ЛемСловник - LemSlownyk
р Р
раб - niewolnik
рабство - niewolnictwo
рабувати - rabować
рабунок - rabunek
рад - rad я го барз рада мам ja go
bardzo lubię я на то барз рад cieszę
się z tego bardzo, jestem do tego bardzo
chętny
рада - rada
раджыня - radzenie
радисне - radosne
радист - radość
радити - radzić
радити - mówić
радити си - dawać sobie radę
радити ся - pytać kogoś o zdanie/radę
радувати (ся) - radować (się)
радуга, райдуга - tęcza
радше - raczej, chętniej
раз - raz
разити - razić
разом - razem
раіти - raić, radzić, sugerować, stręczyć,
podpowiadać życzliwie o czymś do kupienia,
kimś do wzięcia itp
рай - raj
райбати, рейбати - prać na ręcznej pralce
(tarze)
райбачка, рейбачка - tara do prania ręcznego
райдуга - tęcza
райткы - bryczesy
рак - rak
раканя - rodzaj żaby (może ropucha)
рама - rama
рамач, рамак - deseczka z karbami i
rękojeścią służąca do prasowania bielizny
nawiniętej uprzednio na drewniany wałek
рамено - ramię
раменати/й - barczysty
рамкасте - posiadające rowki, karby
рампаве - chropawe, nierówne, np. krawędź
deski pokarbowana nożem
ранґа - ranga
ранени/й - ranny
ранити - ranić
ранишнє - poranne (np. mleko z porannego
udoju)
рано - rano
рапаве - chropawe
рапіти, храпіти - chrapać
рапкати, рапчати - głos żaby
рата - rata
ратиця - racica
ратувати - ratować
ратунок - ratunek
рахувати - liczyć, rachować
рахунок - rachunek
рация - racja, „о рацийо” wyraz zdziwienia
рачкувати - raczkować
рашпель - raszpel, tarnik
рвати - rwać
рджа, арджа - rdza
рджавіти, арджавіти - rdzewieć
рджок - ruda mysz polna
ребро - żebro
ревати - ryczeć, żart. nieładnie a głośno
śpiewać
реверенда - sutanna
ревіти, ревати - ryczeć
ревкати (ся) - bekać po obfitym posiłku
ревкнути - beknąć, odbić się głośno po posiłku
регіт - rżenie, lub rażący śmiech podobny do
rżenia
реготаня - rżenie
реготати (ся) - rżeć
реготати (ся) - śmiać się bardzo, głośno, albo
rażąco
реґрут - rekrut
реєстрация - rejestracja
реєструвати - rejestrować
рейбати, райбати - prać na tarze (ręcznej
pralce)
рейбачка, рейбачка - tara, pralka ręczna
Рейта - imię byka maści czerwonej, lub
czerwono brunatnej, gdzie indziej Барна
рекляма - reklama
реклямувати - reklamować
реку - mówię, powiadam - o słowa „речы”
ремес(ель)ник - rzemieślnik
ремесл'о - rzemiosło
ремін - rzemień, pas skórzany
ремінец - rzemyk łączący, pasek skórzany
ремінне - rzemienne
репчыти - kopać, ryć w ziemi potężnie
ретяз/ка - łańcu/ch, /szek
рецок - gat. Myszy polnej
реченец - termin od „речы”
речы - powiedzieć
решетити - przesiewać przez rzeszoto (rzadkie
sito)
решето - sito o dużych oczkach do zgrubnego
odsiewu
решта - reszta
ржджа, рджа - rdza
рік > рик
рін - nadbrzeżny pas trawy, podczas przyboru
zalewany wodą
рив, рів - rów
ривнаня, рівнаня - równanie
ривнати, рівнати - równać
ривне, рівне - równe
ривнина, рівнина - równina
ривнинне, рівнинне - równinne
ривно, рівно - równo
ривня, рівня - równość w znaczeniu statusu
społecznego
риг, ріг - róg
ригати - rzygać
ригач - grzyb trujący (prawd. borowik szatański)
риговины - wymiociny, rzygowiny
рид, рід - ród
риджав/а - coś b. rzadkie
риджавина - rzadzizna
ридити - mieć b. rzadki stolec (zwykle przy biegunce)
ридкє, рідкє - rzadkie
ридне, рідне - ojczyste
рижнити (ся), ріжнити (ся) - różnić się
рижниця, ріжниця - różnica
риз, різ - rzaz
риз, різ - ostra strona ostrza np. noża, kosy
ризанка, різанка - makaron robiony ręcznie
ризати, різати - rżnąć, ciąć
ризба, різба - rzeźba
ризбіня, різбіня - rzeźbienie
ризбити, різбити - rzeźbić
ризбяр, різбяр - rzeźbiarz
ризы - ornat
ризник, різник - rzeźnik
ризовины, різовины - trociny
рий, рій - rój
рик, рік - rok
рика, ріка - rzeka
риля, ріля - obszar ziemi uprawnej posiadany
przez pierwsze osadnicze rody, później rozdrabniany
na półówki, ćwiartki чверткы, ósemki осмины
prawdop. odpowiednik polskiego „łanu” (ok. 24
ha ) ?
