ти, уки´нути zob. вкида´ти, вки´нути укінці´ zob. вкінці укі´с укосу m 1. ukos (jednorazowy zbiór siana) 2. skarpa, nasyp укла´д -у m układ, system, ustrój, struktura; соціа´льно-економі´чний ~ system społeczno-ekonomiczny уклада´ти -а´ю, -а´єш układać, składać; zawierać ► укласти -аду´, -аде´ш ułożyć; zawrzeć (np. umowę); ~ словни´к ułożyć słownik; ~ пакт, договір zawrzeć pakt, układ уклада´ч -а´ m autor; kompilator уклі´н -лону m ukłon уклон pochyłość, spadzistość, stok, zbocze уклоня´тися, уклони´тися zob. вклоня´тися, вклони´тися укол -у m 1. zastrzyk, iniekcja; punkcja; ukłucie 2. przytyk, docinek уколоти(ся) -лю´, -леш ukłuć (się); уколо´ти (когось) dociąć komuś, przyciąć украда´тися, укра´стися zob. вкрада´тися, вкра´стися українець -нця m Ukrainiec україні´зм -у m ukrainizm українізувати -у´ю, -у´єш ukrainizować україніст -а m ukrainista україні´стика -и ż ukrainistyka; filologia ukraińska украї´нка -и ż Ukrainka українозна´вець -вця m ukrainoznawca український ukraiński; українська держа´ва państwo ukraińskie; українська мо´ва język ukraiński; украї´нське мисте´цтво sztuka ukraińska; українська філоло´гія filologia ukraińska, ukrainistyka украсти zob. вкра´сти укрива´ти (ся), укри´ти (ся) zob. вкрива´ти (ся), вкри´ти (ся) укритий zob. вкри´тий укриття´ zob. вкриття´ укрі´плення -я n umocnienie, utwierdzenie; obwarowanie, ufortyfikowanie укрі´плювати -юю, -юєш umacniać, utwierdzać; obwarowywać, fortyfikować ► укріпи´ти -плю´, -пи´ш umocnić, obwarować укрі´плюватися -ююся, -юєшся umacniać się, obwarowywać się; ~ на за´йнятих пози´ціях umacniać się na zdobytych pozycjach укру´пнення -я n zwiększenie, powiększenie; rozszerzenie укру´пнювати -юю,-юєш zwiększać, powiększać ► укрупни´ти -ню´,-ни´ш zwiększyć, powiększyć укрути´ти zob. вкрутити уку´пі zob. вку´пі уку´с -у n ukąszenie укуси´ти -ушу´, -у´сиш ukąsić ула´годження -я n załatwienie; ziagodzenie (czegoś) ула´годжувати -ую, -уєш łagodzić; załatwiać ► ула´годити -джу, -дині załagodzić, załatwić ула´зити, улі´зти zob. вла´зити, влі´зти ула´мок -мка m ułamek, kawałek уле´сливий pochlebny, schlebiający уле´сливість -вості ż pochlebstwo, schlebianie улаштовувати(ся), улаштувати(ся) zob. влашто´вувати (ся), влаштува´ти(ся) уле´щувати -ую, -уєш schlebiać, pochlebiać улива´ти, ули´ти zob. влива´ти, вли´ти улі´во zob. влі´во уліта´ти, улеті´ти zob. вліта´ти, влетіти улі´тку zob. влі´тку уло´в -у m połów, łowienie ryb; pot. ułów (złowione ryby) улови´мий uchwytny уло´го´вина -и ż wgłębienie, wyżłobienie; kotlina улю´бленець -нця m ulubieniec улю´блений ulubiony улю´блениця -і ż ulubienica ум ума´ m (rzadko) rozum; кра´щі уми´ najlepsze umysły; спа´ло (сплило´) на ~ przyszło (cos) do głowy; zaświeciło (cos) w głowie; голо´дній кумі´ хліб на умі´ głodnemu chleb na myśli уме´рлий zob. вме´рлий умертвля´ти -я´ю, -я´єш umartwiać ► умертви´ти -влю´, -ви´ш 1. umartwić 2. uśmiercić, zabić уме´рти zob. умира´ти умива´льник -а m umywalka умива´ти(ся), уми´ти(ся) zob. вмива´ти (ся), вми´ти(ся) умина´ти -а´ю, -а´єш ugniatać, miesić (glinę)\ zajadać z apetytem умира´ти, уме´рти zob. вмирати, вме´рти умиротворення -я n przywrócenie pokoju, uspokojenie уми´ть zob. вмить умі´лий umiejętny, doświadczony, wprawny; ~ організатор zdolny organizator умі´ння -я n umiejętność умірко´ваний umiarkowany уміти, вміти -ію, -і´єш umieć умі´інувати(ся), уміша´ти (ся) zob. вмішувати (ся), вміша´ти(ся) уміща´ти, умісти´ти zob. вміща´ти, вмісти´ти умліва´ти -а´ю, -а´єш omdlewać (z zachwytu); tracić rozum умо´ва -и ż 1. umowa 2. warunek; ~ достатня й необхі´дна warunek dostateczny i konieczny; умо´ви пра´ці warunki pracy; житлові´ умо´ви warunki mieszkaniowe; пого´дні умови warunki pogodowe умови´від -ви´воду m wnioskowanie, kalkulacja умовка´ти -а´ю, -а´єш milknąć умовля´ти -я´ю, -я´єш namawiać ► умо´вити -влю, -виш namówić умовля´тися -ля´юся, -ля´єшся umawiać się, zawierać umowę ► умо´витися -влюся, -вишся umówić się, zawrzeć umowę умовний umowny, warunkowy; умовні зна´ки znaki umowne; ~ спо´сіб tryb warunkowy (czasownika); умо´вне ре´чення zdanie warunkowe умогля´д -у m rozumowanie, rozważanie, dociekanie, spekulacje myślowe умогля´дний teoretyczny, spekulatywny уможли´влювати -юю, -юєш umożliwiać ► уможли´вити -влю, -виш umożliwić умоли´ти умолю´, умо´лиш ubłagać, uprosić умолот -у m omłot (plon po wymlóceniu) умоло´ти умелю´, уме´леш zemleć умолоти´ти -очу´, -о´тиш wymłócić; namłócić умудри´тися -рю´ся, -ри´шся znaleźć sposób унаочнювати -юю, -юєш unaoczniać ► унао´чнити -ню, -ниш unaocznić уна´слідок zob. вна´слідок унеможли´влювати -юю, -юєш uniemożliwiać ► унеможливити -влю, -виш uniemożliwić уни´з zob. вниз унизу´ zob. внизу´ уника´ти -а´ю, -а´єш unikać; ~ людей unikać ludzi ► уни´кнути -ну, -неш uniknąć; ~ покара´ння uniknąć kary уніа´т -а m unita уніа´тка -и ż unitka уніа´тський unicki універкра´м -у m (універса´льна крамни´ця) dom towarowy універма´г -у m (універса´льний магази´н) zob. універкра´м універсальний uniwersalny; універса´льна крамни´ця dom towarowy університе´т -у m uniwersytet університе´тський uniwersytecki уніка´льний unikalny, rzadki у´нікум -у m unikat унісо´н -у m unisono (np. śpiewać) уніфо´рма -и m uniform, mundur унічию´ zob. внічию´ у´нія -ії ź unia; бересте´йська ~ unia brzeska уно´сити, унести´ zob. вно´сити, внести´ уночі´ zob. вночі´ уосо´блення -я n uosobienie, personifikacja уосо´блювати -юю, -юєш uosabiać, personifikować упада´ти, упа´сти zob. впада´ти, впа´сти упако´вувати -ую, -уєш pakować ► упакува´ти -у´ю, -у´єш opakować, zapakować упе´внений zob, впе´внений упевня´ти(ся), впевня´ти (ся) -я´ю, -я´єш upewniać (się) ► упе´внити(ся), впе´внити (ся) -ню, -ниш upewnić (się) упере´д zob. впере´д упере´джений uprzedzony упере´дженість -ності ż uprzedzenie упе´ртий uporczywy; uparty упе´ртість -тості ż uporczywość, zawziętość, upór упе´рше, упе´рш zob. впе´рше, впе´рш упива´тися -а´юся, -а´єшся 1. upijać się 2. zachwycać się, upajać się (np. szczęściem) ► упи´тися уп'ю´ся, уп'є´шся 1. upić się 2. zachwycić się, upoić się (np. zwycięstwem) упи´р -я´ m upiór упира´тися -а´юся, -а´єшся 1. upierać się 2. opierać się ► упе´ртися упру´ся, упре´шся 1. uprzeć się 2. oprzeć się упи´сувати(ся), уписа´ти (ся) zob. впи´сувати(ся), вписа´ти (ся) упла´в zob. вплав упли´в -у m upływ; ~ кро´ві upływ krwi уплива´ти, упли´нути zob. вплива´ти, впли´нути упова´ння -я n nadzieja, ufność уповза´ти, уповзти´ zob. вповза´ти, вповзти´ упо´вні zob. вповні уповнова´жений upoważniony, pełnomocny уповнова´жувати -ую,-уєш upoważniać, uprawniać ► уповнова´жити -жу, -жиш upoważnić, upełnomocnić уподі´бнення -я n upodobnienie уподі´бнювати (ся) -юю, -юєш upodabniać (się) ► уподібнити(ся) -ню, -ниш upodobnić (się) упоко´рювати (ся) -юю, -юєш upokarzać (się) ► упоко´рити(ся) -рю, -риш upokorzyć (się) упо´перек zob. впо´перек упо´ратися -аюся, -аєшся dać sobie radę, podołać; sprzątnąć упоро´ти -рю´, -реш spłatać (np figla), nabroić упо´ру zob. впо´ру упоряджа´ти, упоряди´ти zob. впоряджа´ти, впоряди´ти упорядко´ваний zob. впорядкований упорядко´вувати, упорядкува´ти zob. впорядко´вувати, впорядкува´ти упоря´дник -а m redaktor (np. antologii, słownika) упра´ва -и ż zarząd; головна´ ~ zarząd główny; міська´ ~ zarząd miejski управи´тель -ля m 1. zarządca, 2. zarządzający, zawiadowca, administrator управлі´ння -я n zarząd управля´ти -я´ю,-я´єш kierować, rządzić, zarządzać упріва´ти -а´ю, -а´єш pocić się ► упрі´ти -і´ю, -і´єш 1. spocić się 2. udusić (o mięsie lub jarzynach) упрова´джувати, упрова´дити zob. впрова´джувати, впрова´дити упрошувати -ую, -уєш upraszać, prosić, błagać ► упроси´ти -ошу´, -о´сиш uprosić, ubłat gać у´пряж -і ż uprząż упря´жка -и ż zaprzęg уп'я´те zob. вп'я´те уража´ти, урази´ти zob. вража´ти, врази´ти ура´з zob. враз ура´зли´вий, ура´зли´вість zob. вра´зли´вий, вра´зли´вість ура´нці zob. вра´нці у´рвище -а n urwisko урешті zob. вре´шті ури´вок -вка m urywek, fragment уривце´м, ури´вками wyrywkowo, fragmentarycznie; dorywczo урівнова´жений zrównoważony урівнова´женість -ності ż zrównoważenie, równowaga урівнова´жувати -ую, -уєш równoważyć ► урівнова´жити -жу, -жиш zrównoważyć, uspokoić урізати -і´жу, -і´жеш uciąć; urżnąć; ukroić у´рна -и ż urna; ви´борча ~ urna wyborcza уро´да zob. вро´да уро´джена -ної z domu (o nazwisku panieńskim) уро´дженець -нця m autochton, tubylec уро´джений urodzony; ~ теля сме´рті ба´тька urodzony po śmierci ojca, pogrobowiec уро´дженка -и ż autochtonka; ~ Льво´ва pochodząca ze Lwowa, urodzona we Lwowie уроди´ти(ся), вродити (ся) -джу´, -диш urodzić (się); цього´ ро´ку уроди´ли вели´кі кавуни´ tego roku obrodziły duże arbuzy, w tym roku jest urodzaj na duże arbuzy уродли´вий zob. вродли´вий урожа´й zob. врожа´й уро´зтіч, уро´здріб, уро´зкидку, уро´зсип zob. вро´зтіч, вро´здріб, вро´зкидку, вро´зсип уро´к -у m lekcja; nauczka; ~ фі´зики lekcja fizyki; зроби´ти уро´ки odrobić lekcje; це було´ для нас уро´ком było to dla nas lekcją; wyciągnęliśmy wnioski; zdobyliśmy doświadczenie урочи´стий uroczysty урочи´стість -тості ż uroczystość уро´чище -а n uroczysko уручну´ zob. вручну´ урю´к -у m suszone morele у´ряд -у m rząd уря´дник -а m 1. dawny urzędnik policji powiatowej 2. podoficer (w wojsku kozackim) урядо´вець -вця m urzędnik урядо´вий urzędowy; урядо´ва комісія komisja rządowa; урядо´ва устано´ва instytucja rządowa урятува´ти(ся) zob. врятува´ти(ся) ус -а m zob. вус уса´джувати, уса´дити zob. вса´джувати, вса´дити уса´тий zob. вуса´тий уса´ч -а´ m 1. wąsacz 2. sum 3. kózka (owad); zob. вуса´ч усвідо´млення -я n uświadomienie, uprzytomnienie усвідо´млювати -юю, -юєш uświadamiać ► усвідо´мити -млю, -милі uświadomić, uprzytomnić sobie усе´ zob. все усе´лення zob. все´лення уселя´ти(ся), усели´ти(ся) zob. вселя´ти (ся), всели´ти (ся) усере´дині zob. всере´дині усе´-таки zob. все´-таки усиновитель -ля m adoptujący, przybrany rodzic усино´влений usynowiony, zaadoptowany усиновля´ти -я´ю, -я´єш usynawiać, adoptować ► усиновити -влю´, -ви´ш usynowić, zaadoptować усипа´льня -і ż grobowiec усипа´ти -а´ю, -а´єш obsypywać, pokrywać усипля´ти -я´ю, -я´єш usypiać усиха´ння -я n usychanie, więdnięcie, uwiąd усиха´ти -а´ю, -а´єш usychać, więdnąć усі zob. всі усіва´ти -а´ю, -а´єш 1. wsiewać 2. pokrywać (czymś) усіля´кий zob. всіля´кий уска´кувати, уско´чити zob. вска´кувати, вско´чити ускла´днення -я n komplikacje ускла´днювати -юю, -юєш komplikować; пита´ння ускла´днюються problemy komplikują się ► ускла´днити -ню, -ниш skomplikować усла´влений sławny, wsławiony уславля´ти -я´ю, -я´єш wysławiać, chwalić услі´д zob. вслід усліпу´ zob. всліпу´ усма´к zob. всмак усмиритель -ля m poskromiciel, pogromca усміх -у m uśmiech усміха´тися -а´юся, -а´єшся uśmiechać się ► усміхну´тися -ну´ся, -не´шся uśmiechnąć się усмі´хнений uśmiechnięty усмішка -и ż uśmiech; лука´ва ~ obłudny (ironiczny) uśmieszek усний ustny; у´сна мо´ва język mówiony усобиця -і ż waśń, niezgoda успадкува´ння -я n dziedzictwo, scheda, spuścizna, sukcesja успадкува´ти -у´ю, -у´єш odziedziczyć успіігая -я uśpienie; zaśnięcie; Успіння Пресвято´ї Богоро´диці Wniebowzięcie (Zaśnięcie) Najświętszej Marii Panny успіх -у m sukces, powodzenie; osiągnięcie успішний skuteczny, pomyślny; успішне прове´дення референдуму pomyślne przeprowadzenie referendum уста´ уст lmnusta; з уст в ~ z ust do ust уста´в -у m regulamin; statut; бойови´й ~ regulamin bojowy устава´ти, уста´ти zob. встава´ти, вста´ти уставля´ти, уста´вити zob. вставля´ти, вста´вити уста´лений ustalony; він ма´с ~ по´гляд на це пита´ння, у ньо´го ~ по´гляд на це пита´ння on ma wyrobiony pogląd na ten problem устали´тися (tylko 3. osoba) ustalić się, skrystalizować się устано´ва -и ż instytucja, urząd; науко´ва ~ zakład naukowy устано´вка -и ż ustawienie, umieszczenie; urządzenie; nastawienie устано´влений ustanowiony, przyjęty устано´влення -я n 1. ustalenie, ustanowienie; ~ тото´жності stwierdzenie tożsamości 2. ustawienie; ~ контро´льно-ви´мірних при´ладів wprowadzenie przyrządów kontrolno-pomiarowych установля´ти, устано´влювати, установи´ти zob. встановля´ти, встано´влювати, встанови´ти устано´вчий ustanawiający; установчі збо´ри zgromadzenie ustawodawcze устатко´ваний wyposażony, wyekwipowany устатко´вувати -ую, -уєш wyposażać, ekwipować ► устаткува´ти -у´ю, -у´єш wyposażyć, wyekwipować усте´лений zaścielony, zasłany устеля´ти -я´ю, -я´єш zaścielać, słać ► устели´ти -лю´, -лиш zaścielić, zasłać устеріга´ти -а´ю, -а´єш strzec, pilnować ► устерегти -ежу´, -еже´ш ustrzec, upilnować устига´ти, усти´гнути zob. встига´ти, всти´гнути у´стілка -и ż wyściółka (w bucie) усто´юватися (tylko 3. osoba) ustawać się, klarować się ► усто´ятися (tylko 3. osoba) ustać się, sklarować się усто´яти -о´ю,-о´їш ustać, wytrwać, oprzeć się czemuś; ~ про´ти на´тиску oprzeć się naciskowi у´стриця -і ż ostryga у´стрій -рою m ustrój; держа´вний ~ ustrój państwowy усту´п -у m występ (w skale); stopień уступа´ти -а´ю, -а´єш ustępować, odstępować; ~ мі´сце ustępować miejsca; ~ доро´гу ustępować z drogi ► уступи´ти -плю´, -пиш ustąpić, odstąpić усту´пка -и ż ustępstwo, ustąpienie; odstąpienie; піти´ на усту´п-ки pójść na ustępstwa у´стя -я n ujście; otwór усува´ти(ся) -а´ю, -а´єш usuwać (się), odsuwać (się) ► усу´нути-(ся) -ну, -неш usunąć (się), odsunąć (się) усу´нення -я n usunięcie, odsumę. cie, wydalenie усу´переч zob. всу´переч усуспільнений uspołeczniony усуспі´льнення -я n