ЛемСловник - LemSlownyk
В в
в (в церкви, в него) - w
ваба > л'аба - stopa
вабатий > л'абатий - o dużych stopach
вава > л'ава - ława, lub potężna kładka
przez rzekę
вавка > л'авка - ławka, lub kładka
вавок > л'авок - pokos
вага - waga do ważenia
вага - waga u wozu do przyczepiania orczyków
ваган - duża drewniana dzieża do wyrabiania
ciasta, szczególnie wielkanocnego chleba typu
> паска
вагово - wagowo
ваґон - wagon
вада > л'ада - drewniana skrzynia na odzież,
często pięknie zdobiona
Вадек - Władek
вадити - wadzić, czepiać
вадити ся - wadzić się, kłócić
вадне (ванне) - ładne
вадні (ванні) - ładnie
вадувати - ładować
вадунок - ładunek
важне - ważne
важыня - ważenie
важыти - ważyć
вазити > л'азити - łazić
Вазы > л'азы - nazwa terenowa
вайкати - jęczeć za uszami
вакациі - wakacje
ваківка - tynk
вакілия, вакелия - huba
вакувати - tynkować
валавчан, селянин - wieśniak
валал, хотар, сел'о - wieś
валах - wałach
вал'ашыти, мішкувати - kastrować
валів - koryto do pojenia bydła ?
валити - walić, przewracać, sypać gęsto
(o śniegu)
вал'ушный - użyteczny
валяти - przewracać, rozwalać
валяти, звалювати - zrzucać np. siano z wozu
валяти ся - walać się
вальбія > гальбія - koryto do karmienia świń
валькати - toczyć dłońmi wałeczek np. z ciasta
ваманиця, л'аманиця - narzędzie
gospodarskie do łamania lnu
вамати, л'амати - łamać
вамливе, л'амливе - łamliwe
ванва, ванов - wanna
вандривка - wędrówka
вандривник - wędrownik
вандрувати - wędrować
ванов/ця - wanienka
вансач, баюсач - wąsacz, wąsal
вантавок - antałek
вантолити - jeść łapczywie, opychać się
ванц > ретяз
Ваньо - imię męskie
ван(ь)сач, баюсач - wąsacz, wąsal
ваньсы, баюсы - wąsy
Вапенне - nazwa wsi
вапно - wapno
вар - kwas z kapusty kwaszonej, lub ukrop,
też tryb rozkazujący od варити - gotować
вара - wara
варахобник - ziele żółto kwitnące
варене - gotowane
варенина - coś gotowanego, gotowane –
ogólnie
варити варіти - gotować
вариха варіха - chochla, warzecha
варта - warta
вартати - być warte, kosztować,
„не вартат” – nie warto; нич не вартат - nic
nie jest warte
вартисне - wartościowe
вартист - wartość
вартовник - wartownik
вартувати - wartować, pilnować
варувати ся - pilnować się, uważać, strzec
się
варцаб - parapet okienny, lub futryna okna
варштат - warsztat (stół) stolarski
варянка - rodzaj zupy na kwasie z kapusty
варянт - wariant
Васко - zdrobnione imię męskie
вата, л'ата - łata
вата, л'ата - wąska deska
ватерник - kamień przy ognisku (watrze)
ватра - ognisko
ватра -dno pieca, na którym kładzie się chleb
do pieczenia
ватралька, ватлярка - drewniana łopata z
długim trzonkiem do pieca chlebowego
ватриско - miejsce gdzie była watra
ватряне - dotyczące watry
ватряне - goście – uczestnicy święta typu
„Watra”
Вафка - nazwa wsi
Вафчан - mieszkaniec Вафкы
ваше - wasze
вбивати > забивати - wbijać
вбити > забити - wbić
вбитя > забитя - wbicie
ввадувати - вл'адувати - władować
ввезти - wwieźć
ввести - wwieść
вводити - wwodzić
ввозити - wwozić
вдавати ся - wdawać się
вдавити ся - udławić się
вдарити - uderzyć
вдаряти - uderzać
вдати ся - wdać się
вдерати ся - wdzierać się
вдерти - udrzeć, odedrzeć
вдерти ся - wedrzeć się
вдівати - wdziewać, ubierać
вдіти - wdziać, ubrać
вдырды - biec, podbiegać wolnym truchtem
dyrdać
вдыхати - wdychać
вдыхнути - wdychnąć
вдячни/й - wdzięczny
вдячнист - wdzięczność
ведіня - wiedzenie, prowadzenie, kierowanie
вежа - wieża
везти - wieźć
векшати ся - zwiększać się
векши/й - większy
великан - olbrzym, wielkolud
великаньскє - ogromne, bardzo wielkie
Великден - Wielkanoc (dosł. Wielki Dzień)
великє - b. wielkie lub podniośle wielkie
великонне - великодне - wielkanocne
велич - b. wielkie
величавий - majestatyczny, wielmożny,