рима - katar
римно > ривно - równo
рипа, ріпа - rzepa
рипіти, рипати - skrzypieć, też źle grać na skrzypcach
Риство, Різдво - Boże Narodzenie
рисьцяне, ріствяне - Bożonarodzeniowe
риц - tyłek, rzyć, zadek
рич - rzecz
рични/й - roczny
ричниця, річниця - rocznica
рично, річно - rocznie
рыба - ryba
рыбак - rybak
рыбар - rybak, lub hodowca ryb
рыбел/ь, /як, рыбник - rybołów, lub mewa
рыбє - rybie
рыбник - siatka na ryby
рыбячы - jak ryba (pływać np.)
рыґєль - rygiel
рыджык - rydz
рыж - ryż
рык - ryk
рыл'о - ryj
рынка - rodzaj naczynia
рынок - rynek
рынявец, рынявий - taki co ma strupy (?)
рыпати - kruszyć, obtłukiwać tynk, mur
рыпнути - rypnąć, upaść paskudnie
рысік - rysik
рыти - ryć
рыф, ряф - żelazna obręcz drewnianego koła od wozu
рыхтар - sołtys po południowej stronie Karpat
рыхтувати - szykować, przygotowywać
рычати - ryczeć (o krowie)
рычати - płakać głośno
рыяк - ryjek (np. u świni)
рыякы - hamulce u wozu
рйохканя - głos świni „chru, chru”
робівко - drążek w maselniczce > боденка
робітни/й - pracowity
робітни/й - roboczy (dzień)
робітник - robotnik, pracownik
робітниче - robotnicze
робити - robić
робота - robota
роботы зерняны - prace zbożowe
ровер - rower
рогате - rogate
рогач - rogacz
рогачка, корнута, рогуля - owca z rogami
рогы - rogi
роґаль - drąg jodłowy lub świerkowy, z
obciętymi na pół metra gałęziami, wbity w
ziemię, stanowiący
oś kopy siana na górskich łąkach
роґар - jodła rozczapierzona, na którą kładą siano lub koniczynę
роджени/й - rodzony
роджыня - rodzenie
родина - rodzina
родинити ся - poczuwać się do pokrewieństwa
poprzez okazywanie tego, odwiedziny, gościnę
родинне - rodzinne
родитель, родич - rodzic
родити - rodzić
родиче - rodzice
родове - rodowe
родове - podarki Rodziców Chrzestnych dla chrześniaka
рождество - narodzenie
рожно - вдіти черевікы на рожно założyć
lewy but na prawą nogę, a prawy na lewą
рожок - rożek
розберати - rozbierać
розбійник - rozbójnik
розбійництво - rozbójnictwo
розбісурманити ся - rozbisurmanić się
розбивати - rozbijać
розбите - rozbite
розбити - rozbić
розбырдати - rozpędzić złe myśli, rozweselić
„кусьцьок ся му розбырдже” pozbędzie się
choć na chwilę złych myśli
розболіти - rozboleć
розбудити - rozbudzić
розбурити - rozwalić
розвага - rozwaga
розвадити - rozczepić
розважаня - rozważanie
розважати - rozważać
розважыти - rozważyć
розважні - razważnie
розважни/й - rozważny
розвалене - rozwalone
розвалины - ruiny
розвалити - rozwalić
розвалькати - rozwałkować
розварити (ся) - rozgotować (się)
розвидняти ся - rozwidniać się
розвити - rozwinąć
розвитя - rozwinięcie
розвлечы - rozwlec
розвлікати - rozwlekać
розвора - część drewnianego wozu
розвязаня - rozwiązanie
розвязати - rozwiązać
розвязувати - rozwiązywać
розганяти - rozganiać
розганяти ся - rozpędzać się
розгартати - rozgarniać
розгін - rozpęd
розгынати - rozginać
розговядни/й - marnotrawny
розгойдати - rozkołysać
розгорити, розгоріти - rozgorzeć, rozpalić się bardzo
розгорнути - rozgarnąć
розграбати - rozgrabić (grabiami)
розгребати - rozgrzebać
розгребсти - rozgrzebać
розгривати - rozgrzewać
розгрити, розгріти - rozgrzać
розгришыня, розгрішыня - rozgrzeszenie
розгришыти, розгрішыти - rozgrzeszyć
розгуляти ся - rozhulać się, roztańczyć się
розґадати ся - rozgadać się
роздавати - rozdawać
роздвора > розвора
роздерати - rozdzierać
роздерте - rozdarte
роздерти - rozedrzeć
роздертя - rozdarcie, miejsce rozdarcia
Роздзіля - nazwa wsi
розділ' - rozdział
розділити - rozdzielić
роздільне - rozdzielne
розділяти - rozdzielać
роздір - rozdarcie, też część wozu > розвора ?