uspołecznienie усуспільнювати -юю, -юєш uspołeczniać ► усуспі´льнити -ню, -ниш uspołecznić усуча´снений uwspółcześniony усю´ди; з усіх усю´д ze wszystkich stron; zob. всю´ди уся´ zob. вся´ уся´кий, уся´к zob. вся´кий, всяк ута´єння -я n utajenie, zatajenie, ukrycie ута´ювати -юю, -юєш zatajać, ukrywać ► утаї´ти -аю´, -аїш zataić, ukryć утве´рдження -я n utwierdzenie, umocnienie; stwierdzenie утве´рджувати (ся) -ую, -уєш utwierdzać (się), umacniać (się) утво´рення -я n utworzenie; twór утво´рювати -юю, -юєш stwarzać, tworzyć ► утвори´ти -рю´, -риш stworzyć, utworzyć уте´клий -лого m zbiegły утекти´ zob, втекти´ уте´ча zob. вте´ча утика´ти zob. втика´ти утина´ти zob. втина´ти утира´ти(ся), уте´рти(ся) zob. втира´ти(ся), вте´рти (ся) у´тиск -у m ucisk утиска´ти -а´ю, -а´єш uciskać ► ути´снути -ну, -неш ucisnąć утиска´ти(ся), ути´снути(ся) zob. втиска´ти (ся), вти´снути (ся) утиха´та, ути´хнути zob. втиха´ти, вти´хнути утихомирювати, утихоми´рити zob. втихоми´рювати, втихоми´рити утік утоку а. уто´к -у m wątek (w tkaninie) утікати zob. втіка´ти, тіка´ти утіка´ч zob. втіка´ч утілення zob. вті´лення утім zob. втім утіха zob. втіха утіша´ти -а´ю,-а´єш cieszyć, pocieszać утіши´тель -ля m pocieszyciel утішігги(ся) zob. вті´шити(ся) уткнути zob. утика´ти утнути zob. утина´ти утовкти´ -вчу´, -вче´ш utłuc утома zob. вто´ма утомлений zob. вто´млений утомлювати(ся), утоми´ти (ся) zob. вто´млювати (ся), втоми´ти(ся) утомлюючий zob. вто´млюючий утопа´ти -а´ю, -а´єш topić się, tonąć утопи´ти(ся) zob. втопи´ти (ся) утопізм -у m utopijność утопі´чний utopijny; ~ соціалі´зм socjalizm utopijny уто´пія -ії ż utopia уто´пленик -а, уто´плений -ного m topielec уто´чнення -я, n uściślenie, sprecyzowanie уто´чнювання -я n uściślanie, precyzowanie уто´чнювати -юю, -юєш, уточня´ти -я´ю,-я´єш uściślać, precyzować ► уточни´ти -ню´, -ни´ш uściślić, sprecyzować утра´пити -плю, -пиш utrafić zob. втра´пити утра´та zob. втра´та утрача´ти, утра´тити zob. втрача´ти, втра´тити у´треня -і ż rel. jutrznia, ranne nabożeństwo утретє zob. втретє утри´манець -нця m osoba będąca na utrzymaniu; utrzymanek утри´мання -я n utrzymanie; бу´ти на утри´манні być (na czyimś) utrzymaniu утри´мувати(ся) -ую, -уєш utrzymywać (się), wstrzymywać (się) ► утри´мати (ся) -аю, -аєш utrzymać (się), wstrzymać (się) утри´чі zob. втри´чі утро´ба -и ż łono; żywot (brzuch) утро´бний zaczątkowy, embrionalny утро´с zob. втро´с утру´днення -я n utrudnienie утрудня´ти -я´ю, -я´єш utrudniać, komplikować, przysparzać trudności ► утруднити-ню´, -ни´ш utrudnić, skomplikować, przysporzyć trudności, sprawić trudność утрьо´х zob. втрьох утяга´ти(ся), утягти´(ся) zob. втяга´ти (ся), втягти´ (ся) ух! uf! ухва´ла -и ż uchwała ухва´лювати -юю, -юєш uchwalać ► ухвали´ти -лю´, -лиш uchwalić у´хил -у m odchylenie; лі´вий ~ odchylenie lewicowe; orientacja lewicowa ухиля´ння -я n uchylanie się, unikanie ухиля´тися -я´юся, -я´єшся uchylać się, unikać; odchodzić (np. od tematu); ~ від відповіді uchylać się od odpowiedzi ► ухили´тися -лю´ся, -лишся uchylić się, uniknąć; odejść (np. od tematu) ухи´льник -а m odszczepieniec ухитря´тися -я´юся, -я´єшся przechytrzać, kombinować, używać sposobów ► ухитри´тися -рю´ся, -ри´шся wykombinować, użyć sposobu ухна´ль -ля m hufnal (gwóźdź do podkowy) ухо´дити zob. вхо´дити ухопи´ти (ся) zob. вхопи´ти (ся) уці´лити zob. вці´лити уціліти -ію, -ієш ocaleć уча´сник -а m uczestnik у´часть -ті ż udział; бра´ти ~ brać udział учаща´ти zob. вчаща´ти уче´ний zob. вче´ний уче´ння zob. вче´ння учени´ця -ці ż uczennica уче´ність -ності ż erudycja у´чень у´чня m uczeń учепи´тися -плю´ся, -пишся uczepić się, wczepić się учеса´ти -ешу´, -е´шеш uczesać уче´тверо zob. вче´тверо учетве´рте zob. вчетве´рте учи´лище -а n szkoła, uczelnia учи´нок zob. вчи´нок учиня´ти, учини´ти zob. вчиня´ти, вчини´ти учителюва´ти -ю´ю, -ю´єш być nauczycielem, uczyć учи´тель zob. вчи´тель учи´телька zob. вчи´телька учительський zob. вчи´тельський учи´ти(ся) zob. вчи´ти(ся) учні´вство -а n lata szkolne, okres nauki szkolnej учні´вський uczniowski учо´ра zob. вчо´ра учора´шній zob. вчора´шній учотирьо´х zob. вчотирьо´х учува´тися, учу´тися zob. вчува´тися, вчу´тися ушанува´ти zob. вшанува´ти ушива´ти, уши´ти zob. вшива´ти, вши´ти уши´р zob. вшир ушкоджувати -ую, -уєш uszkadzać ► ушко´дити -джу, -диш uszkodzić ущелина -и ż szczelina ущемлений przyciśnięty, przygnieciony ущемлювати -юю, -юєш przygniatać, przyciskać ущерб -у m uszczerbek, strata ущербля´тися (tylko 3. osoba) ubywać (o księżycu) ► ущерби´тися (tylko 3. osoba) ubyć (o księżycu) ущи´пливий uszczypliwy ущипну´ти -ну´, -не´ш uszczypnąć ущільнений uszczelniony ущі´льнювати -юю, -юєш, ущільня´ти -я´ю, -я´єш uszczelniać ► ущільни´ти-ню´,-ниш uszczelnić ущуха´ти, ущу´хнути zob. вщуха´ти, вщу´хнути уя´ва -и ż wyobrażenie; obraz, wizerunek; wizja уя´влення -я n pojęcie; wyobrażenie; przedstawienie; не ма´ти найменшого (жо´дного, нія´кого) ~ nie mieć najmniejszego (żadnego) pojęcia уявля´ти -я´ю, -я´єш wyobrażać, przedstawiać ► уяви´ти-влю´, -виш wyobrazić, przedstawić уя´вний wyobrażony, wyimaginowany, nierealny, fikcyjny фабрика -и ż fabryka, zakład przemysłowy фабрика´нт -а m fabrykant; producent, wytwórca фабрика´т -у m fabrykat фабрикація -ії ż wytwarzanie, produkcja фабрикува´ти -у´ю, -у´єш wytwarzać, produkować; zmyślać; fabrykować, fałszować; ~ докуме´нти fabrykować (fałszować, podrabiać) dokumenty фабри´чний fabryczny; ~ гудо´к syrena fabryczna фа´була -и ż fabuła фа´бульний, фабуля´рний fabularny фавн -а m faun фаворизува´ти -у´ю, -у´єш faworyzować фаворит -а m faworyt, ulubieniec фаворитка -и ż faworytka, ulubienica; faworyta фаго´т, фагот -а m fagot фа´за -и ż faza; фа´зи мі´сяця fazy księżyca фаза´н -а m bażant фа´зовий fazowy фа´кел -а m pochodnia, żagiew факі´р -а m fakir факс -у m faks; переда´ти фа´ксом przesłać (przekazać) faksem факси´міле пат n faksymile, reprodukcja (podpisu, rękopisu, dokumentu, rysunku) факт -у m fakt; ~, що... faktem jest, że...; спира´тися на фа´кти opierać się na faktach факти´чний faktyczny фа´ктор -а m czynnik факту´ра -и ż faktura; ви´писати факту´ру wypisać fakturę факультативний fakultatywny, dowolny, nie obowiązujący; możliwy факульте´т -у m fakultet, wydział фала´нга, фаланга -и ż falanga; zwarty tłum, gromada фальсифіка´т -у m falsyfikat фальсифіка´тор -а m falsyfikator, fałszerz фальсифіка´ція -ії ż falsyfikowanie, falsyfikacja, fałszerstwo, fałszowanie, podrabianie фальсифікува´ти -у´ю, -у´єш falsyfikować, fałszować, podrabiać фальста´рт -у m falstart фальце´т -у m falset фальш -і ż a. -у m fałsz, obłuda, kłamstwo; fałszywa nuta, fałszywy ton (w muzyce) фальши´вий fałszywy; фальши´ва чу´тка fałszywa wiadomość; фальши´ва людина (моне´та) fałszywy człowiek (pieniądz); ~ тон fałszywy ton фальшивити -влю, -виш fałszować (w muzyce) фальши´вість -вості n fałsz, fałszywość, nieszczerość, obłuda, kłamliwość фальши´вка -и ż fałszywy dokument; fałszywy banknot фальши´во fałszywie; ~ співа´ти fałszować фамілья´рний familiarny, poufały, bezceremonialny; фамілья´рна мо´ва język rodzinny (familijny, domowy) фамілья´рність -ності ż familiarność, bezceremonialność; poufność фанати´зм -у m fanatyzm; релігійний ~ fanatyzm religijny фана´тик -а m fanatyk фанати´чка -и ż fanatyczka фанати´чний fanatyczny фанатичність -ності ż fanatyzm; релігі´йна ~ fanatyzm religijny фанера -и ż fornir; dykta, sklejka фант -а m fant фантазе´р -а m fantasta, marzyciel фанта´зія -ії ż fantazja; kaprys; бу´йна (бага´та) ~ bujna (bogata) fantazja фантазува´ти -у´ю, -у´єш fantazjować; marzyć фанта´ст -а m fantasta, marzyciel фанта´стика -и ż fantastyka; twórczość naukowo-fantastyczna фантасти´чний fantastyczny фанфа´ра -и ż fanfara фанфаро´н -а m fanfaron, zarozumialec, pyszałek, samochwał фанфаро´нство -а n fanfaronada, zarozumialstwo фара -и ż reflektor (przy samochodzie) фара´да -и ż farad (jednostka pojemności elektrycznej) фараон -а m faraon (władca egipski; gra w karty) фарба -и ż farba фарбо´ваний farbowany, barwiony; ~ лис farbowany lis фарбува´льний farbiarski фарбува´льня -і ż farbiarnia фарбува´ти -у´ю, -у´єш farbować, barwić фарисе´й -е´я m faryzeusz, obłudnik фарисе´йство -а n faryzeuszostwo, obłuda фарисе´йський faryzeuszowski, obłudny, fałszywy, zakłamany фармаколо´гія -її ż farmakologia фармаце´вт -а m farmaceuta фармацевти´чний farmaceutyczny t фарма´ція -ії ż farmacja фарс1 -у m farsa, krotochwila фарс2 -у m błazeński kawał, żart фа´рсовий farsowy, krotochwilny, żartobliwy, groteskowy фарту´х -а´ m fartuch фартушо´к -піка m fartuszek фарш -у m farsz, nadzienie фарширува´ти -у´ю, -у´єш faszerować, nadziewać фаса´д -у m fasada фасо´н -у m fason; втра´тити ~ stracić fason фасува´ти -у´ю, -у´єш fasować, ładować фат -а m modniś, strojniś, fircyk фата´ -и´ ż welon фаталізм -у m fatalizm, wiara w przeznaczenie фаталі´ст -а m fatalista фаталісти´чний fatalistyczny фатальний fatalny, feralny, pechowy, zgubny фатува´тий fircykowaty, niepoważny, trzpiotowaty фа´тум -у m fatum фа´уна -и ż fauna фах -у m zawód, specjalność; хто ви за фа´хом? kim pan jest z zawodu?; працюва´ти за фа´хом pracować w swoim zawodzie фахіве´ць -вця´ m fachowiec, specjalista фахови´й fachowy фаши´зм -у m faszyzm фаши´на -и ż faszyna фаши´ст -а m faszysta фаши´стський faszystowski фая´нс -у m fajans фая´нсовий fajansowy федералі´зм -у m federalizm федералі´ст -а m federalista федера´льний federalny федерати´вний federacyjny, związkowy федера´ція -ії ż federacja, związek фейєрве´рк -а m fajerwerk фейлето´н -у m felieton фейлетоніст -а m felietonista фе´льдшер -а m felczer фемініза´ція -ії ż feminizacja феміні´зм -у m feminizm фемініст -а m feminista феміністка -и ż feministka фено´л -у m fenol фено´мен -а m fenomen феномена´льний fenomenalny феода´л -а m feudał феодалізм -у m feudalizm феода´льний feudalny ферзь -зя´ m królowa, dama (w szachach) фе´рма -и ż 1. farma 2. ferma ферме´нт -у m ferment фермента´ція -ії ż fermentacja ферментува´ти -у´ю, -у´єш fermentować фе´рмер -а m farmer фестива´ль -лю m festiwal фестива´льний festiwalowy фети´ш -а m fetysz фетиши´зм -у m fetyszyzm фетр -у m filc, pilśń фе´тровий filcowy, pilśniowy; ~ капелю´х kapelusz filcowy фехтува´льний szermierczy фехтува´льник -а m szermierz фехтува´ння -я n szermierka фе´я фе´ї ż wieszczka, czarodziejka фіа´лка -и ż fiołek; альпійська (гірська´) ~ fiołek alpejski, cyklamen фіа´лковий fiołkowy фіа´ско ndm n fiasko, niepowodzenie; зазна´ти ~ ponieść fiasko фібра -и ż włókno (mięśniowe), żyłka, nerw; fibra; всіма´ фібрами душі´ (се´рця, істо´ти) bardzo mocno, w najwyższym stopniu фібрин -у m fibryna фіга, фі´ґа ż figa; показа´ти (діста´ти) фіґу pokazać (dostać) figę фіговий, фіговий figowy; ~ листо´к listek figowy фігу´ра, фіґу´ра -и ż figura; плоска´ (просторо´ва) ~ figura płaska (przestrzenna); значна´ ~ wielka figura фігура´льний, фігуральний figuralny фігура´нт, фіґура´нт-а m figurant фігу´рка, фіґу´рка -и ż figurka фігурува´ти, фігурува´ти -у´ю, -у´єш figurować фіґля´р -а´ m figlarz, psotnik фіглярува´ти -у´ю, -у´єш psocić, figlować фізик -а m fizyk фізика -и ż fizyka; ядерна ~ fizyka jądrowa фізичний fizyczny; фізи´чна осо´ба (культу´ра) osoba (kultura) fizyczna фізіоло´гія -ії ż fizjologia фізіотерапі´я -і´ї ż fizjoterapia фізкульту´ра (фізи´чна культу´ра) -и ż wychowanie fizyczne; уро´к фізкульту´ри lekcja wychowania fizycznego фізкульту´рник -а m sportowiec; nauczyciel wychowania fizycznego фікса´ж -у m utrwalacz (w fotografice) фіксува´ти -су´ю, -су´єш fiksować, utrwalać; zaznaczać, notować фікти´вний fikcyjny фікти´вність -ності ż fikcyjnosć фі´кус -а m fikus (drzewo) фі´кція -ії ż fikcja філантро´п -а m filantrop філантропічний filantropijny філармо´нія -ії ż filharmonia філателі´ст -а m filatelista філателі´я -і´ї ż filatelistyka філе´ ndm n, філе´й -е´ю m 1. polędwica 2. filet (rybny) філіа´л -лу m filia, oddział філігра´нний, філігранний filigranowy філіппіка -и ż filipika, polemika філі´стер -а m filister, człowiek ograniczony (o ciasnych poglądach) фі´лія -ії ż zob. філіа´л філогене´з -у m filogeneza філо´лог -а m filolog філологічний filologiczny; ~ факульте´т wydział filologiczny філоло´гія -ії ż filologia філо´соф -а m filozof філософічний, філософський filozoficzny філосо´фія -ії ż filozofia філософува´ти -у´ю, -у´єш filozofować фільва´рок -рку m folwark фільм у m film; худо´жній ~ film fabularny; документа´льний ~ film dokumentalny; мультіплікаці´йний ~ film rysunkowy; зніма´ти ~ kręcić film; демонструва´ти ~ wyświetlać film; поста´вити ~ zrealizować film фільмоте´ка -и ż filmoteka фільтр -а m filtr фільтрува´ти -у´ю, -у´єш filtrować фіміа´м -у m kadzidło; кури´ти (кади´ти) ~ kadzić, schlebiać (komuś) фіна´л -у m finał фіна´льний finalny, finałowy фіна´нси -ів lmn finanse фінанси´ст -а m finansista фінансува´ти -у´ю, -у´єш finansować фі´нік -а m palma daktylowa; daktyl фінікі´єць -і´йця m Fenicjanin фінікі´йський fenicki фінікійка -и ż Fenicjanka фі´ніковий daktylowy фі´ніш -у m finisz; прийти´ до фінішу пе´ршим być pierwszym na mecie фінішува´ти -у´ю, -у´єш finiszować фі´нка -и ż 1. Finka, Finlandka 2. finka (nóż) фінля´ндець -дця m zob. фіни фінля´ндка -и ż zob. фі´нка фінля´ндський zob. фінський фіни -а m Fin, Finlandczyk фі´нський fiński, finlandzki фіоле´товий fioletowy фіо´рд -у m fiord фі´рма -и ż firma, zakład, przedsiębiorstwo; вели´ка (дрібна) ~ duża (mała) firma; іноземна ~ firma zagraniczna фі´рмо´вий firmowy фіск -у m fiskus, skarb państwa фіска´л -а m urzędnik skarbu państwa фіска´льний fiskalny фіста´шка -и ź fistaszek, orzeszek ziemny (archaidowy) фішка -и ż liczman, żeton, pionek w warcabach фла´гман -а m dowódca grupy okrętów фла´гманський flagowy; ~ корабе´ль okręt flagowy флагшто´к -а m drzewce flagi флако´н -а m flakon флако´нчик -а m flakonik флама´ндець -дця m Flamandczyk, Flamand флама´ндка -и ź Flamandka флама´ндський flamandzki фламінго ndm m flaming, czerwonak (ptak) фланг -у m flanka, skrzydło фланго´вий flankowy, skrzydłowy, boczny фланель -лі ż flanela фланельовий flanelowy флегма -и ż flegma флегматик -а m flegmatyk флегмати´чний flegmatyczny флейта -и ż flet флейти´ст -а m flecista флексія -ії ż fleksja; końcówka флігель, флігель -ля m oficyna; skrzydło budynku флірт -у m flirt фліртува´ти -у´ю, -у´єш flirtować флома´стер -а m flamaster, pisak; mazak флора -и ż flora флоренті´єць -ійця m Florentyńczyk флорентійський florencki флот -у m flota; морськи´й ~ flota morska; повітря´ний ~ flota powietrzna; служи´ти у флоті służyć w marynarce флоти´лія -ії ż flotylla флуктуа´ція, флюктуа´ція -ії ż fluktuacja флюгер, флюгер-а m chorągiewka na dachu, kurek флюїд -у m fluid фля´га -и ż manierka фокстер'є´р -а m foksterier фокстро´т -у m fokstrot фо´кус -а m 1. ogniwo (punkt, w którym zbiegają się odbite promienie); soczewka 2. sztuka, numer (w cyrku); пока´зувати фо´куси pokazywać sztuczki cyrkowe фо´кусник -а m sztukmistrz фо´льга -и ż folia; cynfoha фолькло´р -у m folklor фольклори´ст -а m folklorysta фон -у m tło фонд -у m 1. fundusz 2. zasoby; środki materialne; zapasy; валю´тний ~ fundusz monetarny (pieniężny); ~ держа´вного майна´ skarb państwa; ~ за-робітної пла´ти fundusz płac; амортизаційний ~ fundusz amortyzacyjny; основні´ оборо´тні фо´нди podstawowe fundusze obrotowe; ~ валю´тних відрахува´нь środki pieniężne w walucie wymienialnej, które powstały w wyniku operacji walutowych; ~ заохо´чення fundusz zachęty (materialnej); ~ капіта´льного будівни´цтва fundusz budownictwa inwestycyjnego; ~ нагрома´дження fundusz akumulacji; фо´нди підприє´мства fundusze przedsiębiorstwa (gwarantujące działalność); фо´нди ри´нкові fundusz zaopatrzenia; ~ спожива´ння fundusz spożycia фоне´ма -и ż fonem фоне´тика -и ż fonetyka фонети´чний fonetyczny фоно´граф -у m fonograf фоноло´гія -ії ż fonologia фоноте´ка -и ż fonoteka фонта´н -а m fontanna форе´ль -лі ż pstrąg фо´ринт -а m forint (węgierska jednostka monetarna) фо´рма -и ż forma; бу´ти у фо´рмі być w formie; фо´рми вві´чливості formy towarzyskie (grzecznościowe) формалі´зм -у m formalizm формалі´н -у m formalina формалі´ст -а m formalista форма´льний formalny форма´льність -ності ż formalność форма´т -у m format форма´ція -ії ż formacja формува´льник -а m formierz формува´ння -я formowanie, kształtowanie; formacja формува´ти (ся) -у´ю, -у´єш formować (się), kształtować (się) фо´рмула -и ż formuła фо´рмулка -и ż formułka формулюва´ти -ю´ю, -ю´єш formułować формуля´р -а m formularz; чита´цький ~ rewers biblioteczny (formularz do zamawiania książek) форпо´ст -у m placówka, forpoczta, posterunek форсо´ваний forsowny; ~ марш forsowny marsz форсува´ти -у´ю, -у´єш forsować форсу´нка -и ż rozpylacz форт -у m fort фо´ртель -ля m fortel фортепіа´но ndm n fortepian; настро´ювати ~ stroić fortepian; гра´ти на ~ grać na fortepianie форте´ця -і ż forteca форте´чний forteczny фортифіка´ція -ії ż fortyfikacja форту´на -и ż fortuna; ко´лесо форту´ни koło fortuny; ~ усміхну´лася мені´ poszczęściło mi się фо´рум -у m forum фо´сфор -у m fosfor фо´сфорний fosforowy; фо´сфорні до´брива nawozy fosforowe фотоапара´т -а m aparat fotograficzny фотогені´чний fotogeniczny фото´граф -а m fotograf фотогра´фія -ії ż fotografia; кольоро´ва ~ kolorowa fotografia фотографува´ти (ся) -у´ю, -у´єш fotografować (się) фото´н -у m foton фотомонта´ж -у m fotomontaż фотокореспонде´нт -а m fotoreporter фототипія -ії ż fotodruk фотосинтез -у m fotosynteza фотосфе´ра -и ż fotosfera фрагме´нт, фрагмент -а m fragment фрагмента´рний, фрагментарний fragmentaryczny фра´за -и ż fraza; зага´льні фра´зи ogólniki фразеологізм -у m frazeologizm фразеологія -ії ż frazeologia фразер -а m blagier фрак -а m frak фра´кція -її ż frakcja; парла´ментська ~ klub parlamentarny, frakcja parlamentarna фраму´га, фрамуга -и ż framuga франк -а 1. frank 2. Frank (członek plemienia starogermańskiego) франт -а m strojniś, elegant францісканець -нця m franciszkanin францу´женка -и ż Francuzka францу´з -а m Francuz францу´зький francuski фрахт -у m 1. fracht, przewóz towarów; ładunek, towary przewożone 2. opłata za przewóz towarów фрахто´ваний; фрахто´ване торгове судно´ frachtowiec фрега´т, фреґа´т -а m fregata фрезерува´льник -а m frezer френч -а m frencz (kurtka wojskowa) фре´ска -и ż fresk фриво´льний frywolny фригійський frygijski; ~ ковпа´к czapka frygijska фриз -а m fryz (w architekturze) фрикати´вний frykatywny, zwarto-szczelinowy; ~звук głoska zwarto-szczehnowa (frykatywna), afrykata фро´нда -и ż fronda, opozycja w łonie stronnictwa фронт -у m front; війна´ на два фро´нти wojna na dwa fronty; іти´ на ~ iść na front фронтови´й frontowy; фронтова´ слу´жба służba frontowa фронтови´к -а´ m frontowiec фронто´н -у m fronton; fasada фрукт -а m owoc фрукто´вий owocowy; ~ сік sok owocowy; фрукто´ва крамни´ця sklep z owocami фу´га, фу´ґа -и ż fuga фуга´сний burzący; фуга´сна бо´мба bomba burząca фу ґа´нок -нка m hebel фу´зія1, фузе´я-ї ż fuzja (broń palna) фу´зія2 -ії ż fuzja, połączenie się; ~ підприє´мств fuzja przedsiębiorstw фунда´мент -у m fundament фундаменталі´ст -а m fundamentalista фундамента´льний fundamentalny, podstawowy, zasadniczy фунда´тор -а m fundator фунікуле´р -а m kolejka linowa функціона´льний funkcjonalny; funkcyjny функціоне´р -а m funkcjonariusz функціонува´ти -у´ю, -у´єш funkcjonować, działać фу´нкція -ії ż funkcja фунт -а m funt (miara wag np. w Anglii; jednostka monetarna) фура´ж -у´ m furaż (pokarm dla zwierząt domowych) фурго´н -а m furgon фу´рія -ії ż furia фуро´р -у m furora, sukces; зроби´ти (ви´кликати) ~ zrobić furorę фут -а m stopa (miara długości) футбо´л -у m futbol, piłka nożna футболі´ст -а m piłkarz футбо´льний piłkarski; футбольна кома´нда drużyna piłkarska; ~ матч mecz piłki nożnej футля´р -а m futerał футури´зм -у m futuryzm футури´ст -а m futurysta фуфа´йка -и ż watowana kurtka robocza, waciak, fufajka фюзеля´ж -у m kadłub (samolotu) ха! ха! ha! ha! (wyraz naśladujący śmiech) хаба´р -а´ m łapówka хаба´рництво -а n łapówkarstwo, łapownictwo хаба´рницький łapówkarski хазя´їн -а m zob. госпо´дар хазя´йка -и ż zob. господи´ня хазяйновитий zob. господарник хазяйнува´ти -у´ю, -у´єш zob. господарюва´ти хазя´йство -а n zob. господа´рство хай niech, niechaj; ~ живе´! mech żyje!; ~ зді´йсняться твої´ мрії niech spełnią się twoje marzenia; ~ бу´де так niech tak będzie хала´тний niedbały, obojętny; хала´тне відно´шення lekceważący stosunek халва´ -и´ ż chałwa хале´па -и ż tarapaty; fuszerka, chałtura; потра´пити в хале´пу wpaść w tarapaty халту´рник -а m partacz, fuszer халу´па -и ż chata, chałupa халупи´на -и ż chatka, chałupina халя´ва -и ż cholewa; з губи´ халя´ву роби´ти robić z gęby cholewę халя´вка -и ż cholewka; присма´лювати халявки smalić cholewki хам -а m cham хамелео´н -а m kameleon хамлю´га -и, хамло´-а´ m chamisko ха´мство -а n chamstwo ха´мський chamski хан -а m chan хандра´ -и´ ż chandra, splin; melancholia ханжа´ -і´ m faryzeusz, obłudnik, świętoszek ха´ос -у m chaos хао´с -у m nieład ха´нство -а n chanat хаоти´чний chaotyczny хапани´на -и ż 1. przywłaszczanie, chwytanie (czegoś); pot. chapanie 2. pośpiech хапа´ти -а´ю, -а´єш chwytać, łapać; ~ на льоту´ chwytać w lot ► хапну´ти -ну´, -не´ш ziapać, chwycić хапа´тися -а´юся, -а´єшся chwytać się (za cos), brać się (do czegoś); не хапа´ючись nie spiesząc się хапли´вий pośpieszny, gwałtowny, niecierpliwy хара´ктер -у m charakter; пога´ний ~ zły charakter характери´стика -и ż charakterystyka; opinia характе´рний charakterystyczny, typowy; характе´рна ри´са cecha charakterystyczna ха´ркати -аю, -аєш charkać, odkrztuszać (flegmę, plwocinę) ха´рківський charkowski харків'я´нин -а, ха´рківець -вця, m Charkowianin харків'я´нка, ха´рківка -и ż Charkowianka харкоти´ння -я n flegma, plwociny ха´ртія -ії ż karta (dokument); Ха´ртія Об'є´днаних На´цій Karta Narodów Zjednoczonych харч -у та. лі żywność, wikt, prowiant харчі´ -ів lmn artykuły żywnościowe харчови´й żywnościowy; spożywczy; ~ проду´кт produkt (artykuł) spożywczy; харчова´ промисло´вість przemysł spożywczy; харчова´ па´чка paczka żywnościowa харчування -я n żywienie, odżywianie; stołowanie; дієтичне ~ odżywianie dietetyczne; грома´дське ~ żywienie zbiorowe харчува´ти (ся) -у´ю, -у´єш żywić (się), stołować (się) ха´та -и ż chata, chałupa; mieszkanie хатина, ха´тка, хати´нка -и ż chatka, chałupka; domek, mieszkanko ха´тній domowy, pokojowy; ~ соба´ка pies pokojowy; ха´тня анте´на antena pokojowa; ха´тня робітни´ця gosposia, pomoc domowa хащі -ів lmn zarośla, gęstwina хвала´ -и´ ż chwała хвали´ти (ся) -лю´, -лиш chwalić (się) хвалько´ -а´ m samochwała, pyszałek, chwalipięta хвалькува´тий chełpliwy хва´стати (ся) -аю, -аєш przechwalać (się), chełpić (się) хвастови´тий chełpliwy хва´стощі -ів lmn przechwałki хвасту´н -а´ m zob. хвалько´ хва´цький chwacki, dzielny хвили´на -и ż minuta; chwila; за п'ять хвили´н во´сьма za pięć ósma; крити´чна ~ moment krytyczny; за хвили´ну za chwilę; (одну´) хвили´ну! chwileczkę! хвилюва´ння -я n wzruszenie, zdenerwowanie, niepokój хвилюва´ти(ся) -ю´ю, -ю´єш falować (się), burzyć (się); wzruszać (się), denerwować (się), niepokoić (się) хвилю´ючий wzruszający; niepokojący хвиля -і ż fala; морська´ (звукова´) ~ fala morska (dźwiękowa); до´вгі (коро´ткі, сере´дні) хвилі fale długie (krótkie, średnie) хвиля´стий falisty; хвиля´ста лінія linia falista хвіртка -и ż furtka хві´ст хвоста´ m ogon; warkocz; ~ соба´ки (літака´) ogon psa (samolotu); ~ коме´ти warkocz komety хво´йний iglasty; ~ ліс las iglasty (szpilkowy) хво´рий chory хворіти -і´ю, -ієш chorować хворо´ба -и ż choroba; погана (венери´чна) ~ choroba weneryczna; на яку´ хворо´бу? ро kiego diabła? хворобли´вий chorobliwy, słabowity хво´ро´ст -у m chrust хвощ -а´ m skrzyp хво´я -о´ї ż 1. choina, 2. igliwie хемотерапі´я -її ż chemioterapia херуви´м -а m cherubin хиба -и ż wada; błąd; pomyłka хибний błędny, wadliwy хижа´к -а´ m drapieżnik хижа´цький drapieżny; zbójecki, bandycki хижий drapieżny; хи´жі зві´рі drapieżne zwierzęta хили´тися -лю´ся,-лишся chylić się, pochylać się хильну´ти -ну´, -не´ш; ~ ча´рку wychylić kieliszek химерний chimeryczny, zmienny хирі´ти хи´рі´ю, хи´рі´єш cherlać, podupadać na zdrowiu хирля´вий cherlawy, wątły, słaby хист -у m zdolność, talent хита´ння -я n 1. wahanie, niezdecydowanie, chwiejność 2. drganie; гармонійні ~ drgania harmoniczne хита´ти(ся) -а´ю, -а´єш chwiać (się); wahać (się); земля´ хита´ється під нога´ми ziemia kołysze się (tańczy) pod nogami ► хитну´ти(ся) -ну´, -не´ш zachwiać (się); zawahać (się) хитки´й, хистки´й chwiejny, wahający się, niezdecydowany хи´ткість, хи´сткість -кості ż chwiejność, niepewność, brak zdecydowania хи´трість -рості ż chytrość, przebiegłość, spryt хитрому´дрий przebiegły, przemyślny; pomysłowy хи´трощі -ів lmn zob. хи´трість хитрува´ти -у´ю, -у´єш postępować przebiegle, sprytnie; używać wybiegów хитру´н -а´ m chytrus хихи´кання -я n chichotanie, chichot хихи´кати -аю, -аєш, хохоті´ти -о´чу, -о´чеш chichotać хіба´ chyba, czy, czyż; за´втра я не приїду, ~ що бу´де со´нце jutro nie przyjadę, chyba że będzie słońce; ~ ти ме´не не вігі-зна´н? czyżbyś mnie nie poznał? хід хо´ду m chód, bieg; tok, ruch; за´дній ~ bieg wsteczny; ме´ртвий (я´ловий, холости´й) ~ jałowy bieg; ~ подій bieg wydarzeń; нада´ти ~ спра´ві nadać bieg sprawie хідни´к -а´ m 1. chodnik, trotuar 2. chodnik (na podłogę) хіміза´ція -ії ż chemizacja хі´мік -а m chemik хімікалії -лій, хіміка´ти -тів lmn chemikalia хімі´чний chemiczny; хімі´чні за´соби środki chemiczne хі´мія -ії ż chemia хіні´н -у m chinina хірт, хорт хорта´ m chart хіру´рг -а m chirurg хіру´ргія -ії ż chirurgia хли´кути (tylko 3. osoba) lunąć, bryznąć хлипати -аю, -аєш chlipać, sziochać хліб -а m chleb; чо´рний ~ czarny chleb; черствий (разови´й) ~ czerstwy (razowy) chleb; насущний ~ chleb powszedni; голо´дній кумі ~ на умі´ głodnemu chleb na myśli хліби´на -и ż bochenek chleba хлі´бний chlebowy, zbożowy; ~ квас kwas chlebowy; хлі´бне де´рево drzewo chlebowe, chlebowiec хлібода´вець -вця m chlebodawca хлібозаво´д -у m zakład piekarniczy, piekarnia хліборо´б -а m rolnik хліборо´дний urodzajny, żyzny хлі´в -а´ m chlew; obora хло´пець -пця m chłopiec хлоп'я´чий chłopięcy; ~ вік, хлоп'я´чі літа´ chłopięce lata хлор -у m chlor хлорований chlorowany; хлоро´вана вода´ chlorowana woda хльо´стати -аю, -аєш chłostać, smagać ► хльо´снути -ну, -неш smagnąć, chlasnąć (np. batem) хма´ра -и ż chmura; дощова´ ~ chmura deszczowa хма´рка, хмари´нка -и ż chmurka хма´ритися (tylko 3. osoba) chmurzyć się хма´рний pochmurny, zachmurzony; хма´рне не´бо pochmurne (zachmurzone) niebo хмельови´й a, хме´левий chmielowy хмеля´рство, хмільни´цтво-а n chmielarstwo хмиз -у m chrust хміль хме´лю m chmiel хму´рий posępny, chmurny, zasępiony хму´рити -рю, -риш; ~ лице´ (обли´ччя); posępnieć, zasępiać się; ~ чо´ло (бро´ви) marszczyć