wyniosły
величати - wysławiać, wychwalać, tytułować
величко - dość sporo, не величко - niezbyt
wiele
Велия - Wigilia
вельбіб - odmiana dużej fasoli
велькє - duże, wielkie
вельо - dużo, wiele
вельон - welon
веп - łeb
вепак - głowacz, ktoś z dużą głową lub łebski
ktoś
вепер - wieprz
веприк - wieprzek
вера -
вера Боже - na Boga (przysięga)
верабожкати ся - zaklinać się, przysięgać na
Boga
верба - wierzba
вербина - drewno wierzbowe, kora wierzbowa
вербинец - łoza
вербове - wierzbowe
вербуванец - ten, kto się dał zwerbować
вербувати - werbować
вере - krzywe, spaczone, zdeformowane
верес - wrzos
вересен - wrzesień
веретениця - jaszczurka zwinka
веретено - wrzeciono
веретільник - веретільниця -> веретениця
веретірник > веретениця
верещати - wrzeszczeć
верити ся - paczyć się, krzywić, skręcać
верніня - powrót
вернути (ся) - wrócić
вернути - oddać, także cios, uderzenie
верства - warstwa
верствак - rówieśnik
верствове - warstwowe
вертаня - wracanie, powrót, powroty
вертати - wracać
вертати - oddawać, także ciosy
вертеп - wertep, rodzaj przedstawienia
вертепы - bezdroża, wądoły
вертепни/й - trudny do przejścia, pełen
wądołów
вертіти - wiercić
вертлик - katarynka
верх - wierzch, góra czegoś
верх, вірх - szczyt góry
верхівка -
верховний - górny, zwierzchni
верхнє - wierzchnie, górne
верхні/й - wierzchni, górny
верхнина - śmietana
верхник - górny kamień w żarnach
верховина - wyżyna, często w znaczeniu
górski obszar
вершник - jeździec
вершок - wierzchołek, szczyt
весел'іст - wesołość
весел'и/й - wesoły
веселити (ся) - weselić się
весел'о - wesoło
весіля - wesele
весільне - weselne
весільникы - weselnicy, goście weselni
весл'о - wiosło
весл'увати - wiosłować
весна, яр - wiosna
вести - wieść
ветохне -miękkie, delikatne, najczęściej
o płótnie
веце - więcej
вечер - wieczór
вечерашнє, вечеришнє - wieczorne,
pochodzące z wieczora (np. mleko z wieczornego
udoju
вечерниця - wieczorna gwiazda
вечеря - wieczerza, kolacja
вечеряти - wieczerzać, jeść kolację
вечыркы, вечіркы - zwyczajowe schodzenie
się młodzieży zimą, przy darciu pierza,
przędzeniu itp. Z żartami, śpiewem, czasem
tańcem po pracy
вечырня - nabożeństwo wieczorne
въєдно - razem, wspólnie
вжалити - użądlić
вжати - nażąć np. trawy
вжыця, выжка, л'ыжка - łyżka
вжычник - łyżnik, drewniana deszczułka
z otworami na łyżki
(в)здутя - wzdęcie
взад - do tyłu, w tył poruszać się, patrzeć
(ale в зад w tył stuknąć, uderzyć )
взадгус - na opak, nie tak jak się powinno,
lub tyłem do przodu
взгляд - wzgląd
взипы, взъіпы - odwrotnie, nie na rękę, wspak
взир, взъір - wzór
взиркнути - ujrzeć nagle, znienacka
взрити, взріти - ujrzeć
взяти - wziąć
вібчий/й - obcy, cudzy (W niektórych
regionach Łemkowyny żartobliwa, niby ukraińska
forma słowa обчи/й, чужи/й )
вівсик - marny, lub mały jeszcze owies
вівсиско - owies wielki, lub pole po owsie
вівсяне - owsiane
вівсянка - owsianka, słoma owsiana
вігривати - ogrzewać zsiadłe mleko w celu
otrzymania sera
вігрити > вігривати
відро - wiadro
віз - wóz
візвати ся - odezwać się
візрити ся - obejrzeć się
вік - wiek
вікно, выгляд, облак - okno
вікняр - szklarz
віко - wieko
вікове - wiekowe
віконце, вікєнце - okienko
вікувати - wiekować, być gdzieś długo,
lub za długo („wieki całe)
віл' - wół
вільгє, вільгве (też вогкє) - wilgotne
вільгіт -wilgoć
вільно - wolno w sensie wolności, lub pomału
вільха - olcha
він - on
ві(й)на, война - wojna
вінец - wieniec
вінец - wianek nad kopytem konia
віно > вяно
вінок - wianek
вінчанка -
вінчаня - ślub w cerkwi (w trakcie którego
ma miejsce symboliczne nakładanie wianków
w formie koron na głowy „młodych”)
віо! - wio ! okrzyk popędzający konia
віокнути - krzyknąć „wio!”
