ЛемСловник - LemSlownyk
т Т
та - ale, ależ „та дежбы” ale gdzież tam
„та як” ależ oczywiście
табака - tabaka
таблиця - tablica
тади - tędy
таємне - tajemne
таємні - tajemnie
таємниця - tajemnica
таєне - tajone, zatajane
таіти - taić, zatajać, ukrywać coś sekretnego
nie przyznawać się do czegoś
тайком, похыхму - cichcem, po kryjomu
тайна - tajemnica
тайна - scs sakrament
тайне - tajne
тайні - tajnie
так - tak
такє - takie
такой - równocześnie
тал'ант - talent
тал'антливи/й - utalentowany
там - tam
тамади - tamtędy
тамале - од тамале stamtąd (rzadko używane)
тамаль - од тамаль stamtąd
тамто - tamto
тамтот - tamten
танец - taniec
танір, терелик - talerz
тан(ь)цувати - tańczyć
таркасте, тарчасте - pstrokate, krase (np. o maści krowy)
тарляґа - stara bryczka, albo np. chudy byk żart.
тарнавка - malutka śliwka podobna do owocu tarniny
Тарош - imię psa o maści czarno-białej albo czerwono-białej
Тарчыв - imię byka o maści czarno-białej, lub czerwono-białej
Тарчуля - imię krowy o maści j.w.
Таца - imię żeńskie
Татар - Tatar
татарскє - tatarskie
татар/ка, гречка - gryka
тачкы - taczki
таяти - tajać
твар - twarz
тварина - stworzenie, pot. zwierzę
тварця - twarzyczka
тверде - twarde
тверджыня - twierdzenie
твердыня - twierdza
твердніня - twardnienie
тверднути - twardnąć
тві/й - twój
твір - twór
твоіти ся - słabo się palić, też palić w żołądku (w przenośni mieć pragnienie)
творец - twórca
творити - tworzyć
творчист - twórczość
т(л')умак - tłumok
тебе - ciebie
тебет, тибет - cienkie płótno z wełny tybetańskiej
тебетивка, тебетівка - chustka z płótna tybetowego
тебетове - wykonane z tybetu
тебі - scs tobie
тезко - imiennik
Текля - imię żeńskie
телєґрам - telegram
телембач - prymitywny „dzwonek” wykonany
z blachy, ponieważ prawdziwe dzwonki były drogie
телеп - człowiek mówiący byle co
телепка - puste gadanie, lub kobieta mówiąca
byle co
телепкати - mówic byle co
телефон, телєфон - telefon
телефонувати, телєфонувати - telefonować
теліга - część drewnianego wozu (zespół osi przedniej lub tylnej (?)
телити ся - cielić się
телиця - jałówka
теличка - cieliczka, cielę płci żeńskiej
телятина - cielęcina
теля/тко - ciel/ę, /ątko
теляче - cielęce
телячы зубы - zęby mleczne
теметив, теметів - cmentarz
темне - ciemne
темніти - ciemnieć
темниця - ciemnica, loch, więzienie
темно - ciemno
темриє - ściemnia się, zmierzcha się
запотемрил'о ся ściemniło się
темрява - ciemność, późny zmierzch
тендериця - kukurydza
тендеричане - kukurydziane
тендеричанка - „słoma” z kukurydzy
тепер, тераз - teraz
теперка - rodzaj odzieży
теперкы - teraz
тепл'е - ciepłe
теплісє - cieplutkie
тепліти - ocieplać się, lub stawać się cieplejsze
тепл'о - ciepło
тепл'ота - ciepłota, ciepło
тер - coś w rodzaju smoły, do smarowania gontów, żeby nie gniły
тераз, тепер - teraz
терелик, тарелик - talerz
терен - tarnina, ostatnio też „teren” z polskiego
терет -
тернавкы, тарнавкы - małe śliwki, podobne do owoców tarniny
тернина - cierniste krzewy, głównie jeżyny
теркы - tarki, owoce tarniny
те(р)лефенкы - głupotki, drobiazgi
терлиця - cierlica do lnu
терл'о - tarka, przybór kuchenny