czoło (brwi) хму´ритися -рюся, -ришся 1. zasępiać się, posępnieć 2. (tylko 3. osoba) chmurzyć się хню´пити -плю, -пиш spuszczać, zwieszać; ~ го´лову (ніс) zwieszać głowę (nos) хна хни ż henna (naturalny barwnik do włosów) хо´бот -а m 1. trąba słonia 2. wierzchnia część lawety armatniej хобото´к -тка´ m pyszczek, ryjek owada хо´ванка -и ż kryjówka; schowek, skrytka хо´ванки -нок lmnzabawa w chowanego; гра´ти в ~ bawić się w chowanego хова´ти (ся) -а´ю, -а´єш chować (się), kryć (się); ukrywać (się); сонце хова´ється за хма´ри słońce chowa się za chmury ховра´к -а´ m suseł хода´ -и´ ż chód, krok; іти´ ско´рою ходо´ю iść szybkim krokiem; іти´ черепа´шачою ходою iść żółwim krokiem; зби´тися з хода´ potknąć się хода´к -а´ 1. piechur 2. chodak ходи´ти -джу´, -дині chodzić; ~ навшпиньки chodzić na palcach; ~ гуля´ти chodzić na scacer ходіння -я n а. ходьба´ -и´ ż chodzenie ходови´й chodliwy (towar); obiegowy, powszechnie używany (zwrot, wyraz); ruchowy ходу´лі -у´ль lmnszczudła ходу´льний sztuczny, nadęty, napuszony; banalny ходя´чий chodzący; obiegowy; ходя´ча енциклопе´дія chodząca encyklopedia ходьба´ -и´ ż zob. ході´ння холе´ра -и ż cholera (choroba) холестери´н -у m cholesterol холод -у m chłód, zimno холоде´ць -дцю´ m galareta (zimne nóżki); chołodziec холодильник -а m lodówka; chłodziarka холоди´ти -джу´, -ода´ш chłodzić холодний chłodny, zimny; холо´дна ніч chłodna noc; холо´дна збро´я biała broń; ~ прийо´м chłodne przyjęcie холодни´к -а´ m chłodnik (zupa) холоднокро´вний 1. opanowany, chłodny, spokojny 2. zimnokrwisty (o zwierzęciu) холоднува´тий chłodnawy, zimnawy холодо´к -дка´ m chłodek, zaciemnione miejsce холо´нути -ну, -неш stygnąć; кров холо´не в жи´лах krew stygnie (ścina się) w żyłach холости´й nieżonaty, samotny; jałowy; luźny; ~ хід маши´ни jałowy bieg maszyny холостя´к -а´ m nieżonaty, stary kawaler холо´ша -і ż nogawka хому´т -а´ m chomąto; jarzmo, niewola хом'я´к -а´ m chomik хор -у m chór; жіно´чий (чолові´чий, мі´шаний, церко´вний) ~ chór żeński (męski, mieszany, cerkiewny) хора´л -у m chorał хорва´т -а m Chorwat хорва´тка -и ż Chorwatka хорва´тський chorwacki хо´рда -и ż cięciwa (w geometrii) хори´ст -а m chórzysta хоро´брий odważny, śmiały, dzielny, mężny; chrobry хоро´брість -рості ż dzielność, odwaga, męstwo хорови´й chóralny хоро´ми -мів lmn wielkie mieszkanie; wspaniały budynek хоро´мина -и ż wielki budynek хо´роше´ ładnie, przyjemnie хоро´ший dobry; łaciny хорт zob. хірт хоті´ти хо´чу, хо´чеш chcieć хоху´ля -і ż nutria хоч a. хоча´ chociaż, mimo że хоч-не-хо´ч chcąc nie chcąc храм -у m świątynia хра´ни -ів lmn chrapy (nozdrza u zwierząt) хребе´т -бта´ m kręgosłup; grzbiet (również górski) хребе´ць -бця´ m krąg (w kręgosłupie) хрест -а´ m krzyż; лежа´ти хресто´м leżeć krzyżem; Півде´нний Хрест Krzyż Południa (gwiazdozbiór) хре´стик -а m krzyżyk хрести´льниця -і ż chrzcielnica хрестини -и´н lmn chrzciny хрести´ти (ся) -ещу´, -е´стиш 1. żegnać (się) znakiem krzyża 2. chrzcić (się) хрестовий krzyżowy; ~ похі´д krucjata, wyprawa krzyżowa хрестови´к -а´ m krzyżak (pająk) хрестома´тія -ії ż chrestomatia, wypisy, antologia хрестоносець -сця m krzyżak хреща´тий w kształcie krzyża Хреща´тик -а m Chreszczatyk (nazwa ulicy w Kijowie) хреще´ний chrzestny; ~ ба´тько ojciec chrzestny; хреще´на мати matka chrzestna; хрещені батьки´ rodzice chrzestni, ~ син chrzestny syn, chrześniak; хреще´на дочка´ chrzestna córka, chrześniaczka хреще´ник -а m chrześniak, chrzestny syn хре´ще´ниця -і ż chrześniaczka, chrzestna córka хреще´ння -я n chrzest; бойове´ ~ chrzest bojowy хризанте´ма -и ż chryzantema хрип -у m chrypa, chrypka хрипіння -я n charczenie, rzężenie хрипі´ти -плю´, -пи´ш chrypiec, charczeć хрипки´й, хри´плий zachrypnięty, ochrypły; chrypliwy хрипота´ -и´ ż chrypka, zachrypnięcie хрипу´н -а´ m człowiek mówiący zachrypniętym głosem христия´ни´н -а m chrześcijanin христия´нка -и ż chrześcijanka христия´нство -а n chrześcijaństwo христия´нський chrzesajański Христо´с Христа´ m Chrystus хрін -у m chrzan хріновий chrzanowy; ~ со´ус sos chrzanowy хроба´к -а´ m robak хроматичний chromatyczny хромосо´ма -и ż chromosom хроніка -и ż kronika хронічний chroniczny, przewlekły хронологі´чний chronologiczny хроноло´гія -ії ż chronologia хроно´метр -а m chronometr хропіння -я n chrapanie хропіти -плю´,-пи´ш а. хропти´ -пу´, -пе´ш chrapać хру´мати а. хру´мкати -аю, -аєш chrupać хруск -у, хру´скіт -коту m chrzęst хрусті´ти -ущу´, -усти´ш chrzęścić хрущ -а´ m chrząszcz, chrabąszcz хрю´кати -аю, -аєш chrząkać (o świni) хря´скіт -коту m chrzęst, szczęk хрящ -а´ m chrząstka хрящува´тий chrząstkowy хти´вий chciwy, zachłanny хти´вість -вості ż chciwość, zachłanność хто кого´ kto; ~ і´нший ktoś inny хтозна-де nie wiadomo gdzie хтозна-коли nie wiadomo kiedy хто´зна-куди nie wiadomo dokąd хто´зна-скільки nie wiadomo ile хто´зна-як nie wiadomo jak хто-не´будь ktokolwiek хтось ktoś ху´га -и ż zamieć, zawieja худи´й chudy, szczupły ху´днути -ну, -неш chudnąć, tracić na wadze, szczupleć худо´ба -и ż bydło; рога´та ~ bydło rogate худо´би´на -и ż bydlę худо´жник -а m artysta; malarz, grafik, rzeźbiarz худо´жній artystyczny; ~ стиль styl artystyczny; худо´жня літерату´ра literatura piękna худорба´ -и´ m chudzielec худорля´вий chuderlawy, wątły, mizerny хуліга´н -а m chuligan, łobuz ху´нта -и ż junta хуртови´на -и ż burza, zawierucha, zamieć ху´стка -и ż chustka ху´сточка -и ż chusteczka; носова ~ chusteczka do nosa ху´тір -тора m chutor; folwark хуторя´нин -а m mieszkaniec chutoru хутки´й prędki, szybki ху´тко prędko, szybko ху´тро -а m futro хутряни´й futrzany ху´хати -аю, -аєш chuchać ► ху´хнути -ну, -неш chuchnąć цабе´ heta!; вели´ке ~ wielka figura, gruba ryba цап -а m cap, kozioł цапеня´ -я´ти n koźlę, koziołek цар -я´ m car; ~ зві´рів król zwierząt; Цар небе´сний Król Niebios (Nieba) цара´т -у m carat цари´ця -і ż 1. caryca (władczyni); Цари´ця небе´сна Królowa Niebios (Nieba) 2. carowa (żona cara) ца´рство -а n cesarstwo; królestwo; росли´нне ~ świat roślinny (królestwo roślin); тваринне ~ świat (królestwo) zwierząt; Ца´рство небе´сне Królestwo Niebieskie ца´рський carski, cesarski, królewski; ца´рські воро´та (вра´та) carskie wrota (główne drzwi w ikonostasie, przez które mogą wchodzić tylko księża) цви´нтар -я m cmentarz цвіли´й spleśniały цвіль -лі ż pleśń цвірі´нькати (tylko 3. osoba) ćwierkać, świergotać цвірку´н -а´ m świerszcz цвісти´ -іту´, -іте´ш 1. kwitnąć 2. pleśnieć цвіт -у m kwiat; ~ я´блуні kwiat jabłoni; ~ юна´цтва kwiat młodzieży цвіті´ння -я n 1. kwitnienie 1 pleśnienie цвітни´й; цвітна´ капу´ста kalafior; Цвітна´ неділя zob. Вербна неді´ля цвях -а m gwóźdź, ćwiek це zob. цей; хто ~? kto to?; що ~? co to? це´бе´р це´бра´ m ceber це´бто to znaczy, czyli цеге´льний związany z produkcją cegły; ~ заво´д cegielnia цеге´льня -і ż cegielnia це´гла -и ż cegła цеглина -и ż cegła (pojedyncza sztuka) цей цього m, ця ціє´ї ż, це цього n, ці цих lmn ten, ta, to, te (ci) целіба´т -у m celibat цеме´нт -у m cement цеме´нтний cementowy; ~ завод cementownia цементува´ти -у´ю, -у´єш cementować ценз -у m cenzus цензу´ра -и ż cenzura це´нтнер -а m centnar, cetnar центр -у m centrum, środek; ośrodek; ~ ваги´ środek ciężkości; райо´нний ~ ośrodek powiatowy; культу´рний ~ centrum kulturalne централізува´ти -у´ю, -у´єш centralizować центральний główny, centralny; центральне опа´лення centralne ogrzewanie; ~ вокза´л dworzec główny (centralny) центризм -у m centryzm церемонитися -нюся, -нишся robić ceregiele, demonstrować (mieć) nienaganne maniery церемоніа´л -у m ceremoniał церемонійме´йстер -а m mistrz ceremonii церемонія -ії ż ceremonia церемонний ceremonialny церква -и ż cerkiew церковний cerkiewny; церко´вне право prawo cerkiewne церковнослов'я´нський cerkiewno-słowiański цесарка -и ż perliczka, pantarka цех -у m 1. zakład lub oddział fabryczny 2. cech цеховий cechowy цеце ndm ż tse-tse (mucha) цибулина -и ż jedna główka cebuli (tulipana, kosaćca itp.) цибу´ля -і ż cebula цивіліза´ція -ії ż cywilizacja цивільний cywilny; ~ ко´декс (шлюб) kodeks (ślub) cywilny циган -а m Cygan цига´нка -и ż Cyganka цига´нський cygański цига´рка -и ż papieros цика´да -и ż cykada цикл -у ż cykl; okres циклічний cykliczny цикло´н1-у m cyklon (zjawisko meteorologiczne) цикло´н2 -а m cyklon (gaz trujący) цикло´п -а m cyklop цико´рій -ію m cykoria цику´та -и ż cykuta циліндр -а m 1. cylinder (w technice) 2. cylinder (nakrycie głowy) цимба´ли -лів lmn cymbały цимбалі´ст -а m cymbalista цинамо´н -у m cynamon цинга´ -и´ ż szkorbut цинізм -у m cynizm ци´нік -а m cynik цинічний cyniczny, sarkastyczny, drwiący цинк -у m cynk ци´нковий cynkowy цинкува´ти -у´ю, -у´єш cynkować цирк -у m cyrk циркулюва´ти -ю´ю, -ю´єш krązyć, cyrkulować; kręcić się, obracać się (po kole) ци´ркуль -ля m cyrkiel цисте´рна -и ż cysterna цита´та -и ż cytat; наво´дити цита´ту przytaczać cytat, cytować цитри´на -и ż cytryna цитри´новий cytrynowy; цитри´нова кислота´ kwas cytrynowy ци´трус -а m cytrus (owoc i drzewo, np. cytryna, pomarańcza, grejpfrut) ци´трусові -вих lmn owoce (drzewa) cytrusowe цитува´ти -у´ю, -у´єш cytować цить! cicho! цифербла´т -а m tarcza zegarowa, cyferblat ци´фра -и ż cyfra; ри´мські (ара´бські) ци´фри cyfry rzymskie (arabskie) ці zob. цей ці´вка -и ż 1. cewka, szpulka 2. struga (stróżka) cieczy (z kranu, z rury) ціди´лко -а n cedzidło ціди´ти -джу´, -диш cedzić ціка´вий ciekawy, interesujący ціка´вити (ся) -влю, -виш interesować (się), ciekawić (się) ціка´вість -вості ż ciekawość, zainteresowanie ціка´во ciekawie, interesująco ці´ле -лого n całe, całość цілеспрямо´ваний mający wyraźny cel, zdążający do określonego celu, zmierzający (dążący) ku określonemu celowi цілеспрямо´ваність -ності ż dążenie do celu, celowość цілий cały, wszystek; від цілого се´рця z całego serca; ~ і здоро´вий cały i zdrowy (zdrów) цілина´ -и´ ż ugór, calizna; pole leżące odłogiem (nie uprawiane) ціли´тель -ля m uzdrowiciel ці´лити -лю, -лиш a. цілитися -люся, -лишся mierzyć, przymierzać się, celować (z broni palnej lub luku) цілісний całościowy цілість -лості ż całość цілкови´тий całkowity цілко´м całkiem, zupełnie цілогоди´нний całogodzinny цілоде´нний całodzienny цілодобови´й całodobowy цілотижне´вий całotygodniowy цілува´ти(ся) -у´ю, -у´єш całować (się) ціль -лі ż cel; влуча´ти в ~ trafiać do celu; trafiać w sedno, в ми´рних ці´лях w celach pokojowych цільови´й celowy, przeznaczony do określonych celów цілю´щий uzdrawiający, leczniczy; zbawczy ціна´ -и´ ż cena; ри´ночна ~ cena rynkowa; зни´ження цін obniżka cen; підвищення цін podwyżka cen; підніма´ти (підби-ва´гн) ціну´ podnosić (podbijać) cenę; за вся´ку ціну´ za wszelką cenę цінитель -ля m znawca, miłośnik, amator ціни´ти -ню´,-ниш cenić; poważać, szanować ціни´тися -ню´ся, -нишся cenić się, szanować się цінний cenny, wartościowy; ~ лист (папі´р) list (papier) wartościowy цінник -а´ m cennik цінність -ності ż cenność, wartość; культу´рні цінності wartości kulturalne цінува´ти -у´ю, -у´єш 1. wyceniać, ustalać cenę 2. cenić; poważać, szanować ціп -а m cep ціпо´к -пка´ m kij; laska ціп-ціп! cip! cip! (wołanie na kurczęta) ці´сар -я m cesarz ці´сарський cesarski цмо´кати -аю, -аєш cmokać; muskać (ustami) ► цмо´кнути -ну, -неш cmoknąć; musnąć (ustami) цнота -и ż cnota цнотли´вий cnotliwy цокати (tylko 3. osoba) tykać (o zegarze), turkotać (o kołach), tupotać (o koniach) цокіт -коту m tykanie (zegara), tupot (końskich kopyt), turkot (kół) цоколь -лю m cokół цокота´ти -очу´, -о´чеш trajkotać; skrzeczeć; ~ зуба´ми dzwonić (szczękać) zębami цокоту´н -а´ m pleciuga, papla, gaduła (o mężczyźnie) цокоту´ха -и ż trajkotka, plotkarka, papla цуке´рка -и ż cukierek цуке´рниця, цуко´рниця -і, цуке´рничка -ки ż cukierniczka цу´кор -кру m cukier цукро´вий cukrowy; ~ буря´к burak cukrowy; цукро´ва пу´дра cukier puder цупки´й mocny, twardy, silny цу´пко silnie, mocno цур precz! tfu!; ~ тобі´! idź precz!, niech cię licho weźmie! цура´тися -а´юся, -а´єшся wyrzekać się, wypierać się (np. pochodzenia) цуценя´ -я´ти n, цу´цик -а m szczenię цькува´ти -ую´, -ує´ш szczuć; podjudzać, buntować (przeciw komuś) цьогобічний znajdujący się po tej stronie цьогорічний, цьоголітній tegoroczny цьогосвітній z tego świata, ziemski цю´ркати (tyłko 3. osoba) цюркота´ти, цюркотіти (tyłko 3. osoba) ciurkać (o mleku, о wodzie) цюрко´м ciurkiem; піт ~ з чо´ла тече´ pot ciurkiem leje się z czoła ця zob. цей ця´мрина -и ż cembrowina ця´тка -и ż plamka, cętka цятко´ваний cętkowany ця´точка -и ż cętka; до оста´нньої ця´точки całkiem, całkowicie, zupełnie ця´цькатися -аюся, -аєшся cackać się, ciaćkać się (w języku dzieci) ця´ця -і ż zabawka чаба´н -а´ m pasterz owiec, owczarz чави´ти -влю´,-виш gnieść, dusić, dławić чаву´н1 -у´ m żeliwo чаву´н2 -а´, чавуне´ць, -нця´ m garnek żeliwny чаву´нка -и ż dawna nazwa kolei żelaznej чавунний żeliwny чага´р -я´, чагарник -а´ a. -у m zagajnik; zarośla, krzaki чад -у m czad чади´ти -джу´, -ди´ш czadzić, kopcić, dymić ча´діти -ію, -ієш ulegać zaczadzeniu чай ча´ю m herbata; запро´шувати на ~ prosić (zapraszać) na herbatę; за ча´єм сиді´ти siedzieć przy herbacie ча´йка1 -и ż 1. czajka 2. mewa ча´йка2 -и ż łódź kozacka ча´йна´ ча´йно´ї ż herbaciarnia ча´йний herbaciany; ча´йна ложечка łyżeczka do herbaty; ча´йна троя´нда róża herbaciana ча´йник -а m czajnik чайові -и´х lmn napiwek, datek чаклува´ти -у´ю, -у´єш czarować чаклу´н -а´ m