роздиганяти - rozpędzić
роздоптати - rozdeptać
роздумати ся - rozmyślić się
роздумувати - rozmyślać
розжаліня - rozżalenie
розжалити ся - rozżalić się
розжерти/й - rozżarty, rozeźlony, rozwścieczony
розжерти ся - rozeźlić się, też nabrać apetytu (zwierzę)
роззерати ся - rozglądać się
роззл'остити (ся) - rozzłościć (się)
розыйти ся - rozejść się
розкавальцювати - rozkawałkować
розказ - rozkaz
розказати - rozkazać
розказувати - rozkazywać
розквитати - rozkwitać
розквитнене, розквитл'е - rozkwitnięte
розквитнути - rozkwitnąć
розкішник - ktoś lubujący się w luksusie i rozkoszach życia
розкішниця - j.w o kobiecie
розкыпіти ся - rozgotować się
розкл'адати - rozkładać
розклеветати - rozgadać, wypaplać
розклепати - rozklepać
розклиіти - rozkleić
розкол'ысати - rozkołysać
розкол'отити - rozbełtać
розкотити - rozwinąć (uprzednio podwinięte rękawy, nogawki)
розкош - rozkosz
розкошне, розкішне - rozkoszne
розкошні - rozkosznie
розкравати - rozkrawać
розкрасти - rozkraść
розкраяти - rozkrajać
розкрыти - rozkryć
розкроіти - rozkroić
розкупити - rozkupić
розкупувати - rozkupywać
розл'ам - rozłam
розл'амати - rozłamać
розл'амувати - rozłamywać
розлетіти ся - rozlecieć się (np. stary but)
розлетіти ся - rozlecieć się, rozbiec (w różne strony)
розлізл'е - rozlazłe
розлізти ся - rozleźć się
розлінивити ся - rozleniwić się
розліпити - rozlepić
розл'ога - rozwidlenie
розл'ожысте - rozłożyste
розл'ожыти - rozłożyć
розл'ука - rozłąka
розл'учыти - rozłączyć
розляпати - rozpaplać
розляпкати - rozpłaszczyć klepiąc dłonią
розляпкати ся - rozklaskać się
розляти - rozlać
розмазати - rozmazać
розмазувати - rozmazywać
розмаіте - rozmaite
розмаіті - różnie, rozmaicie
розмайтина - różności, rozmaitość
розмакати - rozmakać
розмах - rozmach
розмахнути ся - zamachnąć się
розмінити - rozmienić
розмітувати - rozrzucać (np. obornik na polu)
розмішати - rozmieszać
розмил'увати (ся) - rozmiłować, rozkochać się
розмыти - rozmyć
розмнажати (ся) - rozmnażać (się)
розмножыти - rozmnożyć
розмова - rozmowa
розмокл'е, розмокнене - rozmokłe, rozmoknięte
розмокнене - rozmoknięte
розмокнути - rozmoknąć
розмолити ся - rozmodlić się
розморозити - rozmrozić
розморщыти - rozmarszczyć
розмочыти - rozmoczyć
розмякати - rozmiękać
розмякнене - rozmięknięte
розмякчати - rozmiękczać
рознести - roznieść, poroznosić
рознести - roznieść w wyniku np. wybuchu
розносити - roznosić
розобрати - rozebrać
розогнати - rozpędzić
розогнити, роз огнити - rozognić np. dyskusję
розогнути - rozgiąć
розогрити, розогріти - rozgrzać
розозрити ся, розозріти, ся - rozejrzeć,
rozglądnąć się
розоначыти - roz + cokolwiek > оначыти
розопяти - rozpiąć
розорвати - rozerwać
розосхл'е, розосхнене - rozeschnięte
розосхнути ся - rozeschnąć się
розохотити (ся) - rozochocić (się)
розпавузити - zdjąć > павуз
розпажерити - rozdrapać
розпаідити (ся) - wpaść we wściekłość
розпакувати - rozpakować
розпалене - rozpalone (np. policzki)
розпаліня - rozpalenie
розпалити - rozpalić
розпалька - podpałka
розпамятувати - rozpamiętywać
розпапрати - rozpaprać
розпасати - rozpasać, zdjąć pas (i ew. coś jeszcze)
розпач - rozpacz
розперати - rozpierać
розперати ся - rozpierać się
розперсток - coś (najcz. kawałek drewna)