тернавкы - śliwki podobne do owoców tarniny, lub szczepione na tarninie
термін - termin, też sprawa w sądzie
терпіня - cierpienie
терпіти - cierpieć
терпкє - cierpkie
терпко - cierpko
терп(е)ливіст - cierpliwość
терп(е)ливо - cierpliwie
терпячи/й - cierpiący
терпячи/й - cierpliwy
Терстяна - nazwa wsi
терти - trzeć na tarce
тертя - tarcie
тертяне - „тертяны палята” placki
ziemniaczane słowo oznacza tu „z tartych”
ziemniaków
терх > терхоба
терхоба - coś wielkiego, ogromnego
тесати - ciosać
тестамент, дистамент - (pol.) testament
тета - ciotka
тетине - należące do ciotki, ciotczyne
течы - ciec
тівко, тилько - tyle
тівко - ciałko
тівна, тю(в)на - cielna
тівне - cielesne
тіж - też
тілесне - cielesne
тіл'о - ciało
тімениці, димениці - ciemieniucha, tłusty
łupież na głowie niemowlęcia
тімя - ciemię
тімяньове, тіменьове - ciemieniowe
тін (але тени) - cień
тінисте - cieniste
тішыти ся - cieszyć się
тилі - „тилі сьвіты” tyli świat, tak daleko
тилько - tyle
тильо - tylo
Тимко - imię męskie
тиняти - dzieć. tańczyć
тис - cis
тисина - cisowe drewno
тисове - cisowe
тисяч - tysiąc
тисячне - tysięczne
тисьо - tyciutko, malutko
тисьо свава - b. mało, malutko
тифус - tyfus
Тиханя - nazwa wsi
тихє - ciche
тихіцькє - cichutkie
тихіцько - cichutko
тихо - cicho
тицько - tyciutko, malutko
тицьо - tyciutko, malutko
тиша - cisza
ты - ty
тыжден - tydzień
тыжнівка - tygodniówka
тыжнівка - siódmy dzień po śmierci
тыжньове - tygodniowe
тыкати - tykać
Тылич, Телич - Tylicz
тым - tym
тып - typ
Тырава - nazwa wsi
тырати ся - poniewierać się
тырвати - trwać
тыркати - trajkotać, pleść byle co
тыркнути - trącić
тырмосити - tarmosić, trząść, szarpać
тырстина, очерет - trzcina, sitowie
тырпати - szarpać
тырчати - terkotać
тычыти ся - dotyczyć
ткати - tkać
ткацтво - tkactwo
ткач/ка - tkacz/ka
ткнути - tknąć
тліти ся - tlić się
тлити ся - tlić się
тл'ок - ogór
т(л')умачыня - tłumaczenie
тмосиви/й - ciemno siwy, szary
тобі - tobie
това, жомба - głęboka wyrwa na drodze, wypełniona wodą
товар - towar
товариство - towarzystwo
товариш - towarzysz
товаришыти - towarzyszyć
товарове - towarowe
товгай - lump
товды - wtedy, wówczas
товдышні/й - ówczesny, lub równoczesny
z czymś innym „товдышня Польща” ówczesna
Polska „твоя дівка товдышня як моя” twoja
córka jest rówieśniczką mojej
товпа - tłum, dużo ludzi, ciżba
товчы - tłuc
товчок - tłuczek, lub tępy człowiek
товчы ся - tłuc się
того - tego
тогоричне, тогорічне - tegoroczne, z tego roku
тол'ока - ogór
тол'очыти - tratować
Томко - imię męskie
тонісє - cieniutkie
тонісінькє - cieniusieńkie
тонькє - cienkie
топір - topór
топірец - toporek
топити - topić w wodzie
топити - topić, roztapiać np. tłuszcz
тополя - topola
топориско - trzonek topora
торба - torba
торбинка - torebka, torebeczka
торбочка - torebka, torebeczka
торг - targ
торганец - lump, lub część kosiarki
торгати - targać, rwać
торгівка - rodzaj płótna
торговиця - plac targowy
торгувати - targować
торжество - scs święto
торжественно - podniośle, świątecznie
торичне, торічне тогоричне, - tegoroczne
торокы - troki, sznurki, frędzle
торочыти - ciągnąć nitkę z dzianiny, pruć.