czarownik, czarodziej, czarnoksiężnik чал -у m lina, cuma ча´лий dereszowaty (o koniu) ча´лити -лю, -лиш cumować чамбу´л -у m czambuł (oddział jazdy tatarskiej) чан -а m kadź; stągiew; zbiornik ча´пля -і ż czapla чапра´к -а´ m czaprak (przykrycie konia pod siodło) ча´рдаш -у m czardasz ча´ри -ів lmn czary чарівни´й czarujący, uroczy, zachwycający; czarowny, czarodziejski; чарівна´ па´личка czarodziejska różdżka чарівни´к -а´ m czarownik, czarodziej чарівниця -і ż czarownica, wiedźma чарка -и ż kieliszek, lampka чароді´й -і´я m zob. чарівни´к чародійка -и ż zob. чарівни´ця чарува´ти -у´ю, -у´єш czarować; zachwycać час -у m czas; місце´вий ~ czas miejscowy (lokalny); теперішній (мину´лий, майбу´тній) ~ czas teraźniejszy (przeszły, przyszły); у цей ~ w tym czasie; з цьо´го ча´су od tego czasu часни´к -у´ m czosnek часом czasem, niekiedy часо´пис -у m czasopismo часослов -а m rel. czasosłow (odpowiednik brewiarza) часте´нько bardzo często, dość często части´на -и ż część части´нка -и ż cząstka, cząsteczka; елемента´рна ~ cząstka elementarna часті´ш а. часті´ше częściej частка -и ż 1. cząstka; леви´на (лев'яча) ~ lwia część 2. partykuła частко´вий częściowy ча´сто często; ~-гу´сто często gęsto, bardzo często частокі´л -ко´лу m częstokół, ostrokół, palisada частота´ -и´ ż częstotliwość; frekwencja часто´тний częstotliwy; ~ словни´к słownik frekwencyjny часто´тність -ності ż częstotliwość ча´сточка -и ż cząsteczka, cząstka частува´ння -я n częstowanie, goszczenie частува´ти -у´ю, -у´єш częstować, gościć частува´тися -у´юся, -у´єшся częstować się чатува´ти -у´ю, -у´єш czatować ча´хлий wątły, mizerny, chuderlawy; zwiędły (głównie o roślinach) ча´хнути -ну, -неш chudnąć, mizernieć; więdnąć (o roślinach) ча´ша -і ż czasza, czara; kielich, puchar; гірка´ ~ kielich goryczy ча´шечка -и ż 1. kieliszek 2. kielich (część kwiatu) ча´шка -и ż 1, filiżanka 2. rzepka (w kolanie) чаюва´ння -я n picie herbaty; delektowanie się herbatą чаюва´ти -ю´ю, -ю´єш pić herbatę; delektować się herbatą чвал -у m cwał (szybki bieg konia) чва´нитися -нюся,-нишся chełpić się, pysznić się чванли´вий chełpliwy, zarozumiały чва´нство -а n chełpliwość, pycha, zarozumialstwo чванько´ -а´ m pyszałek, zarozumialec чва´ра -и ż kłótnia, sprzeczka, zwada; rozruchy чварува´тий kłótliwy чве´ртка -и ż ćwiartka, ćwierć чверть -ті ż ćwierć; ćwierćnuta; ~ ро´ку kwartał; ~ годи´ни kwadrans чебре´ць -цю´ m macierzanka чек -а m czek чека´нити -ню, -ниш wybijać, wykuwać; sztancować чека´ти -а´ю, -а´єш czekać че´ковий czekowy; че´кова кни´жка książeczka czekowa че´лядь -ді ż czeladź; służba; domownicy чемериця -і ż ciemierzyca (roślina lecznicza) че´мний uprzejmy, grzeczny че´мність -ності ż uprzejmość, grzeczność чемода´н -а m zob. валіза, валі´зка чемпіо´н -а m mistrz, czempion чемпіона´т -у m mistrzostwo ченці -ів lmn mnisi zob. чернець чепіга -и ż rączka pługa чепури´ти(ся) -рю´, -ри´ш stroić (się), upiększać (się) чепурни´й czysty, schludny, starannie ubrany че´рва -и ż zob. чи´рва черва´ -и ż zb., че´рви-вів lmn robaki, robactwo че´рвень -вня m czerwiec черви´вий robaczywy черві´нець -нця m czerwoniec (nazwa dawnej złotej monety) че´рвінь -вені ż czerwień (kolor), rumieniec червне´вий czerwcowy черво´ний czerwony; Червоний Хрест Czerwony Krzyż червоніти -ію, -ієш czerwienieć, pąsowieć; rumienić się червоноармі´єць -і´йця m czerwonoarmista, żołnierz Armii Czerwonej червоноли´ций, червонопи´кий czerwony na twarzy червоня´стий czerwonawy червоподі´бний robaczkowy, kształtem przypominający robaka; ~ відро´сток wyrostek robaczkowy черв'я´к -а´ m robak че´рга´ -и´ ż kolej, kolejka; стоя´ти в че´рзі´ stać w kolejce че´рга -и ż seria (z broni maszynowej) чергови´й kolejny, bieżący; szeregowy; dyżurny; ~ рік kolejny rok чергува´ння -я n kolejność; dyżur; ~ голосни´х oboczność samogłosek, przegłos, alternacja чергува´тися -у´юся, -у´єшся następować kolejno, wymieniać się, alternować череви´к -а m trzewik, but чареви´чник -а m szewc черевни´й brzuszny; ~ тиф tyfus brzuszny черево -а n brzuch черевомо´вець -вця a. черево-мо´вник -а m brzuchomówca черевце´ -я´ n brzuszek череда´ -и´ ż trzoda чередни´к -а´ m pastuch (trzody) через przez; za; ~ ліс przez las; ~ ко´го? przez kogo?; ~ ти´ждень za tydzień; ~ ніч w ciągu nocy, przez noc; ~ де´який час przez jakiś (pewien) czas; ~ брак z (powodu) braku; ~ те, що... dlatego, że... чере´мха, чере´муха, черемши´на -и ż czeremcha череп -а m czaszka черепа´ха -и ż żółw черепа´хови´й żółwi, żółwiowy; ~ суп zupa żółwiowa (z żółwia); черепа´хове м'я´со mięso żółwie (z żółwia) черепа´шачий żółwi; черепа´шача хода´ żółwi krok; żółwie tempo черепа´шка -и ż muszla черепиця -і ż zb. dachówka черепичний dachówkowy; ~ дах dach pokryty dachówką черепни´й czaszkowy; черепні кістки´ kości czaszki (czaszkowe) черепо´к -пка´ m skorupa (gliniana) чареп'я´ний gliniany чересло´ -а´ n nóż (w pługu) чере´шня -і ż czereśnia чері´нь -ре´ні ż a. -реня´ m dno pieca, palenisko черка´ти -а´ю, -а´єш kreślić, rysować ► черкну´ти -ну´, -не´ш nakreślić, narysować; dotknąć; со´нце зачеркну´ло верхі´в'я дере´в słońce musnęło wierzchołki drzew черке´с -а m Czerkies черке´ска -и ż Czerkieska черке´ський czerkieski черне´тка -и ż brudnopis, brulion; konspekt, szkic черне´цтво -а n 1. stan zakonny 2. mnisi; zakonnice чернець ченця´ m mnich, zakonnik черне´чий, чернецький, zakonny, mnisi черни´ця -і ż zakonnica, mniszka че´рнь -і ż 1. motłoch, pospólstwo 2. rodzaj czarnej emalii na srebrze 3. czerń (czarny kolor) черпа´к -а´ m czerpak черпа´ти -а´ю, -а´єш czerpać, nabierać (np. wodę, mąkę) черстви´й 1. czerstwy (twardy, nieświeży) 2. nieczuły, obojętny черствіти -і´ю, -і´єш a. че´рствіти -ію, -ієш 1. czerstwieć 2. stawać się obojętnym, nieczułym чеса´нка -и ż grzebień do czesania lnu, grępla чеса´ння -я n 1. czesanie 2. drapanie 3. gręplowanie чеса´ти чешу´, че´шеш czesać; gręplować wełnę чеса´тися чешу´ся, че´шешся czesać się че´сний uczciwy, sumienny; szanowny, poważny; че´сне сло´во słowo honoru че´сність -ності ż sumienność, uczciwość чесно´та -и ż cnota честолю´бець -бця m człowiek żądny zaszczytów (honorów, władzy); ambitny честолю´бство -а n żądza, sławy (uznania), wygórowane ambicje че´сть -і ż honor, cześć; zaszczyt; справа че´сті sprawa honoru; сло´во че´сті słowo honoru, діво´ча ~ niewinność (dziewczęca); суд че´сті sąd honorowy; ~ і сла´ва sława i chwała, в ~ na cześć че´ський czeski четве´р -ерга´ m czwartek четверго´вий czwartkowy че´тверо czworo четве´ртий czwarty четвертина -и ż ćwiartka, ćwierć че´тверть -ті ż ćwierć четвірка -и ż czwórka чех -а m Czech чече´нець -нця m Czeczeniec чече´нка -и ż Czeczenka чеченський czeczeński че´шка -и ż Czeszka чи czy; ~ приї´деш? czy przyjedziesz?; ра´но ~ пі´зно wcześniej czy później; так ~ іна´к (іна´кше) tak czy owak чиж -а´ m czyi чий чийого czyj чий-не´будь czyjś, czyjkolwiek чи´йсь чийогось czyjś чилійський chilijski чим czym; im; ~ да´лі, тим кра´ще im dalej, tym lepiej чима´ли´й spory, duży, niemały чин -у m 1. ranga, stopień; stan; черне´чий ~ stan zakonny; reguła zakonna 2. sposób 3. działanie; таки´м чи´ном w ten sposób чини´ти -ню´, -ниш 1. czynić 2. garbować (skórę) чи´нний ważny (w sensie prawnym), czynny, skuteczny чинник -а m czynnik, faktor чи´нність -ності ż czynność, działanie; ważność чиновник -а m urzędnik; biurokrata чинш -у m czynsz чи´рва -и ż czerwień, kier (w kartach) чи´рка -и ż cyranka чи´ркати -аю, -аєш pocierać (np. zapałkę o pudełko) ► чи´ркнути -ну,-неш potrzeć (np. zapałkę o pudełko), zapalić чиря´к -а´ m wrzód, czyrak чисе´льний liczebny, liczbowy чисе´льник -а m licznik (w matematyce) чисе´льність -ності ż liczebność, liczba числе´нний liczny числе´нність -ності ż mnogość, wielość, wielka ilość чи´слення -я n liczenie, obliczanie чи´слити -лю, -лиш liczyć числі´вник -а m liczebnik; головни´й (порядко´вий) ~ liczebnik główny (porządkowy) число -а´ n 1. liczba; ці´ле (десятко´ве, вимі´рне, додатне, від'є´мне, порядко´ве, уя´вне) ~ liczba całkowita (dziesiętna, wymierna, dodatnia, ujemna, porządkowa, urojona) 2. data; яке´ сього´дні ~? którego dziś mamy? числови´й liczbowy, liczebny чи´стий czysty; чи´сте не´бо czyste niebo; чи´ста пра´вда szczera prawda чисти´лище -а n czyściec чисти´льник -а m osoba zajmująca się czyszczeniem (np. czyścibut, kominiarz) чи´стити чи´щу, чи´стиш czyścić; obierać (np. kartofle, warzywa); ~ ліс oczyszczać las чи´ститися чи´щуся, чи´стишся czyścić się, oczyszczać się чи´стка -и ż czystka, czyszczenie; obieranie, skrobanie (np. kartofli, warzyw) чи´сто czysto чистови´к -а´ m czystopis чистокро´вний rasowy, czystej krwi чистописа´ння -я n kaligrafia чистосе´рдний szczery, otwarty чистота´ -и´ ż czystość, schludność; niewinność; przejrzystość (np, wody) чита´льня -ні ż czytelnia чита´льний; ~ зал zob. чита´льня чита´льник -а m lektor; czytelnik чи´танка -и ż czytanka (podręcznik lub książka, tekst w podręczniku dla dzieci) чита´ння -я n czytanie; ~ ле´кцій (до´повідей) wygłaszanie wykładów (odczytów); ~ книжо´к czytanie książek чита´ти -а´ю, -а´єш czytać; wygłaszać odczyty, wykłady чита´ч -а´ m czytelnik чита´чка -и ż czytelniczka чите´ць -тця´ m zob. чита´льник чи´щення -я n czyszczenie, oczyszczanie чі´п чопа´ m czop, szpunt; korek чіпа´ти -а´ю, -а´єш zaczepiać; не чіпа´й його´! zostaw go w spokoju! чіпки´й przyczepny, chwytliwy чіпля´тися -я´юся, -я´єшся przyczepiać się, chwytać się; zawieszać się; не чіпля´йся! nie czepiaj się! чітки´й wyraźny, czytelny (o piśmie); dokładny, ścisły, precyzyjny чі´тко wyraźnie, czytelnie; dokładnie, ściśle, precyzyjnie член -а m członek; człon (zdania); дійсний (звича´йний) ~ członek rzeczywisty (zwyczajny); ~-кореспонде´нт członek korespondent; ~ ре´чення część (człon) zdania чле´нський członkowski; чле´нські вне´ски składki członkowskie чмі´ль чмеля´ m trzmiel чо´біт -бота m but чобота´р -я´ m szewc чо´вгати -аю, -аєш powłóczyć (szurać) nogami, wlec się чо´вен човна´ m czółno, łódka; мото´рний ~ motorówka; підво´дний ~ łódź podwodna; вітрильний ~ żaglówka; рятівни´й ~ łódź ratunkowa чоло´ -а´ n czoło; стоя´ти на чолі´ stać na czele, przewodzić; з відкритим чоло´м z otwartą przyłbicą чоловік -а m 1. człowiek 2. mąż, małżonek; ~ дочки´ mąż córki (zięć); ~ сестри´ mąż siostry (szwagier) 3. mężczyzna чоловічий męski; ~ рід rodzaj męski; ~ хор chór męski; чолові´ча стать płeć męska; чоловіча ри´ма rym męski чоловічок -чка m 1. człowieczek 2. żrenica чоло´мкатися -аюся, -аєшся całować się (przy powitaniu lub pożegnaniu); ► чоло´мкнутися -нуся, -нешся pocałować się (przy powitaniu lub pożegnaniu) чом a. чому czemu, dlaczego; чом вас вітер не розві´яв? czemu wicher was nie rozwiał? (z wiersza Szewczenki); чому´ не йдеш за´між? dlaczego nie wychodzisz za mąż? чому´сь czemuś; jakoś; ~ пригада´лося мені jakoś przypomniało mi się чорний czarny; чо´рна ка´ва czarna kawa; чо´рним по бі´лому czarno na białym; ~ ри´нок czarny rynek; відклада´ти на ~ день odkładać na czarną godzinę чорни´ло -а n atrament чорни´льниця -і ż kałamarz чорни´ти -ню´, -ни´ш czernić, barwić na czarno; oczerniać, obmawiać чорниця -і ż czernica, czarna jagoda чорні´ти -ію, -ієш czernieć чорнобиль -ю m piołun чорнобри´вець -вця m zob. чорнобри´вий чорнобри´вий czarnobrewy, z czarnymi brwiami чорнови´й pisany na brudno; ~ варіа´нт wariant przygotowany na brudno (roboczy) чорновик -а´ m brudnopis; brulion чорногу´з -а m bocian чорнозе´м -у m czarnoziem чорноморський czarnomorski чорноо´кий czarnooki, ciemnooki чорноро´б -а m człowiek bez stafego zatrudnienia (pracujący na czarno) чорно´слив -у m 1. śliwki suszone 2. odmiana śliwek nadających się do suszenia чорнува´тий czarniawy, z czarnym odcieniem чорня´вий ciemnowłosy чорт -а m czart, diabeł; іди´ до чо´рта! idź do diabła!; чорти´ його´ несу´ть! diabli go nadali!, kie licho go niesie! чорти´ха -и ż diablica чортополо´х -у m oset чоти´ри cztery; гра´ти в ~ ру´ки grać na cztery ręce чотириповерхо´вий trzypiętrowy (polskiemu parterowi odpowiada w Ukrainie pierwsze piętro) чоти´риста czterysta чотирнадцятий czternasty чотирна´дцять czternaście чотирьохсо´тий czterechsetny чотирьохсотлі´тній czterechsetletni чо´тки -ток lmnróżaniec чохо´л -хла´ m pokrowiec, powłoka, futerał, pokrycie чуб -а m czub, czupryna чуба´тий czubaty; z czubem na głowie (o fryzurze męskiej) чу´та -и, чуга´ня -і ż czuha (rodzaj wierzchniego okrycia Łemków) чуда´цтво -а n dziwactwo, ekscentryczność чудерна´цький dziwny, dziwaczny; komiczny чудеса´ -е´с lmn cuda чуде´сний zob. чудо´вий чудни´й dziwaczny; śmieszny, komiczny; niezwykły чу´до -а n cud; cudo, piękno чудо´вий cudowny, piękny, zachwycający чудодій -ія m cudotwórca, czarodziej; czarownik чудотво´рець -рця m cudotwórca чудотво´рний cudowny; чудотво´рна іко´на cudowna (słynąca łaskami) ikona чужа´к -а´ m obcy, cudzoziemiec; zamiejscowy чужи´й cudzy, obcy; на чужі ко´шти na cudzy rachunek, na czyjś koszt; в чужі ру´ки w obce ręce чужина´ -и´ ż obczyzna чужи´вець -нця m obcokrajowiec, cudzoziemiec; zamiejscowy чужи´нка -и ż cudzoziemka чужозе´мець -мця m cudzoziemiec, obcokrajowiec чужозе´мка -и ż cudzoziemka чужомо´вний zob. іншомо´вний чу´йний czujny, uważny; wrażliwy, czuły чу´йність -ності ż czujność; czułość, delikatność (np. uczuć) чу´лий czuły; delikatny чу´лість -лості ż czułość; delikatność чума´ -и´ ż dżuma чума´к -а´ m czumak (człowiek trudniący się dawniej w Ukrainie handlem solą, zbożem itp.) чума´цький czumacki; Чума´цький Шлях Droga Mleczna чупри´на -и ż czupryna чупри´нка -и ż czuprynka чу´ти чу´ю, чу´єш 1. słyszeć, słuchać 2. czuć, odczuwać; ~ го´лод odczuwać głód; чу´тися в силі (на си´лах) czuć się na siłach чу´тка -и ż pogłoska, wieść, słuchy чутли´вий czujny; czuły, wrażliwy чутли´вість -вості ż czułość, tkliwość; wrażliwość; uczuciowość чу´тний słyszalny; до´бре ~ dobrze słyszalny чуттє´вий czuciowy; zmysłowy чуття´ -я´ n czucie; uczucie, poczucie; węch, słuch, zmysły; о´ргани ~ zmysły; шо´сте ~ szósty zmysł; з чуття´м z uczuciem чу´хати (ся) -аю, -аєш czochrać (się), drapać (się) чу´чело -а n 1. strach na wróble, straszydło 2. wypchane zwierzę чха´ти -а´ю, -а´єш kichać ► чхну´ти -ну´, -не´ш kichnąć шабаш -у m szabas, szabat шаба´ш! koniec! basta! шабло´н 1.