віокнути - żartobliwie zwymiotować
віра - wiara
вірґан - awanturnik, warchoł
вірґати - wisieć i majtać się, dyndać
(w czasie teraźniejszym ma dwie formy
вірґат lub вірдже)
вірити - wierzyć
вірні - wiernie
вірнист - wierność
вірны - wierni
вірно, вірні - wiernie
віроісповіданя - wyznanie
віруваня - wierzenia
вірующий - pot. Świadkowie Jehowy
вірх - szczyt, wierzchołek
вісем, осем - osiem
вісєляк, шыбеняк - wisielec, szubienicznik
вісити - wisieć
віск - wosk
віспа - ospa
вістка - ość
ві(й)т - wójt
вітер - wiatr
вітерне зіля, бобівник - ziele lecznicze
вітерник - choroba, pryszcze od wiatru
вітерниця - silny wiatr, wichura
віторок - wtorek
вітрик - wietrzyk
віхтелиця > вітерниця -
віц - dowcip
віч - wiec
вічкы, ліцы - wodze, lejce
вічкнути ся - złapać oddech np. po
gwałtownym rozpłakaniu, albo roześmianiu się
aż do utraty tchu na dłuższą chwilę. Po upadku,
uderzeniu itp. ocknąć się
вічко - wieczko, klapka przykrywająca coś
вічкы - lejce (?)
вічне - wieczne
вічні, вічно - wiecznie
вічнист - wieczność
вічно > вічні
вішак (pol) > вішал'о
вішал'о - wieszak
вішати - wieszać
віядл'а - część warsztatu tkackiego (?)
віяти - wiać ziarno na młynku
(dla oddzielenia plew)
віячка - część młynka do oddzielania plew,
lub zwykla szufla do tego samego celu
(na wietrze)
вивкы, вил'кы - widelec
видав - arch. widział „хто такє видав”
kto widział coś takiego, wyraz zdziwienia (nie
występuje praktycznie w bezokoliczniku)
виджыня - widzenie
видіти - widzieć
ви(д)нівка - beczka z wina
видно - widać
видно ся - jest widoczność, widno (stwierdzenie
najczęściej o świcie, że już widno, lub o zmroku,
że jeszcze widno
видок - widok
вил'ы - widły
вил'кы > вивкы
вил'касте - widlaste
винівка - pół beczki, mniejsza beczka od wina
винкєль - kątownik, też kąt prosty
винничкы - porzeczki
виноград - winorośl, lub winogrono
винярка - beczka do wina
вискнути - krzyknąć ze strachu/bólu (o kobiecie
raczej)
вити - wić
вы - wy, zwrot do osób starszych, o wyższej
pozycji społecznej, lub nieznajomych. Jest to
odpowiednik polskiego pan, pani, państwo.
Wśród młodzieży raczej nie używany.
выбабрати ся - upaprać (się)
выбавити (ся) - wybawić (się) w znaczeniu
zabawy
выбавити - wyniańczyć
выбадати - wybadać
выбачыти - wybaczyć
выберати - wybierać
выбіліти - zbieleć, zrobić się białym
выбивати - wybijać
выбити - wybić (np. szybę)
выбити - zbić np. dziecko
выбороти - wywalczyć
выборы - wybory
выбрати - wybrać
выбух - wybuch
выбухати - wybuchać
выбухнути - wybuchnąć
вывадити - odczepić, wyprząc
выважыти - wyważyć racje, lub np. drzwi
вывар - wywar
выварити - wygotować
вывертати - wywracać, przewracać
вывідкы, выводины - wprowadzenie do
cerkwi kobiety po urodzeniu dziecka - na 40 - ty
dzień
вывідувач - wypytywacz
вывірка, вовюрка - wiewiórka
вывітрити - wywietrzyć
вывітрити - wywietrzeć
вывивати - wywijać np. czymś
niebezpiecznym
вывити - wywić np. wianek
вывыжшати (ся) - wywyższać (się)
вывлечы - wywlec
вывлікати - wywlekać
выводити - wywodzić, wyprowadzać
выганяти - wyganiać
выгартати - wygarniać
выгаснути - wygasnąć
выгварити - zmówić - w szczególności pacierz
lub inną modlitwę
выгваряти - wymawiać, dogadywać
выгідне - wygodne
выгідні - wygodnie
выгін - droga, którą pędzono bydło, lub konie –
wzgl. Łąka niedaleko zabudowań, na którą
wyganiało się bydło i konie
выгл'адити (ся) - wygładzić (się). Też o
bydle i koniach, których sierść zrobiła się gładka
i lśniąca (czyli tłustych)
выгляд - wygląd
выгляд, облак, вікно - okno
выглядати - wyglądać
выгнати - wygnać, wygonić
выгнити - wygnić
выгода - wygoda
выграбати - wygrabić, po młóceniu cepami
wygrabia się z grubsza słomę (a potem sieje się
przez rzadsze rzeszoto i gęstsze sito)