wstawiony pomiędzy dwie części dla
zapobieżenia zejściu się ich np. w rozszczepione
drewno
розперти - rozeprzeć
розперхнути ся - rozfrunąć się, rozpierzchnąć się
розпечене - rozgrzane (np. żelazo do czerwoności)
розпечы - rozgrzać tak żeby piekło
розпещене - rozpieszczone (np. dziecko)
розпікати - rozgrzewać (tak żeby nie dało się dotknąć)
розпірдувати си - trudno przetłumaczalne
określenie kogoś kto nie mając odpowiedniej
pozycji społecznej np. w rodzinie próbuje
„rządzić”, domagać się czegoś, trochę zbliżone
do „kaprysić”, „grymasić”
розпірхати - rozpierzchać
розпивати - rozpijać
розпинати - rozpinać
розписати - rozpisać
розпити - rozpić
розпырснути ся - rozprysnąć się
розпыхати (ся) - rozpychać (się)
розпл'акати ся - rozpłakać się
розпл'атити ся - rozliczyć się, „rozpłacić”
розплести - rozpleść
розплітати - rozplatać
розпл'ывати ся - rozpływać się
розпл'ынути ся - rozpłynąć się
розплянтати - rozplątać
розплящыти - rozpłaszczyć
розп(н)яти - rozpiąć
розп(н)яти/й - rozpięty
розповідати - rozpowiadać
розповісти - rozpowiedzieć
розпожычати - rozpożyczać
розпознати - rozpoznać
розпорок - rozporek
розпороти - rozpruć
розпороти/й - rozpruty
розпоротя - rozprucie, miejsce rozprute
розпорошыти - „rozkurzyć”, rozproszyć
розпорювати - rozpruwać
розпоряджыня - rozporządzenie
розпорядити - rozporządzić
розпостерти - rozpostrzeć
розпочати - rozpocząć
розпочатя - rozpoczęcie
розпочнути - rozpocząć
розправа - rozprawa
розправити ся - rozprawić się
розпригати - rozprzęgać
розпристерти - rozprzestrzeć, rozłożyć
розпровадити - rozprowadzić
розпростити - wyprostować
розпрячы - rozprząc
розпудити (ся), розогнати (ся) - rozpędzić (się)
розпукл'и/й, розпукнени/й - ktoś z przepukliną
розпуста - rozpusta
розпустил'о на двори - odwilż
розпустити - rozpuścić np. włosy
розпустити дитину - o dziecku wychowanym
w przekonaniu, że wszystko mu się należy
розпустити (ся) - rozpuścić (się)
розпутати - rozpętać
розпучыти - rozgnieść, rozdusić
розпущати - rozpuszczać
розпяти - rozpiąć
розпятя - ukrzyżowanie, krucyfiks
розрада - pocieszenie kogoś, rozweselenie,
odwrócenie uwagi od zmartwienia, problemu
розрадити - pocieszyć, rozweselić
розрадувати (ся) - rozradować (się)
розридити, розрідити - rozrzedzić
розрижнити, розріжнити - rozróżnić
розриз, розріз - rozcięcie
розризати, розрізати - rozerżnąć, rozciąć
розрывати - rozrywać
розрывка - rozrywka
розрыти - rozryć
розрубати - rozrąbać
розрушати - rozruszać
розсада - rozsada
розсаджати - rozsadzać (rozsadę)
розсаджати - rozsadzać (od wewnątrz
розсадити - rozsadzić rośliny
розсадити - rozsadzić skały
розсердити (ся) - rozzłościć (się), rozsierdzić (się)
розсыпати - rozsypać
розсыпок - strata czegoś raczej w małej ilości
poprzez rozsypanie w innych regionach utrata bydła
розстегнути - rozpiąć
розсьцігати, розстігати - rozpinać
розстелити - rozścielić
розстрижыня - rozstrzygnięcie
розстричы - rozstrzyc (nożycami), lub rozstrzygnąć
розстроіти - rozstroić
розступити ся - rozstąpić się
розсудити - rozsądzić
розсудок - rozsądek
розсунути - rozsunąć
розтерти - rozetrzeć
розтігати - rozciągać
розтічкы - rozpłynięcie się strumyka, potoku
розтинати - rozcinać
розтокы - rozpłynięcie się rzeki na dwie