-а: m szablon (narzędzie) 2. -у: m szablon (schematyzm) шабло´нний szablonowy, schematyczny, sztampowy; шабло´нна ді´я działanie schematyczne (szablonowe) ша´йба -и ż 1. tarcza, krążek (do gry w hokeja); kółko 2. gol; заби´ти ша´йбу strzelić gola (w hokeju) шайта´н -а m szatan, zły duch шака´л -а m szakal шал -у m szał; довести´ (когось) до ша´лу (до шале´нства) doprowadzić (kogoś) do szału (do szaleństwa) шале´нець -нця m szaleniec, wariat; postrzelony шале´ний szalony; молоко´ шале´них корі´в mleko od szalonych krów шале´нство -а n szaleństwo шаль -лі ż szal шампа´нське -кого n szampan шампу´нь -ню m szampon; ми´ти го´лову шампу´нем myć głowę szamponem ша´на -и ż szacunek, uszanowanie шанець -нця m szaniec шано´вний szanowny; ~ па´не' szanowny panie шанс -у m szansa; ма´ти всі ша´нси mieć wszelkie szanse шанта´ж -у´ m szantaż шантажист -а m szantażysta шантажува´ти -у´ю, -у´єш szantażować шантрапа´ -и m, ż 1. hukaj, ladaco; krętacz 2. zb. hołota, motłoch, zgraja шанува´льник -а m zwolennik шанува´ти -у´ю, -у´єш szanować ша´пка -и ż czapka; хутряна´ ~ czapka futrzana; ша´пка-неви-ди´мка czapka niewidka шапкува´ти -у´ю, -у´єш czapkować, kłaniać się ша´почка -и ż czapeczka; дитя´ча ~ czapeczka dziecięca шар -у m warstwa ша´рж -у m karykatura; дру´жній ~ karykatura (dla przyjaciela) шарлатан -а m szarlatan шарло´тка -и ż szarlotka шарова´ри -а´р lmn szarawary ша´рпати -аю, -аєш szarpać ► ша´рпнути -ну, -неш szarpnąć шарудіти -джу´, -ди´ш szeleścić, szemrać ша´рф -а m 1. szalik 2. szarfa шасі´ ndm n podwozie samochodu шате´н -а m szatyn шате´нка -и ż szatynka шаткува´ти -у´ю, -у´єш szatkować, siekać (drobno) шатро´ -а´ n namiot ша´фа -и ż szafa шах -а m 1. szach (dawniej tytuł monarchy w niektórych państwach muzułmańskiego wschodu) 2. atak na króla w szachach, szach ша´хи -хів lmn szachy шахі´ст -а m szachista шахістка -и ż szachistka шахівни´ця -і ż szachownica шахра´й -ая´ m szachraj, oszukaniec ша´хта -и ż szyb; kopalnia шахта´р -я´ m górnik ша´шка -и ż 1. petarda 2. pionek w warcabach; ша´шки lmn warcaby; гра´ти в ~ grać w warcaby шашли´к -у´ m szaszłyk шва´льня -і ż pracownia krawiecka шва´цький krawiecki; шва´цька го´лка igła krawiecka (do szycia) шва´чка -и ż krawcowa; szwaczka швед -а m Szwed шве´дка -и ż Szwedka шве´дський szwedzki; шве´дська гімна´стика gimnastyka szwedzka шве´йний krawiecki; шве´йна машина maszyna do szycia швейца´р -а m szwajcar швейцарець -рця m Szwajcar швейца´рка -и ż Szwajcarka швейца´рський szwajcarski швець шевця´ m szewc швидки´й szybki, prędki; ~ по´їзд pociąg pospieszny; швидка´ допомо´га pogotowie ratunkowe шви´дкісний szybkościowy швидкість -кості ż szybkość; космічна ~ prędkość kosmiczna; надзвукова´ ~ prędkość naddźwiękowa; ~ світла prędkość światła швидко szybko, prędko швидше szybciej, prędzej шво´рінь -рня m sworzeń шевський szewski шеде´вр -а m arcydzieło, wybitne dzieło ше´лест -у m, шелесті´ння-я n szelest шелестіти -ещу´, -ести´ш szeleścić ше´ляг -а m szeląg шепеля´вий sepleniący шепіт -поту m szept шепта´ти(ся) -пчу´, -пчеш szeptać шепту´н -а´ m 1. znachor, czarodziej 2. pleciuch, papla, plotkarz; donosiciel, skarżypyta шеренга -и ż szereg, szyk шерстяни´й wełniany шерсть -ті ż sierść; wełna шерша´вий szorstki, chropawy; kosmaty, włochaty шершень -шня m szerszeń шестерня´ -і´ ż szóstka (koni) шестеро sześcioro шестиденний sześciodniowy шестику´тник -а m sześciokąt шестираменний sześcioramienny шеф -а m szef (kierownik, dyrektor, naczelnik) шефство -а n patronat шибеник -а m 1. urwis, obwieś 2. wisielec шибениця -і ż szubienica шибка -и ż szybka; szyba шийка -и ż szyjka; ~ пля´шки szyjka butelki (flaszki) шик -у m szyk, elegancja, wykwint шикува´ти -у´ю,-у´єш 1. szykować, przygotowywać 2. robić zbiórkę, ustawiać w szyku, formować szeregi; шику´йся! zbiórka! ши´ло -а n szydło ши´на -и ż opona; szyna, łubki (stosowane przy złamaniach kończyn) шине´ля -і ż a. шине´ль -лі m szynel, płaszcz wojskowy ши´нка -и ż szynka шинка´р -я´ m karczmarz шино´к -нку m szynk шинши´ла -и ż szynszyla шипі´ння -я n syk, szum; syczenie, szumienie шипі´ти -плю´, -пи´ш szumieć; syczeć шипля´чий 1. syczący; szczelinowy 2. spółgłoska szczelinowa шипшина -и ż dzika róża ширина´ -и´ ż szerokość ши´рити (ся) -рю, -риш szerzyć (się), rozprzestrzeniać się ши´рма -и ż zasłona, parawan широ´кий szeroki, rozległy; ~ жест szeroki gest ши´роко szeroko широкогру´дий о szerokiej klatce piersiowej; zwalisty широкопле´чий barczysty широта´ -и´ ż szerokość широчина´ -и´ ż rozległy obszar, rozległa przestrzeń ширя´ти -я´ю, -я´єш szybować, bujać w powietrzu; Дух Бо´жий ширя´в над во´дами Duch Boży unosił się nad wodami шитво´ -а´ n 1. szycie; wyszywanie, haftowanie 2. przedmiot uszyty; wyhaftowany 3. haft ши´ти ши´ю, ши´єш szyć шифо´н -у m szyfon шифр -у m szyfr; sygnatura; бібліоте´чний ~ sygnatura biblioteczna ши´шка -и ż szyszka ши´я ши´ї ż szyja шістдеся´т sześćdziesiąt шістдесятиріччя, шістдесятиліття -я n sześćdziesięciolecie ші´стка -и ż szóstka шістна´дцятий szesnasty шістна´дцять szesnaście шістсот sześćset шість sześć шкала´ -и´ ż podziałka шкандиба -и m pot. kulawy; kulas шкандиба´ти -а´ю, -а´єш wlec się; kuśtykać, utykać шкапа -и ż szkapa шкаралу´па -и ż skorupa шкату´лка -и ż szkatułka шквал -у m szkwał; huragan шква´рка -и ż skwarka, skwarek шкварча´ти (tylko 3. osoba) skwierczeć шкідли´вий szkodliwy шкідни´к -а´ m szkodnik шкідни´цтво -а n szkodnictwo шкілка -и ż szkółka (np. leśna) шкільни´й szkolny шкільни´цтво -а n szkolnictwo шкіра -и ż skóra; вила´зити (виліза´ти) із шкі´ри wyłazić ze skóry; ~ та кістки´ skóra i kości; міня´ти шкі´ру zmieniać skórę (o człowieku dwulicowym); (тільки) ~ та кістки´ (tylko) skóra i kości шкірка -и ż skórka шкі´рний skórny шкіряни´й skórzany шкода -и ż szkoda, uszkodzenie, strata; чини´ти шкоду wyrządzać szkodę шко´да´ szkoda, żal; шко´да´ мені тебе´ żal mi ciebie; шко´да´ й слів (га´дки) szkoda słów, szkoda gadać шко´дити -джу, -диш szkodzić шкодува´ти -у´ю, -у´єш żałować шко´ла -и ż szkoła; ви´ща (сере´дня, початко´ва, музи´чна) ~ szkoła wyższa (średnia, podstawowa, muzyczna); закі´нчи´ти шко´лу ukończyć szkołę школя´р -а´ m uczeń szkoły ogólnokształcącej школя´рський uczniowski; szkolny шкря´бати -аю, -аєш skrobać, drapać шкряботі´ти -очу´,-оти´ш skrobać, szeleścić шкряботіння -я n skrobanie (np. myszy) шку´ра -и ż skóra; ділити шку´ру невби´того ведме´дя dzielić skórę na niedźwiedziu; вовк в ове´чій шку´рі wilk w owczej skórze шкуроде´р -а m 2. rakarz, hycel 2. zdzierca шкутильга´ти -а´ю, -а´єш kuleć, utykać шлагба´ум, шляґба´ум -а m szlaban шлак -у m żużel, szlaka шлаковий żużlowy шланг -а m wąż gumowy шлем -у m szlem (w kartach) шлея -е´ї ż szleja (część uprzęży) шліфо´ваний szlifowany, wyszlifowany шліфува´ти -у´ю, -у´єш szlifować шлунко´вий żołądkowy; шлунко´ві неду´ги choroby żołądka; ~ сік sok żołądkowy шлу´нок -нка m żołądek шлюб -у m ślub; взя´ти (дава´ти) ~ wziąć (dawać) ślub; фіктивний ~ ślub fikcyjny шлюз -у m śluza, upust шлю´пка -и ż szalupa шлях -я´ху m 1. droga, szlak; шляхи´ сполу´чення szlaki komunikacyjne; Моло´чний (Чума´цький) Шлях Droga Mleczna 2. (спосіб) droga, sposób; ми´рним шля´хо´м drogą pokojową; життє´вий ~ droga życia шляхе´тство -а n zb. szlachta шляхе´тський szlachecki шля´хта -и ż szlachta шля´хтич -а m szlachcic шляхтя´нка -и ż szlachcianka шмага´ти -а´ю, -а´єш smagać, chłostać ► шмагну´ти -ну´, -не´ш smagnąć шмат -а m szmat, kawał; kęs; ~ землі´ szmat ziemi шма´ття -я n szmaty, gałgany шматува´ти -у´ю, -у´єш rozdzierać, rwać na strzępy шмига´ти -а´ю, -а´єш śmigać, przemykać, biegać ► шмигну´ти -ну´, -не´ш śmignąć, przemknąć шніцель -ля m sznycel шнур -а´ m sznur; przewód elektryczny; lont; запа´льний ~ lont zapalający шнурівка -и ż sznurowanie, wiązanie; sznurowadło шнуро´к -рка´ m sznurek шнурува´ння -я n sznurowanie шнурува´ти -у´ю, -у´єш sznurować шов шва´ m szew шовіні´зм -у m szowinizm шовініст -а m szowinista шовіністи´чний szowinistyczny шо´вк -у m jedwab шовко´вий jedwabny шовкови´к -а´ m gąsienica jedwabnika шовко´виця -і ż morwa шовкопря´д -а m jedwabnik шок -у m szok шокола´д -у m czekolada шокола´дка -и ż czekoladka шокува´ти -у´ю, -у´єш szokować шоло´м -а m hełm, kask; nasadka шоломофо´н -а m hełmofon шосе´ ndm n szosa шо´стий szósty шотла´ндець -дця m Szkot шотла´ндка -и ż Szkotka шотла´ндський szkocki шофе´р -а m szofer, kierowca шпа´га -и ż szpada шпага´т -у m szpagat (w gimnastyce); szpagat (rodzaj sznurka) шпак -а´ m szpak шпакі´вня -і ż domek (budka) dla szpaków шпа´ла -и ż podkład kolejowy шпале´ра -и ż 1. tapeta 2. szpaler шпа´льта -и ż szpalta шпа´ра -и ż szpara шпарга´лка -и ż 1. szpargał 2. ściągawka (w gwarze szkolnej) шпарина -и ż szparka шпа´рити -рю, -риш parzyć; (wrzątkiem); kropić, lać (np. o deszczu); iść szybko шпарки´й szybki, prędki; szparki; ~ до ді´ла prędki do roboty шпарува´ти -у´ю, -у´єш szpachlować шпаченя´ -ня´ти n pisklę szpaka шпе´ник -а m kolec, trzpień шпигува´ти -у´ю, -у´єш szpiegować шпигу´н -а´ m szpieg шпиль -ля´ m szpic; igła, szpilka; iglica шпи´лька -и ż szpilka шпина´т -у m szpinak шпита´ль -лю m szpital шпита´льний szpitalny шпи´ця -і ż szprycha шпурля´ти -я´ю, -я´єш rzucać ► шпурну´ти -ну´, -не´ш rzucić шрам -у m szrama, blizna шрифт -у m druk, czcionka; жи´рний ~ tłusty (gruby) druk; готичний ~ czcionka gotycka шріт шро´ту m śrut штаб -у m sztab штаб-кварти´ра -и ż kwatera sztabu wojskowego; siedziba (biuro) orgamzacji штамп -а m sztampa, schemat шта´нга, штанга -и ż sztanga штангі´ст, штанґі´ст -а m sztangista штани´ -їв lmn spodnie штат1 -у m etat; скоро´чення шта´тів redukcja etatów штат2 -у m stan (jednostka administracyjna w niektórych państwach); Сполу´чені Шта´ти Аме´рики Stany Zjednoczone Ameryki шта´тний etatowy штахе´ти -е´т lmn sztachety штахе´тина -и ż sztacheta ште´мпель -пля m stempel штепсель -ля m gniazdko elektryczne (wtyczkowe) штиль -лю m cisza morska штовха´ти(ся) -а´ю, -а´єш szturchać, popychać ► штовхну´ти -ну´, -не´ш szturchnąć, popchnąć штольня -і ż sztolnia што´ра -и ż stora, zasłona; rolety што´рм -у m sztorm штраф -у m kara pieniężna, mandat штрафува´ти -у´ю, -у´єш nakładać karę pieniężną, karać mandatem шту´ка -и ż 1. kawał, żart; утну´ти шту´ку zrobić kawał (żart) 2. sztuka, egzemplarz; по скільки за шту´ку? po ile sztuka? штукату´р -а m tynkarz штукату´рити -рю, -риш tynkować штукату´рка -и ż tynk штурва´л -а m koło sterowe штурм -у m szturm; natarcie; atak; взя´ти форте´цю шту´рмом zdobyć fortecę szturmem шту´рман -а m szturman; nawigator штурмови´й szturmowy; ~ літа´к samolot szturmowy штурмува´ти -у´ю, -у´єш szturmować штурха´н -а´, штурхане´ць -нця´ m szturchaniec шту´рха´ти шту´рха´ю, шту´рха´єш szturchać, popychać ► штурхну´ти, штурхону´ти -ну´, -не´ш szturchnąć шту´чний sztuczny; podrobiony; ~ супу´тник sztuczny satelita; шту´чне ди´хання sztuczne oddychanie шу´ба -и ż szuba, futro шука´ти -а´ю, -а´єш szukać; біди´ не тре´ба ~ nieszczęścia przychodzą same шука´ч -а´ m poszukiwacz; tropiciel (o ps/'e) шу´лер -а m szuler, oszust шум -у ml. szum, hałas 2. piana, szumowina шумі´ти -млю´, -ми´ш szumieć; шуми´ть у ву´хах (у голові) szumi w uszach (w głowie) шу´мний, шумли´вий szumny, hałaśliwy, gwarny шумови´ння -яяі. piana (na płynach) 2. hołota, szumowiny шумува´ти -у´ю, -у´єш burzyć się, pienić się; fermentować шу´рин -а m szwagier (brat żony) шу´тий pozbawiony rogów, bezrogi шухля´да -и ż szuflada шху´на -и ż szkuter, szkuner щабе´ль -бля´ m szczebel; stopień щаве´ль -влю´ m szczaw щади´ти -джу´, -ди´ш ochraniać; szczędzić, oszczędzać; ~ здоро´в'я oszczędzać zdrowie щасли´вий szczęśliwy щасли´во szczęśliwie щасти´ти (tylko 3. osoba) szczęścić się, powodzić się; йому´ щасти´ть jemu się wiedzie (ma szczęście) ща´стя -я n szczęście; на моє´ ~ na moje szczęście; спро´бувати ~ spróbować szczęścia ще jeszcze; все ~ ciągle jeszcze; ~ дитиною jeszcze będąc dzieckiem (jeszcze jako dziecko); ~ i ~ bez skutku щебета´ння -я n szczebiotanie, szczebiot щебета´ти -ечу´, -е´чеш szczebiotać щебету´ха -и ż trajkotka, szczebiotka, gaduła ще´бінь -беню m żwir ще´дрий szczodry, hojny; Ще´дрий ве´чір wigilia Jordanu (18 (6) stycznia) щедрівка -и ż pastorałka ще´дрість -рості ż szczodrość, hojność ще´дро szczodrze, hojnie, obficie щедро´ти -о´т lmn łaski, dary щедрува´льник -а m osoba śpiewająca pastorałki щеза´ти -а´ю, -а´єш znikać, ginąć, przepadać ► ще´знути -ну, -неш zniknąć, zginąć, przepaść ще´лепа -и ż 1. szczęka; ве´рхня ~ szczęka górna; ни´жня ~ szczęka dolna 2. sztuczne zęby, proteza щемі´ти (tylko 3. osoba) dokuczać (o bólu); rwać, szarpać щенитися (tylko 3. osoba) szczenić się щеня´ -я´ти n szczenię щеня´чий szczenięcy ще´па -и ż szczep, zaszczepione drzewko щепи´ти -плю´, -пиш szczepić (drzewka) ще´плення -я n szczepienie (lekarskie) щерба´тий szczerbaty, wyszczerbiony щербина -и ż szczerba, rowek щерби´ти -блю´, -би´ш szczerbić щетина -и ż szczecina щети´нистий szczeciniasty щиголь -гля m 1. szczygieł 2. prztyczek, szczutek щипавка -и ż szczypawka щипа´ти -а´ю, -а´єш szczypać; моро´з щипа´є за обли´ччя mróz szczypie w twarz ► щипну´ти -ну´, -не´ш szczypnąć, uszczypnąć щипок -гаса´ m uszczypnięcie; pizzicato, szarpnięcie za strunę (w muzyce) щипці -ів lmn szczypce; wałki do włosów; dziadek do orzechów щирий szczery; ~ друг szczery przyjaciel; щи´ра люди´на (правда) szczery człowiek (szczera prawda); від щи´рого се´рця z całego (ze szczerego) serca щирість -рості n szczerość щиро szczerze; ~ ди´кую szczerze (serdecznie) dziękuję щит -а´ m tarcza (dawnych wojowników); поверну´тися з щитом (на щиті) powrócić z tarczą (na tarczy) щитовидний tarczowy; щитовидна за´лоза tarczyca щито´к -тка´ m 1. błotmk 2. mała tarcza 3. pancerz u owadów щитоподі´бний w kształcie tarczy, tarczowy щілина -и ż szczelina, szpara; голосова´ ~ głośnia; зорова´ ~ szczelinka (w karabinie) щильний szczelny щильність -ності ż szczelność щітка -и ż szczotka; зубна´ ~ szczoteczka (szczotka) do zębów; ~ для воло´сся (для одягу, для заміта´ння) szczotka do włosów (do ubrania, do zamiatania) щіточка -и ż szczoteczka; зубна´ ~ szczoteczka do zębów що чого co; ~ ви ка´жете? co pan mówi?; ~ це таке´? co to jest?; ~ з тобо´ю? co się z tobą dzieje, co ci jest?; ~ це за кни´жка? co to za książka?; ~ не мі´ра co niemiara що1 jaki, który; дівчина, ~ там стої´ть dziewczyna, która tam stoi; кни´жка, ~ її чита´ю... książka, którą czytam... що2 że; лю´ди ка´жуть, ~... ludzie mówią, że... щоб żeby, aby; я хо´чу, ~ ти це зрозумі´в chciałbym, żebyś to zrozumiał; за´мість то´го, ~... zamiast tego, by... що´гла -и ż maszt щоглови´й masztowy; щоглове´ де´рево drzewo masztowe щогоди´ни co godzinę щоде´нний codzienny; ~ о´дяг ubranie codzienne; ~ хліб chleb powszedni щоде´нник -а m dziennik; шкільни´й ~ dziennik lekcyjny; вести´ ~ prowadzić dziennik щоде´нність -ності ż codzienność щоде´нно, щодня´ co dnia, co dzień що´до co do; що´до ме´не co do mnie, co się mnie tyczy щоду´ху co tchu що´йно dopiero co, tylko co щока´ -и´ ż policzek; уда´рити по щоці´ uderzyć w twarz, spoliczkować щомісяця co miesiąc щомісячний miesięczny; ~ журна´л miesięcznik щонайбі´льше jak najwięcej щонайбі´льший jak największy щонайгірший jak najgorszy щонайкра´щий, щонайліпший jak najlepszy щонайме´нше jak najmniej щонайме´нший jak najmniejszy що-не´будь cokolwiek щонеді´лі co niedzielę, w każdą niedzielę щоні´чний conocny, powtarzający się każdej nocy щоно´чі co noc, każdej nocy щопра´вда co prawda щора´з a. щора´зу coraz щорі´к, щоро´ку co rok, rokrocznie щорічний coroczny; ~ звіт sprawozdanie roczne щорічник -а m rocznik (czasopismo) щоси´ли z całej siły, co sił щось чого´сь coś щотижне´вий cotygodniowy щотижне´вик -а m tygodnik щоти´жня co tygodnia, co tydzień щохвили´ни co minutę, co chwilę щу´ка -и ż szczupak щу´лити -лю, -лиш 1. stulać 2. mrużyć, przymrużać; ~ о´чі mrużyć oczy щу´нальце -ця ż macka; czułek, rożek щу´плий szczupły щур1-а´ m szczur; водяни´й ~ szczur wodny щур2 -а´ m jerzyk (ptak) щуроло´в -а m szczurołap щу´чий szczupakowaty; щу´че обли´ччя szczupakowata twarz; ~ хвіст ogon szczupaka ювелі´р -а m jubiler ювелі´рний jubilerski; ~ ка´мінь kamień jubilerski ювіле´й -е´ю m jubileusz; святкува´ти ~ obchodzić jubileusz ювіля´р -а m jubilat ювіля´тка -и ż jubilatka югосла´в -а m Jugosłowianin югосла´вка -и ż Jugosłowianka югосла´вський jugosłowiański юдаї´зм -у m judaizm юдейський judejski юліанський juliański; ~ календар kalendarz juliański юна´к -а´ m junak, młodzieniec юна´цтво -а n młodzież, młodość юна´цький junacki, młodzieńczy юнга, ю´нґа -и m młody marynarz юний młodzieńczy, młody юність -ності ż młodzieńczość; młodość юнкер -а m 1. kadet 2. junkier (pruski) юрба´ -и´ ż tłum; ~ наро´ду tłum ludzi юридичний prawniczy; ~ факульте´т wydział prawa; юриди´чна осо´ба osoba prawna юрисди´кція -ії ż jurysdykcja юри´ст -а m prawnik юрма´ ю´рми ż zob. юрба´ ю´рмитися (tylko 3. osoba) gromadzić się, tłoczyć się юродивий psychicznie chory, opętany, niespełna rozumu ю´шка -и ż zupa rybna, polewka; jucha, krew; вми´тися ю´шкою zalać się krwią я1 trzydziesta druga litera (ostatnia, nie licząc miękkiego znaku ь) w alfabecie ukraińskim; від а до я od a do zet, od początku do końca я2 мене´; це ~ to ja я´блуко -а n jabłko; о´чне ~ gałka oczna; ~ від я´блуні недале´ко па´дає niedaleko pada jabłko od jabłoni; ~ незго´ди jabłko niezgody; Ада´мове ~ jabłko Adama я´блуня -і ż jabłoń; ди´ка ~ dzika jabłoń я´блучний jabłkowy; jabłeczny я´ва -и ż 1. pojawienie się; jawa 2. scena, odsłona (teatralna); ви´йти на я´ву wyjść na jaw ява´нка -и ż Jawajka ява´нець -нця m Jawajczyk ява´нський jawański я´вище -а n zjawisko; ~ приро´ди, приро´дне ~ zjawisko przyrody я´вір я´вора m jawor явірни´к -а´ m lasek jaworowy, jaworzyna я´вка -и ż stawienie się; ~ обов'язко´ва stawienie się (stawiennictwo) obowiązkowe явля´ти -я´ю, -я´єш; ~ собо´ю stanowić, przedstawiać я´вний jawny; oczywisty я´вність -ності ż jawność; oczywistość яга´ яги´ ż; ба´ба-яга´ baba jaga я´гідний jagodowy; ~ сік sok jagodowy (z jagód) ягідник я´гідника´ m jagodowisko, jagodnik ягни´тися (tylko 3. osoba) kocić się (o owcy) ягни´ця -і ż młoda owca ягня´ -я´ти n jagnię ягня´тина -и ż mięso z jagnięcia ягня´тко -а n jagniątko ягня´тник -а m sęp alpejski я´года -и ż jagoda; во´вча ~ wilcza jagoda (zioło) ягуа´р, ягуар -а m jaguar я´дерний jądrowy; я´дерна фі´зика (реа´кція) fizyka (reakcja) jądrowa ядро´ -а´ n 1. jądro; istota, główna treść; штовха´ти ~ pchać kulę 2. pocisk armatni; коме´тне ~ jądro (głowa) komety я´духа -и ż astma яє´чко -а n jajeczko, jajko яє´чник -а m jajnik яє´чня -і ż jajecznica язи´к -а´ m język; взя´ти язика´ dostać języka (jeńca dla uzyskania informacji o wrogu); ~ до Ки´єва доведе´ kto pyta - nie błądzi (koniec języka za przewodnika); вогне´нні язики´ języki ognia (ogniste języki), що в га´дці, то й на язиці´ со w myśli, to i w mowie; бігати, висолопивши язика´ biegać z wywieszonym językiem; трима´ти ~ за зуба´ми trzymać język za zębami язика´тий pyskaty, wygadany язи´чник -а m poganin язи´чництво -а n pogaństwo язичо´к -чка´ m języczek яйце´ -я´ n jajko, jajo яйцевидний jajowaty яйцепрові´д -во´ду m jajowód як я´ка m jak (zwierzę) як jak; ~ він вигляда´є? jak on wygląda?; ~ га´рно! jak pięknie!; ~ відо´мо jak wiadomo; після то´го ~... po tym, kiedy...; ~ тебе´ звуть? jak a na imię? яка´ якої zob. яки´й яка´сь jakaś якби jakby, gdyby; ~ не дощ gdyby nie deszcz яке´ якого zob. яки´й яке´сь jakieś яки´й, яка´, яке´, які´ jaki, jaka, jakie, jakie (jacy); яки´м чи´ном jakim sposobem, w jaki sposób який-не´будь, яки´й-бу´дь jakikolwiek, którykolwiek якийсь jakiś якір я´коря m kotwica; стоя´ти на я´корі stać na kotwicy (р statku) які яки´х zob. яки´й я´кісний jakościowy я´кість я´кості ż jakość; низька´ ~ niska jakość; висо´ка ~ wysoka jakość якнайбільше jak najwięcej якнайкраще, якнайліпше jak najlepiej якнайме´нше jak najmniej якнайскоріше, якнайшвидше jak najprędzej, jak najszybciej як-не´будь jakkolwiek bądź, byle jak якобінець -нця m jakobin якомога możliwie; ~ найбільший jak największy, możliwie największy я´кось jakoś; я´кось воно´ бу´де jakoś to będzie якра´з akurat яку´т -а m Jakut яку´тка -и ż Jakutka яку´тський jakucki якщо´ jeżeli; jeśli яли´на -и ż świerk; jodła яли´нка -и ż choinka ялинник -а m las świerkowy яли´новий świerkowy (jodłowy) ялівка -и ż jałówka ялівці´вка -и ż jałowcówka (wódka) ялове´ць ялівцю´ m jałowiec я´ма -и ż jama, dół; о´чна ~ jama oczna, oczodół; черевна´ ~ jama brzuszna; спусти´ти в я´му ziożyć do grobu ямб -а m jamb я´мка -и ż jamka, dołek я´мочка -и ż dołeczek (np. na twarzy) янича´р -а m janczar янича´рський janczarski я´нкі ndm m jankes янта´р -ю´ m bursztyn, jantar янта´рний bursztynowy, jantarowy япо´нець -нця m Japończyk япо´нка -и ż Japonka япо´нський japoński яр -у m jar, parów, wąwóz я´рий jary (o zbożu) ярина´ -и´ ż zboża jare я´рка -и ż jednoroczna owca, jarka ярли´к -а´ m etykietka ярмаркува´ти -у´ю, -у´єш handlować na targu (na jarmarku) я´рмарок -рку m jarmark; міжнаро´дний книжко´ви´й ~ międzynarodowe targi książki ярмо´ -а´ n jarzmo; ски´нути ~ zrzucić jarzmo, wyzwolić się ярму´лка -и ż jarmułka, mycka ярови´й jary; ярова´ пшени´ця pszenica jara я´рус -у m 1. warstwa, pokład 2. balkon w teatrze; piętro я´сен -а a. я´сень -я m jesion ясеневий, ясено´вий jesionowy я´сик -а m poduszeczka, jasiek яси´р -у m jasyr; niewola (turecka lub tatarska) яскра´вий jaskrawy; wymowny; ~ при´клад wymowny przykład яскра´во-зеле´ний jaskrawozielony я´сла я´сел lmn 1. żłób 2. żłobek я´сна я´сен lmn dziąsła ясне´нький, ясне´сенький jaśniutki, jeśniuteńki я´сни´й jasny, wyraźny; я´сна´ річ rzecz jasna (oczywista), oczywiście, naturalnie я´сність -ності ż jasność, wyrazistość, klarowność ясніти -ію, -ієш jaśnieć, błyszczeć, lśnić się ясні´шати -аю, -аєш robić się jaśniejszym, stawać się radośniej szym (weselszym) я´сно jasno; zrozumiale я´сно-голуби´й jasnoniebieski ясновидець -дця m jasnowidz ясновидіння -я n jasnowidzenie ясноволо´сий jasnowłosy я´сно-жо´втий jasnożółty я´сно-зеле´ний jasnozielony яснозо´рий zab. ясноо´кий ясноо´кий, яснозо´рий jasnooki яснота´ -и´ ż jasność я´сно-черво´ний jasnoczerwony я´струб -а m jastrząb; -голуб'я´тник jastrząb gołębiarz ятага´н -а m jatagan (broń sieczna) ятвя´г -а m Jaćwięg ятвя´зький jaćwięski я´тір я´теря m więcierz я´тка -и ż jatka; buda, budka (jarmarczna) я´три´ти -рю´, -ри´ш jątrzyć; ~ ра´ни jątrzyć rany я´три´тися (tylko 3. osoba) jątrzyć się ятрівка -и ż szwagierka (żona brata męża) я´хонт -а m korund; си´ній ~ szafir; черво´ний ~ rubin я´хонтовий korundowy я´хта -и ż jacht яхт-клу´б -у m jachtklub ячмінний jęczmienny ячмі´нь1 -ме´ню m jęczmień ячмі´нь2 -меня´ m jęczmień na oku я´чний jęczmienny; я´чна крупа´ kasza jęczmienna я´шма -и ż jaspis я´щик -а m skrzynka; jaszcz (skrzynka na amunicję) я´щір я´щера m jaszczur; salamandra я´щірка -и ż jaszczurka я´щур -у m jaszczur (choroba bydla) NAZWY GEOGRAFICZNE ГЕОГРАФІЧНІ НАЗВИ Абіся´нія Abisynia Австра´лія Australia Австро-Уго´рщина ż Austro-Węgry lmn Адріа´тика ż Adriatyk m Адріати´чне мо´ре Morze Adriatyckie Азербайджа´н Azerbejdżan Азія Azja Азовське мо´ре Morze Azowskie Азорські острови´ Wyspy Azorskie (Azory) Алба´нія Albania Алжи´р Algier m (miasto), Algieria ż (państwo) Алма´-Ата´ (Алмати´) Ałma-Ata Алта´й Ałtaj Аля´ска Alaska Альпи Alpy Амазо´нка Amazonka Аме´рика Ameryka Амма´н Amman Амудар'я´ Amu-daria Аму´р Amur Англія Anglia Ангола Angola Анди Andy Андо´ра Andora Анкара´ Ankara Антаркти´да Antarktyda Анта´рктика Antarktyka Анти´льські острови Wyspy Antylskie (Antyle) Апені´ни Apeniny Апенінський піво´стрів Półwysep Apeniński Араві´йське мо´ре Morze Arabskie Араві´йський піво´стрів Półwysep Arabski Ара´льське мо´ре Morze (Jezioro) Aralskie Арара´т Ararat Аргентина (Аргентина) Argentyna Арктика Arktyka Арха´нгельськ Archangielsk Аси´рія Asyria Астрахань ż Astrachań m Ате´ни zob. Афі´ни Атлантида Atlantyda Атла´нтика ż Atlantyk m Атланти´чний океа´н Ocean Atlantycki Аттика Attyka Афганіста´н Afganistan Афі´ни (Ате´ни) Ateny Африка Afryka Аюда´г Ajudah Бабіло´н (Вавило´н) Babilon Бага´мські острови´ Wyspy Bahama Багда´д Bagdad Байка´л Bajkał Баку´ Baku Балато´н Balaton Бали´город Baligród Балка´ни Bałkany Балка´нський піво´стрів Półwysep Bałkański Ба´лтика ż Bałtyk m Балтійське мо´ре Morze Bałtyckie Балха´ш Bałchasz Бангко´к (Банко´к) Bangkok Банґладе´ш Bangladesz Ба´ні-Мазу´рські Banie Mazurskie Ба´ренцове мо´ре Morze Barentsa Бартошиці Bartoszyce Бату´мі Batumi Бату´рин Baturyn Бахчисара´й Bachczysaraj Башки´рія Baszkiria Бейру´т Bejrut Белгра´д (Белгра´д) Belgrad Бе´льгія Belgia Бенгалія Bengaha Берди´чів Berdyczów Бересте´чко Beresteczko Бере´стя n (Бе´рест, Брест) Brześć m Бери´нґове мо´ре Morze Beringa Берлін Berlin Берму´дські острови´ Bermudy (wyspy) Берн m Berno Бескиди Beskidy Бєща´ди Bieszczady Бидґощ ż Bydgoszcz z Біла-Підля´ська Biała Podlaska Біла Це´рква Biała Cerkiew Білго´рай Biłgoraj Біле море Morze Białe Білове´зька пу´ща Puszcza Białowieska Білору´сь Białoruś Білосто´к Białystok Білосточчина Białostocczyzna Більськ-Підля´ський Bielsk Podlaski Бірма Birma Близьки´й Схід Bliski Wschód Бобру´йськ Bobrujsk Болга´рія Bułgaria Болі´вія Boliwia Бонн Bonn Борисла´в Borysław Борне´о Borneo Боснія Bośnia Босфо´р Bosfor Ботні´чна зато´ка Zatoka Botnicka Брагмапу´тра (Брахмапу´тра) Brahmaputra Брази´лія (Бразілія) Brazylia Бранденбург Brandenburg Братисла´ва Bratysława Брахмапу´тра zob. Брагмапу´тра Брест zob. Бере´стя Брета´нь Bretania Брита´нія Brytania Брюссе´ль Bruksela Буг Bug Будапе´шт Budapeszt Буе´нос-Айрес Buenos Aires Букови´на Bukowina Бухара´ Buchara Бухаре´ст Bukareszt Вавило´н zob. Бабіло´н Ва´лбжих Wałbrzych Ванку´вер Vancouver Ва´рмія Warmia Ва´рта Warta Варша´ва Warszawa Ватика´н Watykan Вашинґто´н (Вашингто´н) Waszyngton Везу´вій Wezuwiusz Великобрита´нія Wielka Brytania Великопо´льща Wielkopolska Венесуе´ла Wenezuela Вене´ція Wenecja Ве´рхня Сіле´зія ż Górny Śląsk Верховина Werchowyna (dawniej: Żabie) Верхоя´нськ Wierchojańsk Ветли´на