выграбкы - słoma wygrabiona z wymłóconego
cepami zboża
выграна - wygrana, zwycięstwo
выгребати - wygrzebać
выгребсти - wygrzebać
выгривати - wygrzewać
выгрити - wygrzać
выгучати - wybujać
выґадати (ся) - wygadać (się), wysłowić się
выда - udo
выдавати - wydawać np. pieniądze, lub
wydawać dziewczynę za mąż
выдавати (ся) - wychodzić za mąż
выданя - wydanie
выдати - wydać
выдаток - wydatek
выделикатніти - wydelikatnieć
выдерати - wydzierać, wyrywać
выдерти - wydrzeć, wyrwać
выдивачыти - wydziwaczyć
выдивяти - wydziwiać
выдыхнути - wydychnąć
выдобыти - wydobyć
выдостати - wydostać
Выдофчы, Водокщы, Йордан - „Wodochrzty” święcenie wody, Święto Jordanu
выдрижняти ся - przedrzeźniać kogoś, lub wyśmiewać się z kogoś
выдулити ся - wybrzuszyć się, zdeformować
выдумати - wymyślić
выдумувати - wymyślać
выдусити - wydusić
выдути - wydmuchać
выдути ся - штоси ся мі выдул'о - coś mi
wyskoczyło np. na ustach „zimno”
выєднати - wyjednać
выімати - wyłapać
выжати - wyżąć (sierpem)
выжыв(л)іня - wyżywienie
выжка, л'ыжка, вжыця - łyżka
выжмыкати - wyprać w rękach
выжник, л'ыжник - wieszak (półka) z
otworami na łyżki
выжше, выже - wyżej
вызамыкати - wyaresztować, wyzamykać
вызберати - wyzbierać
выздоровіти - wyzdrowieć
выздыхати - wyzdychać
вызерати - wyglądać
вызерати - wyglądać np. przez okno
вызор, выгляд, облак, вікно - okno
вызрити - wyjrzeć
вызувати (ся) - wyzuwać (się), zdejmować
buty
вызути/й - wyzuty
вызути (ся) - wyzuć (się), zdjąć buty
выідати - wyjadać
выіжджати - wyjeżdżać
выізд - wyjazd
выімати - wyłapać
выімувати - wyłapywać
выісти - wyjeść
выістити, зъістити ся - ziścić się
выіхати - wyjechać
выйти - wyjść
выказати (ся) - wykazać (się)
выкарати ся - udać się, нич ся мі не каре -
nic mi się nie udaje, нияк ся мі не каре -
zupełnie mi się nie wiedzie
выкаренчыти, выкоренчыти - wykarczować
выквитати - wykwitać
выквитнути - wykwitnąć
выкінчыти - wykończyć
выкыснути - wykisnąć
выкл'адный, выкл'адний язык - język,
którym można wykładać
выклеветати - wypaplać, wygadać
выклепати - wyklepać
выкликати - wywołać
выкликувати - wywoływać
выклювати ся - wykluwać się
выкляти - zwyzywać
выковтати - wydziobać, np. dziuplę
выкол'оти - wykłuć
выкол'отити - wymieszać, wybełtać
выконати - wykonać
выкопати - wykopać
выкопытити ся - żart. wywrócić się
„do góry kopytami”
выкорыстати - wykorzystać
выкорыстувати - wykorzystywać
выкравати, выкравуавати - wykrawać,
wykrawywać
выкрасити - wytrzebić, wykastrować
выкрасти - wykraść
выкресати - wykrzesać
выкривити - wykrzywić
выкривяти - wykrzywiać
выкрислити - wykreślić
выкришляти - wykreślać
выкроіти -wykroić
выкрот - wykrot
выкукати - wywróżyć przez kukanie kukułki
выкупати (ся) - wykąpać (się)
выкупити - wykupić
выкурити - wypalić papierosa/fajkę
вылетіти - wylecieć
вылізти - wyleźć
выліпити - wylepić
вылизати - wylizać
вылучыти - wyłączyć, oddzielić np. owcę ze
stada
вылячы - wylęgnąć
вымаганя - wymagani/a, ~/e
вымагати - wymagać
вымаскати - wybrać chlebem resztki potrawy
z talerza lub miski
вымахнути ся - zamierzyć się, zamachnąć się
вымахувати - wymachiwać
вымести - wymieść
выметати - powyrzucać, wyrzucić
вымінити - wymienić
вымісити wymiesić (ciasto np. do wypieku)
вымітати - wymiatać
вымітувати - wyrzucać lub wymiatać
вымішати - wymieszać
вымішкувати > вымышкувати
вымывати - wymywać, wypłukiwać
вымыкати ся - wymykać się
вымыти - wymyć
вымыти/й - wymyty
вымышкувати, вымішкувати - wytrzebić
wykastrować
вымовити - wymówić
вымогы - wymogi
вымокнути - wymoknąć
вымол'отити - wymłócić
вымордувати - wymordować
вымордувати ся - wymęczyć się
вымочы - wymóc
вымочыти - wymoczyć
вымусити - wymusić
вынести - wynieść
вынимати - wyjmować
выносити - wynosić
выноха - wynocha