oddzielne, odpowiednik rozstajów w przypadku
drogi
Розтокы - nazwa wsi
розтопити - roztopić
розтопы - roztopy
розторгати - rozerwać
розточыти - roztoczyć, rozwinąć, rozmotać
розтратити - roztracić
розтрепати - rozbić, rozwalić z trzaskiem
розтрискати - roztrzaskać
розтрясти - roztrząść
розтрясувати - roztrząsać
розтягнути - rozciągnąć
розтяти - rozciąć
розтятя - rozcięcie
розум - rozum
розуміти - rozumieć
розумово - rozumowo
розумувати - rozumować
розфафрындити - rozerwać na strzępy, na frędzle
розфыркати - rozbełtać
розхапати - rozchapać
розходити - rozchodzić
розходити (ся) - rozchodzić (się)
розходити ся о дашто - rozchodzić się o coś
розчеперити (ся) - rozkraczyć się, rozstawić nogi szeroko
розчервеніти ся - rozczerwienić się
розчеревити, розчеревчыти - rozgnieść coś np. ślimaka w skorupie
розчынити - rozrobić mąkę (wodą, mlekiem)
do jakiegoś wypieku np. chleba, ciast
розчырити (ся) - rozgotować (się)
розшырити - rozszerzyć
розшыряти, розшырювати - rozszerzać
розшкєпити, розшкіпити > розщыпити
розшмарити - rozrzucić
розщыпити - rozszczepić
розъіздити ся - rozjeździć się
розъіхати ся - rozjechać się
розъяснити - rozjaśnić
роіти ся - roić się (o nowo oddzielonym roju pszczół)
рокыта - rokita, wierzba
рокытина - zarośla z rokity
рокувати - stawać na komisję poborowych do wojska
роля - rola
ронити - tracić
ропа - ropa naftowa
Ропа - nazwa wsi
Ропиця Руска - nazwa wsi
росил' - rosół
росити - rosić, wybielać płótno lniane na rosie
Росия - Rosja
Росиян - Rosjanin
рослина - roślina
рослинне - roślinne
роснути, рости - rosnąć
росоха - rozgałęziona, często sucha gałąź
росохате - mocno (czasem dziwnie) rozgałęzione
росохатча - suche porozwidlane gałęzie (?)
рости - rosnąć
ростина, рослина - roślina
рочынец - rocznica
рубаниско - las rąbany właśnie, lub zrąb
рубати - rąbać
рубач - rębacz, drwal
рубец - rąbek
рубити - tworzyć rąbek, zawijać
рубы - nica, „lewa” strona odzieży
рубнути - rąbnąć
руда - ruda
ружа - ruża
Ружа - imię żeńskie
Ружана - imię krowy barwy czerwonej
Ружыв/ий - imię byka maści czerwonej
ружове - rużowe
ружовіти - rużowieć
ружовити ся - rużowić się
руіна - ruina > розвалина
руйнувати - rujnować
рука - ręka
рукав - rękaw
рукавиця - rękawica
руковины - zaręczyny
руководити - kierować, dowodzić
рум - suche gałązki (łapki) jodłowe lub
świerkowe używane czasem jako ściółka
румеґати - przeżuwać
румо - rama obrazu, też okienna
румянец - rumieniec
румянок - rumianek
рунтувати - niszczyć
рунути - runąć
Русаля - Zielone Świątki
Русин - Rusin
Рускі - Ruski
рускі/й - ruski
Руснак - Rusin
Русначка - Rusinka
ручи/й - rączy
ручыці - kłonice (?)
ручыти - ręczyć
ручка - rączka
ручка - pióro wieczne
ручка - trzonek (zwykle drewniany) np. pilnika
ручка - rękojeść
ручне - ręczne
ручні - ręcznie
ручник - ręcznik
рушати - ruszać
рушыти - ruszyć
ряд - rząd
ряджыня - rządzenie
рядити - rządzić
рянда - płachta na trawę, szmata
ряса - ziarno na owsie (t.j. nie w kłosach)
рясны зерна - zboża mające ziarno w formie
рясы, czyli nie w kłosach lecz luźno w kształcie
kiści np. owies
ряф, рыфа - żelazna obręcz na kole od wozu, lub
beczce
?????????? - LemSlownyk
в справі того спису пыште на адрес
e-mail : www@lemslownyk.ugu.pl
|