Wetlina В'єтна´м Wietnam Вифле´єм (Віфле´єм) m Betlejem ndm Ві´день Wiedeń Візанті´я ż Bizancjum n Ві´льно (Ві´льна, Ві´льнюс) Wilno Ві´нниця Winnica Вінніпег Winnipeg Вірме´нія Armenia Ві´сла Wisła Віфле´єм zob. Вифле´єм Владивосто´к Władywostok Вогне´нна Земля´ Ziemia Ognista Во´лга Wołga Волгогра´д Wołgograd Воли´нь ż Wołyń m Воло´дава Włodawa Володи´мир-Воли´нський Włodzimierz Wołyński Воро´ніж Woroneż Во´рскла Worskła Вро´цлав Wrocław Гаага Haga Гава´йські острови´ Hawaje Гава´на Hawana Га´дяч Hadziacz Гаї´ті Haiti Га´йдельберґ Heidelberg Галиле´я (Галіле´я) Galilea Галичина´ Galicja Гамбург Hamburg Гано´й (Хано´й) m Hanoi ndm Ге´льсінки Helsinki Генізаре´йське мо´ре Genezaret (Jezioro) Гано´вер Hanower Герма´нія Germania Герцеговина Hercegowina Гібралта´р (Ґібралта´р) Gibraltar Гімала´ї Himalaje Гірошіма (Хірошіма) Hiroszima Гове´рла Howerla Голла´ндія Holandia Го´мель Homel Гондура´с Honduras Гонко´нг (Гонконг) Hongkong Гори´нь ż Horyń m Го´рлиці Gorlice Городок Gródek Jagielloński Гре´ція Grecja Гри´нвіч (Гринвіч) m Greenwich ndm Гро´дно Grodno Грубе´шів Hrubieszów Гру´зія Gruzja Грю´нвальд Grunwald Гуся´тин Husiatyn Ґа´на Ghana Ґанґ Ganges Ґватемала Gwatemala Ґвіа´на Gujana Ґвіне´я Gwinea Ґданськ Gdańsk Ґди´ня Gdynia Ґе´нуя Genua Ґіжицько Giżycko Ґнє´зно Gniezno Ґорґа´ни Gorgany Ґрена´да Grenada Ґренла´ндія Grenlandia Дагеста´н Dagestan Дагоме´я ż Dahomej m Дака´р Dakar Далекий Схід Daleki Wschód Дама´ск Damaszek Да´нія Dania Дардане´лли Dardanele Двіна´ Dźwina Делі Delhi Десна´ Desna Детройт m Detroit ndm Джака´рта Dżakarta Джібу´ті Dżibuti Джомолу´нґма zob. Чомолу´нґма Дніпро Dniepr Дніпропетро´вськ Dnipropetrowsk Дністе´р Dniestr Домініка´на Dominikana Дон Don Донба´с Donbas Доне´ць Doniec Доне´цьк Donieck Дорогичин Drohiczyn Дорогу´ськ Dorohusk Дрезден Drezno Дрогобич Drohobycz Дублін Dublin Ду´кля Dukla Дуна´й Dunaj Дуна´єць Dunajec Душанбе´ Duszanbe Ебро Ebro Евфра´т zob. Євфра´т Еге´йське мо´ре Morze Egejskie Едмонтон Edmonton Елла´да Hellada Ельба zob. Ла´ба Ельблонґ Elbląg Ельбру´с Elbrus Ельза´с m Alzacja ż Есто´нія Estonia Ефіопія Etiopia Євпато´рія Eupatoria Євро´па Europa Євфра´т (Евфра´т) Eufrat Єгтаіет Egipt Ємен Jemen Єнісе´й Jenisej Єрева´н Erewan (Erywań) Єри´хон m Jerycho n Єрусали´м m Jerozolima ż Жене´ва Genewa Же´шув zob. Ря´шів Жида´чів Żydaczów Жито´мир Żytomierz Жо´вква Żółkiew Заблу´дів Zabłudów За´ґреб Zagrzeb Заї´р Zair Закарпа´ття Zakarpacie Зако´пане Zakopane Заліщики Zaleszczyki Замбе´зі Zambezi За´мбія Zambia Замо´стя Zamość Запоріжжя Zaporoże Зба´раж Zbaraż Збруч Zbrucz Зеле´на Гора´ Zielona Góra Земля´ Ziemia Зо´лочів Złoczów Іберійський піво´стрів Półwysep Iberyjski Івано-Франківськ Iwano-Frankiwsk (dawniej: Stanisławów) Ізра´їл Izrael Іква Ikwa Інд Indus Індійський океа´н Ocean Indyjski Індія ż Indie lmn Індонезія Indonezja Ірак Irak Іран Iran Ірландія Irlandia Ісландія Islandia Іспанія Hiszpania Істрія Istna Італія ż Włochy lmn Йокога´ма Jokohama Йорда´н Jordan Йорда´нія Jordania Кабу´л Kabul Кавка´з Kaukaz Каза´нь ż Kazań m Казахста´н Kazachstan Казбе´к Kazbek Каїр Kair Калага´рі Kalahari Ка´ліш Kalisz Калу´га Kaługa Ка´луш Kałusz Ка´льґарі Calgary Кальку´тта Kalkuta Камбо´джа Kambodża Камеру´н Kamerun Камча´тка Kamczatka (półwysep) Кам'яне´ць-Поді´льський Kamieniec Podolski Кана´да Kanada Канбе´рра Canberra Ка´нів Kaniów Капернау´м Kafarnaum Кара´кас Caracas Каракору´м m Karakorum ndm Каре´лія Karelia Кари´бське мо´ре Morze Karaibskie Карпа´ти Karpaty Карфаген m Kartagina ż Каспійське мо´ре Morze Kaspijskie Касти´лія Kastylia Катало´нія Katalonia Като´виці Katowice Ка´унас m (Ко´вно) Kowno n Кахо´вка Kachowka Кашмі´р Kaszmir Кашу´би Kaszuby Ке´йптаун Kapsztad Кельн m Kolonia ż Кембридж m Cambridge ndm Кенія Kenia Керч Kercz Кельні Kielce Київ Kijów Киргизія Kirgizja Кита´й m Chiny lmn Кишинів Kiszyniów Кіліманджа´ро Kilimandżaro Кіль m Kilonia ż Кіпр Cypr Клайпеда Kłajpeda Клівленд Cleveland Кобринь Kobryń Ковель Kowel Кодень Kodeń Коломи´я Kołomyja Колу´мбія Kolumbia Кольський піво´стрів Kola (półwysep) Кома´нча Komańcza Конто ndm Kongo n Копенга´ген (Копенга´ґен) m Kopenhaga ż Константино´поль Konstantynopol Кордильє´ри Kordyliery Коре´я Korea Коросно Krosno Корсика Korsyka Косів Kosów Коста-Ри´ка (Ко´ста-Рі´ка) Kostaryka Корсунь Korsuń Коша´лін Koszalin Кра´ків Kraków Краснода´р Krasnodar Кремене´ць Krzemieniec Кременчу´к Kremeńczuk Криви´й Ріг Krzywy Róg Крим Krym Кри´мський піво´стрів Półwysep Krymski Криниця Krynica Кріт m Kreta ż Ку´ба Kuba Куба´нь ż Kubań m Ку´йбишев Kujbyszew Кура´ Kura Курдиста´н Kurdystan Кури´льські острови´ Wyspy Kurylskie (Kuryle) Курськ Kursk Ку´ти Kuty Куи´ви Kujawy Ла´ба (Ельба) Łaba Лабрадо´р Labrador Ла´ґос Lagos Ла´дога (Ла´дозьке о´зеро) Ładoga (jezioro) Ла-Ма´нш m La Manche (kanal) ndm Лао´с Laos Лапла´ндія Laponia Ла-Пла´та La Plata Ла´твія Łotwa Ле´йпциг Lipsk Лелько´во Lelkowo Ле´мборк Lębork Ле´мківщина Łemkowszczyzna Ле´на Lena Литва´ Litwa Лібе´рія Liberia Ліва´н Liban Лі´вія Libia Лігни´ця Legnica Лі´ма Lima Лісабо´н m Lizbona Ліхтенште´йн Lichtenstein Лодзь Łódź Лоза´нна Lozanna Ломба´рдія Lombardia Ло´мжа Łomża Ло´ндон Londyn Лотари´нгія Lotaryngia Луа´ра Loara Луга´нськ Ługańsk Лу´ків Łuków Луцьк Łuck Люба´чів Lubaczów Люблін (Лю´блин) Lublin Люксембург Luksemburg Львів Lwów Маврита´нія (Мавріта´нія) Mauretania Магада´н Magadan Ма´ґдебурґ Magdeburg Магелла´нова прото´ка Cieśnina Magellana Магнітого´рськ Magnitogorsk Мадагаскар Madagaskar Маде´йра Madera Мадри´д Madryt Мазо´вія ż (Мазо´вше n) Mazowsze n Мазу´ри Mazury Майо´рка Majorka Майн Men Майнц Moguncja Македо´нія Macedonia Мала´ Азія Mała Azja Мала´ві Malawi Малі´ Mali Малопо´льща Małopolska Ма´льта Malta Мані´ла Manila Маньчжу´рія Mandżuria Марафо´н Maraton Маро´кко Maroko Марсе´ль m Marsylia z Ме´кка Mekka Ме´ксика ż Meksyk m Мелане´зія Melanezja Ме´льбурн m Melbourne ndm Ме´ртве мо´ре Morze Martwe Месопота´мія Mezopotamia Микола´їв Mikołajów Мікроне´зія Mikronezja Міла´н Mediolan Мінськ Mińsk Міссісі´пі Missisipi Міссу´рі Missouri Мозамбі´к Mozambik Мо´зир Mozyrz Молдо´ва (Молда´вія) Mołdo wa (Mołdawia) Мона´ко Monako Монбла´н Mont Blanc Монголія Mongolia Монреа´ль Montreal Монтевіде´о Montewideo Монте-Ка´рло Monte Carlo Мора´вія ż Morawy lmn Москва´ Moskwa Мости´ська Mościska Мука´чеве Mukaczewo Му´рманськ Murmańsk Назаре´т Nazaret Найробі Nairobi Нарва´ (На´рев) Narew Неа´поль Neapol Нева´ Newa Неми´рів Niemirów Непа´л Nepal Ни´жня Сіле´зія ż Dolny Śląsk m Ні´са Nysa Ніагара Niagara Нігер Niger Нігерія Nigeria Нідерланди Niderlandy Ніжин Niżyn Нікарагуа Nikaragua Ніл Nil Німа´н Niemen Німе´ччина ż Niemcy lmn Ніцца Nicea Нова´ Гу´та Nowa Huta Нова´ Гвіне´я Nowa Gwinea Нова´ Зела´ндія Nowa Zelandia Нова´ Земля´ Nowa Ziemia Новгород Nowogród Нови´й Санч Nowy Sącz Новогру´док Nowogródek Новосибі´рськ Nowosybirsk Новочерка´ськ Nowoczerkask Норве´гія Norwegia Норма´ндія Normandia Нюрнберг m Norymberga ż Нью-Йо´рк Nowy Jork Об ż Ob m Овруч Owrucz Оде´са Odesa (Odessa) Одра Odra Ока´ Oka Океа´нія Oceania Оксфорд Oksford Оле´сько Olesko Оле´цько Olecko Олі´мп Olimp Ольштин Olsztyn Ома´н Oman Омськ Omsk Оне´га Onega (jezioro) Опо´лє Opole Оре´л Orzeł Оренбург Orenburg Орлеа´н Orlean Освє´нцім Oświęcim Осло Oslo Остра´ва Ostrawa Остро´г Ostróg Отта´ва Ottawa Охо´тське мо´ре Morze Ochockie Оча´ків Oczaków Пакиста´н Pakistan Палести´на Palestyna Памі´р Pamir Пана´ма Panama Пана´мський кана´л Kanał Panamski Па´пуа Papua Парагвай Paragwaj Патаго´нія Patagonia Пенджа´б Pendżab Первома´йськ Perwomajsk Пере´мишль Przemyśl Перея´слав Perejasław Пе´рсія Persja Перу´ Peru Петербу´рґ zob. Санкт-Петербу´рґ Петрозаво´дськ Petrozawodsk Печо´ра Peczora Півде´нна Аме´рика Ameryka Południowa Півде´нний Буг Boh Північна Аме´рика Ameryka Północna Підга´лля zob. Подга´лс Підля´шшя Podlasie Пінськ Pińsk Пірене´ї Pireneje Пі´ттсбурґ Pittsburgh Плоцьк Płock По ndm Pad m Подга´лс (Підга´лля) Podhale Поділля Podole По´знань ż Poznań m Поку´ття Pokucie Поліне´зія Polinezja Полісся Polesie По´лоцьк Połock Полта´ва Połtawa По´льща (Респу´бліка Польща, Річпосполита По´льська) Polska (Rzeczpospolita Polska) Помера´нія ż (Помо´р'я n) ż Pomorze Помпе´я Pompeja (Pompeje lmn) По´прад Poprad Порт-Саї´д Port Said Португа´лія Portugalia Потсда´м Poczdam Поча´їв Poczajów Пра´га Praga Приба´лтика ż Kraje Nadbałtyckie lmn При´п'ять Prypeć Пру´сія ż Prusy lmn Прут Prut Псел Psioł (rzeka) Пуе´рто-Ри´ко Puerto Rico Пути´вль Putywel П'ятиго´рськ Piatyhorsk Ра´дом Radom Ре´йк'явік Rejkiawik Реймс Reims Рейн Ren Рив'є´ра Riwiera Ри´га Ryga Рим Rzym Рі´вне Równe Рі´о-де-Жане´йро Rio de Janeiro Родезія Rodezja Родос Rodos Росія Rosja Росто´в Rostów Росто´в-на-Дону´ Rostów nad Donem Рось Roś (rzeka) Роттердам Rotterdam Рубікон Rubikon Руму´нія Rumunia Русь Ruś; Ки´ївська Русь Ruś Kijowska Ря´шів (Же´шув) Rzeszów Саксонія Saksonia Салоніки Saloniki Сальвадор Salwador Самара Samara Самарка´нд m Samarkanda z Самбір Sambor Сандомир Sandomierz Санкт-Петербу´рґ Sankt Petersburg Сан-Мари´но San Marino Санок zob. Ся´нік Сан-Сальвадо´р San Salwador Сантья´го Santiago Сан-Франци´ско San Francisco Санчі´вщина Sądecczyzna Сараго´са Saragossa Сараєво Sarajewo Сара´нськ Sarańsk Сара´тов Saratów Сарга´сове мо´ре Morze Sargas sowę Сарди´нія Sardynia Саскату´н Saskatoon Сау´дівська Ара´вія Arabia Saudyjska Сахалі´н Sachalin Саха´ра Sahara Свєнтокши´ські го´ри Góry Świętokrzyskie Севасто´поль Sewastopol Севі´лья Sewilla Севр m Sevres ndm Седа´н Sedan (rzeka) Сейм Sejm Се´на Sekwana Сенега´л Senegal Се´рбія Serbia Середзе´мне мо´ре Morze Śródziemne Сере´т Seret Сеу´л Seul Сє´дльці Siedlce Сибі´р Syberia (Sybir) Си´дней (Сідней) Sydney Симбі´рськ Symbirsk Сираку´зи Syrakuzy Сирдар'я´ Syr-daria Си´рія Syria Сици´лія Sycylia Сичуа´н ż Syczuan m Сіа´м Syjam Сідней zob. Сидней Сіле´зія ż Śląsk m Сімферо´поль Symferopol Сінґапу´р Singapur Січ Sicz Скандина´вія Skandynawia Слова´ччина Słowacja Слове´нія Słowenia Слупськ Słupsk Случ Słucz Смоле´нськ Smoleńsk Со´каль Sokal Соли´на Solina Солове´цькі острови´ Wyspy Sołowieckie Сома´лі Somalia Со´пот Sopot Софі´я Sofia Со´чі Soczi Сполу´чені Шта´ти Аме´рики (США) Stany Zjednoczone Ameryki (USA) Стамбу´л Stambuł Степанаке´рт Stepanakert Стир Styr Стокго´льм Sztokholm Сто´хід Stochód Стра´сбурґ Strasburg (Sztrasburg) Стрий Stryj Сува´лки Suwałki Суда´н Sudan Суде´ти Sudety Суе´ц Suez Суе´цький кана´л Kanał Sueski Сула´ Suła Сума´тра Sumatra Су´ми Sumy Су´прасль ż Supraśl m (miasto), ż (rzeka) Суху´мі Suchumi США zob. Сполу´чені Штати Аме´рики Сьє´рра-Лео´не Sierra Leone Сьє´рра-Нева´да Sierra Nevada Сян San Ся´ник (Са´нок) Sanok Таганро´г (Таґанро´ґ) Taganrog Таджикиста´н Tadżykistan Таїла´нд m Tajlandia ż Таї´ті Tahiti Тайва´нь Tajwan Тайми´р Tajmyr (półwysep) Та´ллін Tallin Тамбо´в Tambow Та´нва Tanew Танганьї´ка Tanganika Танза´нія Tanzania Та´рнів Tarnów Та´три Tatry Ташкент Taszkent (Taszkient) Тбілісі Tbilisi Твер ż Twer m Тегера´н Teheran Тель-Аві´в Tel Awiw Те´мза Tamiza Теребо´вля Trembowla Те´рек Terek Тере´споль (Тере´спіль) Terespol Терно´піль Tarnopol Тибе´т Tybet Тибр Tyber Тигр (Тиґр) Tygrys Тира´споль Tyraspol Тисьмениця Tyśmienica Тихий океа´н Ocean Spokojny Тірана Tirana Тірренське мо´ре Morze Tyrreńskie Тітіка´ка Titicaca Того Togo Токіо Tokio Томськ Tomsk Торо´нто Toronto Торунь ż Toruń m Тоска´нія Toskania Тосканія Нова´ Toskania Nowa (park narodowy) Триніда´д Trynidad Тріполі Trypolis Тро´я Troja Ту´ла Tuła Туло´н Tulon Туше m Tunis m (miasto), Tunezja ź (państwo) Туре´ччина Turcja Туркме´нія Turkmenia Тюри´нгія (Тюри´нґія) Turyngia Уго´рщина ż Węgry lmn Уганда Uganda Ужгород Użhorod Узбекиста´н Uzbekistan Украї´на Ukraina Улан-Ба´тор Ułan Bator Умань ż Humań m Ура´л Ural Устри´ки Горі´шні Ustrzyki Górne Устри´ки До´лішні Ustrzyki Dolne Уфа´ Ufa Фа´стів Fastów Федерати´вна Респу´бліка Німе´ччини (ФРН) Republika Federalna Niemiec (RFN) Фермопіли Termopile Фіджі Fidżi Філаде´льфія Filadelfia Філіппі´ни Filipiny Фінікі´я Fenicja Фінля´ндія Finlandia Флоре´нція Florencja Флори´да Floryda Фра´кія Tracja Фра´нкфурт-на-Ма´йні Frankfurt nad Menem Фра´нція Francja Хайдараба´д Hajdarabad Хано´й zob. Гано´й Ха´рків Charków Херсо´н Chersoń Хіроші´ма zob. Гіроші´ма Хмельни´цький Chmielnicki Ходо´рів Chodorów Холм Chełm Хо´лмщина Chełmszczyzna Хорва´тія Chorwacja Хо´ртиця Chortyca Хо´тин Chocim Хреща´тик Chreszczatyk (ulica w Kijowie) Цейло´н Cejlon Цю´ріх Zurych Чад Czad Чати´р-Даг Czatyrdah Чебокса´ри Czeboksary Челя´бінськ Czelabińsk Ченстохо´ва Częstochowa Черемо´ш Czeremosz Черка´си Czerkasy Чернівці Czerniowce Черні´гів Czernihów Че´хія ż Czechy lmn Чече´нія Czeczenia Чика´го (Чика´ґо) Chicago Чи´лі Chile Чомолу´нґма Czomolungma Чо´рне мо´ре Morze Czarne Чорно´биль Czarnobyl Чорного´ра Czarnogóra Чо´ртків Czortków Чува´шія Czuwaszja Чуко´тка Czukotka Шанха´й Szanghaj Швейца´рія Szwajcaria Шве´ція Szwecja Шотла´ндія Szkocja Шпі´цберген Szpicberg (Spitsbergen) Шрі-Ланка´ Sri Lanka Шту´тґарт Stuttgart Шуме´р Sumer (Sumeria) Ще´цін Szczecin Югосла´вія Jugosławia Яворів Jaworów Яку´тія Jakucja Яку´тськ Jakuck Ялта Jałta Яма´йка Jamajka Япо´нія Japonia Яросла´в Jarosław Ясло Jasło Ясси Jassy Яффа Jafa ZNAKI ZODIAKU ЗНАКИ ЗОДІАКУ Близня´та Bliźnięta Водолі´й Wodnik Ді´ва Panna Козері´г Koziorożec Лев Lew Ове´н Baran Рак Rak Ри´би Ryby Скорпіо´н Skorpion Стріле´ць Strzelec Теле´ць Byk Терези´ Waga