вы(й)няти - wyjąć
выняток - wyjątek
выображати - wyobrażać
выображыня - wyobrażenie
выобразити - wyobrazić
выоначыти - wy-coś tam > оначыти
выорати - wyorać
выорювати - wyorywać
выпалити - wypalić
выпаляня - wypalanie
выпапрати - wypaprać
выпарувати - wyparować
выпечы - wypiec
выпечы ся - wygrzać się dobrze
выписати - wypisać
выпити - wypić
выпл'атити - wypłacić
выповідати - wypowiadać
выповіджыня - wypowiedzenie
выпол'окати - wypłukać
выпол'оти - wyplewić
выпочати - wypocząć
выпочати/й - wypoczęty
выпочнени/й - wypoczęty
выправа - wyprawa
выправдати (ся) - wytłumaczyć (się)
выправити - wyprawić (się gdzieś)
выправити - wyprawić np. skóry
выпрактыкувати - wypraktykować
выпрати - wyprać
выпрасувати - wyprasować
выпращати, напращати - prostować
выприти - o utworzeniu się ranki np. w
pachwinie dziecka, lub między palcami u nogi w
wyniku dlugotrwałego ściśnięcia i braku
powietrza
выприти - o zmarnieniu jakiejś uprawy na polu
przy suszy lub słocie
выпрозывати - skląć kogoś, zwyzywać
выпростити (але выпрощене) - wyprostować,
(ale wyprostowane)
выпрячы - wyprząc
выпустити - wypuścić
выр, банюр - jama wybita w rzece przez wodę
вырабяти - wyrabiać, produkować
вырабяти - broić coś, rozrabiać (do chłopców
што там вырабяте ?)
выразити - wyrazić
вырастати - wyrastać
выратувати - uratować
вырахувати - wyliczyć, wyrachować
вырва - wyrwa
вырваня - wyrwanie
вырвати - wyrwać
вырепчыти - wyryć, wykopać w ziemi dużą
jamę w krótkim czasie. репчыт - potężne, lub
wściekłe zwierzę, albo mocarna maszyna
выречы - wyrzec, wymówić, wypowiedzieć
выречы ся - wyrzec się
выривнати - wyrównać
выригати - wyrzygać, zwymiotować
выризати - wyrżnąć, wyciąć
выризок - wycinek
выризувати - wyrzynać, wycinać
вырикати - wyrzekać
вырикати ся - wyrzekać się
вырывати - wyrywać
вырыпати - wyrypać, wykruszyć np. tynk,
mur ceglany
выробити - wyrobić
вырок - wyrok
вырокувати - wyrokować
выросити - wybielić lniane płótno na rosie
выроснути - wyrosnąć
вырости - wyrosnąć
вырочня - wyrocznia
выртак -
вырубати - wyrąbać
вырубити - wywrócić na nice
вырубувати - wyrąbywać
вырубяти - wywracać na nice
выручыти - wyręczyć
вырушыти - wyruszyć
вырчати, гырчати - warczeć
Выса, л'ыса - imię krowy, lub klaczy z białym
czołem
Высава, л'ысава - imię krowy, lub klaczy
z białą częścią czoła (np. u krowy tylko między
rogami)
высаджати - wysadzać np. z wozu
высадити - wysadzić j.w ale też wsadzić
wysoko (np. na szafę) coś dużego lub ciężkiego
высварити ся - wykłócić się
высватати - wyswatać
высвати, высл'ати - wysłać
высвистати - wygwizdać
высвободити - wyswobodzić, wyzwolić
выселити - wysiedlić
выселяти - wysiedlać
высідати - wysiadać
высідити - wysiedzieć
высіпати - wytargać za włosy, lub powyrywać
pojedyńze włosy, również chwasty
высіпнути - wyszarpnąć
высіпчыти - wytargać za włosy
высісти - wysiąść
выси/й, л'ыси/й - łysy
высикати ся - wysikać się
высиліня - wysilenie
высилити (ся) - wysilić (się)
высил'кови/й - wysiłkowy
высил'ок - wysiłek
высиляти (ся) - wysilać (się)
высина, л'ысина - łysina
высинь - b. wysoki
высывати, высыл'ати - wysyłać
высывка, высыл'ка - wysyłka
высывкови/й, высыл'кови/й - wysyłkowy
высыл'ати - wysyłać
высыл'кови/й - wysyłkowy
высыл'ково - wysyłkowo
высыпати - wysypać
высыпка - wysypka
высыпувати - wysypywać
высыханя - wysychanie
высыхати - wysychać
выскакувати - wyskakiwać
выскок - wyskok
выскочыти - wyskoczyć
выскрептати - wyskrobać
Высл'а - Wisła
выслугувати (ся) - wysługiwać (się)
выслужени/й - wysłużony
высл'ужыти - wysłużyć
высл'ужни/й - usłużny, gotów usłużyć
высл'ухати - wysłuchać
высмаркати (ся) - wysmarkać (się)
высмарувати - wysmarować
высмарувати - wymasować. Też „wysmażyć”
jakiś paskudny list, lub pismo.