Często znaczy – uparcie i niepotrzebnie
kontynuować jakiś wątek rozmowy, sprzeczki,
kłótni itp
торт - tort
тот, тота, тото - ten, ta, to
тото - to
тохмати - tłamsić
точыл'о - kamień okrągły do ostrzenia czegoś
точыти - toczyć na tokarce
точыти - ostrzyć na ręcznie obracanym kamieniu
точыти - toczyć drewno przez korniki
тра, треба - trza, trzeba. W języku
łemkowskim forma skrócona jest równoprawna i
nie jest – jak w polskim postrzegana jako gwara,
lub prowincjonalizm charakterystyczny dla
plebsu
трава - trawa
травка - trawka (jedna – źdźbło)
травити - trawić
травник - trawnik
травниця - płachta na trawę
травя(с)те - trawiaste
траґар - belka stropowa
традиция - tradycja
трапеза - kłopot, utrapienie, męka z czymś
трапениця - zmartwienie, kłopot, utrapienie
трапити ся - martwić się, kłopotać, męczyć się
траринкы - żelazne obręcze, łączące elementy drewnianego wozu
тратити - gubić
тратити - tracić
тратити ся - gubić się np. w lesie
трафіня - trafienie
трафити - trafić
трафне - trafne
трафунок - przypadek, wydarzenie
трах - trach, odgłos uderzenia
трач - piła w tartaku, lub tartak
треба - trzeba
требич - rodzaj koniczyny
трембухате - z wielkim brzuchem
трембухач - j. w.
трепати - trzepać
трепати ся - trząść się
трепітка - mała osika
трепота - osika
третє - trzecie
третина - trzecia część, jedna trzecia
трефне - trefne (obrzydliwe do jedzenia)
трехне - obrzydliwe do jedzenia, dotykania itp.
prawdop. z żydowskiego „trefne”
трехнити ся - brzydzić się
трея, треба - trzeba
трім, тром - pień (zwykle grubego) drzewa od
korzeni po drobniejsze konary
тріснути, триснути - pęknąć, lub uderzyć
три - trzy
тривати - trwać
тридньове - trzydniowe
тридцет - trzydzieści
триє - scs trzej, trzech
трийка, трійка - trójka
трийчак, трійчак - widły z trzema zębami
трикутне - trójkątne
трикутник - trójkąt
тримати - trzymać
тринадцет - trzynaście
триска, тріска - trzaska, szczapa
трискати, тріскати - trzaskać, pękać
трискати, тріскати - trzaskać np. z bata
трискучи/й мороз, тріскучи/й ~ - mróz
trzaskający t.j. taki, że drzewa w lesie (w sadzie)
pękają z trzaskiem
трисніня - pęknięcie
триснути - trzasnąć, pęknąć
триста - trzysta
трищаня, тріщаня, трищуля - kobieta
z wytrzeszczonymi (na stałe) oczami
трищати, тріщати - trzeszczeć
трищати/й, тріщати/й - ktoś z wytrzeszczem oczu
трищаче - trzeszczące
трищуля, трищаня - kobieta z wytrzeszczem
тровити, травити - trawić
троє - troje
троіти ся - troić się
тром, трім - pień drzewa od korzeni po cieńsze konary
тротуар - chodnik
Трофан - imę męskie
троякє - trojakie
труба - trąba
трубка - trąbka
трубка - rurka
труд - trud
трудити ся - trudzić się
трудно - trudno
трудности - trudności
труна - trumna
трунок - trunek
труп - trup
трускавкы - truskawki
трутка - trucizna, trutka
трущыти - kruszyć, trzeć w rękach np. kłos
zboża do wydobycia ziarna, strąk grochu, fasoli
itp
трясіня - trzęsienie
тряска, трясучка - trzęsiączka, febra
трясти - trząść
трясучка - trzęsiączka, febra
ту - tu, tutaj
туга - tęsknota
тугі/й - tęgi, mocny
тукше - tęższe
тулити (ся) - tulić (się)
туляти ся - tułać się
тумак - tępy człowiek
тумчыти - tłamsić
тунель - tunel
тунє - tanie
туняня - tanienie
туняти - tanieć
туньо - tanio
тупе - tępe (ostrze)
тупе - tępe (dziecko)
туп(л)іня - tępienie
тупити - tępić
тупота - tępota
турак - grosz, pieniądz
турбация - kłopot
туркавка - turkawka
турні - turnie
Турция - Turcja
Турок - Turek
турецкє - tureckie
турчати - turkać, lub mówić głośno i natrętnie
Турчынка - Turczynka
тус, ту-с, ту єс - tu jesteś
тусте - tłuste
тустіти - stawać się tłustszym
тухнути - tęchnąc
тущ - tłuszcz
тущ - b. tłuste
тхір - tchórz
тя, тебе - cię, ciebie
тягар - b. ciężkie, ciężar
тягарец - ciężarek
тягати, тягнути - ciągnąć
тягачы -
тягоба - b. ciężkie
тяжыти - ciążyć
тяжко - ciężko
тяма - pamięć
тямити - pamiętać
тямка - pamięć
тяти - ciąć
тятя - cięcie
тьма - ćma, ciemność
?????????? - LemSlownyk
в справі того спису пыште на адрес
e-mail : www@lemslownyk.ugu.pl
|