высмотрити - wypatrzyć
высновок - wniosek
выснути - wysnuć
высокі/й - wysoki
высокіст - wysokość
высокістни/й - wysokościowy
высоко - wysoko
высочав/а - b. wsokie
высочына - wyżyna, wysoczyzna
выспани/й - wyspany
выспати ся - wyspać się
высповідати (ся) - wyspowiadać
выспортувани/й - wysportowany
высрати ся - wysrać się
выста - łydka
выстава - wystawa
выставыити - wystawić
выстав(л)яти - wystawiać
выстынене - wystygnięte
выстыте - wystygnięte
выстыти - wystygnąć
выстопорчыти ся - wysunąć się
ponad/poza coś, np. jedno drzewo na
wozie wystające ponad inne, lub coś w worku
wyraźnie wystającego w bok. Coś co ся
выстопорчыло to potem стырчыт
выстояти - wystać
выстрыл' - wystrzał
выстрылити - wystrzelić
выстрылювати - wystrzeliwać
выстрыляти - wystrzelać
выстудити - wystudzić, schłodzić
выступ - występ
выступити - wystąpić
выступ(л)іня - wystąpienie
выступний - występny
выступок - występek
высукати -wykruszyć zaschnięte błoto np.
z nogawek
высунене - wysunięte
высуніня - wysunięcie
высунути - wysunąć
высхнене - wyschnięte
высхнути - wyschnąć
высюдати - wysiudać
высякнути - wysiąknąć
высьватити - wyświęcić
высьвачени/й - wyświęcony
высьвітити - wyświecić (n.p. naftę w lampie,
lub świeczkę) zwykle w formie wyrzutu pod
czyimś adresem
высвітліня - wyświetlenie
высьвітлити - wyświetlić
высьміяний - wyśmiany
высьмівувати, высьмівати - wyśmiewać
высьміяти - wyśmiać
высьпівати - wyśpiewać
высьпівувати - wyśpiewywać
высьцяти (ся) - wyszczać (się)
вытапяти - wytapiać
вытерати - wycierać
вытерпіти - wycierpieć
вытерти - wytrzeć
вытігати - wyciągać
вытинати - wycinać
вытыкати - wytykać
выт(ы)кнути - wytknąć
вытыпувати - wytypować
вытырмосити - wytarmosić
вытычыти - wytyczyć
вытовчы - wytłuc
вытопити - wytopić tłuszcz
вытопити - wytopić np. szczęnięta lub kocięta
выторгати - wytargać
выторочыти - wypruć, lub dojść po nitce do
kłębka
выточыти - wytoczyć
вытрепати - wytrzepać, lub wytłuc
вытримал'іст - wytrzymałość
вытримал'и/й - wytrzymały
вытрималь - b. wytrzymały
вытриманя - wytrzymanie
вытримати - wytrzymać
вытримувати - wytrzymywać
вытриснути - wytrysnąć
вытрищены - wytrzeszczone
вытрищыти (очы) - wytrzeszczyć (oczy)
вытрут - bolące miejsce, np. na odbitej stopie
вытрубити - wytrąbić, żart. wypić
вытрясти - wytrząść
вытхнути - zwichnąć
вытягнути - wyciągnąć
вытяти/й - wycięty
вытяти - wyciąć
выфыркнути, выфуркнути - wyfrunąć
znienacka
выхідни/й - wyjściowy
выхынути - wychynąć
выхырени/й - wykapany, podobny do (?)
выхлюпати -wychlupać
выхляпати - wychlapać
выхлястати - wychlastać np. po twarzy
выхований -wychowany (dobrze lub źle)
выхованя -wychowanie
выховати - wychować
выховзнати - rozkiełznać
выховувати - wychowywać
выходити - wychodzić
выходок - wychodek, ubikacja na podwórku
(zwykle z szambem)
выхол'оджени/й - wychłodzony
выхол'оджувати - wychładzać
выхол'одити - wychłodzić
выхол'одніти - pochłodnieć
выхопити - porwać, wyjąć nagle
выхрапати ся - wychrapać się (podczas snu)
выхраяти ся - wydobyć się z kłopotów
выхрипіти - wychrypieć
выхуджени/й - wychudzony
выхуднути - wychudnąć
выцвикати - wyćwiczyć cienką rózgą
выцідити - wycedzić
выцілювати - wycelować
выциґанити - wycyganić, wydrwić (coś
od kogoś)
выцикати (ся) - wysikać (się)
выцицкати - wycyckać
выцофани/й - wycofany
выцофати - wycofać
выцофувати (ся) - wycofywać (się)
выцундрити - wytargać za włosy
выцюпкати - wycałować w jęz. dzieć.
вычарувати - wyczarować
вычекати - wyczekać
вычекувати - wyczekiwać
вычерпати - wyczerpać
вычерпувати - wyczerpywać
вычесати - wyczesać
вычесувати - wyczesywać
вычыстити - wyczyścić
вычыщени/й -wyczyszczony
вышабрувати - wyszabrować
вышаліти ся - wyszaleć się
вышарпнути, высіпнути - wyszarpnąć
вышептати - wyszeptać
вышывати - wyszywać
вышывачка - hafciarka
вышывка - wyszycie/haft na płótnie
вышкыркы - wyśmiewanie się
вышкыртне - wymyślne coś, zmyślne
вышкырче - wyśmiewające
вышкыряти ся - wyśmiewać się z kogoś,
drwić
вышколіня - wyszkolenie
вышколити - wyszkolić
вышкопити барана - wykastrować barana
вышкулити дашто - nabroić coś, zmalować,
wywinąć
вышкурити - j.w.
вышмарити - wyrzucić
вышні/й - górny
вышня - wiśnia
вышньове - wiśniowe
вышпортати - wydłubać, wyparpać, wyjąć
вышпурнути - wyrzucić nagle
вышуміти - wyszumieć
выщерб(л)ене - wyszczerbione
выщербити - wyszczerbić
выщырити - wyszczerzyć
выявити - wyjawić
вказати - pokazać
вказувати - pokazywać
вкале, вка-ле, вкаж ле - pokaż no
вкарати - ukarać
вкірати, скірати - wskórać (być może
dawniej brzmiało to вскірати
вкліпити ся - wczepić się wzrokiem
вклиіти - wkleić
вклияти - wklejać
вкопати - wkopać
вкопувати - wkopywać
вкоротити - ukrócić
вкрывати - przykrywać, zakrywać
вкрыти - przykryć, zakryć
вкроіти - ukroić
вкурити дакому - zbić, pobić kogoś
вкусити - ugryźć
вл'адика - biskup mniej uroczyście
вл'акы, гвакы - włóki
вл'аманя - włamanie
вл'амувати ся - włamywać się
вл'асне, гвасне - własne
влечы - wlec
влізти - wleźć
влізувати - włazić
вліпити - wlepić
вліпяти - wlepiać
вл'они, гвони - w ubiegłym roku
вляти - wlać
вмыти, гмыти - umyć
вмурувати - wmurować
внести - wnieść
внет, гнет - wnet, wkrótce
внимати ся - krępować się, nie mieć
śmiałości, wstydzić się (ładnie)
вносити - wnosić
внук - wnuk
внука - wewnątrz (?)
внурити гол'ову - opuścić, schować głowę
внуторщы - wnętrzności
внуча/тко - wnuczątko
во - we ( np. we mnie)
вобода, л'обода - lebioda
вовк - wilk
вовна - wełna
вовняне - wełniane
вовнянка - duża (i ładna) chusta wełniana do
zarzucania na plecy, często z frędzlami. Rodzaj
cieńszego koca
вовча ягода - wilcza jagoda
вовчыця - wilczyca
вовюрка, вовірка - wiewiórka
вогкє, вільгє, вільгве - lekko wilgotne
вода - woda
вода гоняча - szybko płynąca woda
вода черства - świeża woda
водил'о - smycz
водити - wodzić, prowadzać
водити ся - dziać się што ся водит - co się
dzieje
водити ся - prowadzać się np. zakochani,
narzeczeni
водиця - woda poetycznie
водник, водняк, водяник - ptak nurkujący
z powietrza do wody
Водокщы, Выдофчы - święto Jordanu -
święcenie wody, na pamiątkę chrztu Chrystusa
водяне - wodniste
воєвідзтво - województwo
воєвода - wojewoda
Воєнне - nazwa terenowa
вожына - jeżyna
вожниця, возниця - otwór w suficie kurnej
chaty, przez który uchodził dym (był zakrywany)
возина, л'озина - łoza, wiklina
возити - wozić
возити ся - jeździć, wozić się
вознесенія - wzniesienie, wniebowstąpienie
возок - wózek
возовня, колешня - wozownia
возярка - szopa na wozy, wozownia
вокот, л'окот - łokieć
война, ві(й)на - wojna
войско - wojsko
войскове - wojskowe
вокот > л'окот - łokieć
воле - wole, zgrubienie na gardle z powodu
choroby tarczycy. Zdarzało się w górach z
powodu braku jodu.
воліти - woleć
вол'ы, быкы - woły (вол'ы - niezwykle rzadko
używane. Raczej jako pozostałość w innych formach
np. воляре - pasterze wołów
вол'к (?), вовк - wilk
вол'курад, вовкурад - wilkołak
вол'окы, вол'очні, вл'акы - włóki
вол'окно - włókno
вол'ос - włos
вол'осаны - końskie włosie, najczęściej
z ogona, stosowane do smyczków
вол'осати/й - z bujnymi włosami, lub włochaty
во - we
вол'осы - włosy
вол'ося - włosy
вол'оцюга - włóczęga
вол'очыти (ся) - włóczyć (się)
волювати/й - ten, który ma wole
воля - wola
воляр - wolarz, pasterz wołów
волярити - paść woły (zwykle wiązało się to
z wyjściem z domu na całe lato i nocowaniem
w szałasie)
вомити, л'омити - łamać
вонітувати - wymiotować
воніты - wymioty
вонка - zewnątrz
воргаль - wargacz, ktoś z dużymi wargami
воргач - ktoś z wydatnymi wargami, wargacz
воргы - wargi
воробель - wróbel
ворог - wróg
ворогуваня - wrogość, wrogie nastawienie,
zachowanie
ворогувати - zachowywać się wrogo,
okazywać wrogość
ворож - wróżbita
ворожист - wrogość
ворожыль - wróżbita
ворожыти - wróżyć
ворожка - wróżka
ворожка - biedronka
ворона - wrona
ворота - wrota
воротиво - część warsztatu tkackiego
(przędziwo na krosnach ?)
воскресенья, воскресенія - zmartwychwstanie
воскреснути - zmartwychwstać
востожыти - bić mocno, tłuc coś lub kogoś
вочымінь - w mgnieniu oka
воювати - wojować
вояк - żołnierz, wojak
воячка - wojaczka, „żołnierzowanie”
впадати, хпадати - wpadać, upadać
впарадувати - wparadować, wejść gdzieś
nieoczekiwanie, lub będąc niechcianym
впасти, хпасти - upaść, wpaść
впасувати - wpasować
впацячыти (ся) - wpakować (się) gdzieś,
lub w coś paskudnie, albo po świńsku
вперти - wmówić (coś komuś)
вперти ся - uprzeć się
впечы, хпечы - upiec
вписати - wpisać
впити (ся) - upić (się)
впровадити - wprowadzić
впыхати - wpychać
вразити - urazić, trącić w bolące miejsce
врастати - wrastać
врата (archaicznie, lub poetycko) > ворота
вредни/й - wredny
вречы - urzec, rzucić urok
врешті - wreszcie
вризати, врізати, гризати - urżnąć, uciąć,
lub też narżnąć (trochę)drzewa na opał
вризати, врізати, гризати - uderzyć
вризувати, врізувати - ucinać
вродити (ся) - urodzić (się)
врокы - urok (rzucić), врокы змітувати
odczyniać urok
вроснути - wrosnąć w coś
вроснути - urosnąć
врубати - narąbać (zwykle drew - trochę)
вручати - wręczać
все, завсе - zawsze
всемогучий - wszechmogący
всыпа, пірниця, спідня перинянка - wsypa
всыпати - wsypać
всыпати дакому - zbić kogoś
всыпяти - usypiać
всрати ся - usrać się
вставити - wstawić
вставити ся - wstawić się
(в)стати - wstać
встекл'и/й - wściekły
встеречы ся - ustrzec się
встечы ся - wściec się
(в)стыдати (ся) - wstydzić (się)
вступити - wstąpić
вступне - wstępne
вступні - wstępnie
всяди - wszędzie
всякати - wsiąkać
всякє - wszelkie
всякнути - wsiąknąć
втерал'о - coś do wycierania np. ręcznik
втерти - wytrzeć, utrzeć
втеча - ucieczka
втечы - uciec
втікати - uciekać
втікы - gwałtowna ucieczka, „chodu”,
„w nogę” itp
втіха - uciecha
втішыти (ся) - ucieszyć (się)
втішни/й - ucieszony, uradowany
втинати - ucinać
втыкати - wtykać
втычкы - zataczając się
втопити - utopić
втрепати - wrzucić z trzaskiem, wpakować,
wrąbać, władować
втулити (ся) - wtulić (się)
втягнути - wciągnąć
втяти - uciąć
вудженина - wędlina
вудити - wędzić (czasem błędnie – будити)
вхід - wejście
входжыня - wchodzenie
входити - wchodzić
вхопити - złapać, ucapić, dorwać
вчас - wcześnie
вчасне - wczesne np. ziemniaki, lub
wczesna pora
вчера - wczoraj
вчерашнє - wczorajsze
вчыпити ся - wczepić się, uczepić się
вчыти ся - uczyć się
вчути - usłyszeć, poczuć
вчути ся - wczuć się
вшелеякє - wszelakie
вшелеяко - wszelako
вшелеячына - różności (wszelkie)
вшыткы - wszyscy
вшытко - wszystko
вшыток - wszystek
вштурити - wsadzić (gdzieś – czasem nie
wiadomo gdzie)
вщыпити - wszczepić
вязан - duża wiązanka
вязанка - wiązanka
вязати - wiązać
вязен - więzień
вязниця, гарешт - więzienie
вяно, віно - wiano
?????????? - LemSlownyk
в справі того спису пыште на адрес
e-mail : www@lemslownyk.ugu.pl
|